te* eltouts
Leraar van het Jaar vond inspiratie op Texelse scholen
TEXELSE 11 COURANT
TAXITEXEL
www.taxitexel.nl
Martin Bootsma mocht
op audiëntie bij premier
'Kinderen weten zelf
hoe ze het beste leren'
DINSDAG 25 OKTOBER 2011
PROGRAMMA 27 OKT T/M 2 NOV:
BEKIJK ONLINE
ONZE VERNIEUWDE
MENUKAART!
Diner Cabaret 4-gangendiner
incl. show €49,00.
Woensdag 26 oktober -19.00 uur
Zaterdag 22 oktober - 19.00 uur
Vrijdag 4 november
aanvang 20.30 uur
Robbert Jan Proos met "Solo!"
Robbert Jan speelde op Broadway 2010
de sterren van de hemel!
Eenzaamheid was nog nooit zo grappig!
Entree €16,00 diner vooraf mogelijk,
reserveren gewenst)
'HEATER DINER CABARET
Bel of mail voor meer informatie of boekingen: 0222-315555 of info®texeltours.nl
B !@UITIadderTexe)
Gevraagd naar de visie die hij en
zijn werkgever delen, start hij
direct een gloedvol betoog, dat hij
na een hele tijd onderbreekt met
de opmerking: 'Ik ben bezeten van
mijn werk. Ik kan er de hele dag
wel over praten. Omdat het vakan
tie is, zijn mijn vriendin en ik een
paar dagen op Texel. Maar niet
zonder mijn vakliteratuur, want als
ik even niets te doen heb, verdiep
ik me daar weer in.'
Tel. 0222-315555
WMO/ziekenvervoer
Rolstoelvervoer
10% korting met
onze voordeelpas
kabinet is dat ze, net als ik, heel
erg tegen het plakken van etiket
ten als ADHD, Asperger en PDD-
NOS zijn. Je moet kinderen niet in
een hokje stoppen. Het gaat erom
wat ze wél, niet wat ze niet kun
nen. Het is jammer dat het kabinet
het stelsel van het Passend Onder
wijs heeft uitgesteld, want dat zou
ons als school nog meer vrijheden
hebben gegeven.'
Hoewel hij vindt dat er veel te ver
beteren valt, heeft Bootsma een
positieve kijk op zijn vak. 'Er wordt
veel geklaagd, maar ik vind de
werkdruk niet bizar hoog. Natuur
lijk, je steekt er veel energie in,
maar je krijgt er ook veel voor
terug. Als je leerlingen met plezier
naar school komen, kan ik me niet
voorstellen dat je daar niet van
geniet. Ik kan er in ieder geval
ontzettend van genieten, elke
dag.'
Joop Rommets
Al rond zijn zestiende wist Boots-
ma dat hij het onderwijs in wilde.
Hij koos aanvankelijk echter voor
een studie politicologie, nadat hij
er na een jaar achter kwam dat
Nederlandse Taal- en Letterkunde
hem minder lag dan gedacht. Hij
studeerde af op de buitenlandse
politiek van Nederland in de jaren
zestig, de jaren van de Sovjetinval
in Praag en de studentenopstand
in Parijs. Tijdens zijn onderzoek in
de rijksarchieven ontdekte Boots-
ma dat de regering zich soms in
bijzondere bochten had gewron
gen. Zo was er alles aan gedaan
om de Roemeense leider Ceauses-
Martin Bootsma (tweede van rechts) met collega-winnaars Ilse Gabriels en Susanne Winnubst, geflankeerd door premier
Mark Rutte, minister Marja van Bijsterveldt en staatssecretaris Halbe Zijlstra.
Met TEXELTOURS naar concert of musical!
13-11-2011 de hitmusical Miss Saigon
11-12-2011 Holiday on Ice
18-12-2011 Ave Maria kerstconcert
08-01-2012 musical Wicked
Compleet verzorgd arrangement met
entreeticket, comfortabel busvervoer
en overtocht!
natuurlijk niet, want er zijn ook heel
goede collega's die alleen PABO
hebben. Maar het heeft wel voor
delen. Ik lees gemakkelijker en heb
over het algemeen toch een wat
bredere kijk op allerlei zaken.'
Bootsma werkte op diverse scho
len, waaronder de Theo Thijssen-
school, vernoemd naar de beroem
de schrijver en onderwijzer, van
wie hij alle boeken heeft gelezen en
die hij honderd jaar na dato nog
steeds grote pedagogische inzich
ten en kwaliteiten toedicht. Een
half jaar op een veel traditionelere
school in Alkmaar deed Bootsma
beseffen dat er grote verschillen
van inzicht bestaan. 'Ik geloof niet
in klassikaal onderwijs. Elk kind zit
anders in elkaar en vraagt dus om
een eigen benadering. Ik ben ervan
overtuigd dat ze zelf het beste
weten wat er bij hen past.'
Bootsma geeft toe dat veel ouders
aanvankelijk niet erg enthousiast
over de nieuwe methode waren.
'Er was veel verzet. Maar we heb
ben het goed uitgelegd en toen
ontstond al meer acceptatie, ook
al omdat de kinderen met veel
was (ook twee collega's uit het
voortgezet onderwijs en middel
baar onderwijs werden gehuldigd),
kreeg hij de kans zijn opvattingen
op nog hoger niveau te ventileren.
Samen met de andere prijswin
naars werd hij uitgenodigd voor
cu niet voor het hoofd te stoten,
aangezien hij 'een bevriend staats
hoofd' was. 'Toen we dat wilden
publiceren, werd ons dat verbo
den. We hadden stukken gezien
die staatsgeheim bevatten. Omdat
we bang waren voor de juridische
consequenties hebben we er
inderdaad niet over geschreven.
Nu had ik het waarschijnlijk wel
gedaan.'
Na zijn studie had Bootsma diver
se baantjes (twee jaar vervangen
de dienstplicht had hij al voor zijn
studie gedaan) en probeerde hij
vruchteloos een betrekking als
docent geschiedenis te krijgen.
Toen hij ook elders op de arbeids
markt niet vond wat hij zocht,
besloot hij zich alsnog voor de
PABO (pedagogische academie) in
te schrijven. In het bezit van een
doctoraaldiploma kwam hij in aan
merking voor de verkorte opleiding
van twee jaar. 'Ik had meteen
meer plezier naar school gingen.
Nadat de uitslagen van de CITO-
toets kwamen, was iedereen om.
Die waren bovengemiddeld.'
Zelf liet Bootsma zich inspireren
door twee docenten uit zijn jeugd:
Wim Loning van de Jac. P. Thijsse-
school in Den Burg en biologiele-
rares Mies de Wilde van (toen
nog) Rijksscholen Gemeenschap
Texel. 'Meester Loning was aardig
en menselijk. Hij liet zich niet lei
den door de stof, maar door wat
hij zelf nodig vond dat de kinderen
leerden. En in tegenstelling tot
wat gebruikelijk was, zaten wij
niet in rijen, maar in groepjes. Ook
al zat je met 37 kinderen in de
klas, je had het gevoel dat je
gezien werd. Dat meester je kende
en wist wat je nodig had. Mies de
Wilde had nog veel meer leerlin
gen. Het knappe aan haar was dat
ze heel goed naar haar leerlingen
keek en zich afvroeg: hoe kan ik
dit onderwerp zo brengen dat kin
deren geïnteresseerd raken? Ik
weet nog dat er op haar bureau
een bak met een geelgerande
watertor erin stond. Dat beest
ging daar als een moordenaar
doorheen. Een andere keer had ze
een opstelling met een brandende
sigaret gemaakt om te laten zien
hoeveel teer er bij roken in je lon
gen achterblijft. Al is het al meer
dan dertig jaar geleden, die din
gen zijn altijd blijven hangen.
Mensen als meester Loning en
Mies de Wilde zullen de theorie
achter onze onderwijsvisie niet
hebben gekend, maar gevoelsma
tig wisten ze precies wat ze moes
ten doen. Kun je nagaan, meester
Loning kon een klas met 37 kinde
ren geboeid houden. Nu vinden ze
27 al veel.'
Op zijn beurt inspireert Bootsma
kennelijk ook collega's, want zij
nomineerden hem voor de titel
van Leraar van het Jaar. Uit in
totaal 1400 kandidaten bracht een
jury van vakgenoten en andere
onderwijsspecialisten deze groep
terug tot eerst negen en daarna
drie kanshebbers. In een gesprek
werd hem het vuur na aan de
schenen gelegd en mocht hij zijn
visie uitdragen. 'Ik heb gezegd dat
ik het een enorme eer vond dat ik
was voorgedragen en vervolgens
het verhaal verteld dat mijn colle
ga's en ik willen uitdragen. Want
het gaat niet om mij, maar om
mijn school.'
Een paar dagen nadat Bootsma
op zaterdag 1 oktober tijdens een
feestelijke bijeenkomst in Studio
21 op het Mediapark in Hilversum
te horen had gekregen dat hij de
winnaar van het basisonderwijs
een gesprek in het torentje van
premier Rutte, in bijzijn van minis
ter Marja van Bijsterveldt en
staatsecretaris Halbe Zijlstra van
Onderwijs, Cultuur en Weten
schappen. Bootsma kijkt er
enthousiast op terug. 'We hebben
wel een half uur gesproken. Voor
deel is dat Rutte zelf uit het onder
wijs komt en nog steeds geregeld
voor de klas staat. Hij weet waar
hij over praat. Het goede aan dit
Op de Thijsseschool kreeg de Leraar van het Jaar 2011 een kwart eeuw geleden
les van Wim Loning, de leerkracht die hij nog steeds als een grote inspiratiebron
beschouwt. (Foto Joop Rommets)
Niet de lessen in het boek, maar
de leerlingen staan centraal.
Alleen door hun interesse te
wekken, kun je hen stimuleren
het beste uit zichzelf te halen.
Martin Bootsma (46) is er rots
vast van overtuigd dat er nog
heel wat te verbeteren valt in het
onderwijs. Uitgeroepen tot
Leraar van het Jaar 2011 (in de
categorie basisonderwijs) mocht
de oud-Texelaar op audiëntie in
het torentje aan het Binnenhof,
om over zijn visie te praten met
minister-president Rutte.
Hij heeft een paar drukke weken
achter de rug, vertelt de gedeco
reerde aan de keukentafel van zijn
ouderlijk huis in Den Burg. Niet
alleen zijn collega's en leerlingen
zetten hem in het zonnetje, ook de
burgemeester van Duivendrecht,
waar 'zijn' A. Bekemaschool is
gevestigd, deelde mee in de feest
vreugde, terwijl diverse verslag
gevers langs kwamen om hem
naar zijn ervaringen te vragen.
Televisiezender SBS 6 stuurde
zelfs een cameraploeg om hem
een dag lang te volgen. Bootsma,
een zoon van Janna Bootsma en
Hans van Zeijlen, geniet er met
volle teugen van en kijkt al vooruit
naar het komende jaar. 'De Leraar
van het Jaar wordt door allerlei
organisaties gevraagd te vertellen
hoe hij over onderwijs denkt. Dat
lijkt me erg leuk. Ik beschouw
mezelf als een ambassadeur van
mijn school. Toen ik hier ruim twee
jaar geleden kwam werken, voelde
ik dat alle puzzelstukjes op zijn
plaats vielen. De school en ik pas
sen naadloos bij elkaar.'
Een graag door hem gebruikt voor
beeld heeft betrekking op het spel-
lingonderwijs. 'Het ene kind wil
graag van de leraar horen hoe je
een woord spelt, een ander wil het
zelf opschrijven. Voor weer een
ander is het nodig dat je er op een
wat speelsere manier mee omgaat.
Voor die groep hebben we een
vloerkleed waarop de letters staan.
Door ze zelf uit te stappen, leren ze
hoe je een woord schrijft.' Deze
manier is niet tijdrovender dan de
traditionelere methoden, zegt hij.
'Sommige kinderen hebben zo'n
hekel aan het schrijven van rijtjes
woorden, dat ze daar heel lang
mee bezig zijn. Dan werkt dit veel
beter.'
De methode komt voort uit een
visie op het onderwijs die in de
Verenigde Staten werd ontwikkeld,
die in Scandinavië op grote schaal
aanhangers heeft gevonden en die
ook op de A. Bekemaschool in
Duivendrecht, waar hij sinds bijna
tweeëneenhalf jaar werkt, is
omarmd. 'De verslaggever van
Radio 1 die na de prijsuitreiking op
onze school kwam, reageerde
stomverbaasd: dit is geen klas,
maar een huiskamer. Inderdaad
hebben kinderen bij ons geen vas
te plek. Ze kunnen kiezen of ze op
een stoel willen zitten, een bank,
een zitzak, de grond. Ze kunnen in
groepjes werken, alleen, in twee
tallen. Het is maar wat ze het pret
tigst vinden.' Aan de hand van
korte filmpjes die hij van zijn klas
heeft gemaakt, legt hij uit wat hij
bedoelt: 'Dit jongetje ligt op de
grond. Hij heeft ADHD. Tenminste,
zo noemen ze dat. Het lijkt erop
dat hij maar wat ligt te draaien,
maar hij leest wel door. Als je hem
door: dit past bij me.' Spijt dat hij
zich niet direct na het VWO voor
de PABO had ingeschreven, heeft
hij nog steeds niet. 'Bij de uitrei
king van de prijs voor de Leraar
van het Jaar discussieerden we
met winnaars en oud-winnaars
over de stelling of iemand in het
onderwijs een universitaire oplei
ding moet hebben. Het hoeft
verplicht op een stoel te zitten,
doet hij dat zeker niet. Hij mag ook
af en toe door de klas lopen. Die
jongen beseft zelf ook dat dit het
beste voor hem is en zal er dus niet
gauw misbruik van maken. Ik kan
niet iedereen hetzelfde laten doen.
ledereen vraagt een andere aan
pak. Goed onderwijs begint met
observeren.'
