't Vliegend Blaadje
KLEINE COURANT
VOOR HELDER NIBUWKDIKP EN TEXEL
No. 1671.
Woensdag 21 Januari 1891.
Negentiende Jaargang.
NIEUWSTIJDINGEN.
AT3oniiement
per 3 maanden binnen de gemeente50 Cent.
3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Bureaux: SPOORSTRAAT en ZUIDSTRAAT.
Advortontiên
van 1 tot 5 regels 25 Cent.
Elke regel meer5
Grootere letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën^noeten^jjiterJjjI^jIe^JDINSDAGS^j|n^^RIJDAGSM^E^
HELDER, 20 Januari 1891.
In den loop van dit jaar moeten,
tengevolge van periodieke aftreding, de
navolgende verkiezingen plaats hebben
1. voor een lid van de Tweede Kamer
der Staten-Generaal, en 2. voor zes le
den van den Gemeenteraad. Aan de beurt
van aftreding zijn de heeren P. Groen, L.
W. F. Oudenhoven, C. D. Zur Muhlen,
J. Verfaille, T. C. Go vers en A. Klik.
De eerstvolgënde verkiezing voor leden
der Provinciale Staten moet eerst in 1892
plaats hebben. Alsdan zijn aan de beurt
om af te treden de heeren Mr. M. Büchner
en D. C. Loman.
Wat betreft de verkiezing voor 't lid
maatschap der Tweede Kamer, herinneren
wij, dat, tengevolge de daaromtrent in de
nieuwe Grondwet opgenomen bepaling, in
dit jaar al de leden dier Kamer tegelijk
moeten aftreden.
Bij al deze verkiezingen is de bepaling
van kracht, dat de aftredenden herkies
baar zijn.
'tZal wellicht menigeen vrij zonderling
toeschijnen, dat de heer Zur Muhlen, die
eerst onlangs tot lid van den Gemeente
raad werd gekozen, kort daarop weder moet
aftreden. Men bedenke echter, dat de
heer Zur Muhlen de plaats heeft ingeno
men van den heer van Wijngaarden, die
indertijd gekozen werd ter vervanging van
wijlen den heer Stakman Bosse. Het jaar
van aftreding van dezen laatsten was 1891
een gevolg hiervan is, dat de heer Zur
Muhlen, hoezeer pas onlangs tot deze be
trekking gekozen, ook weer onmiddellpk
aan de beurt is om af te treden.
De thans bestaande kieswet schrijft
voor, dat 's jaarlijks, na 15 Februari, in
elke gemeente de kiezerslijsten moeten
worden opgemaakt en gepubliceerd, naar
aanleiding van de door de ontvangers der
directe belastingen in te zenden opgaven
van de namen der mannelijke ingezetenen
die over het laatstverloopen dienstjaar
ter zake van hunne woning, of wegens ei
gendommen in de grondbelasting zijn aan
geslagen tot een bedrag van minstens tien
gulden, mits hunne aanslagen ten volle
zijn voldaan. Ook worden, ingeval door
de betrokken personen daarvan vóór 15
Februari aangifte wordt gedaan, op de
kiezerslijsten geplaatst de hoofden van
gezinnen of alleen wonende personen, die
van den inwonenden eigenaar of eersten
huurder van een woonhuis of afgezonderd
gedeelte van een woonhuis, waarvan de
huurwaarde voor de personeele belasting
ten minste op het dubbele gesteld is
van het laagste in de gemeente voor
den vollen aanslag vereischte bedrag, ge
durende 9 maanden, aan den 15 Febru
ari voorafgaande, een gedeelte in huur
hebben gehad en bewoond, waarvoor geen
afzonderlijke aanslag in de personeele be
lasting geschiedt, maar waarvan de jaar-
lijksche huurwaarde, ongestoffeerd, in ver
houding tot de belastbare huurwaarde van
het woonhuis of afgezonderd gedeelte van
het woonhuis geschat, het bedrag van den
vollen aanslag bereikt.
Aan de herinnering aan bovenstaande
wetsbepalingen knoopen we vast de aan
sporing om, wanneer eerlang de lijsten der
kiezers worden geplubliceerd, die lijsten te
gaan inzien, 't Blijkt telkens bij verkie
zingen, dat velen zich. beklagen over het
niet ontvangen van een stembiljet. Die
klachten baten dan echter niet. Wel kun
nen bezwaren tegen de kiezerslijsten wor
den ingebracht vóór dat ze door het Hoofd
van het Gemeentebestuur zijn vastgesteld.
Ieder, die op zijn kiesrecht prijs stelt, be
velen we dus aan om de lijst der kiezers
te gaan inzien, wanneer die ter Secretarie
der gemeente voor het publiek ter inzi
is nedergelegd of aangeplakt.
En kamerbewoners (lodgers) zij aanbe
volen, om vóór 15 Februari van hun ver
langen om op de kiezerslijst geplaatst te
worden, ter Secretarie aangifte te doen.
De vaststelling der kiezerslijsten moet
plaats hebben binnen een maand na 15
Februari en van die vaststelling geschiedt
alsdan openbare mededeeling met kennis
geving, dat de lijsten ter inzage liggen.
Jl. Vrijdag-avond werd, onder pre
sidium van den heer G. E. Bron, in de
Tuinzaal van Tivoli een vergadering ge
houden door het departement Helder der
Maatschappij tot Nut van 't Algemeen.
Na de voorlezing en vaststelling der no
tulen van de vorige bijeenkomst, werd door
den Voorzitter medegedeeld, dat deze ver
gadering was bijeengeroepen tengevolge
van een ingekomen verzoek van Directeu
ren der Spaarbank. Door den President-
Directeur, den heer C. Giltjes, werd daar
op medegedeeld, dat bij 't Bestuur dier
instelling 't verzoek is ingekomen van de
hier bestaande Commissie voor Werkver
schaffing, om een geldelijke bijdrage uit
het reserve-fonds der spaarbank, ten be
hoeve van behoeftige plaatsgenooten, die
door de commissie aan werk worden ge
holpen. Dit verzoek had bij, directeuren
in hunne laatstgehoudene vergadering een
zeer gunstig onthaal gevonden en daarom
vroegen zij de noodige machtiging, om de
som van f300 uit genoemd fonds voor
dat liefdadig doel af te staan. Door den
Voorzitter werd daarop het toestaan van
't verzoek aanbevolen met de opmerking,
dat, hoezeer het Nut niet is een Vereeni-
ging tot uitoefening van weldadigheid, het
hier wel terdege op den weg ligt van ons
departement om het gevraagde toe te staan,
omdat de te verstrekken som zal moeten
dienen voor werkverschaffing aan werk-
loozen en de Maatschappij tot Nut van't
"gemeen zich o. a. ook ten doel stelt
verheffing van den levensstandaard der
werklieden. Niemand der talrijke aanwezige
leden wenschte gebruik te maken van de
aangeboden gelegenheid om over dit onder
werp het woord te voeren. Bij acclamatie
werden directeuren der spaarbank gemach
tigd, de genoemde som van f 300 aan de
commissie voor werkverschaffing af te staan.
Vervolgens werd aan de orde gesteld
de benoeming van een lid der commissie,
belast met het onderzoek naar en met het
uitbrengen van een verslag over aange
wezen personen, die aanspraak mochten
hebben op een blijk van hulde voor be
toonde zelfverloochening, edelmoedigheid
en wèlbeproefde trouw, in de plaats van
den heer H. M. Manikus, die voor een
herbenoeming had bedankt. Gekozen werd
de heer W. Bakker Wz., die zich bereid
verklaarde, de benoeming te aanvaarden.
Daarna kwam aan de orde de benoe
ming van een geheel nieuw Bestuur over
de Gyranastiekschool. Gekozen werden de
heeren K. Hennes, J. L. Bommezijn, B.
L. Vries, J. P. van Varik en H. S. Wen-
tinck. Op een verzoek van het Bestuur
der hier bestaande Vereeniging tot ont
wikkeling van railitie-plichtigen om een
jaarlijksehe subsidie uit de kas van het
departement in 't belang van het nuttige
doel, dat door die instelling wordt beoogd,
werd, ook met het oog op financiëele be
zwaren, met bijna algemecne stemmen af
wijzend beschikt.
Hierop werd deze bijeenkomst, met een
woord van dank, tot de aanwezigen ge
richt, door den voorzitter voor gesloten
verklaard.
IJmuiden, 17 Jan, De buitenhaven
is geheel vrij van jjs, zoodat de vischsloepen
zonder moeite konden uitzeilen.
Het lek van de »Abril" is nu boven
water en de verdere lossing gestaakt.
De »Seahorse" is een eind het kanaal
opgestoomd en heeft zakken zand op het
achterschip geladen, ten einde het stoom
schip in een geschiktere positie te bren
gen om ijs te breken en zal morgen ver
der opstoomen.
Het is heden 14 dagen geleden dat met
het openhakken van het kanaal een aan
vang werd gemaakt en heden avond is
men juist tot op de helft der lengte ge
komen. De Koningin Emma* ligt nu
12000 M. van hier. Wind NO. Heldere
lucht, 18 graden vorst.
Van de. personentrein Maastricht-
Venloo werd Vrijdag bij aankomst aan
dit laatste station een zak, inhoudende
f 640, vermist. Het geld is nog niet te
recht.
Uit Nijmegen schrijft menOp de
Bovenwaal zit het ijs nog onveranderd
vast. De gemeente gaat voort met aan
de Waalkade omvangrijke maatregelen te
nemen tot beveiliging der benedenstad
tegen overstrooming bij het losgaan der
Waal en eventueele jjsopschuiving. Ook
de bewoners der Betuwe zien het losgaan
van Rijn en Waal, tusschen welke groote
rivieren zij ingesloten zijn, met angst te
gemoet. Velen der Betuwbewoners hebben
bereide booten of schuiten op hunne er
ven in gereedheid liggen voor het geval
een doorbraak van Rijn of. Waal door ijs
gang hen overvallen mocht om zich daarin
te redden.
Uit Utrecht meldt 11
Door het korps genietroepen worden
dagelijks proeven genomen met buskruit
tot het doen springen yan ijs. Naar
men verneemt geschieden deze proeven met
het oog op het te verwachten bevel van
het Ministerie van Waterstaat, tot ijsop-
ruimingen op de groote rivieren. Reeds
zijn de noodige maatregelen getroffen, dat
verschillende detachementen gereed staan
om bij het eerste, bevel £e kunnen ver
trekken.
Het dagelijksch bestuur der Zuiderzee-
vereéniging heeft een vijfde nota van den chef
van het technisch onderzoek, den heer C. Lely,
in 't licht gegeven. Deze nota bevat een on
derdeel van het onderzoek over de afsluiting
Noord-HollandWieringenFriesland en de
droogmaking van het gedeelte der Zuiderzee
binnen die afsluiting zij handelt over de con
structie en de kosten van den afsluitdijk, de
sluizen en de bijkomende werken en over de
voor- en nadeelen der afsluiting buiten ver
band met de droogmaking.
De lengte van den afsluitdijk is van Noord-
Holland tot Wieringen 2400 meter en van
Wieringen tot Friesland 27,600 meter, te za-
30,000. Den tijd voor de uitvoering noodig,
meent men op niet minder dan 8 jaar te kun
nen stellen, dus even lang als waarop de staats
commissie van 1870 dien voor het maken van
den 40 K.M. langen afslujidijk Enkhuizen
Ketel stelde. De tijd, waarin de afsluitdijk,
de sluizen en de bijkomende werken kunnen
worden gemaakt, is voornamelijk afhankelijk
van de boeveelheid steen en rijs, die men jaar
lijks zal kunnen aanvoeren en verwerken. De
bodem der zee volgens de richting van den
afsluitdijk bestaat grootendeels uit zand en is
jeschikt tot het dragen van het dykslichaam.
Omtrent de vrij algemeen bestaande meening,
alsof de uitvoering van een dijk van Noord-
Holland over Wieringen naar Friesland be
langrijk moeielijker zou zijn dan een vhn Enk
huizen naar den Ketel, omdat de zee in de
lijn over Wieringen bij ruw weder holler of
onstuimiger is dan in de lijn over Urk, wordt
het volgende opgemerktBij gelijke wind
sterkte heeft men holler water naarmate de
stroomsnelheid en de diepte grooter is. Behou
dens enkele geulen verschilt de diepte in beide
lijnen slechts weinig. Daarentegen is de stroom
snelheid in de lijn over Wieringen grooter
dan in die over Urk. Bij een afsluiting over
Urk zal men echter, wanneer deze gedeelte
lijk 18 uitgevoerd, gelijke snelheden en daardoor
dezelfde zee verkrijgen als thans in de lyn
over Wieringen. De grootste snelheid en de
onstuimigste zee zal bij een afsluiting kunnen
voorkomen, wanneer die zoover is gevorderd,
dat het verdere gedeelte als sluitgat met ho
rizontale lagen moet worden voltooid. Die
grootste snelheid behoeft echter by een afslui
ting over Wieringen niet grooter te zijn dan
bij een over Urk, indien slechts de lengte van
het sluitgat zooveel grooter wordt genomen,
als rationeel is, in verband mot het verschil
tusschen de omstandigheden der beide afslui
tingen.
De kosten voor de afsluiting met de slui
zen en de bijkomende werken zijn op-42 mil-
lioen gulden geraamd voor den afsluitdijk op
f 27,700,000, voor werken op Wieringen (ont
eigening, kanaal met afwaterings- en scheep
vaartsluizen) f8,000,000, voor bijkomende wer
ken (kanaal van Iiarlingen langs den Frieschen
dyk, verbetering van enkele havens langs de
Zuiderzee en verhooging van den Balgdijk)
f 1,800,000, toezicht, onderhoud gedurende de
uitvoering en onvoorzien, te zamen ongeveer
10 pet., f3,800,000.
De voordeelen van de afsluiting, buiten ver
band met de droogmaking beschouwd, heb
ben betrekking op a. de afdoende beveiliging
tegen overstrooming van de Zuiderzee-provin
ciën, b. de vermindering van de onderhouds
kosten der dijken binnen de ontworpen afslui
ting, c. de waterloozing van de boezems en
polders, die op de Zuiderzee afwateren, d. de
waterverversching van Friesland en Noord-
Holland, e. de spoorwegverbinding over den
afsluitdijk tusschen Noord-Holland en Friesland.
Tegenover de voordeelen der afsluiting staan
de nadeelen, welke de visscherij daarvan zal
ondervinden. Een verslag is daaromtrent op
gemaakt door dr. P. P. C. Hoek, wetenschap
pelijk adviseur van het rijk in visscherij zaken
dat als bijlage bij deze nota is gevoegd. De
afsluiting over Wieringen zal de bloeiende
visscherij, die nu in de Zuiderzee bestaat en
zelfs in slechte jaren een opbrengst van min
stens eeu millioen gulden voor de visschers-
bevolking afwerpt (in gewone jaren aanzien
lijk meer), volkomen doen verdwijnen. Bij af
sluiting alleen van het zuidelijk deel via Enk
huizenUrkde Ketel, zal mogelijk een deel
dier visscherij, hoogstens een vijfde gedeelte,
blijven bestaan waarschijnlijk zal men er dan
echter toe komen ook dit laatste vijfde der
Zuiderzee, welks bodem voor landbouw ge
schikt is, in te polderen en zal dus ook dat
gedeelte voor de visschery verloren gaan.
De scheepvaart zal van de afsluiting geen
nadeel ondervinden.
Volgens het oordeel van den steller der nota
zijn de voordeelen niet van dien aard, dat bet
wenschelijk zou zijn om alleen met het oog
daarop, geheel afgescheiden van een latere
droogmaking, de afsluiting ten uitvoer te bren
gen. De voordeelen zijn echter wel zoodanig,
dat wanneer de afsluiting in verband meteen
droogmaking wordt uitgevoerd, een belangrijk
gedeelte van de kosten der afsluiting alleen
met het oog op die voordeelen nuttig besteed
kan worden geacht, geheel afgsecheiden van
het belang, dat aan de afsluiting voor een
latere droogmaking is verbonden.
Van eenige schuiten, die beoosten
het Nieuweschild op Texel, tegen den dijk
lagen gemeerd, zijn er twee door het ijs
boven op de kruin van den zeedijk ge
kruid. Het zal groote moeite kosten de
vaartuigen later weer in vlot water te
brengen.
Tengevolge van gebrek aan conduc
teurs, worden door de Staatsspoorweg-mp.
sollicitanten, en in hoofdzaak gepaspor-
teerde onderofficieren, voor die betrekking
opgeroepen. (Avondpost)
Uit Petten wordt ons gemeld, dat
bij den hevigen noordwesten wind van Don
derdagnacht de Pettener en Hondsbosscbe
zeewering duchtig zijn gehavend geworden.
De ijsdain op het strand werd verbrijzeld
en tegen de golfbrekers geworpen. Deze,
welke daartegen niet bestand waren, zyn
bij bonderden als pijpestelen afgebroken
en met de brokken ijs op de glooiing ge
worpen.
Donderdag bad bet ijs der Zuiderzee
zich in beweging gesteld.
Door den krachtigen noordenwind voort
gestuwd, kruide bet ijs bij den Noorder-
oinringdijk van Drechterland op. De schot
sen, waarvan sommige een dikte van on
geveer drie voet hadden, stapelden zich op
vele plaatsen tot een aanzienlijke hoogte
zelfs tot ruim vier meter op. Dientenge
volge is het verkeer langs dèn dijk, zoo
wel voor voetgangers als rijtuigen, geheel
gestremd. Ook de telegrapbiscbe gemeen
schap tusschen Enkbuizen en Medemblik
is verbrokendraden en palen zijn door
het ijs medegesleurd. De school aan den
Oosterdijk is erg gehavend. De noorde
lijke helft van den voormuur is naar bin
nen geschoven,terwijl het lokaal opge
vuld is met ijsblokkende onderwijzers
woning, welke naast de school staat, is
gelukkig gespaard gebleven.
Van de smederij van C. Smit is niets
overgebleven de 'bewoners zaten gezellig
bijeen te kaarten, toen men een verschrik
kelijk geraas vernam de smid snelde naar
buiten nauwelijks zag bij wat er gaande
was, of groote ijsblokken kwamen naar
beneden met donderend geweld. Zyn ge
zin had juist den tijd zich door de vlucht
te reddende woning werd tendeele ver
pletterd en geraakte door bet omvallen
der gloeiende kachel en de brandende pe
troleumlamp in lichte laaie. Alles was
verzekerd.
Het verlies van den winkelier D. de
Vries is zeer aanzienlijk, doch nog niet
te schatten, daar zijn buis ten deele onder
de ijsmassa's bedolven is. De schade door
anderen geleden, is gelukkig van minder
beteekenis.
Vanwege den stadsreinigingsdienst
te Amsterdam werden Vrijdag tot oprui
ming der sneeuw 1600 losse arbeiders in
dienst genomen.
De heer R. te Haarlem, die een
kistje kaas bij de Hollandsche Spoor re
clameerde, dat reeds vóór weken uit Pur-
raerend aan hem was verzonden (van welk
geval wij mededeeling deden), kreeg een
gedrukte briefkaart van de Maatschappij,
waarin hem werd te kennen gegeven dat
er een onderzoek naar de vermiste kist
thee was ingesteld. En men wachtte op
kaas(H. D.)
Een reeks van -aardbevingen is ge
durende eenige dagen in bet westen en
midden van Java waargenomen. Alleen
te Joana hebben de aardschuddingen ern
stig onheil veroorzaakt.
Een in het „Bat. Hbl." opgenomen te
legram uit die plaats gedagteekend, meldt,
dat. er op 13 Dec. de pakhuizen van de
fabrieken Trangkil en Pakier zijn inge
stort en alle andere min of meer bescha
digd zyn. Zeventien Chineezen zijn bo
vendien omgekomen.
Een telegram uit Samarang meldt nader
't Cbineescbe kamp te* Joana ligt bijna
in puin.
De woning van den hoofdonderwijzer is
ingestort; de inwoners zijn onder het puin
bedolven, doch zijn ongedeerd daaruit we
der te voorschijn gebracht.
Het logement, de woning van den ha
venmeester, die van den agent der firma
Mac Neill, alsmede, van den opzichter en
van een klerk zijn gedeeltelijk ingestort.
Ook zijn ingestort twee groote suiker-
pakhuizen.
Europeanen zijn niet bij bet ongeval
omgekomen.
De opiumpachter is gedoodzijn lijk
werd onder de puinhoopen weggehaald.
Hij bevond zich tijdens de aardbeving in
bet speelhuis. De verliezers zijn dadelijk
naar buiten gevluchtde winners wilden
eerst hun geld meenemen en zijn daardoor
allen onder de neerstortende puinhoopen
omgekomen.
Den 15en Dec. te 9.15 voor middags werd
een nieuwe schok van aardbeving ge voel u,
die niet hevig was, doch een groote pa
niek veroorzaakte.
Hongkong 11 Dec. Het stoomschip „Na-
moa" vertrok 10 Dee. van Hongkong naar
Swatow met vijf salon- en 220 Chineesche
dekpassagiers, de laatste meerendeels koelies
die van de ,/Straits" terugkwamen met hunne
spaarpenningen bij zich. Op de hoogte van
het eiland Pinghoi gekomen, kwam plotseling
van tusschen de Chineesche dekpassagier i
bende zeeroovers te voorschijn, tusschen
de 40 en 50 man sterk. Zij hadden de kled
deren afgeworpen waarmede zij aan boord
kwamen en vertoonden zich nu in een soort
uniform, niet ongelyk aan die der Chineesch e
soldaten. Zy waren allen met revolvers ou
sabels gewapend, en naar een zooals lat v
bleek zorgvuldig overlegd plan, verdeeldi j
zij zich in vier afdeelingen. Een afdeelicg
begaf zich naar de salon, waar do gezagvoer
der zich met de passagiers aan tafel bevond,
een naar de brug, een andere naar het ve -
blijf der stuurlieden en machinisten en de 4o
naar de machinekamer. Vooraf hadden zij
de ammunitie en de scheepswapens weten 10
bemachtigen. De tweede machinist werd dooi
den arm geschoten, toen hij met de stuurle
den in de tweede salon aan tafel zat. Ver
scheiden schoten werden daar op de aanwe
zigen gelost en Chineesche stinkpotten na*
binnen geworpen. De tweede stuurman werd
gevangen genomen en onder bedreiging van
den dood werd hy genoodzaakt, de plaats a<
te wijzeu waar het geld en andere kostbaar
heden werden geborgen. De andere bende,
die naar de brug was gegaan, trachtte den 3on
stuurman die zich daar bevond, gevangen t
nemen, doch deze sprong naar beneden en be
reikte de machinekamer, waar bij door do
roovers achtervolgd werd; ook hij kreeg een
schot in den arm. De in de machinekamc -
aanwezigen verborgen zich onder de ketel
De bende die de salon aanviel, mikte m
revolvers door de kap en vorderde dat de
gezagvoerder op dok zou komen, betgeen hij
deed. Onmiddellijk ontving hij van een d r
zeeroovers een schot door de rechterborst
wankelde toen terug naar zijn hut.
waar hij zwaar bloedende een half uur lat. r
overleed. De passagiers die iu de hutten du
wijk genomen hadden, werden gedwongen zich
in de hnt van den gezagvoerder te begevi n
en daar te blijven, waarna deze werd gesl
ten, terwijl vier der roovers de wacht hielde
Later werd ook de eerste machinist daar om
gesloten. Ook de tweede en derde machinist
en de derde stuurman, die zich onder de 1 -
tels verborgen hadden, moesten te voorschijn
komen, waarna ook deze in de kapiteinshui
gevangen werden gehouden. Alle Euro
peanen waren thans daar bijeen, bewaakt door
4 roovers die nu en dan hunne revolvers >:n
sabels door de houten jalouziën van <lo
deur staken. Zij plunderden nu op hun -
mak het stoomschip. Van de Chineesche eqi i-
page en passagiers hadden zij niet het min
gevaar te duchten en voor zy zich van bo<
begaven, wierpen zij een zak met ongevt r
200 dollars in de machinekamer, als een
schenk aan de Chineesche stokers. Zy name 1
ongeveer 20.000 dollars aan waarde mede u
Dadat zij ongeveer 8 uren in het bezit v n
het stoomschip geweest waren, verlieten j
het. Er waren 40 kisten opium aan boord,
waarvan niets werd gestolen. Nadat de zee-
L