'Als vrouw heb je bij de opbouw niets te zoeken
Pater Witte gezien als 'pionier van het hoger katholiek onderwijs'
Boek beschrijft historisch
belang van missionaris
Weblog
opstelling van het podium en
backstage, trussen, soundchec
ken, front of house en nog veel
meer van zulks. De conversatie is
doorspekt met Engels, wat ik toch
redelijk goed beheers, maar ver
talen levert in dit geval zero op.
Nee, op het veld heb je eigenlijk
de eerste dag bij het opbouwen
als vrouw niets te zoeken. Hoog
stens kun je met wat eetbare
zaken aan komen zetten en koffie
natuurlijk.
De mannen verorberen alles
staand, er is geen tijd. Ze willen
wel graag weten wanneer je er
bent, maar als je iets wilt doen,
wordt er wat afWezig geknikt en
doorverwezen naar een ander die
ook wat glazig kijkt.
Na het eten 's avonds moet er
nog één en ander worden gehaald.
Eindelijk heb dan toch wel een
beetje een functie, ik ben bijrijd
ster in de vrachtwagen van TAPE.
Tanja de trucker. Nee, rijden kan
ik het ding niet, dat doet Aart.
Wat we ophalen varieert nogal,
piaszuilen (ik ben faliekant tegen
die stinkpalen maar het schijnt
voorschrift te zijn), zitmeubels
voor de bandleden en de tent
voor backstage. Ik heb wel wat
getild, hoera. Het geeft weinig
voldoening. Ik wacht tot de dag
nadert en de tijd dringt. Dan ben
ik op mijn best. En nodig.
Milkbar 14.00
Birth of Joy 15.40
Lola Kite 17.20
Kensington 19.00
Handsome Poets 20.45
Rigby 22.30
De week van...
Edwin Boering
Edwin Boering houdt de komende
week het weblog bij in de serie De
week van... Hij is één van de orga
nisatoren van Jazz on the Waves,
dat 8, 9 en 10 juli in Den Hoorn
wordt gehouden.
TEXELSE 9 COURANTvmJDAG 1JUL
Tanja Klaassen te midden van haar collega-bestuursleden van Sommeltjespop: Liesbeth Eelman, Jeroen Schoo, Aart Slegh
en Lonneke Legierse. (Foto Joop Rommeisi
Op verzoek van de Texelse Cou
rant hield Tanja Klaassen uit De
Waal een week lang een weblog
bij. Zij is als secretaris betrok
ken bij de organisatie van Som
meltjespop. Over buienradar.nl,
de charmante babbel van mijn
heer Aart, een draadje uit mijn
achterwerk, de VIP-avond en
een weergaloze slideshow. Het
complete weblog is te lezen via
www.texelsecourant.nl.
(Vrijdag)
Het is nog maar amper twee
weken vóór het evenement. Sta
ermee op en ga ermee naar bed.
Ik begin de dag met buienradar.nl
en kijk wat de verwachtingen voor
vandaag maar vooral ook voor 1
en met name 2 juli zijn. Niet dat ik
ergens op kan rekenen. This is
Holland, man.
Eind van de middag ga ik nog wat
eventuele sponsors af en probeer
ze te paaien voor de geweldige
surprise-VIP-sponsor-avond of,
nou ja, 'gewone' sponsoring.
Vandaag is de deadline, want de
logo's moeten ingeleverd en ver
werkt voor de LED-schermen. En
alhoewel ik niet op mijn mondje
ben gevallen, mijn netwerk is niet
zo groot als dat van de heren bin
nen de organisatie en ik kan niet
tippen aan de charmante babbel
van mijnheer Aart. Maar alle beet
jes helpen en ik ben sowieso blij
als ik iets binnen breng.
(Zaterdag)
In ons clubje hebben meer
dere mensen zo hun afdeling
waar ze zorg voor dragen op die
dag. Jeroen houdt zich bezig met
de bands en het geluid, Liesbeth
coördineert de catering, Aart doet
de presentatie, Lonneke heeft al
zo verschrikkelijk veel voorwerk
gedaan dat die eigenlijk een beet
je vrij gehouden mag worden,
vind ik. En ik maak kilometers die
dag. Ik wandel, ren en fiets heen
en weer, ik ben een manusje van
alles; even de toiletten schoon
maken, personen op een vaste
plaats van een hapje en een
drankje voorzien, backstage aan
vullen als het nodig is, optreden
bij de springkussens en 's avonds
is het lopen met een vuilniszak en
troep verzamelen. Als er bij mij,
zoals bij een spin, een draadje uit
mijn achterwerk zou komen, dan
zou ik aan het einde van de dag
het meest fantastische web heb
ben gewrocht.
(Zondag)
Wat een dag, wat een zon
overgoten stralende zondag. Ik
teken ervoor en hoop dat Peter
Timofeeff mij gaat vertellen dat
het 2 juli ook zo'n dag wordt.
Maar nee, Peter zegt juist dat
eind van de week de temperatuur
keldert en het wisselvallig wordt.
Bah, Peter. Dan maar 's ff googe-
len, dat levert diverse sites op
met de weersverwachting voor
meerdere dagen en wel op Texel.
Ik bekijk ze allemaal en kies de
meest gunstige, net als met de
horoscoop. De temperatuur loopt
uiteen van 16 tot 18 graden (18
past mij goed) en van bewolkt tot
zonnig (ik kies de laatste), neer
slag is kans van 0 tot 45% (0 lijkt
mij uitstekend). Ik weet nu al dat
wanneer ik morgen kijk het alle
maal alweer veranderd kan zijn.
Het is vorig jaar best verlopen,
maar toen hadden we de avond,
of eigenlijk nacht, voorafgaand
aan Sommeltjespop toch wat
spannende momenten. Ik citeer
de bewaarde sms'jes van de vrij
dagnacht: 00.45 'Heb net alle
boxen weggehaald. Podium vol
water.' En even daarna 00.51: 'Ik
vrees echt voor alle spullen! Gaat
niet goed hier.' Toch goed afgelo
pen, maar altijd weer die span
ning!
(Maandag)
Deze week is geheel en al bezet
door mijn reguliere werk en de
rest van de tijd wordt opgevuld
door Sommeltjespop. Ik spreek
mijn ega volgende week maan
dagavond weer. Nou ja spreken,
dan ben ik weer eens thuis en val
ik waarschijnlijk voor de televisie
in slaap, vóór ik mij, eerder dan
de kinderen, naar bed toe sleep.
De stress slaat toe, zeg maar.
Nou is dat niet zo bijzonder, want
dat is eigenlijk ieder jaar zo. De
mailtjes van mijn collega's Som-
meltjespoppers zijn de afgelopen
dagen vertienvoudigd in vergelij
king met daarvoor. Niet dat ik ze
allemaal lees, vaak spreek ik de
één of de ander al nog vóór ik
mijn mail heb gezien. We begon
nen dit jaar trouwens goed qua
planning. We hadden de pro
grammering al vroeg rond (die eer
komt toe aan Jeroen), medio
januari. Maar toen verzonnen we
weer extra dingen (de VIP-avond),
waardoor we nu uiteindelijk toch
weer in een soort van tijdnood
komen.
Met het vorderen van de avond
komt er wat meer duidelijkheid en
structuur en meestal is het dan
tijd voor een biertje. De eerste is
om wat te ontspannen en nog
één om het af te leren en nog één
omdat we zo in de stemming
komen en het zo gezellig is en
dan gaan we toch maar naar huis
en slapen we in met de overtui
ging dat het heus allemaal wel in
orde komt.
(Dinsdag)
Vanmorgen drie ontbijtjes en drie
lunchpakketjes klaarmaken. Man
lief de deur al uit, daarna de
puber, ik zet Ivy af bij school en
rijd door naar de boot. Ik werk
namelijk drie dagen in de week in
Den Helder en prijs mezelf geluk
kig dat ik pas met de boot van
negen over hoef. Zit bij mijnheer
Aart op de boot, die met bijrijder
naar Rotjeknor afreist om de LED-
schermen te halen waarop zater
dag de sponsors met hun logo's
in weergaloze slideshow te zien
zijn. Ik hoop dat Aart niet in het
noodweer terecht komt dat ik om
zeven uur op buienradar spotte!
Op het werk de maandelijkse ver
gadering in een benauwde kanti
ne, er is er één jarig en we eten
met lange tanden de warme taart.
Ik ga op huisbezoek voor een
aanmelding voor een alarmsy
steem. Zo'n intake duurt al gauw
twee uur. Bootje zes thuis. Doch
ters eten elders en we Nico en
ik) kunnen in alle rust samen bui
ten eten en eindelijk even bijklet
sen. We zijn dagen op achter.
Jeroen staat al te trappelen bij
het veld, want we moeten ons
beraden op de situatie van een
overweldigende menigte. Noods
cenario heet dat. Je weet het niet,
de PR-machine is dit jaar goed
op gang gekomen, er zijn posters
geplakt op Pinkpop, we zijn op de
radio geweest, in de lokale krant-
jes, we verwachten wel wat! En
vrijwel alle optredende bands
hebben landelijke bekendheid,
wie kijkt er nou niet naar DWDD7
(Woensdag)
Vanmorgen boodschappen
gedaan voor backstage, met het
lijstje van de 'Riders' erbij. De
muziekwereld heeft zijn eigen
vakjargon, ik ben er nog steeds
niet achter wat dat woord nou
precies betekent. Volgens mij
heet het in het Nederlands
gewoon 'wensenlijstje', een dwin
gend lijstje dat wel. Maar daar
doen wij, nuchtere Texelaars niet
aan mee. Wij halen in plaats van
hummus en aioli gewoon blokjes
jong belegen kaas en chips. Geen
ciabatta's met verse Italiaanse
kaas, maar kadetjes met ham of
hagelslag. En elk jaar weer krij
gen we veel complimenten en zijn
de 'sterren' tevreden.
De mannen op het veld hebben
ook vakjargon, ze praten over de
Het is geen echte biografie, maar
toch biedt het onlangs versche
nen boek Father Michael Witte
een goed beeld van leven en
werk van pater Machiel Joseph
Witte, van 1922 tot 1961 missio
naris in Brits Oost-Afrika.
Father Michael Witte heeft als
ondertitel A Study in Mission Stra
tegy, en dat is precies wat schrijver
Albert de Jong heeft willen geven:
een beeld van de manier waarop de
katholieke kerk zich een plaats wist
te veroveren in het Afrikaanse bin
nenland, meer specifiek in Kenia en
Tanzania. Leven en werk van de van
Texelse afkomstige pater Witte
(1895-1961) dienen als handvat om
het veranderende inzicht in de mis
sie te schetsen. Witte was een
groot voorvechter van de nieuwe
methode, waarbij educatie een
belangrijke rol speelde, maar vond
tot zijn spijt niet
altijd gehoor bij
zijn meerderen, de
Kerk en de Con
gregatie van de
Heilige Geest.
De Jongs studie naar pater Witte en
de missie begon in 1974 als proef
schrift voor de studie Kerkelijke
geschiedenis aan de Radboud Uni
versiteit in Nijmegen. De persoon
van Witte liet De Jong echter niet
los en toen laatstgenoemde in de
jaren zeventig en tachtig als paro
chiepriester werkte in Makadara in
Nairobi, stuitte hij op veel materiaal
dat in Nederland niet voorhanden
was. In die periode bracht hij ook
meermalen een bezoek aan Wittes
school in Kabaa. De verzamelde
informatie kon echter pas later ver
werkt worden, waarbij het De Jong
opviel dat Witte in eigen land nau
welijks bekend was ('uitgezonderd
op het eiland waar hij geboren was
en bij de Paters van de Heilige
Geest'). In Kenia daarentegen is
Witte een beroemdheid. Hij staat
daar bekend als de 'pionier van het
hoger katholiek onderwijs'. Met
name in het boek van pater Loog-
man, verschenen kort na het overlij
den van Witte, worden diens pogin
gen om het missiewerk te hervormen
als belangwekkend onderkend.
Loogman beschrijft hoe Witte zijn
leven lang streed tegen onbegrip en
tegenwerking. Ook door Afrikaanse
schrijvers wordt Witte geprezen om
zijn inzet en vaardigheden. Voor zijn
studie sprak De Jong ook met (oud-
)leerlingen van de school in Kabaa,
al moet hij toegeven dat dit weinig
toevoegde aan hetgeen hij in de
geschreven bronnen trof. Hij maakt
er vervolgens een punt van dat alles
wordt verteld, niet opgesmukt en
niets weggelaten.
Het werk van De Jong beschrijft in
goed leesbaar Engels hoe Witte
strijd voerde om de nieuwe missie
voet aan de grond te laten krijgen.
Hij streefde daarbij naar het oplei
den van de christelijke (lees: rooms-
katholieke) elite, een methode
waarmee de protestantse zending
al ervaring had opgedaan. En juist
deze ervaringen maakte de Congre
gatie van de Heilige Geest huiverig
van de nieuwe methode. Algemeen
werd aangenomen dat de Afrikaan
se bevolking 'nog niet klaar' was
voor een diepgaander educatie, en
dat deze hen alleen verder zou ver
vreemden van hun eigen omgeving
en achtergronden en hun leven in
stamverband. Gevreesd werd dat
hogere opleiding zou leiden tot vor
ming van een 'ontevreden klasse
van buitenstaanders', waaruit een
voudig agressors zouden kunnen
worden gerecruteerd. Als voordelen
werden echter genoemd dat scho
len een groter bereik hadden en
zowel heidense als moslimkinderen
zouden aantrekken, die bovendien
door de overheid min of meer
gedwongen zouden worden de
school te bezoeken. Samenwerking
met de overheid zou bovendien lei
den tot beter onderwijs en beter
toezicht door de bisschoppen. En
ook het zelf opleiden van leraren
werd als voordeel gezien. In een
brief aan zijn superieur onderstreep
te Witte het belang van scholen, die
door hem gezien werden als middel
om het doel te bereiken, maar dan
wel een 'zeer belangrijk, zeer nood
zakelijk' middel. Want: 'per scholam
in ecclesiam' (door de school naar
de kerk). In de door hem gestichte
scholen leefden de leerlingen al
welhaast als katholiek, of ze nu
Luthers of moslim waren.
De Jongs boek eindigt met een
overzicht van de geschiedenis van
de Afrikaanse missie en de plek die
pater Witte daarin heeft veroverd.
Hoewel de scho
len tegenwoor
dig voor het
merendeel door
de overheid
wordt gebruikt
voor het over
brengen van haar nationalistische
boodschap, heeft het onderwijs
zoals dat door Witte werd gepropa
geerd volgens De Jong geleid tot
een ware Afrikaanse kerk met zijn
eigen clerus. 'Omdat Witte het pad
heeft geplaveid dat hiertoe leidde,
zal hij worden herinnerd zoals zijn
vrienden hem hebben gekend, als
een van de grote figuren uit de
geschiedenis van de rooms-katho-
lieke missie in Oost-Arika.'
Father Michael Witte of Kabaa High
School. Missionary and Educatio
nalist - A Study in Mission Strategy
van Albert de Jong is uitgegeven
door Paulines Publications Africa in
Nairobi en te bestellen via de web
site, ISBN 9966-08-584-X.
Pip Barnard
