1971: Spraakmakende jeugdsoos Tasiel opent deuren
Waar alles mag zolang het
maar binnen de wet blijft'
TEXELSE 11 COURANT
Jongeren vinden eigen
sfeer in „'tasiel"
Love, peace, bier en hasj
in anarchistisch bolwerk
Toen Tasiel moest sluiten
kraakte jeugd d'Ouwe Ulo
Baldadigheid veroorzaakte
chaos in jeugdsocieteit
Jeugdsoos in dorpshuis
kan van start gaan
DINSDAG 22 NOVEMBER 2011
Langharige jongeren, hippe
kleuren, alternatieve muziek,
gedimd licht, koffie, bier, stic
kies, 'diepgaande' gesprekken
en nachtelijke vrijpartijen. Zo
door de week het vormings- en
werklozenwerk van Textant onder
leiding van Kaper in hetzelfde
gebouw, zorgde voor de nodige
wrijving. Het leidde er onder meer
toe dat bestuurslid Jaap Huisman
in oktober 1972 een motie indien
de om Kaper uit het bestuur van
de jeugdsoos (SOJ) te wippen.
Uiteindelijk stapte Kaper zelf op,
waarbij wel afspraken werden
gemaakt over een goede samen
werking tussen Textant en de
jeugdsoos. Maar enige rivaliteit
bleef, zoals onder meer is te zien
aan de ongedateerde spotprent in
een feestkrant van Tasiel, waarin
Kaper op straat wordt gegooid.
Asielgangers herinneren zich wel
licht nog het portret bij de ingang,
wat voorzien was van een grote
snor. Ze kwamen uit de haardos
van Kaper, die tijdens werkzaam
heden met zijn kuif in de boor
verstrikt was geraakt.
De sfeer werd zo mogelijk nog
alternatiever, anarchisme vierde
hoogtij en muziek van bands als
Supertramp en Pink Floyd schalde ten de al te brandgevaarlijke voor- andere onderwerpen en er waren
door de tent. Er hingen posters
tegen de oorlog in Vietnam, de
werpen op gezag van de filmavonden. Huisman: 'Daar was
brandweercommandant worden dan weer gedonder over met de
omgeving waar ze zichzelf kunnen niet altijd welkom in andere cafés Apartheid in Afrika ('Eet (g)een verwijderd. Maar verder werd de bioscoop, maar later kwam het tot
Zo kwam het dat begin april 1971
de jeugdsoos van start kon gaan in
het oude dorpshuis. Voor het zover
of disco's. Wel in Tasiel, waar de Outspan, pers (g)een Afrikaan uit'), jeugd geen strobreed
sfeer van love and peace al snel
werd verstoord. In mei kwam een
groep jongelui die duidelijk geen
boven een poster van Wiegel stond gelegd. 'In De Kelder hield pa Velt-
'Is gehakt soms niet genoeg voor kamp toezicht, wij moesten ons
ging het er aan toe in Tasiel, het was, was er veel vergaderd, was vredelievende bedoelingen had
spraakmakende jongerencen
trum aan de Burgwal dat veertig
het oude dorpshuis opgeknapt,
waarbij ter voorkoming van brand
onder de kachels beton was aan
gebracht. De kosten hiervoor
moesten in vijf jaar terug worden
betaald door het Open Jeugdwerk,
Tasiel, een toevluchtsoord voor dat zichzelf moest bedruipen.
jullie?' en er was een groot schil
derij waarop de liefde werd bedre-
zelf onder controle houden.
de weg een samenwerking. Wij draaien
alternatieve films. Zoals over het
proces van Kafka. Ik heb nog nooit
zo lang geslapen, maar kon wel
het gebouw binnen en sloeg de ven. Deze jongeren trokken zich
boel kort en klein. Lampen gingen van God noch gebod wat aan en
jaar geleden werd geopend. Het onder de kachels beton was aan- van het plafond, glas vloog in het sommigen meenden dat Tasiel het
lukte niet altijd. Huisman moest zeggen dat ik Kafka had gezien.'
stond aan de basis van het hui
dige Jeugdwerk.
rond, er vloog een matras in de fik middelpunt van de wereld was.
zich bij tijd en wijle verantwoorden
bij de gemeente. 'Dan kreeg
weer op m'n sodemieter. Op een
keer moest ik bij Cor Dros op het
Gelein Jansen memoreert de
opvoering van de rockopera Vero
na door Jaap Dros en andere
muzikanten als een hoogtepunt in
en het scheelde maar weinig of het Huisman:'Er was in die tijd weinig matje komen, die toen wethouder Tasiel. 'We hadden wel vaker
hele gebouw was afgebrand. De regelgeving en schonken bier, van Milieu was. Wat die ingegra-
politie kwam er bij en de onrust- sherry en port. Subsidie kregen we ven auto daar betekende? Ik zei
jongeren die het thuis bij de televi- Het eerste bestuur werd voorgeze- stokers moesten de schade beta- niet, we moesten zelfs een lening dat het voor de buitenrecreatie
sie niet meer uithouden. Zo'n ten door Gelein Jansen en jonge-
jeugdsociëteit zou het aan de renwerker Lex
afbetalen aan de gemeente. Toen was. Hij moest daar weg, maar er
werd geen werk
Burgwal moeten worden. Het plan Kaper ('27 jaar,
ontstond tijdens de roerige perio- langharig en baar
de eind jaren zestig, begin jaren dig') had een
zeventig. Toen er overigens al 'gezaghebbende
andere jeugdhonken waren. Aan stem in de pro-
de Burgwal had je bijvoorbeeld De grammaraad van
Kelder, maar als je niet op de HBS de jeugdsoos. Hij
zat, had je daar weinig te zoeken, stond op de dag
herinnert Gelein Jansen zich. Hij voor de opening de Texelse Cou- Na die gebeurtenis werd voor de er later een nieuwe schoorsteen in
was ook in die jaren al een bezig rant te woord. Wat hem betreft reputatie van het jeugdhonk het gebouw moest, draaiden we
baasje en behoorde tot de gang
makers van de jeugdsoos op Bis-
mocht alles, zolang het binnen de gevreesd. Maar de jongeren ble- daar ook zelf voor op. Maar we den gezet. Er moesten wel statis-
perken van de wet bleef. Dus geen ven niet weg, in tegendeel, Tasiel
pinckhof bij De Koog. Er waren harde of zachte verdovende mid- stroomde elk weekend vol. Niet
ook jeugdactiviteiten in de voor
malige paardenstal, het onderko-
hadden aardig wat inkomsten. We
investeerden in een installatie, pla-
(beginnende) bandjes, maar dit
was klasse.' Jongeren maakten
ook zelf een film, eentje waarin de
harde kern zelf de hoofdrol speel
de en waarvoor onder meer een
zweverige scène in de katholieke
denk dat hij wel kerk werd opgenomen. In de zomer
een jaar of vijftien ging Tasiel dicht. Maar achterover
leunen was er niet bij voor bestuur
en andere vrijwilligers. Huisman:
'Er moest altijd wel wat worden
dag ook de func- verbouwd. Hoeveel keer we de bar
tie van scholieren- wel niet hebben verplaatst.'
Een doos met notulen, briefjes,
een feestkrant, een (leeg) geld
kistje, de film en andere relikwieën
van gemaakt.
de grond heeft
gezeten.'
Tasiel kreeg over-
opvang en zo mocht er een
betaalde kracht achter de bar wor-
delen, geen seksuele uitspattin- dat al hun ouders er gerust op ten en noem maar op. We hadden
gen, geen complotten tegen de waren en twijfelden of zij er ver- ook een huisband, Second Hand
men van de Scouting, waar nu het regering en geen mensen beneden standig aan deden hun kroost Junk. Wij kochten een installatie
tieken worden bijgehouden, om zijn zo ongeveer het enige dat nog
aan te tonen dat het in een behoef- resteert uit Tasiel. En natuurlijk de
Verpleeghuis staat. Maar een
jeugdhonk waar 'vormingswerk'
werd gedaan en waar jongeren
ongestoord en onbespied hun
gang kunnen gaan, dat ontbrak.
de 16 in de tent. 'De ouders kun- Tasiel los te laten. Sommigen gin- voor ze, zij betaalden die af met
te voorzag. 'Bij het turven hebben
we die aantallen ruim geïnterpre
teerd...' En Tasiel werd het redac
tielokaal van de rebelse school
herinneringen. Huisman: 'Het was
een mooie tijd. We deden heel
gewichtig en hielden grote discus
sies. We hebben wat afgeouwe-
nen dan met een gerust hart naar gen zelfs zover dat ze de dochter hun optredens. Op zulke avonden krant Vrij Blij. Door de week hoerd aan die bar. Maar in feite
Willem Duys blijven kijken.' Een van een vriendin een kijkje lieten zat er wel 200 man in de tent.
concurrent van de bestaande nemen en anderen belden naar
horeca zou het jeugdcentrum vol- Tasiel of ze hun kind naar huis wil-
Jansen behoorde, met Karei Bak- gens hem niet worden. 'De opzet den sturen. Enig toezicht was er
ker, Jaap Huisman, die het eerste
bestuur vormden, tot de jongeren
die zich sterk maakten zo'n jeugd
honk. Maar de Stichting Cultureel
Horeca.' Vanzelf ging allemaal niet.
Huisman: 'Ik werkte me de bagger.
Door de week in de zuivelhandel
werden allerlei activiteiten georga
niseerd. Er waren muziek- en
cabaretavonden, gespreksavon-
den over parapsychologie en
was het onschuldig en pretentie
loos vermaak.'
hier echt geen commerciële pla
ten, het is alles underground,
werk die over een lening moest moderne jazz, etc.'Maar de geves-
beslissen, was niet zomaar over tigde horeca klaagde wel over
de streep. In het Centraal Bestuur Tasiel en liet er af en toe 'spion-
zat bijvoorbeeld criticaster Joh. C.
Roeper. Deze 'vleesgeworden
kapitalist, met dikke buik en
sigaar', zoals jongeren hem zagen,
zag in de op te richten Stichting
Open Jeugdwerk Texel (SOJ) een
nen' los, onder meer om de prijzen
van de drankjes te controleren.
Lex Kapers assistent Peter Kooger
de tijd vorderde nauwelijks meer.
Bas Huisman, die na verloop van
van Zevenhuizen beschikte vol- tijd het voorzitterschap van Gelein
gens menigeen over een 'aparte'
muzieksmaak en kreeg
had wel privileges, zoals de sleu
tel. Met een meisje kwam dat wel
concurrent voor bestaande jeugd- bevoegdheid om de platencollec-
verenigingen. En de Rijksinspectie
Jeugdzaken zag de samenwerking
tie op te zetten, waarvan de jeugd
soos in het weekend gebruik kon
met het doordeweekse vormings- maken. Er mocht frisdrank en bier
centrum Textant in één gebouw worden geschonken, maar geen
niet zitten. Ook het onderkomen sterke drank. Het interieur was in
(dat eerst dorpshuis was en daar- donkere tinten geschilderd en ver-
na een dependance van de sierd met allerlei bijzondere afbeel-
muziekschool) kwam moeizaam
beschikbaar, de burgerij bood
weerstand en de horeca zag er
dingen en de ramen waren dicht
getimmerd. Want in een veilig Uit de Texelse Courant van 25 mei 1971:
'toevluchtsoord' moest je niet van Criticasters de boel kort en klein had ge:
een potentiële concurrent in. Maar buitenaf gezien kunnen worden.
in jeugd- en recreatieconsulent Het verhoogde de nieuwsgierig- maar hoe vaak ik ze ook uittrapte,
aanvankelijk wel, maar naarmate van mijn ouders en in het weekend De Stichting Open Jeugdwerk Nadat het nieuwe RSG-gebouw
Tasiel. Dat laatste voor nop. Ik die 40 jaar geleden werd opge- klaar was, stond dat leeg. Daar
hadden we veel meer ruimte. We
begonnen een werklozenproject,
een kinderopvang en aquarium
verenging Aqua Vita die geen ruim-
Het voorzitterschap wisselde gere- te had, vond er een plek.
We hielden uitvoeringen en optre
dens a la Paradiso en haalden
daarvoor artiesten naar Texel. En
de scholierenopvang werd voort
gezet. Johan Hoogerheide was
daar onder andere bij betrokken.'
Later veranderde de naam van
Burgwal. Het was de tijd dat Peter Tasiel in Time Out. Oudgedienden
richt en Tasiel runde, is de voor
loper van het huidige Jeugdwerk
in d'Ouwe Ulo.
Jansen had overgenomen: 'Stic- eens goed van pas. Maar ik was
kies roken mocht officieel niet, niet de enige. Op een avond liep ik
anders zou de gemeente de tent langs Tasiel en zag dat het black-
sluiten. We zagen er wel op toe, light brandde. Bleek er op tafel geld. Namen van Gelein Jansen,
Bas Huisman, Henk Smit, Hans
Oosterhof en Peter Bakker, die via
het Open Jeugdwerk in de politiek
zou belanden, komen voorbij.
Ergens eind jaren zeventig, begin
jaren tachtig sloot Tasiel aan de
'n opspraak nadat een groep
Bakker voorzitter was van de SOJ.
'Het gebouw was slecht geïso-
die herinneringen willen ophalen,
krijgen daarvoor met toestemming
een flinke vrijpartij aan de gang te
Jan de Vries hadden de jongeren heid naar wat zich afspeelde ach- het gebeurde toch.' Op een avond zijn. Of ze volgende keer wel even
leerd, zo lek als ene mandje. Als er van eigenaar Ada Visser-de Wolf
ter de gevel die was versierd met zwaaide de deur open. 'Rijkspoli- het licht uit wilden doen, zei ik dan.
één haal over een gitaar werd
gegeven, kwamen er klachten over
geluidsoverlast. En de eisen die
een warm pleitbezorger en ook de
invloedrijke Cultuur- en welzijns-
ambtenaar Gijs Oskam was sym
pathisant. Zij verwachtten dat Bas Huisman. Huisman was rond agenten. Of het grote licht aan tig jongeren aantrof, die gratis zat ven moment was het over en heb-
Open Jeugdwerk het bestaande de twintig toen hij er met zijn kon. Maar dat hadden we niet, te zuipen. Ik heb ze er allemaal uit ben we d'Ouwe Ulo gekraakt.
de gelegenheid in het pand aan de
Burgwal.
druppels, geschilderd door Arthur tie! Het was Michel (destijds een Maar het gebeurde ook wel dat ik aan een café werden gesteld, wer- Er is nog geen datum geprikt, maar
Kempenaar, en puddingen door roemruchte diender), met nog twee na sluitingstijd een groep van twin- den steeds strenger. Op een gege- via oud-bestuursleden Peter Bak-
verenigingsleven juist zou stimule- kameraad voor het eerst een kijkje
ren. Tegenstanders bleven sputte
ren, maar bestuurslid J.D. Koning
wees op klachten in het verleden
nam. 'Het was daar heel geënga
geerd. Erg links, ze aten onbespo- voor lang. Nog even, zei hij dan.
alleen van die spotjes. Ze vertrok- gezet, maar niet voordat ze had
ken onverrichter zake. Maar niet den betaald. Er was ook baldadig-
ker en Gelein Jansen van het SOJ
is er wellicht wat te regelen.
dat jeugd rondhing in bars en dan
cings. 'We hebben nu de kans hen jongeren met lange bossen haar
heid. Ik weet nog dat loodgieter
Later bedachten we een alternatief Veltkamp aan de overkant net een
ten groente en rauwe wortels.' De
hippiecultuur vierde hoogtij, maar voor het blowen. Johan (Hooger- nieuwe showroom had, met bloe-
heide, die toen ook bij het jeugd
beter vermaak te bieden in een en al te buitenissige kleding waren werk betrokken was, red.) had z'n
metjes er voor en zo. De volgende
g alles overhoop, het glas tot aan
Fiat 500 aan gort gereden. Op het de Jelleboog. Ik heb op zondag-
Open jeugdwerk zonder rijkesubsidie
Gebruik samen met
Vormingscentrum
terreintje naast Tasiel groeven we
een diepe kuil en reden hem er in.
morgen de hele Burgwal staan
aanvegen. En hoe vaak de deur
■kker uM Drn
A. KtfH «II Owte-
•VtriU («fat-iiurdigili in k*f reolranl
brul uur »im dr Mw-hiinj Cultuirrl
Work). Leden te hei bestuur U)n; W
We hadden er een cabriolet van van Joppe (die aan de Burgwal
gemaakt. Hij stak alleen met de woonde) niet was ingetrapt. Op
raampjes boven de grond uit. Kon- een keer, hij had flink gedronken,
den ze daar stickies in roken. Maar was hij woest en kwam met een
dat werkte niet. ledereen flikkerde paar blikken olie aanzetten en
z'n rotzooi er in. Ook een paar dreigde de boel in brand te zetten,
accu's die nog in Tasiel stonden. Uiteindelijk kalmeerde hij.'
De volgen de dag kwam Lex Kaper.
Waar z'n accu's gebleven
waren...'
De combinatie van jeugdsoos die
Tasiel in het weekend gebruikte en
De inrichting van de jeugsoos was
niet bepaald risicovrij. Zo hingen
er bijvoorbeeld autobanden aan
het plafond. Maar na een rampza
lige discobrand in Grenoble moes-
