ORATORIUMKOOR
Nieuwe koers met
dirigent Paul Waerts
Kinderen uit Heiloo
zingen mee
Bach's muzikale expressie van het lijdensverhaal
Openbare repetitie
op zaterdag 8 maart
Sopranen en tenoren welkom
Kom luisteren naar
de Matthaus Passion
in Heiloo
Op 14 maart om 19.30 u.
De Ter Coulsterkerk:
een sublieme akoestiek
r
5 MAART 2008
UITKIJKPOST
Sinds het aantreden van dirigent Paul Waerts begin 2007 is het
'koor een nieuwe koers ingeslagen. "Oratoriumkoren genoeg in
deze regio", aldus Waerts. "Maar hoe onderscheid je je als oratori
umkoor van al die andere koren in de kop van Noord-Holland, daar
gaat het om". De ontwikkeling naar een volwaardig Bachkoor
voor deze regio wordt ingezet met de uitvoering van de Matthaus
Passion op 14 maart. In december van dit jaar volgt dan het beto
verend mooie Weihnachtsoratorium.
Als talentvol organist die regel
matig vele orgelwerken van Bach
uitvoert, onder meer in jaarlijkse
orgelconcerten in Oostenrijk, is hij
helemaal thuis in de barokmuziek.
"Willen jullie Bach niet als
Brahms laten klinken", gaf hij
regelmatig aan tijdens de repetities.
Daarmee wil hij zeggen dat de
barokmuziek niet op een romanti
sche wijze mag worden uitgevoerd.
Nog geen dertig jaar geleden waren
de gangbare opvattingen over het
uitvoeren van Bach en zijn tijdge
noten heel anders. Barokmuziek
werd juist met veel gevoel voor
romantische dramatiek gespeeld.
Tegenwoordig, en Paul Waerts past
goed in deze tijdgeest, gaat men
terug naar de oorsprong: strakkere
tempi, en de muziek uitvoeren op
oude, zgn. authentieke instrumen
ten. Het beheerst weergeven van
emoties overtuigt meestal meer dan
de uitbundige gevoelsuitingen van
de romantiek.
Paul Waerts, 40 jaar, studeerde
orgel, kerkmuziek en koordirectie in
Alkmaar en aan het Koninklijk
Conservatorium in Den Haag.
Hij behaalde een aantekening op zijn
diploma voor de uitvoeringspraktijk
van de muziek van J.S. Bach. Bij
Piet Kee aan de Haarlemse
Internationale Orgelaca-demie stu
deerde hij de orgelwerken van J.S.
Bach. Ter voorbereiding van het
diploma uitvoerend musicus koordi
rectie studeerde hij bij Jan Pasveer
en het Bach Cantatekoor van de
Westerkerk in Amsterdam. Na het
plotselinge overlijden van Jan
Pasveer volgde hij deze op als voor
zitter van de "Jan Pasveer Prijs" en
vervolgde hij zijn studie aan IDE
Hogeschool voor Dirigenten bij diri
gent Joop Schets.
Op zaterdag 8 maart om 14.00
uur heeft Oratoriumkoor Heiloo een
extra repetitie in de Ter
Coulsterkerk, waar wij ook voor
belangstellenden een tipje van de
sluier oplichten. Wie wil, mag
komen luisteren naar hoe wij in een
van onze laatste repetities van de
Matthaus Passion nog de puntjes op
dei zetten. Wie weet is het bijwo
nen van deze repetitie aanleiding
voor u om zich aan te melden bij het
koor. Of wordt u juist nog nieuwsgie
riger naar hoe de complete uitvoe
ring met orkest en solisten zal zijn
Vijftien kinderen van acht tot twaalf jaar zingen mee in het ope
nings- en slotkoor van het eerste gedeelte van de Matthaus
Passion. Zij zijn door de dirigent na auditie geselecteerd. De selec
tie vooraf was nodig omdat er in dit gedeelte nogal hoog moet
worden gezongen. Ze moeten die hoge noten wèl kunnen halen.
De afgelopen maanden hebben zij elke zaterdagmiddag in de
Elckerlycschool voor Freinetonderwijs onder leiding van dirigent Paul
Waerts de muziek ingestudeerd. De directeur van de deze school, Jan
Zonneveld, stelde kosteloos ruimte beschikbaar voor dit project.
Iris, een leerling van deze school zingt ook mee: ze heeft al 3 jaar pia
noles en ook musical-les. Ze is niet de enige. De musical is populair
tegenwoordig en voor enkele kinderen is het meedoen aan de Matthaus
Passion zelfs een eerste kennismaking met klassieke muziek.
Bij de audities gaven de meeste kinderen weinig blijk van planken
koorts. Ook tijdens de repetities staan ze te dringen om "solo'Voor de
rest van de groep te mogen zingen. Eén voor één klinken hun hoge, hel
dere stemmen door de gymzaal van de Elckerlycschool. Met flair en zelf
vertrouwen zingen ze hun partij uit het hoofd. Sommigen hebben al
podiumervaring, dat is duidelijk te merken.
Mettele (8 jaar): "Wij hebben met onze klas voor bejaarde mensen
gezongen." Twee van de jongens, Daan en Hidde, hebben vorig jaar in
Noord-Scharwoude de Matthaus Passion meegezongen.
Maar ze vinden het allemaal wel spannend om straks voor zo'n grote
zaal op te treden, waar misschien wel 600 mensen komen luisteren
Behalve 01ivier:"In december heb ik ook al in de Ter Coulsterkerk op het
podium gestaan. Toen zongen we kerstliederen".
Soms rollen ze van de bank van het lachen om de grappen van de diri
gent. Maar zodra ze gaan zingen doen ze allemaal heel serieus hun best.
Straks, op 14 maart, zingen ze de sterren van de hemel.
In 1729 werd Bach's Matthaus
Passion voor het eerst uitge
voerd in de Thomaskerk in
Leipzig. Nu, bijna 300 jaar
later, spreekt dit muzikaal ver
beelde passieverhaal nog even
zeer tot de verbeelding.
Bach componeerde de lijdensge
schiedenis in een dramatische
vorm, waarbij de invloed duidelijk
werd van de grote bloeitijd die de
opera in Europa in de 17e eeuw
doormaakte. Het verhaal: de laatste
Na de uitvoering van de Matthaus Passion begint het oratoriumkoor eind
maart met de repetities voor het Weihnachtsoratorium. Hoewel het
ledenbestand groot is, laten wij nog steeds tenoren, sopranen en bassen
toe. Sommige koorzangers zingen dit seizoen op projectbasis de
Matthaus Passion mee. Na de uitvoering zal het aantal van 90 leden
daarom weer enigszins teruglopen. Houdt u van het zingen van grote
oratoriumwerken of van de cantates van Bach en heeft u een goede stem:
dan kunt u zich aanmelden door een mailtje te sturen naar
secretariaat@oratoriumkoorheiloo.nl of te bellen
met 0226 426 751 of 072 533 568 3
drie levensdagen van Jezus
Christus, wordt verteld in een emo
tioneel vormgegeven oratorium. De
muziek drukt heel duidelijk de
gevoelens van de "spelers" uit.
De evangelist vertolkt de hoofd
rol in de Matthaus. Hij is de vertel
ler en zingt de tekst uit het evange
lie van Matthaus. Ook de koren
(behalve het openings- en slot
koor), geven letterlijke bijbeltek
sten weer die uitgesproken werden
door groepen mensen als de solda
ten, de hogepriesters, degenen die
Petrus menen te herkennen als vol
geling van Jezus. De dubbelkorig-
heid gaf Bach de mogelijkheid om
de verschillende stemmen tegen
elkaar in te laten zingen. Ze roepen
elkaar geëmotioneerd hun mening
toe. Bach gebruikte alle muzikale
middelen (bijvoorbeeld polyfonie
en afwisseling tussen de twee
koren) om rijke effecten te krijgen.
Het openings - en slotkoor, de
koralen en de aria's echter zijn
geen bijbelteksten. Ze zijn aangele
verd door een goede vriend van
Bach: de postbode Christian
Friedrich Henrici, die onder het
pseudoniem Picander gedichten
schreef. De aria's vertellen geen
verhaal, maar vormen eerder een
beschouwend, meditatief element.
De hoofdpersoon in een bepaald
gedeelte drukt zijn of haar gevoe
lens uit (heimwee, boete, rouw, lief
de, vertrouwen, toewijding).
Door het veelvuldig gebruikma
ken van symbolen versterkte Bach
eveneens de emotionaliteit van dit
oratoriumwerk. Alleen al over de
getalssymboliek in de Matthaus
Passion zijn hele boeken geschre
ven. Eén van de vele voorbeelden:
naast de koralen zijn er 27 passa
ges waarin het evangelie wordt
bezongen en 27 overige stukken.
Het getal 27 straat bij Bach voor de
heilige drie-eenheid van God (3x 3
x 3).
Wat in de tekst staat wordt door
Bach muzikaal verbeeld met
gebruikmaking van vele muzikale
middelen, zoals harmonie, ritme,
melodie en instrumentatie. Het
werk spreekt ons nog steeds zo aan
omdat het een eeuwenoud drama
is,' maar over thema's van vandaag
gaat: verraad (door Judas, Petrus,
Pilatus), machtsmisbruik (de hoge
priesters) egoïsme (de discipelen),
zowel als altruïsme (de vrouw die
Jezus zalft), massahysterie en sen
satiezucht van het volk. Dit maakt
dat de Matthaus niet alleen toegan
kelijk is voor het christelijke volks
deel. Jaarlijks stromen concertza
len en kerken in de Paastijd vol om
dit evenement mee te maken.
voert Oratoriumkoor Heiloo dit
bekendste en meest geliefde
oratoriumwerk van Johann
Sebastian Bach uit in de
Ter Coulsterkerk.
De Ter Coulsterkerk is met haar
subüeme akoestiek een uitgele-
zén plek voor de uitvoering van
dit grootse concert. Er is ruimte
voor zo'n 600 bezoekers en het
podium biedt ruimte aan 90
koorzangers een kinderkoor,
dubbelorkest en negen solisten.
Sinds het aantreden van dirigent
Paul Waerts begin vorig jaar is
het koor gegroeid van 60 naar 90
koorzangers. Mede dankzij de
grote bezetting kan een dubbel-
korig werk als de Matthaus
Passion een indrukwekkende uit
voering worden, waarbij de kwa
liteit van de koorzangers, solisten
en orkest voorop staat.
Algehele artistieke leiding: Paul
Waerts
Met medewerking van:
Kees de Bruyn, bas (Christus)
Sebastian Brouwer, tenor
(Evangelist)
Elise Keep, sopraan
Irmgard van Asmuth, alt
Marten Smeding, tenor
Ragnar van Linden van den
Heuvell, bas
Takeshi Sudo: Viola da Gamba
Gerard Leegwater, orgel
Susanna Veerman, orgel
Orkestbegeleiding: RBO Sinfonia
Toegangsbewijzen a 23,- kunt
u van te voren kopen bij boek
handel "De Schrijverij",
Heerenweg 199 en boekhandel
Deutekom, Winkelcentrum Het
Loo of in de kerk op de avond
van de uitvoering. Ook kunt u
kaarten bestellen via e-mail:
secretariaat@oratoriumkoorheiloo.nl
of telefonisch: 0226 426 751
of 072 533 5683
Het mooie kerkgebouw aan de
Holleweg staat er al 40 jaar.
Vanaf 1967 stond de kerk
bekend als Moeder Godskerk.
In 2001 is de kerk aangekocht
door de Protestantse gemeente
en de naam veranderde in Ter
Coulsterkerk.
Onder leiding van Gerard
Leegwater, cantororganist van de
kerk, werd het besluit tot de bouw
van een nieuw orgel door de firma
Pels Van Leeuwen uitgevoerd.
Het nieuwe orgel zou een klassieke
klankkleur moeten hebben die aan
sloot bij de barokke oriëntatie van
de achttiende-eeuwse orgelbouw.
Zo kreeg de kerk in augustus
2004 de beschikking over een
orgel van 25 stemmen, dat behalve
voor het begeleiden van kerkzang
ook geschikt is voor het geven van
concerten.
Vele concerten zijn sindsdien
gegeven in deze concertzaal van
Heiloo, want zo kun je de kerkzaal
beschouwen. De kerkzaal, met een
fraai vormgegeven interieur, heeft
een prachtige akoestiek.
Onlangs nog, tijdens de feeste
lijke avond van Oratoriumkoor
Heiloo luisterden de koorleden naar
een klein orgelconcert. Dirigent
Paul Waerts speelde enkele fuga's
en toccata's van Bach. Behalve
natuurlijk het werk van de compo
nist zelf vormden Waert's orgelspel,
de schitterende klank van het orgel
en de akoestiek in de kerk de ingre
diënten die van dit kleine concert
een belevenis maakten.
