te Oprniming ra dm
HELDER
oOURANT
P EN OMSTREKEN
No. 439.
ei 1877.
Vijfde Jaargang.
Oplaag 4000 Exemplaren. II verBcuijnt nmsaag-en Vrijdagmiddag.
ADVERTENTIEN
Iets over den Oorlog.
NIEUWSTIJDINGEN.
Commissarissen der ONDERLINGE BR,
eeren DE JONG 8[ Co., gevestigd bir'
belanghebbenden te berichten, dat gist
REKENING en VERANTWOORDING
I Blaadje.
volledige orde bevonden zijnde, met oir^
reuwoordigheid van eenige Heeren Corr
Maatschappij en mochten ons opnieuv
Amsterdam, 27 April 1877.
ad. CommwsoOEN
OVEN. H. W. BARON
VAN WAAR
L. G. A. GRAAF
Mr. C. H. B. BO
=en, Iilcederen, enz., alsmede Koopman
OEN
Abonnement franco p. post 50 Ct. p.3maanden.| Uitgevers BERKHOUT Co.,
Afzonderlijke nummers 1 Cent.
te HELDE R.
Van 15 regels 25 Centenelke regel
meer 5 Centen; grootere letters worden
naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 ure bij de Uitgevers bezorgd zijn.
Reeds lang was de toestand in 't Oosten
gespannen. TuTkije, verarmd en nitgepnt
door de weelde van zijn beheerscher en
diens hooge ambtenarenverkeert sinds
eenige jaren in financiëelen nood; de fana
tieke mahoraedaansche bevolking koelt gaarne
bij voorkomende gelegenheden hare woede
aan de christenen en leeft met de grens
bewoners, Montenegrijnen, Serven en Rume-
niërs nagenoeg altijd op voet van oorlog.
Deze zoeken daarom gaarne bescherming
tegen hunne talrijke vijanden bij de Russen,
hunne naaste buren. De keizer van Rusland,
altijd geneigd zijne veroveringen nit te
breiden, was tot ondersteuning steeds bereid
en vlamde op de gelegenheid den naar zijne
meening uitgeputten Turk eenige provinciën
te ontrooven, misschien wel, als 't geluk
wou dienen, den Bosphorus te bemachtigen
en alzoo de Zwarte Zee geheel af te sluiten.
Reeds vele jaren geleden voorzagen de
Europeesche mogendheden wat 't doel van
den Russischen keizer was, toen deze de
stad Sebastopel tot een van de sterkste
oorlogshavens maakte, en kwamen de Turken
te hulp.
Erankrijk, Engeland en hunne bondge-
nooten stuitten den Noordschen kolossus
in zijne plannen en wisten hem, na de
inneming van Sebastopel, aan banden te
leggen, 't Waren intnsscben papieren ban
den, die in 1870, tijdens den oorlog tnsschen
Erankrijk en Pruisen, eenvoudig verscheurd
werden. In de meening dat hij van Frankrijk
niets te vreezen heeft, en dat ook de Pruisen,
wier belangen er minder rechtstreeks meê
gemoeid zijn, niet spoedig tot een porlog
zullen besluiten, acht de Russische keizer
thans den tijd aangebroken zijne reeds lang
gekoesterde plannen te verwezenlijken, 't
Beschermheerschap over de christenen in
't Oosten lachtte hem toe, daardoor toch
zou hij diep kunnen ingrijpen in de aan
gelegenheden van 't Turksche rijk.
Hij had op de onmacht der Turken ge
rekend en voorondersteld, dat deze zouden
moeten toegeven, uit gebrek aan genoeg
zame verdedigings-middelen, of, kwam 't
al tot oorlog, dat hij dan verreweg de sterkste
zou zijn. Dit schijnt echter nog niet zoo
zeker. Bij de Turken is 't fanatisme opge
wekt, en wanneer dat in werking komt, dan
kan 't leger van den Grooten Heer nit
Azië een toevoer van geloofsgenooten krijgen,
talrijk als 't zand aan den oever der zee.
Ook houdt Engeland een oog in 't zeil
en is gereed met een sterk eskader gepant
serde schepen te hulp te komen, wanneer
't krijgsgeluk Rusland den Bosphorus doet
naderen.
't Russische volk schijnt met den oorlog
ingenomen en geeft blijken dat st de regeering
wil ondersteunen, door aanzienlijke sommen
beschikbaar te stellen tot verzorging van
gekwetsten. De keizer geeft 40 millioen
roebels uit zijne privaatkas. Dat ieder nu
wel min of meer zal moeten volgen, is
duidelijk voor ieder, die eenigszins met de
^stellingen van 't groote Russische rijk
bekend is!
Zulk een opgewondenheid treft men van
tijd tot tijd in de geschiedenis der vol
keren aan. 't Schijnt een koortsachtig iets
te zijn, dat in de lucht zit en ingeademd
wordt. De Turken en Russen staan
tegen elkander als twee strijdlustige hanen,
die door hunne eigenaars (denk hier be-
heerschers) worden opgehitst tot razende
woede.
Welke der beide partijen den strijd zal
winnen, kan natuurlijk nog niet beslist
worden, want de oorlogskansen* zijn wissel
vallig en Rusland schijnt de zwarigheden
lichter geacht te hebben dan ze in werke
lijkheid zijn. Dat de Russische keizer meester
van den Bosphorus zal worden, is hoogst
onwaarschijnlijk, want, komen de zaken
zoover, dan zijn de Europeesche mogend
heden wel genoodzaakt er tusscben te komen.
Loopt de zaak meê, dan zal Rusland
waarschijnlijk een vergrooting van grond
gebied krijgen, maar of dat op den duur
een aanwinst zal zijn, moet de tijd nog
leeren. Rusland heeft reeds één Polen en
zou in de veroverde Turksche gewesten wel
een tweede kunnen vinden. De kolossus
zou daardoor wel een reus kunnen worden
met voeten van leem. Zeker is 't, dat in
elk geval 't volk niet door die vergrooting
gebaat wordt, 't "Volk geeft zijn geld en
zijn leven slechts, wanneer men de zaak in
den grond beschouwt, om de heersch- en
veroveringszucht van zijn gebieder in de
hand te werken.
De berichten van 't oorlogstooneel zijn
tot op heden nog van niet veel beteekenis.
De Russen hebben den aanval begonnen
en de Turken zijn teruggedrongenzoo
luidt 't bericht aan de eene zijdeaan den
anderen kant bericht men weer, dat de
Turken een overwinning hebben behaald.
Er kan dus nog niets met zekerheid be
paald worden, en niemand kan ook zeggen
wat hier wenschelijk zou zijn. De eerste te
legrammen liegen gewoonlijkom den men-
schen de oogen te verblinden en daardoor
't crediet van de belanghebbende partij te
verhoogen. Eerst later, wanneer de voorge
vallen feiten niet meer tegen te spreken zijn,
komt men tot een duidelijk eu klaar in
zicht der zaken.
De onaangenaamheid van den tegenwoor-
digen toestand gevoelt geheel Europa
reeds dadelijk, daar Rusland een bevel
heeft uitgevaardigd, waarbij de uitvoer van
granen wordt verboden.
Wij betalen dus reeds alleu, die brood
eten, ons contingent aan de oorlogsbelasting,
ofschoon ons de zaak volstrekt niet aangaat,
't Zou wenschelijk zijn, dat de onzijdige
mogendheden in dat geval ten minste pressie
op de Russische regeering uitoefenden, op
dat de mindere man, die door de duurte
van 't brood in zijn eerste behoefte wordt
gedrukt, niet 't zijne zou moeten bijdragen
om de grillen van een veroveraar te steunen.
Spreken Engelsche, Fransche en Duitsche
bladen in dien geest, dan wordt Rusland
zedelijk gedwongen dezen maatregel op te
heffen. Eendracht zon ook hier moeten
werken, en 't is beter dat enkele speculan
ten schade lijden, dan dat den minderen
man, die toch ook mensch is, 't brood
wordt onthouden of 't verkrijgen daarvan
hem moeielijk wordt gemaakt, 't Is weer
oorlogDe lasten daarvan zullen 't meest
op 't volk drukken.
Wanneer zal toch eens de tijd aanbreken,
dat de oorlog, dat 't menschenm oorden als
een verfoeielijke zaak wordt beschouwd
gebrandmerkt door de verachting van elk
weldenkend mensch?
De tijd schijnt nog ver, waarin de vrede
op aarde zal heerschen. Moge 't onderwijs
en de verlichting eenmaal uitwerken, dat
de menigte zich niet langer opoffert voor
't belang van een heerscher.
HELDER, 1 Mei 1877.
De heer J. Bakker, leerling aan
de Zeevaartkundige school van den
heer Leger heeft gisteren met goed
gevolg examen afgelegd als 3e stuur
man voor de groote vaart.
Jl. Vrijdag en gisteren kwamen
alhier een 10 tal vischvaartuigen
nit Blokhauzen (Prnisen) voor het
eerst in deze haven met een belang
rijke hoeveelheid groote schol, 30 a
36 wigtjes ieder, welke in afslag wer
den verkocht, de levende van f 10.50
tot f 14.00, de doode van f 5.50 tot
f 7.00 per wigtje. In geen jaren is
zooveel schol aangevoerd als thans.
Ook door Urker en Volendammers
wordt veel gevangen.
Zondagavond gaf de vereeniging
»Cecilia" een zanguitvoering in de
zeer net gedecoreerde zaal van Musis
Sacrum. De verschillende nummers
werden goed voorgedragen maar
bijzonder vielen no. 3 en 4 van de
eerste afdeeling in den smaak van
de toehoorders. Een gezellig bal
volgde daarop.
De vereenigingen Vaderland
en Oranje" en »Gandium Inter Nos,"
voerden Zondagavond in Tivoli op
't tooneelspel 't Lied van Moeder,"
gevolgd door »Kort van Memorie."
Toonden de spelers in 't algemeen,
dat zij hunne respectieve rollen
goed bestudeerd hadden, zoo komt
toch aan Walling in 't bijzonder een
woord van lof toe. Ook de beide
dames kweten zich uitmuntend van
bare taak en als kleine Henri zoo
voortgaat, dan belooft't wat voor
de toekomst.
Een prettig bal hield de leden en
geïntroduceerden nog lang bijeen.
Als een bijzonderheid vermelden
wij, dat gisteren door iemand een
nestje met drie jonge Leenwerikken
is gevonden. Is die tijd reeds vroeg,
verwonderlijk is het bovendien dat
de jonge diertjes niet dadelijk door
de nog vinnige konde bezweken zijn.
Men schrijft ons van Vlieland:
Gisteren werd alhier door kerke-
raad en kiescollegie beroepen tot
herder en leeraar, de Wel-Ew. heer
S. te Gempt, vroeger predikant te
Batenburg."
In den loop van dit en het
volgende jaar, knnnen honderd twin
tig ko mmiezen der 4de kl. der directe
belastingen, in- en uitgaande rech
ten en accjjnsen, worden aangesteld
op een bezoldiging van f 420 's jaars
en een toelage voor eens van f 75
voor uitrusting, nadat zij op de linie
van toezicht zijn in dienst gesteld.
Adres vóór den ln Juni a. s. bjj
het Departement van Financiën. Zie
verder de St.-Ct. No. 98.
Een brutale diefstal had dezer
dagen te Swalmen plaats. Terwijl de
vrouw des huizes zich alleen in hare
woning bevond, drong een vermomd
manspersoon binnen. De vrouw viel
in zwijm, en de dief, na de denr
gesloten te hebben, nam nit een
kist f 800 mede. De politie doet on
derzoek.
Op eene listige wijze werd Vrij
dagavond de postmeester te Dieren
bestolen. Tijdens deze afwezig was,
vervoegde zich ten zijnen huize een
welgekleed vreemdeling, die van de
meid verlangde mijnheer te spreken.
Op de betuiging dat deze niet te
huis was, maar zich in het hotel
Westhoff bevond, verzocht hij haar
den postmeester te verwittigen dat
er een oud vriend was, die hem ver
langde te spreken. Haren tegenzin
hiervoor werd spoedig overwonnen
door een fooi. Toen echter de ge
noemde postmeester te huis kwam
was »zijn oude vriend" verdwenen,
de geldkist opengebroken en daaruit
een som van f 180 ontvreemd. De
politie doet onderzoek om den be-
hendigen dief machtig te worden.
Op de jaarmarkt te Schjjndel
zijn twee koeien bezweken door het
overtollige drinken van water, waar
toe men die dieren geforceerd had
door ze groote hoeveelheden zout te
doen inzwelgen, met het doel haar
