Geslaagden OSG De Hogeberg
Specialist breekt lans voor opwekken biogas Koffer vol duurzame ideeën
'Minder aanvoer van
mest nodig naar Texel'
TEXELSE 14 COURANT
Strandje Ceres toegankelijker
Duurzaam licht op rotondes
Strenderpop
Geslaagd
Akenbuurt
VRIJDAG 18 JUNI 2010
Mensen die ideeën hebben op
het gebied van duurzaamheid,
doen er goed aan deze niet voor
zich te houden, maar te delen
met degenen die mogelijkerwijs
voor de uitvoering ervan zorg
kunnen dragen.
Dat is het idee achter de Koffer van
de Duurzame Dinsdag, die dinsdag
7 september wordt overhandigd
aan demissionair minister Huizinga
(VROM). Duurzame Dinsdag, de
dag dat de samenleving met ant
woorden komt, wordt dit jaar voor
de twaalfde keer gehouden. Vorig
jaar bevatte het koffertje 387 initia
tieven, waarvan eerst door des
kundigen een analyuse werd
gemaakt. Samen vormden ze een
goed overzicht van waar mensen
mee bezig zijn, tegen welke knel
punten ze aanlopen en in hoeverre
de overheid een rol kan spelen in
het realiseren van ideeën. De
inhoud van de koffer wordt na
afloop besproken met verschillen
de ministeries, waarbij wordt beke
ken in hoeverre de initiatieven kun
nen dienen als inspiratie voor
beleid.
Onder de inzendingen worden prij
zen verloot, waaronder een hoofd
prijs van €5000,-. Jongeren onder
de 25 jaar maken daarbij kans op
de extra Rabobank Jongerenprijs
van €1000,-. Inzenden kan tot 1 juli
via www.duurzamedinsdag.nl.
Nadat de demissionair minister de
Koffer van de Duurzame Dinsdag
in ontvangst heeft genomen, wor
den enkele personen onderschei
den die zich al jaren inzetten voor
een duurzame samenleving. Zij
ontvangen uit handen van de
minister het Duurzame Lintje. Men
sen die een dergelijke onderschei
ding verdienen, kunnen tot 1 juli
worden genomineerd via www.
duurzamedinsdag.nl.
Luchtfoto van een biovergistingsinstallatie op een boerderij in Stiens.
Met één biogasinstallatie kan op Texel jaarlijks maximaal 6 miljoen
kubieke meter biogas worden geproduceerd of 12 miljoen kWh aan
elektriciteit, genoeg stroom voor 4000 huishoudens. De totale capa
citeit wordt begrensd door de wettelijke limiet aan stikstof en fos
faat die over het cultuurland mag worden gebracht. Daardoor is er
op Texel plaats voor maximaal drie installaties. Als Texel de maxi
male mogelijkheden voor biovergisting benut, wordt niet méér, maar
hoeft juist minder of helemaal geen dierlijke mest van de overkant
te worden aangevoerd.
Dat zegt Klaas Kooistra van E Kwa
draat Advies, het bedrijf dat aan de
overkant zo'n 40 biovergistingsin-
stallaties begeleidt. Op verzoek van
het college van b en w praatte hij
de commissie Grondgebied maan
dag bij over mogelijkheden en
gevolgen van biovergisting op
Texel. Hierover is al jarenlang dis
cussie en doen misverstanden de
ronde, die worden gevoed door het
ontbreken van specialistische ken
nis, met name binnen de politiek.
Kooistra omschreef een vergister
met een capaciteit van 31.500 ton
per jaar, die wordt gevoed met
16.000 ton mest en 15.500 ton
organische (co-)producten. Als dit
met maïs zou gebeuren (circa 50
ton per hectare), is hiervoor een
oppervlakte van 160 hectare nodig.
Met suikerbieten (70 tot 80 ton per
hectare) ongeveer 120 hectare. Dit
is 1,5 tot maximaal 2 procent van
de oppervlakte landbouwgrond op
Texel. Maar er kan ook doorge-
Op kosten van de gemeente heeft
aannemer Ooms een betonnen
trap gemaakt aan de zeezijde van
de waddendijk bij Ceres aan de
Redoute. Het strandje aldaar is
daardoor beter bereikbaar gewor
den. Er was al een trap op het
groene gedeelte van de dijk, maar
die hield op bij de asfaltbekleding.
Voor de strand bezoekers was dat
hinderlijk, want die konden uitglij
den op het losliggende split. Het
idee om hier een trap te maken
kwam vorig jaar van het toenmalige
raadslid Frans Visman. De gemeen
te stelde er €10.000,- voor beschik
baar en kreeg medewerking van
het Hoogheemraadschap, dat ook
de afwerking voor zijn rekening
nam en zorgde voor met graskeien
geplaveide parkeerplaatsen tegen
de binnenkant van de dijk.
(Foto Harry de Graaf)
(Foto Aerophoto Eelde)
draaide groente of bloembollen,
hooi, slootruigte of ander organisch
afval worden gebruikt, zodat dit
bijvoorbeeld niet naar de Hamster
hoeft te worden gebracht.
Bij de vergisting worden door ver
tering mest en organische produc
ten omgezet in digestaat, een
meststof die vergelijkbaar is met
drijfmest en over het land kan wor
den gebracht. Volgens Kooistra is
digestaat in te zetten als stuifbe-
strijder. Omdat de wetgever dige-
(digestaat) is daardoor in volume
toegenomen. Digestaat is als mest
stof vergelijkbaar met drijfmest.
Door de toename in hoeveelheid
als gevolg van toevoeging, is vol
gens Kooistra minder aanvoer van
varkens- of andere mest nodig van
de overkant. Ook blijven er meer
mineralen op het eiland. 'Met drie
biovergisters van circa 36.000 ton
hoeft geen mest meer naar het
eiland te worden gebracht.'
Kooistra pleit ervoor de installaties
in het buitengebied te plaatsen,
waar grond is om digistaat over uit
te rijden en mest en andere (co-)
producten niet over grote afstand
hoeven worden aangevoerd. Hij
presenteerde voorbeelden van ver-
gisters die nabij boerderijen en
omringd door boomsingels, aan
het oog worden onttrokken. Wat
betreft geluid- en stankproductie
moeten de installaties voldoen aan
de eisen. Het uitrijden van dige
staat geeft minder stank dan bij
voorbeeld drijfmest. Volgens Kooi
stra passen biovergisters binnen
het beleid voor duurzaamheid van
de gemeente en in het bestem
mingsplan. De installaties zijn vol
gens de milieueffectrapportage niet
'beoordelingsplichtig'. Bijkomend
voordeel is volgens Kooistra een
beperking van emissie.
Cruciaal is ook de vraag: hoeveel
geld biovergisting oplevert. Van de
veertig installaties die Kooistra
begeleidt, lopen de resultaten uit
een. 'Er zijn er die slecht renderen,
staat als dierlijke mest ziet, is het
nog onzeker of de overheid hier -
net als drijfmest - ook in de toe
komst een uitzondering voor wil
maken voor het gebruik als stuifbe-
strijder.
De hoeveelheid digestaat die op
grond van de fosfaatnorm mag
worden uitgereden, bepaalt de
maximale capaciteit van biovergis
ting. Dit vergt enig rekenwerk. De
beschikbare 8.800 hectare land
bouwgrond mag maximaal met
792.000 kilogram fosfaat worden
verrijkt. Momenteel wordt hiervoor
jaarlijks 46.000 ton drijfmest van de
overkant aangevoerd, gelijk aan
1380 vrachtauto's. Volgens Kooi
stra is er ruimte voor twee tot drie
installaties. De op Texel aanwezige
mest zal in de vergister worden
aangevuld met andere organische
(rest-) producten. Het restproduct
Bands die nog niet zijn uitgenodigd
om deel te nemen aan Strender
pop, kunnen zich tot 16 juli aan
melden via robhaak@kpnplanet.nl.
De organisatie heeft inmiddels uit
nodigingen verstuurd naar de aan
haar bekende adressen. Het festi
val wordt gehouden op zaterdag
21 augustus, in de muzieknis in
Oosterend. Meer informatie is te
krijqen bij Biem Vlaming, tel. 06-
52384502.
maar ook die flinke winst maken.'
Met het koelwater dat vrijkomt bij
het opwekken van elektriciteit, kun
nen ook honderden huizen worden
verwarmd.
Zeker is wel dat het zonder subsi
die niet rendabel is. De omvang van
het fonds voor stimulering duurza
me energie (SDE) bepaalt jaarlijks
welke initiatieven in aanmerking
komen voor subsidie. 'Door gebruik
te maken van deze subsidie, komt
een deel van de betaalde energie
belasting terug naar Texel. Op Texel
wordt jaarlijks meer dan €7 miljoen
energiebelasting betaald.'
Roel de Boer
(25) uit Den
Burg heeft zijn
opleiding aan
de Design Aca
demy Eindho
ven afgerond.
Hij studeerde af
bij de afdeling
Man and Living
en mag zich nu
Bachelor of Design noemen. Voor
de inventiviteit van zijn werk werd
hij beloond met de Willy Wortel-
prijs. De laatste week van oktober
zal zijn afstudeerwerk te zien zijn
op de Graduation Galleries tijdens
de Dutch Design Week in Eindho
ven.
Omdat er op de rotonde bij De
Waal goede ervaringen mee zijn
opgedaan, installeert de gemeente
nu ook duurzame verlichting op de
rotondes van Akenbuurt en de Rui-
gendijk. De inmiddels geplaatste
nieuwe masten zijn voorzien van
schijnwerpers met LED-lampen en
een paneel met zonnecellen die
overdag genoeg elektriciteit
opwekken om de lampen de hele
nacht te kunnen laten branden. De
bestaande lichtmasten worden
opgeruimd. De ANWB-richtingaan-
wijzer op de rotonde wordt vervan
gen door een nieuwe. Ook hierop
wordt een zonnepaneel geplaatst.
De nieuwe verlichting past in de
gemeentelijke plannen voor ener
giebesparing en het terugdringen
van de 'lichtvervuiling'.
(Foto Harry de Graaf)
VWO:
Simone van Andel - Den Burg;
Marijn Betsema - Oosterend; Fen-
na Boon - De Cocksdorp; Hannah
den Braanker - Den Burg; Daan
Camphuijsen - Den Hoorn; Marjo
lein Camphuijsen - Den Hoorn;
Maikel van der Gracht - Den Burg;
Michelle van der Gracht - Den
Burg; Amy Groenewegen - Den
Burg; Alise van Heerwaarde -
Oudeschild; Femke Heijenk - De
Koog; Lara Hoogenbosch - Ooste
rend; Milco Kats - De Cocksdorp;
Maxime Knijf - Den Burg; Dexter
Koopman - Oudeschild; Renata
Lap - Den Hoorn; David Maas -
Den Burg; Robbin Nieuwenhuis -
Den Burg; Lieuwe Olthof - Den
Burg; Brigit Oskam - Den Burg;
Emma den Ouden - De Koog; Els-
ke van Raaphorst - Den Burg; Wil
lem-Hendrik Rikkenberg - De Waal;
Jasper van de Sande - Den Burg;
Michiel Schoehuys - Oudeschild;
Juul van de Steeg - De Cocksdorp;
Lizzy van der Steeg - Oosterend;
Mick van der Steeg - Oosterend;
Ananda de Steur - Den Burg; Floor-
tje de Vreugt - Oudeschild; Sophie
Wartenbergh - De Cocksdorp; Eli
sabeth Waverijn - Den Burg; Bonita
Witte - Den Burg; Job Witte - Den
Burg; Niels Witte - Den Burg; Sarah
Zevenbergen - Den Burg
HAVO:
Nelleke Arnout - Den Burg; Denise
Barhorst - Den Burg; Joris Beinte-
ma - De Cocksdorp; Marlon Boe
ring - Oosterend; Mike Broekman
- Den Burg; Sharli Coutinho - Den
Burg; Charlotte van Delden Nyrud
- De Waal; Maan Dros - Den Burg;
Jochem Eelman - Oosterend; Mar-
tijn Eelman - De Waal; Gijs Ensink
- Den Burg; Xander Graaf - Den
Burg; Thomas Gremmen - De
Koog; Camilla Haag - Den Hoorn;
Martijn van Haren - Den Burg;
Suzanne van Heerwaarden - Den
Burg; Annick Hoogendijk - Den
Burg; Jelle de Jong Pen - Den
Burg; Eline Jongejan - Oosterend;
Bryon Kaczor - De Waal; Mirte
Kager - Den Burg; Silke Kats - De
Cocksdorp; Tim Klaassen - De
Cocksdorp; Petra Kok - Den Burg;
Anna Kuip - De Koog; Simone van
der Linde - De Cocksdorp; Muza-
fer Luboder - Den Burg; Bas Mul
der - Oudeschild; Arnout van der
Ploeg - Den Burg; Gerben Polman
- De Koog; Tom Pool - Den Burg;
Wessel Rijk - Den Burg; Lianne
Roeper - De Cocksdorp; Jesse
Rutten - Oosterend; Lisa Schouten
- Oudeschild; Chayah Schreve -
Oudeschild; Jesse Schuijl - De
Koog; Nienke Sieprath - De Cock
sdorp; Jeske Tjepkema - Oude
schild; Lars Veldhuis - Den Burg;
Merijn Veltkamp - Den Burg; Josien
de Visser - Den Hoorn; Elise Vonk
- Den Burg; Madeion Vonk - Den
Burg; Juliet ten Wolde - Den Hoorn;
Marieke Zijm - Den Burg
MAVO:
Brian Bakker - De Koog; Danique
Bakker - Den Hoorn; Talitha van
den Berg - Den Burg; Tim Boer -
Den Burg; Toon Boersen - Oude
schild; Guido Boogaard - Den
Burg; Desirée Boon - De Koog;
Anna Bremer - Den Burg; Ben
Brouwer - Oudeschild; Esmee
Daalder - Den Burg; Ben van Dee
- De Cocksdorp; Elfriede Dennen-
berg - Oosterend; Thijs van Dors-
sen - Den Burg; Anne Maartje Dros
- De Waal; Sil Gaaff - Den Burg;
Bart van der Geest - De Koog;
Joost Graaf - Den Burg; Joris Groot
- Den Burg; Nicole Grootelaar -
Den Burg; Sean van Heerwaarden
- Den Hoorn; Mirjam Hin - Den
Burg; Annet ten Hoor - De Cocks
dorp; Daan Hopman - De Koog;
Hessel Huitema - Den Burg; Bram
Inpijn - Den Burg; Jasper Kaat -
Den Burg; Corina Kamst - De Koog;
Bob Keijser - Den Burg; Teus van
Keulen - Den Burg; Stef Kooger -
Oosterend; Morris Koopman -
Oudeschild; Ramon Koopman -
Oudeschild; Willem Lakeman - De
Cocksdorp; Sebas van Liere - Den
Burg; David Parlevliet - Den Hoorn;
Yasmijn van Rongen - Den Burg;
Jerry Rump - Den Burg; Lisanne
Schuijl - De Koog; Vera Seegers -
Den Burg; Adri Smidt - Den Burg;
Lizzy Smit - Den Burg; Karin ter
Steege - Den Hoorn; Lianne ter
Steege - Den Hoorn; Cinvya van
Tatenhove - Den Burg; Daan van
der Veer - Oosterend; Maik Ver
meulen - Den Hoorn; Quirijn Ver-
schoor- Den Burg; Hilde Vietmeyer
- Oudeschild; Chanique Vlaar -
Den Burg; Marinda van Vliet - Oos
terend; Emiel de Vreugt - Oude
schild; Marieke de Vries - Den
Burg; Martijn de Vries - Den Burg;
Robin Waerts - De Koog; Yvonne
van de Werken - De Koog; Bram
Wessels - Den Burg; Charity Wet
steen - Oudeschild; Marleen
Wiersma - Den Burg; Jorien Witte
- Den Burg; Marieke Witte - De
Waal; Esmée Zoer - De Koog
VMBO:
Afdeling Consumptief
Sven Backer - Den Burg; Thomas
Bruin - Den Burg; Maurice Daalder
- Oosterend; Yeffrey Haker - Den
Burg; Elian Helwegen - Den Burg;
Vincent Koopman - Den Burg;
Koen Koster - Den Burg; Jochem
Ruarus - De Cocksdorp; Jan van
der Veen - De Cocksdorp; Eugenie
Verploegen - Den Burg; Marco de
Waard - De Cocksdorp
Afdeling Handel en Administra
tie
Thamayka Barhorst - Den Burg;
Kevin de Graaf - De Cocksdorp;
Geeta Haarsma - De Waal; Janey
Kamminga - Den Burg; Domi
Magee - De Cocksdorp; Jhessie
Postma - De Koog; Gina Sijmons
- Den Burg; Joris Spilker - Den
Burg; Jesse de Wit - Den Burg;
Esmée de Wolf Lahnstein - Den
Burg
Afdeling Metaaltechniek
Sil van Angeren - Den Burg; Bas
Hopman - Den Burg; Erik Korten-
hoeven - Den Hoorn; Jim Kossen
- Den Burg; Jacco Maas - Oude
schild; Martijn Roeper - Den Burg;
Sam Saliha - Den Helder; Sjoerd-
Hessel Stapersma - Oudeschild;
Gavin van der Star - De Waal; Jan-
Jelle van der Vis - Oudeschild;
Jacob-Pieter Vlaming - Oosterend;
Roel Wiering - Den Burg; Jamie
Wijtten - De Cocksdorp
Afdeling Zorg en Welzijn
Kevin Abma - De Cocksdorp; Mar-
lin Betsema - Den Burg; Miranda
Beuving - Oudeschild; Janice
Blaauboer - Den Burg; Iris Bosma
- De Waal; Shirley Brokken - Den
Burg; Elise Brouwer - Oosterend;
Manon Daalder - Oosterend; Man-
dy Drijver - Oudeschild; Niels Drij
ver - Oosterend; Kim Eelman - Den
Burg; Marleen Eelman - De Waal;
Myrthe de Haan - Oudeschild; Iris
van Heeringen - Den Burg; Joëlle
Hin - De Waal; Carla Kalverboer -
Oudeschild; Eveline Kikkert - Den
Burg; Denise van Leeuwen - Den
Hoorn; Sjoerd Maat - Den Burg;
Bonita Pijnacker - Den Burg; Youra
Sangers - De Waal; Mariëlle Simons
- Den Burg; Marjet Tjepkema -
Oudeschild; Michelle Trap - Den
Hoorn; Ardine van Wijk - Den Burg;
Christina Witte - De Cocksdorp;
Martina Witte - De Cocksdorp;
Areke van Zuilen - Oudeschild
