TEXELSE 13 COURANT
Skelet lederschildpad duikt op in Ecomare
Durpers werken eensgezind aan herstel kerk
n Duijn en Meijert Kikkert, die er twee jaar geleden eentje zagen bij
Twee jaar geleden dook in het
Marsdiep een lederschildpad
op, de grootste schildpadden-
soort ter wereld. Het spotten
van deze dwaalgast was een
even zeldzame als bijzondere
gebeurtenis, die nog werd ver
sterkt doordat er dat jaar nog
twee dode exemplaren werden
aangetroffen. Van één schildpad
is het skelet sinds woensdag te
zien in Ecomare.
Op 20 september 2009 spoelde
een dode lederschildpad aan bij
Huisduinen. Het in zee drijvende
dier werd op de kant gehaald door
Tresja en Wim Zuiderwijk. Het
kadaver spoelde 's nachts weer
weg, waarna het de volgende och
tend door medewerkers van Land
schap Noord-Holland opnieuw op
het droge werd getrokken. Het
dier was vermoedelijk geraakt
door een scheepsschroef want
een derde deel ontbrak. Pierre
Bonnet van Ecomare werd er bij
geroepen, die voor de camera's
zei dat meldingen over leder
schildpadden in deze omgeving
(een) dermate zeldzaam zijn dat
de kans dat er nog eentje in de
Noordzee zwemt nihil is. Maar
amper een week later dook nabij
de Razende Bol een soortgenoot
op, pal bij de boot van Jan-Willem
van Duijn, die met zijn dochters
Blanca en Annabel en Meijert Kik
kert een tochtje maakte. Zij voeren
enige tijd naast de lederschildpad.
De week ervoor hadden de kinde
ren op het Jeugdjournaal van de
dode schildpad gehoord en von
den het 'supergaaf' dat ze nu een
levend dier van zo dichtbij konden
zien. De schilpad dook af en toe
onder en was vermoedelijk aan
het fourageren. Lederschildpad
den eten kwallen en die waren er
toen volop in het Marsdiep. Kort
daarna werd door een coaster een
tweede dood exemplaar uit zee
gevist, dat waarschijnlijk ook door
een schroef was geraakt. Dat was
overigens niet dezelfde schildpad
als in het Marsdiep, want nadien
spotte Lieuwe Dijksen nog een
levende schildpad, vrijwel zeker
dezelfde. Dus moeten er minimaal
drie exemplaren hebben rondge-
pe wateren tot boven Noorwegen.
Het semi-warmbloedige reptiel is
dankzij een dikke laag spek goed
bestand tegen koude en zelfs bij
IJsland werd gezien. Maar de wijf
jes leggen hun eieren wel op tropi
sche stranden. Bijzonder is ook
dat het dier in staat is tot extreme
diepte, zelfs tot meer dan duizend
meter, te duiken. Het met leerach
tige huid bedekte rugschild, dat is
opgebouwd uit kleine botplaatjes
die als een puzzel het schild vor
men, beschermt tegen de enorme
druk.
Door verschillende oorzaken gaat
het niet zo goed met de leder
schildpad. In een publicatie waar
aan onder andere Pierre Bonnet
meewerkte, staat dat de populatie
vrouwtjes in de periode van 1982
tot 1996 met 78 procent is afge
nomen.
zwommen. Uitzonderlijk, omdat er
sinds de eerste melding in 1777,
nadien slechts twintig keer in deze
omgeving een lederschildpad
werd gezien.
Het geraamte van het kadaver van
Huisduinen was niet compleet.
Preparateur Chris Walen van
Natuurmuseum Fryslan heeft het
skelet geprepareerd. De ontbre
kende botten heeft Walen nage
maakt aan de hand van geleende
botten van Naturalis in Leiden.
Het verschil tussen echt en
namaak is niet te zien. 'Ik heb zel
den zo'n sterk staaltje van prepa
ratie gezien', zei Bonnet bij de
presentatie. De tentoon gestelde
schildpad was nog niet volgroeid,
maar had toch al een lengte van
ruim anderhalve meter.Het schild
van het dier zit er niet aan, want
dat is niet te prepareren. Het schild
bestaat namelijk uit een stug soort
leer met losse stukjes bot er in.
Lederschildpadden komen over
de hele wereld voor, maar worden
zelden gezien in Nederland. Ze
leggen enorme afstanden af tus
sen de warme gebieden rond de
evenaar en de relatief koude, die-
VRIJDAG 14 OKTOBER 2011
ook in. Nu helpen zij ons, en als
hun kerk aan de beurt is helpen
wij hen.' Secretaris Wim van Ree-
nen: 'ledereen beseft dat deze
kerk van grote waarde is voor het
dorp. Dankzij medewerking van
een groep vrijwilligers is de kerk
dagelijks opengesteld voor bezoe
kers. Hier gebeurt het echt. Laatst
vroeg een groep van zes Duitsers
of ze hier ter nagedachtenis van
een overleden vriend muziek
mochten maken. Ze hebben een
half uurtje gemusiceerd. Zó indruk
wekkend. De kerk is ondanks haar
gebreken alle zondagen in gebruik.
In het zomerseizoen zelfs met
twee diensten, in de winter één.
Tevens komt de kerk in beeld bij
huwelijk en uitvaart. Vergeet niet
dat tachtig procent van de bezoe
kers toerist is. Hun reacties in dit
boek spreken voor zich.' Een mooi
juweeltje op TexelWat een akoes
tiek en mooi orgel en ook de kerk
doet sfeervol aan, om er een paar
te noemen. Van Reenen: 'Het boek
bewijst dat de kerk een rustpunt is
voor de bezoeker, die daar inspi
ratie opdoet om verder te gaan.'
Hervormd, rooms en andere
gezindten uit De Cockdorp en
omgeving bundelen hun krach
ten voor renovatie van de Wad-
denkerk. Dat is hard nodig, want
de monumentale kerk aan de
Kikkertstraat is hard toe aan
een opknapbeurt.
'Het is fantastisch wat hier
gebeurt', vertelt projectleider en
'bouwpastor' Nanne Molenaar.
'Zoveel mensen als hier vrijwillig
aan meewerken. Vrouwen uit het
dorp maken en verkopen zelfge
maakte kleding voor de kerk en
houden allerlei andere acties om
geld in te zamelen. Een groep van
17 handige mannen is bereid
sloop- en schilderwerk uit te voe
ren. Ook onze katholieke broeders
helpen hard mee. De één zamelt
donaties in en de ander zet zich
Voorstelling over
incontinentie
In schouwburg De Kampanje in
Den Helder is woensdag 9
november het theaterstuk Het
verlies van Viviane te zien, over
incontinentie bij vrouwen.
De aanvangstijd is speciaal met
het oog op bezoekers van het
eiland vroeg gekozen, zodat zij de
laatste boot nog kunnen halen. De
voorstelling is even na 21.00 uur
afgelopen. Met Het Verlies van Vivi
ane wil de Stichting Bekkenbodem
Patiënten incontinentie uit de
taboesfeer halen en bespreekbaar
maken. De voorstelling wordt
gegeven in samenwerking met het
Gemini Ziekenhuis. Na afloop is er
gelegenheid tot napraten, waarbij
deskundigen vanuit de Stichting
Bekkenbodem Patiënten en het
Gemini Ziekenhuis aanwezig zijn
om vragen te beantwoorden. 'Deel
nemen aan dit informele napraten
in de foyer zal lastig zijn voor
bewoners van Texel', laat de orga
nisatie weten.
De toegang tot de voorstelling
bedraagt €5,-, kaarten zijn verkrijg
baar via www.viviane.nu, bij de
kassa van schouwburg De Kam
panje of bij de poliklinieken Gynae
cologie en Urologie in het Gemini Administrateur Wim
Ziekenhuis. Waddenkerk.
De Waddenkerk, gebouwd in
1841is slechts een paar jaar jon
ger dan de polder Eierland zelf.
170 jaar later lijdt de kerk aan
ouderdomsverschijnselen. De
brandweer heeft de verwarming
met open vuur afgekeurd. Dit jaar
wordt het nog gedoogd, maar vol
gend jaar is het afgelopen. De
verouderde en half vergane elek
trotechnische installatie veroor
zaakt herhaaldelijk kortsluiting en
de zachtboard muurbekleding is
verzadigd met condenswater. Als
er niets aan wordt gedaan, dan
moet de kerk in 2012 dicht.
Is het verantwoord om een dure
renovatie uit te voeren?, was de
vraag die het kerkbestuur en de
renovatiecommissie stelden. De
vitaliteit van de kerkelijke gemeen
te, de functie, de vele toeristen en
de reacties in het gastenboek
gaven genoeg reden voor een dui
delijk antwoord: 'Dit rustpunt moet
niet verdwijnen, niet op zondag en
niet door de week.'
Om de renovatie op de rails te
krijgen, is een renovatiecommissie
opgericht. Die bestaat uit Dirk de
Lugt, voorzitter van het College
van Rentmeesters, Nan Molenaar
en Wim van Reenen. Het plan
omvat een nieuwe heteluchtver-
warming, nieuw elektra en nieuwe
bekleding van de binnenwand.
Ook het interieur wordt onder han
den genomen, zodat het gebouw
nog meer geschikt is voor muzi
kale uitvoeringen.
De kosten zijn geraamd op
€120.000,-. Een aanvraag voor
het Waddenfonds leverde niets
op, maar de gemeente draagt
€10.000,- bij en ook TESO doet
een flinke duit in het zakje. Verder
is de hoop gevestigd op een aan
vraag bij de Stichting Toeristisch
Investeringsfonds Texel. Ook
dankzij acties en donaties is de
spaarpot aardig gevuld. Maar nog
niet vol genoeg. Daarom doet de
commissie een beroep op alle
Texelaars om gul te geven, zodat
een stukje eilandcultuur kan wor
den behouden. Dat kan door geld
te storten op bankrekeningnum
mer 695893211, ten name van
Prot. Waddengemeente Texel -
Oosterend.
bouwpastor Nanne Molenaar
over de renovatieplannen
Kerkdiensten
Zondag 16 oktober
PROTESTANTSE KERK:
Protestantse gemeente Den Burg:
9.30 u. ds. P.A. den Braanker.
Protestantse gemeente Waal, Koog,
Den Hoorn:
De Koog: 11.00 u. ds. J.
Den Hoorn: 9.30 u. ds. J.J.H.
Protestantse Waddengemeente
Texel:
Oosterend: 9.30 u. dhr. M. Aten uit Den
Burg.
De Cocksdorp: 11.00 u. dhr. M. Aten uit
Den Burg.
DEUTSCHE EV. GOTTESDIENST:
NH-kerk De Koog, 11.00 u.
GEREFORMEERDE GEMEENTE:
in kerkgebouw Schoolstraat, Ooste
rend: 10.00 u. en 16.00 u. ds. C.A. van
Dieren; don. 20 oktober, ds. G. Brede-
Medische zorg
Voor spoedeisende medische hulp in
het weekend, op zon- en feestdagen
en van maandag tot en met vrijdag
van 17.00 tot 08.00 uur: Centrale
Huisartsen Post, tel. 321143.
Tandartsen: Voor spoedeisende
tandheelkundige hulp is via één van
de volgende telefoonnummers infor
matie te krijgen over het pijnspreek-
uur op zaterdagen, zon- en feestda
gen. Tevens wordt het
ongevallennummer vermeld. 313086;
314727; 314669; 312270 of 322008.
Verloskundigenpraktijk: Pontweg
106, Den Burg. Dag en nacht bereik
baar via tel. 313090 of 06-
51404872.
Brand/Ambulance: Bij brand en
voor spoedeisend ambulancevervoer
bellen: 1-1-2. Of bel de Meldkamer
Noordholland-noord: 072- 5644444.
Politie: PHH-gebouw, Pontweg
104, Den Burg. Het bureau is op
maandag tot en met vrijdag van 9.00
tot 12.00 uur. Telefoon: 0900-8844. In
spoedeisende gevallen: 112.
Gevonden munitie: Bel de politie,
tel. 0900-8844.
Verwachte tijden van hoogwater
ter rede van Oudeschild.
Vrij. 14 okt. 10.14 en 22.251
Zat. 15 okt. 10.44 en 22.551
Zon. 16 okt. 11.20 en 23.30 i
Ma. 17 okt. 11.40 en 23.441
Din. 18 okt. 11.47 u.
Woe. 19 okt. 00.10 en 12.101
Don. 20 okt. 01.00 en 13.241
Donderdag 20 oktober laatste kwal
zaterdag 22 oktober doodtij.
Zondag 16 oktober zon op 8.08
TEXELSE0COURANT
LANGEVELD
Verschijnt op dinsdag en vrijdag
Spinbaan 6 1790 AA Den Burg
Postbus 11 1790 AA Den Burg
Telefoon 0222 - 36 26 20
Telefax 0222 - 32 30 00
E-mail redactie@texelsecourant.nl
Pip Barnard
Buiten werktijd:
Telefoon 31 60 89 of 06 - 13 67 66 50
Advertenties en abonnementen:
Spinbaan 6 1791 MC Den Burg
Telefoon 0222 - 36 26 00
Telefax 0222-31 41 11
E-mail info@lenr.nl
Per jaar €86,55 €84,15
Bij verzending naa
portokosten verschuldigd.
Beëindiging abonnement:
Uitsluitend schriftelijk en 4 weken vi
afloop van de abonnementsperiode
GEREFORMEERDE KERK (Vrijge
maakt):
in de Doopsgezinde kerk te Den Burg;
14.30 u. ds. P. Niemeijer.
DOOPSGEZINDE GEMEENTE:
Kogerstraat, Den Burg: 10.00 u. ds. I.
Reinhold-Scheuermann, extra collecte
voor Kerken en Minima.
BAPTISTENGEMEENTE:
Julianastraat, Den Burg: 10.00 u. ds. J.
Folkerts.
ROOMS-KATHOLIEKE KERK:
Den Burg: 11.00 u. pastor Granneman,
The Gospeltrain.
Oosterend: pastor Granneman.
JEHOVAH'S GETUIGEN:
Noordwester 3, Den Burg: Openbare
lezing, 10.30 u.: U kunt u veilig voelen in
deze wereld vol van problemen; Wacht-
God die vi
Denkertje
Niemand weet hoe lang een seconde
duurt (Graham Greene)
696969, www.gemini-ziekenhuis.n
bezoektijden dagelijks van 15.30 tot
17.00 en van 18.00 tot 19.00 i
Extra bezoekuren op zaterdag, z<
10.30 tot 11.30
Thuiszorg: Omring Thuiszorg Kop
van Noord-Holland. Voor alle hulp,
zorg en informatie, ook voor het bere
kenen van de eigen bijdrage: op
werkdagen, 's avonds en tijdens het
weekeinde: Meldpunt Thuiszorg
0223-650222. Voor hulp bij het huis
houden: Omring Thuisservice,
Schoonoordsingel 44, Den Burg, tel.
310270.
- Omring Jeugdgezondheidszorg:
Schoonoordsingel 44, Den Burg, tel.
0900-4636549. Telefonisch spreek
uur elke werkdag van 9.00 tot 17.00
u. Voor vragen over ontwikkeling,
voeding, opvoeding en verzorging.
- Omring Thuiszorgwinkel: Schoon
oordsingel 44, Den Burg, tel. 314887.
Vermiste en gevonden huisdieren:
Dierenpension Texel, Slufterweg 216,
De Cocksdorp, tel. 311477, www.
Dierenartsenpraktijk: Keesomlaan
11, Den Burg, tel. 312527.
Verslavingsproblemen: Voor hulp
bij problemen met alcohol, drugs of
andere verslavingen: bel tijdens kan
tooruren 319413 (De Nieuwe Skuul).
Anonieme Alcoholisten: dinsdag van
19.00 tot 21.00 uur in Den Helder, tel.
0223-642189 (vragen naar Ron).
Oud papier
Scouting Texel haalt zaterdag oud
papier op in de wijk Paelwerck,
Schoudieck, Hoefslag, Noordvlak,
Markgrave, Waardwei, Strandkaap,
Schilpbanck, Vroonlant, Buytengors.
Vrijdag
18.00 u. Radio Texel Actueel
19.00 u. Wilde vaart (H)
20.00 u. Music machine
21.00 u. Radio Noord-Holland
Zaterdag
16.00 u. Wegdromen met een boek
17.00 u. Pietelepote
18.00 u. Marco FM
19.00 u. Radio Noord-Holland
Zondag
9.00 u. Klassiek op zondag
9.30 u. Kerkdienst vanuit de Maar
tenskerk, ds. M. Aten.
11.00 u. Vlaswiek
12.00 u. Natuurwijzer
13.00 u. Noud draait deur
14.00 u. Wilde vaart
15.00 u. Het uur van de blues
16.00 u. Sportlokaal
17.00 u. Radio Noord-Holland
Maandag
18.00 u. Symphonica
19.00 u. Wegdromen n
(H)
20.00 l
21.00 i
22.00 l
Natuurwijzer (H)
Radio Noord-Holland
Dinsdag
18.00 u. Radio Texel Actueel
19.00 u. De keuze van...
20.00 u. Radio Noord-Holland
Woensdag
18.00 u. Eigenwijs en geheugen
steuntje
18.30 u: Overdenking, ds. P.C. Bar
nard
19.00 u. Verzoekplaten
20.00 u. Radio Noord-Holland
Donderdag
18.00 u. Country Time
19.00 u. Even bijpraten met...
20.00 u. Nieuwtjes die het nieuws net
niet haalden
21.00 u. Radio Noord-Holland