't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER, NIEUWEDIEP EN TEXEL.
Een Strijd Mi Liefde ei Eer.
No. 1933.
Woensdag 26 Augustus 1891.
Negentiende Jaargang.
NIEUWSTIJDINGEN.
Gemeenteraad van Texel.
Atoonnement
per 3 maanden binnen de gemeente 50 Cent.
>3 franco per post75
Afzonderlijke nummers2
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Bnrtaux.' SPOORSTRAAT «i ZUIDSTRAAT.
ja.d.vertentlön
Tan 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
HELDER, 25 Aug. 1891.
Ter gelegenheid van den verjaardag
van onze geëerbiedigde Koningin Wilhel-
mina, zal de Heldersche Scherm- en Gym
nastiek-Vereeniging „Wapentrouw" alhier,
op Maandag 31 Augustus a. s. des avonds
in Musis Sacrum een groot assaut geven,
onder directie van den heer J. H. Boelens,
waarbij ook de meisjes-gymnastiek-klasse
zal medewerken.
Bij onze zang vereeniging „Helders
Mannenkoor", directeur de heer L. E. Ru-
gers, bestaat het plan dezen winter een
theoretisehen en practischen zangcursus
te houden onder leiding van den Directeur,
voor jongelieden van 1618 jaar, teneinde
jong en krachtig bloed bij H. M. te krijgen.
Wij kunnen niet anders dan dit plan
van harte toejuichen, te meer daar er op
dit gebied te dezer plaatse zoo iets niet
bestaat en de naam van den Directeur ons
een waarborg is voor goed en degelijk on
derwijs. Daarom kunnen wij een ieder, in
het bezit van een goede stem, met ver
trouwen aanbevelen zich bij het Bestuur
van „Helders Mannenkoor" aan te melden,
ten einde zich te oefenen voor den edelen
mannenzang. (Zie verder achterstaande
advertentie.)
De Veendammer Courant, Nieuws- en
Advertentieblad voor de provincie Groningen,
bevat in haar verslag van de Tentoonstelling
van paarden, vee en landbouwgewassen te
Veendam, welke Tentoonstelling van 18 tot
28 dezer heeft plaats gehad, o. a. het navol
gende
„Te elf uren begon de muziekuitvoering in
't plantsoen, gegeven door 't volledig korps
der Stafmuziek van de Koninklijke Nederland-
sche Marine te Willemsoord, kapelmeester de
heer J. Koning. Was de verwachting omtrent
dat korps hoog gespannen, zij werd nog verre
overtroffen. Deze muziek, zoo vol en zuiver
als we hier zelden hoorden, maakte op dezen
schoonen Zomerdag (Dinsdag 18) een heerlij
ken indruk. De «Feesttonen", die 't eerste
nummer van 't concertprogramma vormden,
klonken uitstekend, even als de «Rosen aas
dem Suden" van Joh. Strauss, en verder ge
heel het overige programma. De Matinée
Musicale in 't plantsoen, waarbij de kleine
kapel, directeur de onder-kapelmeester L. A.
Schouten, zich deed hooren, voldeed eveneens
uitstekend en gaf een vrij talrijk publiek, dat
in de ruime tent van den heer R. Eerkes of
onder 't lommer der hoornen was gezeten, of
langs de voor deze gelegenheid aangelegde fraaie
bloembed den wandelde, veel genot."
En verder
„Het Concert, door de Stafmuziek uit Wil
lemsoord in het hdtel De Unie" gegeven, was
goed bezocht. Ook hier werd de schoone mu
ziek door velen bewonderd. Vooral de «Mar-
che funébre d' une marionette", van Gounod
en de «Grands Bouquets des Mélodies", van
Adolphe Schreiner werden luide geapplaudi-
seerd. De tuin van «De Unie" was bij deze
gelegenheid geïllumineerd."
De minister van marine verwittigt be
langhebbenden, dat door hem in den regel
eiken Vrijdag, te beginnen met Vrijdag 28
Augustus aanstaande, des voormiddags te
11 uren aan het lokaal van bet departement
van marine zullen worden ontvangen de
genen, die hem over zaken, gezegd depar
tement betreffende, wenscben te spreken.
De afgetreden minister van marine,
de schout-bij-nacht G. Kruijs, zal met 1
September weder optreden als chef van den
marinestaf bij het departement van marine
te '8
Een der lezers van het »Hbl." zendt
aan dat blad de volgende zinspeling op de
loopbaan van den burgemeester van Amster
dam, thans minister van Buitenlandsche
Zaken
Als advocaat ging hij naar het gerechts
hof, als burgemeester naar het Prinsenhof,
als lid der Tweede en later als lid der
Eerste Kamer naar het Binnenhof, nu als
minister van Buitenlandsche Zaken naar
het Buitenhof. Dat zijn vier hovender
halve blijft Van Tienhoven per saldo nu
nog van zessen klaar.
De turfschipper H. Schuring zou
met elf personen, onder wie twee zijner
dochters van 16 en 12 jaar, in een roei
boot op de Rien aan een nabijgelegen schip
hulp bieden. De boot schepte water en
zonk, met het droevig gevolg, dat Schu
ring met zyne beide dochters en een schip
persknecht zijn verdronken. De andere zeveu
opvarenden mochten er in slagen den wal
te bereiken.
Voor de rechtbank te Assen stond
7 Augustus terecht H. S., gemeente-veld
wachter en onbezoldigd rijksveldwachter te
Norg, ter zake van het opmaken van een
valsch procesverbaal en het afleggen van
een meineed.
De rechtbank, Donderdag uitspraak doen
de, verklaarde den veldwachter schuldig
en veroordeelde hem tot de door het open
baar ministerie gerequireerde gevangenis
straf van 1 jaar en 6 maanden.
De Haarlemseh© Rechtbank heeft
den inbreker te Heemstede, Pieter Kooien,
veroordeeld tot vier jaren gevangenisstraf,
en Pieter Buurs, te Purmerland, wegens
vrijheidsbeneming tot veertien dagen ge
vangenisstraf. Zijne ouders, die beschuldigd
waren van mishandeling van hunne schoon
dochter, werden vrijgesproken.
De nieuwbenoemde ministers instal
leerden zich Zaterdag aan hunne departe
menten. De luitenant-ter-zee Hordijk blijft
voorloopig ook adjudant van den nieuw
opgetreden minister van marine, den heer
J. C. Jansen.
Oploopjes te 's Dertogenbosch.
Men meldt uit den Bosch van 20 Aug.
Hedenmorgen stonden voor de rechtbank
alhier terecht J. Theelen en H. van Baardwijk,
beschuldigd de eerstgenoemde van in den
avond van 2 Augustus op de markt, waar
zich een menigte menschen verzameld had op
het politiebureau wijzende, te hebben gezegd
«de commissaris van politie is een dief; dat
durf ik wel te zeggen"de tweede genoemde
van te zyn de maker en in omloop brenger
van het bekende liedje, door het O. M. ge
noemd een smaadschrift tegon den commissaris
van politie.
Vóór het paleis van justitie had reeds vroeg
op den dag een ontzaggelijke menigte post ge
vat, die door gezang en geschreeuw jverkelijk
stoornis teweeg bracht en van tijd tot tyd
door maréchaussées moest worden uiteenge
dreven.
Tegen Theelen is geëischt een gevange
nisstraf van 6 weken, tegen van Baardwijk
een gevangenisstraf van 8 maanden, terwijl
mr. L. Rits, die voor de beleedigde partij
optrad, het verlangen uitsprak dat Van Baard
wijk bovendien zou worden veroordeeld tot
betaling van f 150 schadevergoeding en aan
plakking van het vonnis ten getale en ter
plaatse als de rechtbank zal bevelen.
De uitspraak in de beide zaken is bepaald
op 25 dezer.
Zooals wel te verwachten was, bleef het
volk gedurende den ganschen dag zeer woelig;
voornamelijk aan vanj.Baardwijk werden na
afloop der zitting in verschillende buurten
luidruchtige ovaties gebracht, en dat door velen
meer dan een gewoon glaasje gedronken werd,
vond mede daarin oorzaak( dat juist heden de
verkiezing plaats had voor een lid van den
gemeenteraad.
Naarmate het avond werd groeide de menigte
aan en met meer dan gewone opgewondenheid
trokken verschillende duizenden door de stra
ten. De gewone bekende liederen »hop hop
hop, hangt den commissaris op" en «vooruit
met de schuit, de commissaris moet er uit"
werden afgewisseld met uitroepen van markt-
dief en andere scheldwoorden.
Voor de woningen van dea commissaris des
koninga en van den burgemeester echter werd
bij herhaling 'tWien Neerlandsch bloed" aan
geheven, blijkbaar om te doen uitkomen, dat
men het niet tegen het gezag had, maar
uitsluitend tegen den commissaris van politie
Van Goor. Toen omstroeks 8^ uur op de markt
eeu onafzienbare massa volk was samenge
stroomd en voor het centraalbureau van politie
zingende en joelende heen en weder trok,
verschenen eenige maréchaussees te paard, aan
gevoerd door den len luitenant Aveling. Nadat
hierbij nog post hadden gevat een tiental
marechaussées te voet, enkele rijksveldwach
ters en 16 agenten, de laatste onder bevel
van een inspecteur van politie, werd, naar men
zegt, op order van den commissaris van politie,
doch tegen den wil en de bedoeling van den
burgemeester, met getrokken sabel een charge
op het volk gemaakt, dat verward uiteenvlood
en waarby tal van personen, sommige zeer
ernstig, verwond zijn. Naar men wil zou een
12-jarige jongen ten gevolge van een in den
hals bekomen sabelhouw reeds overleden zijn.
Tot ruim 10 uren werd door de maréchaus
sées te paard en te voet en steeds met getrok
ken sabel, tusschen het volk op de markt
een ware jacht onderhouden, en wel in die
mate, dat zij niet alleen de trotoirs sclioon-
veegden, maar zelfs de voor de koffiehuizen
staands marmeren tafeltjes met het daarop
staande glaswerk stuk sloegen. Daarbij wer
den nog sabelhouwen uitgedeeld, waarvan ook
vrouwen het slachtoffer werden-
De wijze waarop zonder een voorafgaande
waarschuwing of proclamatie (de vroeger uit
gevaardigde proclamatie was reeds sedert eeni
ge dagen door den burgemeester ingetrokken)
er op los is gehakt en de ruwe manier waarop
velen naar het politiebureau gesleurd werden,
worden algemeen afgekeurd. Aan een spoedig
bedaren der sedert lang hevig geschokte ge
moederen zal dit zeker weinig bevorderlijk
zijn. Ben ik goed ingelicht, dan is hierover
nog denzelfden avond met verschillende personen,
onder welke zich ook 't hoofd der gemeente be
vond, reeds menig ernstig woord gewisseld en
wel in de sociëteit «De Arend», wier leden op
eigen terrein rustig gezeten, voor de woede
der politie evenmin veilig waren, doch op last
van den commissaris van politie met ruw ge
weld naar binnen werden gedreven.
Op verzoek van den burgemeester hebben
al de koffiehuizen en herbergen vóór elf uur
gesloten, op welk uur de rust was hersteld.
Heden heeft de burgemeester weder een
proclamatie uitgevaardigd, waarin samenscho
lingen van meer dan 3 personen tusschen
'8 avonnds 1 en 's morgens 3 uur verboden
worden.
In de golf van Triest vertoonen zich
sinds eenigen tijd een groot aantal haaien.
Vóór het Suez-kanaal bestond, waren
de haaien reeds sedert lang uit de Adria-
tische Zee verdwenen na de opening van
het kanaal verschenen zij echter weder en
wel jaarlijks in grooter aantal, zoodat men
meent, dat de haaien van het kanaal ge
bruik maken om van de Roode Zee uit de
Middellandsche Zee te bereiken.
De storm, welke Dinsdag op Mar-
tinique heeft gewoed, was heviger dan
eenige andere sinds 1817. Te Fort de
France zijn 12, te Lamentin 10, te Saint
Pierre 5, op de rivier Pilote 2, te Franfois
16, te Trinité 10 menschen in het
geheel dus 55 om het leven gekomen
en vele anderen zijn gewond. Ook de
schade, door den storm aangericht, is zeer
groot.
Zitting van 21 Augustus.
Afwezig de Wethouder, de heer Fokke Keijser,
met kennisgeving wegens ongesteldheid, en de
heer A. P. Koorn.
De Voorzitter deelt mede, dat te beginnen met
6 Ang. het telephoonkantoor aan den Hoorn voor
het publiek is geopend, en met de waarneming
van den dienst is belast Jan Daalder Jhz. en tot
ontvangster Cornelia Daalder; voorts: 1. Ken
nisgeving van den heer Densselman, aan den
Hoorn, dat hij de benoeming als hoofd der Bchool
te de Cocksdorp met dank accepteert.
2. Adres van den heer Zwanenburg, alhier,
verzoekende een stuk grond aan de haven in
erfpacht te moge hebben. Wegens de te late
inzending aangehouden tot een volgende verga
dering.
De Voorzitter brengt aan de orde de vaststel
ling der rekeningen van verschillende corpora*
tiën, als
Gemeenterekening 1891, ontvangst f 55154.08,
uitgaaf 54754.09.
De oommissie, bij monde van den heer C.
Keijser Pz., rapporteert tot vaststelling.
Bank van Leening, ontvangst f403.30, nitgaaf
471.14. Idem.
Algemeen Weeshuis, Idem.
Algemeen Armbestuur. De commissie rappor
teert hij monde van den heer Jacoh Roeper tot
vaststelling, ontvangst f4030.30, uitgaaf f3350.
De Voorzitter bracht daarbij namens den raad
aan den president dier instelling, den heer C.
Keijser Pz., zijn bijzonderen dank voor het
riohtige beheer.
Voorts werden aangeboden de begrootingen
over 1892 voor de Gemeente, algemeen arm
bestuur enz- Tot onderzoek belasten zioh dezelfde
heeren, die zich met de vaststelling badden belast.
De geloofsbrieven der nieuw-benoemde leden
werden door de Commissie in orde bevonden en
tot toelating geadviseerd. Het afwezige lidFokke
Keijser berichtte bereid te zijn, zijn benoeming
aan te nemen.
Verder ging men in gesloten vergadering over
tot onderzoek van reclames hoofdelijken omslag.
Bij heropening bracht de Voorzitter nog een en
kel woord van dank toe aan de afgetreden leden
van den raad, ten gevolge van het afnemend ge
tal inwoners, waardoor het getal 13 tot 11 moet
worden gereduceerd.
De heer Bakker deed nog eenige vragen be
treffende het gemeenteverslag 1890, welke hem
worden verstrekt.
De heer Dros attendeerde den Voorzitter op
den gebrekkigen weg bij den driesprong. Daarna
wordt de vergadering gesloten.
EER EN MEER.
Een vijand van het vaderland
Te vellen met een kloeke hand,
Is eer
Maar mensehen redden uit gevaar,
En altijd weer tot helpen klaar,
Is meer.
Jong, schoon en ryk te zijn er by,
Zoo schitteren op een partij,
Wat eer
Maar 't kind, dat werkt van vroeg tot laat,
^oor and'ren, schoon van mind'ren staat,
Is meer.
Medailles winnen en zoo voort,
Met sport van allerhande soort,
Is eer;
Maar die verkrijgen als ge in nood
Den schepeling redt van den dood,
Is meer.
Met tal van stemmen in den raad
Gekozen zijn, voor stad of staat,
Is eer
Maar stil te werken, vroeg en laat,
Voor 't geen der menschheid 't meeste baat,
Zegt meer.
Het prediken met warm gemoed t
Doe toch vooral steeds d' armen goed,
Brengt eer;
Maar voor hen, die berooid of zwak
Zijn, ook flink grijpen in den zak,
Is meer.
't Ontwerpen van een kunstig plan,
Is dikwerf voor zoo menig man
Veel eer
Maar 't nit te voeren, welk bezwaar
Zich ook by 't werken openbaar
Is meer.
Te y v'ren tegen sterken drank
Te zeggen «hij maakt arm en krank,"
Geeft eer
Maar nooit iets drinken van het vocht,
Zelfs nog om niet te duur gekocht,
Is meer.
Artiste zijn, gevierd, geacht,
Ovaties dag aan dag gebracht,
Wat eer
Maar 't vrouwtje, dat daar stil haar plicht
Als moeder van 't gezin verricht,
Is meer.
9)
Of een vergissing van personen in het
spel is had u toch gemakkelijk kunnen be
merken in uw gesprek met dien heer. Het
zou dus de vraag zyn, of mr. Morris aan uw
echtgenoote en haar familie even onbekend is
als aan u."
»Ik moet toegeven, dat myn vrouwenhaar
tante den heer Morris kennen."
«Dan is er aan geen vergissing te denken,
sprak mijnheer Bronk schouderophalend. Het
was zeker een groot verzuim van de bloedver
wanten uwer vrouw, dat zij u reeds vóór het
huwelyk niets van de familieaangelegenheden
hebben medegedeeld. In tusschen veroorloof
ik my niet, hierover een oordeel uit te spre
ken, mijnheer Von Berghaupt. Doch ik zou
u aanraden, in verbinding te blijven met mijn
heer Morris, die op zoo kiesche wijze tot u
gekomen is. Hij is een degelyk rechtsgeleerde,
die u natuurlijk gemakkelijker alle inlichtingen
kan geven, dan ik, die in de Engelsche ju-
rispundentie zelf nog onderricht en voorlich
ting noodig heb.'
Koert begreep nu, dat hij het eenige plecht
anker zijner hoop verloren had. Hij nam dit
echter kalmer op dan te verwachten was.
«Dan is het onnoodig, dat ik deze documen
ten by u ter inzage laat, mijnheer!'
■Dat is zoo. Ik kan my de moeite bespa
ren, naar iets te zoeken, dat toch niet te vin
den is. Wees verzekerd, dat de heer Morris
u niets dan de waarheid gezegd heeft."
Terwijl Koert de akten bij zich stak, vroeg
hij zonder de oogen op te slaanals men mij
verkeerde inlichtingen gaf omtrent de familie
omstandigheden mijner vrouw, gelooft u dan
dat dit een geldige reden tot echtscheiding
zou zyn
Mr. Bronk dacht ernstig na. »Ja en neen,
mijnheer Von Berghaupt.'
Koert zag den advocaat met groote oogen
aan, terwijl de verontwaardiging zyn wangen
hoog rood kleurde.
«Blijf bedaard, heer advocaatmijn opge
wondenheid geldt waarlijk u niet. Het zou
ondankbaar zijn van mij, als ik niet erkende
dat ge my den rechten weg gewezen hebt,
om degenen te vinden, wier slachtoffer ik
geworden ben. Ge zegtja en neenMaar
mijn God, welke rechter ter wereld zou neen
durven zeggen, waar de eer en het levensge
luk van oen man door zulke laaghartige mid
delen benadeeld werden Weldra zullen de
kinderen op straat my naroepen, dat mijn
mooie vrouw de dochter is van den man, die
door beulshanden stierf. Ik ben onmogelijk
geworden, niet alleen onder mijn kameraden,
maar ook tegenover de maatschappij, tegenover
mijn familie. Iets van de bloedschuld van den
terechtgestelde is op mij overgegaan op
mij, Koert Von Berghaupt."
Koert wrong zich de handen. De ruimschoots
genoten wijn scheen er toe bij te dragen, de
vertwijfeling bij hem nog te vergrooten.
Geroerd door innig medelynen, stond myn-
heer Bronk een oogen blik radeloos. Toen greep
hij de hand van den geschokten man en noo-
digde hem uit te gaan zitten.
«Uw positie is even bnitengewoon als be
klagenswaardig, mijnheer Von Berghaupt, maar
ze is toch niet zoo ongunstig, als ge op dit
oogenblik meent.
Wanneer ge kalm en naar uw geweten
handelt, dan kan uw levensgeluk niet op deze
klip ten gronde gaan."
«Wat raadt gy mij dat ik doen zal?"
r Voorloopig niets Ge zult wel inzien, dat
het voor my moeielijk is, u in deze kiesche
zaak rechtstreeks raad te geven. Doch als ge
kalmer geworden zyt neemt ge misschien een
besluit, bij de uitvoering waarvan mijn hulp
u van dienst kan zijn. Natuurlijk vindt ge
mij dan bereid om u bij te staan.'
«Gij ontwykt mij, heer advocaat, en waar
lijk, ik erken gaarne de redenen, die u daar
toe nopen. Ik bemin myn vrouw, nooit zal ik
die liefde uit mijn hart kunnen verbannen,
maar de eer gaat boven allesEn ter wille
van die eer mag ik niet terugschrikken voor
de gedachte, mij van haar te scheiden. Dat
staat vast, mijnheer Bronkdaaraan valt niet
te tornen. Ik kan niet rustig het slachtoffer
blijven van een bedrog, omdat het totaal on
mogelijk is, dat mijn vrouw onbekend zou zijn
gebleven mot het lot van haar vader. Be*
minde zij my, achtte en eerde zij my, dan
had zij mij daarvan een en ander moeten me*
dedeelen.a
■En als wy toch het wonderlijke geval eens
aannemen, dat uw echtgenoote tot op dit oo
genblik geheel onbekend is met het lot van
haar vader?"
«Dat is niet mogelijk
In het leven zyn vele dingen mogelijk. Er
zyn voorbeelden van dien aard. Ik heb een
gehuwd paar gekend, dat. zoozeer in den poel
van zonde en schande verzonken was, dat zij
het niet eens waagden hun kind van aange
zicht tot aangezicht te zien. Hun geheele
geluk bestonk daarin, dat zy wisten dat hun
zoon tot een edel, deugdzaam mensch opgroeide.
Wat nu, als zich in uw geval geheel overeen
komstige verhoudingen lieten aantoonen Zoudt
ge recht hebben om uw vrouw aan te klagen?
Kan er een wet bestaan, die de kinderen ver
antwoordelijk stelt voor de daden der ouders
«Maar wat te doen als de zaken juist an
dersom staan sprak Koert. «Wanneer myn
vrouw ondanks haar schoonheid en haar be
schaving vele trekken van haar verworpen
vader had geërfd Is dat niet waarschijnlijk?
Eu als dat zoo was, hoe moest ik mij dan ge
dragen tegenover een wezen, dat met helder
verstand en koel overleg een zedelijken moord
begaat aan een man, dien zij bemint?"
Met het oog op de eigenaardigheid van het
geval moet ik weigeren, op znlke vermoedens
in te gaan. Het overwegen van zulke moge
lijkheden heeft daarom alleen reeds geen waarde,
omdat ge verstandig zult doen met zulke vra
gen geen rekening te houden.«
«Niet
«Gelooft ge dan werkelijk, dat het raad
zaam is een proces tot echtscheiding te be
ginnen en zoodoende alles aan de groote klok
te hangen, terwyl nu bijna niemand er iets
van weet? Wanneer echter met demogelyk-
heid eener echtscheiding moet rekening ge-
honden worden, dan zon ik n aanraden de
zaken zoo te leiden, dat het huwelyk wordt
ontbonden op grond van onoverwinnelyken
afkeer. Voor ge echter een besluit neemt,
zou het raadzaam zijn dat ge kalm en be
daard over den toestand kunt nadenken.
Een onberaden stap kon zoowel voor u als
voor u echtgenoote noodlottig worden. Ik
kom nogmaals terug op mijnheer MorriBik
ben overtuigd dat ge goed zult doen ook hem
te raadplegen."
Daarmede was het gesprek ten einde, dat
Koert zoo goed als geen troost had 'aange
bracht. Hij nam afscheid van mynheer Bronk
met de verzekering dat by hem met zijn be
sluit zou bekend maken en zoo nood'g zyn
rechtskundige hulp zou inroepen. Met zyn
noodlottige documenten op straat gekomen,
zag hij aan de overzijde der staat op het trot
toir eenige officieren wandelen. Haastig keerde
hij in huis terug, om hen niet te ontmoeten,
om niet herkend te worden. Schaamrood vroeg
hij zich af, hoe lang het zou duren, dat men
hem den voortreffelijken kameraad zou
beklagen wegens het ongeluk, dat hem in den
echt ten deel gevallen was.
En juist dat beklagen hoe goed ook ge
meend maakte hem bijna waanzinnig.
Wat kan een officier doen, als zyn eer be
smet is -
(Wordt vervolgd.)