TEXELSE 11 COURANT
Klimaatneutraal, met behoud van landschap
'Niets veranderd aan
professor De Jager'
Rekenmachine die
op citroenen loopt
Teller energiesubsidie op drie ton GauitMMiau siaat oesterman start winkel
worden opgewarmd met behulp
van oude schotelantennes. In een
hoek van het erf staat een stellage
met allemaal doorzichtige buizen.
In de buizen zitten algen. Doordat
de buizen in directe verbinding
staan met de buitenlucht nemen
zij CO2 op. 'Soms zit ik hier uren
naar te kijken. Ik kan er enorm van
genieten.' Dit laatste is hem direct
aan te zien. De mest van twee
ezels wordt omgezet in gas om op
te koken. 'Eigenlijk zou mest van
schapen het meeste energie ople
veren, maar die mest is heel moei
lijk te verzamelen. Toch zou dit
natuurlijk een prachtige manier
van energieverwekking op Texel
zijn', vertelt hij vol enthousiasme.
Solar Tube
Een goed voorbeeld van een prak
tisch middel om energie te bespa
ren is de Solar Tube. Dit is een
spiegelbuis die vanaf een licht
koepel op het dak naar een don
kere ruimte in het huis loopt. De
buis weerkaatst het licht via de
spiegels naar binnen zodat er in
deze ruimtes overdag geen licht
aangezet hoeft te worden. Zo
bespaar je ongemerkt weer de
nodige energie. Gorter heeft twee
van dit soort koepels op zijn boer
derij.
Toekomst
Het realiseren van een totaal kli-
maatneutrale boerderij gaat stapje
voor stapje. Doordat de veearts
geen subsidie kreeg toegewezen
moet hij alles zelf betalen: 'Het
kost allemaal een hoop tijd en
geld om dit te kunnen realiseren.
Ik kreeg de subsidie niet toegewe
zen, omdat ik ook winst zou
maken. Maar dit is logisch, want ik
moet ook eten. De tijd die ik steek
in het geven van voorlichting kan
ik niet steken in mijn werk als vee
arts en die centen komen dan niet
binnen'
De workshops die hij geeft zijn op
dit moment nog op afspraak, maar
hij hoopt het de komende jaren te
kunnen gaan uitbreiden. In samen
werking met het bedrijf Expotise
gaat hij weer in gesprek met de
gemeente, stichting Duurzaam
Texel en TexelEnergie. 'Texel wil in
2020 helemaal klimaatneutraal zijn
en ik vind het prachtig om hier
mijn steentje aan bij te kunnen
dragen' Zover is het allemaal nog
niet, want de nieuwe aanpak staat
volgens Gorter nog helemaal in de
kinderschoenen. Tot die tijd gaat
hij rustig verder met het ontwik
kelen van energiebesparende
snufjes in en rond zijn boerderij.
Job Schepers
Groepsfoto van de deelnemers aan de Bilderbergconferentie van april
1967. Kees staat geheel rechts op de tweede rij, aan het andere uiteinde
van diezelfde rij staat Jacques-Emile Blamont, terwijl Jean-Claude Pecker
een soortgelijke positie op de voorste rij inneemt. Ook de auteur staat
(vanwege zijn lengte) op de voorste rij, tussen Edith Müller, met wie hij
in gesprek is, en Simone Dumont.
man die moesten meemaken hoe
hun land werd bezet en hun huis
werd platgebombardeerd. Waar
schijnlijk was dit de meest ge
schikte voedingsbodem voor een
loliilr Furor»-M' ucmecn.srhans/.in
name de waarnemingen die met
ruüntetechnieken, raketten en
ballonnen in het ultraviolet en in
frarood waren verkregen. Die bij
eenkomst werd in april 1967 ge-
1ktilden in tvn van de beroemdste
Frank Gorter bij zijn algenkwekerij.
Frank Gorter is veearts en eige
naar van energieboerderij Schol-
leboe in Den Burg Hier pro
beert hij mensen bij te brengen
hoe makkelijk gebruik gemaakt
kan worden van schone ener
gie.
hij alle weiden laten omheinen
door tuinwallen.
Workshops
Omdat Gorter de mensen wil laten
zien dat er uit veel dingen energie
liet zien tijdens de workshop
geloofden ze het niet. Ik liet ze
toen de draadjes eruit trekken die
ik op de citroenen had aangeslo
ten en de rekenmachines vielen
uit. Het is heel leuk om mensen te
Begin
Toen de oom van Gorter overleed
kwam hij in 2005 op de boerderij
te wonen. Hij vroeg zich toen al af
hoe hij genoeg geld met zijn vier
hectare land kon verdienen om er
van te kunnen leven. Aangezien hij
altijd al geïnteresseerd is in ener
giebesparende snufjes begon hij
aan een langdurige aanpassing
van zijn boerderij. Belangrijk hier
bij is dat het landschap niet ver
pest wordt. 'Voor mij geen enorme
mestsilo's of windmolens. De uit
straling van het landschap behou
den vind ik belangrijk.' Dat hij dit
belangrijk vindt is goed te zien op
grond rond zijn boerderij. Zo heeft
Een op ezelmest gestookt gasstel.
'Terwijl je in die tijd in je studie
nog nergens leerde hoe je com
puters moest programmeren,
leerde Kees de Jager zijn
Utrechtse studenten in 1960 en
1961 al hoe je met behulp van
een computer een evolutiereeks
van een ster kunt berekenen.'
Aldus blikken Bert de Loore en
Walter van Rensbergen, twee
hoogleraren emeritus, terug op de
carrière van Kees de Jager in een
gecombineerd themanummer van
de bladen Zenit en Ruimtevaart
van de Nederlandse Vereniging
voor Ruimtevaart. Het blad, dat
eerder dit jaar verscheen, is geheel
gewijd aan De Jager die dit jaar
zijn negentigste verjaardag vierde.
Diverse mensen uit de ruimtevaart
schrijven over hun ervaringen met
De Jager en bespreken vakgebie
den in de ruimtevaart waar Texels
ereburger zijn sporen heeft achter
gelaten.
Het blad bevat onder meer een
brief van mr. Pieter van Vollenho
ven die samen met De Jager in het
bestuur van Volkssterrenwacht
Simon Stevin in Hoeven zat. De
twee kwamen elkaar een tijdje
geleden weer eens tegen en het
viel Van Vollenhoven op dat 'aan
de sprankelende professor De
Jager niets was veranderd'. Van
Vollenhoven schrijft nog wel eens
te willen weten waarom De Jager
hem ooit in het bestuur vroeg,
omdat hij amper verstand had van
sterren. Het themanummer laat
ook zien hoe De Jager een geno
digde was voor de Bilderbergcon
ferentie in 1967, een jaarlijkse bij
eenkomst voor invloedrijke
personen uit onder meer weten
schap, bedrijfsleven, politiek,
media en financiële wereld.
Gerard Cornet, voorzitter van de
Nederlandse Vereniging voor
Ruimtevaart schrijft in een voor
woord dat het themanummer géén
compleet overzicht is van het vele
werk dat De Jager heeft verzet.
'Dat zou een serie boeken vergen.
We hopen dat de verschillende
bijdragen veel leesplezier en nieu
we inspiratie opleveren voor oud
gedienden, jonge belangstellen
den, onderzoekers en
ondernemers.'
Een tijd geleden speelt Frank Gor
ter met het idee om op zijn erf een
informatiecentrum te maken dat
mensen bewust moet maken van
de mogelijkheden van schone
energie. Wanneer het wadden
fonds hem geen subsidie toekent
wordt realisatie van dit plan erg
lastig. Bij de pakken neer gaan zit
ten doen hij echter niet. Op eigen
kracht bouwt hij zijn grondgebied
om tot een energieneutrale zone
en knapt hij het land er omheen
op.
valt te halen en hoe makkelijk het
is hier gebruik van te maken geeft
hij workshops. Zo laat hij onder
andere een rekenmachine lopen
op vier citroenen. Hij vertelt hier
over: 'Wanneer ik de mensen dit
laten zien dat je echt een reken
machine op citroenen kan laten
lopen.'
Zijn erf staat vol met apparaten
die schone energie leveren. Een
oude stalventilator voorziet de
De gemeente heeft sinds juni
€300.000,- aan energiesubsidie
verstrekt om huizen op Texel
energiezuiniger te laten worden.
Het geld komt uit de subsidie
van €5 miljoen die de gemeente
in februari van de provincie
Noord-Holland kreeg.
Daarvan is €2,5 miljoen bestemd
voor energiebesparende maatre
gelen in huizen en van dat budget
is inmiddels drie ton verstrekt. Om
dat te vieren, overhandigde wet
houder Eric Hercules (duurzaam
heid) dinsdag een slimme ther
mostaat aan Ivo en Daisy Huizinga
uit Den Burg. Zij vroegen ook sub
sidie aan om hun huis energiezui
niger te maken en daarmee werd
de grens van drie ton gepas
seerd.
Jan en Jantina Buijs, die het ener
gieloket van de gemeente beheren
en de aanvragen behandelen, lie
ten weten dat sinds juni voor 834
woningen (oudbouw, nieuwbouw
en recreatiewoningen) een subsi
die is toegewezen. Voor bestaan
de woningen kan maximaal
€5000,- subsidie in de kosten
worden aangevraagd, voor nieuw
bouw €10.000,- en voor vakantie
woningen €7.500,-. De gemeente
subsidieert maximaal 50 procent
van de te maken kosten. Onder de
834 panden zitten onder meer de
vakantiewoningen van Kustpark
Texel. Roompot laat die ook alle
maal voorzien van een slimme
thermostaat. Die zorgt ervoor dat
niet de hele dag een kachel staat
te loeien, terwijl er niemand aan
wezig is. Het kustpark verwacht
met de slimme thermostaat 23
procent op het gasverbruik te
besparen.
De familie Huizinga, die momen
teel het huis laat verbouwen, laat
onder meer isolerende dakplaten
aanbrengen met behulp van de
subsidie van de gemeente. Het
werk wordt uitgevoerd door Ed
Maas. 'Een goed geïsoleerd dak
levert nog altijd het meeste rende
ment op', aldus Maas. Wethouder
Hercules kaartte aan dat dankzij
de subsidies veel investeringen in
energiebesparende maatregelen
worden gedaan. Dat helpt in de
verwezenlijking van de ambitie om
Texel vanaf 2020 zelfvoorzienend
te laten zijn op gebied van energie
en water.
Jan Buijs had voor de familie Hui
zinga berekend dat zij door de
energiebesparende maatregelen
in hun woning circa €450,- tot
€500,- per jaar op hun gasverbruik
Gertha Wessels van het ont-
werpbedrijf Wessels Ontwerpt!
uit Oudeschild heeft het ont
werp gemaakt voor het parkeer-
vignet van €15, - waarmee toe
risten en Texelaars hun wagen
ingaand volgend jaar kunnen
parkeren op alle betaald-par
keerterreinen op Texel.
De gemeente nodigde zes ontwer
pers (onder wie drie van buiten
Texel) uit om een ontwerp in te
dienen. De keus viel op het ont
werp van Wessels, vooral door de
goede verhouding van prijs, kwali-
besparen. Dat betekent dat zij de
eigen investeringen in circa tien
jaar kunnen terugverdienen. Her
cules liet weten dat met het hui
dige tempo van subsidieverstrek
king over circa twee jaar de €2,5
miljoen van de provincie besteed
zal zijn. Volgens de gemeente
hebben de inspanningen inmid
dels bij elkaar tot een miljoen
maatregelen op energiegebied
geleid.
Van de andere €2,5 miljoen van de
provincie is €1 miljoen bestemd
voor TexelEnergie om collectief
zonnepanelen voor op Texelse
daken aan te schaffen en €1,5
miljoen voor overige duurzame
projecten van de gemeente. Voor
dit geld vormt de lokale Energievi
sie de basis. Hercules zei dat het
geld bijvoorbeeld gebruikt kan
worden voor de plannen voor
biovergistingscentrales.
teit en snelle levering. De over-
kantse ontwerpers vielen vooral af
omdat ze hun ontwerp niet tijdig
konden afleveren. Voor het druk
ken van de vignetten hebben b en
w twee drukkerijen benaderd.
Gekozen is voor een Zwitserse
stickerfabriek omdat die in staat is
de slechts éénmalig bruikbare stic
kers vóór 1 januari 2012 te maken.
B en w lopen daarmee vooruit op
de formele besluitvorming van de
gemeenteraad over de invoering
van het parkeervignet, maar weten
zich gesteund door de raadsuit-
spraak dat het vignet in elk geval
Bij Jet hoog aan
Culinaire verwennerij Bij Jef in
Den Hoorn heeft een hoge beoor
deling gekregen in de restau
rantgids GaultMillau 2012.
De gids, die deze week is versche
nen, geeft het restaurant aan de
Herenstraat net als vorig jaar 16
punten. Het hoogste aantal is 20
en dat is bij GaultMillau alleen
weggelegd voor Oud Sluis in het
Zeeuws-Vlaamse Sluis van topkok
Sergio Herman. Bij Jef kreeg van
GaultMillau te horen dat zij op de
nominatie staan naar 17 punten te
stijgen.
Volgens GaultMillau, afkomstig uit
Frankrijk, beoordelen ervaren
inspecteurs regelmatig de restau
rants die in de gids worden aanbe
volen. Ze kijken in eerste instantie
naar de kwaliteit van het eten,
maar ook naar allerlei andere zaken
als interieur, glaswerk, ambiance,
wijnadvies en de lekkernijen bij de
koffie.
Een jaar geleden kreeg Nadine
Mögling van Bij Jef nog een hoge
onderscheiding van GaultMillau
voor haar kennis van wijnen en
spijzen. De gids geldt als tegen
hanger van de Michelingids.
per 1 januari aanstaande moet
worden ingevoerd.
Met de productie van de stickers is
€31.000,- gemoeid. De gemeente
verwacht aan het project een inte
ressant en structureel bedrag over
te houden, maar heeft nog te
maken met tegenstand.
Martin en Karina Zeeman hebben
gisteren onder de naam Smakelijk
Meer een eigen zaak geopend
aan de Kogerstraat in Den Burg.
De winkel zit op de hoek met de
Jonkerstraat in het gebouw waar
de afgelopen jaren een cadeauwin
kel zat. 'Veel mensen kennen ons
van de oesters of van de catering',
aldus Martin Zeeman, 'maar tot nu
toe hadden we geen voordeur waar
je binnen kon stappen en dat heb
ben we met deze zaak.' De winkel,
die zes dagen per week geopend
is, wordt gebruikt om gerechten
voor de catering te bereiden en er
worden broodjes verkocht. Voor de
oesters is ter plekke een soort
aquarium aangelegd. Het echtpaar
Zeeman startte drie maanden gele
den met een ingrijpende verbou
wing van het pand om de eigen
zaak te realiseren.
Martin en Karina Zeeman hebben sinds gisteren onder de i
een eigen zaak aan de Kogerstraat in Den Burg.
Smakelijk Meer
Wessels ontwierp parkeervignet
