't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL.
Ho. 1813.
Woensdag 2 Juli 1890.
Achttiende Jaarga
NIEUWSTIJDINGEN.
ATponnem ent
per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Burejux: SPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT.
Advertentiën
van 1 fcofc 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Aan onze abonné's buiten
de gemeente wordt beleefd
verzocht het verschuldigde
Abonnementsgeld, Vliegend Blaadje" 2e
kwartaal, te willen overmaken per post
wissel of in postzegels, vóór 5 JULI
1890, zullende anders daarover met 10
Cent verhooging per post worden beschikt.
DE UITGEVERS.
HELDER, 1 Juli 1890.
De minister Lohman heeft zijne me
morie van antwoord ingezonden op het
Kamerverslag betreffende de voorgestelde
wijzigingen in de kieswet, waarvan
zooals men weet de voornaamste is de
verdeeling der vijf groote steden in enkel
voudige kiesdistricten. De Minister hand
haaft zijn voorstellen met enkele veran
deringen, o. a. een kleine wijziging der
grenzen van de districten Vïï, Vin en
IX van Amsterdam.
Door de directie der Koninklijke
Nederl. Westindische Mail zijn op Cura-
£ao, voor een zeer belangrijk bedrag, vier
groote werven aangekocht, die ongeveer
al de aanlegplaatsen van Cura9ao beslaan
en zullen ingericht worden tot aanlegplaat
sen voor stoombooten, zeilschepen e. d.
Woonhuizen, pakhuizen, opslagplaatsen
enz. zijn in den aankoop begrepen. De
genoemde Maatschappij heeft dit alles in
haar bezit gebracht, ook met het oog op
de nog altijd mogelijke afwerking en open
stelling van het Panama-kanaal of van
een andere doorgraving van Midden-Ame-
rika. Cura9ao met zijne voortreffelijke ha
ven gaat dan een groote toekomst tegemoet.
Men schrijft uit Maassluis:
De vooruitzichten voor de haringvis-
scherij zijn dit jaar oneindig gunstiger dan
in 1889. Toen toch kwamen reeds gelijk
met den len jager ook vangers aan, waar
door de aangevoerde hoeveelheid dadelijk
te groot werd en de prijzen zeer werden
gedrukt. Prijzen, als thans, tot honderd
zes en veertig gulden voor volle en drie
en vijftig gulden voor maatjesharing zijn
in geen jaren bereikt. Het op de kusten
van Schotland heerschende gure weder
heeft aan de mindere vangsten een voor
naam aandeel, want, naar de particuliere
berichten luiden, is de hoeveelheid haring,
die op zee door de schepen wordt aan
getroffen, vrij aanzienlijk en is de kwaliteit
uitmuntend.
Het vergaan van het stoomschip
„Prins Frederik."
Konden wij in een gedeelte van ons
vorig nummer van Vrijdag jl., nog mel
ding maken van het ongeval van het stoom
schip „Prins Frederik" thans zijn nadere
bijzonderheden bekend geworden, die we
hier laten volgen.
Volgens berichten van kapitein Visman
uit Falmouth, zijn alle ontscheepten van
de „Prins Frederik", welvarend, de mili
tairen opgenomen in de kazerne, het
scheepsvolk in het Zeemanshuis.
Het plan bestond, om de militairen en de
passagiers hunne reis te doen voortzetten
met het stoomschip „Sumatra", kapitein
Drooglever Fortuin, dat den 5en Juli van
Amsterdam naar Batavia vertrekt. Ten
gevolge van het spoedige zinken van de
„Prins Frederik" is er geene gelegenheid
geweest voor de opvarenden om iets te red
den.
Behalve een kostbare lading stukgoederen,
had de Prins Frederik ook een millioen
gemunt geld aan boord voor de Ned. Han
delmaatschappij, dat aan de beurs te Am
sterdam is verzekerd.
Het stoomschip „Marpessa" dat met
het stoomschip „Prins Frederik" in aan
varing was, is een geheel nieuwe stalen
boot, ongeveer 2500 ton groot, en in 1882
gebouwd te New-Castle bij de firma Pal-
mer &NCo.
Aan boord van de „Prins Frederik" be
vonden zich de volgende passagiersde
beeren E. W. Gelderman, A. Voorsluis
van Elk, majoor der infanterie van verlof
terug, detach.-kommandant, H. van Wijk,
2e luit. inf., medegeleider v. b. detach.,
II. A. Kooi id. id., en echtg., mevrouw
L. M. Steevert, geb. Klaarwater en doch
ter, mej. C. W. Langenberg, Mej. M. Voor-
sluijs van Elk, A. J. Dozy, H. W. A.
D. v, d. Paardt, mej. E. Niemeijer, bene
vens Zr. Ms. troepen, 4 onderofficieren
en 75 kol. soldaten.
De »N. R. Ct." ontving van haren cor
respondent de volgende berichten.
Beide schepen stoomden onder mistig
weder met halve kracht in de golf van
Biscaye. Des avonds van 25en Juni te 10
u. 25 m„ op 47° NB. en 6° 30' WL.
had de botsing plaats. De Marpessa" liep
de Prins Frederik" midscheeps aan bak
boordszijde in, makende een groot gat,
waar een overstelpende watermassa door
binnendrong, tengevolge waarvan de Prins
Frederik" binnen acht minuten zonk.
Gelukkig was het weder kalm en werd
de orde op het aangevaren schip nauwe
lijks een oogenblik gestoord. Vooral de
voorbeeldige tucht der militairen gaf een
uitstekend voorbeeld aan de passagiers en
schepelingen. Op kommando snelden alle
soldaten hunne hangmatten uit en schaar
den zich op het dek in gelid als op een
parade. Ook de bemanning gedroeg zich
voortreffelijk. Zij liet snel en ordelijk de
booten te water, waarmede de opvarenden
achtereenvolgens naar de zwaar bescha
digde, half zinkende Marpessa" werden
overgebracht. Het eenige oponthoud dat
ondervonden werd, kwam door de zeer na
tuurlijke begeerte van eenige passagiers
om een deel hunner bezitting te redden.
Een dame wilde niet weg zonder haar
geldtrommeltje; een andere werd met moeite
teruggehouden van naar hare hut te gaan,
die vol water stond en waar zij 1200 pond
sterling had liggen.
De namen der verdronken militairen
zijn, behalve de 2e luitenant van Wijk,
óud 23 jaren en den 18en November
1889 tot officier benoemd de korporaal
Kurtz en de soldaten Rumund, Fleury (of
Flury), Marty (of Martin), Roelvink en
Schijnen.
Het voorste gedeelte van de Marpessa"
werd verbrijzeld en stroomde vol water;
alleen de waterdichte schotten hebben be
let dat zij zonk.
Naar wij vernemen liep de stoomvaart
maatschappij Nederland" op het casco
van de Prins Frederik" f300,000 eigen
risico.
Nog wordt bericht dat, toen de mili
tairen zich in de sloepen bevonden en er
appél werd gehouden, men zeven personen
miste, waaaronder de 2e luit. H. van Wijk.
Klaarblijkelijk werd hun door de binnen-
stroomende zee belet, het bovendek te be
reiken, en toen was het te laat om hun
eenige hulp te kunnen verleenen. Hun
ne kameraden waren bereid een poging
te doen om hen nog te redden, doch zij
zouden noodeloos hun leven opgeofferd
hebben, want onmiddellijk nadat de laat
ste boot het stoomschip verliet, begon het
te zinken. In het geheel werden 170 per
sonen gered, waaronder 86 man der equi
page, die op de „Marpessa" werden aan
boord genomen. Deze liep zelf groot ge
vaar, dewijl de voorste afdeeling vol wa
ter stond en de beide boegen s-ing^drukt
waren. Gelukkig bleken de waterdichte
beschotten tegen het indringende water
bestand te zijn, en door het overboord
werpen van eenige lading en andere hulp
middelen, bleef het boven en slaagde men
er in de haven van Falmouth te bereiken.
De luitenant Van Wijk zou aanvankelijk
eerst in November van dit jaar naaar In-
dië vertrekken. Hij ruilde echter met den
luit. Velde, die wilde huwen en gaarne
een huwelijksreisje deed. Deze was voor
dien vriendendienst zóó erkentelijk, dat hij
11. Zaterdag nog te IJmuiden was met
zijne vrouw, om van luitenant Van Wijk
afscheid te nemen. Van Wijk was onge
huwd en maakte reeds hij zijne komst
aan boord door zijne opgeruimdheid een
recht prettigen indruk.
Naar aanleiding van de krijgsver
richtingen in Atjeh gedurende het tijdvak
van 12 December 1889 tot 1 April 1890'
is bij koninklijk besluit van 26 dezer de
sergeant der infanterie N. J. Oldendorp
benoemd tot ridder 4e klasse der Militaire
Willemsordeaan den kapitein van den
generalen staf J. B. van Houtsz toege
kend de eeresabel met het gebruikelijke
opschrift, en bepaald dat de fuselier P. A.
Janssens bij afzonderlijke dagorders zoo
in Indië als in Nederland eervol zal wor
den vermeld.
Volgens een bericht der >Ass. Ct."
is door de marechaussees te Winschoten
Zondag 11. tegen verschillende personen
proces-verbaal opgemaakt wegens het ver
richten van veldarbeid en alzoo overtre
ding der Zondagswet. De meesten van hen,
zoo voegt men er aan toe, waren der vas
te meening toegedaan, dat ze althans in
het vroege morgenuur nog wel hun vrijen
tijd mochten besteden aan het bearbeiden
van hun grond, zonder iemand te kwetsen,
aangezien hun dagelijksche bezigheden het
hun niet toelieten den grond op werkda
gen te bearbeiden.
Een erfenis
Een oude dame te Soest maakte voor
eenigen tijd haar testament en haar vier
neven tot erfgenamen. Omtrent één neef
echter, die al vier-en-zestig jaar oud was,
maar nog steeds den schijn van jonkman
aannam, stelde zij in het testament vast,
dat deze, zoo hij op zijn ouden dag nog
in het huwelijk trad, geen deel zou heb
ben in de nalatenschap. Waarschijnlijk
heeft zij, noch de notaris, die het testa
ment opmaakte, genoeg nagedacht bij het
vaststellen dier bepaling. Zoodra de da
me gestorven was, wilde de bewuste neef
evenals de anderen, zijn deel bekomen van
de nalatenschap maar de anderen weiger
den hem iets uit te keeren. Men onder
wierp toen de zaak aan het oordeel van
een paar bekwame rechtsgeleerden, en de
ze verklaarden, zooals van zelf spreekt,
dat de oude neef zijn geheele leven op
niets aanspraak had, want dat eerst bij
zijn dood kon bewezen worden, dat hij op
zijn ouden dag niet in het huwelijk was
getreden.
Het terrein van een brand aan den
Vleutenschen weg te Utrecht'geleek, na
dat de brandweer en de politie waren ver
trokken, een luilekkerland.
Eenige vrouwen en een groot aantal
kinderen hadden van de beide varkens, die
in de vlammen waren omgekomen, doch
als gebraden werden teruggevonden, stuk
ken spek afgesneden en zaten daarvan op
het land smakelijk te eten. Op de grootte
van een kluifje werd blijkbaar niet gezien,
want er waren er die een stukje van eeni
ge ponden gewicht in de hand hadden.
Te Amsterdam is op bijna 70-jarigen
leeftijd overleden de bekende organist van
de Amstelkerk, de heer J. A. Kwast.
De moord in ile Nadorststeeg.
Op de derde verdieping van een huis in
de Nadorststeeg bij de Nes te Amsterdam
woonde een kellner F. genaamd, met zekere
vrouw, Magdalena S. Een zoodanige bui-
tenhuwelijksche verhouding kon niet anders
dan nu en dan aanleiding geven tot heftige
tooneelen, waarbij de drank natuurlijk een
hoofdrol speelt. In den laatsten tijd hadden
dergelijke tooneelen herhaaldelijk plaats
gehad, waarbij het niet zelden tot hand
tastelijkheden en vechtpartijen kwam. lede
ren avond, of liever diep in den nacht,
kwam F. thuis, gewoonlijk smoordronken,
terwijl hij meestal zijn wederhelft ook in
een dergelijken toestand aantrof.
Eindelijk kwam het tot een ernstige
uitbarsting, nadat hij de bescheiden meu
beltjes van de vrouw, met wie hij samen
woonde, te gelde had gemaakt om van de
opbrengst te kunnen uitgaan.
Maandagmiddag tusschen 5 uur en half
zes kwam hij beschonken thuis en vond
er Magdalena S., mede in alles behalve
nuchteren toestand.
Zij overlaadde hem met verwijten, wegens
het verkoopen harer meubelen, waardoor
hij zóó kwaad werd, dat hij haar te lijf
ging om haar af te ranselen. Een vecht
partij begon, waarbij van weerszijden klap
pen, slagen en stompen vielen. Plotseling
geeft zij een gil en valt op den grond;
hij had haar een schop tegen den buik
gegeven, die haar meer dood dan levend
deed neerstorten. Op haar gekerm kwamen
buren toegeschoten, die haar op bed legden
en haar de eerste behandeling toedienden,
vermoedende, dat het geval niet van zoo
ernstigen aard was. Den volgenden dag
bleek het echter, dat de inwendige ver
wonding zeer ernstig was en geneeskun
dige behandeling vereischte.
Dr. De Haas werd ontboden, die onmid
dellijk gelastte haar naar het Binnen-
Gasthnis te vervoeren. De ongelukkige
is Donderdag onder de hevigste pijnen
bezweken, terwijl haar minnaar onder
beschuldiging van doodslag werd gearres
teerd.
Een oude houthandelaar uit het graaf
schap Sullivan (Yereenigde Staten) huw
de eenige maanden geleden zijn jeugdige
knappe dienstbode. Toen de moeder van
het jonge vrouwtje eenigen tijd later haar
kinderen een bezoek kwam brengen, maak
te zij op den grijsaard zulk een indruk,
dat deze, der verleiding geen weerstand
kon bieden, en er met zijn schoonmoeder
van doorging.
Maar het mooiste van alles is, dat de
verliefde houthandelaar met teekens tot
zijn aangebedene moet spreken, daar deze
slechts Duitsch spreekt, en hij alleen En-
gelsch kan spreken.
Het Oostenrijksche smaldeel, dat de
zen zomer tot opluistering der Duitsche
zee-manoeuvres naar Kienl zal stoomen,
bij welke gelegenheid ook eenige Neder-
landsche havens zullen bezocht worden,
is met bijzondere zorg samengesteld. De
vier schepen, die aan dien tocht zullen
deelnemen, zijn alle nieuw; drie zijn nog
geen jaar oud. Het eskader zal bestaan
uit de beide ramtorenschepen »Kronprinz
Rudolf' en Kronprinzessin Stefanie", den
torpedobootjager »Kaiser Franz Jozef' en
den snelvarenden kruiser »Tiger". Die 4
schepen hebben een gezamenlijken inhoud
van 18.600 tonnen en zijn gewapend met
zeven zware Krupp-kanonnen, 22 snelvuur
kanonnen en 43 mitrailles. Het eskader
zal onder bevel staan van den minister
van Marine, Yon Sterneek, en de beman
ning zal 1285 koppen tellen.
Te Metrovitza is een proces begon
nen tegen 9 gehuwde vrouwen, die 13
personen, meest echtgenooten en bloedver
wanten, vergiftigd hadden. Een der ge
daagden erkende, dat zij haar echtgenoot,
een nicht en haren schoonvader met ar
senicum om het leven had gebracht.
De beklagenswaardige Keizer aller
Russen, die voortdurend op zijn hoede
moet zijn voor aanslagen en pogingen tot
vergiftiging, durft nu bijna geen eieren
meer te eten, welk voedsel hij tot dusver
met volle gerustheid gebruikte. Het is
echter gebleken dat een ei gemakkelijk
vergiftigd kan worden met een dunnen
metaaldraad, welken men er door laat
gaan en die geen zichtbaar spoor achter-
De eieren, welke de Czaar gebruikt,
worden hem op allerlei geheimzinnige ma
nieren gezonden, b. v. soms in hoedendoo-
zen, en dan onder persoonlijk toezicht van
de Keizerin uitgepakt en gekookt of tot
ommeletten gebakken in eèn kleine keu
ken, naast 's Keizers werkvertrek. De Kei
zerin maakt dikwijls eigenhandig een ge
recht klaar.
De Keizer eet nooit dikke soepen of
sausen. Met de suiker, welke hij gebruikt,
worden ook bijzondere voorzorgen geno
men de groenten worden heel op tafel
gebracht en voor zijn oogen met een zil
veren mes gesneden, en hij gebruikt steeds
grof zout met groote korrels, waaronder
niet gemakkelijk arsenicum gemengd kan
worden.
Welk een leven voor iemand, die met
éen woord milHoenen menschen kon ge
lukkig maken Liever een eervolle dood,
zij het dan door moordenaarshanden, dan
zóó Keizer
verzoek niet worden voldaan.
Er wordt besloten aan Jacob Phil. Bakker
vergunning te verleenen tot het bouwen van
een loods achter diens woning.
Ingekomen een verzoekschrift van mejuffrouw
K. Boele Hesse, te de Cocksdorp, om eene
gratificatie te mogen ontvangen, op grond dat
door emigratie haar praktijk sedert den aan
vang harer betrekking is verminderd en nog
vele diensten door haar worden verricht, die
wegens armoede der patiënten niet worden
betaald.
Namens B. en W. stelt de voorzitter voor
om afwijzend te beschikken.
De heer C. P. Keizer is tegen dat voorstel,
en kan begrepen dat die vrouw waarheid
spreektde Cocksdorp en Eijerland zgn ont
volkt, waardoor haar praktijk verminderd is.
Hij acht die vrouw in 't belang der bewoners
zeer noodig en stelt voor haar te gemoet te
komen en haar een gratificatie te verleenen
voor een jaar ad f25.
De heer Fokke Keijser is tegen het verlee
nen dier gratificatie. Zij geniet f 300.
waarop zg beroepen is en is het waar dat
haar praktijk minder is dan big de aanvaarding
harer betrekking, welaan het was een gezonde
sterke vrouw, en zij kon met werken er bij ver
dienen
De heer Voorzitter vreest bg 't geven van
die gratificatie meerderen last van anderen te
zullen krggen.
Het voorstel Keijser in omvraag gebracht,
wordt met meerderheid van stemmen aange
nomen.
De voorzitter brengt ter tafel een schrgven
van den heer J. P. Thgssen, h. d. s„ met
uitgebreid leerplan te kennen gevende, dat bij
gemis van een onderwijzer het onderwgs niet
kon geschieden zooals noodig was en waarin
hij voorstelde een onderwijzer, met acte Fran-
sche taal, te benoemen.
De voorzitter stelt namens B. en W. voor,
dat de raad machtiging mogo verleenen tot
het benoemen van een onderwijzer met acte
Fransche taalhij gaf te kennen dat betref
fende de jaarwedde verschil bestaatde meer
derheid wenscht f 700, de minderheid f 650.
De voorzitter meent, dat het billgk zoude zijn
de jaarwedde op f700 te stellen. De heer
Mets is voor dit voorstel en meent daardoor
uitstekend onderwgs te zullen verkrijgen. De
heer Boon achtte het beter een onderwijzer
tijdelijk te benoemen. De heer C. P.Koijser
is voor degelijk onderwijswil men dat ver
krijgen, dan dient men den onderwijzer niet
te beknibbelen. Hg is voor f700; tevens
keurt hij het aangevoerde door den heer Boon
af, nl. om een onderwijzer tgdelijk te benoe
men. Hij bracht den heer Boon onder het
oog, dat het geen hooibouw was. De heer
Fokke Keijser verklaarde bij de minderheid te
zijnhg was voor f 650, omdat de som van
het onderwijs reeds zoo hoog was en er geen
verhouding was tusschen het tractement van
andere onderwijzers. De voorzitter herinnerde
aan de Rijkssubsidie voor het onderwijshij
meende dat daardoor de verplichting werd ge
boren, billgk traktement te stellen. In
omvraag gebracht, werd het voorstel om £700
te verleenen, bg meerderheid van stemmen
aangenomen.
Eenige reclames hoofdelijken omslag werden
in geheime zitting afgedaan.
Bij de gewone rondvraag na heropening,
vroeg de heer Dros wanneer het adres van
«Algemeen Belang", omtrent het water van
den Burg, zoude behandeld worden. Hij
meende dat zulks nu kon geschieden. De
voorzitter zegt dat dit nog in onderzoek was,
maar beloofde behandeling in de volgende ver
gadering.
De heer A. P. Koorn vestigde er de aan
dacht op, om den opritweg van Waal en
Oosterend naar de haven te verbeteren.
Algemeen vond dit voorstel goedkeuring,
maar men zou wachten tot na de voltooiing
der havenwerken.
Hierna werd de vergadering gesloten.
Gemeenteraad van Texel.
Vergadering op Zaterdag 28 Juni,
's morgen 8 half elf.
Voorzitter de heer C. M. Kooij, burgemeester.
Tegenwoordig alle leden.
De notulen der vorige vergadering worden
gelezen en goedgekeurd.
Er wordt mededeeling gedaan, dat op giste
ren door B. en W., kas-verificatie bg den ge
meente-ontvanger is gedaan en deze in orde
bevonden ishet saldo in kas was f 3815.95".
Verder werden goedgekeurd eenige af- en
overschrijvingen van posten 1889.
De Voorzitter brengt in behandeling het
verzoekschrift van dr. Stam, met verzoek om
den burgwal, langs zijn eigendom loopende, te
mogen rioleercn benevens een stukje grond
der gemeente in eigendom te bekomen. Tot
het eerste wordt vergunning verleenddoch
aangezien de bedoelde grond sinds 1862 in
erfpacht behoort aan de Diaconie der Her
vormde gemeente, kan alzoo aan het tweede
Postery en.
LIJST van brieven, enz., geadresseerd aan
onbekenden, gedurende de le helft der maand
Juni 1890
Mej. Baker, Alkmaar; Disremunt, Amster
dam Frugt, id.P. Visser, id. A. Goeger,
id.T. J. Sterk, id.C. J. de Haes, Arnhem
H. Pomp, Enkhuizen2 brieven M. Lees,
's Gravenhage.
(Duitschland.)
D. Schuhmacher, Bremen en Meto Zwick,
Hambnrg.
De Directeur van het Postkantoor,
P O LV LI E T.
Marine en Leger.
De luita. ter zee 2e kl. L. E- van Diggelen,
J. F. B. van Dijk, A. Gelderman en J. T. van
Slooten, die 14 Juli op non-activiteit worden ge
steld van Zr. Ms. torpedo-instrnctieschip „Mar-
nix", zijn bestemd om met de pantserdekkorvet
„Sumatra" in dienst komende onder bevel van
den kapt.-lnit. ter zee P. G. Bruch naar Oost-
Indië te vertrekken.