Kiezen voor bouw niet meer gestimuleerd'
'IÜMh
'Subsidie voor sloop
en nieuwbouwdat was goed
beleid van de overheid
TEXELSE 13 COURANT
een goede rol gespeeld.' Maar
ten Smit: 'Als gemeente stonden
we dichter bij de bouwers. Nu is
het stil. De afstand is gegroeid.'
Piet Kooger: 'De band groeit wel
weer. Na het protest in de
gemeenteraad is er nu wekelijks
contact tussen de gemeente en
de bouwgroep. Maar het gebeurt
ook dat ambtenaren na drie
maanden alweer verdwenen zijn.
Jan en Maarten zaten tientallen
jaren op dezelfde post.'
Maarten Smit: 'Waren er proble
men, dan belde je elkaar. En dan
kwam je eruit. Op dezelfde mid
dag, niet pas een paar maanden
later. Nu is het afstandelijker
geworden, formeler.' Elko Ver
meulen: 'Je had respect voor
elkaar, vertrouwen.' Jan Comm-
ijs: 'Als ambtenaren hadden we
ook meer speelruimte. Wat dat
betreft, hadden we in Daan Schil
ling een perfecte wethouder. Ik
weet nog dat we een keuze
moesten maken over het voort
bestaan van de verzorgingstehui
zen. Er kon er maar één blijven
staan. De provincie vond dat we
De Gollards moesten slopen,
maar dat was een prima gebouw,
dat we liever lieten staan. Bij de
gemeente vonden we dat we
beter Sint Jan konden slopen.
We zijn ermee aan de slag gegaan
en uiteindelijk is Sint Jan
gesloopt. We kregen de ruimte
van het bestuur om ons werk te
doen. We zaten minder in een
keurslijf.' Maarten Smit: 'Daan
zei altijd: Als het niet goed gaat,
hoor ik het wel.' Jan Commijs:
'Wij toetsten in de geest van een
plan. Natuurlijk was er wel eens
discussie, maar we dachten altijd
oplossingsgericht.' Maarten
Smit: 'Ik durf niet te zeggen of
dat nog zo is. Ik ben nu vijf jaar
weg en ken er bijna niemand
meer.' Jan Commijs: 'Er is een
hoop veranderd. Het zou goed
zijn als ambtenaren een tijdje
ervaring opdoen in het bedrijfsle
ven. Dan leer je de zaken ook van
een andere kant te bekijken.
Ambtenaren moeten goed besef
fen dat ze door de burger worden
betaald.'
Nico van Heerwaarden: 'De sub
sidiëring voor isolatie werkt wel
goed. Daar hebben we veel werk
aan te danken. Positief zijn ook
de uitbreidingsmogelijkheden
van vakantiewoningen naar hon
derd vierkante meter. We gaan
straks zeven panden verbouwen.
Dat is een jaar werk.'
Elko Vermeulen: 'We hebben veel
werk door de monumentenzorg
gehad. Je liet één muur staan en
je kreeg bijna alles gesubsidi
eerd. In Oosterend is op die
manier heel veel opgeknapt. Het
werkte van twee kanten. Niet
alleen doordat je zoveel geld
terug kreeg, maar ook doordat
iemand niet wilde achterblijven
als zijn buren weer een prachtig
opgeknapt huis hadden. Dat
soort constructies zijn er door de
achttien jaar terug kwam in de
bouw alles anders was. De
machines, de afkortingen.' Piet
Kooger: 'We hebben best veel
mooie dingen gemaakt. Hard
gewerkt, ook. Soms moesten
we wekenlang tot 's avonds laat
overwerken om een klus af te
krijgen. Dat was ook een keer
op De Krim. Toen het werd
geopend, werd iedereen uitvoe
rig bedankt door directeur Mar
tin Warnaar. Behalve de tegel
zetters. Zo ging dat soms.'
Vul aan: 'Voor een gezonde
bouwsector in de toekomst
moeten we...'
Maarten Smit: 'Jonge bouwvak
kers opleiden, dat is heel
belangrijk. Het werk zit nu in
een dip, maar dat herstelt zich
en dan moet de kwaliteit wel
zijn gewaarborgd. Je moet
investeren in de toekomst.'
Piet Kooger: 'Dat zal niet
gemakkelijk zijn. Bij de verbouw
van de Bakkerstichting was de
jongste medewerker 46 jaar. Als
je vroeger op een bouwplaats
aan het werk was, dan dacht je
wel eens: hé, dat is een ouwe
vent. Nu is het precies anders
om en zie je wel eens iemand
van wie je denkt: hé, dat is een
jochie.'
Kees van de Werve: 'Er is tegen
woordig ook weinig tijd om jon
gens goed op te leiden. Alles
moet snel.' Piet Kooger: 'Dat
heeft met de loonkosten te
maken. Als ze van school
komen, zijn ze al duur.' Kees
Keijzer vertelt een anekdote
over zijn vader, die hem als zijn
leermeester eens tot drie keer
toe een muurtje liet slopen en
weer opmetselen. Grijnzend:
'Als ik toen de kracht had
gehad, had ik 'm hartstikke
doodgemaakt. Maar achteraf
moet ik toegeven: ik heb er veel
van geleerd.'
Elko Vermeulen: 'Kiezen voor
de bouwsector wordt op school
niet meer gestimuleerd. Alles
wat je met je handen maakt, is
minderwaardig.' Piet Kooger:
'Dat is de houding van de hele
bevolking. Mensen willen van
alles een beetje doen, in plaats
van zich ergens in te specialise
ren.' De namen van Wil Huizinga
en 'meester' Bouwman, docen
ten op de toenmalige LTS, klin
ken. Nico van Heerwaarden:
'Zulke mensen gaven je het idee
dat de wereld voor je open lag.
Ze straalden enthousiasme uit
en kregen het voor elkaar dat
veel jongens voor het beroeps
onderwijs kozen.'
(Met dank aan Viktoriya van
Ree, voor alle voorbereidende
werkzaamheden.)
Gerard Timmerman en
Joop Rommets.
bezuinigingen nu bijna niet
meer.'
Elko Vermeulen: 'Met die rege
ling voor sloop en nieuwbouw
zou nu nog veel werk binnen te
halen zijn. Projecten genoeg: het
raadhuis, de gereformeerde kerk
in Oosterend, Achtertune.' Jan
Commijs: 'Het gebouw van De
Waerden aan de Haffelderweg
zou ook een mooie klus zijn. Dat
voldoet ook niet meer. Maar
bij de bouw van een kinderdag
verblijf in Leeuwarden. Een
prachtig plan, echt waar, maar
alle banken haken af. Ook de
Rabobank.' Elko Vermeulen: 'De
Rabobank doet het zo slecht
niet. Maar ook zij hebben te
maken met de beslissingen van
hogerhand.'
Willem van Duijn, wat deed jij
voor werk bij de gemeente?
heb nooit iets hoeven laten afbre
ken. Dat had niet alleen te maken
met mijn controles, maar ook
met het verantwoordelijkheids
gevoel van de aannemer zelf.'
In de volksmond wordt wel
eens gezegd: 'Als je een plat
dak wil, dan moet je een punt
dak aanvragen en andersom.'
Maarten Smit: 'Er is wel eens
discussie geweest. Maar dat zijn
Waar zijn jullie het meest trots
op?
Kees Keijzer: 'Ik heb bij Halfweg
aan de Hoornderweg eens
gedraaide palen gemetseld. Bart
Eelman was de eigenaar en hij
wilde iets aparts bij zijn oprit. Ik
had die palen als jochie eens in
een bouwblaadje gezien. Maar
hoe doe je dat? Ik heb er lang
over nagedacht, maar toen wist
ik hoe ik het moest maken. Ik
helaas, die subsidiëring bestaat
niet meer.'
Nico van Heerwaarden: 'Het is
niet alleen de overheid die daar
schuld aan heeft. De banken
doen ook moeilijker. Het wordt
steeds moeilijker een lening te
krijgen.' Piet Kooger: 'De banken
zijn inderdaad een belangrijke
oorzaak van alle ellende. Zij
draaien nu alle kranen dicht.' Van
Heerwaarden: 'Wij zijn betrokken
'Ik ben begonnen bij bouw- en
woningtoezicht. Later heb ik ook
andere dingen gedaan, waaron
der monumentenzorg. Problemen
met aannemers heb ik nooit
gehad. Er werd goed gebouwd.'
Co Koomen: 'Er werd op Texel
sowieso doorgaans goed
gebouwd.' Elko Vermeulen: 'Je
laat het wel om rot te bouwen.
Op zo'n klein eiland is dat zo
bekend.' Willem van Duijn: 'Ik
uitzonderingen.'
Kees Keijzer: 'Maar het is wél
gebeurd. In Plan Zuid (in Den
Burg, red.) vroeg een bewoner
vergunning aan voor een plat
dak. Maar dat kon allemaal niet,
volgens de gemeente. Hij moest
een puntdak bouwen. Toen zijn
buurman later een vergunning
voor een puntdak vroeg, moest
hij een plat dak bouwen. Dat is
echt gebeurd.'
was er net mee klaar, toen er een
auto langs kwam. Hij stopte met
gierende banden. Kwam er een
man uit die zei: ik ben ook met
selaar, hoe doe je dat? Ik ant
woordde: dat moet je zelf maar
bedenken, dat heb ik ook
gedaan.'
Co Koomen: 'Ik heb geen bijzon
der werk waar ik trots op ben.
Maar ik weet wel dat toen ik na
Een beeld van de oostkant van De Koog, waar in 1994 hotel Greenside werd gebouwd. De vakantiewoningen op 't Stappeland stonden er al.