Eric Hercules: wethouder uit gedrevenheid
'Ik zit hier niet om
vier jaar te lummelen'
Wethouder Hercules tegenpool raadslid Hercules
TEXELSE 9 COURANT
'Niets zeggen kan heel
vermoeiend zijn'
DINSDAG 10 JULI 2012
'Als raadslid mag je te pas en te
onpas reageren. Toen ik net op
deze stoel zat had ik de neiging om
snel mijn mond open te trekken.
Maar als wethouder heb je een
andere rol en moet je de discussie
in de raad zijn gang laten gaan.
Tegenwoordig presteer ik het af en
toe om tijdens de raadsvergade
ring helemaal niets te zeggen.
Wanneer alles klopt en een stuk
goed is voorbereid, dan hoeft dat
ook niet. Dan is het doel bereikt.
Maar niets zeggen op zo'n hele
avond kan ook heel vermoeiend
Eric Hercules had zeven jaar in de
raad gezeten toen hij als wethouder
aanschoof. 'In mijn tijd als raadslid
heb ik zo'n beetje alle dossiers waar
ik als wethouder mee te maken heb
wel voorbij zien komen. Als raadslid
kies je een focus, maar die is vaak
beperkter dan die je als wethouder
moet hebben. Je kunt je niet beper
ken tot één onderwerp binnen het
thema, maar moet het hele thema
aanpakken. Als wethouder ga je veel
dieper in op de onderwerpen. Als
raadslid had ik daar niet eens de tijd
voor, alleen al om door al die stukken
heen te worstelen. Die verdieping
bevalt me erg goed.'
'We zijn met de raad nu bezig met het
toeristische slaapplaatsenbeleid. Dat
is vrij goed geregeld op Texel. Toch
blijkt er, ook als je alle dossiers over
elkaar legt, ruimte voor interpretatie.
Er is keus en daar willen we de raad,
het hoogste orgaan van deze
gemeente, bewust van maken. Wan
neer we als college ergens de verant
woordelijkheid niet voor kunnen of
mogen dragen, dan gaan we ermee
naar de raad. Daar letten we goed
op. Bij elk onderwerp dat bij ons op
tafel komt, stellen we ons vooraf een
paar basisvragen: waarom doen we
dit en gaan wij hierover of de raad?
De sfeer binnen het college is prettig.
V\fe kunnen allemaal op tafel leggen
wat we willen en dat gebeurt ook. We
sparren met elkaar en als portefeuil
les elkaar raken, dan is het onze taak
om je met eikaars beleid te bemoei
en.'
In het werken met de organisatie ziet
Hercules een link met zijn activiteiten
voor televisie. 'Ook daar werken we
in kleine stuurgroepen. Bij tv maakten
we een format, hier ontwikkelen we
beleid. Zoals dat bij de omroep
gebeurt binnen bepaalde kaders,
denk maar aan tijd, geld, doel en
doelgroep, gaat het hier ook.'
Hercules is positief over de samen
werking met de raad. 'De coalitie is
breed en open. Bij elk voorstel van
niet-coalitiepartijen wordt gekeken of
het goed is of niet goed, zoals ook de
oppositiepartijen naar voorstellen van
de coalitie kijken. Je kunt het goed
zien aan de stemverhouding. Een
meerderheid van 8-7 zie je weinig,
vaak is er veel bredere steun. De
coalitie vormt geen gesloten front,
zaken worden op z'n merites beoor
deeld. Dat is wel eens anders
geweest. Democratisch gezien is in
deze periode een grote slag
gemaakt.'
Hij heeft geleerd te zwijgen, maar kan
soms ook fel reageren. 'De opmer
king van Texel 2010 (die de bijdrage
aan Sail Den Helder omschreef als
€10.000,- per wethouder) raakte me
echt. Kern van de zaak is dat ik hier
niet zit om mijn zakken te vullen maar
om het belang van Texel te dienen.
Op het moment dat iemand een
beeld van het bestuur schetst dat
anders is en daarmee het imago van
raad, college of politiek beschadigt,
dan grijp ik in.' Bij de motie van Groen
Links om het plan voor woonproject
Nesland versneld in de raad te bren
gen, zwaaide Hercules zelfs even met
zijn portefeuille. 'Dat lag anders. Het
was echt een overbodige motie. Je
moet het het instrument niet afwaar
deren. Ik zag het als een motie van
wantrouwen. Op het moment dat
wordt gesteld dat de organisatie het
niet goed doet, dan reageer ik daar
op. Ik kan best tegen oppositie, maar
niet als die tegen de organisatie is
gericht. Het bestuur is verantwoorde
lijk, niet de organisatie.'
Een bestuurder dus die zijn organisa
tie publiekelijk uit de wind houdt,
maar er intern flink de wind onder
heeft. 'Ik leg de lat voor mezelf hoog
en verwacht dat ook van anderen,
soms wel eens wat teveel. Maar alles
wat ik doe komt voort uit gedreven
heid. De kiezer heeft gesproken, de
coalitie zit er in deze vorm en ik zit
hier met een bepaald mandaat. Ik
ben verantwoordelijk en wil het ver
trouwen van de kiezer niet bescha
men. Ik zit hier niet om vier jaar te
lummelen, maar met een duidelijke
opdracht. Dat probeer ik over te
brengen op de organisatie. Dat je Eric Hercules: 'ik
bijvoorbeeld soms ook op een ande
re manier aan projecten kunt werken,
door out of the box te denken.'
manier gekozen: we hebben met alle
disciplines in het raadhuis een dag bij
elkaar gezeten, ledereen mocht alles
inbrengen. Zo hebben we dat in korte
tijd toch voor elkaar gekregen
Niet iedereen was enthousiast, over
het Texelvignet waren ook kritische
geluiden, bijvoorbeeld van onderne
mers uit Den Burg en Oudeschild.
'Met het Texels Ondernemers Plat
form (TOP), dat alle ondernemers
vertegenwoordigt, heb ik er goede
gesprekken over gehad en een lange
termijn planning voor Texel gemaakt.
Het voorstel voor een vergoeding
voor de wederverkopers is in nauwe
praat wel mee in de knelpuntenana
lyse. Dat gaat van de stoeptegel tot
verkeersdruk. Daarvoor krijg ik ook
input van de dorpscommissies, de
logiesverstrekkers, de WV en Veilig
Verkeer Nederland. De inbreng van
het maatschappelijk middenveld is
belangrijk. Als de knelpunten in beeld
zijn, bekijken we of we die met bud
get van Gemeentwerken kunnen
oplossen of dat we extra geld nodig
hebben. Dat komt vanzelf in de
raad.'
Hercules beheert ook de portefeuille
Huisvesting. De vraag naar betaal-
moest de bestemming aangepast,
maar dat kost tijd. Ander punt was de
grondprijs. Als ambtenaar heb je te
zorgen dat de grond opbrengt wat de
raad daarover in het verleden heeft
besloten. In het proces Nesland heb
ben we de keus gemaakt voor maan
delijks bestuurlijks overleg en dat
werkt prima.'
Naast Nesland zitten nog tal van
andere woningbouwprojecten in de
pijplijn. Zoals 't Zouteland, het CPO-
project in Oudeschild, Weikoop en
Koger Hoop. 'Dat wordt een combi
natie van sociale- en koopwoningen.
n verantwoordelijk
samenwerking met TOP gemaakt.
Die heeft de structuur geleverd, die
bare woningen is onverminderd hoog:
'Woontij heeft nog altijd 841 woning-
De onderhandelingen over de grond
prijzen zitten in de eindfase. Woning-
unaniem is aangenomen door de zoekenden, waarvan minimaal twee- bouw is hard vechten en je hebt er
Over het Texelvignet, een kroonju- raad.' Het Texelvignet zou aanvanke- derde nog geen huurder is en dus op niet altijd grip op. Dat zie je met 't
weel uit het coalitieprogramma:
heb bijna twee jaar lang geprobeerd
daar structuur in aan te brengen. Het
lijk worden gekoppeld aan het mobi- zoek is naar huisvesting. Starters Zouteland. Ik ben slechts een voorbij-
lite'rtsplan. 'In het raadsprogramma hebben moeite om een huis te kopen.
staan die twee zaken los van elkaar.
We zitten in een enorm slechte markt,
waarbij Texel het nog relatief goed
doet. We staan in de top tien van
ganger, maar wil het wel zo goed
mogelijk achterlaten voor mijn opvol
ger. Ik probeer de voorwaarden om
huizen te bouwen zo gunstig mogelijk
stabiele woningmarkten. Maar eco- te maken. Eén van de aandachtspun-
nomisch gezien opereren we in moei- ten die ik heb aangebracht is dat
lijke tijden. Daarnaast is de woning- grondbeleid er niet is om geld te ver
sneed door alle lagen van de organi
satie heen. Er waren juridische- en
De raad heeft gezegd: eerst het vig-
bouw lastig te sturen. Het gaat
langzaam, maar we doen wat we
kunnen om de knopjes om te zetten.'
Hij nam het project Nesland over van
dienen voor de gemeente, maar om
maatschappelijke ontwikkelingen
mogelijk te maken. Als dat betekent
dat je iets minder opbrengst hebt,
net, het mobiliteitsplan komt eventu- collega Edo Kooiman. 'Dat deden we maar wel de gewenste ontwikkeling
ontwikkelingsaspecten, het had te eel later. Dan is het aan mij om dat uit uit praktisch oogpunt, want Nesland van woningbouw, dan moet je daar
maken met verkeer, mobiliteit, klan- te voeren. Daarbij is van belang zat bij twee portefeuillehouders. Het voorgaan.'
tencontact en noem maar op. Bij zo'n zoveel mogelijk mensen met kennis had een versnelling nodig. Er waren
vernieuwend project is het best lastig van dit onderwerp hierbij te betrek- meerdere knelpunten,
om dat de gemeentelijke organisatie ken. Dat is mijn taak en daar doe ik Er was geen vraag naar huizen met
De status van Texel als proeftuin voor
duurzame energie biedt volgens Her-
te ontwikkelen. Omdat de wens van mijn best voor. De klankbordgroep een maatschappelijke bestemming in cules veel voordelen. 'We hebben er investering
de raad om het in te voeren zó duide- Mobiliteitsplan (die kritisch was over Den Burg West, dus de grondexploi- hard aan getrokken om de €5 miljoen
lijk was, hebben we voor een andere de invoering van het Texelvignet) tatie liep daar niet. Voor Nesland voor duurzame investeringen in
woningen naar Texel te krijgen, want
de gedeputeerde destijds twijfelde of
Texel het nog wel waard was. Het
zorgt voor meer bedrijvigheid en
levert een bredere werkgelegenheid
op. De status van proeftuin trekt
ondernemingen als Capgemini,
Microsoft, en Liander naar Texel. Voor
openbaar vervoer leefde al langer de
wens om het netwerk fijnmaziger te
maken. Dan moet je maar de mazzel
hebben dat een gedeputeerde op
zoek is naar een testlocatie. En mijn
taak is het om haar mee te nemen
naar De Cocksdorp en haar in con
tact te brengen met initiatieven van
inwoners. Voor de provincie is het
voordeel dat als het hier werkt, dat ze
er ook ergens anders mee aan de
slag kunnen.'
'Volgend jaar gaan we aan de slag
met de manier waarop Texel met
afval om gaat. Het kost veel om het
afval van het eiland te krijgen, waar
om proberen we niet het hier als
grondstof te houden. De raad heeft
openingen gegeven voor biovergis-
ting. Agrariërs mogen ermee begin
nen. Te denken valt ook aan biover-
gassing op de Hamster en het
uitlekken van afval, zodat het minder
weegt. Met slimme techniek is ecolo
gisch voordeel te halen en het
bespaart geld. Die combinatie tussen
groen en economie probeer ik te vin
den. En die wordt ook door onderne
mers gemaakt. Zo is Sumwing een
milieubewuste uitvinding, die financi
eel voordeel oplevert. Kennis zie ik
ook als een vorm van duurzaamheid.
Maar bij duurzame ontwikkelingen
wel uitgaan van de krachten die we
hebben, die passen bij het karakter
van het eiland. Geen wildvreemde
zaken naar Texel halen.' Wat is de
stand van zaken met betrekking tot
de Groeneplaats? 'Toen ik begon
was er een plan met bebouwing van
vier hoog, twee rijken dik. Dat bleek
niet haalbaar. In overleg met de raad
hebben we dat afgebouwd tot een
kleinschalige ontwikkeling, qua archi
tectuur gevarieerd. Zeg maar het
nieuwe Raaksje. Ook hier speelt dat
het een economisch enorm slechte
tijd is. We gaan alleen bouwen als er
behoefte aan is. V\fe hebben op twee
advertenties 25 reacties gekregen,
dat is bemoedigend. We zijn of gaan
met deze mensen in gesprek, al ligt
het tempo laag vanwege de recessie.
We kijken of de vraag op elkaar aan
sluit. Denk maar aan wonen, kantoor,
winkel horeca of een mix. We kennen
de geluiden van winkeliers, of er nog
wel meer winkelruimte bij moet
komen. Die signalen leggen we zeker
niet naast ons neer. We gaan het per
kavel uitgeven, beneden bedrijf,
boven wonen. Combinaties zijn
mogelijk. Als gemeente zijn we in
ieder geval geen projectontwikkelaar.
De raad heeft gezegd: we gaan voor
kwaliteit, niet voor geld. Net als het
openlucht zwembad, dat je ook nooit
kostendekkend krijgt, is het een
onze leefomgeving.'
Gerard Timmerman
Als raadslid kon hij ongeduldig en
fel zijn. Als wethouder is Eric Her
cules soms bijna een tegenpool
van hoe hij vroeger was. Hij ope
reert over het algemeen bedaard
en evenwichtig met kennis van
zaken. Hij heeft een zware en
brede portefeuille, maar wekt de
indruk de zaken op een rij en
onder controle te hebben.
Als raadslid was Hercules nooit te
beroerd een plaagstootje uit te delen
aan de toenmalige bestuurders. Hij
weet dus dat hij in zijn huidige rol als
wethouder ook plaagstoten kan ver
wachten en daar reageert Hercules
over het algemeen goed op. Maar
als hij het gevoel heeft onheus te
worden bejegend, is het foute boel.
Begin dit jaar reageerde hij fel op
raadslid Annie Hin toen zij in een
opmerking over de €50.000,- voor
Sail Den Helder suggereerde dat het
college daar voordeel bij zou heb
ben. En Hercules ging frontaal in de
aanval toen raadslid Rikus Kieft hem
kritisch benaderde over Woonstede
Nesland.
De felheid is te verklaren. Wethouder
Hercules werkt hard, spant zich in
voor de gemeente en kan er echt
niet tegen als hij dan kritiek krijgt die
in zijn ogen nergens op slaat. Mee
spelend daarbij is vermoedelijk dat
vriend en vijand het erover eens zijn
dat Hercules het goed doet als wet
houder en dat weet hij zelf ook. Met
volkshuisvesting, duurzaamheid,
toerisme, economie, cultuur, com
municatie en grondzaken heeft hij de
zwaarste portefeuille binnen het col
lege, maar hij pakt het voortvarend
aan en toont vaak een goede dos
sierkennis. Daarnaast heeft hij grote
projecten als de herinrichting van de
Groeneplaats, de Gouden Driehoek,
het dorpsontwikkelingsplan van
Oosterend, de NlOZ-haven en Ruim
te voor Economie onder zijn hoede
en is tevens loco-burgemeester.
Een beschouwing van zijn verrichtin
gen de afgelopen twee jaar aan de
hand van het raadsprogramma Aan
sterken en Samenwerken leert dat
Hercules op koers ligt. Meest opval
lend is de wijze waarop de thema's
'Texel als proeftuin' en 'duurzaam
heid' zijn opgepakt. Texel als proef
tuin werd in het najaar 2009 voor het
eerst een begrip bij de presentatie
van het rapport Texel Geeft Energie.
Onder het bewind van Hercules is
het verder uitgewerkt en komen er
projecten op het eiland af zoals
openbaar vervoer op maat of elek
trisch rijden. Urgenda, een landelijke
organisatie die Nederland versneld
wil verduurzamen, heeft Texel
omarmd en in augustus 2010 ging
de gemeente een overeenkomst aan
met Capgemini om duurzame pro
jecten op te pakken. Basis voor
deze ontwikkelingen is de ambitie
om Texel vanaf 2020 zelfvoorzie
nend te laten zijn op gebied van
energie en water. Dat sluit aan bij het
onderwerp economie in de porte
feuille van Hercules. Hij trekt daar
eveneens aan (voor zover een wet
houder dat kan), al was het opmer
kelijk dat een rapport (het in 2011
verschenen Ruimte voor Economie)
waaraan het Texelse bedrijfsleven
meewerkte en waarin breed vooruit
wordt geblikt op de toekomst, aan
vankelijk niet echt werd opgepakt.
Daar lijkt inmiddels verandering in te
zijn gekomen, want het rapport is
onderdeel geworden van de serie
grote projecten van de wethouder.
Om het TexelVignet ingevoerd te
krijgen, zette hij de relatie met een
hoop (economische) belangenorga
nisaties op het eiland onder druk,
maar hij bleef daarna met ze in
gesprek, waarna de verhoudingen
normaliseerden.
Niet alles is zonneschijn bij Hercules.
Als wethouder van cultuur moest hij
eind 2010 de boodschap verkondi
gen dat de gemeente zou stoppen
met Tusse de Banke. Het typeerde
Hercules dat hij ondanks het besluit
naar de laatste tentoonstelling van
Zout in de gemeentelijke expositie
ruimte ging om die te openen. Als
wethouder toerisme zag Hercules
het Toeristisch Kennisinstituut Texel
zichzelf opheffen. De leden vonden
dat hun adviezen te vaak en zonder
overleg terzijde werden geschoven.
Hercules is een wethouder die de
weg naar het provinciehuis in Haar
lem weet te vinden. Hij wist er een
bedrag van €5 miljoen voor duur
zaamheid op Texel veilig te stellen
(dat was in het verleden al toege
zegd door oud-gedeputeerde Peter
Visser, maar in 2010 werd dat onge
wis) en hij maakte werk van het
vorige college af door miljoenen voor
de NlOZ-haven binnen te halen.
Daarmee voldoet hij aan een punt in
het raadsprogramma dat subsidie
mogelijkheden benut moeten wor
den. De wethouder voorkwam bij de
provincie ook dat een nieuw regio
naal woningbouwprogramma de
bouw van nieuwe woningen op Texel
zou stil leggen. De laatste tijd was hij
bezig de provincie ervan te overtui
gen dat de status van aardkundig
monument funest is voor de realise
ring van duurzame woningen met
installaties voor aardwarmte.
Wat volkshuisvesting betreft, kan
Hercules nog geen sleutels van
nieuwgebouwde huizen tonen, maar
hij liet eerder al weten dat het hem er
vooral om gaat in de langlopende
processen van woningbouw drem
pels weg te nemen, zodat er
gebouwd kan worden. Er zijn onder
meer in De Koog (project Koger-
hoop), Den Hoorn ('t Zouteland),
Den Burg (Woonstede Nesland) en
Oudeschild (CPO-project) plannen
om te bouwen, al liggen die plannen
er allemaal al wel een tijd. Zoals het
er nu op lijkt, is de kans het grootst
dat bij Woonstede Nesland op ter
mijn de schop de grond in kan.
Met de bouw van nieuwe huizen en
bedrijfsruimte op de Groeneplaats in
Den Burg doet Hercules het rustig
aan en dat kan als tactisch worden
gezien. Wel of niet bouwen op de
Groeneplaats maakte in 2011 veel
emoties los. Hercules kreeg het
onderwerp in rustiger vaarwater
door te zeggen dat het college het
rustig aan zou doen. Dat betekent
echter niet dat de boel stil ligt; de
ontwikkelingen rond het centrum
van Den Burg gaan gewoon door en
er wordt onder meer gesproken met
belangstellenden voor een kavel. Er
ligt voor Hercules op dat front nog
een uitdaging om een hoop al
gemaakte kosten (onder meer voor
de sloop van het gemeentehuis en
het mislukte Centrumplan BV) terug
te verdienen. De relatie van Hercules
met de gemeenteraad is goed. Hij
spreekt de taal van de raad en profi
leert zich regelmatig als bruggen
bouwer als er tegenstellingen moe
ten worden weggewerkt. De enige
bittere pil die hij moest slikken was
dat de raad een paar maanden gele
den zelf aan de slag ging met het
PvdA-plan 'Mooi Texel, meer toe
komst' (hoe om te gaan met slaap
plaatsen, toeristische zones en land
schap). De raad wilde dit niet aan
het college overiatem, zoals Hercu
les voorstelde. De wethouder was
teleurgesteld, maar liet dat niet echt
blijken. Hij weet als één van de wei
nigen raadslid Gerbrand Poster in
discussies op een pakkende manier
van repliek te dienen. Op het gebied
van de Groeneplaats stelde hij vorig
jaar dat Poster vooral met zichzelf in
discussie was en het de helft van de
tijd niet met zichzelf eens leek te zijn.
Poster zei dat de wethouder maar
wat suggereerde, waarna Hercules
onbevangen antwoordde dat hij niks
suggereerde, maar luid en duidelijk
zijn kritiek uitte. Toen Poster tekeer
ging tegen de aanschaf van TESO-
aandeel nr.1 door het college, had
Hercules de gemeentelijke begroting
en een handboek Gemeentewet
voor Poster bij zich. Hij gaf hem het
advies die stukken eens door te
lezen om het handelen van het col
lege te kunnen volgen. Als schrijver
van de strip Elsje wist Hercules vorig
jaar nog commotie op de OSG te
veroorzaken met het uitbrengen van
de Spijbelagenda. Op de school
kwam het raar over dat iemand die
in het schoolbestuur zit (het college
is het schoolbestuur van de OSG)
openlijk spijbelen promootte. De
ophef bleef beperkt, omdat Hercules
de agenda niet als wethouder had
uitgeven. Het maakte ook duidelijk
dat eigenschappen als tegendraads
heid en eigenwijsheid Hercules
ondanks het wethouderschap nog
niet vreemd zijn geworden.
