Vragen en antwoorden rond de zaak Van Ree versus de gemeente
TEXELSE 9 COURANTdinsdag 17 mei 201
Het ontslag van hoofd Gemeentewerken Peter van Ree heeft veel
stof doen opwaaien. Donderdag diende in de rechtbank in Alkmaar
het kort geding dat Van Ree had aangespannen. Daarin passeerden
allerlei aspecten de revue. Wie het gelijk aan zijn zijde heeft, is aan
de rechter. Vragen te over, in dit artikel zetten we ze op een rijtje.
Wie was de eiser en wat was de
eis in deze kwestie?
Van Ree, die eist dat zijn schorsing
en ontslag ongedaan worden
gemaakt.
Wie verdedigden Van Ree?
Mr. M. Moszkowicz. Jr en Mr.
R.G.S. Pennino.
En welke advocaat voerde het
woord namens de gemeente?
Mr. J.M.L.B. Rensen-van Wissen.
Wie waren er, afgezien van de
rechter en de griffier, nog meer
aanwezig op de zitting?
Onder andere gemeentesecretaris
Cock van Wijngaarden en burge
meester Francine Giskes. Daar
naast vertegenwoordigers van de
pers en Frits Langeveld.
Welke redenen werden aange
voerd voor de schorsing en later
het ontslag van Van Ree (die ook
geen uitkering ontvangt)?
Tijdens de rechtszitting werd
gesproken over vijf 'pijlers'. 1Het
college houdt hem verantwoorde
lijk voor het bestaan van een infor
mele kas bij Gemeentewerken. 2.
Van Ree heeft zonder toestem
ming van b en w subsidie (in de
vorm van gratis transport van
materiaal) verleend aan het festival
Body Brein. 3. Eén van de twee
parkeervergunningen van de
gemeente zou ook zijn gebruikt
door de echtgenote en de kinde
ren van Van Ree. 4. Volgens b en w
heeft Van Ree niet volgens de ver
eiste procedure gehandeld toen
de teamleiders Reiniging Materi
eel, waarvoor hij verantwoordelijk
is, op kosten van de gemeente
hun 'groot rijbewijs' hebben
gehaald. 5. Hij zou derden hebben
ingehuurd zonder dat hier een
mandaat- of collegebesluit aan ten
grondslag lag. Hiermee was
€49.165,- gemoeid.
Hoe reageerde Van Ree hierop?
Mr. Pennino: 'Veel aannames, ver
onderstellingen en beschuldigin
gen worden geuit door b en w,
maar echte bewijzen kunnen niet
worden overlegd.' Het heeft er
volgens hem alle schijn van dat de
gemeente 'naarstig op zoek is
gegaan naar de spreekwoordelijke
knuppel om de al even spreek
woordelijke hond mee te slaan'.
Dit gaat over de integriteit van
Van Ree. Maar hoe functioneer
de hij als hoofd van Gemeente
werken?
Mr. Pennino: 'Van Ree heeft een
onberispelijke staat van dienst, is
integer en heeft zich altijd naar eer
en geweten nadrukkelijk ingezet
voor de gemeente, het eiland Texel
en haar bewoners. Van Ree
heeft van een zieltogende afdeling
Gemeentewerken een prachtbe-
drijf gemaakt, verliezen zijn omge
zet naar positieve saldi en er wer
ken 60 mensen met trots en
plezier.'
Mr. Rensen-van Wissen: 'Berich
ten over de onberispelijke staat
van dienst van Van Ree waarover
ik hier hoor spreken, zijn absoluut
onjuist. Het dossier waarop zijn
ongeschiktheid is gebaseerd, is
niet op lucht gebaseerd. In dit dos
sier zitten onder meer beoordelin
gen en gespreksverslagen.'
Mr. Pennino: 'Er zijn nimmer func
tionering- en beoordelingsge
sprekken met Van Ree gevoerd
Daarenboven ontbreken
andere gegevens die de gestelde
ongeschiktheid of onbekwaam
heid zijdens Van Ree zouden
onderbouwen of zelfs maar zou
den kunnen illustreren. B en w
hebben hem nimmer de mogelijk
heid aangereikt hem in staat te
stellen zijn 'performance' in
arbeidsrechtelijke zin te verbete
ren, bijvoorbeeld door cursussen,
trainingen en/of coaching aan te
bieden.'
Volgens Mr. Rensen-van Wissen
beschikt de gemeente wel over
stukken over het disfunctioneren
van Van Ree. Maar omdat b en w
er vanuit gingen dat alleen de
schending van de integriteitsregels
in dit kort geding aan de orde zou
komen en niet het disfunctioneren,
zijn deze verslagen niet bij de
stukken van deze zaak gevoegd.
In een eventueel vervolg zal dat
wel gebeuren.
Hoe zit het met de formele en de
informele kas?
Mr. Pennino vertelde dat toen Van
Ree vijf jaar geleden aantrad, er
een 'fooienpot' bij Gemeentewer
ken was en dat toen hij dat ont
dekte, hij deze heeft afgeschaft
("ambtenaren verrichten diensten
en dienen hiervoor geen fooi te
ontvangen") en dat in overleg met
de afdeling Financiën een 'formele
kas' is ingesteld. Afspraak was dat
deze eens per maand door een
medewerker van Financiën zou
worden gecontroleerd en dat elk
bedrag boven €100,- in de Alge
mene Middelen van de gemeente
zou worden gestort.
Wie ging er over de 'formele'
kas?
Mr. Pennino: 'De formele geldstro
men zijn naar beste weten van Van
Ree - in diens opdracht - altijd
zorgvuldig bewaakt door een
medewerker van het bedrijfsbu
reau van Gemeentewerken. Tot
2009 was Van Ree naar eigen zeg
gen zelfs niet op de hoogte van de
locatie waar de kas werd
bewaard.'
Maar de 'informele' kas bleef
toch bestaan?
Gemeentewerken verkocht op een
gegeven moment afgekeurde
machines uit de timmerwerkplaats.
Dit geld is in de kluis gelegd en
werd niet overgeheveld naar Alge
mene Middelen. Er was een bedrag
van €12.000,- mee gemoeid.
Wist Van Ree van de verkoop en
de opbrengst dit in de kas van
Gemeentewerken was beland?
Ja, maar volgens zijn advocaat
verkeerde hij in de veronderstelling
dat het geld op de voorgeschreven
manier in Algemene Middelen was
gestort en wist hij niet dat dit in de
kluis was blijven zitten. Een citaat
uit het proces verbaal van één van
de vertrokken teamleiders: 'Nie
mand van het strafoverleg (team
leiders en afdelingshoofd) was op
de hoogte was van de kluis.'
'Het afdelingshoofd (Van Ree)
heeft toen gezegd dat het geld in
de kluis blijft liggen totdat het geld
wordt opgehaald door een mede
werker van de financiële admini
stratie.'
Dus het gebeurde achter zijn
rug om?
Dat beweert Van Ree, die (onder
andere) de kasbeheerder verant
woordelijk houdt.
Is dat geloofwaardig?
B en w vinden van niet. Zij baseren
zich op de verklaring van de kas
beheerder, die zegt dat Van Ree
hem de opbrengst van de oude
machines in een envelop heeft
aangeboden. Het geld zou volgens
deze medewerker op grond van de
instructie van Van Ree in de kluis
gelegd moeten worden. De mede
werker verklaarde ook dat Van Ree
en een (inmiddels uit dienst zijnd)
teamleider wilde weten waar de
sleutel van de kluis lag en wat de
code was. De vraag aan Van Ree
of de opbrengst in de kluis moest
opgeborgen zou volgens de mede
werker 'niet echt positief zijn
bevestigd voor Van Ree'. De
medewerker verklaart verder dat
hij van Van Ree en de teamleider
een paar maal opdracht heeft
gehad om geld uit de kluis te
halen. Wat volgens mr. Rensen-
Van Wissen zo gebeurde. Ze
citeerde een uitspraak die circu
leerde binnen Gemeentewerken:
'Wat Van Ree zei, dat moest je
doen.' Volgens haar deed mr. Pen
nino het ten onrechte voorkomen
alsof de kasbeheerder de 'kwade
genius' was.
Hoe reageerde Van Ree?
Mr. Pennino: 'Een ernstige ver
draaiing.' Op het moment dat de
envelop met de opbrengst hem
zou zijn aangereikt, was hij met
zijn gezin op vakantie in Italië.
Over de opdracht om geld uit de
kluis te halen: 'Van Ree heeft zich
nooit bezig gehouden met de kas/
kluis.'
Wat gebeurde er met het geld
uit de kluis?
Er werd een biljarttafel mee
betaald, door Van Ree omschre
ven als 'een blijk van waardering
ten gunste van alle medewerkers'.
Genoemd werden ook, een voet
balspel, een laptop en fotolijsten,
allemaal voor Gemeentewerken,
die met dat geld werden betaald.
Dus Van Ree wist er toch van?
Hij heeft inderdaad ingestemd met
de aankoop en de aanschaf is
besproken in het stafoverleg. Maar
Van Ree ging er volgens zijn advo
caat van uit dat ze werden betaald
uit het reguliere budget van
Gemeentewerken voor dit doel,
dat 'ruimschoots toereikend' was
en waarvoor b en w het mandaat
hadden verleend.
Waf zei de rechter hierover?
Mr. A.E. van Montfrans-Wolters,
die Van Ree aansprak als eindver
antwoordelijk voor het reilen en
zeilen bij Gemeentewerken: 'Het is
toch uw verantwoordelijkheid om
de eindafrekening op te stellen.
Het moet controleerbaar zijn. Is
het dus niet aan u om na te gaan
wat er met de opbrengst uit de
verkoop van machines is gebeurd?
Van Ree reageerde hierop met de
opmerking dat hiervoor de kas
controle in het leven was geroe
pen. 'De procedures waren heel
duidelijk.' De rechter: 'Maar dat is
achteraf.' Van Ree: 'Ik ben wel
eindverantwoordelijk, maar niet bij
alle processen betrokken.'
Van Ree heeft op eigen gezag
Body Brein 'gefaciliteerd'.
Overtrad hij hiermee de regels?
De gang van zaken: Toen Body
Brein in 2008 in het water dreigde
te vallen, deed de organisatie een
beroep op Van Ree, die aangaf dat
het college medewerkers stimu
leert om maatschappelijke betrok
kenheid te tonen. Van Ree stemde
er in toe om een auto en chauffeur
ter beschikking te stellen, die kus
sens vanuit de Joost Dourleinka-
zerne naar het strand bracht. Hier
voor is geen rekening verstuurd.
Van Ree: 'Dit waren werkzaamhe
den voor een niet-commerciële
organisatie, die een goed doel
steunt: voor de Multiple sclerose-
stichting.' Mr. Pennino trok de ver
gelijking met de schoonmaak van
de Slufter, waar de gemeente ook
een bijdrage aan levert. 'Bij de
Slufter draait het om een schoon
Texel, bij Body Brein om een
gezond Texel. Het ontgaat Van
Ree waarom b en w zo'n willekeu
rig verschil maken tussen soortge
lijke doelen.' De rechter signaleer
de daarop dat het college het in
het ene geval wel weet en in het
andere niet.
Was Van Ree zelf betrokken bij
Body Brein, en was er dus
sprake van belangenverstrenge
ling?
Op de website stond hij als
bestuurder, maar dat bleek niet te
kloppen. Toen hij daar zelf achter
kwam en reclameerde, is het als
nog verwijderd.
Uit welke regelgeving volgt dat
het college een afweging over
een dergelijke 'subsidie' moet
maken?
Gemeentesecretaris Van Wijngaar
den tot de rechter: 'Dit is geen
subsidie die je vast kunt pakken.
Er is geen budget voor, dus is het
een verantwoordelijkheid voor het
college.'
Hoe zit het met de twee par
keervergunningen
Van Ree beschikt over twee auto's,
met twee parkeervergunningen
van de gemeente. Waarom twee
vergunningen? Van Ree: 'Ik heb
twee auto's die ik beide gebruik
voor het werk.'
Wat is hiermee volgens het col
lege niet in de haak?
Volgens de advocaat van b en w
zagen 'hele volksstammen' dat
mevrouw Van Ree in een van de
auto's rondreed en gratis parkeer
de (en dus misbruik maakte van
gemeenschapsgeld). De verdedi
ging van Van Ree 'Hele volksstam
men? Daar kom ik in de stukken
geen enkele onderbouwing van
tegen. Een aanname van jewelste,
waarbij wederom elke vorm van
bewijs ontbreekt.'
Is er ai eerder een onderzoek
naar de integriteit van Van Ree
gedaan?
Hierop werd wel gezinspeeld, maar
Van Ree is er nooit over in kennis
gesteld. Van Wijngaarden vond
'integriteitonderzoek' een te groot
woord, maar naar aanleiding van
de aankoop van het biljart, was
wel navraag gedaan, kennelijk
zonder verontrustende uitkomsten.
'We hebben het er maar bij gela
ten.'
De aanschaf van de elektrische
auto door de gemeente, zonder
toestemming van de raad. Dat
was toch de aanleiding tot de
vertrouwensbreuk en het ont
slag?
Volgens Mr. Pennino verwijten b en
w Van Ree dit incident. 'Terwijl de
oorzaak aantoonbaar bij de
gemeentesecretaris lag en niet bij
Van Ree. De gemeentesecretaris
heeft het college en met name
wethouder Hercules in een lastige
positie gemanoeuvreerd door de
auto voortijdig te bestellen, zonder
hiervoor toestemming van de raad
verkregen te hebben.' Volgens Van
Ree heeft de gemeentesecretaris
dit getracht te 'herstellen' door
aan Van Ree te vragen om de leve
rancier van deze auto een gefabri
ceerd (lees nep) e-mailbericht te
zenden, waarin zou moeten staan
dat de auto afbesteld zou zijn. Mr.
Pennino: 'In werkelijkheid zou de
bestelling echter gewoon door
gang vinden.'
Hoe ging dat verder?
Mr. Pennino: 'Van Ree heeft aan
deze bedrieglijke constructie niet
mee willen werken (en ook niet
gedaan) en hiervan tijdens het por-
tefeuilleoverleg van maandag 13
december 2010 bij de burgemees
ter melding gedaan. Hierop heeft
de gemeentesecretaris in het
managementteam zijn onvrede
aan Van Ree laten blijken met de
woorden: "Dit was erg oncollegiaal
en zo gaan we niet met elkaar om"
of woorden van gelijke strekking.
De episode met de elektri
sche auto wordt door b en w
aangehaald met de strekking:
'Dit incident was de spreek
woordelijke druppel.
Staat hierover wat op papier?
Mr. Pennino: 'Ook in dit verband
ontbreekt elke vorm van vastleg
ging van gesprekken, het houden
van functioneringsgesprekken en/
of voorstellen voor verbetermaat
regelen.'
De collegevergadering van 21
december 2010 is tamelijk cru
ciaal. Wat is er toen gezegd?
Mr. Pennino, die Van Wijngaarden
aanhaalt: 'Zijn ervaring met Van
Ree is er een van tegenstellingen.
Een feit is dat het een man is die
staat voor zijn werk. De afdeling
Gemeentewerken draait naar
behoren en de teams groen en
grijs hebben qua klantgerichtheid
een goed aanzien op het eiland.
Een gegeven is wel dat Gemeen
tewerken, met name door de
opstelling van Van Ree, wordt
gezien als een bedrijf in een bedrijf.
Gezien het type bedrijf en de
medewerkers, is de afdeling
gebaat bij een directieve stijl van
leiding geven. Van Ree gaat graag
zijn eigen gang en neemt hierin de
maximale ruimte. Op zichzelf kan
dit, maar in combinatie met zijn
ontwikkelpunten integraal samen
werken en bestuursgevoeligheid,
is het een ramp.'
Was het auto-incident de aan
leiding dat wethouder Hercules
het vertrouwen in Van Ree
opzegde?
Mr. Pennino, citerend uit de ver
klaring van b en w: 'Het gaat hier
om een reeks incidenten. Van Ree
laat duidelijk merken dat hij geen
boodschap heeft aan politieke
belangen waar Hercules verant
woordelijkheid voor draagt en
maakt het daarom onmogelijk om
met hem samen te werken.'
Maar het was toch Van Wijn
gaarden die de auto had laten
bestellen?
Volgens mr. Pennino heeft Van
Ree dat op 13 december uitge
legd aan de wethouder, maar die
wilde dat niet horen. 'Volgens Her
cules was Van Ree de verwijtbare
partij en daarom viel er niet met
hem te werken Hercules richt
zijn pijlen op de verkeerde per
soon (Van Ree).'
Hebben b en w hierop tijdens de
zitting gereageerd?
Nee, en ook de rechter heeft er
niet over doorgevraagd. De kwes
tie over de auto werd door de
gemeente tijdens de zitting niet
opgevoerd als reden voor schor
sing of ontslag, het werd ter spra
ke gebracht door de verdediging
van Van Ree.
Er werd ook gesproken over een
motie van wantrouwen van de
Ondernemingsraad (OR) van de
gemeente, jegens Van Ree. Hoe
zit dat?
Mr. Pennino: 'Van Ree heeft een
dergelijke motie nooit gezien en
hierover is ook nimmer met hem
gesproken. Het heeft er alle schijn
van dat b en w deze motie uit de
hoge hoed toveren.'
Hoe zit het met de opmerking
van Van Ree, tijdens een work
shop in 2010, 'dat het college
onvoldoende kennis en daad
kracht heeft om te besturen'?
Volgens mr. Pennino heeft het col
lege deze opmerking 'volledig uit
zijn verband getrokken'. Hij noemt
het 'een situatieve momentopna
me waaraan geen ver(der)gaande
conclusies mogen worden ver
bonden De workshop ging
over beleidsstellende kaders door
de raad en daarbij heeft Van Ree
geuit dat deze kaders nodig zijn
(en waren) om het college in staat
te stellen met kennis en daad
kracht te besturen.'
Heeft de gemeente na de rechts
zaak nog gereageerd op het
proces?
Ja: 'Gemeente Texel wil een
betrouwbare en gewaardeerde
partner zijn. Texelse burgers en
organisaties moeten er op kunnen
vertrouwen dat wij zorgvuldig en
integer te werk gaan. De heer van
Ree heeft met zijn handelen de
grenzen van ons integriteitsbeleid
overschreden.'
Wanneer is de uitspraak?
Donderdag 26 mei.
Gerard Timmerman
