Oude tijden herleven tijdens Sail
EVENEMENT
www.texelsecourant.nl 1 *1
VRIJDAG 29 MAART 2013 X J.
ïposante zeekastelen - hier gefotografeerd tijdens de Tall Ships Ra
BURGEMEESTER VAN AMSTERDAM GEEFT REDE VAN TEXEL
Voor het eerst sinds in 1876
het Noordzeekanaal in ge
bruik werd genomen, zal de
Rede van Texel fungeren als
ankerplaats voor een grote
variatie aan zeilschepen.
Dit in het kader De Rede
van Texel Live, waarmee het
eiland aansluit bij nautisch
evenement Sail 2013.
De leden van de werkgroep zijn zonder
uitzondering enthousiast en noemen Sail
Den Helder2013.dat in juni wordt gehou
den, 'een uitgelezen kans', die ze maxi
maal willen benutten. Natuurlijk omdat
de gemeente Texel het evenement onder
steunt met een bijdrage van €50.000,-,
maar ook omdat Sail een meer dan lande
lijke uitstraling heeft en naar verwachting
vele tienduizenden mensen op de been
zal brengen 'We moeten proberen daar
als Texel zoveel mogelijk bij aan te sluiten.
Want Den Helder mag dan de schepen
hebben, wij hebben de accommodatie.'
Aan het woord zijn Cees de Waal, Jan Fre-
derici en Hans de Porto, die samen het
bestuur van de onlangs opgerichte stich
ting De Rede van Texel Live vormen en
zich hebben weten te verzekeren van de
medewerking van vertegenwoordigers
van het gemeentebestuur, het bedrijfsle
ven en andere betrokken geledingen. De
plannen die de stichting heeft ontwikkeld,
liegen er dan ook niet om. Van een brade
rie tot een muziekvoorstelling en van een
Latijns-Amerikaans festival tot een kerk
dienst.
Zoals IJ muiden zijn pre-Sail kent voor Sail
Amsterdam, zo zal Texel de voorhaven
zijn voor de festiviteiten in Den Helder.
Letterlijk, want de schepen die aan het
evenement deelnemen, liggen de eer
ste dag voor anker op de Rede van Texel.
Dat is het moment waarop oude tijden
herleven, want de rede was eeuwenlang
een belangrijk knooppunt van komende
en gaande schepen. Cijfers zijn moeilijk
te geven, maar bekend is dat tussen 1
maart 1778 en 1779 1553 schepen via de
Rede van Texel het land binnen kwamen
en 1029 via de Vliestroom, het verlengde
ervan. In totaal dus 2582 binnenkomende
handelsschepen, want vissers, beurtschip
pers en parlevinkers werden niet meege
teld, zomin als uitgaande schepen. Het
merendeel van deze vloot was afkomstig
uit noordelijke landen, Noorwegen, Dene
marken en Polen, een veel kleiner deel uit
het zuiden (bron: Texelpedia). Het moet
dus duidelijk zijn dat er gedurende het
seizoen vrijwel dagelijks schepen op de
rede moeten hebben gelegen en dat het
een komen en een gaan was van schepen
en scheepsvolk.
Zo druk als in die dagen zal het niet wor
den, maar met de dertig schepen die zich
inmiddels hebben ingeschreven, zal toch
een beeld ontstaan van hoe het er ooit
vanaf de dijk bij Oudeschild moet hebben
uitgezien. Alle schepen die aan Sail deel
nemen, zullen donderdag 20 juni vanaf
6.00 uur 's morgens voor anker liggen op
de Rede van Texel, wat betekent dat een
deel dus al de avond tevoren of 's nachts
zal aankomen. Vanaf de dijk zal het een
fraai gezicht opleveren om de schepen op
de rede te zien, een blik terug in de tijd. Di
verse ondernemers en watersporters heb
ben al aangeboden vaartochten naar het
rede te ondernemen, zodat bezoekers als
parlevinkers tussen de zeekastelen kun
nen doorvaren. Net als voorheen zullen
daar meerdere talen worden gesproken,
want de deelnemende zeilschepen komen
van over de hele wereld.
De eerste officiële handeling vindt plaats
op donderdag 20 juni om 9.00 uur, als op
de dijk van Oudeschild de Euronext-aan-
delenbeurs in Amsterdam wordt geopend.
Dit gebeurt dagelijks met een gongslag,
op een gong die voor de gelegenheid naar
Texel wordt verhuisd. 'Met die gongslag
geven we het startsein voor de opleving
van de Nederlandse economie', zeggen
de leden van de werkgroep, die met deze
gongslag tevens de historische band tus
sen Texel en de aandelenhandel onder
strepen. 'Op de Rede van Texel ligt de ba
kermat van de aandelenbeurs', verwijzen
ze naar het VOC-verleden. Ook de band
met Amsterdam wordt met deze hande
ling onderstreept.
Daags voor deze 'vlaggenpa rade'wordt op
de haven van Oudeschild pre-Sail gehou
den. In de loop van de woensdagmiddag
arriveren daar twee of drie zeilschepen,
die ligplaats zoeken in de haven. Of ze daar
door publiek te bezoeken zijn, is nog niet
bekend en hangt ook van de medewerking
van de desbetreffende kapiteins af, maar
zeker zullen ze van vlakbij te bekijken zijn.
Tegen de achtergrond van deze klassieke
zeilschepen wordt woensdagavond de
cantate 'De Vliegende Hollander' van de
bekende Nederlandse componist Richard
Hol opgevoerd. Hierin werkt de organisa
tie samen met Festival Midzomerschans,
dat in dezelfde week wordt gehouden. 'De
Vliegende Hollander', een stuk uit 1874,
wordt speciaal voor deze gelegenheid in
gestudeerd door het semi-professioneel
koor Par Hasard uit Delft en professionele
solisten. Het stuk, dat tot de Eerste We
reldoorlog regelmatig werd opgevoerd,
maar daarna van de lessenaars verdween,
vertelt het verhaal van een slavenschip,
dat door de zeegeest wordt vervloekt en
gedoemd is voor eeuwig over de zeeën
te varen en ongeluk te brengen aan alle
schepen die het tegenkomt. De cantate is
speciaal voor deze opvoering uit de archie
ven opgediept en inmiddels wordt er druk
aan gewerkt om de voorstelling voor een
breed publiek aantrekkelijk te maken.
Na dit spectaculaire begin wordt donder
dag een braderie gehouden in samenwer
king met de ondernemers van Oudeschild
en ondernemersvereniging TOP. Deze gaat
ongemerkt over in een Latijns-Amerikaans
festival op de donderdagavond. Daarvoor
heeft stichting De Rede van Texel Live zich
van de medewerking weten te verzekeren
van Sexteto Canyengue van bandoneon
speler Ca rel Kraayenhof, bekend van het
huwelijksfeest van prins Willem-Alexan-
der en prinses Maxima. Met deze avond,
waaraan wordt meegewerkt door Texel-
Tango, wordt een hommage gebracht een
de Argentijnse en Braziliaanse schepen
die Sail Den Helder aandoen. De precieze
invulling van de avond is nog niet be
kend, maar zeker is dat het een feestelijk
muzikaal evenement wordt, waarbij veel
gedanst gaat worden. Donderdag over
dag worden de gehele dag rondleidingen
gegeven bij de maquette van de Rede van
Texel; de dag wordt om 23.00 uur afge
sloten met een vuurwerk vanaf het Mars
diep.
De rust keert weer als vrijdagmiddag in
het Zeemanskerkje de Rede van Texel
wordt uitgesproken, een toespraak over
een maatschappelijk actueel onderwerp.
Het is deels aan deze rede dat de stich
ting haar naam te danken heeft, die niet
alleen wil verwijzen naar 'rede' als anker
plaats voor schepen, maar juist ook naar
'rede' als 'toespraak', en het ligt in de be
doeling hiervan een regelmatig terugke
rend gebeurtenis te maken. Deze eerste
keer wordt de rede uitgesproken door
Eberhard van der Laan, burgemeester van
Amsterdam. Hiermee wordt nogmaals de
band tussen Amsterdam en Texel beves
tigd. Net als de andere festiviteiten is ook
de rede gratis toegankelijk, maar omdat
het aantal plaatsen in de kerk beperkt
is, zullen plaatsbewijzen worden uitge
geven. Deze zijn te zijner tijd af te halen
bij het WV-kantoor in Den Burg. Ook bij
de rest van de feestelijkheden speelt de
WV een rol. In samenwerking met on
dernemersvereniging TOP worden arran
gementen aangeboden voor mensen die
de feestelijkheden willen meemaken. Na
de toespraak van burgemeester Van der
Laan wordt een ondernemersbijeekomst
gehouden.
Terwijl op zaterdag in Den Helder de festi
viteiten doorgaan met de viering van het
525-jarig bestaan van de Marine, raakt in
Oudeschild de Rede van Texel Live lang
zaam vervlochten met Festival Midzo
merschans. De twee festiviteiten sluiten
naadloos op elkaar aan, reden voor beide
organisaties om al in een vroeg stadium
met elkaar om tafel te gaan. Terwijl Fes
tival Midzomerschans een vliegerwed
strijd houdt op de Lunette, worden in de
Heemskerckstraat straatactiviteiten ont
plooid door de Rede van Texel Live, die za
terdagavond overgaan in het Vooravond
concert van Festival Midzomerschans, de
uitvoering van de opera Die Zauberflöte
op het buitenterrein van Kaap Skil. Dit ge
beurt net als vorig jaar door de professio
nele zangers van Hojotoho Zangstudio uit
Monnickendam.
Als op zondagmorgen op fort De Schans
en drie andere locaties in het dorp de voor
stellingen van Festival Midzomerschans
een aanvang nemen, komen in het Zee
manskerkje de kapiteins van alle zeilsche
pen bij elkaar voor een kerkdienst en de
'blessing of the sails'. Hiermee loopt het
zeilfestijn op zijn eind; na afloop van de
dienst vertrekken de schippers naar de ha
ven van het NIOZ, waar de afvaart wordt
besproken. Wellicht dat onderweg nog
tijd is voor een kort bezoek aan de Wezen-
putten, waarbij de organisatie hoopt dat
er Oudeschilders zijn die willen laten zien
hoe vroeger door de Skilsloot de schepen
van water uit deze putten werden voor
zien. In de loop van de dag vertrekken de
schepen dan door de Texelstroom naar
zee, om daar koerste zetten naar hun res
pectieve thuishavens of andere zeilevene-
menten.
Hoewel delen van het programma nog
moeten worden uitgewerkt, belooft De
Rede van Texel Live samen met Festival
Midzomerschans voor een vijfdaags eve
nement in en rond Oudeschild te zor
gen, waar iedereen iets van zijn gading
zal weten te vinden. Centrale punten in
de feestelijkheden zijn de haven, fort de
Schans en Kaap Skil, waar speciaal voor
de gelegenheid in samenwerking met het
Muiderslot een expositie wordt ingericht
rond Maria Tesselschade, 'Lief en leed
in de Gouden Eeuw'. Deze expositie is in
april en mei te zien in het Muiderslot en
daarna tot september bij Kaap Skil. Extra
belangstelling wordt verwacht van de
schooljeugd, die dit jaar de Gouden Eeuw
als examenonderdeel heeft.
De werkgroep rond De Rede van Texel Live
bestaat uit een brede vertegenwoordi
ging van maatschappelijke geledingen.
Naast de genoemde bestuursleden ma
ken ook Klaas van der Duim, Wouter de
Waal, Martin Fröberg, Frank Bastiaans en
burgemeester Giskes er deel van uit. Daar
naast wordt intensief samengewerkt met
de ondernemers van Oudeschild, Kaap
Skil,TOP en Festival Midzomerschans.
'Sail biedt unieke kans op samenwerking die
we met beide handen moeten aangrijpen'
'Met die gongslag geven we het startsein
voor de opleving van de economie'
