't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER NIEUWEDIEP EN TEXEL.
No. 1830.
Zaterdag 30 Augustus 1890.
Achttiende Jaargang.
ATDonnement
KALENDER DER WEEK.
NIEUWSTIJDINGEN.
per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Buratux: SPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT.
Advortentlën
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
AUGUSTUS, Oogstmaand, 31 dagen.
Opkomst der Zon 5 u. 15 m.
Onderg. 6 u. 42 m.
Zondag 31 Verjaardag van Prinses Wil-
helmina, geb. 1880.
SEPTEMBER, Herfstmaand, 30 dagen,
Maandag 1
Dinsdag 2
Donderdag 4
Vrijdag 5
Zaterdag 6 Laatste Kwartier.
HELDER, 29 Augustus 1890.
Er bestaan inrichtingen, waarvan in
den regel weinig of geen roep uitgaat,
maar die niettemin in groote mate nut
stichten, meer, veel meer soms dan dezulke,
die herhaaldelijk met veel ophef worden
vermeld. Tot de in alle stilte voortwer-
kende en nut stichtende inrichtingen, mee-
nen we dat behoort deHerhalingschool,
die gehouden wordt in de lokalen der Ge
meenteschool n°. 7a in de Vlamingstraat,
alhier. Ter voldoening aan art. 17 der
vigeerende wet tot regeling van het Lager
Onderwijs, wordt hier ter plaatse, door de
zorg van het Gemeentebestuur, gedurende
acht maanden des jaars, van po. Augustus
tot uit. April, onderwijs gegeven aan kna
pen en meisjes, die het gewoon schoolon
derwijs in meerdere of mindere mate ge
noten hebben. Het onderwijs omvat de
gewone vakken van het Lager Onderwijs,
waaronder dat in de nuttige handwerken
voor de meisjes is begrepen. Onder de lei
ding van den Directeur dezer inrichting,
zijn de onderwijzers en de onderwijzeressen
werkzaam, om bij jongelieden, die de school
bezoeken, voort te bouwen op het geleerde
in de openbare en bijzondere school. On
derscheidene, zoo niet alle leerlingen, zijn
op den dag reeds in de eene of andere
betrekking werkzaamin de avonduren
bevlijtigen zij zich, om het vroeger geleerde
te onderhouden en uit te breiden. Een vrij
groot aantal jongens en meisjes maakt
gebruik van deze uitnemende gelegenheid
om de reeds verkregen kennis uit te brei
den. In het voorjaar moeten velen, ten
gevolge van bezigheden, dikwijls de school
verlaten, doch over het geheel levert deze
inrichting het overtuigend bewijs, dat het
onderwijs door ouders en leerlingen op zeer
hoogen prijs wordt gesteld. Zoo mogelijk,
dan vermeerdere die belangstelling nog, en
stijge het aantal leerlingen nog aanmerkelijk.
't Is, dunkt ons, niet ongepast, voor een
enkele maal te wijzen op een instelling
hier ter plaatse, die in ruime mate nut
en voordeel aanbrengt. De kosten, aan 't
Herhalingsonderwijs besteed, komen, het
moet erkend worden, ten goede aan de in
gezetenen dezer gemeente. Steeds meer
worde, dit hopen wij van harte, van dat
j onderwijs door de jongelieden hier ter plaatse
I met ijver en belangstelling gebruik ge
maakt
We zijn dezer dagen in de plaats
onzer inwoning in 't bezit van een nieuwe
mime vergaderzaal gekomen. De bekende
Tuinzaal van Tivoli, die vroeger een ver
hoogd gedeelte had, is nu gelijkvloers ge-
j maakt, en is bovendien geheel nieuw in
gericht, zoodat daarin eene vergadering van
ongeveer 100 personen kan gehouden wor-
den. De zaal, die 13 bij 7 M. groot is,
ziet er thans keurig net uit, en beveelt
I zich ook door hare goede verlichting voor
I het houden van talrijke bijeenkomsten ten
zeerste aan. Nevens de bestaande, zeer
geschikte lokaliteiten hier ter plaatse, is
deze zaal voor sommige samenkomsten in
groote mate bruikbaar. Het bsstaan van
een nog al groot aantal Vereenigingen
veroorzaakt, dat er niet zelden behoefte
bestaat aan gelegenheden tot het houden
van vergaderingen. Deze lokaliteit is dus
een aanwinst, met het oog op het nogal
ontwikkeld Vereenigingsleven in deze ge
meente.
Dezer dagen zijn vanwege het Bestuur
van //Helder's Belang", Vereeniging tot ver
fraaiing en tot bevordering van den bloei der
gemeente Helder, op verschillende plekken in
de gemeente een 25 tal rustbanken geplaatst
nl. 10 groot model (ter lengte van 2.50 M.)
en 15 klein model (lang 1.70 M.) Met ge
noegen merkten we op, dat het Bestuur met
bekwamen spoed te werk gaat en niet op tee
kenen van leven en werkzaamheid laat wach
ten. Dat er bij goed weder veel gebruik zal
worden gemaakt van de gelegenheid om hier
en daar een zitje te nemen, hieraan valt wel
niet te twijfelen. Reeds den eersten dag za
gen we ouden en jongen van dagen op de pas
geplaatste banken uitrusten. Vooral de lanen
om 's Rijks werf krijgen op die wijze een nog
vroolijker aanzien.
De banken zien er, zonder voor dit doel
ook onnoodige versiering, zeer net uit, en
daarvoor komt hulde toe aan den aannemer
den heer C. A. Van Neek alhier, die voor
eene goede en tegelijk ook tijdige uitvoering
flink heeft zorg gedragen.
't Publiek zal nu wel mede zorg dragen, dat
die banken niet worden beschadigd. Meer nog.
't Ligt, dunkt ons, op den weg van nabijwo-
nenden, om de banken ten minste éénmaal
daags even schoon te maken. De moeite, daar
toe te nemen, is zeer gering en men draagt
daardoor zoowel by om de banken niet te doen
bederven, als om de wandelaars door de net
heid dier rustplaatsen te gerieven.
Naar wij vernemen, hebben Bestuur-
deren van »Helder's Belang", vereeniging
tot verfraaiing en tot bevordering van
den bloei dezer gemeente, zich bij missive
gewend tot Z. Exc. den Commissaris des
Konings van Noord-Holland, met verzoek
dat, door tusschenkomst van Z. Exc., de
noodige vergunning worde verleend, om
een rustbank te mogen plaatsen op den
aan 's Rijks Waterstaat toebehoorenden
grond nabij de aanlegplaats der schroef-
stoombooten, varende, onder directie van
de heeren Gebrs. Zur Mühlen, van hier
op Amsterdam.
Texel, 26 Aug. Heden dreef hier
aan een flinke boot, geteerd, en gemerkt
K. H. Waarschijnlijk behoort zij te Kol-
horn tehuisze is door de strandvonderij
Van den oud-konstabel-majoor M.
J. E. Kriens zal een werkje verschijnen
van de in den loop van tien jaren door
hem geschreven critische artikelen in zake
Zr. Ms. zeemacht hier en in Indië. Die
stukken, vroeger in verschillende bladen
opgenomen, zullen bij genoegzame deel
neming in een bundel het licht zien. De
schrijver noodigt per circulaire bewijzen
van instemming uit aan zijn adresDa-
Costastraat 45, Amsterdam.
Den 24 des namiddags zat de heer
van Vliet van IJmuiden een sigaar te roo-
ken op het balkon van het huis, bewoond
door den heer K. Nieborg aldaar, toen
het balkon naar beneden viel. Het huis
was voor 4 jaar gebouwd. De heer van
Vliet kwam er met een paar gekneusde
beenen af.
Door de Hollandsche LJzeren Spoor
weg-Maatschappij zullen gedurende den
aanstaanden winterdienst proeven worden
genomen met de verwarming der baga
gewagens, waarin de conducteurs geduren
de den rit moeten aanwezig zijn.
Terwijl zich tegenwoordig in den
regel voor aUe vacant zijnde betrekkingen,
van hoe geringe bezoldiging ook, talrijke
liefhebbers aanmelden, is er op de oproe
ping voor directeur-leeraar aan de Zee
vaartschool te Vlieland, tractement f 1300,
geen enkele sollicitant opgekomen.
Naar men verneemt bestaat het voor
nemen om de miliciens van 1886, 1887
1888, behoorende tot de eerste divisie in
fanterie, van 13 October a. s. af bij op
volging elk 12 dagen onder de wapenen
te roepen, teneinde in de behandeling van
de gewijzigde uitrusting in het nieuwe ge
weer te worden geoefend.
Wanneer de visch het best is?
Zeevisch steur van November tot April,
tar- en heilbot van Februari den geheelen
zomer door, schol van April tot Juni,
tong van April tot Juni, kabeljauw van
Februari tot Mei, schelvisch van Septem
ber tot Januari, bot van Mei tot Septem
ber, rog in Juli en Augustus.
Riviervischkarper en brasem van Sep
tember tot April, baars van Mei tot Sep
tember, Snoek van Februari tot April,
zalm van Juni tot Augustus.
Een pakket diamanten ter waarde
van f 10,000, te Amsterdam eerst als „ge
stolen", en later als ^verloren" opgege
ven, is in de woning van den rechtma
tigen eigenaar teruggevonden.
Uit Amsterdam wordt gemeld
Een bewijs, dat het handels- en scheep
vaart-verkeer tusschen Amsterdam en Ne-
derlandsch Oost-Indië toeneemt, is, dat
binnen 41 dagen van hier zeven stoom
schepen der maatschappij „Nederland"
naar Indië vertrekken.
De gezagvoerder van 't Ned. schip
„Nijssiena, kapitein Veltman, meldt nog
het volgende aangaande de schipbreuk op
Znid-Carolina (Noord-Amerika)
In den nacht van Zaterdag op Zondag,
omstreeks 1 uur, werd ontdekt, dat het
schip een lek had gekregen. Nadat eeni-
gen tijd gepompt was, begon de ballast
te loopen en geraakten de pompen in het
ongereede Er werd tegen 4 uur beslo
ten het schip te verlaten. Niets kon ge
red wordenkorten tijd later zonk het
schip in de diepte weg-
Tegen 3 a 4 uur 's namiddags werd
land bereikt. In dien tijd was wegens
holle zee de weinige proviand, die zij had
den geborgen, uit de sloep geslagen en
had bun aller leven meer dan eens aan
een zijden draad gehangen.
Zullen de steenkolen goedkooper of
duurder worden Tegenover de bewering
dat een daling van de steenkolenprijzen
was te wachten, geeft een deskundige in
de „Haagsche Ct." een betoog, waarin hg
duidelijk aantoont, dat rijzing, aanzienlijke
rijzing zelfs, onvermijdelijk is,
Hij wijst op den verminderden invoer
uit de Rhurstreken, in verband met den af
loop der termijnen van vroeger gesloten
contracten. De Rhurhandel brengt nu
nog zeer groote geldelijke offers om bet
verloren debiet terug te bekomen, maar
langzamerhand zullen ook de prijzen der
Rhurkolen in verhouding komen tot die
van de andere mijnen, te meer daar thans
ook de mijnen samenspannen en den ver
koop harer kolen in een hand geven.
Volgens de Rheinsch „Westfalische
Ztg." zullen de kolenmijnen met 1 Oc
tober één bestelbureau oprichten en zijn
daartoe 15 groote mijnen toegetreden om
zoomin mogelijk concurrentie onderling
te hebben.
„De belangrijk mindere productie door
de werkstakingen (verleden jaar) in de
mijnen, gaf den stoot tot de enorme ver
hooging van prijzen maar meteen de on
der vinding aan de exploitanten, dat deze
vermindering van opbrengst hun groote
vermeerdering van winsten gaf. Vandaar
dat zij onderling besloten, niet meer te
produceeren dan de vraag noodig maak
te en de totale opbrengst van 11500 per
dag tot slechts 8250 waggons per dag
gereduceerd is.
Dat de vraag niet groot was, eindigt
de schrijver, lag mogelijk ook wel aan
de hooge prijzen maar zullen die prijzen
lager of hooger worden, als de vraag moet
komen Mij dunkthooger, zelfs, indien
een strenge winter komt, enorm hoog."
Generaal" Booth heeft aan zijn
„soldaten" verboden, in geval van over
igden en begraven gebruik te maken van
aansprekers, die in de plechtigheid toch
geen ander belang stellen dan dat zij er
voor betaald worden, of rouw te dragen,
wat maar ongezond is en veel geld kost.
Een zwarte band met roode S, om den arm
is ruimschoots voldoende.
Het >Tgdschr. voor Geneesk." be
richt, dat de Vereenigde Staten van N.
Amerika besloten hebben in de voornaam
ste havens van Europa, waaruit emigran
ten vertrekken, een bureau van geneeskun
dig onderzoek te vormen, ten einde land
verhuizers naar Amerika geneeskundig te
onderzoeken, en hun alleen bij afwezig
heid van gebreken en chronische of be
smettelijke ziekten, een exeat naar de Ver.
Staten te verschaffen.
Met de vorming dezer bureaux is belast
dr. Hamilton, het hoofd van de maritieme
gasthuizen.
Te Groningen zgn thans reeds 92
kinderen aan de mazelen overleden.
Uit den Briel is naar Rotterdam ge
bracht het lijk van een vierjarig kind,
wijl men vermoedde dat het kind vergif
tigd was. Volgens den militairen genees
kundige, die het kind behandelde, stierf
het, na door „cholera nostras" te zijn aan
getast. Na den dood is openbaar gewor
den, dat aan het kind niet het door den
geneesheer voorgeschreven middel toege
diend werd, maar door een vergissing een
ander, waarvan een kleine hoeveelheid,
naar men zegt, voldoende moet zgn
om een volwassen mensch te dooden.
De apothekersbediende, die de onacht
zaamheid zou hebben gepleegd, is reeds
door een ander vervangen, terwijl de jus
titie zich in de zaak gemengd heeft.
Te Parijs zijn weer de »worgers«
opgetreden. Deze werpen den voorbijgangers
een strik om den hals, die hen op den
grond doet storten, waarna zij hen plun
deren.
Die methode werd ook een twintigtal
jaren geleden toegepast. Men beweerde dat
de boosdoeners op het denkbeeld er van
gebracht waren door een roman van Eu-
gène Sue, waarin ze ten aanzien van In
dische volken werd medegedeeld.
Ook naar Londen werd zij overgeplant.
Nadat daar de bepaling in werking trad
om deze »tugs" in de gevangenis te gee-
selen, hielden dergelijke moordaanslagen op.
Hoe men in beginsel de lijfstraffen ook
moge afkeuren, hieruit blijkt weder dat
zij in sommige gevallen toch ook haar
goede zijde hebben. Onze Amsterdamsche
collega's zgn van dezelfde meening.
(Arh. Ct.)
Men herinnert zich de beschuldigin
gen, welke in de Fransche bladen zgn in
gebracht tegen de houding van kapitein
Bakker, den gezagvoerder van de »Ob-
dam", bij de aanvaring met de Fransche
bark Christophe Colomb". Ofschoon vol
gens de verklaring der passagiers van de
»Obdam" en volgens de mededeelingen van
Amerikaanscbe ooggetuigen van het onge
val, kapitein Bakker gedaan heeft, wat
hg moest en kon doen om de Fransche
matrozen te redden, blijft de commandant
van de Fransche bark zgn beschuldiging
volhouden.
Teneinde aan deze beschuldigingen een
einde te maken, heeft de Ned. Am. St.
Maatsch. der Nederl. regeering verzocht,
over deze zaak een officieel onderzoek te
doen instellen. De Regeering heeft aan dit
verzoek voldaan en heeft den Raad van
tucht opgedragen de zaak te onderzoeken.
Een der grootste processen wegens
smokkelarij zal den 22n October e. k. door
de rechtbank te Yerviers behandeld wor
den. Het betreft de vervolging van 18
personen, te Luik, Antwerpen, Hasselt,
Leuven en enkelen te Keulen en in Duit-
sche grensplaatsenn, wegens 106-maal
frauduleus invoeren van 364,626 liters al
cohol, waarvoor 680,635 fr. rechten moest
zijn betaald. De eisch van het openbaar
Min., bg dagvaarding reeds gesteld, strekt
tot veroordeeling tot betaling van 7.219,942
fr., zijnde de tienvoudige som der ontdo
ken rechten en de waarde van het ge
smokkelde.
Het admiraalschip van het Oosten-
rgksche eskader Kronprinz Rudolph", is
na zgn bezoek te Kopenhagen in de Groote
Belt op een klip gestooten en heeft ern
stige averij bekomen. Evenwel kon het
vaartuig de haven van Kiel nog bereiken.
Zoodra de averij daar hersteld is, zal de
reis van het eskader worden voortgezet.
De Britsche reeders hebben het plan
gevormd om een vereeniging op te rich
ten met een kapitaal van 70 tot 80 mil-
lioen p. st. om de arbeidersvereenigingen
te bestrijden.
Sommige voorschriften der arbeidersver
eenigingen zgn zeer lastig b. v. dat een
schip niet mag laden, lossen, steenkolen
innemen, reparatiën verrichten, een be
manning aanmonsteren, enz., tenzij dege-
heele bemanning, van den kapitein af, tot
die vereeniging behoort en zich aan hare
voorschriften onderwerpt. Deze reglemen
ten geven geen waarborg tegen tijdverlies
en het gevolg is, dat de onkosten voor de
reparatie van een schip zoo hoog zijn, dat
zij ernstige ontevredenheid geven en alle
winsten wegnemen. Bovendien wordt het
werk zeer slecht gedaan, en de reeders
gelooven, dat een aantal werklieden zich
gaarne aan de arbeidersvereenigingen zou
den onttrekken en bunne onafhankelijk
heid herwinnen.
Gaat dit plan door, dan kan men een
strijd op leven en dood verwachten.
Juist op den dag van Keizer Wil-
helm's bezoek aan Helgoland, den dag na
de overdracht aan Duitschland, beviel daar
een schoenmakersvrouw van een knaapje.
Daar nu de onder Engelsche heerschappij
geboren eilandbewoners vrg van den dienst
plicht zgn, was dit de eerste Duitsche
dienstplichtige. Voor dien „eersten Duit-
schen recruut" werd onder de badgasten
goedgeefsch op den feestdag een
inzameling gehouden, zoodat den ouders
's avonds een aardig sommetje kon wor
den ter hand gesteld.
Een paar heeren te Hamburg zullen
zorgen, dat de aanstaande recruut zgn
dienstplicht zal kunnen volbrengen als
„éénjarig vrijwilHger".
Naar men uit Melbourne bericht, is
de bemanning eener boot van een Duitsch
schip door inboorlingen van het eiland
Umba, Nieuwe Hebriden, gedood en heeft een
Fransch oorlogsschip de omgebrachte Duit-
schers gewroken, door de dorpen van den
schuldigen stam te bombardeeren.
Drie jongens, behoorende tot een schip
van de Britsche marine, dat tePortsmouthge-
stationneerd was,hebben zich jl. meesterge
maakt van het particulier jacht „Excel
sior" en zijn daarmede naar zee gegaan,
na onderweg, in ruil voor tabak en eenig
geld, water te hebben ingenomen. Een
sleepboot werd ter vervolging uitgezon
den, maar de jongens dreigden ieder, die
een poging waagde aan boord te komen,
te verwonden, en dit vaartuig keerde der
halve terug. Sedert is niets meer van de
„Excelsior" vernomen, en men vermoedt,
dat de jongens het Kanaal wilden overste
ken. Niet lang geleden werd een ander
jacht gestolen en eenige dagen later door
een kustwacht verlaten gevonden.
Ter verjaring.onzer Kroonprinses.
Jubelt, Nederlanders,
Thans met hart en mond
Klinken vreugdezangen,
Dankbaar in het rond!
Zingt ons lief Prinsesje
Op deez' dag ter eer,
Met den wensch, dat 't feesttij
Dikwerf wederkeer
Jeugdig nog van jaren,
Opgewekt en big,
Mag zij dankbaar staren
Op haar feestgetij.
Alles lach en leven,
Blydschap om haar heen,
Moog' dit steeds zoo wezen
Op haar verdre schreên.
Hoop der Nederlanden
Stemme uw feestgetij
Telkens bij vernieuwing
Ieder even blij!
Van de Scheldeboorden,
Tot aan 's Dollards strand,
Klinke 't: «Leev' Prinsesje,
Hoop van Nederland!"
Correspondentie.
S., die vaak in de richting van den Sta
tionsweg en de Koningstraat het urinoir pas
seert, dat geplaatst is nabij de schutting van
de pastorie der R. K. parochie-kerk alhier,
klaagt over den stank, die daar wordt ver
spreid. Op dat druk bezochte punt in de ge
meente is een urinoir zeker zeer noodig, doch
vanwege het Gemeentebestuur diende er, naar
de besliste meening van S., voor gezorgd te
worden, dat de stank door het dagelijks aan
brengen van carbol word weggenomen. Voor
de overige urinoirs is deze desinfectie zeker
even gewenscht.
Burgerlijke stand gemeente Texel
van 2026 Aug.
ONDERTROUWD: Geene.
GETROUWDJacob List, weduwnaar van
Aafje Hoederaaker, en Engeltje Saris.
GEBORENGerdina, dochter van Willem
Duinker en Trijntje Daalder. Klaasje, doch
ter van Engel Griek en Adriana de Jong.
Adriana, dochter van Gerrit Dob en Maria
Blom.
OVERLEDEN: Antje Buykema 71 jaar,
geh. met Jacob Bruin.
Marine en Leger.
De adelborsten der le kL F. H. baron Van
Dedum, W. van Braam, H. E. baron Van As-
beek, J. P. F. Pool, K. F. Slnys, L. J. Moojen,
J. F. Obbes, 8. de Ranitz, C. J. Canters, C. C.
A. Last, J. JE. Ramondt, R. L. Dijkhuis, H.
W. A. Brans, jhr. J. O. E. von 8chmidt auf
Altensfcadt, jhr. J. C. F. von Muhlen en P. J.
Lucardie worden met den 6en Sept. a.s. geplaatst
aan boord van Zr. Mb. schroefstoomBohip „Ko
ningin Emma der Nederlanden".
Dc offic. v. adm. le kl.J. Langereis aanvaardde
Woensdag den administratieven dienst aan boord
van Zr. Ms. schroefstoomschip le kl. „Van Ga
len", na overname daarvan van den off. v. adm.
9e kl. W. F. van Grasstek, die op non-activiteit
is gesteld.