't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL.
No. 1737.
Woensdag 9 October 1889.
Zeventiende Jaargang.
Mevrouw Von Salten
NIEUWSTIJDINGEN.
Abonnement
per 3 maanden binnen de gemeente 50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlgke nummers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BEEK HOUT Co., te Helder.
Bureaux: SPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT.
Advertentiën
van 1 tot 5 regels25 Cen
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berokend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorg-d zijn-
DONDERDAG 10
OCTOBER a. s. zal
met de aflevering
van ons Premiewerk
worden aangevangen. De aflevering
geschiedt aan het Bureau Spoor
straat en in den Boekwinkel aan
de Zuidstraat. Tot dien tijd kan
men nog Bons inzenden.
DE UITGEVERS.
HELDER, 8 Oct. 1889.
In de vergadering van het Departement
Helder der Maatschappij tot Nut van 't Alge
meen, gehouden den 25 November 1887, werd
een voorstel om tot opheffing der hier bestaande
Nntsspaarbank over te gaan, in handen gesteld
van eene commissie, heiast met de voorbereiding
der bespreking van dit belangrijk onderwerp.
Door die oom missie werd, dd. 19 December, d.
a. v., een rarport uitgebracht, waarin de erken
ning werd uitgesproken, dat de Nutsspaarbanken
reden van bestaan hebben verloren, dat de Post
spaarbanken meer waarborg van zekerheid ople
veren en dat opheffing onzer spaarbank dus plicht
is. Onze lezers znllen zich voorzeker berinneren
dat het voorstel tot opheffing, ondanks het zaak
rijk rapport der commissie van advies, en ondanks
de krachtige verdediging van voorsteller en me
destanders, bij meerderheid van stemmen werd
verworpen. In verband met deze beslissing
is het zeker niet van belang ontbloot, kennis te
nemen van het overzicht der Nutsspaarbanken,
gegeven door den heer J. Brninwold Riedel, al
gemeen Secretaris der Maatschappij Tot Nut van
't Algemeen, en geplaatst in het September-num-
mer van het „Jonrnal des économistes." Op de
vraag omtrent de wenschelijkheiddat, terwijl de post
spaarbank overal gelegenheid tot sparen aanbiedt,
de departementen voortgaan met het doen blijven
voortbestaan der Nutsspaarbanken, antwoordt de
beer B. R. aldus
„Het is ongetwijfeld waar, dat, boe veelvuldi-
ger de gelegenheid tot sparen openstaat, boe
grooter de kans is, dat men er gebruik van
maakt; en het i'b óók waar, dat in verschillende
aanzienlijke departementen er spaarbanken be
staan, wier opheffing zelfs door den meest vuri-
gen voorstander van de postspaarbank zou wor
den betreurd. Maar vele zijn er ook omtrent
welke men, met het oog op de vele moeilijkheden,
tot een ander oordeel moet komen."
Na een uitvoerig overzicht van den tegenwoor-
digen toestand der spaarbanken, waaruit blijkt,
dat het gezamenlijk aantal inleggers bedraagt
169,129, en na een onbepaald vertrouwen te
hebben uitgesproken in de credietwaardigheid der
instellingen van de Maatschappij, geeft de schrij
ver als zijn vermoeden te kennen, dat er na de
oprichting der postspaarbank geene departemen
tale banken meer zullen worden opgericht, want
waarvoor zonden ze dienen, nn de postspaarbank
voorziet in elke behoefte?
Toch hoopt bij, dat de bestaande kassen, ze
delijk gesteund als zij worden door een vereeni-
ging, die sedert meer dan 100 jaren it. meer
dan één opzicht ten goede is gekomen aan bet
Nederlandsche volk, nog gedurende tal van jaren
even zoovele bewijzen zullen zijn van de waar
heid, dat er om te blijven bestaan, in de intel-
lectnëele en moreele ontwikkeling van bet volk
een materiëeie basis noodig is, die men nooit
moet veronachtzamen.
Men schrgft van Terschelling d. d.
2 October:
Sedert eenige dagen ligt hier buiten
de haven een torpedo-schokker met 2
onderofficieren en 6 man torpedisten, onder
bevel van den len luittenant-adjudant bg
het korps torpedisten, jhr. E. H. Storm
van '8 Gravesande, met opdracht om het
meermalen besproken wrak der Engelsche
katoenboot »Tynemouth", weg te ruimen,
voor zoover het gevaarlijk ligt voor de
scheepvaart.
Het stormachtige weder belette het
werken in de terecht zoo gevreesde Bui
tengronden, doch toen het gisteren eenigs-
zins bedaarde, ging men er op uit, terwijl
alle visschers-vaartuigen, wegens het on
gunstige weder, in de haven bleven. Ge
sleept door de Neptunus, waagde men de
gevaarvolle onderneming, bg stevigen NW.
bries en sterke branding, waarhjj nog 3
ankers verspeeld werden, met het gelukkig
gevolg, dat bij het tweede schot de stuk
ken van den cilinder tot 60 M. hoogte
opvlogen en er een waterkolom opsprong
van ongeveer 10 M. dikte en 40 M. hoogte,
Nadat dit vernielingswerk alzoo volbracht
was, werd het hoog tijd voor de boot en
de schuiten om te vluchten, daar het on
mogelijk was, langer in de branding te
verkeeren. Niemand hier, die met de ge
vaarlijke ligging van het wrak bekend is,
had gedacht, dat het werk gisteren zou
gelukken; algemeen roemt men de leiding
van het werk en den daarbij betoonden
moed. Onze torpedisten hebben getoond,
wat zij kunnen en durven en aan de
scheepvaart een hoogst belangrijken dienst
bewezen, vooral aan de kustvisscherij.
In de Staatscourant" leest men,
dat de bestekken voor de nieuwe sluis te
IJmuiden gereed zjjn, en dat de aanbe
steding den 27sten December e. k. zal
plaats hebben.
Donderdag is te Haarlem het huwe
lijk voltrokken tusschen A. C. Balabrega
en Rika Meijland, bekend wegens den in
September des vorigen jaars op den Dreef
te Haarlem tegen hen gepleegden moord
aanslag door Hoogerbeets, die wegens dit
feit thans gevangenisstraf ondergaat.
Belangstellenden van eiken rang en stand
waren in grooten getale op het raadhuis
gekomen, om van de plechtigheid getuige
te zjjn.
Zaterdagmorgen omstreeks halfvier,
had aan boord van het stoomschip »His-
pania," in de haven te Zaandam, een
treurig ongeluk plaats. De stoomlier,
waarmede de balken uit genoemd schip
gelost werden, geraakte onklaar, waarom
W. van Westerop en K. de Boer, beiden
met de bediening van de lier belast, zich
langs de giek naar de rammelsehgf be
gaven, ten einde door de zwaarte van
hun lichaam de ijzeren haken, waaraan
de balken worden opgeheschen, en welke
te hoog waren, te doen zakken.
De werkman S. H., die mede aan boord
aanwezig was en helpen zou om de haken
weer op hunne plaats te brengen, deed
met den zoogenaamden handelvan de
stoomlier een verkeerde beweging, waar
door Yan Westerop en De Boer, die niet
zonder grond gevaar zagen, luid begon
nen te schreeuwen. Daardoor geheel
van zijn stuk gebracht, beging S. H. de
onhandigheid bedoelden handelt weder
zoo te verplaatsen, dat Yan Westerop en
De Boer met groote kracht naar boven
werden geheschen, waarbjj het been van
eerstgenoemde, dat hij door een jjzeren
ring had gestoken, met zooveel kracht
tegen de rammelschijf aankwam, dat dit
boven de knie afbrak,; terwijl De Boer
geen letsel bekwam.
Van Westerop had na het ongeluk ge
noeg tegenwoordigheid van geest, behou
den om, niettegenstaande hij tevens ern
stig aan den linkeronderarm gekneusd
werd, toch nog langs een touw naar be
neden te klimmen. Na door dokter
Kronenberg voorloopig verbonden te zijn,
werd Van Westerop per brancard naar
het gasthuis te Amsterdam vervoerd. Ook
S. H. had door het breken van den ijze
ren ketting belangrjjke hoofdwonden ge-
Te Utrecht, waar het groenloopen
voor de noviti der Universiteit wederom
in vollen gang is, werd Woensdagmiddag
aan de Ganzenmarkt een der slachtoffers
der traditie, door eenige studenten bevo
len, om een oude vrouw, die aldaar liep,
een kus te geven, dat het klapte. Deze
opdracht scheen den novitius maar weinig
naar den zin; althans hjj draalde wat
lang. Het vrouwtje, vernomen hebbende
of gissende wat er moest voorvallen, keerde
zich om en maakte een einde aan den
innerlijken tweestrijd van het jonge
mensch, door te zeggen.
»Nou jonker, geneer je maar niet, ga
je gang maar; ik heb reeds bespeurd wat
je doen moetZe hebben het zeker wel
op mij voorzien, want reeds meermalen
hebben de groentjes mij moeten kussen".
Na zooveel aanmoediging kweet de no
vitius zich dapper van de hem opgedragen
taak: de jongelui stopten het vrouwtje
een goede fooi in de hand, dat daarop
haars weegs ging.
Een vondeling.
Door een politie-agent werd Donderdag
avond op de stoep van perceel Keizers
gracht 281 te Amsterdam een mandje
gevonden, waarin een levend kind van het
manneljjk geslacht, gewikkeld in een stuk
deken. Bjj het kind was een briefje ge
voegd, waarop staat: geboren 26 Sept.
en de naam Barend, alsmede dat de kleine
Oud-Luthersch is. Het kind werd door
tusschenkomst der politie naar het stads-
bestedelingenhuis overgebracht. Naar de
moeder wordt onderzoek gedaan, alsmede
naar dengeen, die het kind te vondeling
heeft gelegd.
Onlangs werd in eenige bladen ver
meld, dat er te Utrecht een minderjarige
dochter plotseling uit het ouderljjk huis
was verdwenen, omreden dat zij, harts
tochtelijk verliefd, met haar beminde ge
vlucht was, toen haar ouders het plan
hadden opgevat om naar Argentinië te
gaan. Op verzoek der ouders werd de doch-
door de politie nagezet en opgespoord,
en in de ouderlijke woning teruggebracht.
Yan nabestaanden dier familie verneemt
men thans de treurige tijding, dat het
zóó jeugdige meisje gedurende de reis naar
de Argentgnsche Republiek over boord ge
sprongen is. Op deze wijze maakte zij een
einde aan haar verbroken liefdes-roman,
aangezien de verliefde jongeling niet in
staat was ook daar heen te gaan.
Onder de ongelukkigen, die bij de
ramp te Antwerpen omkwamen, behoort
ook een Groninger, De Yries, die een
half jaar ongeveer als smid in het bus
kruitmagazijn te Antwerpen werkzaam was.
Hg liet een vrouw en 2 kinderen na,
een dochter van 17 a 18 en een kind
van 21ji jaar. Deze waren door de ramp
van alles beroofd. Hun werd door het
comité te Antwerpen voorloopig 10 francs
gegeven. Voorzien van dat geld, onder
nam de vrouw met hare beide kinderen
de reis te voet naar Groningen. Daarbij
koos zg echter een geheel verkeerde
richting over Weerdt, Roermond, Venloo
enz., zoodat zg 11 dagen noodig h^d om
te Nijmegen te komen.
In die plaats werd hun welwillend hulp
verleend door den heer L. van Emden,
die voor hun verdere reis per spoor naar
Arnhem zorgde, terwijl hun door zijne
bemiddeling twee kaartjes van Arnhem
naar Groningen werden verstrekt.
Een pettenmaker te Roermond heeft
gewoonlijk op de markt een verzameling
van zjjn fabrikaat ten verkoop uitgesteld.
Hij scheen reeds zeer in zijn nopjes, toen
hjj dezer dagen een paar koopers op zijn
uitstalling zag afkomen, en hadookwer-
het genoegen aan een hunner een
pet te verkoopen. Dit genoegen was
echter van korten duur, want bjj het in
ontvangst nemen van het bedrag gaf hjj
aan den kooper eenige Belgische twee
centimes-stukken in betaling terug, waarop
de kooper zjjn hoedanigheid als rjjksveld-
wachter bekend maakte, de muntstukken
in beslag nam en hem bekeurde.
In een der straten te Meppel wap
perde de driekleur in een der huizende
reden van dit vreugdebetoon was, dat de
naaste buren gingen verhuizen. Zeker
erge muzikale buren geweest.
Een landbouwersknecht te Yenloo
was dezer dagen bezig met het spannen
van eene vossenval, die ongelukkigerwjjze
toesloeg, waarbij twee zjjner vingers er
tusschen geraakten. Daar die vingers he
vig bloedden, schjjnt hij door een nog on
bekend middel het bloed te hebben wil
len stillendaardoor is bloedvergiftiging
ontstaan, waaraan hjj onder hevige smar
ten overleed.
Naar men uit zeer goede bron ver
neemt, zjjn in den loop van dit jaar na
mens een consortium van buitenlandsche
kapitalisten aan den minister van Water
staat, Handel en Njjverheid verzoeken
gedaan tot het verleenen van concessie
tot drooglegging van het zuidel jjk gedeelte
der Zuiderzee, met buitenlating van de
monden van den IJssl.
De afsluitdyk zal ongeveer zes kilome
ter beneden Enkhuizen een aanvang ne
men, eerst in zuid-oostelijke richting en
daarna in oosteljjke richting loopen. De
uitgestrektheid gronds, die alsdan zal wor
den blootgelegd, zal ongeveer 170,000
hectaren zjjn.
Het plan, zelf moet de goedkeuring van
den minister en van bekwame technici
hebben weggedragen, en de onderhande
lingen moeten alleen nog loopen over de
voorwaarden, welke door de gemachtigden
van genoemde kapitalisten namens dezen
worden gesteld. Zjj hebben betrekking op
de financieele hulp, welke de Regeering
in deze zou kannen verleenen.
(Dbl. v. Ned.)
Londen, 5 Oct. Bjj Manchester op
den »North Western Railway" kwam gis
teren-avond de sneltrein in botsing met
een goederentrein. Drie waggons, die vol
waren met reizigers, werden volkomen
vernield. Drie reizigers werden gedood en
velen gewond, onder welke een twaalftal
zeer ernstig. De meeste wonden bestaan
in arm- en beenbreuken.
De »Arnh. Ct." meldt, dat de ffEtoile
Beige" haar lijsten voor bijdragen ten behoe
ve van de nagelaten betrekkingen der Ant-
werpsche ramp heeft gesloten met een totaal
van bijna een millioen frank. Wij weten niet
of dit getal juist iszoo ja, dan meenen wij
er andermaal op te moeten aandringen, dat in
Nederland de liefdegiften, aanvankelijk voor
hetzelfde doel bestemd, op nuttiger wijze besteed
worden. Aangenomen toch dat honderd gezin
nen door de ramp tot armoede werden gebracht
welk cijfer ongetwijfeld veel te hoog is,
daar de meeste slachtoffers zeer jeugdige meis
jes waren zou elk gezin van dit millioen
niet minder dan tien duizend frank ontvangen!
Hierbij gevoegd het quantum, dat andere bla
den inzamelden, zou deze reeds zoo buiten
sporige aalmoes nog belangrijk grooter worden.
Wij geven toe, dat door geld, hoeveel ook, den
beklagenswaardigen gezinnen, die in rouw wer-
deu gedompeld, het smartelyk verlies, dat zij
leden, niet kan worden vergoed doch dit te
trachten ligt, waar wjj elders zooveel lijden
te verzachten, zooveel nood te lenigen hebben,
niet op den weg der liefdadigheid. Hare taak
strekt om ongelukkigen, zoo zij het verdienen,
te vrijwaren voor nijpende armoede, om hen
te helpen weder door eigen krachten en eigen
arbeid in hun behoeften te voorzien, niet om
hun alle zorg voor de toekomst uit de hand
te nemen en hen tot kleine renteniers te ma
ken.
Bjj nieuwe proeven met de onder-
zeesche torpedoboot van den Spaanschen
luitenant ter zee Peral ontlaadden zich
eensklaps honderden accumulatoren, welke
zich in het vaartuig bevonden. Een knet
teren en knallen als van een levendig,
verwijderd geweervuur kondigde den toe
schouwers aan, dat er in het binnenste
van het monster iets abnormaals plaats
greep, en terwjjl ieder angstig de onver
mijdelijk schjjnende catastrophe afwachtte,
opende zich een luik, dat aan het boven
deel der sigaarvormige boot was aange
bracht, en de een na den ander stortteB
officieren en manschappen van de Peral
zich te waterachter hen sloegen rook
en vlammen uit het onderzeesche vaartuig.
Yolgens de Dia beloopen de sommen,
welke de staat tot dusverre reeds aan de
onderzee-torpedoboot heeft ten koste ge
legd, ongeveer 1 millioen pesetas (480,000
gulden), hoewel de Kamer oorspronkelijk
voor dit doel slechts 200.000 pesetas had
toegestaan.
Duitschland heeft de kustverdediging
onder het departement van marine ge
bracht. De commissie, op wier advies
aldus werd besloten, vestigde haar oordeel
op de volgende grondenlo. dat zeeoffi
cieren het beste de zwakke punten van
een vloot of gelande troepenafdeeling
kunnen beoordeelen 2o. dat er een groote
overeenkomst tusschen scheeps- en kust-
geschut en daarbij behoorende affuitage
bestaat; 3o. dat er bij de marine een
korps bestaat, dat bekend is met de be
handeling van stoom- en hydraulische
erktnigen 4o. dat zeevarenden de ge
schiktheid bezitten voor het werken in
rivier- en havenmonden5o. dat er in
die werkzaamheden meer eenheid zal zjjn,
omdat ook het torpedowezen onder ma
rine" ressorteert.
Een opzienbarend tweegevecht heeft
te Louisiana plaats gehad tusschen den
sheriff" aldaar, den heer Mc. Alpin en een
dagbladredacteur, Pool. Elk was gewapend
met een zesloops-revolver en beiden vuur
den met groote snelheid het eene schot
na het ander de beide laatste schoten
knalden nagenoeg tegeljjk en de kampi
oenen stortten beiden dood neder. De se
condanten zjjn in hechtenis genomen,
maar onder borgstelling weder vrjjgelaten.
De »Stormkoning", een nieuw mo
del reddingsboot van 8 ton, 30 voet lengte
en ruim 4 voet breedte, maakt een proef
tocht van Engeland naar Australië- De
kapitein, S. J. Engelhardt Jorgensen, ver
liet Londen op 12 September en kwam
op 2 dezer te Madeira.
Hij is voornemens zich in dit ranke
vaartuig naar Kaapstad en van daar naar
Meiboom e te begeven.
Een navolgenswaardig voorbeeldDe
gemeenteraad van Londen heeft besloten
de city-politie f 6000 of twee dagen loon
te overhandigen, als belooning voor de
wjjze, waarop de beambten hunne moeie-
lijke plichten ten tjjde der werkstaking
vervuld hebben.
Op de Schwarzwalder baan heeft den
len dezer een vreeselijk spoorwegongeluk plaats
gehad. Een ooggetuige meldt daarvan het vol-
Tusschen de stations Baihingen en Hasen-
berg, ongeveer 600 meter van het Wildpark
station, stootte de personentrein, die van Böb-
lingen kwam en om ll1^ uur in Stutgart moest
aankomen, met volle kracht op een machine,
die ter hulp was gezonden voor een trein naar
Baihingen. Dat de schok een vreeselijke ge
weest is, ziet men als men een blik slaat op
de plaats des onheils. De locomotief, de ten
der, de verbandswagen, de eerste wagen van
de 2de klasse zijn in de diepte geslingerd, en
liggen geheel verbrijzeld rechts en links.
De raderen van de locomotief zjjn diep in
den grond gewoeld. Alle ijzerwerk is stuk ge
slagen of verbogen. Ik zag buffers, die als glas
gebroken waren en wagons geheel hol, al'e
banken er uitgerukt. Onder deze chaos van
gebroken stukken der wagens liggen ook die
van een gevangenwagen, die door de machine
werd voortgeschoven. Op den spoorweg staan
nog 3 vreeselijk toegetakelde wagens, waarvan
sommige in elkaar zijn gedrongen. Ook zou er
menigeen bij deze ramp zjjn omgekomen; 2
vrouwen, 1 meisje en 5 mannen, die in dienst
bjj deze lijn waren, waaronder de machinist
en de stoker. Elf personen zijn zwaargewond
28 hebben liehte kwetsuren gekregen. Geluk
kig zjjn de 3 laatste waggons 3e klasse, waar
in 100 rekruten zaten, ongedeerd op den weg
bljjven staan. Met den postwagen was dit ook
het geval. Vraagt men of dit ongeluk niet te
voorkomen was geweest, dan moet men be
denken dat toen de machinisten het gevaar
zagen, zjj niet meer konden remmen daar het
reeds te laat was, wijl de plaats van het on
geval in een zeer kleine wending ligt en zij
elkaar das niet vroeg genoeg konden zien.
L A
Zie 'k in couranten, hoe die vreemde loterijen
Gaan adverteeren, om het menschdom te verblijen,
Als zij een prijslijst toonen van een meter lang,
Dan deak'k„'t heeft veel weg vandersireuren zang."
„Och menschen,"zeg ik dan, hou je daar liever buiten;
Wantal die vreemde lui, ze zien zoo graag de duiten,
Niet in den uwen, maar liefst in hun eigen zak.
Geloof me, het is lak en anders niet dan „lak."
Lees 'k advertentiën van spotgoedkoope boeken,
Waarin de burgerman zijn voordeel denktte zoeken,
Somtijds wel met een bon voor landgoed of kasteel.
Dan denk ik: „waarlijk, doen die menschen niet
(te veelP"
Maar, als ik dan zoo'n pak in huis zie openmaken,
Bevat het meestal niets, dan heel onnooz'le zaken
Ik Bchnd mijn hoofd bij 't zien van zulk een
(waard'loos pak.
En denkdie koopjes zijn gewoonlijk niets dan lak-"
Als na een halve eeuw van zwoegen en van zweeten,
Een onderwijzer bijna op is en versleten,
Krijgt hij tot loon een boek, meest van geleerden aard,
Eu een medaille, zoowat een rijksdaalder waard.
Moet zulk een man uog op zijn ouden dag studeeren
En met dat eermetaal langs 's Heeren weg flaneerenP
Dat laatste mag hij wel, mits hij't draagt in zijn zak.
Is zulk een loon, vraag ik, nu wel iets meer dan lak?
Men roemt het echtgeluk, en'k wil het wel gelooven,
Als men drie meiden houdt en rijtuig daarenboven;
Maar zit een half dozijn van kinderen om je disch,
De moeder afgetobt en van humeur niet frisch,
Moet jij dat troepje voên van acht of negen gulden,
En zitje, voor 't toilet, tot over 't hoofd in sohulden,
Of loopje langs den weg, geen cent meer in je zak,
Ik zeg, zulk huwlijksheil is in mijn oog slechts lak."
Soldaat te zijn is schoon, wie zou het niet benijden P
Wie zou, voor 's lands belang, niet dapper willen
(strijden P
Maar zie ik nu en dan zoo'n dapperen soldaat
Een mandje aan den arm, met boodschappen op
(straat,
Zie ik hem aan 't corvee, of wel zijn sokken stoppen,
Of bij zijn commandant bestoven kleêren kloppen,
Dan denk ik„loop vrij rond. Al heb je ook een
(mooi pak,
Die oorlogsglorie is in vredestijd maar lak."
De dichters vonden steeds genot in land'lijk leven,
lk spreek 't niet tegen. Zelfs wil ik gelijk hun geven.
Geef mij een boerderij met vijftig bunder grond,
Tienduizend pop daarbij en ik verhuis terstond.
Maar mest te rijden, neen, dat kan mij niet bekoren,
Van spitten, wieden, ploegen mag ik zelfs niet
(hooren.
Te kijken naar den oogst, zso dood op mijn gemak,
Is landelijke vreugd maar anders is het lak.
GERR1T J.
Marine en Leger.
Zr. Ms. monitor Cerberus, onder bevel van den
kapt.-luit. t. z. H. J. de Wal, wordt ditmaal, de
afwijking van de gewoonte, niet buiten dienst ge
steld, maar te Amsterdam gestationneerd, opdat
