't Vliegend Blaadje
KLEINE COURANT
VOOR HELDER NIEUWEDIEP EN TEXEL.
Ho 2305.
Woensdag 20 Maart 1895.
23ste Jaargang.
Bureau: Zuidstraat.
Telefoonn0. 68.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoonn. 51
Aboxmement
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., met Zondagsbl. 80 Ct,
id. franco per post 75 idem f 1.12
id. voor het Buitenland f 1.25,idem f 2.00.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT ft Co., te Helder.
Buniux SPOORSTRAAT «t ZUIDSTRAAT.
AdvertentlSn
Tan 1 tot 5 regel. 25 Ceat,
Elke regel meer5
Groote letters worden naar plaatsniimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 19 Maart 1895.
Vrpdagavond hield de torpedisten-
vereeniging Door eenvoud Groot" een bui
tengewone vergadering in Tivoli.
De hr. W. van Wolveren, tot president
gekozen, heette de aanwezigen welkom en
schetste in korte woorden 'tdoel eD de
strekking der vereeniging. Daarna werd
met veel succes nogmaals opgevoerd 't
blgspel in 4 bedrijven «Ontmaskerd", dat
evenals de vorige maal uitmuntend werd
afgespeeld. Onder de talrjjk opgekomen
bezoekers heerschte onder 't spel de groot
ste aandacht.
De afdeeling Helder van de Holland-
sche Maatschappij van Landbouw vergaderde
11. Vrijdagavond op do bovenzaal van het
Café-Restaurant Ten Hacken.
Bjj afwezigheid, door ongesteldheid, van
den president, don heer C. Maalateed, werd
de vergadering geleid door den vice-voorzittor,
den heer C. Maters. H|j riep de aanwezigen
het welkom toe, waarna door don Becretaris-
penningmeester, den hoor Th. Terra, de no
tulen der vorige vergadering gelezen en reke
ning en verantwoording van het gehouden
beheer over 1894 werd aangeboden. Voor on
derzoek van dit laatste word een commissie
benoemd, dio bij monde van den heer J. Beth-
lehem, daarover een gunstig verslag uitbracht.
Er bleek uit dat met het saldo van 1893,
zijnde f 80,667a, de ontvangsten hadden be
dragen f 376,7673 en uitgegeven was f241,427a,
zoodat er een saldo was van 1 129,34.
Bij de bestuursverkiezing, welke nu plaats
vond, door aftreding van den heer Terra, werd
deze herkozen. De voorzitter deelt mede, dat
er eenige brieven zjja ingekomen van andere
afdeolingen, handelende over de vraagstnkken
van dezen tijd, bimetalismq^(mantquestie) en
graanrechten, wearna aan afdeeling Hel
der de vraag wordt gesteld, haar
uit te spreken of ze het heffen van invoer
rechten, ter verbetering van den
toestand, in 't bijzonder den Landbouw,
zakelijk acht. Door den secretaris wordt een
desbetreffend schrijven voorgelezen. Na eenige
bespreking werd besloten over de vraag voor of
tegen graanrechten te steramen. 't Bostuur deelt
als zyn meeniog mede, dut het geen voordeel
geeft, omdat de landman in groen land te
veel schade zon hebben en een lid maakt als
zyn gedachte openbaar, dat het niet voor het
algemeen, maar voor de geldmannen een
voordeel zon zyn, doordat de pachten zonden
verhoogd wordeD. Een ander spreker open
baart zich als voorstander, door er op te wij
zen dat ook de invoer vaD Amerikaansch spek
behoorde belast te zyD. Uit de stemming,
welke nn volgde, bleek, dat 3 zich voor en
13 zich tegen graanrechten verklaarden.
Er wordt besloten naar de algomeone land-
bonw-vergaderiDg, te 's Hage te houden, geen
afgevaardigde te zenden. Op een vraag naar
den stand der plannen tot het honden van
een harddraverij alhier, deelt het bestuur mede,
dat op een desbetreffend verzoekschrift om
den zeedyk voor <*at doel te mogen gebruiken,
nog geen antwoord was ingekomen en dat bjj
eventueels gunstige beschikking, door don
heer Pot maatregelen znllen genomen worden,
dat alsdan voor don tramdienst geen verhin
dering zal ontstaan. De vergadering wordt
hierop gesloten.
Ook dezen winter zgn de volksbijeen-
komsten druk bezocht geweest en hebben
den bezoekers veel genoegen verschaft.
Uitbreiding gaf de commissie aan hare
taak door 't organiseeren van populair-
wetenschappelijke voordrachten en ook deze
zgn aanvankelijk goed geslaagd, hetgeen
baar den moed geeft bjj de noodige onder
steuning, zoowel van sprekers als belang
stellenden, daarmede voort te gaan.
Hoewel de commissie voor Volksbijeen-
komsten 't niet bare roeping acht zich op
philantropiscb terrein te bewegen, gevoelt
ze zich thans gedrongen er zich een enkele
maal op te begeven.
De felle winter, en vooral de nasleep
van dien, maakt 't lot der armen bitter
hard, waarom de Commissie in hare laatst
gehouden vergadering besloot nog een extra
Volksbjjeenkomst te houden, ditmaal tegen
25 cent entree, waarvan de opbrengst ge
heel en al ten voordeele zal strekken van
de vereeniging »Liefdadihheid naar Ver
mogen," welke vereeniging dringend gel-
delijkeu steun behoeft, zal zij met haar
zegenrjjken arbeid kunnen voortgaan.
De hh. Paehlig, Roukens en Meijer hebben
hunne medewerking als sprekers toegezegd,
terwjjl de vereeniging Vaderland en Oranje"
bereid is een tooneelstukje op te voeren en
de kleine Kapel van 't Stafmuziekkorps
zich met 't muzikale gedeelte belast. Bo
vengenoemde heeren en coporatiën verleenen
hnnne medewerking geheel belangeloos,
zoodat de totale bruto ontvangst aan Lief
dadigheid naar Vermogen" ten goede komt.
We twjjfelen niet of de ruime zaal van
Tivoli zal op Maandagavond a.s. stampvol
zgn.
Morgenavond zal de Nederlandsche
Tooneelvereeniging, directeur L. H. Chris-
pjjn, hare vierde abonnementsvoorstelling
geven in Tivoli, waarbij zal worden op
gevoerd 't blgspel in 4 bedrijvenDe
twee wapens", van Blumentbal en Kadel-
burg. Dit bljjspel geniet reeds langer dan
vier maanden in 't Lessing-Theater te
Berljjn een uitbundig succes en we ver
trouwen derhalve, dat 't ook alhier met
genoegen zal worden gezien.
Zie verder annonce.
Jl. Vrgdag overleed te Alkmaar de
heer H, T. Pastoor, lange jaren alhier
werkzaam geweest als onderwijzer aan
der openbare scholen voor gewoon lager
onderwjjs, en daardoor nog bij velen onzer
plaatsgen ooten bekend.
Zaterdagavond had in Tivoli de
eerste buitengewone uitvoering plaats van
de muziekvereeniging »Apollo", onder di
rectie van den heer J. ter Hall.
't Programma, uit een tiental nummers
bestaande, werd flink afgewerkt. We ver-
meenen dat de jeugdige vereeniging niet
alleen levensvatbaarheid heeft, maar ook dat
de begeesterde zonen van >A polio" ons
in 't vervolg nog menigen genotrjjken avond
kunnen bereiden. De solo voor hobo,
door den heer Bogaert9 voorgedragen, en
de>Arie fur Clarinette nit Luisa de Mont-
fort", door den heer A. den Exter, werden
met onverdeelde aandacht aangehoord en
de executanten ontvingen na afloop een
daverend applaus.
De opvoering van 't blijspel »Die was
komiek of zoo werd een schoonpapa ge
fopt", bracht een aangename verscheiden
heid teweeg en de grappige musicale clown
bracht de aanwezigen in een opgeruimde
stemming, die een goeden overgang vormde
voor 't daaropvolgende bal.
We vermeenen dat de bezoekers zich dien
avond uitstekend geamuseerd hebben.
Zaterdagavond vergaderde in Tivoli de
vereeniging «Helpt Elkander". Van de ruim
180 leden waren er 120 opgekomen.
Na een woord van welkom wees de proBident,
de hr. J. P. van Melle, op 't achttienjarig be
staan der vereeniging, op 't verkregen succes
en bracht oen woord van hulde aan deleden,
die nog als oprichters tegenwoordig waren en
aan den penningmr.,den hr. H. Kerkhof, die
al dien tjjd met lof en y ver zijne functie heeft
Daarna werden de notulen gelezen, door den
hr. D. B. de Wjjn, secr. en, na eenige aan
merkingen van den hr. J. Roggeveen, goed
gekeurd.
Aan de orde kwam nu do bespreking van
een in do vorige vergadering gedaan voorstel,
om ook personen die mot 't genot van een
klein pensioen, wegens lichaamsgebreken nit
'srjjks dienst zyn ontslagen, als ledeu aan te
nemen, wanneer ze zich aanmelden, iets dat
in een der artikelen van 't reglement wordt
verboden. Na een vrij lange discussie tusschen
den voorsteller en zjjue bestrijders werd 't
voorstel met bjjoa alle stemmen afgewezen.
Een tweede voorstel was, werklieden boven
i 45 jitar te laten toetreden, daar do werk-
izen, zooals uit een der artikelen van hun
besluit blijkt, tot voorwaarde stellen dat de
werklieden zich tegen ziekte verzekeren. Hicr-
werd in hoofdzaak 't woord gevoerd door
de bh. J. Nomes en J. Verheus.
By stomming bleken er 60 voor en 54 togen
't voorstel te zyn, terwjjl 4 briefjes in blanco
waren. Daar echter tot verandering van een
der regloments-artikelen een meerderheid van
7g wordt vereischt, moet ook dit voorstel
vallen.
De hr. Nomes betreurde den uitslag der
stemming en wenschte op de volgende verga
dering de zaak opnieuw te behandelen.
werd verder dat in de laatste
drie maanden de ontvangst heeft bedragen
f230.55de nitgaaf f 179.01, zoadat een batig
saldo van f 51.54 in kas bleef.
Na een mededeeling van huishoudelijken
aard, werd de vergadering gesloten, daar de
voorgenomen lezing van den hr. Nomes om 't
late uur moest worden uitgesteld.
Zondagavond werd in Tivoli de alge-
meene vergadering van den R. K. Volksbond
Na 't spelen van 't Volkslied opende de
heer M. J. Schouten, president, met een woord
van welkom de vergadering, deelde mede, dat
't afgeloopen jaar redenen van tevredenheid
heeft gegeven en hoopt dat 't gevleugelde woord
van den geachten geostelyken advisenr, „zoo
gaat ie goed, zoo gaat ie beter", bewaarheid
moge worden. Verder werd een woo-d van
dank gebracht aan den spreker van die avond
den H.E.G. heer B. R. F. van Vlijmen, voor
zyne bereidwilligheid en den wensch geuit,
dat dit niot de eenige maal moge zyn.
Nadat de hoor van Vlymen 't spreekge
stoelte had beklommen, begon by met te be-
toogen, dat we allen 8trjjders zyn, stryders
voor onze stoffelyke belangen, strijders voor't
vaderland, strijders voor waarheid en recht,
en dat de leden van den R. K. Volksbond
dien atrijd op ordelyken grondslag, mot in
achtneming der 10 geboden moeten voeren.
De kerk heeft alljjd gestreden voor 't recht
en de vryheid der monschen en toch moeten
de Katholieken vaak spot en verguizingen van
andersdenkenden verduren, zelfs worden zjj
door Bommigen gelijkgesteld met socialisten
mnar miskenning, spot en laster mag niet lei
den tot ontmoediging.
De kerk heeft niet gestreden met geweld,
maar met 't woord der overtuiging. En ver-
wyt men dat ook enkblo korkvojgden oorlog
hebben gevoerd, dan moet de oorz .ak daarvan
worden gezocht in hunne betrekking van
regeerende vorsten.
Woeste volkeren werden door de kracht
van 't woord tot 't christendom gebracht,
waarvan de Ieren wel 't sterkstsprekend voor
beeld opleverenevenzeer worden door 't over
tuigende woord do Angelsaksen tot't christen
dom overgehaald.
Verwjjt men Karei de Groote de Saxers
met 't zwaard bekeerd te hebben, de toen
malige paus had daarmede geen genoegen ge-
nomoD. Ook is do bewering onjuist, dat na
den moord van den Bartholomeus Dacht een
Te Deum zou gezongen zyn tor verheerlijking
der gebeurtenis, 't Te Deum gold de redding
der koninklijke familie, tegen wie men had
saamgezworen.
Zyn do christenen verplicht de gestelde over-
hedeu lo eerbiedigen, toch moet de vreeze
Gods boven alles gaan. Onder de aangevoerde
voorbeelden was voorzeker dat van 't The-
baanscho Legioen, hetwelk zich liet decimeer*
zonder verzet, maar weigerde bjj valsche goden
te zweren, wel 't treffendste.
Spreker weerlegt verder de beschuldiging,
als zouden de katholieken geljjkstaan met de
socialisten.
De socialisten toch willen de bestaande orde
omverwerpen, de katholieken wensohen ver
betering langs weltigen weg; de socialisten
willen 't familieloven vernietigen, de katho
lieken willen 't in stand houden; de socia
listen willen do vruchten van den arbeid on
derling verdeeleD, de katholieken verdedigen
't recht, dat ieder op de vruchten van zyn
arbeid heeft; de socialisten leeren macht is
recht, de katholeken willen recht en recht
vaardigheid, enz. De socialisten zyn zoover
afgedwaald, omdat ze op 't voorbeeld van 1789
de rede tot godheid verheven hobbon.
Vervolgens citeerde spreker de schoone ver-
n van Vondel, beschrijvende den strjjd tus-
St. Michael en Lucifer en vervolgde
De katholieken moeten zich scharen aan
den voet des kruizes en verdedigers zyn van
orde en gezag daar zonder't gehoorzamen aan
de gestelde machten geen maatschappij kan
bestaan. Dat begreep ook de broederschap
der St. Josefs-gezollen, voor 50 jaar te Elber-
feldt gesticht door den Eorw, priester Kolping.
Z. H. Paus Leo XIII, bewogen met 't lot
der arbeiders, riep hun toe „voreenigt n" en
dat woord riep den R. K. Volksbond in ons
vaderland in 't leven. Die Bond zal in onze
dagen staan als een rots. Bereiden we ons
r om, zoo noodig te stryden voor vaderland
vorstin en richten we daartoe, nevens af-
deelingen voor vermaak, schuttervereenigin-
gen op tot verdediging van troon en altaar.
Strjjden we met God als Sc. Michael, dan zal,
door ons 't socialisme evenals certjjds Lucifer
worden verpletterd.
Een davciend applaus volgde.
Na do pauze werden de werkzaamheden
hervat.
Als afgevaardigden voor de Centraio Verga
dering werdon gekozen de heeren M. J. Schou
ten met 161; \V. R. Zits meï 106J. A.
Zoetelief met 87 en J. C. Rxn met 70 stem men.
In de vergadering zullen worden behandeld
de volgende punten
lo. Zooveel mogeljjk do vorgadoringen in
een der centra te houden. Amsterdam, Haar
lem, enz.
2o. De sympathie vau den Bond uitspre-
m in zake drooglegging der Zuiderzee.
3o. 't Verzoek aan do Hooge Regeering
om in 's Ryks werkplaateen 't loon op jeug
digen leeftyd tot een bepaald maximum te
brengen.
Daarna installeerde de president onder een
gepaste toespraak de nieuwe leden, 11 bur
gers en 33 militairen.
Een schryven namens H. M. de Koningin-
Regentes werd voorgelezen, dd. 23 Februari,
waarin de afdeeling rechtspersoonlijkheid wordt
toegekond, alsmede een missive vau den R.
K. Volksbond aan Z. H. Paus Leo XIII.
Mededeeling word gedaan, dat 't voorstel
tot pensionneering van oude werklieden groote
kans heeft de meerderheid in de Tweede Ka
mer te verkrijgen.
De heer Simon brengt als rapporteur der
financieele commissie verslag uit en deelt mede
dat boeken en bescheiden in de beste orde
zjjn bevonden en 't bestuur alle achting en
vertrouwen verdient.
De heer Simon stelt voor een ziekenfonds
in de afdeeling op te richten, nut 't oog op
de kennisgeving van patroons in zaken loon
en arbeidsduur.
De president doet toezegging, dat daarover
eerstdaags een vergadering zal wordon belegd.
Daarna sluit de president de vergadering.
De zaDgvereeniging 8t. Cecilia en de or-
chest-vereeniging Winnubst, brachten door
musicale uitvoeringen een aangename afwis
seling in do werkzaamheden.
Bjj het ophalen van 't scherm stond do ba
nier op 't toonee), omringd door eon vaandel-
wacht van zouavon, hetgeen een verrassend
effect maakte.
Paascli-Tentoonstelllng te Alkmaar.
De Alkmaarsche Paasch-tentoonstelling
van de Alkmaarsche afdeeliog der Holland-
sche Maatschappij van Landbouw is ditmaal
bepaald op Vrgdag 5 April, op het Doelen-
veld aldaar.
Ieder mag op deze tentoonstelling inzen
den, mits daarvan vóór of op Zaterdag
30 Maart aan den secretaris der afdeeling
den heer. H. Siebert Coster te Alkmaar,
kennis gevende.
Aan prjjzen wordt ongeveer een bedrag
van f650 uitgeloofd, en wel voor vier
en driejarige ossen, afgewisselde enniet-
afgewisselde vette koeien, vette kalveren,
drie-, twee- en eenjarige stieren, oude melk
koeien, twinters eu vaarzen, die na 1 Ja
nuari 1895 gekalfd hebben, kuispinkeu, oon-
schapen met of zonder lammeren, Texelsche
en vreemde rammen, beren, zeugen met
biggen, benevens vette varkens. Ter op
luistering kunnen o.a. ook landbouwwerk
tuigen worden ingezonden.
De Nederlandsche Slagershond zal door
een jury van slagers uit de vette ossen en
koeien eene keuze laten doen van drie stuks
die met het oog op de slacht het fijnst
gemest zgn door de afdeeling zullen daar
aan drie extra-prjjzen worden toegewezen.
Er is aan deze tentoonstelling eene ver
loting verbonden van 10,000 loten a vjjftig
cents, welke bjj den secretaris-penningm.
bovengenoemd verkrijgbaar zjjn. De trek
king is vastgesteld op Zaterdag 6 April.
Woensdag 3 April zal erteSchagen
op 't marktplein een tentoonstelling ge
houden worden van stieren, melk- en fok-
vee, vet rundvee, vette varkens en schapen.
Ieder kau op deze tentoonstelling vee
inzenden, mits daarvan voor of op Za
terdag 30 Maart aangifte is gedaan bjj
den secretaris der vereeniging, den heer
J. P. Wagenaar, te Alkmaar, of bjj den
heer J. Winkel, te Schagen. Na sluiting I
zullen de prjjzen aan de bekroonden wor
den uitgereikt of toegezonden. Tot ver
dere inlichting verwijzen we naar 't Pro
gramma voor de Paaschtentoonstelling.
Rijkspostspaarbank.
Het is den directeur der Rijkspostspaar
bank, zoowel uit mondelinge besprekingen,
als uit schriftelijk tot hem gerichte vra
gen gebleken, dat onderscheidene inleggers
bij die Rjjksinstelling zich geen voldoende
rekenschap geven van de beteekenis, te
hechten aan den waarborg, dien de Staat
op zich heeft genomen, ten aanzien van
de teruggave hunner inlagen, en de be
taling der aan hen verschuldigde rente.
Meer in het bjjzonder bleek dit in de
laatste dagen, naar aanleiding van eene,
in enkele dagbladen voorgekomen, mede
deeling, volgens welke, op postspaarbank
boekjes, terugbetalingen aan niet-recht-
hebbenden zouden hebben plaats gevon
den.
Men vroeg zich af; of de inleggers, in
zoodanig geval, wel volkomen tegen ver
liezen waren gevrjj waard, en toonde te dien
opzichte niet gerust te zjjn.
Daarom acht de directeur der Rijks
postspaarbank het wenscheljjk in herinne
ring te brengen, dat (bjj artikel 11 der
wet van 25 Mei 1880, Staatsblad No. 88)
bedoelde staatswaarborg zonder voorbehoud
is gegeven, zoodat, mocht het werkelijk
iemand gelukken, zich door slinksche
iddelen, bjjv. door het stellen eener
valsche handteekening, gelden op eens
anders boekje te doen uitkeeren, het daar
door betrokken de nadeel niet door de
titularissen der boekjes (inleggers in den
zin der wet), doch door de Rjjkspostspaar-
bank zal moeten worden gedragen.
Dc moord te Bnssam.
Zaterdagnamiddag is het getuigenver
hoor in deze treurige zaak afgeloopen.
Het requisitoir van het openbaar ministerie
is, dat tegen beide beklaagden wordt ge-
eischt levenslange tuchthuisstraf. De be
klaagde Henriette Mombers heeft echter
all:i schuld auu den moord ontkend, ter
wijl de beklaagde Coelraan heeft bekend
deu moord alleen gepleegd te hebben. Ver
schillende aanwijzingen door de getuigen
doen echter veronderstellen, dat ook de
beklaagde Momber aan den moord mede
plichtig is. De verdediger van de laatste
was Zaterdagmiddag aan het woord, terwgl
eerst a.s. Zaterdag de verdediging van
Coelman zal plaats hebben.
Een jager in den Anna Paulowna
polder heeft gedurende de jongsten win
ter in ééne week niet minder dan dertig
wilde zwanen geschoten, waarmede hjj on
geveer f 100 verdiend heeft.
Een van den civielen en militairen
gouverneur van Atjeh en Onderhoorigheden
ontvangen telegram dato 8 dezer meldt dat
een dag te voren een Atjeher buiten de
versterking Lamjong amok maakte, bij
welke gelegenheid de Europeesche fuselier
Boone stamboeknummer 35568, met een
kleine badeh werd doodgestoken, terwgl de
Europeesche fuselier Nijstadt, stamboek-
nnmmer 36528, zeer licht gewond werd.
De amokmaker werd neergeschoten.
(»Jav. Ct.")
Snelle mailreis.
De snelste mailreis is thans gemaakt
door het stoomschip «Prinses Sophie", van
de Maatschappij Nederland, ni. in 23 dagen
en 3 uren van Batavia tot Genua.
Vroedvrouwen.
Aan de Rjjkskweekscholen voor Vroed
vrouwen bestaat gelegenheid voor vrouwen
tusschen 20 en 30 jaar om kosteloos tot
vroedvrouw opgeleid te worden.
In Noord-Holland wonende personen,
die van deze gelegenheid wenschen gebruik
te maken om, het zij als inwonend, hetzg
als uitwonend leerling de lessen te volgen,
moeten vóór 15 Juli aan dr. J. P. Dozy,
inspecteur van het geneeskundig staatstoe
zicht in Noord-Holland (Amsterdam, Stad
houderskade 62) vrachivrjj inzenden
lo. Hare geboorte-akte en een bewjjs
van onbesproken zedeljjk gedrag, afgegeven
door den Burgemeester harer woonplaats.
2o. Een bewjjs, dat zjj niet Ijjdt aan
een of ander voor de nitoefening van haar
beroep als vroedvrouw hinderljjk lichaams
gebrek en in het algemeen een goede ge
zondheid geniet.
Bjj Breda zgn de ljjken van twee
landbouwers uit Beek, A. v. d. Einden 65
jaar en J. Ooninx 55 jaar, opgehaald.
Beiden waren zonder permissie de spoor
brug overgegaan en hadden niet bemerkt,
dat de brug open was. Een enkele mis
stap in het duister deed hen te water stor
ten en verdriuken.
Te Witveen (Fr.) hebben de drie
gezusters Veenstra, waarvan de jongste nog
maar dertien jaar teld, dezen winter met
hardrjjden ruim f300 en een gouden hor
loge gewonnen. Een aardig voordeeltje
voor het arbeidersgezin, waartoe deze rjjd-
stere behooren.
Er heeft zich eene commissie ge
vormd met prof. Jan ten Brink als voor
zitter, om aan de gedachtenis van Ds. F.
Haver Stnidt hulde te brengen, met een
borstbeeld, dat in het Rjjksmaseum zou
worden gezet.
Ingezonden.
Machinisten.
De uitroepWat zouden onze voorouders
opkjjken, als zo nu eens een kjjkje op aarde
konden nemen!" wordt vaak in een gemoode-
ljjk burgerclubjo geuit. De oorzaak daarvan is,
dat men dan zelf verbaasd staat over de groote
veranderiog, die tegenwoordig op elk gebied
valt waar te nemen. De industrie, de handel,
hot verkeer, alles heeft een heel ander aan-
zion gekregen. 'tGaat tegenwoordig mot ver
dubbelde, neen 1 met vertiendubbelde snelheid.
In de fabriek snort het vliegwiel, over het land
dondert do locomotief, over de zee schiet de
stoomboot, 't Is stoom, stoom, stoomOveral
heeft die zyn zetel opgeslagon, niets van oonig
belang gebeurt meer zonder hem. Waar eer-
•Ud. honderden banden voor noodig waren,
t men tegenwoordig alles verricht dooreen
■nuftig uitgedacht samenstel van raderen,
wielen, zuigers, stangen en cylinders, gedre
ven door slechts één man, den machinist. Hjj
houdt een wakend oog over die draaiende,
stampende, vliegende wielen en stangen een
luttel werks van hem en stil staan ze, doch
ook slechts een kleine onvoorzichtigheid en
groote ongelukken kunnen volgen. Vooral dan
wanneer de machine een middel is om het
eer te versnellen, als b.v. do locomotief
en stoomboot, dient zjj slechts in handen te zjjn
van oen bekwaam en kalm persoon. Niet i<
is geschikt voor dio hoogst moeicljjke b"'
king. Meermalen is gebleken, dat zjj in 1
was van oen onbekwaam persoonde put
werd gedempt, doch hot kalf wa3 reeds ver
dronken. Niet grakg zon ik echter die mannen
durven beschuldigen, dio door onbekwaamheid
een ODgeluk hebben veroorzaaktde schuld
lag aan diegenen, welke hen in dienst namen
zonder te vragen naar hunne bewjjzen van
bekwaamheid, aan regeoring en gemeente, dio
geen gelegenheid gaven om zich te bekwamen.
Spoedig heeft mon echter dit bezwaar inga
an de machinisten-school te Amsterdam
verrees, de marine zorgde zelf voor oen cursus
voor haar raachinopersoneeL Doch bij, dio
geen middelen bezat om op eerstgenoemde
inrichting zich te bekwamen, kon bljjvon staan.
Hjj kon don oudon weg bljjvon bewandelen,
eerst bankwerker, daarna zich oen plaatsje
trachton to veroveren als adsistent-machinUt,
om later, als Fortuna hem gunstig was, oin-
deljjk machinist to worden. Doch zjj, dio op
meergenoemde inrichting hunne opleiding had
den genoten, hadden do voorkour. Do strjjd
het bestaan werd moeieljjkcr. Niet beter
>ot er op geworden nu do Regeering be
wjjzen van bekwaamheid vraagt van een
machinist. Het spreekt vanzelf, dat binnen
zeer korten tjjd niemand en terecht moor
een machinist in dienst neemt, zonder overleg
van een nfcts van bekwaamheid. Doch na
rjjst de vraag: Waar zal de aanstaande ma
chinist zich kunnen bekwamen Wuar vindt
bjj scholen, waar hjj opgeleid wordt, evenals
de stuurman zjjn zeevaartschool hoeft? Hoe-
vele machinisten ter koopvaardjj vindt men
b.v. nitt in deze gemeente, dio alles in 't werk
stelluu om grondig onderwjjs in hun vak te
krjjgen en zich hoogst gelukkig achten, wan-
zjj een machinist der marine vinden, die
wat helpt. Doch dit U oen ongezonde
toestand, hieraan moet een eind komen en
i. is do oplossing voor dezo gemeentezeer
spoodig_ gevonden, nu hier eene zeevaart
school is. Deze inriohting, waaraan zoolang
behoefte is gevoeld, neemt onder den krachtigon
steun van do Hooge Regeering en Gemeente,
en de bekwaamheid en jjrer van commissie
en personeel steeds in bloei toe. Breidde men
uit, door or eon cursus voor machinisten
te verbinden, dan zou dit zeker door
r, die belang stelt in den vooruitgang en
bloei der gemeente, naar waarde worden ge
schat, terwijl mon ec zeker vau kon zjjo,
dat do Hooge Regeering niet achterbljjfc hier
aan hare adhesie te hechten en do subsidie
der school verhoogt, zoodat hierdoor de Ge
meente niet of niet noemenswaard zal belast
worden.
Ik twjjfel daarom niet of spoedig zal de
Gemeente in deze leemte voorzien en de be
langen der machiniston ter harto nemen. In
de hoop door dit schryven daartoe medege-
kt te hebben en U, M. de Red. dank ge
zegd te hgbben voor de mjj afgestane plaats
ruimte, eii lig ik hiermede.
Uw dienstw. dien.,
i x-
(Het beginsel, in dit stukje aangetoond, ver
dient overweging; het gemis toch van oeue
inrichting iu eene zoo grooto gemeente als
deze, waarin geen jongeling zich kan voorbe
reiden of desnoods bekwamen, voor wat men
n zeggen een eisch des tjjds te zjjn, is zeker
il oen leemte, waarop de aandacht van don
:tgover mag govestigd worden.
Red.)
Helder, 28 Maart 1895.
Geachte Redactie!
Id uw nummer van 16 dezer lazen wjj een
ingezonden stukjo in verband mot do besluiten
ten opzichto dor loon- en arbeidsboweging
hier ter plaatse. N. keurt daarin de regeling
af ten opzichto der metselaars.
Belangstellenden wenschen wjj mcdetcdeolen
welke wjjze bedoelde bepaling is tot stand
gekomen.
Alvorens tot vaststelling van een loon-
standaard over te gaan is in de patroons-
vergadering van 24 Januari j. 1. gestemd over
de vraag of het billjjk was do metselaars
meerder loon te betalen dan de timmerlieden,
zoo als tot nog toe gewoonlijk gebruikeljjk is.
Da meeningen dienaangaande waren ver
schillend. De voorstanders tot bestendiging der
bestaande verhouding betoogden dat de met
selaar in den regel des winters eenigen tjjd
niet werken kan, hetzjj door vorst of perodie-
kc werkloosheid in zjjn vak. Zjj achtten
hoogcr loon ton opzichto der timmerlieden een
gepast evenwicht.
Do tegenstanders waren van oordeel dat
van den timmerman, uit den aard van zjjn
bedrjjf meerder vak-ontwikkeling wordt ge-
ëiacht en dat hjj bovendien in vorgcljjk met