TEXELSE 11 COURANT
Martine de Wit maakt furore als architect
'Vaak denk ik: hoe ging
dat op Texel ook alweer?'
IPSS^
Creatieve concepten van
Moskou tot de maan
VRIJDAG 10 JUNI 2011
weer creatief kan opladen. En je
hebt geen raketreis nodig om er te
komen... Texel functioneert als een
ministaatje. Als ik iets niet begrijp,
dan denk ik altijd 'hoe ging dat op
Texel ook alweer?'. In de meeste
gevallen kun je dat vertalen naar
'de grote wereld'. Het helpt om de
mechanismen in de maatschappij
te snappen. Verschillende belan
gen te ontrafelen. Zelfs mijn part
ners vragen vaak: Martien, hoe
doen ze dat op Texel?'
Zou je er ooit weer willen
wonen?
'Gevoelsmatig niets liever. Ik denk
vaak 'wat moet je toch in de vieze
drukke stad'. Maar rationeel gezien
geniet ik ontzettend van de men
sen die ik leer kennen en de moge
lijkheden die de culturele industrie
te bieden heeft. Die is in Amster
dam uniek op de wereld, denk ik.
Tegelijkertijd heb ik de waarde van
de natuur - met name het Wadden
gebied - er extra door leren waar
deren. Dus wie weet, als de moge
lijkheid zich voor doet kom ik ooit
nog eens voorgoed terug.'
Tekst en foto:
Frans Hopman/HopText
Een afspraakje met haar is niet
zomaar gemaakt. Martine (34)
heeft het razend druk met allerlei
projecten. Ten tijde van het inter
view, eind mei, vloog ze nog even
heen en weer naar Moskou om
met architectenbureau DUS mee
te doen aan een grote tentoonstel
ling. Toch komt ze ook vaak
'gewoon' nog even naar haar
geboorte-eiland. De kleinschalig
heid blijft haar lief en vormt zelfs
een bron van inspiratie. 'Ik hou van
het kleine.' Per e-mail en op een
Texels terras doet ze haar verhaal.
Even voorstellen: hoe was jouw
jeugd op Texel?
Martine: 'Ik ben de dochter van
Piet de Wit en Thea Boersen,
opgegroeid in het huis van oma
Boersen aan de Boodtlaan in De
Koog. Naast Motel Texel, met de
Dennen, de duinen en het strand in
de achtertuin. Op mijn tiende jaar
overleed mijn moeder, waarna ik
ook veel in Den Burg was bij Cees
en Rita de Wit. Zeker toen ik daar
ook nog naar school ging en begon
met paardrijden bij manege Aken-
burg. De hele familie woonde op
Texel: opa, oma, ooms en tantes,
tectenbureau direct naast de stal
had. Dat heeft zeker invloed gehad.
Maar daarvoor, als kind, maakte ik
al maquettes en meubels van
melkpakken voor mijn poppen en
knuffels. Zelf dingen maken, in
hout of met naald en draad, heeft
me altijd getrokken.'
Je bent mede-oprichter van
DUS. Hoe kwam dat zo?
'Mijn huidige compagnons Hans
en Hedwig en ik hebben elkaar als
student leren kennen in 2001 tij
dens een project op de TU in Delft.
Dat ging zo goed (het is in bijna
alle vooraanstaande architectuur
bladen gepubliceerd) dat we beslo
ten na onze studie samen een
bureau te starten. Drie jaar later
hebben we dat ook echt gedaan.
Eerst in Rotterdam, daarna in Den
Haag, en nu sinds drie jaar in
Amsterdam.'
Wat is jouw functie daar?
'We zijn met drie partner-architec
ten en drie mensen die voor ons
werken. Variërend van stagiaires
tot pas afgestudeerde architecten.
Met de drie partners bepalen we
neven en nichten. In mijn jeugd
bestond de wereld aan de over
kant dus eigenlijk niet. Alleen om
kleren te kopen of voor een bezoek
aan het ziekenhuis kwamen we
van het eiland. Heel beschermd.'
Waarom heb je voor architec
tuur gekozen?
de grote lijn en verzinnen we de
concepten. In de praktijk bemoeit
iedereen zich overal mee en wordt
arbeidskracht ingezet waar het op
dat moment het meest nodig is.
Een inspirerende chaos die leidt
tot interessante uitkomsten.'
Met wat voor projecten ben je
De Bucky Bar op de grote tentoonstelling in Rotterdam.
ster Fuller. Deze uitvinder en den
ker was al begin jaren '60 bezig
met duurzaam bouwen en de
gevolgen die onze manier van
leven heeft voor de planeet. Geïn
spireerd op zijn glaskoepels heb
ben wij een 'paraplukoepel'
gemaakt als statement. Een kleine
ingreep kan een plek ineens
nieuwsgierig maken en uitnodigen
tot spontane ontmoetingen. Buck-
minster Fuller zie ik als mijn inspi
rator: hij is bij uitstek degene die
liet zien dat architectuur niet alleen
over schoonheid gaat, maar vooral
ook over de organisatie van het
leven.'
Hoe ben je op het idee gekomen
van een begraafplaats op de
maan?
'Een Spaanse kunstenares, Alicia
Framis, heeft twintig ontwerpers
gevraagd om een idee te leveren
voor het democratiseren van de
maan. Waarom zou je naar de
maan willen, vroeg ik me af. Op het
moment zou ik er niet willen wonen;
veel te ingewikkeld. Dus hoe kun je
de maan zo veranderen dat het wel
interessant wordt? Of welke func
tie zou je de maan nu wel kunnen
geven? Ons masterplan 'World-
moon' geeft antwoord op beide
vragen: door er een begraafplaats
van te maken los je een sociaal en
ruimtelijk probleem van de aarde
op en prepareer je de maan voor
toekomstige generaties om er
daadwerkelijk te kunnen gaan
leven.'
Het klinkt allemaal ontzettend
creatief.
'Het gaat mij niet zozeer om een
leuk idee, maar om een concept
dat aanzet tot een andere denk
richting. Iets waarbij je wellicht
eerder niet hebt stilgestaan. De rol
van de ontwerper is het zoeken
naar en bieden van oplossingen
voor alle mogelijke 'problemen' in
de wereld. Schoonheid en de tech
nische uitwerking zijn heel belang
rijke middelen om tot een oplos
sing te komen. Een ontwerp moet
het leven comfortabeler maken, in
welk opzicht dan ook.'
Hoe vaak kom je eigenlijk nog op
Texel?
'Zo vaak mogelijk, mijn hele familie
woont hier, en ik ben er graag. Nog
steeds gek van de zee. Ga ook het
liefst op vakantie met de platbo
dem op de Waddenzee. Iets mooi
ers bestaat niet. Als ik van een
afstandje naar Texel kijk, dan zie ik
een vertrouwde plek waar ik me
Prijsvraag
'Wetenschap
fictie'
Met het concept 'Worldmoon'
werd Martine de Wit (DUS Archi
tecten) in november 2010 win
naar van de prijsvraag 'Weten
schap fictie' van TEDx
Amsterdam en NRC Handels
blad. 'In een tijd waarin de men
sen op aarde niet meer op een
vaste plek wonen en de contac
ten via internet verlopen, gaan
sociale rituelen veranderen.
Worldmoon is een idee om
raketten met as naar de maan
te sturen als begrafenisritueel.
De maan is hét ruimteobject dat
voor alle mensen vanaf de aar
de zichtbaar is. Een plaats
waar de doden altijd te zien zijn
en in onze gedachten blijven',
schreef Martine ter toelichting in
de NRC. 'Omdat de as vrucht
baar is, zal op den duur plan
tengroei en ander leven moge
lijk worden!'
Alle producten van Worldmoon
zijn te koop in de Moonlife Con
cept Store, die over de wereld
reist. In september te zien in
Amsterdam op Nieuwezijds
Burgwal 262. Moonlife is mede
mogelijk gemaakt door het
Fonds voor Beeldende Kunsten,
Vormgeving en Bouwkunst.
Resort
Vorige stelling:
Moet de gemeente medewerking
verlenen aan de aanleg van het
Texel Spa Resort bij de Pelikaan-
weg?
4
Nieuwe stelling:
Is voor speciaal onderwijs een
eigen gebouw nodig (zoals de
Kompasschool) of kan dit onderge
bracht worden bij de reguliere
scholen?
Kerkdiensten
Zondag 12 juni
(Eerste Pinksterdag)
PROTESTANTSE KERK:
Protestantse gemeente Den Burg:
9.30 u. ds. P.A. den Braanker, dienst
in De Burght aan de Binnenburg.
Protestantse gemeente Waal,
Koog, Den Hoorn:
De Koog: 9.30 u. ds. K.F. Klaassen.
Protestantse Waddengemeente
Texel:
Oosterend: 9.30 u. ds. F. van Hei
den.
De Cocksdorp: 11.00 u. ds. RC. Bar
nard
Oudeschild: 11.00 u. ds. F. van Hel-
GEREFORMEERDE GEMEENTE:
in kerkgebouw Schoolstraat, Ooste
rend: 10.00 u. en 16.00 u. leesdienst;
maandag 13 juni (tweede Pinkster
dag), leesdienst.
Medische zorg
Voor spoedeisende medische hulp in
het weekend, op zon- en feestdagen
en van maandag tot en met vrijdag
van 17.00 tot 08.00 uur: Centrale
Huisartsen Post, tel. 321143.
Tandartsen: Voor spoedeisende
tandheelkundige hulp is via één van
de volgende telefoonnummers infor
matie te krijgen over het pijnspreek-
uur op zaterdagen, zon- en feestda
gen. Tevens wordt het
ongevallennummer vermeld. 313086;
314727; 314669; 312270 of 322008.
Verloskundigenpraktijk: Pontweg
106, Den Burg. Dag en nacht bereik
baar via tel. 313090 of 06-
51404872.
OVERIGE HULPVERLENING:
Brand/Ambulance: Bij brand en
voor spoedeisend ambulancevervoer
bellen: 1-1-2. Of bel de Meldkamer
Noordholland-noord: 072- 5644444.
Politie: PHH-gebouw, Pontweg
104, Den Burg. Het bureau is op
maandag tot en met vrijdag van 9.00
tot 12.00 uur. Telefoon: 0900-8844. In
spoedeisende gevallen: 112.
Gevonden munitie: Bel de politie,
tel. 0900-8844.
Verwachte tijden van hoogwater
ter rede van Oudeschild.
02.30 e
03.40 e
05.00 E
06.10 E
07.30 E
08.37 E
09.40 E
17.47 u.
19.00 u.
20.15 u.
21.05 u.
22.15 u.
Vrij. 10
Zat. 11
Zon. 12
Ma. 13
Din. 14
Woe. 15
Don. 16
Aan het strand is
eerder hoog water. Woensdag 15 juni
volle maan, zaterdag 18 juni springtij.
Zondag 12 juni zon op 5.15 uur, onder
22.06 uur.
TEXELSE0COURANT
LANGEVELD
Verschijnt op dinsdag en vrijdag
Spinbaan 6 1790 AA Den Burg
Postbus 11 1790 AA Den Burg
Telefoon 0222 - 36 26 20
Telefax 0222 - 32 30 00
E-mail redactie@texelsecourant.nl
Buiten werktijd:
Joop Rommets
Telefoon 31 94 05 of 06 - 20 31 59 8Ï
Advertenties en abonnementen:
Spinbaan 6 1791 MC Den Burg
Telefoon 0222 - 36 26 00
Telefax 0222-31 41 11
E-mail info@lenr.nl
Per jaar €86,55 €84,15
Bij verzending naa
portokosten verschuldigd.
Beëindiging abonnement:
Uitsluitend schriftelijk en 4 weken vi
afloop van de abonnementsperiode
GEREFORMEERDE KERK (Vrijge
maakt):
in de Doopsgezinde kerk te Den
Burg: 14.30 u. ds. P. Niemeijer.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE:
10.00 u. Pinksterdienst bij De Hal aan
de Hallerweg, ds. H. Marseille.
BAPTISTENGEMEENTE:
Julianastraat, Den Burg: 10.00 u. ds.
J. Folkerts.
ROOMS-KATHOLIEKE KERK:
Den Burg: 11.00 u. pastor Granne-
man, herenkoor.
De Cocksdorp: 9.30 u. pastor Gran-
JEHOVAH'S GETUIGEN:
Noordwester 3, Den Burg: Openbare
lezing, 10.30 u.: De rol van religie in
wereldaangelegenheden. Wachtto
renstudie, 11.20 u.: Neem beslissin-
je God eert.
Denkertje
Elk recht in deze wereld
GEZONDHEIDSZORG:
Gemini Ziekenhuis, tel. 0223-
696969, www.gemini-ziekenhuis.nl;
bezoektijden dagelijks van 15.30 tot
17.00 en van 18.00 tot 19.00 i
Extra bezoekuren op zaterdag, z<
10.30 tot 11.30
Thuiszorg: Omring Thuiszorg Kop
van Noord-Holland. Voor alle hulp,
zorg en informatie, ook voor het bere
kenen van de eigen bijdrage: op
werkdagen, 's avonds en tijdens het
weekeinde: Meldpunt Thuiszorg
0223-650222. Voor hulp bij het huis
houden: Omring Thuisservice,
Schoonoordsingel 44, Den Burg, tel.
310270.
- Omring Jeugdgezondheidszorg:
Schoonoordsingel 44, Den Burg, tel.
Vermiste en gevonden huisdieren:
Dierenpension Texel, Slufterweg 216,
De Cocksdorp, tel. 311477, www.
Dierenartsenpraktijk: Keesomlaan
11, Den Buig, tel. 312527.
Verslavingsproblemen: Voor hulp
bij problemen met alcohol, drugs of
andere verslavingen: bel tijdens kan
tooruren 319413 (De Nieuwe Skuul).
Anonieme Alcoholisten: dinsdag van
19.00 tot 21.00 uur in Den Helder, tel.
Scouting Texel haalt zaterdag
oud papier op in de volgende
straten: Noordwester, Duinreep,
Vloedlijn,Golfslag,Vaargeul,
Schoorwal, Gasthuisstraat (aan
leunwoningen), Gasthuisstraat
(van Beatrixlaan tot Pontweg),
Zeebries.
Vrijdag
18.00 u. Radio Texel Actueel
19.00 u. Wilde vaart (H)
20.00 u. Music machine
21.00 u. radio Noord-Holland
Zaterdag
16.00 u. Wegdromen met een boek
17.00 u. Pietelepote
18.00 u. MarcoFM
20.00 u. Radio Noord-Holland
Zondag
9.00 u. Klassiek op zondag
9.30 u. Kerkdienst vanuit De Koog,
ds. C.F. Klaassen
12.00 u. Natuurwijzer
13.00 u. Noud draait deur
14.00 u. Wilde vaart
15.00 u. Het uur van de Blues
16.00 u. Country Time (H)
17.00 u. Radio Noord-Holland
Maandag
17.00 u. Sport Lokaal
18.00 u. Symphonica
19.00 u. Wegdromen met een boek
(H)
20.00 u. Natuurwijzer (H)
21.00 u. Reggae on the Move
22.00 u. Radio Noord-Holland
Dinsdag
18.00 u. Radio Texel Actueel
19.00 u. De keuze van...
20.00 u. Radio Noord-Holland
18.30 u. Overdenking, Rinus Kuiper
19.00 u. Verzoekplaatjes
20.00 u. Radio Noord-Holland
Donderdag
18.00 u. Country Time
19.00 u. Even bijpraten met:... Van
daag: Lia de Bruin, zangeres en Bra
ziliaans/Indiaanse welness-masseu-
se.
20.00 u. Radio Noord-Holland
op het moment bezig?
'Voor het ministerie van buiten
landse zaken hebben we net een
ontwerp gemaakt voor het interi
eur van de loungeruimte van de
Verenigde Naties in New York.
Helaas is niet voor ons ontwerp
maar voor dat van het bureau OMA
uit Rotterdam van Rem Koolhaas
gekozen. In de architectuurwereld
is het al een eer om naast hem te
mogen presenteren, dus echte
verliezers voelen we ons niet.'
'Daarnaast zijn we bezig met de
transformatie van een woonwijk in
Almere. Dit gaat om 2.000 wonin
gen uit de jaren '80. In Nieuwegein
hebben we een ontwerp gemaakt
voor het omvormen van het groot
ste woongroepencomplex in Euro
pa, dat nu bijna voltooid wordt.
Afgelopen jaar hebben we het
geboortehuis van Karei Appel in
Amsterdam omgezet in vier kleine
appartementen. Eén maand per
jaar wordt het gehele huis als
museum ingericht met werk van
Appel en de jonge kunstenaars die
er dat jaar gewoond hebben. Op
de begane grond komt een kunst
centrum voor kinderen. En voor
Bevrijdingsdag hebben we een
paviljoen gemaakt op het Beurs
plein in Amsterdam, gebaseerd op
het idee dat je vrijheid nooit alleen
maakt. Meer dan 5.000 mensen
hebben hun vrijheidswens op een
kaartje geschreven, en aan een
heliumballon geknoopt. Een spec
taculair gezicht.'
Martine de Wit denkt en werkt mondiaal, maar komt nog vaak op Texel. Hier Wat deed je in Moskou?
poseert ze op de Stenenplaats.
Na de middelbare school vertrok
ze van Texel en nu maakt ze
furore als architect in Amster
dam. Martine de Wit, opgegroeid
in De Koog, sleepte onlangs
zelfs een prominente prijs in de
wacht met een futuristisch plan:
de maan als begraafplaats. De
Texelse Courant zocht haar op.
'Tijdens de middelbare school ver-
'Ik was er voor de grote internatio
nale tentoonstelling 'Arch Mos
cow'. We presenteerden er het
zorgde ik het paard van Anjo Kik- project de 'Bucky Bar'. Een koepel
kert, dus ik kwam dagelijks over de gemaakt van paraplu's, gemaakt
vloer bij Jan Pelgrim die zijn archi- ter ere van de architect Buckmin-
