r^x eltou/is
Etui oorlogsvlieger bij zus
TEXELSE J3 COURANT
Stukje oorlogsgeschiedenis blootgelegd
Langer thuis wonen dankzij de wijkverpleging
'Zware baan, maar het
geeft veel voldoening'
i'XOVA
TAXITEXEL WMO/ ziekenvervoer
I www.taxitexel.nl onze voordeelpas
DINSDAG 22 NOVEMBER 2011
Aan de naspeuringen van Bram
van Dijk naar oorlogsslachtof
fers kan een nieuw hoofdstuk
worden toegevoegd. Een inter
view in een Canadese krant
leverde informatie op over twee
oorlogsvliegers die op Texel
begraven liggen.
Van Dijk werd deze zomer bena
derd door Ed Eelman (Pijpersdijk),
die naar het Luchtvaart- en Oor
logsmuseum '40-'45 kwam met
een Canadese journalist. Deze
zocht informatie over de vijftien
Canadese slachtoffers die op Texel
liggen begraven. Van Dijk: 'Hij ver
telde uit Hamilton, niet ver van
Toronto, te komen. Toevallig komen
er twee Canadezen die op Texel
zijn begraven uit Hamilton. Van
hen heb ik tot nu toe geen familie
kunnen achterhalen. De journalist
beloofde hier wat aan te gaan
doen.'
Het interview dat Van Dijk gaf ver
scheen in de Canadese krant The
Hamilton Spectator, die ook een
digitale versie heeft. Het artikel
verscheen op de dag voor Remem
brance Day op 11 november. Van
Dijk: 'De reacties zijn overweldi
gend.' Hij kreeg onder meer infor
matie en foto's van de twee vlie
gers uit Hamilton. Het betreft John
Herbert Zealand, die navigator was
op een Halifax bommenwerper.
Zealand werd op 16 januari 1910
geboren in Hamilton en groeide op
in een welgestelde familie. Hij ging
eerst naar de privéschool Central
Collegiate in Hamilton later naar
de St. Andrew College, dat hij in
1928 verliet. Uiteindelijk ging hij
studeren op de Ohio State Univer
siteit in Cleveland, USA en behaal
de daar een graad in de economie.
Uit een brief van zijn moeder blijkt
dat hij in 1940 bij de Canadese
luchtmacht (RCAF) ging en in
maart 1942 naar Groot-Brittannië
werd overgeplaatst. Hij was onge
veer tien jaar ouder dan de meeste
Canadese oorlogsvliegers en ver
ongelukte op 9 november 1942 bij
Nieuweschild.
De andere Canadese oorlogsvlie
ger waarover Van Dijk informatie
ontving is Albert James Ellis. Hij
kwam uit een gezin van vier kinde
ren en was samen met zijn twee
lingbroer Charles de jongste. Zij
groeiden op met alleen de moeder
want kort na de geboorte van de
tweeling overleed hun vader in een
veteranen hospitaal aan de gevol
gen van oorlogsverwondingen uit
de Eerste Wereldoorlog. Volgens
de nichtjes van Albert, Judy Wil
son en Diane Rogers waren de
jongens al met Kerst 1941 bij de
RCAE Op een medaillon, een
kerstgeschenk aan hun moeder,
staat de tweeling in uniform van de
RCAE Broer Charles overleefde
de oorlog en is inmiddels overle
den.
Albert James Ellis kwam om op 3
oktober 1943, toen de Lancaster
JA972 's avonds neerstortte in de
Noordzee bij paal 21. Op 4 okto
ber 1943 spoelden drie slachtof
fers aan bij paal 28, onder wie
Albert James Ellis. Zij werden
dezelfde dag nog in Den Burg
begraven.
Het Canadese artikel leverde Van
Dijk ook veel reacties op van men
sen die Nederland hadden gehol-
John Herbert Zealand verongelukte op
9 november 1942 bij Nieuweschild
pen bij de bevrijding. 'Ook voor
malige Nederlanders reageerden
en zelfs een op Texel geboren
Canadees, namelijk Bill Thies. Zijn
vader heeft een slagerij gehad in
De Cocksdorp en in de Wever
straat. Zijn familie is in 1951 naar
Canada geëmigreerd. De moeder
van Bill Thies heette Dros, familie
van voorheen slager Dros uit Oos
terend.
'Ongelofelijk, het zijn van die din
gen waarvan je niet gelooft dat het
kan gebeuren.'
Dat zegt Kaye Moran, de elf jaar
jongere zus van Jim Moran, de
oorlogsvlieger die op 20 februari
1944 op 24-jarige leeftijd omkwam
toen zijn Halifax-bommenwerper
neerstortte in de Waddenzee.
Zelf werd de Australiër nooit gevon
den, maar zijn etui spoelde aan op
de dijk bij Oudeschild en werd
gevonden door Piet Slik. Na diens
overlijden overhandigde zijn zoon
Dirk het twee jaar geleden aan
Bram van Dijk van Luchtvaart- en
Oorlogsmuseum Texel. Aan de
hand hiervan kon de herkomst
worden achterhaald en, nadat Van
Dijk contact had gehad met een
journalist uit West-Australië, ook
de nabestaanden. Van Dijk stuurde
de etui onlangs op naar Morans
zus in Perth, waarna de 'hereni
ging' bijna 70 jaar na dato werd
opgetekend in de plaatselijke krant.
Daarin zegt ze: 'Dit is een speciaal
moment, we kunnen het nu afslui
ten.'
Knipsel uit een lokale krant uit Perth,
Australië.
voor hadden. Dan douche je ineens
twee weken niet.'
Ook had de verpleegster een keer
een patiënt met een enorme zwarte
plek op haar been. Gedurende de
zes weken dat zij op het eiland is,
verzorgt Erna de wond. Als de vrouw
weer naar huis gaat is de plek bijna
weg. Een paar week later belt de
arts van de patiënt op naar de Zorg-
Hulp. Hij wil de arts die vrouw
behandeld heeft complimenteren
voor de goede zorgen. 'Op zo'n
moment ben je wel trots', zegt ze
met een glimlach.
Toch wordt het werk steeds moeilij
ker. Door de steeds duurder wor
dende zorg en de hoge werkdruk
moet alles steeds sneller. Per patiënt
krijg je een bepaalde tijd toebe
deeld. Dit is lastig, aangezien niet
alle patiënten hetzelfde zijn. De zorg
neemt bij de ene patiënt meer tijd in
beslag dan bij de andere. Ondanks
dat werken in de zorg steeds lasti
ger wordt, doen Erna en haar colle
ga's het werk met plezier. Ze werkt
voor de organisatie ZorgHulp die
beschikt over zeven gekwalificeerde
verpleegsters. Het voordeel van zo'n
kleine groep is dat de herkenning bij
de patiënt groter wordt. Er komt niet
iedere dag een iemand anders op
bezoek. ZorgHulp streeft er naar om
de patiënten zoveel mogelijk door
dezelfde verpleegster te laten ver
zorgen.
De medewerksters van de Zorghulp
gaan naar meerdere cliënten op een
ochtend. Dit is best vermoeiend,
omdat ze van de ene hoek van Texel
naar de andere hoek moeten en
weer terug.
Inmiddels werkt Erna alweer zeven
jaar in de wijkverpleging. Eerst bij
zorginstelling Omring, die ook op
Texel actief is, en sinds een jaar of
vier bij Zorghulp.
'Ik haal nog steeds voldoening uit
mijn werk en hoop dit werk nog een
tijd te kunnen doen. Ik heb vroeger
in het ziekenhuis gewerkt, maar dit
spreekt mij toch meer aan. Mensen
voelen zich meer op hun gemak in
hun eigen huis en ze zijn dankbaar
dat wij dat mogelijk maken', zo
besluit Erna.
Voor meer informatie over de Zorg
Hulp kan worden gemaild naar
info@zorghulp.org of gebeld met
0222-745000.
Job Schepers
Wijkverpleegster Ema Tuinema.
Hulpbehoevend zijn en toch thuis
kunnen wonen. Veel Texelaars
kunnen dat dankzij de wijkverple
ging. Erna Tuinema rijdt iedere
dag het hele eiland over om haar
patiënten te verzorgen.
'Het is dankbaar werk. De mensen
zijn zo blij met de hulp', vertelt Erna.
Het werk dat ze doet is geen licht
werk. De Verpleegster helpt haar
patiënten met aankleden, wassen
en alle andere lichamelijke verzor
ging die de patiënt nodig heeft. Ze
helpt ouderen, maar ook kankerpa
tiënten, mensen met diabetes en
mensen met fysieke ongemakken
die hen dusdanig beperken dat het
eigen zorg onmogelijk maakt.
Zo verpleegt Erna een vrouw die al
jaren aan de gevolgen van een zwa
re spierziekte lijdt. Haar man heeft
ook een zwakke gezondheid en kan
de zorg niet op zich nemen. Zonder
de zorg van Erna en haar collega's
zou de vrouw niet meer zelfstandig
wonen. Ze krijgt iedere ochtend hulp
met aankleden en wassen. Daarna
zorgt de verpleegster ervoor dat de
vrouw in haar bed in de woonkamer
komt te liggen. Naast de verpleging
maken de zusters een praatje of
drinken een kop koffie met de
patiënten. 'Je komt in dit werk veel
eenzame mensen tegen. Die knap
pen al zichtbaar op van een gesprek.
Dat is net zo belangrijk als de zorg.'
De wijkverplegers komen afwisse
lende situaties tegen. Naast de vas
te klanten verzorgen zij ook hulpbe
hoevenden die op Texel op vakantie
zijn. 'Dat is vaak wel even wennen.
De patiënten kennen jou niet en ik
ken hen natuurlijk ook niet'. Maar je
maakt ook hele mooie dingen mee.
Ik heb een keer een vrouw uit
Amsterdam als patiënt gehad. Toen
ik vroeg of ze wilde douchen vroeg
ze of ik daar wel tijd voor had. In
haar woonplaats werd ze één keer
in de week gedoucht en het kwam
wel eens voor dat de verplegers
haar vertelden dat ze er geen tijd
I LOCAL
AIRMEN
OF TEXEL
WE REMEMBER
Albert James Ellis sneuvelde op 3
oktober 1943, toen de Lancaster
JA972's avonds neerstortte in de
Noordzee bij paal 21
I MUSIC CLUlj 2010 KINDERTHEATER DINER CABARET
Bel of mail voor meer informatie of boekingen: 0222-315555 of info®texeltours.nl
Met TEXELTOURS naar concert of musical!
27-11-2011 Zwarte Markt Beverwijk Jj
11-12-2011 Holiday on Ice i
08-01-2012 musical Wicked FlLl
Compleet verzorgd arrangement met
entreeticket, comfortabel busvervoer
en overtocht! 'geèmicÉM
Rolstoelvervoer
Tel. 0222-315555
10% korting met
