ORATORIUMKOOR HEILOO
Oratoriumkoor Heiloo presenteert:
Het Weihnachtsoratorium
van Johann Sebastian Bach
WEIHNACHTS
ORATORIUM
Cappella Maria Barbara,
Het kinderkoor
UITNODIGING
STUDIEDAG
ORATORIUM
KOOR HEILOO
ORATORIUMKOOR HEILOO
19 NOVEMBER 200
UITKIJKPOST
Iet kinderkoor werd in de laat-
ste maanden van 2007 opge
richt, om met de volwassenen
van Oratoriumkoor Heiloo de
Matthaus Passion uit te voeren
in maart 2008. Het idee daar
achter was niet alleen het feit
dat voor dit oratorium een kin
derkoor noodzakelijk is. Het
bestuur is zich zeer bewust van
het feit dat wij een publieke
taak kunnen hebben in het
vervullen van het behoud van
een stukje cultureel erfgoed.
Aandacht besteden aan muziekcul
tuur in een vroeg stadium is
belangrijk en dat begint al bij de
jeugd op het basisonderwijs.
Leerlingen van HAVO-VWO met
muziek in hun CKV-pakket hebben
een behoorlijk theoretisch niveau
en moeten in staat zijn delen uit
een oratoriumwerk uit te voeren.
Zij krijgen daar ook punten voor.
Wellicht kunnen wij daar als
Oratoriumkoor een rol in spelen
via kleine, overzichtelijke projecten
met scholen uit ons dorp.
Vandaar dat wij, met dit doel in ons
achterhoofd, een kinderkoor heb
ben opgericht van kinderen uit
Heiloo. Op die manier willen wij
kinderen in aanraking brengen met
klassieke muziek en zo proberen
een basis te leggen voor de toe
komst van bestaande koren.
De kinderen zijn na auditie geselec
teerd en opgeleid door onze
dirgent Paul Waerts en de bijdrage
van ons kinderkoor was een groot
succes tijdens de uitvoering van de
Matthaus Passion dit voorjaar. Dat
hebben zij toen prachtig gedaan.
Nu doen wij weer een beroep op
de kinderen om een rol te spelen
in de uitvoering van dit
Weihnachtsoratorium. Aangevuld
met enkele nieuwe kinderen, heeft
het kinderkoor hard gewerkt ter
voorbereiding van dit concert.
Dit werk is een van de grote
stukken die Johann Sebastian
Bach heeft geschreven en dat
gelukkig voor het nageslacht
bewaard is gebleven. Hier-onder
iets meer over Bach en over zijn
indrukwekkende Kerstmuziek:
het Weihnachts-oratorium.
Bach is in 1685 in Eisenach
(Duitsland) geboren. Bijna zijn hele
familie was muzikant. Als jongen
kreeg hij muziekles: hij-leerde kla
vecimbel spelen, viool en orgel. Hij
begon al snel zelf muziek te com
poneren. Over het leven van Bach
is niet eens zo heel veel bekend. -
We kennen de feiten wel, waar hij
werd geboren, op school zat, waar
hij heeft gewerktmaar over de
mens Bach weten we niet veel. Als
je die feiten leest, denk je wel: hij
moet het niet gemakkelijk gehad
hebben. Toen hij nog maar 10 jaar
was, overleden zijn beide ouders.
Hij kwam toen bij zijn oudste broer
in huis. Deze broer was al
getrouwd en had een aanstelling
als organist in de kerk van Ohrdruf.
Het betekende wel dat de kleine
Johann daar veel orgel mocht spe
len; hij zong ook met zijn sopraan-
stem in het kerkkoor mee. Een
grote slag trof hem een aantal jaren
later toen zijn eerste vrouw, Maria
Barbara, overleed op 35-jarige leef
tijd. Bach bleef met een aantal
jonge kinderen achter. Hij huwde
daarna Anna Magdalena, bij wie hij
ook weer een aantal kinderen
kreeg. Van de 20 kinderen die er
totaal in deze beide huwlijken
geboren werden, zijn er echter 10
al vroeg gestorven. Bach moet veel
intens verdriet hebben gekend.
Toch is zijn muziek niet zwaar of
somber. Natuurlijk zijn er trieste
momenten, maar over het alge
meen ademt Bachs muziek juist
blijmoedigheid, humor en levens
vreugde. Bach componeerde zijn
muziek in opdracht van zijn werk
gevers; en dat was heel vaak de
kerk. Veel van zijn muziek is
bedoeld om tijdens de kerkdienst
gespeeld en gezongen te worden.
En met zijn Weihnachtsoratorium
schreef hij één van de meest feeste
lijke, optimistische werken uit de
muziekliteratuur.
Het Weihnachtsoratorium
De moderne mens ervaart Kerstmis
als een feest van gezelligheid,
waarbij het kerstverhaal uit de bij
bel in meerdere of mindere mate
een rol speelt. Zo'n 300 jaar gele
den stond met Kerstmis de geboor
te van Christus nog helemaal cen
traal. Kerst duurde geen 2, maar
12 dagen; en op 6 van die dagen
waren er feestelijke kerkdiensten.
Dat was op de eerste, tweede en
derde kerstdag; op nieuwjaarsdag,
op de eerste zondag na Nieuwjaar
en op het feest van Driekoningen,
6 januari. Zo'n feestelijke kerk
dienst was, behalve dat er gezon
gen werd door de gemeente en dat
er gepreekt werd, een muzikaal
evenement doordat er een cantate
uitgevoerd werd met orkest, koor
en solozangers.
In 1734, toen Bach het
Weihnachtsoratorium schreef, was
hij cantor van de Thomaskirche in
Leipzig. Hij componeerde in dat
jaar 'in één adem' zes cantates,
voor ieder van de zes kerkdiensten
Bij de uitvoering van het
Weihnachtsoratorium door
Oratoriumkoor Heiloo, wordt
het koor begeleid door
Cappella Maria Barbara, een
barokensemble dat speelt op
de authentieke instrumenten
uit de tijd van Bach. De stem
ming van deze instrumenten is
anders, namelijk wat lager, dan
die van moderne muziekinstru
menten, waardoor ook de
klankkleur verandert in het
op de kerstfeestdagen één. Elk van
die cantates bevat een stuk van het
kerstverhaal; en samen vormen ze
een oratorium over de eerste dagen
van het leven van Jezus. Wij voeren
in onze tijd het Weihnachtsoratorium
uit als één geheel; als je echter in
Bachs tijd leefde, en je wilde het hele
oratorium horen, dan moest je dus
zes keer naar de kerk.
Doordat er steeds een ander stukje
van het verhaal wordt verteld, heeft
iedere cantate van het
Weihnachtsoratorium zijn eigen
karakter. De tweede cantate bij
voorbeeld gaat over de herders.
Terwijl ze de wacht houden over
hun schapen, verschijnt er een
engel die hun vertelt dat Jezus
geboren is. De cantate begint met
een instrumenteel deel dat een lan
delijke sfeer oproept: je ziet als het
ware de herders rond hun vuurtje
zitten. In de zesde cantate, als de
wijzen uit het oosten de stal bezoe
ken, is de muziek veel plechtiger.
Niet alle muziek in het
Weihnachtsoratorium was nieuw.
Bach gebruikte soms oude koralen,
die hij op zijn manier toonzette; of
hij gebruikte stukken die hij al eer
der had gecomponeerd. Dit laatste
was in Bachs tijd niet ongebruike
lijk. Allerlei elektronica waar wij
over beschikken, bestond gewoon
nog niet. Dus een muziekstuk kon
niet onbeperkt beluisterd worden.
Sterker nog vaak werd een com
positie maar één keer uitgevoerd.
Geen wonder dat een componist,
vooral als hij ergens bijzonder
tevreden over was, zijn werk nog
eens wilde laten klinken!
koor en in de aria's van de
solisten. Op deze wijze wordt
de originele uitvoeringsprak
tijk zo goed mogelijk benaderd.
Cappella Maria Barbara is een
barokorkest dat door Henk van
Zonneveld werd opgericht ter gele
genheid van het Bachjaar 2000.
Sindsdien werden Bach's solocan
tates, de meeste soloconcerten,
de Johannespassie, de
Mattheüspassie, het Weihnachts-
Kennis maken met het
Weihnachtsoratorium
van Bach
Zaterdag 29 november 2008
van 10.00- 14.00 uur
Ter Coulsterkerk, Holleweg
111 Heiloo
Oratoriumkoor Heiloo houdt op
29 november 2008 een studie
dag, die ook voor belangstellen
den vrij toegankelijk is. De dag
wordt gehouden in de Ter
Coulsterkerk, Holleweg 111,
Heiloo. Aanvang: 10.00 uur.
Het koor studeert in deze weken
het Weihnachtsoratorium in van
Johann Sebastian Bach, om dat
uit te kunnen voeren op 12
december a.s. in de Ter
Coulsterkerk, samen met orkest
en solisten. Tijdens de studiedag
zal onze dirigent, Paul Waerts,
veel achtergrondinformatie
geven over dit Oratorium. De
dag zal door dirigent en koor
besteed worden aan het doorzin
gen van alle koren en koralen,
om zodoende nog de laatste
nuances en kleuren in onze
muzikale presentatie aan te
brengen.
U kunt ook na 10.00 uur
binnenstappen: dat kan om
11.00 uur en om 13.00 uur.
Tussentijds is niet mogelijk:
voor het koor is het een studie
dag, dus er wordt geconcen
treerd gewerkt!
U bent van harte welkom:
wilt u meer horen over Bach,
over zijn muziek, zijn
Weihnachtsoratorium en over
Oratoriumkoor Heiloo: kom
dan op 29 november naar de
Ter Coulsterkerk.
dirigent Paul Waerts
oratorium en verder werken van
o.a. Buxtehude, Mozart, Vivaldi,
Handel, Rameau en Charpentier
uitgevoerd. De bezetting wordt
voor elk project aangepast aan de
te spelen werken. Concertmeester
is de Oostenrijkse violiste Barbara
Erdner. De musici van het ensem
ble zijn allen zeer vertrouwd met de
barokke uitvoeringspraktijk en spe
len ook regelmatig met andere
barokorkesten in Nederland en
daarbuiten.
Het ensemble is genoemd naar
Bachs eerste vrouw, Maria Barbara,
waarmee hij in 1707 in het huwe
lijk trad. Veel werken die hij in de
daarop volgende jaren componeer
de zullen ongetwijfeld ook door
haar zijn beluisterd en
gewaardeerd. In 1720 overleed zij,
slechts 35 jaar oud, terwijl Johann
Sebastian op reis was. Toen hij
thuiskwam was zij inmiddels begra
ven, en trof Bach zijn kinderen aan
onder de hoede van hun buur
vrouw. Niet veel later, eind 1721, is
Johann Sebastian hertrouwd met
de jonge, begaafde zangeres Anna
Magdalena. Voor zijn tweede vrouw
schreef Bach zijn 'Clavier-Büchlein
von Anna Magdalena Bachin, Anno
1722', waaruit nu nog wordt gestu
deerd door veel pianoleerlingen.
JOHANN SEBASTIAN BACH
BWV248
met medewerking van kinderen uit Heiloo
Barokorkest CAPPELLA MARIA BARBARA
Elise Keep - sopraan; Irmgard von Asmuth ult/merzo;
Sebastian Brouwer - tenor/evangelist; Kees de Bruijn - bas; Henk van Zonneveld - orgel.
Algehele artistieke leiding:
PAUL WAERTS
Vrijdag 12 december 2008, 20.15 uur
Ter Coulsterkerk Holleweg 111 Heiloo
Kaartverkoop:
Telefonisch 0226-426751 or 072-5335683 vla leden
via email: secretariaat of via de website:
l>c Schrijverij, lleerenwcg 199, Heiloo Boekhandel ïïeutckom winkelcentrum t Loo
Toegangsprijs 23.00 Inclusief programmaboekje
