'Straks komen we
nog meer te kort'
TEXELSE 13 COURANT
Grote menigte bij indrukwekkende herdenking
Onderhoud dorpshuizen verder in de knel
Jan Moeskops bleef altijd plattelandsdiender
In memoriam
De stilte is elke keer weer
indrukwekkend. Ook woens
dag, toen zo'n vijfhonderd
mensen getuige waren van de
kransleggingen bij het beeld
van de Goede Herder voor de
Algemene Begraafplaats aan
de Kogerstraat.
De stoet kwam vanuit de kerk.
Zwijgend, slechts begeleid door
de doffe paukenslag van KTF's
omfloerste trom, volgde de menig
te naar de begraafplaats aan de
Kogerstraat. Onderweg sloten
zich nog mensen aan, die de her
denking in de kerk aan zich voor
bij hadden laten gaan. Na een
rondgang over het kerkhof, waar
kransen werden gelegd bij de
monumenten Cross of Sacrifice
en de Levensboom, verzamelde
de menigte zich rond het beeld
van De Goede Herder bij de
ingang van de begraafplaats, voor
het laatste gedeelte van de plech
tigheid.
Opvallend is het toenemend aan
tal toeschouwers, juist veel jonge
ren. Wellicht past het in een trend
om deel uit te maken van gedenk
waardige gebeurtenissen. Niet
voor niets leerde een onderzoekje
via de website van deze krant dat
maar liefst 85 procent van de 221
bezoekers de herdenking belang
rijk vindt. Dat geeft hoop voor het
4/5 mei-comité, dat de herden
king al vele jaren volgens een vast
stramien organiseert.
Dat was ook de boodschap die
doorklonk in de tekst van alle
sprekers, herdenken is vooral
bedoeld om niet te vergeten. Het
comité had dit jaar Michiel Post
humus, commandant van de Mok,
bereid gevonden als gastspreker
op te treden. Hij vertelde zijn ver
haal aan de hand van een huise
lijke gebeurtenis, toen zijn twee
kinderen, Hidde en Sanne, hem
vroegen op school over zijn werk
te vertellen. De aandacht van de
leerlingen ging al snel uit naar de
kleurige 'stickers' op zijn uniform,
allemaal bedoeld als herinnering
aan een gebeurtenis. Posthumus,
uitgezonden geweest naar Cam
bodja, Joegoslavië en Irak, ver
telde hoe de 'stickers' meer waren
dan alleen mooie kleurtjes. 'Er zijn
er een paar die ik zo zou inleve
ren, andere hebben met vrijheid te
maken en die mogen er nooit
meer af.' Posthumus begon zijn
uitzendingen als luitenant en ein
digde ze als majoor, maar vertelde
dat zijn blik vooral was veranderd
door zijn vaderschap. 'Ik wist dat
ik het deed opdat zij net zo vrij
mogen opgroeien als ik, doelde
hij op zijn kinderen. Ook vertelde
hij hoe hij met zijn manschappen
een voormalige politiepost in Irak
betrok, een 'schuldig gebouw',
waar de bevolking met een boog
omheen liep. 'Juist de symboolf
unctie die hier van uit ging, von
den we belangrijk.'
van Jan Beijert, op momenten
precies de juiste toon wist te tref
fen. Zeer treffend en bijzonder
indrukwekkend was hun uitvoe
ring van The green fields of
France, over de verschrikkingen
van de Eerste Wereldoorlog. Hoe
wel bestaande uit slechts veertien
mannen, klonk het ensemble als
een volwassen koor.
Dit jaar voor het eerst - en in
navolging van het landelijke comi
té - kregen de gasten in de kerk
een speldje uitgereikt. Het fakkel
logo, in 1995 ontworpen door Ton
Giesbergen, moet uitgroeien tot
nationaal symbool. De gedachte
achter het logo is dat vrijheid, als
een fakkel, moet worden doorge
geven. De bezoekers aan de her
denkingsdienst werd dan ook op
het hart gedrukt het speldje te genomen. Twee minuten waarin
dragen. de vijfhonderd aanwezigen, elk
Menigeen deed dat al onderweg met hun eigen gedachten, als één
naar de begraafplaats waar, na man de gevallenen herdachten,
het blazen van de Last Post, twee En hoog boven hen zong een
minuten stilte in acht werden merel.
Dorpshuis De Bijenkorf in Oosterend.
'We komen al te kort, als de
gemeente bezuinigt op onze
subsidie, komen we nog meer te
kort', zegt Ruud Timmer, pen
ningmeester van de Stichting
Dorpscommissie Oosterend.
Reserveren voor onderhoud van
dus wel gebeuren.'
Bijkomend probleem is dat de peu
terspeelzaal vorig jaar is gesloten.
'Dat scheelt toch een paar duizend
de Stichting tot Exploitatie Eier-
landsche Huis: 'Ongeveer eender
de van onze inkomsten komt uit
subsidie van de gemeente. Verder
aan inkomsten. We hebben nog halen we onze kosten uit verhuur
gelobbyd voor een dependance van de zaal. Als een deel van de
van de polikliniek van het Gemini- subsidie wegvalt en we moeten
het dorpshuis is er al jaren niet ziekenhuis maar dat gaat helaas toch onze subsidie rond krijgen,
bij. Dus nu het dak moet worden
gerepareerd, moeten andere
bronnen worden aangeboord en
moet geld worden geleend.
niet door. Bij de gym- en volleybal
vereniging is minder aanwas, ook
dat scheelt huurinkomsten. Ander
zijds zorgt de vergrijzing weer voor
wat extra geld, de soos draait goed
Voorop gesteld: het ene dorpshuis en er is een biljartclub bij gekomen,
laat zich niet met het andere verge- En gelukkig krijgen we nog wat tijd zijn, los zittende tegels en gazo
lijken. Beheer en eigendomssitua- geld uit de opbrengst van de tele- maar door. We zijn bezig met een
ties verschillen per dorp, net als de com-masten. Maar we teren in. En vijfjarenplan om dat aan te pakken.
dan is dat een probleem. We heb
ben een groot dorpshuis, mis
schien wel het grootste van Texel.
Dat vraagt veel onderhoud. Er is
sprake van achterstallig onder
houd. Kozijnen, douches die uit de
hoogte van de subsidies. Ze heb- als de gemeente de subsidie ver
ben allemaal een andere historie,
wat tot uitdrukking komt in de
hoogte van de subsidies. Ooste
rend ontvangt elk jaar ca. €12.000,-
aan subsidie van de gemeente.
Timmer: 'Ik heb net de begroting
voor 2012 rond.
Niet sluitend, een
tekortvan€1.500,-
Niet voor het
eerst. 2009 was
min €504,- en
2010 min €1.796,-
Dit jaar houden
we hopelijk iets
over, maar in 2012 zitten we dus
weer aan de verkeerde kant van de
streep.' We kunnen al jaren niet
meer reserveren voor vervanging
of renovatie, dat geld is er gewoon
niet. Maar nu duldt de vervanging
van het dak van de voormalige
gymzaal, nu de toneelzaal, geen
uitstel meer. We zijn daarom de
We kunnen dat onderhoud zo niet
ophoesten. Van de €15.000,- sub
sidie die we krijgen moeten we
alles betalen. Ook de OZB- en
andere belastingen, energie en ga
laagt, dan belanden we nog verder
in het rood.'
Oudeschild
In Oudeschild is sprake van een zo maar door. Het voordeel is wel
ander subsidiebedrag. Anita Rab, dat we geen accountantsverklaring
meer hoeven op te
sturen naar de
gemeente, dat
scheelt weer. Maar
we hebben weinig
commerciële acti
viteiten en als de
subsidie wordt
gekort, dan zullen
penningmeester van de dorpscom- we bijvoorbeeld de zaalhuur moe
missie van Oudeschild: 'Maar als ten verhogen. We kijken dus met
we minder subsidie krijgen, dan spanning uit naar de besluitvor-
wordt het onderhoud van het
dorpshuis een heel moeilijk ver
haal. Voorheen konden we daar
voor een investeringssubsidie aan
vragen en kregen we de helft van
de kosten vergoed. Maar dat kan
Gevolgen van de
bezuinigingen
boer maar opgegaan op zoek naar nu niet meer, zodat we het onder-
geld. We krijgen gelukkig geld van houd uit onze budgetsubsidie De bezuingingsoperatie die de
gemeente heeft aangekondigd,
werpt z'n schaduw vooruit. De
keuzes moeten nog worden
gemaakt, maar wat zijn de gevol
gen van eventuele bezuinigingen?
TESO en het Oranjefonds en ik moeten halen. Alleen kunnen we
hoop op een investeringssubsidie daar het onderhoud niet uit beta-
van de gemeente. Maar we ontko
men er waarschijnlijk niet aan om
geld te lenen. Terwijl we er juist
trots op waren dat we alle leningen
nog maar kort geleden konden
aflossen. En dus geen rente meer besluitvorming over de subsidies.
Eierlandsche Huis
hoefden te betalen. Dat gaat straks Penningmeester Wil Hooman van
Ook in De Cocksdorp wordt met Wat merken we er van? De Texelse
veel spanning uitgekeken naar de Courant legt de vraag voor aan een
aantal Texelse organisaties. Deze
keer de dorpshuizen.
Aan het woord kwamen ook, naast
burgemeester Giskes, leerlingen
van basisschool De Fontein en
OSG De Hogeberg, die in hun
eigen bewoordingen de verschrik
kingen van oorlog en de nood
zaak van herdenken onder de
aandacht brachten. Later, op de
begraafplaats, legden ook zij een
krans.
De sprekers werden afgewisseld
n The Last Post met optredens van vocaal ensem
ble aCapabel dat, onder leiding
Hij noemde zichzelf een 'platte
landsdiender', die door reorga
nisaties in de stad was beland.
In zijn woonplaats Tiel overleed
woensdag 27 april Jan Moes
kops, van 1987 tot 1993 groeps
commandant van de politie
Texel.
Al bij zijn installatie zei de oor
spronkelijk uit Den Helder afkom
stige Moeskops op een goede
samenleving met de bevolking te
hopen. 'Er moet een situatie ont
staan waarbij ieder op zijn verant
woordelijkheid kan worden aange
sproken', was zijn mening. 'Ook
als de politie het fout doet, horen
we dat graag.' De komst naar het
eiland was een bewuste keus. Voor
hij er als groepscommandant werd
aangesteld, was hij er met vrouw
en kinderen niet minder dan elf
keer op vakantie geweest. Als hij
alleen aan zijn carrière als politie
man had gedacht, had hij beter in
Lienden kunnen blijven, gaf hij toe,
waar hij vanaf 1981 groepscom
mandant was. Maar tijdens hun
vakanties leerden ze het eiland
kennen als een gebied dat niet
alleen aantrekkelijk was voor
vakantie, maar ook voor wonen en
werken. Solliciteren naar de vrijge
komen functie van groepscom
mandant op Texel was dan ook
een logische stap. Het was de
tiende keer dat de familie verhuis
de, maar de bedoeling was voorlo
pig op het eiland te blijven.
Dat liep anders toen de politie hal
verwege 1993 werd getroffen door
een grootscheepse reorganisatie.
Rijkspolitie en de gemeentelijke
op Texel vakantie houdt, is het elke
avond zaterdagavond', zei hij eens.
Waarmee hij bedoelde dat het
bedenken van steeds meer regels
ten koste zou gaan van de gastvrij
heid. 'De consequenties van het
ontvangen van veel toeristen
moesten dus tot op zekere hoogte
worden aanvaard.'
Al kort na zijn aanstelling stak
Moeskops de loftrompet over de
susploeg in De Koog, een vier man
sterke patrouille die op initiatief
van en bekostigd door de horeca
ondernemers was ingesteld in ruil
voor verlenging van de sluitingstijd.
Het viertal was wel duidelijk her
kenbaar, maar de identieke jasjes
leken niet op uniformen en riepen
geen agressie op. Het idee werd
tot ver buiten het eiland geroemd,
maar stuitte op organisatorische
problemen. Moeskops was het er
mee eens dat de probleemgroepen
moesten weten dat ze op het eiland
niet gewenst waren, maar was
gebonden door gebrek aan man
kracht. 'Op grond van onze status
zouden we er veertien man bij
moeten krijgen', merkte hij op tij
dens een drukbezochte hoorzitting
over leefbaarheid, overlast en van
dalisme, 'maar we mogen blij zijn
als dat er twee zijn. Het blijft een
kwestie van keuzes maken.'
In een terugblik in de oudjaarskrant
van 1994 verklaarde Moeskops
met 'gigantisch veel plezier' op
Texel te hebben gewoond. Maar
op de vraag of hij van plan is terug
te keren, moet hij het antwoord
schuldig blijven. 'Vooruitkijken is
moeilijk.' Jan Moeskops werd 68
jaar.
units moesten fuseren tot zogehe
ten basiseenheden, waardoor met
name leidinggevende functies in
een nieuw licht kwamen te staan.
Politiemensen moesten opnieuw
solliciteren en de functie van
groepscommandant kwam te ver
vallen. Moeskops werd vervangend
commandant bij de basiseenheid
Den Helder-Texel, zijn functie op
het eiland werd overgenomen door
J. Moorman. Op de vraag of zijn
nieuwe stek hem beviel, antwoord
de de 'totaal ver-Texelde' Moes
kops: 'Je kunt niet zeggen dat ik
ervoor gekozen heb. Door de reor
ganisatie ben ik in de stad beland.
De situatie ligt gewoon zo.'
Als groepscommandant in de jaren
tachtig en negentig was Moeskops
betrokken bij de toenemende over
last in De Koog. 'Voor iemand die