Ministerie onderkent
belang terminale thuiszorg
Palliatieve terminale zorg
Zingen
Stichting Vrijwillige Palliatieve Terminale Thuiszorg Heiloo 25 jaar
14
Stichting vrijwillige
palliatieve terminale
thuiszorg Heiloo
Grensgeval
Moeder
Laat een
vonkenregen
troosten
Feestelijke afslïïiïiB^
viering 25 jarig best|
In de Witte Kerk in Heiloo vond de afsluiting plaats van de viering van
het zilveren jubileum van de vrijwillige palliatieve terminale thuiszorg in
Heiloo, Akersloot en Limmen.
De prachtige accommodatie die Heiloo rijk is, was bij toeval nog versierd
met een 25-tal bloemstukken. In een dergelijke ambiance was het voor de
vele aanwezigen een genoegen om te kunnen luisteren naar de sprekers.
Journaliste Katja Meertens beet de spits af. Zij las passages voor uit haar
kort daarvoor verschenen boek 'De meeste mensen gaan hier dood',
waarbij zij nader inging op onderwerpen als leven, sterven, geloof, liefde,
euthanasie, afscheid, verdriet en geluk. Voor de mensen actief in de pal
liatieve zorg herkenbare verhalen, maar voor de aanwezigen die niet zo
bekend waren met dit onderwerp een indringende kijk op de periode
voorafgaand aan het sterven.
Na de pauze werd bekend gemaakt dat maar liefst 55 gedichten waren
ingezonden naar aanleiding van de gedichtenwedstrijd 'Leven naar de
dood', die de stichting ter gelegenheid
van haar 25-jarig bestaan had uitgeschre
ven. Tien gedichten waren door een
jury (Alkmaars stadsdichter Margreet
Schouwenaar, de Heiloose dichter Pieter
Boskma en taalkundige Lisanne Teimissen)
genomineerd. Drie gedichten werden
uitverkoren, die u elders op deze pagina
aantreft. Wethouder Jacob Ouderkerken
overhandigde het eerste exemplaar van
het jubileumboek 'Beschikbaarheid
Nabijheid' aan mevrouw Greet Meiboom-
Boekelaar, samen met de in 2010 overleden
mevrouw M. Haack-Keune, initiatiefnemer
voor terminale zorg in deze regio.
Geert. Lut.h, auteur van de in het jubile
umboekje opgenomen historie van de stichting, ontving uit handen van
stichtingsvoorzitter Ton Steenaert, het beeldje 'Prijs de vrijwilliger' van
Tonneke Iwema uit Nieuwkoop. Geert, ontving dit kunstwerkje voor zijn
langdurige inzet (19 jaar) voor de stichting. Tenslotte kregen alle vrij willi
gere van Jacob Ouderkerken de pin opgespeld, die ter gelegenheid van het
Europees Jaar van de Vrijwilligere beschikbaar was gesteld.
De viering van het jubileumjaar was eind 2010 gestart met. een interactieve
lezing door Marinus van den Berg getiteld 'Dicht bij het einde', gevolgd
door een mede door de stichting geïnitieerde musical over het levenseinde
en een viertal paginagrote bijdragen in de Uitkijkpost over palliatieve, ter
minale zorg.
De door Waldo Creative Concepts uit Hoom prachtig vormgegeven jubi
leumpublicatie bevat ook de tien genomineerde gedichten alsmede erva
ringsverhalen van vrijwilligere en nabestaanden. Het Landelijk Steunpunt
Vrijwilligere Palliatieve Terminale Zorg (waarbij ruim 200 organisaties van
palliatieve terminale thuiszorg, bijna-thuis-huizen en hospices zijn aan
gesloten) overweegt momenteel om het jubileumboekje (enigszins aan
gepast) te gaan gebruiken om op scholen in het voortgezet onderwijs de
thema's verlies, verdriet, sterven, rouw etc. onder de aandacht te brengen.
Kortom: een waardige afsluiting van het 25-jarig bestaan van de stichting!
Foto Rma Bredie Fotografie
Aan eenieder in de
laatste levensfase en
diens naasten, bieden
vrijwilligers, daar waar
nodig en gewenst,
tijd, aandacht en
ondersteuning
Het ministerie van VWS heeft wederom subsidie verleend aan de
organisaties die op vrijwillige basis palliatieve terminale zorg verle
nen aan mensen die in hun laatste levensfase verkeren én aan hun
naasten. De Heiloose stichting ontvangt daarnaast waarderingssub
sidies van de gemeenten Heiloo en Castricum (omdat de ondersteu
ningswerkzaamheden zich ook richten op inwoners van Limmen en
Akersloot).
In 2011 maakten 23 terminale
patiënten gebruik van de vrijwil
ligere van de stichting. Gerelateerd
aan het aantal in 2011 overleden
mensen in Heiloo, Akersloot en
Limmen is dit maar een fractie van
het aantal mensen dat ondersteund
had kunnen worden. Dat is jammer,
want, iedere keer weer ontvangt,
de stichting reacties als: "Waarom
hebben wij dit niet eerder geweten?
Dan hadden we de zorg en de aan
dacht voor moeder in vertrouwde
handen kunnen geven."
Uit onderzoek van het. NIVEL blijkt
dat driekwart, van de Nederlanders
er een uitdrukkelijke voorkeur voor
heeft om thuis zijn of haar laatste
levensfase door te brengen.
Samenvattend kan geconcludeerd
worden dat:
- mensen graag thuis willen sterven
- veel mensen onbekend zijn met de
mogelijkheden van vrijwillige pal
liatieve terminale zorg thuis
- goed geschoolde vrijwilligere de
taken van mantelzorgere op een
verantwoorde manier kimnen en
willen overnemen
- er aan deze vorm van ondersteu
ning geen kosten verbonden zijn.
(2e prijs)
Op de grens van herfst en winter
leg ik liefde naast ine neer;
sluit ik de deur naar weer een morgen
voel alleen de pijnhet zeer.
Op de grens van herfst en winter
kijkt de eenzaamheid mij aan
laat voorgoed de hoop verdwijnen
voedt de kou in mijn bestaan.
Op de grens van herfst en winter
is herin nering de veer
die mijn huid streeltwarm en teder;
zoals h ij deedtelkens weer.
Joke Sch illingHeiloo
(3e prijs)
Haar lichaam ui tgemergeld.
Haa r zachte w itte h u id
benadrukt de con touren
va n h aa r skele t.
In de schaduwrijke kamer
wacht ze op de dood.
In het zon n ig plan tsoen
een vader
d ie een vlieger op laat
met zijn zoon.
Koosje Wiegman-Nederbragt
Akersloot
Palliatieve terminale zorg betekent zorg voor hen voor wie gene
zende behandeling niet meer mogelijk is (palliatief) en die zich
vermoedelijk bevinden in de laatste drie maanden van hun leven
(terminaal). De zorg is gericht op een zo goed mogelijke kwaliteit
van leven, zowel voor degene die gaat sterven als voor zijn/haar
naasten. De begeleiding is er op gericht de laatste levensfase dra
gelijk te maken, zodat het levenseinde zo waardig mogelijk tege
moet kan worden gezien. De vrijwilligers hebben allen een basis
training van vijf dagdelen gevolgd en worden door het jaar heen
voortdurend bijgeschoold.
Werkwijze
Veelal zijn het. wijkverpleegkundi
gen die één van de coördinatoren
van VPTZ vragen om een intake
gesprek te doen bij een van him
cliënten. Dat. gesprek vindt, altijd
snel (soms nog de zelfde dag)
plaats. Vervolgens stelt, de coördi
nator een rooster op aan de hand
van de wensen van de cliënt, en
diens mant.elzorger(s). Zij houdt,
daarbij uiteraard rekening met de
beschikbaarheid van de vrijwilli
gere (16 vrouwen en 4 mannen).
Ondersteuning kan worden gege
ven van 07.00 uur 's ochtends
tot. 11.00 uur 's avonds, meestal
in blokken van drie a vier uur.
(Tijdens de nachtelijke uren is de
professionele thuiszorg beschik
baar). Een zogenoemde inzet kan
één of meerdere keren per dag of
per week plaats vinden.
De coördinator heeft regelmatig
contact met zowel de betrokken
vrijwilligere als de cliënt, en/of de
mantelzorgere.
Vrijwilligers
Dikwijls wordt, de vraag gesteld,
waarom vrijwilligere voor dit. werk
worden ingeschakeld. Dit komt,
omdat, vrijwilligere niet. alleen
gemotiveerd en betrokken zijn,
maar vooral ook tijd hebben. Zij
zijn in staat, en kiezen er bewust,
voor om ruim tijd te besteden aan
(het. helpen van en luisteren naar)
mensen. Him inzet wordt weliswaar
op vrijwillige basis verricht, maar is
niet. vrijblijvend.
Met. VPTZ Alkmaar (Humanitas)
bestaan goede contacten: mochten
zij in him werkgebied (waaronder
de Egmonden) vrijwilligere te kort.
komen, dan zoeken zij contact niet
onze stichting niet de vraag of
wij kimnen/willen inspringen.
Aanmelding
Het zijn meestal wijkverpleeg
kundigen die belanghebbende(n)
attenderen op de mogelijkheid
van palliatieve, terminale zorg
thuis. Maar men kan ook zelf
rechtstreeks contact opnemen
niet één van de coördinatoren
(Ans Teimissen of Annemieke
Geurtsen) via 06 17 96 73 89.
Regelmatig komt het voor, dat
mensen pas heel laat de zorg
van VPTZ Heiloo, Akersloot en
Limmen inroepen. Dat is jammer.
Het is dus raadzaam dat, zodra
u het vermoeden heeft dat u zelf
of een familielid in een terminale
fase terecht dreigt, te komen,
contact wordt gezocht niet de
stichting.
Ook ondersteunt de stichting
mensen in een pré-terminale fase:
mensen niet een levensbedrei
gende ziekte, maar die nog niet
terminaal zijn.
Meer weten?
072 533 80 02 (Marijke Ai'ler)
of vptzheiloo@gniail.com of
www.terminalezorgheiloo.nl.
(le prijs)
Nu er van de dagen
n ie ts te pl ukken l ijkt
geen blad, geen bloem, geen vrucht,
nu is de boom wel zo gevallen
dat h ij het dich tst bij de appels blijft.
Nu geen u urminuut, geen tel
meer telt, staan de wijzers stil.
Gebroken geven ze het foute uur
en is de tijd een open wond
tot helen niet in staat.
Nu de sp iegel enkel en alleen
zichzelf nog reflecteert,
zelfs niet de woorden op de muur
schaa mt de zo n zich voor zijn licht
en schuilt tussen sterren bij de maan.
Hoor da n nu dat het in je zit
watje niet ziet, Hij is niet
het ritselen va n bladeren,
niet het klapperen van zeilen op zee,
Hij is de vonk die de lucht
aanwakkert tot storm.
Voel nu dan da t het in je komt
watje niet ziet, Hij is niet
het fla ddere n om je hee n.
Niet de vlin der op de bloem vlak voor
je-
Hij is de vonk die vleugels aanzet,
Luister naar wat in je spreekt
naar wat je niet hoort, Hij is niet
de zinn en in het verhaal,
niet de woorden die je hoort,
Hij is de vonk die adem maakt tot
stem.
Weet nu da n dat alles i n je is.
Die zelfde vonk gaf hij je, die blijft;
eens gegeven blijft gegeven en wat
wegra ak t, ra ak je noo it m eer kwijt,
Je ke nt nu de vo nk en weet hem b ij je,
Willum Kraaijeveld, Akersloot
Een van de VPTZ-vrij willigere
was ingezet, bij een terminale
patiënt. Hij wist. dat. het. erg
moeilijk was om niet haar con
tact te krijgen en had daarom
veiligheidshalve de partituur
van een concert waaraan hij
zijn medewerking zou verlenen,
meegenomen om alvast, wat. in
te studeren.
Hij begon zachtjes te neuriën
en toen de patiënt door haar
lichaamstaal liet. blijken dat. zij
dat. wel prettig vond, ging hij de
liederen zingen. "Het werd een
onvergetelijke middag", aldus
de vrijwilliger, "ik heb alle par
tijen die ik in het concert moest
zingen, bij haar gezongen. En
ook nog alle liederen uit ons
laatste concert!"