Welke keuzes maakt Heiloo in welzijn?
Zomaar een dag
bij Stichting Welzijn Heiloo
De bijlage Zorg en Welzijn verschijnt drie keer per jaar in de Uitkijkpost in de maanden februari, juni en oktober. Voor meer informatie: info@uitkijkpost.nl.
HEILOO - Door zware overheidsbe
zuinigingen moeten ook gemeenten
drastisch bezuinigen op hun uitgaven;
ook de gemeente Heiloo ontkomt hier
niet aan.Tegelijkertijd worden functies
vanuit de AWBZ overgeheveld naar de
Wet Maatschappelijke Ondersteuning
waardoor de gemeente er taken bij
krijgt.
Bovendien wordt er op aangedron
gen dat senioren langer thuis blijven
wonen. De gemeenten hebben tegelij
kertijd te maken met nog twee andere
decentralisaties, namelijk de Participa
tiewet en de Jeugdzorg. Gemeenten
krijgen hierdoor meer taken, die ze
met minder geld moeten uitvoeren en
hebben meer financiële risico's. Dat
heeft gevolgen voor het voorzieningen
niveau in Heiloo. Door de vergrijzing
zal de vraag naar zorg toenemen. De
prognose van CBS is dat in Heiloo in
2015 zo'n 24,5% tot de oudere bevol-
kinggroep (65+) hoort, in 2020 meer
dan een kwart en in 2030 zelfs 27%.
Bovendien zal het aantal mensen met
dementie fors toenemen. Aangezien
Heiloo een relatief grijze gemeente is,
valt de prognose voor dit dorp ongun
stiger uit dan het landelijke niveau.Tus
sen nu en 2040 zal volgens de prognose
van Alzheimer Nederland het aantal
in Heiloo groeien van 500 naar circa
1200 mensen in 2040. Door landelijke
bezuinigingen in de zorg zal de druk
op mantelzorgers en de vraag naar
vrijwilligers toenemen; voor Heiloo
zou dit betekenen dat er zo'n 300 extra
vrijwilligers in zorg en welzijn nodig
zijn. De aangekondigde bezuinigingen
treffen de G5 het hardst. Hierin trekken
Stichting Welzijn Heiloo, Muziek- en
dansschool Heiloo, Bibliotheek Heiloo,
Stichting Peuterspeelzalen en Stichting
Jeugd en Jongeren Heiloo samen op.
De G5 heeft voorgesteld om de pijn
te verdelen over alle gesubsidieerde
organisaties (behoudens de kleintjes).
Zoals het er nu uitziet staat de G5-
organisaties een bezuiniging van 5,5
ton te wachten, verspreid over driejaar
(tot 2016). Het totaal aan gemeente
lijke subsidies van dit jaar bedraagt
2,1 miljoen, waarvan 1,7 miljoen voor
de G5. Dus 5,5 ton komt neer op een
korting van circa 30%. „Dat betekent
een enorme verschraling in welzijn en
cultuur in Heiloo." Marian van Dam,
directeur van SWH, maakt zich zorgen
over de gevolgen voor de kwaliteit van
dienstverlening. Want het actuele tra
ject van driejaar 2,7% bezuinigen is nog
niet eens klaar. 2014 is daar het laatste
jaar van. Bijkomende onzekerheden
voor SWH zijn mogelijk hogere kosten
voor huisvesting door een in oktober
nog te bepalen accommodatiebeleid en
onduidelijkheid rond de WMO. Zij ziet
bovendien het einde van alle bezuini
gingen nog lang niet in zicht. Om ook in
de toekomst de kwaliteit van dienstver
lening èn het huishoudboekje van SWH
op orde te houden, zal de stichting alle
Marian ten Dam: „Welzijn Heiloo heeft tot doel om de zelfredzaamheid en par
ticipatie van volwassenen in Heiloo te bevorderen." Foto: Carolien Breed
zeilen moeten bijzetten. SWH is samen
werkingsverbanden aangegaan met
de G5 en andere welzijnsorganisaties
uit Bergen en Castricum, WonenPlus
Noord-Holland, ouderenbonden en
thuiszorgorganisaties. Ook maakt SWH
deel uit van het Platform Vrijwilligers
organisaties Zorg Welzijn en onder
neemt ze gezamenlijke activiteiten.
Kwaliteit dienstverlening
Marian van Dam legt haar zorgen uit:
„Stichting Welzijn Heiloo heeft tot doel
om de zelfredzaamheid en participatie
van volwassenen in Heiloo te bevorde
ren. Door het bieden van persoonlijke
ondersteuning kunnen kwetsbare
groepen en ouderen langer zelfstandig
thuis blijven wonen. Onder leiding van
de medewerkers van de SWH worden
bijna 300 vrijwilligers aangestuurd;
de ogen en oren van de organisatie. Zij
signaleren dat de vraag naar onder
steuning complexer is geworden. Door
de ouderenadviseur en de welzijns-
coach werd in 2010 per cliënt gemid
deld 1,5 uur persoonlijke ondersteuning
geboden, dat is inmiddels drie uur. En
om de zorgkosten omlaag te krijgen, is
eigenlijk meer ondersteuning nodig."
Zij vreest echter een verschraling van
het dienstenpakket van SWH wanneer
de bezuinigingen in deze omvang door
gaan, de raad beslist hierover begin juli.
„Personeelskrimp heeft gevolgen voor
het niveau van onze dienstverlening,
met wachtlijsten voor de ouderenad
viseur en welzijnscoach als gevolg. Dit
werkt door in de persoonlijke onder
steuning; het wordt lastig om een
groeiende groep kwetsbare ouderen
te bereiken. Door minder professionele
begeleiding haken vrijwilligers eerder
af, terwijl de vraag naar vrijwilligers
juist toeneemt! Door te bezuinigen
op welzijn breek je iets af dat moeilijk
weer op te bouwen is."
Kwetsbare groepen ontzien
Wethouder Zorg en Welzijn Jacob
Ouderkerken erkent de bijna onmoge
lijke spagaat waarin de gemeente zich
bevindt. Minder geld vanuit de overheid
voor meer taken op het bord dwingt de
gemeente duidelijke keuzes te maken.
Hij kan zich de zorgen van Van Dam
indenken, maar is van mening dat ook
SWH kritisch naar het eigen beleid
moet durven kijken. Het college respec
teert de wijze waarop de instellingen
hun beleid uitvoeren. Maar er is een cul
tuuromslag in denken nodig om meer
te focussen op de prioriteiten. „Aan
bezuinigen valt niet te ontkomen!" De
wethouder legt uit dat het college na
gedacht heeft over hoe de bezuinigin
gen uit te voeren. „We hebben getracht
hierin beleidsinhoudelijk een weg te
vinden waarbij kwetsbare burgers en
risicogroepen zoveel mogelijk worden
ontzien. Om subsidies die bijdragen aan
de beleidsdoelstellingen, zoals bijvoor
beeld voor mantelzorgprojecten, zo
lang mogelijk in stand te houden." In de
Kaderbrief 2013-2017 van 18 juni staat te
lezen:'In het (recentelijke) voorstel van
de G5 waar iedereen naar verhouding
hetzelfde inlevert, kunnen activiteiten
toch ongewenst verdwijnen. Bovendien
moeten organisaties jaarlijks wel een
inspanning leveren, maar het wordt
elk jaar slechter. Het kan een willekeur
worden wie er uiteindelijk het bijltje
bij neer gooit. Dit kan in bezwaar en
beroep als niet billijk worden ervaren.'
„Vaak vragen mensen aan mij: 'wat ge
beurt er nu zoal in het Trefpunt, is dat
niet een plek waar vooral oudere men
sen een potje komen klaverjassen'?"
Aan het woord is Claudia Spit, coördi
nator diensten bij de Stichting Wel
zijn Heiloo. Maar er vinden toch echt
nog wel wat meer activiteiten plaats,
waarvan hierbij een korte impressie.
„Deze dag begint met een werkoverleg
over de op handen zijnde bezuinigin
gen. Als de gemeentelijke bezuini
gingen ook deze organisatie zouden
raken, dan is de uitdaging hoe we de
zo noodzakelijke dienstverlening toch
nog enigszins in stand kunnen hou
den. Na het werkoverleg is het tijd om
de mail te checken. Er is een noodkreet
van een vrijwilligster die voor ons we
kelijks de boodschappen doet bij een
dame van 93 jaar. Het gaat al langere
tijd niet goed, maar nu dreigt het echt
mis te gaan. Deze mevrouw is erg
verward en raakt vervuild. Eerst wordt
geluisterd naar de vrijwilliger hoe haar
ervaringen zijn. Er wordt vervolgens
contact gelegd door de ouderenad
viseur met familie en de thuiszorg.
Er wordt besloten dat de frequentie
voor thuiszorg omhoog gaat en dat
er wordt gezocht naar een plek in
een verzorgingshuis. De vrijwilligster
wordt gecoacht in het omgaan met
deze situatie en is gelukkig bereid om
voorlopig de boodschappen te blijven
doen. Echt geweldig van haar, want
het is niet makkelijk en geen pretje in
deze situatie, maar het feit dat deze
dame altijd erg blij is met haar komst
maakt veel goed. Tussendoor rinkelt
de telefoon, een mevrouw van 95 jaar
die net weduwe is geworden, vraagt of
alsjeblieft die lieve meneer van Graag
Gedaan, die pas haar tuin wat heeft
opgeknapt nog een keertje kan komen
om de bladeren weg te harken, dat
deed haar man altijd, maar ze kan het
echt niet meer zelf. Natuurlijk wordt
dat geregeld. En dan zit er alweer een
dame te wachten met wie ik een af
spraak heb. Deze mevrouw is weduwe,
is kort geleden gestopt met werken
en heeft geen groot sociaal netwerk.
De structuur van het werken is weg
gevallen en dat valt vies tegen. Ze wil
dolgraag aan de slag als vrijwilliger.
Ze kan meteen gekoppeld worden aan
een dame van 85 jaar, die door een
operatie geen boodschappen kan doen
en ook eenzaam is. De afspraak om
deze week nog samen naar de super
markt te gaan wordt direct gemaakt.
Door haar horeca ervaring lijkt het
haar ook leuk om als gastvrouw in
het Trefpunt te werken. Er is toevallig
nog een plekje en ze wordt per direct
ingezet. Het was weer een hectische
dag, maar het is ongelooflijk dankbaar
en nuttig werk, vooral het werken met
kanjers van vrijwilligers is geweldig."
