't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
1 Januari.
VOOR HELDER NIEUWEDIEP EN TEXEL
Ho. 2175.
Abonnement
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., met Zondagebl. 80 Ct.
id. firanco per post 75 idem f 1.12*
id. voor het Buitenland f 1.25, idem f 2.00
Woensdag 20 December 1893.
21ste Jaargang.
Bureau: Zuidstraat.
Telefoonn0. 42.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoonn. 36.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BEEKHOUT Co., te Helder.
Buraaux 8POOR8TRAAT u ZUIDSTRAAT.
A.dvortentl6ii
Tan 1 tot 5 regel* 25 Cent.
Elke regel meer5
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VKIJDAQSMORGBNS TÓÓr 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Aan onze abonné's buiten de
gemeente wordt beleefd ter-
zocht 't verschuldigde abonne
mentsgeld Vliegend Blaadje en Zondags
blad, 4e kwartaal 1893, te willen over
maken per Postwissel of in postzegels,
vóór 5 Januari 1894, zullende
anders daarover met 5 Cts. verhooging per
post worden beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slechts met een zegel van 21/, Ct. beplakt
te worden.
We verzoeken onzen lezers, die vol
gens gewoonte een welkomstgroet
san familie, vrienden of begunstigers
in ons blad willen plaatsen, beleef
delijk daarvan tijdig opgave te willen
doen.
DB ÜITG EVERS,
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 19 Deo. 1893.
Bjj Koninklgk besluit is de heer E.
Franken, Controleur der dir. bel., m- en
uitgaande rechten alhier, met ingang van
1 Jan. a a. verplaatst naar Amsterdam en
benoemd tot Controleur dierzelfde middelen
alhier, de heer Jhr. S. Trip, thans te
Enschedé.
'tWzs Zaterdagavond goed bezet in
den Stads-sehouwbnrg. De heer Van Lier
heeft goed gedaan, de menachen eens een
♦vond harteljjk te laten lachen, want dat
is in dezen tjjd nu en dan wel noodig.
Nadat 't publiek als 't ware tot lachen
was voorbereid bij 't voorspel »De Mi
dat heel aardig door mevr. André en den
heer Bouwmeester, werd opgevoerd, be_
de eigenlijke pret bg >'t Zangersfeest," dat
oude, maar nog niet verouderde blijspel
van den geestigen Moser.
Dat feest verwekte huiselyken twist
tnsschen 't echtpaar Scheffler (mevr. André
en den heer Lageman,) liep geheel in de
war door den najjver der vereenigde lie
dertafels, en was de oors&ak dat Julie
(mej. Cohen) een echtgenoot kreeg,
mevr. Albregt (die als mevr. Bolten op
trad,) een landauer.
De goedmoedige rentenier Bolten (Bigot)
hield zgn rol ten einde toe vol en zijn
echtgenoote, die in 't laatste bedrijf een
werkzaam aandeel had, wist alaaltijd den
bgval te verwerven.
De verwarringen, die er door minder
goed begrepen toestanden ontstonden, wa
ren zoo kluchtig, dat men onwillekeurig
moest meelachen.
De dames André en Cohen brengen we
gaarne een woord van lof voor haar uit
muntend spel, en behalve de genoemde
heeren, braehten ook de heeren Ducaju,
Bouwmeester, Van Lier en Koster 't hunne
bjj om aan de toestanden de vereischte
levendigheid bij te zetten.
Zaterdagavond hield de Scherm- en
Gymnastiek-Vereeniging »Pro Patria" in
de net gedecoreerde zaal van >MusisSa-
crum" een feestelijke| vergadering, waarbjj
de drie afdeelingen handelend optraden,
onder leiding van den bekwamen directeur
M. P. van Hooijdonk.
Zoowel bg de vrge oefeningen als aan
de werktuigen, gaven de verschillende klas
sen bljjken van vlugheid en spierkracht,
in oefeningen, voor de verschillende leef-
tjjgen berekend, 't Aantrekkelijkst waren
twee nummers, voor 't eerst alhier op een
programma voorkomende, ladderstanden
voor de oudste adspiranten en stoelstanden
voor de hoofdafdeeling. Beide voldeden bni-
tengevroon, daar de groepeeringen werke
lijk fraai waren, en te meer, daar de zaak
hier nog nieuw was. Tot slot der eerste
afdeeling vertoonde men een apotheose.
Een grappig blgspel besloot den voor
avond, die gevolgd werd door een genoe-
geljjk bal.
Op de feestelijke vergadering van
de Onderofficiers-Vereeniging >0. V.' werd
Zaterdagavond in Tivoli opgevoerd 't blg
spel >Een Ongeluksvogel," door Leonard.
De rollen waren blijkbaar goed ingestu
deerd, zoodat de medewerkers succes had
den, hetgeen duidelijk bleek uit de her
haalde applaus.
Na 't houden van eenige voordrachten,
die séer in den smaak der bezoekers vie
len, voerde men op: »In het Kamp," mi
litaire schets in een bedrjjf. Dat was juist
•en stuk, uitnemend voor militairen ge
schikt, en liep dan ook tot aller genoegen
van stapel Een geanumeerd bal volgde.
We vestigen nogmaals de aandacht
onzer lezers op de tooneelvoorstelling, door
't geselschap onder directie van den
Chnspjjn, hedenavond in Tivoli te g
en hebben grond om veel toeloop te
wachten.
De Heldersche Kegelclub sHard
gaat ie", die onlangs voor het eerst aan
een concours deelnam, en wel te Haarlem,
was zoo gelukkig een paar medailles te
behalen. Deze medailles zgn thans te
bezichtigen in den winkel van den heer
P. Lurz, Kanaal weg.
Harine-Begrooting.
Een belangrijks discussie is jl. Vrijdag
de Tweede Kamer der Staten-Generaal
gevoerd over de Marine-begrooting voor 1894.
We ontleenen daaraan het volgende
Bjj de afdeeling «Materieel" word door den
heer Heldt gewezen op do ieder jaar terug-
keerendo gewoonte om in het voorjaar werk
lieden aau 's Rjjks werven aan to stellen en
die in het najaar te ontslaan. Iljj drong aan
op een betere verdeeling dor workzaamhodou
OYer het gehoele jaar. Hot gaat niet aan,
zei de heer Heldt, dat het gouvernement ar
beiders een half jaar laat werken, terwijl zij
toch een hoel jaar moeten loven. Ook hot
loonslelsel werd door gonoemden spreker aan
een criliek onderworpen. De timmerlieden
verdienen slechts van 12 tot 21 cents per uur.
Ook de werktijd wilde bjj anders goregeld
hebben. Hg kwam ook op tegen het lage
loon den tijdelijke werklieden toegekend8£
of 104 cent por unr. Particuliere patroons,
dis zóó handelen, zouden loondieven genoemd
worden, zei spreker. Vereouigingon en fabri
kanten streven er naar om weerstand te biedon
aan loonsverlaging. Eindelijk wees lij} er op,
dat de worklieden aan de werven een half
jaar hebben gewerkt l1/i nur per dag, die
hun niet zgn uitbetaald. Hg drong tot uit
betaling aan de door hom bedoelde 60 werk
lieden aan. Onbillijkheden hadden, volgens
spreker, ook plaats bij 't overwerken het loon
op overwerken is ingehouden van arbeiders,
die op stuk werkten, toen dit stukwerk niet
op tjjd gereed was. Met organisatie aan de
Rijkswerven gaat het, naar sprekers oordeel,
wel wat Spaansch of liever Tnrksch toe. Hjj
beval don Minister aan eens een geacht lid
der Eerste Kamer te raadplegen, hoe men
werklieden moet behandelen. Do heer
Travaglino sloot zich geheel bij don heer
Heldt aan en deeldo diens meening, dat het
onbillijk is, om werklieden, die vrouw en kin
deren hebben, in het najaar te ontslaan. Deze
spreker wildo, dat de aanleiding tot ontevre
denheid zou worden weggenomen. Hjj meendo
ook te weten, dat de verstandhouding tusschen
den tegenwoordigon hooid-ingenieur (zeker te
Amsterdam bedoeld) en de werkliedun te
wenachen overliet. Ook hij noemde hot niet
menscblievend, niet menschkundig om in den
winter zoovolo werklieden to ontslaan. Omtrent
de overige grieven sloot hy zich bjj don heer
Heldt aanverder drong hij aan op een
persoonlijk ondorzock door den Minister zeiven
en op het goven van vrijheid aan do werk
lieden om hunne grieven aan hem mede te
deelen.
De beschuldiging van den heer Heldt werd
door den Minister met verontwaardiging af
gewezen, als zou de Regcoring uit bloedzui
gers bestaan. 'iHad hem leed gedaan zulke
beschuldigingen aan te hooren. De Minister
merkte op, dat hy 30 jaren onder werklieden
heeft geleefd en verzekerde, dat hy en zjjn
ambtgenoot den werklieden een warm hart
toedragen. De Minister deed verder uitkomen,
dat do werklieden gebruikt worden ais zo
noodig ayu niet uit monschlievendheid. Hy
achtte het jammer, dat ia den winter
moeten worden ontslagen, 't Contract
dien werklieden niet op slinkscho wjjze ter
uing gegeven, zei de Minister. Hy acht zieh
niet gerechtigd hot volgens den heer Heldt
te weinig genotene uit to betalen. Hot
van den aangevallen hoofdingenieur wei
dou Minister verdedigd o. a. met do opmerking,
dat als de hoer Travaglino dit van hooren
heeft, hy beter had gedaan dit achter-
sge te laten. De Minister verzekerde ten
Dtte dat hij do grieven zou onderzoeken.
De Voorzitter der Kamer excuseerde zich,
dat hy den heer Heldt niet in de rede geval
len was eu hem had verzocht zich te matigen.
Hij had meenen op te merken, dat sproker's
woordon zjjne gedachten voorbjj streefde.
Bjj de afdeeling «Personeel" kwam in be
handeling een amendement van do Commissie
van Rapportours, do strekking hebbende om
alsnog geen* verandering te brengen in de be
staande organisatie van het korps Mariniers.
Dit amondement werd door den heer Guyot
namens genoemde Commissie, krachtig verde
digd, met het oog op den goeden dienst, door dit
korps bewezen-en het nut van do instandhou
ding er van. Wilde men opheffing, dan zou de
Commissie dit willen doen geschieden eerst na
grondig onderzoek. Maar niet op deze
De heer Schimmelpenninck v. d. Oye
to op, dat de mariniers door- de voorge-
n organisatie van zeesoldaten landmatrozen
n worden. Hij steunde daarom het amen
dement. Wèl roemde do minister do groote
verdiensten van het korps, doch hij aebtto het
niet meer noodig als expeditionaire krygsmacht.
Daarvoor dient thans de Indische brigade. Het
kader van het korps is veel te groot. De min.
achtte hot niet in het Landsbelang, om de
weelde ia dit korps te doen voortbestaan.
Na nog oonige discussie, waaraan ook door de
heeren van Vljjmen en Seret, ter ondersteu
ning van bet amendement doelnameB, werd dat
amendement aangenomen mot 56 tegen 19 stem
men. De bestaande organisatie van het korps
Mariniers blijft dus voorloopig gehandhaafd.
Een belangrjjke wjjziging in de opleiding
van Machinisten bjj de Marine was mode door
den Minister voorgesteld. Daartegen was mede
mendement ingediend en wel door de
Guyot, Lieftiuck en de Kanter, die daarin
uon wensch uitdrukten aan de door den
voorgestelde wjjziging geen gevolg to g
Hulde doende aan het korps Machinisten, t 0
de mia. met bet oog op de belangen van den
dienst op de aanneming van zjju voorstel aan.
Hjj achtte ket noodig, dat de Officier-Machi-
Biaten zich zonden bekwamen in tal van zaken.
Hij had het voorstel tot wjjziging in de oplei
ding gedaan, gesteund als hy was door eene
Commissie van bekwame personen. Hjj merkte
verder op, dat er, nu de benoeming van offi
cieren bjj kouze geschiedt, nu en dan willekeur
plaats heeft.
't Amendement—Guyot wordt daarna
genomen met 54 tegen 21 stemmen en tenge
volge van, dit besluit komt dus vooralsnog geeno
verandering in de wjjze van bevordering tot
Officier-Machinist.
Bjj de aidecliDg .Loodswezen" beloofde de
minister in studio to zullen honden te ter sprake
gebrachte vrenscheljjkheid der vervanging bjj
dien dienst van zeil- door stoomschepen.
Hoofdstuk marine werd daarop zonder hoofde-
ljjke stemming aangenomen.
Door den min. van W. H. en N. werd
te Haarlem aan het pror. bestuur aanbe
steed
bet driejarig onderhoud der rjjks zee-
en havenwerken op het eiland Marken.
Minste inschrgver was de lir. J.Faas te Am
sterdam, f 9087
b. het driejarig onderhoud der haveu en
havenwerken op het eiland Terschelling
raming f7990 per jaar. Minste inschrgver
de heer M. Baaider, Terschelling, f 7147,55.
Met de a.s. feestdagen zgn de re-
tonrbiljetten van do Holl. IJzeren Spoor
wegmaatschappij een dag langer geldig.
In 1894 zal het een teer vroege
Paschen zgn, en wel op 25 Maart. Slechs
éénmaal is dit in deze eeuw nog eenz
geweest, nameljjk in het jaar 1883in
de volgende eenw zal het maar eenmaal
zoo zijD, en wel in 1951.
In 1940 zal het Paschen zgn evenals
in 1799, op 24 Maart.
De ongelakkige visscliers.
Men schrgft uit Leeuwarden.
De berichten uit het dorp Wierum over
de gevolgen van de ramp van 1 Dec. jl.
bljjven allertreurigst luiden. Voor de arme
13 vrouwen en 32 kinderen, die zoo eens
klaps hun man en vader verloren, zal, dank
zjj de ingekomen giften, waaronder die
van onze Koninginnen een eerste plaats
innemen, wel in de eerste tgden kunnen
worden gezorgd, doch dit zal verder nog
voor een lange reeks van jaren moeten
geschieden. Want hoeveel tijd zal er niet
verloopen, eer die kinderen, voor verreweg
het grootste gedeelte nog zéér jong, in
staat zullen zjjn den kost te verdienen
Duizende en duizende guldenszgn hier
voor noodig zgn. En dan komen er nog de
negen visscners bij, die met de opvarenden
wel het leven er afbrachten, doch wier
schepen op het eiland Ameland strandden.
Te zamen zijn het hier niet minder dun
38 gezinnen met 99 kinderen, voor 17
ongehuwden, benevens 3 ouden van dagen,
kloeke, stoere mannen, die schoon meer
dan 70 jaren oud, niet schroomden uit te
gaan om een schamel stuk brood voor hen en
hunne gezinnen te verdienen. Ook deze
allen zgn thans geheel broodeloos. Hadden
zjj verleden jaar, tengevolge van de slechte
nitkomsten der visscherij, al zeer weinig
verdiend, gedurende het geheele jaar 1893
was dit bjjna niets.
Dat de eigenaars zelf geheel buiten
machte zgn de kosten van het afbrengen
der gestrande schepen te betalen, zal men
na het medegedeelde licht begrijpen. Voor
dit afbrengen zal de commissie dus mede
hebben te zorgen, en dan zal er nog zoo
veel geld noodig zgn om deze schepen,
voor zoover ze nog bruikbaar te zgn, wi
in zoodanigen toestand te brengen, dat zjj
weder geschikt voor de vischrangst zgn.
Afgescheiden van dit alles, ljjden er nog
zoo velen daar in het arme visschersdorp
Wierum. Het zgn de wormdolkers, de visch-
jagers en de vischventers, die thans allen
mede zonder werk en dus ook zonder ver
diensten zijn.
Alles te zamen genomen, vertoont het
dorpje Wierum thans een toestand zoo aller
treurigst mogelgk.
Te Haarlemmermeer ontstond verle
den Zondag twist tusschen de huisgezinnen
Lippens en Koster, door het gooien met
steentjes door een zoontje van Koster tegen
Lippens ramon. Het begon met een twist
gesprek en daarop volgde een vechtpartjj.
Lippens heeft daarbij met een griep een
slag op het hoofd gekregen. Hjj heeft van
Zondag tot Woensdag geen geneeskundige
hulp gehad, en is Donderdagochtend over
leden.
De justitie heeft nu een onderzoek inge
steld, doch nog niet kunnen uitmaken of
de dood een gevolg is van den slag. Ook
is niet met zekerheid uitgemaakt wie den
slag heeft toegebracht, want het was sche
merdonker. Er is tot dusver niemand gear
resteerd.
In een huisgezin te Weesperkarspel
heeft men dezer dagen een ongewone nachte-
ljjke ontmoeiing gehad.
Nadat de huisgenooten door het geblaf
van den hond herhaaldelijk waren wakker
gemaakt, besloot het hoofd des gezins,
zekere B. W., sluiswachter aldaar, tegen 2
nur op te staan en te onderzoeken of er
ook onraad was. Hoewel niets bespeurende,
besloot hjj toch op te bljjven, om moge-
ljjke eenden- of kippendiefstallen te voor
komen.
Terwjjl hg nu bezig was de kachel aan
te maken, zag hg eensklaps een groot
manspersoon, zwaar gesluierd, zich al neu
riënde voor het bed van zjjne vrouw heen
en weer bewegen, iets, 't scheen wel een
kindje op den arm dragende.
De beide echtgenooten waren hevig ont
steld door deze geheimzinnige verschjjning,
en de man was niet weinig in zgn schik,
toen hjj den ongenooden gast met een mooi
praatje buiten de deur had weten te krjjgen,
bleek, dat men met een krankzin-
doen had, en dat het kindje, dat
zich droeg, een strooien pop was,
Men meldt uit Amsterdam
De heer en mevrouw L., Heeren gracht
alhier, zgn door het kloek optreden der
dienstbode aan een groot gevaar ontkomen.
De familie was des nachts laat van een
partjjtje thuisgekomen en had vermoede
lijk verzuimd, de gaskroon op de slaap
kamer af te sluiten.
Toen de dienstbode te G uren opstond,
werd zjj al dadeljjk een sterke gaslucht
gewaar en spoedde zjj zich onraiddelljjk
naar beneden om de hoofdkraan af to
sluiten.
Men vond later den heer en mevrouw
L. bewusteloos in hunne slaapkamer, bjjna
gestikt. Nadat geneeskundige hulp was
ingeroepen, gelukte het eerst na anderhalf
uur bij d«i heer L. en vervolgens ook bjj
mevrouw het bewustzjjn terug te roepen.
Een veldwachter, die zyn plicht verzaakt.
De Haarlerasche rechtbank, uitspraak
doende in de zaak van Jacob Koopmans,
den veldwachter te Haarlemmermeer, die,
bjj het ontsmetten eener woning aldaar,
zich eenige gouden tienguldenstukken had
toegeëigend, veroordeelde hem, overeen
komstig den eisch, wegens diefstal tot 2
jaar gevangenisstraf.
Een jongmensch dat den naam had
van erg schriel te zgn, was dezer dagen
gevraagd voor een diner, waarbij ieder voor
zich zelf betaalt. De jonge man in quaestie,
als gewoonljjk rekening houdende met zgn
portemonnaie, bediende zich uiterst matig
ook van den wijn, terwjjl de anderen
zichzelf op vorstelijke wjjze onthaalden
eu fijne flesschen lieten aanrukken. Na
afloop van het diner was het zuinige
jongmensch juist van plan om zgn diner
te betalen, toen een brutale stem aan de
overzijde van de tafel zich deed hooren
Waarvoor is het noodig voor ieder cou
vert afzonderljjk een rekening op te vra
gen? Laten wjj het bedrag van het geheele
diner op een rekening doen schrjjven en
dan het geljjkeljjk omslaan. Onder deze
omstandigheden was een weigering totaal
onmogeljjk en dat zuinige jongmensch, dat
zich zoo karig bediend had, moest royaal
betalen.
Een brutale oplichterij
By een diamanthandelaar te Amster
dam kwam eenigen tjjd geleden een vreem
deling, die verzocht een partjjtje diaman
ten te zien. Een der hem voorgelegde par
tijtjes was naar keus en over den prijs,
een nogal hoog bedrag, was men het spoe
dig eens.
Doch de kooper had geen geld bjj zich
hg verzocht den handelaar het partjjtje in
een doosje te doen, verzegelde dit en reikte
het weder over, zeggende den volgenden
dag een borgtocht van f 1500 te zullen
stellen en de koopsom binnen 14 dagen te
komen betalen. Dit werd afgesproken.
De handelaar borg het verzegelde doosje
in zijn brandkast en wachtte af.
Den volgenden dag kwam de kooper met
twee bankbiljetten van f 1000 en verzocht
f 500 terug, doch wilde tevens zien, of
het zegel nog ongeschonden was. Het doosje
bleef een oogenblik in zgn bezit, hjj kreeg
het geld terug en vertrok, nogmaals belo
vende de koopsom binnen veertien 14 dagen
te betalen, waarna het doosje weder werd
opgeborgen.
Niet weinig vreemd keek de handelaar
op zjjn neus, toen hjj eenige dagen later
een brief van een handelshuis te Parijs
waarin men de verwondering uit-
dat diamanten, voor welke hjj Tan
huis een nogal hoogen prijs had ge
vraagd, nu voor zooveel minder per karaat
ten verkoop werden aangeboden.
Hjj antwoorde hierop natuurlijk terug,
dat dit niet mogelgk was, hg deelde den
verkoop mede en ook dat het verzegelde
doosje zich in zijn brandkast bevond. Een
telegram uit Parijs was het antwoord, hjj
moest het doosje maar eens openen, want
men was er zeker van dat hier bedrog in
't spel was.
Nog steeds in goed vertrouwen op den
kooper, die met de borgstelling zgn woord
gehouden had, weifelde hg het zegel te
verbreken; eindeljjk door nieuwsgierigheid
gedrongen, deed hjj het toch en ontdekte
nu leeljjk beetgenomen te zjjn. De diaman
ten waren weg.
Yermoedeljjk heeft de oplichter een
tweede doosje, ter zelider zwaarte geruid
en ereneens verzegeld, in het oogenblik
toen de bankbiljetten gewisseld werden ver
ruild. Men is hem nog niet op het spoor.
Neerboscli.
Men bericht aan het D. v. N.
Door mej. P. KippermanRieuwers, te
Den Helder is een aanklacht ingediend
tegen den heer A P. Staalman, wegens
ster in zgn blad de »Extra Tjjding*.
Mej. M. R. (zie de 2e brochure Van
Deth) en hare zuster Chr. Berb. hebben
eveneens een klacht bjj den Off. van Jus
titie te Alkmaar ingediend wegens smaad,
Ereneens zal een klacht wegens laster in-
Brussel ontvangen signalement van eenl
persoon, die dienzelfden morgen in eenl
hotel aldaar zgn alaapkameraad had dood-1
geschoten. I
Vrijdag zgn de eigenaars van het Brua-1
selsche hotel, gelegen Zuiderlaan 80, naar I
Rozendaal overgekomen en hebben den
moordenaar dadeljjk herkend.
De dader heeft reeds een volledige be- I
kentenis afgelegd. I
De arrestatie is geschied op aanwjjzing I
van twee portiers bjj de Staatsspoor. Bei- I
den waren met het signalement bekend en I
hebben de maréchaussees op het verdachte I
uiterlijk randen dader opmerkzaam gemaakt. I
De aangehoudene is, in afwachting van I
zjjne uitlevering, zwaar geboeid naar de I
gevangenis te Breda overgebracht.
Te Dusscldorf is dezer dagen gevan
gengenomen de moeder van het in Juni I
dezes jaars vermoord gevonden meisje, I
Adele Schonicke.) Zjj had het kind, dat I
's avonds laat naar huis was gekomen, in V
drift gestraft en het de keel toegewrougen, I
waarna zjj het ljjkje op den hoek van de I
straat legde, om het zoo te laten voorkomen, I
dat het kind door een ander was vermoord.
Zekere koopman te Dusseldorf was rei
2 malen als verdacht den moord gepleegd I
te hebben, bjj den rechter van instructie I
geweest.
dat hu
praatje bi
1 Later 1
nige te
bjj bg si
gediend worden tegen bovengenoemden heer
Staalman door den
Heer Lorgion Stelling-
De Rjjkapolitie te Rozendaal (N.-Br.)
heeft Donderdagavond in de stationswacht
kamer aldaar een 22-jarig jongeling in
arrest genomen, wiens uiterlgk veel over
eenkwam met een ia den namiddag uit
Het spionage-proees te Lripzig.
Jl. Donderdag is voor het Rjjksgorechtshof I
to Leipzig het proces begonnen tesen de trroo V
in bet laatst van Augustus te Kiel
gengenomen Pranscheo, die verdaoht
zeeofficieren te zjjn en reeds sedert weken on- I
der engelsclie vlag (aan boord van «en door I
hen gehuurd Engelach pleixier-jacht) de Duit- I
sche kuitrerdedigiogswsrken te hebben ver-I
spied. Voor het hof waren een aantal hoogge-1
plaatste duitsche zeeofficieren als deskundigol
getuigen opgeroepen. Uit het voorloopig onder-1
zoek was gebleken, dat de Eogelsohe bemanning I
van het jacht niets wist run het eigen] jj kof
doel der twee Franschen, die opgaren, voorl
hun genoegen een zeetocht te maken. By del
Duitsche autoriteiten was do eerste verdenking I
opgekomen, toen do FranBchen Helgoland ver-1
spiedden. To Cuxhaven gelukte hot oen duit-I
scheu beambte, bjj afwezigheid der beide Frun-|
scheo, aan boord van het daarvoor anker I
liggend jacht te komen, waarbjj kjj een groot I
getal verdachte photographiüen en teekeningcnl
ontdekte. Eerst toen het to Kiel gekomen was,I
slaagde men erin het jacht en zijn bemanning!
aan te honden. Een nauwkeurig onderzoek I
aan boord deed toon uit een verborgen bockl
ceu groot pakket mot schetsen en photogra-l
phiëen van duitsche kustverdediging* werken I
voor den dag komen. Eorst ontkenden de iul
hechtenis genomonen; zjj beweerden handolslie-B
den te zjjn, dio enkel voor nitspanning eenl
reisje gedaan hadden. Later beweerde de oudste!
van de twee, de schetsen enz. gomaakt taf
hebben, ocs een werk over de Duitsche
logshavens te schrjjven. Ten slotte echter t
kenden do beido Franschen bjj de instructie!
ou Vrjjdag bevestigden zjj voor het hof, dat!
zjj Fransche marino-officiorou zijn en onderr
valschen naam rcisdon. De oudste, die zichl
Dubois noemde, heet Degony, is 41 jaar oudj
luitenant ter zeo eerste klasse, en bohoorttotl
den Franschen gcneralen staf, afdoeling kui
verdediging. Hjj erkende, dat hera in het bjj-|
zonder de beetudeering van de Duitsche kust-l
verdediging is opgedragen, welke in de laatst
jaren, voor Frankrjjk van groote bcteckenisii
geworden. De jongste, aan Degony ondorf
schikt, is luitenant ter zee tweede klasse, l
hoort eveneens bjj den Goneralen staf, en bi
Daquet. Hjj beweerde Delguey te heeten.
hadden het Engelscho stoomjacht .Insect"
Cowe3 gechartord. Do aanklacht beschuldig!
hen, de workeu dor verdediging der kustonzl
op Helgoland, to Wilholmsbavon, Bremcrhavon!
enz., alsmede de eindstations van het Noord!
Oostzee-kanaal BrudsbUttel en Kiel, benevcnf
nog andore dmtscho havens verspiud te het
bon, en daardoor do belangen van bot Duitl
sche Rijk te hebben benadcield.
Beido aangeklaagden spraken tegen, dat 2
een opdracht hadden van de Fransche Re
geering. Tot verklaring waarom zij onder I
gelscbe vlag voeren, zeggen zjj, geen Franse
vaartuig te hebben kannen krjjgen, en gemeen
te bebben aan boord van een Engelse!» schil
veiliger to zyn, Degony heeft dan ook bij zjj!
inhechtenisneming, ouder oen beroep op b
volkenrecht, ertegen geprotesteerd, dat hjj g
pakt werd aan boord van een Engelsch vaai
tuig. Voor bet hof verklaarde Degony Vrjjdr
o. s. op gevoelvollen toon: «Ik wildo r'
Franscb jacht huren, omdat ik slechts i
open kaart wildo spelen, maar ik kon er g«
vinden." Voorts werd Yastgcsteld, dat Dego-
reeds een jaar geleden getracht beeft do
combineerde oefeningen van de duitsche i
en landmacht bjj Düppel waar te nemoo, 1
welk hem echter niet gelukt is, ofschoon I
toen, om allo verdenking af to leiden, mot ijl
vrouw reisde. D&quol is ook vroeger reeds f
Duitschland geweest.
Het verhoor der DuitBohe deskundigen, ovJ
de vraag in hoever het werk der aaugeklaal
den to beschouwen was als gevaarljjke v^
spieding, b«id Vrjjdag met gesloten douj
plaats. Op hot misdrijf van landverraad, wafl
voor do beido Fransdhcn aangekfaagd zjj!
staat als zachtste straf twee jaren tnchthuT
Uit vroegere verhooren is nog gebleken,dl
de beide Franschen ook van plau waren eenil
bezoeken to brengen aan de Deen sche en f
Nederlandscbe kusten.
(Zooals men weet zjjn de beide Franeebl
dertijd met bun jacht .Insect'' in de havj
ïntNiewediep geweest, en hebben vermo<
"Jfok schetsen van onzen stellirg gemaakt.)!
LEIPZIG, 15 December. In het pr«
bjj het hooggerechtshof ter zake van spionsl
heeft het O. M. tegon Dagonx, 6, leg|
Daguet 4 jaren tuchthuis geëischt.
