AGENDA
hoefden
niet uit'
'Mensen
het dorp
DE ECHTE
Pfaff-N aaimachine,
S. DROS Gz„ 00™D>
Ploegkampioenschap: jong geleerd, oud gedaan
TEXELSE 7 7COURANT
225 jaar bedrijvigheid in en om Oosterend
Cinpmca Te^xe»!
TAXI
Zaterdag 22 septemberzaterdag 6 oktober
it 19.00 uur
Uitgebreid 4-gangendinerafgewisseld met een superleuk
ca baretprogru mma, incl de show €49,50 (evt. kindermenu
04,75) Diner voo raf moge lift, reserveren gewenst.
Donderdag 20 september Theater
Nederlands Komedie Theater
"MaxTalleur, 3c lach om niet te huilen"
Grote tegenstellingen en ontroerende momenten, afge
wisseld met liedjes en het repertoire va n deze komiek.
Entree €16,00, diner vooraf mogelijk, reserveren gewenst.
Donderdag 27 september
Cabaret Mattijs Verhallen
"Zolang de maat maar vol is"
Mattijs voert u mee la ngs de pieken van de lach
en door de dalen van misère. Entree€15,00,
1 diner vooraf mogelijk, reserveren gewenst.
-- Ook voor lunch en la carte!
ft» jC 0222 - 319633 of reserveer online!
Ij info@kif12.nl www.klif12.nl
Broodbakkers, kruideniers, olie
handels, peterolieboeren,
schoenlappers, kleermakers,
melkboeren en handelaren in
garen en touw. Deze en andere
winkeltjes waren lange tijd in
overvloed aanwezig in Ooste
rend. Jan Brouwer kwam tot
247. Hij beschrijft ze gedetail
leerd in zijn boek 225 jaar bedrij
vigheid in en om Oosterend
Texel. Zaterdag 22 september
presenteert hij het in kerkelijk
centrum De Parel aan de Oes-
1887 moest ik het vooral van
archieven hebben. Ik beheer het
archief van de Protestantse Wad
dengemeente. Aan die oude boe
ken heb ik veel gehad. Als ik een
geboortejaar wist, dan zocht ik in
het doopregister, leder kind werd
gedoopt en dan stond het beroep
van de ouders er ook bij. Wilma
Eelman heeft me geholpen en Wil
Braam heeft in het gemeentear-
In veel woningen in het oude cen
trum moeten wel één of meer
winkeltje hebben gezeten, zo blijkt
tijdens een rondje door het dorp.
Bij vrijwel elk pand dat we passe
ren weet Brouwer wel iets te noe
men. En je kunt het zo gek niet
bedenken, of er was altijd wel
iemand die het verkocht. 'Vroeger
hadden mensen geen fiets, alles
wat je nodig had moest op loopaf
stand zijn. Mensen hoefden het
dorp niet uit.'
Als kind herinnert Brouwer zich de
vele middenstanders in Ooster
end. 'Ik ben van 1957, mijn herin
neringen gaan terug naar begin
jaren zestig. Het wemelde toen
van de winkeltjes. Ook mijn vader
(Piet Brouwer, red.) had er een,
aan de Kerkstraat. Hij verkocht
peterolie en kruideniersartikelen.
Hij stuurde mij op zaterdagmorgen
met busjes van vijf liter door het
dorp om peterolie uit te venten.
Daar kookten mensen toen nog
op. Mijn vader was de eerste die
helemaal van zijn winkel kon
bestaan. Mijn overgrootvader was
ook koopman. Hij kocht spullen in
en verkocht die met winst. Ze
deden alles om aan de kost te
komen. Ze deden landwerk, bij
voorbeeld in de bieten, of stonden
aan de dorsmachine. Ze waren
niet te beroerd om aan te pakken
en zo een paar extra centen te
verdienen. Anderen deden dat
ook. De broodbakker had er een
boerderijtje bij en ga zo maar
door. Ze moesten hun eigen broek
ophouden, een uitkering kregen
ze niet. Op een bepaald moment
had Oosterend zeven broodbak
kers. Ongelofelijk. Ook op Oost
had je veel winkeltjes. Daar was
een loswal en dat leverde klandi
zie op.'
Vijf jaar werkte Brouwer aan zijn
boek. 'Het begon met een idee om
iets te maken over onze winkel
aan de Kerkstraat. Ik zat er over te
vertellen en toen vroegen Ooster-
enders: Waarom doe je niet alle
winkeltjes en bedrijfjes? Laten het
er eens 100 zijn, dacht ik toen. Het
bleken er dus 247 te zijn.' Voor zijn
onderzoek sprak Brouwer met
veel Oosterenders onder wie Piet
te Lies (Vlaming). Maar ook met
mensen die inmiddels overleden
zijn, zoals Ome Gerrit Timmer van
de Centra en Piet Kuiper van de
Oranjestraat. Die mensen wisten
veel te vertellen. Hun herinnerin
gen gingen terug tot zeg maar de
jaren dertig.
Over de tijd daarvoor heb ik uit
andere bronnen moeten putten.
Natuurlijk het archief van de Texel
se Courant. Eerst heb ik oude
kranten gelezen, blad voor blad
omgeslagen. Nadat ze allemaal
waren gedigitaliseerd, kon ik ze
thuis bekijken. En over de tijd vóór Advertentie uit de Texelse Courant.
chief allerlei dingen voor me opge
spoord. Dan kwam ik met één
vraag, maar het antwoord leverde
weer meer vragen op. Daar had hij
me al voor gewaarschuwd. En
veel hulp heb ik gehad van Willem
van de Berg, die alle oude foto's
voor me heeft gescand.'
Uit het archief spitte hij tal van
wetenswaardigheden op. Zoals
'Je had ook veel weduwenwinkel-
tjes. Vaak vissersvrouwen van wie
hun man op zee was gebleven.
Zoals Engeltje Drijver, die in de
Oesterstraat een kruidenierswin
keltje begon. Ze moest toch wat
om aan de kost te komen. Bij het
opzetten werd ze geholpen door
een visserssociëteit.' Bijzonder is
ook het verhaal over de familie
Duinker. 'Het waren wiervissers,
maar het wier verdween na de
aanleg van de Afsluitdijk. Maar
Fulps Duinker had een groot gezin,
er moest brood op de plank
komen. Hij kocht een dorsmachi
ne en een oud onderstel en ging
de boeren langs, 's Avonds bracht
hij verzekeringen aan de man. Zo
vindingrijk als de mensen toen
waren, daar heb ik me echt over
verbaasd.'
225 jaar bedrijvigheid in en om
Oosterend telt 274 pagina's en is
rijk geïllustreerd. Het boek kost
€32,50 en is zaterdag te koop bij
de presentatie en maandag 24 en
dinsdag 25 september van 13.30
tot 16.00 uur bij Brouwer thuis, op
Ankerstraat 17.
Gerard Timmerman
werkende zonder gedruisch, geeft een prachtige
steek en zijnde in goede staat; lever ik al sinds
15 jaren op Texel, onder 5 jaren guarantie.
Gratis onderricht. Ook verkrijgbaar alle prepa
raten Machine-olie, Klossen zijde, Naalden.
Aanbevelende, TJEd. Dw. Er.
Jan Brouwer. 'Zo vindingrijk als de mensen toen waren, daar heb ik me echt over
verbaasd.'
over zijn eigen voorouders. De
Brouwers begonnen hier ooit als
bierbrouwers bij de Wezenputten
en verdienden daarna een boter
ham als loods, visser of boer. 'Ze
werkten nooit onder een baas. Ze
deden echt van alles. Mijn bet
overgrootvader had bijvoorbeeld
een depot in touwwerken en vis
sersgaren. Mijn overgrootmoeder
verkocht sigaren, hammetjes, echt
van alles. Ik ben prachtige adver
tenties tegen gekomen.'
Ouwe rotten in het vak, maar
ook aanstormend talent op het
Texels ploegkampioenschap. Op
het land van De Lugt in Eierland
streden zondag veertien ploe
gers om de eer. Teun Huisman
eindigde als overall winnaar.
Er werd geploegd met oldtimers,
zoals Ferguson- en McCormick-
trekkers uit de jaren zestig en een
Lanz Bulldog van halverwege de
jaren vijftig. Een nostalgisch
gezicht, met machines die niet af
te beulen zijn. Net als de chauf
feurs, want veteranen zoals Teun
Huisman en Paul Wuis hebben al
heel wat hectares grond gekeerd.
Er zit toekomst in het ploegen,
want de jeugd liet zich niet onbe
tuigd. Jongste deelnemer Jasper
Bakker liet zien dat ploegen niet
aan leeftijd is gebonden. Een paar
veldjes verderop ploegde zijn vader
Anton, in een andere categorie,
zodat ze elk kans maakten op een
prijs. Ook Sjors Bouwmeester en
Vincent Lap deden voor het eerst
mee en leverden keurig werk af.
Maar je hoefde geen groot kenner
te zijn om te zien dat er tussen de
veertien geploegde veldjes de
nodige kwaliteitsverschillen waren.
De prestaties werden beoordeeld
door juryleden Piet Jongejan en
Cees Huisman. Het kampioen
schap werd georganiseerd door de
Oude Trekker en Motorenvereni
ging.
Uitslagen:
Heen en Weergaande ploegen: 1.
Teun Huisman (tevens overall win
naar), 2. Willem Zegers, 3. Marcel
Bakker. Rondgaande ploegen: 1.
Jos Witte, 2. Anton Bakker, 3. Pie-
ter-Jan Kampstra.
De Kerkstraat omstreeks 1910. In alle panden hebben door de jaren heen verschillende winkels gezeten. Een kruidenier,
slager, bakker, een winkel in rookwaren, schoenmakers, wagenmakers, kleermakers, een manufacturenzaak, een
schilderswinkel, fietsenwinkels, een herberg, een logement, een koperslager, een winkel in huishoudelijke artikelen, een
ijssalon, brandstofhandelaars, cafés en slijterijen.
'De Drossen waren al net zo vin
dingrijk. Die familie had gelijktijdig
vijf winkels, twee bakkers, een
kruidenier, een slager en een
manufacturenwinkel. Ze kochten
bij elkaar, zo hielden ze elkaar in
leven. Ook mensen van hetzelfde
geloof kochten over het algemeen
bij elkaar. In mijn jeugd had je
twee bakkers: Timmer en 't Gou
we Boltje van de families Dros,
Bremer en Blom. Timmer was, net
als wij, van het houtje (gerefor
meerd), dus daar hadden we
eigenlijk moeten kopen. Maar de
Drossen waren familie. Dus we
zaten in een spagaat. We kochten
voornamelijk bij 't Gouwe Boltje,
dat was hier tegenover.'
Bioscoop Eetcafé Terras
o.a. Mark Wahlberg, Mlla
McFarlane Is de schrijver
grensverleggende humor
De Verbouwing
Na de succesvolle films Terug naar de Kust' en
'Goolsche Vrouwen' regisseert Will Koopman dltmc
de thriller 'De Verbouwing', naar het gelijknamige bo
van Saskla Noort met onder andere Tjltske Reldlnga.
i Legacy
family guy
