Texels vooral om te spreken, minder om te
z n
en
Toeschouwers leven mee
met hilarische sketches
en weemoedige liedjes
TEXELSE 9 COURANT
'Eindelijk iets voor Texelaars.'
Het was een wat merkwaardige
opmerking die in de pauze van
Echt op sien Tessels een paar
maal klonk, alsof Texel Culinair,
het Havenvistijn, het bluesfesti
val en al die andere populaire
evenementen alleen maar voor
toeristen zijn bedoeld. Maar het
drukte wel waardering uit voor
de middag die de Historische
Vereniging een jaar na dato
voor het 25-jarig jubileum had
georganiseerd.
Echt op sien Tessels was een
groot succes. Dat werd eigenlijk
in de afgelopen weken al duide
lijk, toen een stormloop op de
beschikbare kaartjes ontstond.
Uiteindelijk was Question Plaza
een week van te voren al hele
maal uitverkocht. Tot teleurstel
ling van degenen die er zaterdag
niet meer in konden, maar zij
mogen zich troosten met de
wetenschap dat de hele middag
in beeld en geluid is vastgelegd
en dat de hoogtepunten te zijner
tijd op DVD worden uitgebracht.
nog niet wisten - dat de meisjes
naam van El Kortenhoeven Scha-
gen ('Skage') is en dat haar
ouders 'Dirrekje en ouwe Moppie
fon Skil' waren en Gré Dros een
dochter is van bakker Dros 'uut
De Hoore'.
Onderbroken door een pauze van
een half uur duurde de gevari
eerde en animerende voorstelling
bijna drie uur. Een hele zit, maar
er was waarschijnlijk niemand die
daar om maalde. Vanaf het puntje
van zijn of haar stoel leefde ieder
een hartstochtelijk mee. Hard
tongval was een stuk minder her
kenbaar dan in het gesproken
woord. En door een groep gezon
gen bleek het Texels ook erg
moeilijk te verstaan. Liedjes van
de zanggroep van de Historische
Vereniging als Loodsies fon de
Hoore en Dorrepeliedje klonken
prachtig, maar waar ze over gin
gen, zal niet iedereen hebben
kunnen navertellen.
Hoewel het dialect al decennia
lang overal op z'n retour is en ook
het Texels steeds minder wordt
maakte er geen geheim van dat
hij de waarheid niet in pacht heeft.
Hij had een gedicht geschreven
over een jongen die zijn geliefde
een huwelijksaanzoek doet en
daarbij dreigt dat hij voor de zee
zal kiezen als haar antwoord te
lang op zich laat wachten. Omdat
hij betwijfelde of 'grote vaart' wel
kan worden vertaald met 'grote
veert', had Dros ook een alterna
tief slot bedacht, maar de zaal
stemde in met de oorspronkelijke
versie. Maar in de pauze bleek
dat niet iedereen er zo over dacht.
Gekleed in Texelse klederdracht las Gré Dros voor uit Theo Timmers bundel
'Kuukelehaantje kippekont'.
Al voor aanvang hing er een ver
wachtingsvolle sfeer in Question
Plaza. Regisseur Ina Schrama
vertelde vorige week in de Texel
se Courant dat de medewerkers
het bij de voorbereiding zo leuk
hadden gevonden samen met het
Texels dialect bezig te zijn en dat
het hele project had aangevoeld
als 'een warm bad'. Het bleek
een juiste typering van de mid
dag, waarin het gevoel van 'ons
kent ons' een belangrijke rol
speelde. Dat werd versterkt door
dat iedereen die het podium
betrad, werd geïntroduceerd met
de uitleg 'von wie hee of see d'r
ien wos'. Zo leerden de toe
schouwers - voor zover ze dat
lachend, zoals bij de hilarische
sketch waarin de broers Jaap en
Nico Dros in de huid van 'Kees-
siebuur' en 'Aai' kropen en terug
gingen naar het Oudeschild van
1962. Of bij de anekdotes die
Harry de Graaf tussen de bedrij
ven door vertelde en waarmee hij
voorkwam dat er te lange pauzes
vielen. Maar soms ook met een
gevoel van weemoed, zoals bij de
prachtige liedjes die Gerrit Ter-
windt, Aart van den Brink en Nel
Bruin en Jan Beijert ten gehore
brachten. Opvallend was wel dat
het Texels vooral een taal lijkt om
te spreken en veel minder om te
zingen. De zang kreeg weliswaar
alle lof, maar de karakteristieke
gesproken, bewees Echt op sien
Tessels ook dat het niet alleen
'iets van vroeger' is. Met name
mensen als Theo Timmer en
Gelein Jansen bewijzen dat je er
alle kanten mee uit kunt. Zo ver
taalde Jansen een Ierse legende
in het Texels en maakte Timmer
een blues.
De artistieke prestaties op het
toneel werden welwillend beke
ken, maar wie taalkundig in de
fout ging, werd vanuit de zaal
hardop verbeterd. Aart van den
Brink excuseerde zich bij voor
baat met de opmerking dat er bij
hem thuis geen Texels werd
gesproken en ook Nico Dros
Kennelijk kun je niet alleen lachen
en huilen, maar ook heel lang
discussiëren over het Texels.
Aan Echt op sien Tessels werd
meegewerkt door El Kortenhoe-
ve, Gerrit Terwindt, Harry de
Graaf, Gré Dros, Jaap Dros, Nico
Dros, Theo Timmer, Aart van den
Brink, Gelein Jansen, Nel Bruin,
Jan Beijert, Piet Kooiman, de
zanggroep van de Historische
Vereniging, Ina Schrama (regie)
en Rikus Kloosterhuis (techniek).
Gerard Kuip en Maarten 't Hart
tekenden voor de organisatie.
Joop Rommets
'Skéépepoësie' van Piet Kooiman, die zich in een schapenpak had gestoken.
