«'t Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL.
PENSIOENWET.
No. 1747.
Woensdag 13 November 1889.
Zeventiende Jaargang.
Prijs 5 Cent.
NIEUWSTIJDINGEN.
eTc0h°nrtteTUen langdUrigeD dienst b« d°
Abonnement
per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent.
3 franco per post75
Afzonderlpke nummers 2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Bureaux: SPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT.
Advertentlën
van 1 tot 5 regels25 Cent
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk de» DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux^bezorgd^z\jn^
De tweede druk van het OMWERP
VAM WET, door de Regeering ingediend
om de pensioenen te regelen roor de
werklieden aan de Rijks Werven en ver
dere inrichtingen van Land- en Zeemacht,
is gereed; exemplaren zgn thans weder
te bekomen aan ons
Bureau Spoorstraat, en
aan den Boekhandel, Zuidstraat.
HELDER, 12 Nov. 1889.
JI. Vrijdagavond opende het plaatselijk
Nutsdeparteiuent de reeks zijner buitengewone
vergaderingen in dit seizoen. Talrjjk waren
daartoe de leden met hunne dames in het lo-
run"' alhier samengekomeu. De heer
n„'„5 B.r0n'J0°?"ter van het departement,
opende de bijeenkomst met een hartelijken
we komstgroettotdeaanwozigen gericht en met
een opsomming van 't geen door deze afdec-
dcr Maatschappij „Tot Nat van 't Al-
gemeen wordt gedaan ter bevordering van
volksbeschaving en volkswelvaart. Spreker
Volk.bihr u d? ^n8*e}hngen Spaarbank,
Volksbibliotheek, Industrie- en Gjmnastiek-
school en wekte ten slotte zijn hoorders op
tot belangstelling en medewerking. Vervol-
va,":iier®nd programma uitge-
n° w- Sf® n g0 'nuzikale voordrach
ten wisselden elkaar af en een en ander
vormde een recht gezelligen avond, die onge
twijfeld de sympathie voor de buitengewone
Nntsvergadenngen zal hebben bevorderd.
't Stoffelijk overschot van den heer
Leger werd, gerolgd door een aantal on-
derwgzers, Zaterdagmiddag op plechtige
wgze ter aarde besteld. Aan de geopende
groeve werd t woord gevoerd door de
P Tlthn J' R Tan Varik
bA v 6 eer,te herdacht Leger
hoofdzakelgk als onderwijzer aan de in
dustrieschool en in de zeevaartknnde
de tweede beschouwde hem als onderwa
ter en roemde zgn verdiensten als zoo-
danig en de heer Uurbanus herdacht hem
als vriend en zwager en bracht namens
de familie den dank aan allen, die had
den medegeholpen den overledene de laat
ste eer te bewgzen.
d.'t" U!„,T"a belangstellenden was op
de begraafplaats aanwezig.
De tweede der Volksbjjeenkomsten,
u dit seizoen alhier te houden, zal plaats
vanklk °P ,Ma™d»g 18, too.le .an-
22 dezer. bepaS'd' d°Ch Vr«da»
T-,?,P Yffdag 15 dezer zal in 't lokaal
sTivoh alhier de tweede abonnements-voor-
stdhng worden gegeven door het Tooneelge-
zelschap der Nieuwe Rotterdamsehe Schouw-
Alel%a EP£')n0nder directfe van de hh.
5An d M"en C°- Opg^oerd zullen wor
den de bhjspelen .Een zeepbel" en „Men
^nietv^ blgüschap", hef eerste in driï
bedrijven, het laatste in dén bedrijf.
herinneren ^we er ïtt
stolling in de vorigTmatd'd^f
voiT^^lfX^e^teTClin.86"
geweest voor de volgende. 18
,~7| 4an f*6" sergeant-majoor bij de d d
artillerie-schutterg alhier, J. Dee, is bn
kon. besluit toegekend het eereteeken
Door de firma M. E. de Granw te
gebracht** Het den handel
ge Dracht. Het vergaan van het fregat
schip „A.rd van Nes". Uit is reed? de
ut T® moeten «bennen,
telkens heelt t boekje zich in sierlijker
gewaad vertoond, 't Eenvoudig en Ln-
doenlgk verhaal eener schipbreuk wordt
nog steeds gaarne gelezen bg een volk dat
Wit f aan de 266 te danhen
onlfl veronderstellen dat ook deze
hP'agp 8g°ed'« zaI 28° uitverkocht. De
neer O. b. Adama van Scheltema schreef
ook nu een voorrede bg de uitgave, die
wel waardig is gelezen te worden.
N Sind» enigen tgd werd door J. P
Nord in den handel gebracht een artikel
t"Bestèat"' tlt8' T8B >Lot'8 H"svrouw".
t Bestaat ee. natten flacon, voorzien
van een deksel met gaatjes en bevat
zuiver fgn tafelzout. Wanneer het zout,
zooals 't etiket vermeldt, bij vochtig we
der droog bljjft, zal dat artikel spoedig
zgn weg vinden, zoowel in restaurants als
bij particulieren, daar het in dien vorm
zoowel in zindelijkheid als zuiverheid
wint. De geringe prijs stelt ieder in
staat een proef te nemen.
Aan de hoofdwacht te Utrecht heeft
zich, in burgerkleeding, vrg willig in ar
rest begeven de marinier 3e klasse 0.,
dienende aan boord van het stoomschip
Matador," te Hellevoetsluis, die voorgaf
sinds eenigen tgd zgn bodem te hebben
verlaten en zijne plunjes te hebben ver
kocht.
In afwachting dat zijne indentiteit zal
zgn bewezen, is hg voorloopig opgenomen
in het huis van bewaring.
Om de zenuwachtigheid te verhoo-
gen. Op de Prinsengracht bg de Leid-
schegracht te Amsterdam, geraakten Zater
dagmorgen de paarden op hol, gespannen
voor 't rgtuig, waarin een bruidspaar
gezeten was. Met veel moeite ontkwamen
de jongelui aan het gevaar en ondernamen
in 't rgtuig der bruidsmeisjes den tocht
naar 't stadhuis.
Omtrent den Zaterdagmorgen ver
melden zelfmoord te Arnhem, verneemt
men nog, dat de kanonnier eerste klasse
E., een Limburger van geboorte, een stil
en ernstig man, in den laatsten tgd zoo
zeer aan den drank verslaafd was geraakt,
dat hg gestraft was met degradatie van
brigadier tot kanonnierdeze vernedering
moet hem tot de wanhopige daad gebracht
hebben, zich voor het stak geschut, met
granaatkartets geladen, te plaatsen en dit
af te vuren. Gracht het kanonschot niet
zulk een ontsteltenis teweeg, het direct
daarop gevolgde springen van een geheel
uitgemeten munitiewagen gaf een zwaren
slag, zoodat de ruiten der huizen op een
afstand sprongen. Gelukkig, dat de daad
volbracht werd in het artilleriepark, dat
bniten de stad ligt en de schade dus
uitsluitend tot artillerie-materieel beperkt
werd. Het nabijgelegen steenen gebouw,
waarin een groote hoeveelheid infanterie-
patronen bewaard worden, werd wel ge
troffen, doch de kogels drongen niet door
den muur, hierdoor werd Arnhem bespaard
voor een herhaling van de ramp te
Antwerpen. Als een merkwaardigheid zij
nog vermeld, dat hoofd en handen van
den ongelukkige gevonden zijn nabij het
kanon, andere deelen werden 150 meter
ver geslingerd. In het geheel zgn bg de
ontploffing gesprongen 17 granaten, 17
granaat-kartetsen, 2 kartetsen en ontplof
ten 28 kardoezen, ieder geladen met 1.6
kilo buskruit.
Woensdagmorgen is van Sneek ge
vankelijk naar Leeuwarden vervoerd een
zekere Sch., die onder vier oogen met
een mes in de hand, een graankoopman
uit Franeker had gedwongen, hem zijne
rekening van ^geleverd maismeel zonder
betaling voor voldaan te teekenen.
Uit Bergen-op-Zoom wordt aan de
N. R. C. gemeld:
De arbeider P. Taal alhier werd Woens
dag het slachtoffer van zgne menschlie-
vendheid.
Op de Bontebrug kwam een voerman
met twee aaneengekoppelde wagens aan
gereden, juist op het oogenblik dat een
paar kinderen op het einde der brug
liepen. Taal zag het gevaar, waarin de
kinderen verkeerden, daar de achterste
wagen bij den draai in schuine richting
nasleepte. Hij greep de kinderen bgtijds
en behoedde hen zoo voor overrgding,
maar geraakte daarbg zelf met het boven
lijf bekneld tusschen den lantaarnpaal der
brug en de uitstekende slepers van den
laatsten wagen.
Hevig bloedende werd de man naar
zgne woning gebracht, alwaar dr. De
Meulemeester de eerste hulp verleende.
Zware kneuzingen van hoofd en borst
werden geconstateerd, welke het ergste
doen vreezen.
Te Zaandam zgn twee kinderen eener
weduwe, meisjes van 4 en 6 jaar, door
twee onbekende personen van de straat
opgenomen en in een rijtuig weggevoerd.
Volgens latere geruchten zou deze ont
voering door de elders wonende voogden
bedreven zgn.
t t de persoon van
1. J. v. G. te Schoonhoven door de po
litie gevankelijk naar Rotterdam overge
bracht en ter beschikking gesteld van den
officier van justitie, als verdacht van het
uitgeven van valsch geld, verkregen door
diefstal.
Op de Botermarkt te Utrecht is te
gen 10 personen procesverbaal opgemaakt
die verdacht worden kunstboter in plaats
van natuurboter te verkoopen op de voor
laatstgenoemde boter aangewezen plaats.
j Voor Dover moest de stoomboot
„ialley Abbey" een lading steenkolen
innemen en een visscherssinak voer met
aO ton kolen er heen, toen plotseling de
bodem van dit vaartuig inzakte en met
de lading wegzonk. De mannen, die er
op waren, werden met sloepen ran de
stoomboot gered.
Tarwe van 5000 jaar oude korrels.
Een Engetsch blad deeldo onlangs het
net volgende mede:
In het laatst van September 1887 heeft
iemand te Plymouth ("Engeland) een zeer
interessante proef genomen, door nl. tarwe
aan te kweeken van zaad, dat in de Egyp
tische oudheid werd gewonnen. Van een
vriend uit Alessandrië kreeg bg eenige
tarwekorrels, die gevonden waren bn een
mummie, in de buurt ran de puinhoopen
ran Memphis opgegraven. Die mummie
behoort tot de periode der 9e dynastie,
zoodat die tarwe ruim 3000 jaar voor
Christus in het oude Egyptische graf werd
gebracht, en dus bgna 5000 jaar oud is.
De korrels werden met groote zorg ge
zaaid. De tarwe schoot op en bereikte,
toen zg rgp was, de aanzienlijke hoogte
van 2 tot 2 Meter. De bladeren zitten
op dezelfde wgze als bg onze tarwe aan
den stengel, maar er vormt zich niet een
enkele aar, maar een bosje duDne sten
gels, die door de zwaarte naar beneden
buigen. Elk dezer stengels draagt tros
vormige vruchten, en elke korrel zit in
een aizonderlgk omhnleel In bet volgen
de voorjaar znllen groote akkers met de-
se tarwe bezaaid worden, want de eerste
proef gelukte boven verwachting en bet
gehalte der korrels is oneindig beter dan
van eenige tarwesoort, die thans waar
dan ook wordt gewonnen.
J?' ,C6n onli"ïoek is gebleken, dat
te Berlgn het meeste paardevleesch wordt
verbunkt in de gezinnen der kleine amb
tenarenen beambten, die ook in de vleesch-
a "et zoogenaamd „afval" voor ver
reweg het meerendeel koopen. De maat-
schappelgke toestand van die lieden moet
inderdaad erbarmelgk zgn. Het is tevens
gebleken, dat de werklieden zeer weinig
paardevleesch gebruiken.
i r* D<S„ gelukki«e "an, die het groote
lot der Pargsche tentoonstelling heeft ge-
wonnen, zal de eerste 10,000 francs goed
besteden. Het „briefje" was nameljjkniet
door hem zelf gekocht, maar door een jongen
vande drukkerg, waar hg werkzaam was,
gebracht. Toen deze hem het lot overhan
digde, zei Franssens „Dank je wel, miin
jongen, als ik.den grooten prgs krgg, dan
zult ge 10,000 francs voor je moeite heb-
ben, hoor I
Franssens heeft zich deze belofte her
innerd en zal woord houden ook.
Groote diepten der zee. Bij een
kruistocht in den Stillen Oceaan, deed de
Engelsche korvet de „Egeria," bg het zoe
ken naar vermoedelgk bestaande ondiep
ten, in het zuiden van den Archipel der
Vriendschapseilanden, twee peilingen, wel-
oor. ."""ongewone diepte van 8098 en
/ooi M. aantoonen.
De eerste werd gevonden op 24° 37'
zuider-breedte en 175° wester lengte, de
tweede op 12 mglen zuideijker. Bij deze
peilingen werd gebruik gemaakt van een
toestel van Lucas.
Het peilen der grootste diepte dnnrde
drie uren de toestel bracht een vrg groote
hoeveelheid grond van den bodem der
ÓT?o peu' Tu een temP"atuur van
4A,t Dahrenheit geconstateerd werd
Deze diepten zgn 1828 M. grooterdan
de diepste welke tot nn toe in het zul
delgk halfrond gevonden werden; slechts
op drie punten der aarde zgn nog grootere
diepten aangetroffen; een diepte van 8545
°p de N°' haat van Japan; een van
«180 M. ten zuiden van de Mariannen
en eindelgk een van 8545 M. ten N. van
Portorico.
Zonderlinge beschadiging van een
kabel. Voor eenigen tgd was de kabel der
Western and Brazilian Telegraph Oompa-
ny gestoord op de kust van Brazilië. Toen
de kabel op 17 Sept. jl. werd hersteld,
bleek het, dat hij door een grooten wal-
visch was verbrokeneen stuk van onge
veer 50 voet lengte werd in het lichaam
van den visch gevonden.
Uit Lisburn (Engeland) worden won
derlijke avonturen van een olifant bericht.
Zondagavond kwam een paardenspel te
Belfast aan. Een van de olifanten, Jumbo
geheeten, werd ziek, en om het beest te
genezen gaf men het een flesch whisky
in, met het gevolg, dat de dikhnid dron
ken werd. Jumbo liep weg, geraakte op
den spoorweg en kwam eindelgk aan bet
station te Lisburn. Na daar de goederen
loods onderzocht te hebben, brak hg een
gzeren hek stuk en kwam zoodoende op een
landgoed, waar hg groote schade aanrichtte.
Daarna kwam hij weder buiten en stak
zgn kop door de deuren van verschillende
huizen, de bewoners niet weinig verschrik
kende. Vervolgens wandelde hg naar Hills-
borough, een dorp in de buurt, bezocht
daar tuinen en stallen en duwde verschei
dene deuren open. In een paardenstal
bracht hg niet weinig beroering onder de
paarden.
De stalknechts van het paardenspel
zochten heel den nacht naar hun beestje
en vonden het niet voor half vgf in den
ochtend.
Uitvoer van Zweedsche lucifers.
In de eerste 7 maanden van het loopende
jaar bedroeg de uitvoer van dit artikel
uit Zweden niet minder dan 7,275,000
K. G. De Zweedsche fabrikanten leveren
vrg wat voorraad aan de Indische markt
de Enköping-lucifersfabriek heeft onlangs
250 kisten naar Mandras verzonden, waar
van iedere kist 7200 doosjes inhield.
De Chineesche lucifers worden tegen
woordig te Hambnrg aangeboden voor
f 16.50 minder per kist dan de Zweedsche.
Het bestuur der Londensche vereeni-
ging van bakkersgezellen heeft besloten
dat de leden, ten getale van 5000, aan
hunne werkgevers zullen mededeelen, dat
zij Zaterdag 16 dezer het werk zullen
staken, tenzij de werkuren tot 60 per
week worden verminderd.
Ingezonden.
Een opwekkend woord.
Meermalen reeds werd door mij, ook in de
kolommen van dit blad, de aandacht van 't
publiek gevestigd op de plaatselijke Scherp
schutters-Vereeuiging, die sinds April 1867
steeds voortgaat, de gelegenheid te openen
voor oefening in 't schieten. In den zomer
hebben de oefeningen plaats op de R\jks-
schietbanen van 't fort »Dirks Admiraal", in
den winter in 't lokaal «Musis Sacrum". In
den loop der vorige maand zyn de winter-
oefeningen weder aangevangen, 't Opwekkend
woord om aansluiting aan die Yereeniging te
bevorderen, ontleenen we ditmaal aan 't jaar
verslag over 1888/89 van de Ssherpschntters-
Vereeniging ^Rotterdam", te Rotterdam, waarin
we aan 't slot het volgende lezen#We her
halen thans, wat we reeds meermalen en steeds
met succès al wenschten we met grooter
dan tot dusverre u toeroepen: animeert
uwe vrienden en bekenden, maakt propaganda,
elk uwer in uwen kring, en gij werkt mede
aan een verdienstelijk werk, om nl. de oefe
ningen in het schijfschieten meer en meer
een volkszaak te doen worden, de hanteering
van 't geweer als schietwapen te leeren be
schouwen als wat zjj werkelijk iseen oefe
ning van het grootste gewicht in 't belang
des Vaderlands".
De Redactie van 't N. v. d. D., dit
deelte van 't Verslag overnemende, voegt
daarbij Goede woorden, voorwaar! Mogen
zij weerklank vinden, niet alleen ten goede
komende aan de uitbreiding van het ledental
der Vereeniging «Rotterdam", maar ook aan
die van alle Scherpschutters-Vereenigingen in
den lande".
't Van elders komend opwekkend woord
vinde ook hier ter plaatse opene ooren
Helder, 9 Nov. 1889.
A. Z.
of niet eens iemand de pen opnam om, zij 't
ook met een enkel woord, te protesteeren te
gen de meeningen van dien spreker, 't Is
mijn doel niet, om het aangevoerde van ge
noemden heer precies te wederleggen, doch
'k wil wel een opmerking weêrgeven, die ik
dezer dagen maakte. In 't Handelsblad vond
ik de geschiedkundige mededeeling vermeld,
dat onze troepen, die in 1688 met onzen
Stadhouder Willem III Engeland kwamen ver
overen, flinke uitmuntende krijgslieden waren,
stoere mannen, die den Voratelijken opperbe
velhebber krachtig ter zijde stonden. Blykens
een opsomming, in bedoelde mededeeling voor
komende omtrent de afkomst dier manschap
pen, waren dat bijna allen huurlingen, en
weinig of geene Nederlanders bevonden zich
er onder. Toch behaalde dat leger een glo-
rieryke overwinning.
Zijn zulke feiten, waarvan onze geschiede
nis er vele heeft te noemen, niet uitermate
geschikt om op het streven naar persoonlyken
dienstplicht heel wat af te dingen Niemand
verlangt meer een leger, dat nagenoeg uit
sluitend uit huurlingen bestaat, doch dat het
noodig zou zyn om de plaatsvervanging by de
nationale militie af te schaften, dit kunnen
zeer velen in den lande niet volstrekt toegeven.
Hoogachtend,
Uw dw. dien.
D.
EEN GELDKWESTIE.
Helder, II Nov. 1889.
Geachte Redactie!
Onlangs kwam in uw veel gelezen blad een
artikel voor ten gunste van den persoonlyken
dienstplicht, ontleend aan een rede van den
heer Van Dam van Issselt. 'k Heb gewacht
Door Pluto schriel bejegend,
Veroorzaakt heel veel last.
't Is kwaad als men gedurig
In leege zakken tast.
Maar flink met schyven ramm'len,
Dat geeft een groot gemak
En wie 't niet veel kan schelen,
Ik houd van geld op zak.
Kan 't ons al niet volmaken,
Maakt hot ons vroom noch vroed,
Toch is het voor een ieder
Een hoogst begeerlyk goed.
Laat Volapük vry gelden
Als wereldtaal. Het geld
Verstaat men nochthans beter,
Waar 't ook wordt uitgeteld.
Verachtlijk slyk moog 't heeten,
Maar slijk is dikwijls best
Voor menig schralen akker.
Zoo is ook 't geld de mest,
Die vrncht geeft zonder zaaien.
Wie op het geld dos smaal,
Moet dat dan zelf maar weten.
Het vindt een goed onthaal
Als 't mij wordt aangeboden.
Wie 't nu maar eens wil doen,
Bied' mij een rentloos voorschot,
Al is 't een half milliocn.
Nochtans noem ik het geld ook
Een miserabel goed,
Maar dan alleen, als ik er
't Bezit van derven moet.
En vraagt men of de mammon
Ons ook geen lasten geeft,
Voorzeker, maar het meest dan
Als men er niets van heeft,
'k Wensch ieder, wie 't moog wezen,
Een goede dosis geld.
Maar 't moog* hem nooit beheeischen,
Dan is 't verkeerd gesteld.
Elk, wie 't ook moog' bezitten,
't Zij kind of vrouw of man,
Toon' altyd, dat hy 't nuttig
Voor velen maken kan.
Programma van het 2de Winter-Gencert,
op Dinsdag 18 November 1889.
Aanvang 8 uur.
1. nAbschiedsklange, Militair Marsch, G.
Döring. 2. Symphonio No. 6 (G moll), Niels
W. Gade. «Joseph Joachim gewidmet". a.
Andantino, Allegro molto vivace, b. Andante
sostenuto. c. Allegro moderato e energico.
d. Finale, Andantino quasi Allegretto, Allegro
vivace e animato. fEerste uitvoering). - Pauze.
3. Ouverture zu der Oper: «Der Freischütz",
C. M. von Weber. 4 a. Air ausder »Suite",
für solo Violine, auf der G. Saite, Joh. Seb.
Bach. b. «Traumerei aus der Kinderscenen",
Robert Schumann. 5. Fantaisie de 1'opéra:
«Les Contes de Hoffmann", Jacq. Offenbaeh.
6. «Die Fiirstensteiner", Tongemalde in Form
eines Walzere, B. Bilse.
Marine en Leger.
De dirigeerende officier van gezondheid le kl.
B. H. Thomson, chef vun den geneeskundigen
dienst der zeemacht in O. I., wordt in het voor
jaar van 1890 vervangen door den dirigeerenden
off. van gezondheid 2e kl. J. O. Harthoorn, thans
te Amsterdam te Amsterdam wordt geplaatst de
dirigeerende off. van gezondheid 2e kl. D. Matak
Fontein, thans te Hellevoetslvis; te Hellevoetsluis
wordt geplaatst de dirigeerende off. van gezond
heid 2e kl. L, P. Gijsberti-Hodenpijl, thans te
Willemsoord, en te Willemsoord wordt geplaatst
de dirigeerende off- van gezondheid 2e kl. J. van
Lith Harrebomée, thans non-aotief.
2de
Bij Zr. Ms. besluit is de officier-machinist der
ie klasse bij 's rijks stoomvaartdienst J. Buis,
