Hans de Winter betrokken bij patiënten
Tandarts sleutelt aan
gebitten en motoren
'Werk als bestuurder
gaf veel kopzorgen'
TEXELSE 11 COURANT
LANGEVELD
DE R00Y
leathers"
Texelaars op koers
Kerkdiensten
Medische zorg
Hulpverlening
TEXELSE^COURANT
Denkertje
Oud papier
Radio Texel
VRIJDAG 29 JANUARI 2010
'We gaan langzaam naar een
maatschappij waarin het steeds
minder duidelijk wordt wat je uit
voert. Dat geldt gelukkig niet voor
de tandheelkunde, waarin je men
sen helpt en heel tastbaar werk
doet.' Met woorden van die strek
king haalde tandarts Ten Hooi,
een kennis van zijn ouders, de
toen 19-jarige Hans de Winter in
1967 over in zijn voetstappen te
treden.
Hij had eigenlijk psychologie willen
studeren, maar kreeg daarvoor niet
de (financiële) steun van zijn ouders.
'Ik heb twee oudere zussen en een
broer, die allemaal zijn gaan stude
ren, maar het ook allemaal niet heb
ben afgerond. Tot ergernis van voor
al mijn moeder. Toen ik met mijn
plannen kwam, reageerden ze verre
van enthousiast. Wéér zo'n studie
die wel zou mislukken...'
Na een jaar met diverse baantjes,
waaronder als hulpje van slijter Kooi
man en als opvarende van een kot
ter, besloot hij het advies van Ten
Hooi ter harte te nemen. Dat lag niet
direct voor de hand. 'Ik was huiveri
ger dan gemiddeld voor tandheel
kundige behandelingen. Maar mis
schien is dat wat je probeert te
vermijden juist wat je aantrekt.' Tij
dens zijn studie werd hij nog even
aan het twijfelen gebracht, omdat
ook geneeskunde hem erg interes-
een beetje handiger. De grens van
wat net niet meer en wat net wel aan
een gebit kan worden gerepareerd,
schuift nog steeds een beetje op.
Daar moet ik flink mijn best voor
doen. Ik houd mijn vakliteratuur bij
en heb ieder jaar bijscholing. Of
post-academisch onderwijs, zoals
dat heet. Dat is nodig. De verande
ringen gaan niet heel hard, maar
toch doen we niets meer hetzelfde
als dertig jaar geleden. Zelfs de
techniek van het verwijderen van
tanden en kiezen is bijgesteld.'
Er is nog meer veranderd in de tand
heelkunde. Waren er tot de komst
van De Winter slechts twee praktij
ken op Texel, al snel na zijn aantre
den en het afscheid van Ten Hooi
kregen Rijkaart en De Winter gezel
schap van Gert-Jan van de Meent.
'We handen onze handen vol. Het
idee was dat ik Rijkaart zou ontlas
ten, maar dat lukte nauwelijks. Met
Gert-Jan heb ik de schooltandheel-
kunde nieuw leven ingeblazen. De
mondverzorging was op dat moment
behoorlijk in het slop geraakt. Samen
hebben we tussen 1974 en 1976 bij
1200 schoolkinderen in totaal 1000
tanden en kiezen uit het melkgebit
getrokken. Plus 200 blijvende ele
menten. In één radicale actie heb
ben we schoon schip gemaakt.
de leraren in een steeds verande
rend denken over mondverzorging.
'Toen collega Van de Meent en ik de
jeugdtandverzorging nieuw leven
inbliezen, waren ouders heel gemo
tiveerd de gebitsproblemen van hun
kinderen aan te pakken. Ze waren
gewend dat mensen pijn aan tanden
en kiezen en zweertjes in hun mond
hadden. Tegenwoordig is er een
generatie ouders die zelf nooit grote
problemen heeft gehad. Zij vinden
dat het erbij hoort, snoepen als je
klein bent.'
De Winters protest had succes, want
eens belijdend lid. Maar Betting
speelde het slim. Hij vertelde dat
onze voorouders krom hadden gele
gen om met dubbeltjes en kwartjes
onze kerk te bouwen en dat we daar
niet zomaar aan voorbij konden
gaan. Ik vond dat wel een valide
argument. Het was een drukke tijd,
waarin de gemeente Waal-Koog
samenging met De Hoorn. Het is
financieel niet eenvoudig een kerk
draaiende te houden, ook al niet
omdat je geen enkele vorm van sub
sidie krijgt.'
Zorgen over de toekomst van het
de onderwijsinspecteur maakte met
onmiddellijke ingang een einde aan
de alternatieve straffen. Op de
school werd echter gepikeerd gere
ageerd, terwijl veel Texelaars plotse
ling niet meer hoefden te bedenken
wat ze met Ouwe Sunderklaas zou
den speulen. 'Kees de Waal vroeg
me zelfs om een goede foto voor op
de toonbank van zijn Ouwe Sunder-
klaaswinkel, omdat veel klanten zich
afvroegen hoe die De Winter er uit
zag.' Lachend: 'Ik heb er nog een
amirapaaltje aan over gehouden,
door de jury in Den Burg beschik-
Hans de Winter: 'Op mijn zestiende begon ik met motorrijden. Bij gebrek aan budget moest ik me behelpen met oud spul, dat
moeilijk rijd baar te krijgen was.' (Foto Joop Rommets)
sant leek en aan een overstap geen
grote problemen kleefden, omdat
beide studies in de eerste twee jaar
vrijwel identiek waren. 'Maar die
keuze werd opnieuw geblokkeerd
door mijn ouders, die zagen dat er
eindelijk stappen waren gezet.' Hij
studeerde in 1973 af en keerde na
een jaar in Amsterdam te hebben
gewerkt in 1974 terug naar Texel,
waar hij samen met collega Rijkaart
het huidige tandheelkundig centrum
aan de Witte Kruislaan bouwde. 'Dat
was toen heel modern, een praktijk
die niet aan huis was.'
De Winter kon toen nog niet ver
moeden dat die beslissing het begin
zou zijn van een lange carrière, die
hem nu alweer ruim 35 jaar verbindt
aan het eiland waar hij is geboren,
maar waar hij in zijn jeugd maar kort
woonde. 'Mijn vader was leraar en
heeft op veel scholen gewerkt, waar
door ons gezin vaak verhuisde. Vlak
Eind jaren zeventig groeide het aan
tal tandartsen naar vier, sinds enkele
jaren telt het eiland vijf praktijken.
Een logisch gevolg van het frequen
tere tandartsbezoek. 'Veel mensen
kwamen vroeger alleen als ze pijn
hadden. En om alles te laten trekken
als het niet meer ging. Veel veertig
plussers hadden al vroeg een gebit.
Nu heb ik patiënten van boven de
tachtig die nog voor controle komen.
Dat geeft druk op de capaciteit.
Zenuwbehandelingen, vullingen,
kronen: hoe ouder mensen worden,
hoe meer tijd je nodig hebt om het
gebit op de been te houden.' Verve
lend vindt hij dat overigens niet. 'Ik
vind het een uitdaging iemand zo
goed mogelijk te helpen. Wat dat
betreft zie ik wel een parallel met het
sleutelen aan oude brommers en
motorfietsen, wat ik ook graag doe.
Er zit iets in van roeien met de rie
men die je hebt.'
voor de Hongerwinter belandde hij
op Texel. Ik ben hier in 1948 gebo
ren, maar was nog een baby toen
we naar Bussum verhuisden. In 1963
werd mijn vader hoofd van de ULO
in Den Burg. Hij was zelf in Rotter
dam geboren, maar zijn moeder was
Texelaar en zijn grootmoeder ook.
Een oom van me is hier nog direc
teurvan de Zeevaartschool geweest.
Het grappige is dat die school was
gevestigd in het gebouw waar mijn
vader later als directeur van de ULO
werkte.'
Spijt heeft van de terugkeer naar zijn
geboorte-eiland heeft De Winter
nooit gehad. 'Ik werk nog altijd met
plezier. Dat heeft te maken met wat
Van Hooi zei, dat je direct resultaat
ziet. Maar het komt ook doordat je
sterk met je patiënten bestand ver
groeit. Ook al zie je de meesten niet
zo heel vaak, er groeit toch een
betrokkenheid. Dat is toch een soort
lief en leed. En ik word nog elk jaar
De Winter noemt het 'interessant'
zijn patiënten te stimuleren 'hun lot
in eigen handen te nemen'. 'Nege
nennegentig procent van alle klach
ten aan het gebit is te voorkomen.
Probleem is alleen: als het eenmaal
gehavend is, wordt het steeds moei
lijker. Een gebroken been kun je
helen zonder dat je er later de spo
ren van ziet, maar elke ingreep aan
het gebit is van tijdelijke aard.'
Halverwege de jaren tachtig wist
plotseling heel Texel wie Hans de
Winter was, nadat hij had geprotes
teerd tegen de alternatieve straf die
leraren van de scholengemeenschap
hadden ingesteld om laatkomers te
laten trakteren. Kinderen werden
daarmee aangezet tot snoepen, ter
wijl bovendien sprake was van 'een
vorm van kapitaalstraf'Ongewild
gevolg was ook dat brugklassers
zich schuldig maakten aan winkel
diefstal om hun traktatie te bemach
tigen. De Winter plaatst het plan van
baar gesteld voor degene die het
meest gespeuld was en dus het
meest voor paal had gestaan.'
De Winter is niet bang zich uit te
spreken en heeft een flinke mate van
verantwoordelijkheidsgevoel. Dat
blijkt ook uit de vele bestuursfunc
ties die hij in de loop der jaren heeft
bekleed. Hij zat in de besturen van
de Jeugdtandverzorging en Zieken
fonds Texel en werd in de aanloop
naar de gemeenteraadsverkiezingen
van 1978 voorzitter van het Progres
sief Akkoord Texel, een samenwer
kingsverband van de linkse partijen.
'Ik heb daar veel van geleerd. Aan
vankelijk dacht ik dat veel dingen
makkelijk te veranderen waren en
ook dat elke verandering een verbe
tering was. Daar ben ik wel van
teruggekomen, netzoals veel andere
zaken uit het linkse gedachtegoed
me niet meer bekoren. Het stoort me
ook dat linkse mensen wel even zul
len bepalen wat anderen moeten
denken. Ik ben na één raadsperiode
gestopt. D66 was inmiddels uit het
PAKT gestapt en daarmee was mijn
enthousiasme wel bekoeld.'
Nadat zijn oudste van vijf kinderen
was gaan motorcrossen en ook bij
hem zelf de liefde voor deze sport
weer was opgebloeid, werd hij pen
ningmeester van de MAB. Hij kreeg
er van nabij te maken met plannen
van de overheid om stiltegebieden in
te stellen, waardoor de jaarlijkse
autocross bij Harkebuurt zou moe
ten verdwijnen. 'Het leek ons daar
om goed te verhuizen naar het
motorcrossterrein in Eierland. Samen
met voorzitter Henri van Maldegem
heb ik nog de eerste brieven
geschreven om vergunning voor een
eigen circuit te krijgen. Toen we na
vijf jaar eindelijk toestemming kre
gen, ben ik uit het bestuur gestapt.
In totaal heb ik er tien jaar in geze
ten.'
Hij had er amper afscheid genomen,
toen dominee Hendrik Betting op de
stoep stond met de vraag of hij de
kerkvoogdij wilde versterken. 'Dat
verbaasde me nogal, ik was niet
dorpshuis in zijn woonplaats De
Waal leidden tot zijn volgende func
tie. 'De dorpskamer was een soort
verborgen spelonk geworden, waar
de loop helemaal uit was geraakt. Ik
sprak daar wel eens over met Pieter
Jan Kooger, een dorpsgenoot en
vriend van me. Maar wie A zegt,
moet ook B zeggen. Vandaar dat we
allebei in de dorpscommissie zijn
gestapt.' Onder zijn voorzitterschap
werd het pand grondig verbouwd en
werd De Wielewaal (waarvan de toe
komst anno 2010 opnieuw onzeker
is) weer een bloeiend dorpshuis.
Wat het bestuurswerk betreft, hul
digt hij een belangrijk principe. 'Je
moet oppassen dat je niet te lang op
dezelfde plek blijft zitten. De meeste
functies heb ik zo'n tien jaar bekleed.
Dat is eigenlijk al te lang. Voordat je
het weet begin je initiatieven van
jonge bestuursleden tegen te hou
den, met als argument dat ze al zo
vaak zijn gedaan.'
'Als bestuurder ben ik wel vlijtig',
vindt hij zelf. 'Vrij vaak belandde ik in
zware taken. Dat gaf wel kopzorgen
en was niet altijd prettig. Tegenwoor
dig lever ik daarom liever hand- en
spandiensten als vrijwilliger. Sinds
de jaren tachtig - en eerder ook bij
de surfronde - help ik bij de Ronde
om Texel. Ik houd me bezig met
veiligheid en help ook met surveille
ren op het strand. Het mooie daar
van is dat ik wel actief betrokken
ben, maar niet te veel verantwoorde
lijkheid draag.'
Een grote voorliefde heeft De Winter
voor motoren, motorsport en wiel
rennen. 'Op mijn zestiende begon ik
met motorrijden. Bij gebrek aan bud
get moest ik me behelpen met oud
spul, dat moeilijk rijdbaar te krijgen
was. Ik heb veel geleerd van de
oude Jan Reij. Ik deed wel eens een
klusje voor hem. Had hij bijvoorbeeld
een oude jeep van het strand, waar
ik de radiateur uit moest slopen. Dan
hielp hij me later met mijn motor. Zo
deed ik een hoop sleutelervaring op,
terwijl ik geen kosten hoefde te
maken.'
In zijn studietijd verdween de motor
naar de achtergrond, maar terug op
Texel pakte De Winter zijn oude
hobby weer op en deed hij ook gere
geld mee aan (cross)wedstrijden.
Tegenwoordig houdt hij zich vooral
bezig met fietsen. 'Ik fietste aanvan
kelijk om conditie op te doen voor
het motorcrossen, maar in de loop
van de tijd ben ik steeds meer gaan.
De laatste tien jaar is wielrennen
echt mijn sport. Ik vind alles leuk:
criteriums, tijdritten, wedstrijden in
het bos. Het maakt me niet uit.'
Een hoogtepunt was vier jaar gele
den zijn deelname, samen met
eilandgenoot Rob van Beurden, aan
wat wel de zwaarste meerdaagse
mountainbikewedstrijd ter wereld
wordt genoemd: de Cape Epic Rou
te in Zuid-Afrika. Hoewel hij door
(materiaal)pech werd achtervolgd,
slaagde hij er na 900 kilometer steile
bergpassen en rotsige jeepsporen in
binnen de toegestane tijdslimiet
heelhuids de finish te halen. Een
beetje zuur was het daarom dat hij
niet veel later juist op Texel slachtof
fer werd van een zwaar ongeluk. Dat
gebeurde bij een rondje door de
Dennen, waarbij hij en een vriend
van mountainbike hadden geruild.
Onvoldoende vertrouwd met de fiets
vloog hij bij een afdaling over de
kop, waarbij een sleutelbeen brak,
een rib zijn longen doorboorde en
zenuwen beschadigd raakten. Het
tastte zijn liefde voor het fietsen niet
aan. 'Ik ben wel wat voorzichtiger
geworden. Als er vroeger een onge
luk met motorcrossen of wielrennen
gebeurde, schrok ik even, maar ik
had nooit het idee dat het mij ook
zou kunnen gebeuren. Maar dit heeft
indruk gemaakt.'
Joop Rommets
Zondag 31 januari 2010
PROTESTANTSE KERK IN
NEDERLAND:
Protestantse gemeente (i.w.)
Den Burg:
9.30 u. dienst in De Poort, Ele-
mert, ds. P.A. den Braanker.
Hervormde gemeente Waal,
Koog, Den Hoorn:
De Waal: 10.00 u. dhr. M.D. Kui
per.
PROTESTANTSE WADDENGE
MEENTE TEXEL:
Oosterend: 9.30 u. ds. PC. Bar
nard, viering Heilig Avondmaal;
19.00 u. mw. K.M. Dijkerman.
De Cocksdorp: 11.00 u. ds. PC.
Barnard, viering Heilig Avond
maal.
Oudeschild: 11.00 u. ds. C. der
Nederlanden, viering Heilig
Avondmaal.
GEREFORMEERDE GEMEEN
TE:
Artsen:
Voor spoedeisende medische hulp in
het weekend, op zon- en feestdagen
en van maandag tot en met vrijdag
van 17.00 tot 08.00 uur: Centrale
Huisartsen Post, tel. 321143.
Tandartsen: Voor spoedeisende
tandheelkundige hulp is via één van
de volgende telefoonnummers infor
matie te krijgen over het pijnspreek-
uur op zaterdagen, zon- en feestda
gen. Tevens wordt het
ongevallennummer vermeld. 313086;
OVERIGE HULPVERLENING:
Brand/Ambulance: Bij brand en
voor spoedeisend ambulancevervoer
bellen: 1-1-2. Of bel de Meldkamer
Noordholland-noord: 072- 5644444.
Politie: PHH-gebouw, Pontweg
104, Den Burg. Het bureau is op
maandag tot en met vrijdag van 9.00
tot 12.00 uur. Telefoon: 0900-8844.
In spoedeisende gevallen: 112.
Gevonden munitie: Bel de politie,
tel. 0900-8844.
Vermiste en gevonden huisdieren:
Dierenpension Texel, Slufterweg 216,
Zon, maan
hoog water
Verwachte tijden van hoogwater
ter rede van Oudeschild.
Vrij. 29 januari 07.14 en 19.56 u.
Zat. 30 januari 08.30 en 20.51 u.
Zon. 31 januari 09.30 en 21.35 u.
Ma. 1 februari 10.14 en 22.25 u.
Din. 2 februari 11.17 en 23.05 u.
Woe. 3 februari 11.46 en 23.45 u.
Don. 4 februari 11.50 u.
Zaterdag 30 januari volle maan, maan
dag 1 februari springtij. Zondag 31
januari zon op 8.28 uur, onder 17.20
uur.
(jncn 'Zwart.-Jixels m het harL.
Uitgave van
mediabureau!
Verschijnt op dinsdag en vrijdag
Spinbaan 6 1790 AA Den Burg
Postbus 11 1790 AA Den Burg
Telefoon 0222 - 36 26 20
Telefax 0222 - 32 30 00
E-mail redactie@texelsecourant.nl
Gerard Timmerman (hoofdredacteur)
Joop Rommets
Jeroen van Hattum
Harry de Graaf
Imme Bakker
Buiten werktijd:
Jeroen van Hattum
Telefoon 31 60 89 of 06 - 13 67 66 50
Advertenties en abonnementen:
Spinbaan 6 1791 MC Den Burg
Telefoon 0222 - 36 26 00
Telefax 0222 - 31 41 11
E-mail info@lenr.nl
Op al onze advertentiecontracten en aanbiedingen
daartoe zijn van toepassing de Regelen voor het Ad
vertentiewezen van de Stichting ROTA, gevestigd
te Amsterdam, zoals gedeponeerd bij de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te Amsterdam onder num
mer 41198699. Een exemplaar van de Regelen voor
het Advertentiewezen wordt op uw verzoek kosteloos
toegezonden.
Abonnementsprijzen 2010:
Per half jaar 41,70 39,95
(automatisch)
Per jaar €81,55 €79,15
(automatisch))
Bij verzending naar het buitenland zijn
portokosten verschuldigd.
Beëindiging abonnement:
Uitsluitend schriftelijk en 4 weken voor
afloop van de abonnementsperiode.
Nabestelling foto's:
www. beeldbanktexelnl
in kerkgebouw Schoolstraat,
Oosterend: 10.00 u. en 16.00 u.
leesdienst.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE:
Kogerstraat, Den Burg: 10.00 u.
mw. K.M. Dijkerman.
BAPTISTENGEMEENTE:
Julianastraat, Den Burg: 10.00 u.
ev. R. Meeuwsen uit Franeker.
ROOMS-KATHOLIEKE KERK:
Den Burg: 10.45 u. The Gospel-
train.
Oosterend: 9.30 u.
JEHOVAH'S GETUIGEN:
Noordwester 3, Den Burg: Open
bare lezing, 10.30 u.: Bent u
tevreden met Jehovah's voorzie
ningen? Wachttorenstudie, 11.20
u.: Toon goede manieren als die
naren van God.
Het gaat er niet om jaren
aan je leven toe te voegen,
maar om leven
aan je jaren toe te voegen.
314727; 314669; 312270 of 322008.
Verloskundigenpraktijk: Waalder-
straat 53A, Den Burg. Dag en nacht
bereikbaar via tel. 313090 of 06-
51404872.
GEZONDHEIDSZORG:
Gemini Ziekenhuis, tel. 0223-
696969, www.gemini-ziekenhuis.nl;
bezoektijden dagelijks van 15.30 tot
17.00 en van 18.00 tot 19.00 uur.
Extra bezoekuren op zaterdag, zon
en feestdagen van 10.30 tot 11.30
uur.
Zaterdagochtend haalt Scouting
Texel oud papier op in Den Burg. Men
wordt verzocht dit vóór 10.00 uur aan
de straat te zetten, op de verzamel
plaatsen van afvalcontainers, in niet
te grote bundels of een kartonnen
doos (geen plastic zak). Gelieve er op
toe te zien dat het papier niet gedu
rende lange tijd in de regen staat. De
papierwagen komt in de volgende
straten: 1. Noordwester, Duinreep,
Vloedlijn, Golfslag, Vaargeul, Schoor-
wal, aanleunwoningen Gasthuisstraat
aanleunwoningen, Gasthuisstraat
(van Beatrixlaan tot Pontweg), Zee
bries.
Vrijdag:
18.00 u. Radio Texel actueel
19.00 u. Wilde vaart (H)
20.00 u. The Music Machine
21.00 u. Radio Noordholland
Zaterdag:
16.00 u. Wegdromen met een boek
17.00 u. Pietelepote
18.00 u. Muziek met Marco
20.00 u. Radio Noordholland
Zondag:
9.00 u. Klassiek op zondag
10.00 u. Vlaswiek
10.45 u. Kerkdienst vanuit RK-kerk
Den Burg
12.00 u. Natuurwijzer
13.00 u. Noud draait deur
14.00 u. Wilde vaart
15.00 u. Frans gaat het doen
16.00 u. Sportlokaal
18.00 u. Radio Noordholland
Kerkdiensten De Lichtboei:
10.45 u. RK-kerk Den Burg
Maandag:
18.00 u. Symphonica
19.00 u. Wegdromen met een boek
(H)
20.00 u. Raadscommissie. Recht
streekse uitzending van de commis
sie Grondgebied vanuit het gemeen
tehuis.
aansluitend: Radio Noordholland
Dinsdag:
18.00 u. Radio Texel actueel (nieuws)
19.00 u. De keuze van...
20.00 u. Radio Noordholland
Woensdag:
17.00 u. Even bijpraten met... Pro
gramma over de verkiezingen. Van
daag: Marjan de Groot van de VVD
(H)
18.00 u. Onder de toren (geestelijk
programma, met vanaf 19.00 uur ver
zoekplaten)
19.45 u. Gelezen (Texelse) verhalen
20.00 u. Raadscommissie. Recht
streekse uitzending van de commis
sie Welzijn vanuit het gemeentehuis,
aansluitend: Radio Noordholland
Donderdag:
18.00 u. Country time (muziek)
19.00 u. 17.00 u. Even bijpraten met...
Programma over de verkiezingen.
Vandaag: Rikus Kieft (Groen Links) en
Joop Groeskamp (Texels Belang).
20.00 u. Radio Noordholland
20.00 u. Raadscommissie. Recht
streekse uitzending van de commis
sie Middelen vanuit het gemeente
huis.
aansluitend: Radio Noordholland