7/c beschouw iedere dag als extra'
Nel Rommets overleefde
twee keer borstkanker
Café Doodgewoon naar
voorstelling 'Ontboezemingen'
TEXELSE
COURANT
VRIJDAG 30 SEPTEMBER 2011
Nel Rommets: 'Ik wil strijdbaar blijven en dubbel genieten van alles wat goed, lief
'Het is heel belangrijk dat er aan
dacht is gekomen voor borst
kanker. Dat het bespreekbaar is
geworden. Dat was vroeger wel
anders. Mensen staken plotse
ling over als ze je op straat zagen
aankomen. Op verjaardagen viel
het stil als je binnen kwam, frus
trerend om mee te maken. Als je
zelf het woord kanker liet stuite
ren, hielp dat wel. Dan kwamen
de tongen los en werd er
gevraagd hoe het ging.' Nel
Rommets (73 jaar) uit Den Hoorn
heeft twee mammacarcinomen
in beide borsten overleefd. 'Vaak
denk ik: hoe kan het dat ik er nog
ben? Ik beschouw iedere dag als
extra, ik mag geen tijd verdoen.'
Ze behoort tot 'het volk van het
Marsdiep', zoals ze zelf zegt. Ze
groeide op in Den Helder, waar ze
in het oude Parkzicht-ziekenhuis
haar opleiding ver
pleging deed, om
er daarna als gedi
plomeerd ver
pleegster te gaan
werken. 'Omdat
mijn man Joop bij
het NIOZ werkte,
zijn we na ons
trouwen naar Texel
verhuisd. We kon
den een huis op 't Horntje krijgen.
Na twee generaties terug op Texel,
want mijn voorouders - loodsen
van beroep - waren destijds
genoodzaakt om naar Den Helder
te vertrekken.'
Op Texel sprong Nel, op verzoek
van de huisartsen, bij als zich inge
wikkelde situaties voordeden. Dat
was in de tijd vóór de echo's en Nel
had een kraam- en kinderspeciali
satie, wat goed van pas kwam.
Door al die baby's die geboren
werden, raakte ze snel thuis op het
eiland.
Na een zware periode, waarin Nel
onder meer haar ouders verloor,
besloot ze - nadat in haar directe
omgeving bij twee vrouwen borst
kanker was geconstateerd - zelf
eens goed te controleren. 'Ik moet
bekennen dat ik daar nogal slordig
mee was. Maar dit keer deed ik het
precies volgens de richtlijnen van
het boekje. En laat ik nu in mijn
linkerborst een bultje, een harde
plek, voelen.'
'Het duurde zeker een volle week
voor ik het aan Joop vertelde. Ik
moest het eerst zelf een plaats
geven, mezelf sterk maken. De
huisarts stuurde me gelijk door
naar dokter Clarijs, chirurg in het
Gemini. Die liet een mammografie,
een echo en punctie doen. Vijf
dagen later werd ik verwacht voor
de uitslag. Tijdens die wachttijd
had ik het gevoel of ik in een draai
molen zat. Of hij zou stoppen,
waarna ik kon uitstappen, óf hij
ging met een rotvaart verder in het
rond, met mij er in. Ik zag aan het
gezicht van Clarijs dat het niet
goed zat. Toen hij het vertelde,
voelde ik de hand van Joop in mijn
nek. Ik wist, ik ben niet alleen.
Maar op dat moment voelt het als
een boze droom. Je wilt vluchten.
Je koffer pakken en vliegen. Héél
ver weg. Of fietsen. Een ontzaglijk
eind fietsen.'
'Ik was 46 jaar en moeder van twee
zonen. Joop junior was 17 en
Jeroen 16 jaar. Toen we thuis kwa
men, hebben we het de jongens
onmiddellijk verteld. Daar stonden
we met z'n vieren. De armen om
elkaar heen. We hadden mooie
muziek opstaan en ik voelde me,
hoe vreemd ook, ineens intens
gelukkig. Joop junior - op dat
moment in het examenjaar van het
VWO - reageerde met de woorden:
daar zijn we dan mooi klaar mee.
Op dat moment heb ik het besluit
genomen ze zo min mogelijk te
belasten met mijn ziekte. Hun leven
was net zo belangrijk als dat van
mij. Zij mochten er niet onder lij
den.'
Nel, die als verpleegster een aantal
borstamputaties had meegemaakt,
kreeg van Clarijs het voorstel om
een borstsparende operatie te
ondergaan. In 1984 was dat nog
heel vernieuwend. Garanderen kon
hij niets. Mocht het tegenvallen,
werd het toch een amputatie.
'Terugkomend van de operatieka
mer ging mijn hand, ik was nog
behoorlijk versuft, gelijk naar mijn
voor kerst plaats. Het toeval wilde
dat Joop voor het NIOZ op tweede
kerstdag voor drie maanden naar
Indonesië moest. Ik stond er, al
kreeg ik hulp van de jongens, gelijk
in m'n uppie voor. Het was een
strenge winter, met veel sneeuw en
ijs. Toen heb ik 's nachts voor het
eerst keihard liggen janken. Er
maakte zich een wurgende angst
van me meester. Ik noem het zwar
te angst.'
'Daarna begon ik langzaam op te
knappen en maakte ik deel uit van
een gespreksgroep onder leiding
van wijkverpleegkundige Marja van
Etten, De groep bestond uit onge
veer acht lotgenoten. Ik had eerst
twijfels om mee te doen, maar na
een paar samenkomsten begreep
ik hoe hard zo'n groep nodig was.
Over kanker kon in de buitenwe
reld nauwelijks worden gepraat, er
borst. Onder een groot verband -
versierd met een aantal drains -
voelde ik hem. Het in leven blijven
stond voorop, maar hier was ik wel
heel blij mee.'
'Na het Gemini ging het richting
VU-ziekenhuis in Amstelveen. Naar
dokter Njo, de behandelend speci
alist radiotherapie. De bekende
professor Pinedo was zijn leer
meester. Daar ben ik ook een paar
keer geweest. Er volgde een peri
ode van 34 bestralingen. Iedere
ochtend om kwart voor acht kwam
de taxi van Toon Smidt voor rijden.
De radiotherapie was toen onder
gebracht in de kelder van de tech
nische dienst, een deprimerende
ruimte van ruw grijs beton. Alle
maal doodzieke mensen op stoe
len en soms - op een brancard -
een bijna stervende. Afkomstig uit
een van de omringende ziekenhui
zen. Die gingen, in verband met
pijnbestrijding, vóór. Hoe triest ook,
het betekende voor ons toch vaak
een bootje later thuis. En een uur is
veel als je óp van vermoeidheid
bent. Toch waren die taxiritten niet
naar. We kletsten veel en ik heb
tijdens het rijden zelfs nog een trui
voor Jeroen gebreid. In de door
hem gewenste rastakleuren.'
'De vermoeidheid was enorm, moe
van kruin tot tenen. De bestralin
gen van toen, bij die eerste borst-
besparende operaties, waren hef
tig. Er was nog geen bescherming
voor andere organen. Tegenwoor
dig gaat het veel gerichter, precies
op het gebied waar de noodzaak
ligt. Ook waren bij de operatie de
lymfeklieren in het okselgebied
radicaal verwijderd. Dat betekent
voor de rest van je leven: niet
zwaar tillen, oppassen voor wond
jes - altijd zorgen dat je jodium en
pleisters bij je hebt -, bloedprikken
uit een vat in de voet, goed insme
ren om te voorkomen dat je zon
nebrand oploopt en uitkijken bij
warm, drukkend weer. Dan voel ik
m'n armen en handen als het ware
vollopen en krijg ik een rood hoofd
en hoofdpijn.'
'De laatste bestraling vond vlak
was veel eenzaamheid. We ston
den elkaar erg na. Het heeft wel
een zware wissel getrokken. De
meesten zijn allang overleden.'
Zes jaar later werd Nel, toen 52 jaar
oud, opeens overvallen door een
naar voorgevoel. 'Noem het maar
intuïtie. Ik ging mezelf onderzoe
ken en voelde opnieuw een bult.
Nu in de rechterborst. Ik kon het
niet geloven, want ik stond voordu
rend onder controle. Zelfonderzoek
hoeft niet meer, meldden ze vorig
jaar in het nieuws. Dat zou maar
onrust geven. Een heel onverstan
dige uitspraak, want je kunt er
levens mee redden. Ik belde dit
maal onmiddellijk de polikliniek van
dokter Clarijs en mocht gelijk
komen. Tja, hetzelfde verhaal als
zes jaar eerder. Nu krijg ik twee van
die armen, dacht ik.'
'De manier van bestralen was in
die zes jaar een stuk verbeterd.
Minder heftig. Geen slikproblemen,
een minder pijnlijke borst en een
huid die niet kapot ging. Wel hield
ik er een rare hoest aan over, die
nooit over is gegaan. Vooral rook
en rare chemische luchtjes kunnen
stevige reacties geven. Wat mijn
armen betreft, wat er wel en wat er
niet kan, is een spel geworden. Ik
werk graag in de tuin. Daar staan
struiken met doornen, die venijnig
kunnen uithalen. Sjouwen met iets
dat veel te zwaar is, is niet slim. Als
je te ver gaat, dreigt altijd die dikke
arm. Lymfoedeem.'
'In 2002 heb ik afscheid van Clarijs
genomen. Ik zat in de wachtkamer
tussen mensen die - duidelijk
zichtbaar - allemaal bang waren.
Bang voor wat ze te horen zouden
krijgen. Ik voelde me een tijdrover,
ik nam tijd in beslag waar ik geen
recht meer op had. Toen ik deze
mening poneerde, was ik de laat
ste van het spreekuur. Het werd
een heel persoonlijk gesprek, een
afscheid na achttien jaar. Afscheid
van een mens, wiens beslissingen
levensbepalend voor mij zijn
geweest. Er was overtuigings
kracht voor nodig, maar de huis
arts mocht van Clarijs uiteindelijk
de controle overnemen.'
'Vijfentwintig jaar na de eerste ope
ratie zijn we met kinderen en zes
kleinkinderen naar Paal 9 geweest.
Vieren dat ik er nog was. Het
stormde, de zee stond bijna tot het
duin. Eerst gezandstraald worden
en daarna aan de gebakken tong.
Oma's kankerfeestje, noemden de
kleinkinderen het. Het lijkt allemaal
al zo ver weg, maar het blijft ook
dichtbij. Afstand nemen doe je
door je betrokken
te voelen bij wat
er om je heen
gebeurt. Niet
alleen in je eigen
omgeving, ook in
het groot. Jezelf
steeds afvragen
waarom mensen
zo slordig met
elkaar omgaan,
terwijl je weet hoe belangrijk, maar
ook hoe broos het leven is. Waar
om willen we steeds meer, terwijl
het ten koste gaat van onze aarde
en ten koste van mensen, die het
met steeds minder moeten doen?
Soms ben je machteloos, maar er
blijft genoeg over om wél iets mee
te kunnen. Ik mag mijn extra tijd
niet verdoen. Ik wil strijdbaar blij
ven en dubbel genieten van alles
wat goed, lief en mooi is!'
Nel Rommets en
Margreet Berndsen
Café Doodgewoon, de maande
lijkse ontmoetingsplaats rond
kanker, heeft zestig kaarten
weten te reserveren voor de the
atervoorstelling Ontboezemin
gen. Deze is zaterdag 19 novem
ber te zien in schouwburg De
Kampanje in Den Helder.
De voorstelling is één van de acti
viteiten die in en rond oktober
worden georganiseerd. Oktober is
wereldwijd al jaren de maand waar
in extra aandacht wordt geschon
ken aan de strijd tegen borstkan
ker, een ziekte die op grote schaal
voorkomt. In Nederland krijgen
jaarlijks zo'n 13.000 vrouwen en
100 mannen te horen dat ze borst
kanker hebben. Bij vrouwen is
borstkanker de meest voorkomen
de vorm van kanker. Eén op de
acht (Nederlandse) vrouwen wordt
er in haar leven mee geconfron
teerd.
Ontboezemingen, geregisseerd
door Johan Verheij, gaat over vijf
zeer verschillende vrouwen. Ze
kennen elkaar niet, hebben elkaar
nooit ontmoet, maar hebben één
ding gemeen: ze hebben alle vijf
borstkanker. Hun alledaagse leven
wordt ruw onderbroken door een
knobbeltje, een bezoekje aan de
dokter, de diagnose, leder van hen
gaat op haar eigen manier de strijd
aan met de ziekte, maar vooral met
zichzelf. Ontboezemingen, geba
seerd op de eigen ervaringen van
zo'n dertig patiënten, gaat over
ziek zijn, geloof, seks, relaties,
vakanties, tieten, pruiken, familie
en appeltaart. Het is een muzikale
voorstelling met een humoristische
ondertoon, met ontroerende over
peinzingen en hilarische momen
ten, en gaat zowel over lijden en
het leven als over overlijden en
overleven. Ontboezemingen is
genomineerd voor de AVRO Toneel
Publieksprijs.
In samenwerking met TESO, Texel-
tours en de familie Tuitman ver
zorgt Café Doodgewoon een arran
gement, bestaand uit een zitplaats
in de schouwburg (eerste rang,
balkon), een consumptie, gardero
be en busvervoer van de schouw
burg naar de visafslag in Den Hel
der, overtocht met de MS Rival en
busvervoer van Oudeschild naar
Den Burg. Dit arrangement kost
€35,-. Voor meer informatie en
opgave: Rosa Harbers en Brigitte
Hollands van Café Doodgewoon
(tevens de SWOT), tel. 312696.
Verwachte tijden van hoogwater
LANGEVELD
Hulpverlening
Radio Texel
Kerkdiensten
Denkertje
hoog water
Medische zorg
Oud papier
