't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL.
No. 1841.
Woensdag 8 October 1890.
Achttiende Jaargang.
NIEUWSTIJDINGEN.
A"bon ri em ent
per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Buruux: SPOORSTRAAT tn ZUIDSTRAAT.
AUvertentlën
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Ad verten tiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
HELDER, 7 October 1890.
De beer A. Metzelaar, van hier,
heeft in de vorige week met goed gevolg
te Amsterdam 't tweede natuurkundig exa
men afgelegd.
Zondagmorgen werd de nieuwbe
noemde predikant, Ds. Th. Granpré Mo
lière in de Westerkerk bevestigd door Ds.
J. L. Bommezijn. De redenaar sprak bij
die gelegenheid naar aanleiding van II
Cor. 5 20. Des avonds hield de nieuwbe-
vestigde leeraar zijne intreepreek in de
Nienwe kerk, waarbij hij tot tekst geko
zen had Joh. 3: 30. Hij moet wassen
en ik minder worden."
Beide keeren waren de kerkgebouwen
uitstekend bezet.
Vrijdagavond hield in de Tuin zaal
van »Tivoli" 't District Helder, onder-
afdeeling van de brandwaarborg-maat
schappij »Algemeen Belang", te Texel,
een algemeene vergadering.
De hoofdpunten op de agenda waren
't vaststellen van een reglement en de
verkiezing van een bestuur.
De directeur-generaal der Mij. de heer
J. Eelman, van Texel, opende de verga
dering en deed de voordeelen van Alge
meen Belang" uitkomen door een over
zicht te geven van de winsten en reserve
kapitalen der meest bekende brandwaar
borg-maatschappijen.
't Doel der Mij. is zelf die voordeelen
te genieten, door 't betalen van mindere
contributie.
Door grootere deelneming zou de her
verzekering aan de Amsterdamsche beurs,
die nu nog in 't belang der deelhebbers
noodzakelijk is, allengs kunnen worden
afgeschaft en de verschillende districten
de bedragen boven de f 1000 onderling
kunnen verzekeren.
Ook is 't een voordeel van Algemeen
Belang" dat de administratiekosten, door
eenvoudig beheer, tot een minimum zijn
gebracht.
Spreker deed duidelijk uitkomen, dat
elk district op zich zelf staat eigen be
heer heeft en niet in de brandschade van
andere districten deelt, dan in geval van
herverzekering.
Tot 1 Juli jl. waren alle verzekeringen,
in 't district Helder gesloten, door her
verzekering gedekt tot een bedrag van
90 pCt.
De verzekerde som bedraagt thans p.m.
f 300.000, terwijl reeds toezegging is ge
daan van verdere deelneming tot een be
drag van f250.000.
Met genoegen werd de spreker in zijn
voordracht gevolgd, die aan duidelijkheid
niets te wenschen overliet.
Vervolgens werd 't reglement artikel
na artikel voorgelezen en voorloopig gear
resteerd. Op een volgende algemeene ver
gadering zou men gelegenheid hebben tot
debat, wanneer een of ander wijziging
mocht noodig hebben.
Tot directeur van 't district Helder werd
definitief benoemd de heer C. S. Jaring
en bg keuze der leden tot commissarissen,
de heeren J. Bethlehem, I. Korver en P.
Schagen.
Ten slotte werd de acte van oprichting
voorgelezen en na een kleine wijziging
goedgekeurd.
Met een kort woord van dank voor de
ondervonden medewerking, sloot de heer
Eelman deze eerste alg. vergadering,
j Texel, 2 Oct. Op het strand alhier
is een vlot aangedreven, waarop 4 ringen
bevestigd, zonder merk; voorts eenig scheeps-
hout en eenige kisten etber, gemerkt Ham
burg".
Het korren van oesters op Texel-
stroom en in de vaarwaters beoosten Texel
is weder begonnen. De kor-oesters worden
tgdeljjk op de oesterbedden bewaard, om
OTE later te worden afgeleverd. Stormachtig
ip weer verhindert nog de schuitjes om uit
te zeilen.
De minister van marine brengt ter
algemeene kennis, dat blijkens een bericht
van ^en comman(lant van Zr. Ms. stoom-
li schoener „Dolfyn", den 30sten September
'J jl. op ongeveer 53° 13' NB. en 2° 53'
OL., een wit geverfde ringvormige redding
boei, gemerkt„Zr. Ms. stoomschoener
!rlJ Dolfy'n", is verloren geraakt, zoodat het
ontmoeten van dit voorwerp geene aan
leiding tot bezorgdheid behoeft te geven.
Vrijdagochtend omstreeks half elf
is de Enschedesche katoenspinnerij, die se
dert het jaar 1834 bestond en de oudste
was in Twente, afgebrand. Er waren in de
18000 spindels werkzaam 130 arbeiders.
De fabriek was vóór enkele weken pas
voorzien van eene nieuwe stoommachine
en machine-kamer, welke behouden zijn.
De brand is ontstaan op de derde verdie
ping, vermoedelijk door 't heetloopen eener
spinmachine. De fabriek was geheel voor
zien van Grindel's blandblusch-systeem en
verzekerd op beurspolissen. De arbeiders
hebben tijdig gelegenheid gehad de fabriek
te verlaten. Het naast de fabriek staande'
woonhuis is behouden. De wind was ge
lukkig voor de stad gunstig. De werklie
den zullen vermoedelijk wel werk kunnen
krijgen te Gronau, waar nieuwe spinne
ryen in aanbouw zijn.
De spinnerij is geheel uitgebrand, maar
de achtergelegen loodsen zijn gespaard ge
bleven daarentegen zijn drie blokken ar
beiderswoningen in de nabijheid mede ver
brand.
De spinnerij is verzekerd op beurspolis
voor f210,000, in gemeenschap met f 45,000
eigen risico.
Reeds meermalen is er van zeer be
voegde zijde op gewezen, dat het gebruik
van sterk gekleurd suikergoed uiterst na-
deelig kan werken. Een bewijs daarvoor
vindt men weder in het volgende geval.
Op een der scholen te Rotterdam werd
dezer dagen een jongen, eenige oogenblik-
ken nadat hij in de klasse had plaats ge
nomen, onpasselijk. Hij klaagde over hoofd
pijn, terwijl kort daarop brakingen volg
den. Bij onderzoek bleek bet, dat de knaap
zich vergast bad aan zoogenaamde drui-
vensuiker, een lekkernij, die in elke snoep-
nering te verkrijgen is. Een tamelijk groot
stuk, met een hooggele verfstof bestreken,
werd nog aan hem ontnomen. De onpas
selijkheid nam zoo toe, dat de jongen naar
huis moest geleid worden, aangezien hij
zoo duizelig was, dat hij slechts zich met
moeite kon staande houden. Eerst na een
paar dagen was de ongesteldheid geheel
gewekenwel een bewijs, dat men met
het verstrekken van goedkoope lekkernijen
aan kinderen hoogst voorzichtig moet zijn.
Door den stormwind van den nacht
op Dinsdag en Woensdag is de 16 meter
hooge schoorsteen van de stoorameelfa-
briek van de firma Kuipers Swildens
aan den Harlinger Trekweg te Leeuwar
den byna geheel omvergewaaid. De daar
door veroorzaakte slag was zoo hevig, dat
vele bewoners van de omliggende buurten
er door uit hun slaap werden opgeschrikt.
Sedert 1 October is de gemeente
secretaris, tevens ontvanger, van Beverwijk,
afwezig, zonder dat men weet waarheen
hij zich begeven heeft en zonder orde op
zijn zaken gesteld te hebben.
(Utr. Dbl.)
De rechtbank te Haarlem heeft de
twee Purmerenders Caspers en Cabohm,
die 14 dagen geleden terechtstonden we
gens beleediging van den kantonrechter
te Purmerend en van den notaris Van Os
mede aldaar, in „Recht voor Allen", ver
oordeeld ieder tot 6 maanden gevangenis.
Bij het bereiden van tabak had een
sigarenmakersknecht te Utrecht het onge
luk iets van een door hem gebruikt ingre
diënt aan een wondje te krijgen, dat hij
aan de kin had. Aanvankelijk sloeg hij
daar geen acht op, ofschoon het hem pijn
deed. Eenige uren later evenwel begon zijn
hoofd, van onderen af, verschrikkelijk op
te zetten, en was hij weldra een afzichte
lijk monster gelijk. De ontboden genees
heer constateerde bloedvergiftiging. Het
jonge mensch is niet buiten gevaar.
Door het provinciaal kerkbestuur
van Noordholland is uit zijn ambt ontzet
de heer Ds. M. Th. Laurman, van St Maar-
tensbrng.
Een buitenman, wien op de Marte
laarsgracht, te Amsterdam, „een beetje
vuur" werd gevraagd, werd een gouden hor
loge met ketting ontrukt.
Men kan toch maar nooit genoeg op
zijn hoede wezen
Sedert 1 Januari j.1. zijn reeds 2362
vreemdelingen, als zjjnde zonder middel
van bestaan, uit ons land gezet.
Moedermoord te Rooborst. Het kas
teel van Rooborst is een uitgestrekte be
zitting, toebehoorende aan zekere dame
Vandenbossche, bewoond door baron van
Crombeen de Steenbeke, zijn vrouw en
hun zoon Gaston, oud 25 jaar.
Zij hadden twee dienstboden, een knecht
en een dienstmeid.
Baron de Steenbeke heeft een tweeden
zoon, die te Brussel woont, Maurice Van
Crombeen, twee jaar jonger dan zijn broe
der Gaston. Deze laatste lijdt soms aan
verstandsverbijstering, en meer dan eens
moest men hem zorgvuldig bewaken.
Verleden Donderdag, om 3 ure, hadden
M. en Mevr. Van Crombeen in de eetzaal
gedineerd, waarna de baron zich naar het
leeskabinet begeven had. Gaston had
zich naar een ander deel van het kasteel
begeven, waar hij de gewoonte had alleen
te eten, want hij wil niemand aan zijn
tafel, doch eischt dat hij bediend worde
door zijne moeder en door de meid.
Dien dag, riep Mevr. Van Crombeen van
boven de trap die van het kabinet, waar
Gaston zijn maaltijden houdt, naar de keu
ken leidt, aan de meid dat zij brood op
de tafel moest zetten, toen men eensklaps
een luiden schreeuw van Mevr. van Crom
been hoorde, daarna niets meer. Toen de
heer van Crombeen en de twee dienstbo
den toegesneld kwamen, lag de ongeluk
kige vrouw roerloos op den grond lag
uitgestrekt.
De meid, denkende dat zij in zwijm ge
vallen was, liep weg om azijn te halen,
doch toen zij daarmede kwam, gaf hare
meesteres geen teeken van leven meer, zij
was dood
Gaston had inmiddels de kleine eetzaal
verlaten en zich naar zijn appartement be
geven toen hij het gewoel en het gekerm
hoorde, was hij beneden gekomen bij zijn
vader en, bij het zien van de droefheid
van dezen laatsten en 't schrikkelijk schonw-
spel begon hij ook te weenen.
Toen een geneesheer ter plaatse kwam,
constateerde hij dat de barones, die slechts
50 jaar oud is, een schrikkelijke wonde
had, aan het bovendeel der rechterzijde,
welke den slagader doorgesneden had. Het
bloed stroomde geweldig.
De wonde was driekant en 25 centime
ters diep. Het gerucht van het gebeurde
was dadelijk door het dorp verspreid, en
van alle kanten kwamen boeren toegesneld.
Gaston van Crombeen, vreezende in
hechtenis genomen te worden, had het
kasteel verlaten, met het plan zich naar
den vreemde te begeven.
Doch hij is niet ver gegaan, want hij
is te Doornik aangehouden.
De beschuldigde is naar 't station ge
bracht, onder geleide van 8 gendarmen.
Die aanhouding heeft veel opschudding
verwekt. Meer dan duizend personen wacht
ten op de aankomst van den aangehoudene
en hebben hem tot de gevangenis vergezeld.
(Het Land)
Yolgens bericht uit Cuxhaven is bij
Borkum een schoener, beladen met teerolie,
totaal verongelukt. De equipage is ver
dronken. Door den storm was redding on
mogelijk. Naam en nationaliteit onbekend.
De lading is drijvende.
Voor een vuistslag ter dood veroor
deeld. Een soldaat, Cosquer genaamd, 31
jaar oud, te Nantes in garnizoen, die tot
de reserve behoorde, weigerde den 31en
Augustus de chambrée aan te vegen en
gaf zijn korporaal een stomp op de borst
Voor dit vergrijp voor den krijgsraad
van het 11e legerkorps f'gebracht, is hij
ter dood veroordeeld.
En dat alles om één huwelijk. Te
Lacon, in Hlinois, was een meisje in het
huwelijk getreden, zonder de toestemming
van haar vader te hebben gevraagd.
Toen de dochter eenige uren nadat zij
door den echt verbonden was, haar vader
om vergiffenis kwam vragen, maakte deze
zich zoo boos, dat hij zijn dochter dood
schoot en daarna de hand aan zich zelf
sloeg. Kort daarop kwam de jeugdige
echtgenoot thuis, die op het gezicht der
beide lijken zoozeer ontstelde, dat hij het
verstand verloor en thans krankzinnig is.
De cholera. In Spanje zijn 38 ge
vallen van cholera en 26 sterfgevallen
aan die ziekte voorgekomen. Ook te A-
den is thans de cholera uitgebroken. Op
Cyprus is de ziekte aan het toenemen.
De hulp van een oorlogsschip is inge
roepen om te beletten, dat personen uit
besmette landen op het eiland landen.
De kapitein van het te Philadelphia
aangekomen Engelsche schip „Bush Mills"
heeft den 2ln Sept., 300 mijlen oost-noord
oostelijk van Kaap Race, een ijsberg zien
drijven, welke 600 voet hoog en drie mij
len in omtrek was.
Te Braila, bij Bukarest, is, bij het
afladen eener 100 centenaars wegende kerk
klok, de brug, welke het schip met den
vasten wal verbond, onder de zwaarte van
het gewicht bezweken, tengevolge waar
van allen, die er bij behulpzaam waren,
in den Donau stortten. Elf personen zijn
verdronken. Vele anderen zijn gewond.
De nieuwe legerwet in Duitschland,
waarbij de legersterkte met ruim 18000
man vermeerderd wordt, trad dezer dagen
in werking, in 1875 was de sterkte in
vredestijd 401,659 man. Ze werd in 1881
en 1887 vermeerderd en bedraagt nu
486,983 man, waarbij 30,000 officieren,
dokters, betaalmeesters, enz.
Het aantal officieren is met 513 ver
meerderd en dit jaar zullen er omstreeks
185,000 zijn, of 21,000 meer dan verle
den jaar.
Jack the Ripper laat weer van zich
hooren. Er is althans bij de politie van
Londen een met dien naam onderteekén
den brief ingekomen, waarin de gewone
waarschuwingen zijn vervat.
Keizer Norton I is overleden. Hier
heeft men waarschijnlijk nooit van dien
keizer gehoord, maar in Amerika was hij
algemeen bekend. Norton bracht het van
eenvoudig goudgraver tot honderdvoudig
millioenair. ging toen aan het speculeeren
en verloor zijn geheele fortuin. Daar
op begon hg te malen, verbeeldde zich
dat hij keizer van Noord-Amerika was,
maar leefde van bedelen. Zeventien jaar
lang paradeerde de arme in een blauwe uni
form en een hoogen hoed met veeren, gou
den epauletten en met grooten staf door
Francisco. Norton zond bij elke presi
dentsverkiezing een protest naar Washing
ton en ridderde al zijn collegaas-bedelaars
met papieren ridderorden. Eindelijk is
de arme keizer op zijn zolderkamertje, dat
geheel behangen was met de portretten
van alle regeerende Vorsten, zijn broeders,
ter ruste gegaan.
Meer dan een kwarteeuw geleden,
dus vertelt een Hongaarsch blad, kwam
een eerste luitenant van een te Budapest
in garnizoen liggend regiment huzaren in
kennis met de schatrijke weduwe G., die
hem allervriendelijkst behandelde, maar
tegenover wie hij zich op een afstand hield,
daar de dame nagenoeg zestig was.
Groot was zijn verbazing, toen mevrouw
G. hem op zekeren dag bij zich liet roepen.
Hij kwam en vond haar zwaar ziek, het
gelaat der doctoren, die om haar bed ston
den, deed het ergste vreezen. Met zwakke
stem voegde de zieke den officier toe, dat
zij hem had lief gekregen. Zij wilde hem,
daar hij onvermogend was, tot erfgenaam
van haar reusachtig vermogen maken. Op
dat haar familie geen moeilijkheden zou
kunnen maken, zou het 't best zijn, als
hij met haar trouwde, daar zij toch geen
twee dagen meer te leven had.
De officier nam een dag bedenktijd en
vroeg zijn commandant of het hem in zijn
bevordering zou kunnen hinderen, als hij
met een oude, rijke weduvtè, die op ster
ven lag, trouwde. Het antwoord luidde,
dat dit niet het geval zou zijn, daar van
vooruitkomen reeds geen sprake meer was
op het oogenbjik, dat hij geneigdheid be
toonde, het huwelijk te sluiten.
Onze luitenant nam daarop ontslag en
hg, de zeven en twintigjarige man, huwde
met de acht en vijftigjarige weèuwe. Wat
niet verwacht was gebeurdede oude dame
herstelde en leefde nog 23 jaar, onophou
delijk het leven van haar echtgenoot door
verregaande jaloerschheid vergallend. Eerst
eenige dagen geleden is zij in den ouder
dom van 81 jaar overleden.
Ingezonden.
De llarmonie-muziek
vau de Marine-kapel, gedurende den
zomer van 1890.
Een goed werkman is zijn loon waard!
Bestaat dat loon voor onze musici in hun
bezoldiging alleen Neen En waarom niet
Omdat het uitvoeren van muziek niet alleen
berust op het spelen van een zeker aantal no
ten gedurende een vastgesteld getal uren tegen
een bepaalde vergoeding om de veertien dagen.
Natuurlijk moet men kannen leven en in
zoover wordt zulk een productie, die ontspan -
ning verschaft aan hen, die de muziek niet voor
hun vak beoefenen, omgezet in een klinkende
vergoeding. Maar het „zich gevenvoor de
kunst kan onmogelijk betaald worden met spe
cie slechts het waardeerend gevoel kan zoo
iets beloonen en wat meer zegt den kunste
naar verheffen.
Vóór dezen zomer werd in geschrifte ge
woonlijk weinig notitie genomen van de uit
voeringen der Marine-kapel te dezer plaatse.
Misschien dacht menbij een maritieme stel
ling behoort muziek en daarmede uit, net als
een Zuiderzeevisscher zou zeggen in de zee
behoort ansjovis. Deze dingen komen evenwel
niet altijd even goed uit.
Bij de besprekingen in dit blad is niet altijd
de loftrompet gestoken over alles wat ten ge-
hoore werd gebracht en dat is natuurlijk ook
geschied om het goede des te meer op den voor
grond te plaatsen en tevens de opinie van het
kunstminnend publiek ter kennis van de
excecutanten te brengen.
In zoover staat een criticus op een gevaar-
lyk standpunt. Zijn afkeuringen worden door
het betreffende instroment natuurlijk aange
merkt als de uitspraak van een leek, dus
volgens het ouderwetsche musicns-gevoelen,
van een onwetende.
Ik zeg ouderwetsch, want tegenwoordig be
staat er bij kunstbeoefening geen ander ver
schil tusschen artist en leek als de boven
genoemde betaling, hetgeen nu juist heelemaal
de quintessence niet is van toe te kennen
kunstwaarde of kunstkennis.
In een woord, de kunstbeoefenaar, die de
kunst tot vak heeft gekozen en zich daarom
boven den liefhebber verheven acht, is een
werkman, een betaalde. Een musicus echter,
die zich getrokken voelt tot een ander vor
eerder der H. Caecilia, om haar kunst zelve,
onverschillig of het diens métier is of niet,
bezit artistiek gevoel.
Vooral waarschuw ik den artist tegen het
nog aleens voorkomende geval van zich ge
raakt te gevoelen door een op- of aanmerking
op zijn spel. Niemand is volmaakt, zelfs een
musicus niet en by instrumenten ligt een
ongeluk in een klein [hoekje. Hoe menig
maal heb ik de eerste sterren der toonkunste
naarswereld niet ontevreden gezien over hun
eigen uitvoeringen. Ik mag ze noemen, die
mannen: een Rnbenstein, een Joachim,
een de Sarasate, een Holman, een
Smit en anderen.
Die mannen hadden geen critiek noodig
en toch grepen ze er naar. De critiek dient
toch tot verheffing van den kunstenaar en
tot voorlichting van dat gedeelte van het
publiek, hetgeen zulks behoeft. Nog is de
kunst te weinig publiek eigendom, zij de bij
uitstek veredelende wereldtaal!
Tot ons groot genoegen dan constateeren wij
een uitmuntend crescendo in de uitvoeringen
onzer marine-kapel, die 18 Mei van dit jaar
(telkens des Zondags) een aanvang namen,
tydelijk ophielden met het elfde concert op
*27 Juli en vervolgens weder plaats hadden van
31 Augustus tot 28 September jl. In Au
gustus werden eenige concerten gegeven in
aodere plaatsen, zooals Amsterdam, Haarlem,
Hellevoetsluis enz., waarvan de beoordeelingen
zeer gunstig waren. De reis van het corps
werd tevens dienstig gemaakt om ook eens an
deren te hooren en daarover te oordeelen met
betrekking tot het eigen werk.
Het bestek laat niet toe óm een volledig
overzicht te geven over alles wat de kapel
ten gehoore bracht. Zooveel is zeker, dat er
flink werd gewerkt en gestudeerd. Als men
nagaat, dat het tableau der werkzaamheden
bestond in het spelen:
op Maandag in het boschje of de cantine,
Dinsdags voor de club,
Woensdags aan de officierstafels,
Donderdags in de cantine of op de militaire
promenade
Zaterdags op het instituut en'
Zondags in Tivoli,
waarbij nog gevoegd moeten worden de kleine
uitvoeringen des morgens op het wachtschip
en des Zondags by de kerkparade, benevens
de gewone morgenrepetities, dan kan men
niet zeggen, dat onze musici hebben stil
gezeten.
Eerst gedurende den winter grootendeels
te spelen op strijkinstrumenten (symphonie-
orchest) en dan in eens op te treden als liar-
monie-muziek, zoo iets kost veel inspanning
en toewijding en niet in het minst van den
kapelmeester, den heer J. Koning, wien
wij hiervoor onze hulde brengen. De meeste
nummers waren bovendien voor de beschik
bare krachten door hem geïnstrumenteerd op
een alleszins muzikale wijze, die toont dat hij
de klank-kleur zeer goed machtig is.
Ik zal het opstel eindigen met de opgave
van de voornaamste nummers die voor de
eerste maal ten gehoore werden gebracht
