't Vliegend Blaadje.
KLEINE COURANT
VOOR HELDER NIEU WEDDEP EN TEXEL
Ho. 2559
Woensdag 26 Augustus 1897.
2 5»te Jaargang.
Bureau: Zuiditraat.
Telefoonn". 63.
Bureau: Spooritraat.
Telefoonn. 61.
Abonnement
p 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., met Zondagsbl. 80 Ct.
id. franco per post 75 idem f 1.121/l.
id. voor het Buitenland f 1.25, idem f 2.00.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
UitgeversBIXKHOUT ft Co., te Helder.
Sunwu SPOORSTRAAT M ZUIDSTRAAT.
AdvortentLón
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Groote l°tters worden naar plaatsruimte berekend
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VttIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Uit het Buitenland.
,Do temperatuur van de goudkoorts is Btoeda
jijende". Aldus wordt uit Canada (Britsch-
Atnerika) gemold. Onophoudelijk trekken ge
lukzoekers Daar do goudvelden heen, weinig
«loof slaande aan de diohterlijko verzekering,
dat goud en zilver niets dan .slijk" ïb. Vol
gens de laatstontvangen berichten, zijn weder
6000 goudzoekers nabij de velden aangekomen.
'tBelaog van de zaak brengt mede, dat er
maatregelen worden voorbereid, om in de be
hoefte aan een geregeld ver voor van personen
en producten te voorzien, en reeds is het plan
beraamd tot aanleg van een telegraaflijn van i
Montreid naar de streek, waar het edele me
taal in zoo groote hoeveelheid gevonden wordt.
De CanadeeBche regeering zal daaraan de
afstanden zijn er zoo verbazend grooton
geveer 300.000 dollars moeten ten koste leggen.
En inmiddels blijkt het, dat daar in do nabij
heid ntoods nieuwe goudmijnen worden ontdekt.
Op dio wijze wordt het tot nu toe weinig be
kende gewest, dat den naam Britsch-Columbia
draagt, binnen korten tyd zeker een van de
merkwaardigste streken der aarde.
Lagen dio gond-beddingen maar op Griek-
jekon bodem de vrede met Turkije kwam
dan zeker spoedig tot stand. Het uitstel is
thans niets anders dan eene gold-quaestie. En
't ergste is, Griekenland beeft, nithoofde van
den hopeloozon staat der schatkist, zoo heel
weinig crediet! Daarom verdient het opmer
king en vermelding, dat de Griekscbe afge
vaardigde Syngros een persoonlijke vriend
van Koning George te Parijs geslaagd is
in het sluiten eener leening van dén millioen
pd. st. Dit geld is bestemd, naar men ver
zekert, om den eersten termijn van de Turk-
«cho oorlogsschatting te betalen. Do genoemde
Grioksche afgevaardigde had, toen hjj naar
Wost-Europa toog, nbg oone taak to verrichten.
Naar men wil, had hij eene vertrouwelijke
opdraoht van zijn koninklijken vriend, om bij
de kabinetten dar mogoudheden aan te dringen
op intrekking dor plannen tot instelling eener
conti ö'.e op de GriekBChe geldmiddelen, 't Uit
richt op de verwezenlijking van 'tgeen door
Griekenland gewenscht wordt is echter verre
van heldermen vreest, dat ten slotte niets
anders te doen zal overblijven dan te beruBten
in den eisch, dat er van bnitenaf een oogje
gevestigd wordt gehouden op den toestand en
het beheer der Griekache schatkist.
Te Parijs is dezer dagen het gerechtelijk
onderzoek aangevangen naar do oorzakon van
en de verantwoordelijkheid voor den verschrik-
koljjken brand op 4 Mei 11. in den Woldadig-
heide-Bazuar daar ter stede. Een viertal per-
sodod, die in bt trekking stonden tot de cine-
matograaf, hadden zich over het gebeurde te
verantwoorden, en inzonderheid over het feit,
dut bij de vulling der lamp metaether een lu
cifer werd afgestreken, waardoor de aether
eensklaps ontbrandde, en de geheele kamer iu
een oogenblik in lichtelaaie stond.
De beschuldiging luidt tovene, dat er niet de
noodige voorzorgsmaatregelen waren genomen.
Door een der getuigen werd o. a. aangevoerd,
dat op sommige plaatsen op de mnrou van
het gebouw quusie deuren waren geschilderd,
die de vluchtelingen wellicht misleid zullen
zijne hoede te zijn en moet het zijn kruit
droog honden, 't Moet vooral ook rekening
met den Emir van het naburige Af-
ganistan en met nog iets het voortdurend
van Rusland, om zjjn invloed zuid
oostwaarts van zjjn gebied nittebreiden.
Volgens de jongste bejichten uit Britsch-
Iodië is men er op alles bedacht en staat een
leger van 87.000 man gereed, om desnoods
handelend optetreden.
Onlangs werden we verrast door de tijding,
dat in de groote woestijn van Afrika de
Sahara een telefoon zal worden aangelegd.
Het aloude en alom bekende gezegde, dat van
«een stem des roependen in de woestein," als
van een poging zonder eenig uitzicht op si
gewaagt, zal alle kracht en beteekeniB
loren hebben, wanneer dat middel tot
bronging van woorden en gedachten ook in
zulk een onherbergzaam oord zal zijn aange
bracht. Thans komt weer een zeer verrassend
bericht nit hetzelfde werelddeel tot ons, een
bericht, 't welk voor de zooveelste maal be
wijst, dat ook de onverwachtste dingea op dit
boDedenrond kunnen gebeuren. Uit Soedan
meldt men namelijk, dat er uitzicht bestaat
om de treurige woestijnen aldaar in lachende
landouwen en vruchtbare akkers te herscheppen.
Men stelt zich voor en meent zeker te zullen
Blagen, om over de geheele woestijn water te
verkrijgen door 60 voeten diep te boren. Er
zjjn Engelsche ingenieurs, die stellig verzeke
ren, dat het plan uitvoerbaar en doeltreffend
is; men hoeft öub reden om er niet aan te
twijfelen.
In ons Vaderland, waar vrij uitgestrekte,
v&d bevloeiing ten cenonmale verstoken hoids-
velden te vinden zijn zon daar het voor
beeld, in Afrika te geven, ook navolging vin
den ea succes beloven kunnen
Er is door ons reeds een en andermaal
vermeld, dat de toestand in Britsch-Indië be
zorgdheid inboezemt. Er Bchjjnt eenig verband
te boBtaan tusschen die beroeringen en Enge-
land's minder welwillende houding tegenover
den Sultan van Turkije, die door de Mohame-
danen als beheerscher van alle geloovigen en
als hun geestelijk hoofd wordt erkend, ook
door vele millioenen onderdanen van de
Koningin-Keizerin van Groot-Brittannië in
Voor-Indië. Herhaaldelijk verneemt men, dat
de inlandsche volksstammen in verzet komen
tegen de Britsche heerschappij, ofschoon de
berichten nit Engeland een pleister op de zeere
plek pogen te leggen, door den toestand gun-
Btigor voortostellen dan bjj werkelijk is. Vraagt
moD, of er werkelijk verband bestaat tusschen
de toestanden in Indië en Engelands optreden
in zake de Grieksch-Turksche verwikkelingen,
dan ontvangt men zoomin uit Kenstantinopel
als uit Lenden eene opheldering, die bevredigt.
Zeker is het echter, dat door de Mohamedanon
met verlaDgen wordt uitgezien naar den door
hen verwachten zegepraal van de Halve Maan
over het Kruis, ofschoon de Sultan niet er
kent, dat h\j de aanstoker is van do beroerin
gen, die de bergstammen van Voor-Indië te
weeg brengen, kennelijk met het doel, om
het Engelsche jnk aftewerpen.
Zou Engeland zoo vragen de bericht
gevers staan voor een grooten, belangrijken
opstand van zijn Indische onderdanon, of zjjn
het slechts plaatselijke voorvallen, waarbjj het
fanatisme dor Mohammedanen n i e t de hoofd
rol speelt In ieder geval dient Engeland op
NIEUWSTIJDINGEN.
HELDER, 24 Ang. 1897.
De bjj Kon. besluit goedgekeurde
Statuten van den Algemeenen Bond voor
Marine-matrozen, gevestigd alhier,
zjjn in de Staatscourant opgenomen.
De proeftocht van de >Prins Willem V'.
Van de reede alhier had jl. Zaterdag
een proeftocht plaats met het te Amster
dam gebouwde, nieuwe stoomschip Prins
Willem V", bestemd voor den maildienst
op de ljjn AmsterdamParamaribo, 't
Schip, dat Zaterdag in den vroegen mor
gen hier ter reede was gekomen, heeft
eene lengte van 282, eene breedte van 37
en eene holte van 21.9 voeten; het is voor
zien van een triple-expansie-machine met
een hoogen druk van 22, een middelbaren
van 35, een lagen van 59 inches, en 't
vaartuig is bestemd, een vaart te loopen
van 13 Engelsche mijlen, 't Schip is in
gericht naar de nieuwste eischen en be
schikt over een ruimte voor 39 eerste- en
8 tweede klasse passagiers. De proeftocht
heeft met den besten uitslag plaats gehad.
De stoomboot liep iets meer dan 13.2 mjjl
terwijl de schroef maakte 82 omwentelin
gen per minuut bjj 1387 paardenkrachten.
Tot het bjjwonen van den tocht van
Helder naar IJmuiden waren onderschei
dene voorname personen, o.a. de ministers
van Waterstaat en Marine, uitgenoodigd.
Deze autoriteiten kwamen Zaterdagmiddag
met den trein ongeveer 12 uur hier aan en
begaven zich per rjjtuig naar de haven,
waar zjj door den schout-bjj-nacht Engel-
brecht met een aantal zee-officieren werden
opgewacht. Toen de genoodigden zich per
stoomboot van uit de haven naar de op de
reede liggende mailboot begaven, liet het
Stafmuziekkorps der Marine zich op het
Havenhoofd hooren, en voerde het 't Ne-
derlandsche volkslied uit. Aan boord van
de Willem V" werden de heeren, ver
gezeld van twee dames, door den heer G.
A. baron Tindal, directeur van den West-
Indischen Maildienst, welkom geheeten, en
werd hun in de sierlijk ingerichte salon
lunch aangeboden. Te half 2 uren
lichtte men het anker en ving de tocht
naar IJmuiden aan. Bjj den feilen wind
uit het Z. W. was die tocht voor alle
tochtgenooten juist geen pleiziertocht. Wel
was het droog weder, doch het schip
stampte gedurende de reis er duchtig op
los. Zjj die geen zeereis gewoon waren,
moesten dus den oceaan den bekenden tol
betalen. Ongeveer te 5 uren kwam men te
IJmuiden aan, waar zich de minister van
Koloniën bevond, die toen de tocht door
't Noordzee-kanaal naar de hoofdstad mee
maakte. Gedurende dit deel van de reis
vereenigden zich de genoodigden aan een
sierlijken wèlvoorzienen disch, door den
directeur van den Maildienst zjjnen gasten
aangeboden. Aan tafel bracht deze laatste
hulde aan de Nederlandsche Scheepsbouw-
Maatschappjj en aan haar directeur, den
heer D. Goedkoop, voor den welgeslaagden
arbeid, aan den bouw van dit stoomschip
besteed. De heer Goedkoop dankte voor
die erkenning, en de' minister van Marine,
de heer Jansen, roemde, in een woord van
hnlde aan de beide Maatschappijen, de
vriendelijkheid der gastheeren, en uitte een
wensch voor den bloei van den West-In-
dischen Maildienst.
Examens Hoofdacte.
De examens voor 't verkrijgen der Hoofd-
te 's-Grarenhage van de 13 candidaten 10
afgewezen; en te Breda van de 11 candi
daten 8 afgewezen;
op 20 en 21 dezer te Amsterdam geëxa
mineerd 12 candidaten, afgewezen 9 en te
's Gravenhage 12 candidaten, afgewezen 8.
Naar aanleiding van zulke uitkomsten,
vernemen we de vraag; Waaraan hapert
hetdeugt de inrichting der examens niet,
of zijn de onderwijzers, die zich komen
aanmelden, zulke brekebeeuen
Snlker-accijns.
Met den lsten September e. k. komt de
nieuwe wet op den accijns op de suiker in
werking en komen dan de suikerfabrieken
onder meer nauwkeurig toezicht van den
fiscus.
Voor de Amsterdamsche suikerraffinade
rijen is het personeel der Rijksambtenaren
alhier versterkt met twee kommies-verifica
teurs en 52 kommiezen, die in het bjjzon-
der zijn aangewezen om die fabrieken dag
en nacht te bewaken en de uitslagen van
suiker te verifieeren.
Onze brievengaarders!
Brievengaarders, moet eenmaal een mi
nister in de Tweede Kamer gezegd hebben,
hebben genoeg bjj baantjes om 't overbodig
te achten hunne bezoldiging te verhoogen.
Misschien is er een tjjd geweest, dat de
betrekking zelve als een bijbaantje te be
schouwen was, doch dat behoort dan tot
den voortjjd. Men moet nu een brieven
gaarder hooren vertellen over de veranderde
omstandigheden, hoe de postpakketdienst
er bjj gêkomen is, wat de inning en uit
betaling van postqoitantiën van hem vergt,
hoe de postspaarbank de werkzaamheden
vermeerdert en nog zooveel meer. Als de
ambtenaar 's morgens in de vroegte zjjn
taak begint, is hjj voor goed den heelen
dag bezig, en vaak brengt de menseheljjk-
heid mede, dat hg zjjn halven Zondag op
offert voor lieden, die in de week met geen
mogeljjkheid hun werk kunnen verlaten.
De werkzaamheden zgn vertienvoudigd,
de bezoldiging is bljjven staan, en eene
bezoldiging die werkeljjk buiten alle even
redigheid is.
Vjjf honderd gulden is het tractement voor
brievengaarders, die voor de plaats hunner
inwoning toch postdirecteuren zgn. Van die
vjjfhonderd gulden moeten zjj zelf de huur
van het >postkantoor« bekostigen, en de
omstandigheden kunnen meebrengen dat
zjj in dat opzicht verre boven hunne draag
kracht moeten gaan. Een oud-brievengaarder
getuigt dat hjj aan huur en belasting het
ongelooflijk cjjfer van 68 percent van zjjne
bezoldiging moest besteden, iets wat zgn
opvolger nog doet.
Men kan dit lezen in het jongste nummer
van het maandblad »De Plattelandspost*.
Iemand met kunstgevoel!
Dezer dagen bezocht een Engelsch kunst
schilder het eiland Marken, ten einde eenige
schilderstukken te maken.
In de nabjjheid van de haven gekomen
zjjnde, ontmoette hg een grijsaard, wien
gevraagd werd of hg voor een belooning
eenigen tjjd wilde poaeeren. De grjjsaard,
zekere K. De Wit, stemde toe en bgna
was het portret voltooid, toen er een kink
in den kabel kwam.
De broeder van den grgsaard, de heer
Jan De Wit Rzn., wethouder van Marken
en tevens postschipper van Marken op Mon
nikendam, ziende dat zgn broeder poseert
voor een schilder, grjjpt dezen het doek nit
de handen en veegt alles met zgn hand uit.
Zulke dingen gebeuren nog op Marken
geschieden door personen, van wie men
veronderstellen mag, dat zjj tenminste nog
eenige wetskennis hebben. Het is te hopen
dat de dader voor zgn vernielingswerk en
brutaliteit geBtrait zal worden.
Vrjjdag zgn te Zwolle veertig munt
gasmeters geplaatst. In de vorige week
zgn de geldhussen van 28 stuks geledigd.
Het gemiddeld dagverbruik per gezin bleek
te zgn 8.5 ets. en varieerde van 5.4 ets.
tot 11,4 ets. In twee bussen was een geld
stuk te veel. De oorzaak lag in een ver
keerde behandeling der geldkruk, zoodat
ze werden teruggegeven.
Voor verlichting worden meestal gloei-
branders gevraagd. Van de comforen wordt
een druk gebruik gemaakt. Iu enkele ge
zinnen hebben ze het turffornuis geheel
verdrongen. Waar dit het geval was, klom
het dagverbruik tot 10 ets. ongeveer.
(»Zw. Ct')
Donderdagnacht is te 's-Gravenhage
terwjjl aan het commissariaat aan de Nienwe-
haven de met zjjne bewaking belaste
politie-agenten allen in slaap gevallen wa
ren, uit zjjne bewaring ontsnapt een Rot
terdammer, die Woensdag met een Mg
door de politie was aangehouden op aan
wijzing van een bezoeker van de wed
rennen te Clingendaal, die beiden beschul
digde hem zjjne portefeuille met geldswaar
dig papier te hebben ontrold. De biljetten
werden op den Belg bevonden.
De achtelooze politiedienaren zgn gestraft.
Kwade praktijken.
Aan de waakzaamheid der Delftsche po
litie hebben de inwoners dier stad het te
danken, dat zjj aan een ernstig gevaar zgn
ontkomen.
Donderdag kreeg de politie er lucht van
dat eene koe, toebehoorende aan den vee
handelaar P. Melief, door den Blachter J.
v. d. Akker op een land aan den Oostsingel
was geslacht en in Delft zou gebracht
worden. Er werd gespeurd en werkelgk
poogde men 's nachts het vleesch binnen
Delft te brengen.
Het vleeBch werd in beslag genomen en
5ekeurd door den keurmeester, den heer
Per renet, die constateerde dat het dier
was gestorven aan bloedvergiftiging.
Van een en ander is proces-verbaal op
gemaakt.
Een aannemersquaestie
Op het raadhuis te 's Gravenhage zou
aanbesteed worden: lo. rioleeren van de
Prins Willemstraat en de Keizerstraat en
Marcelisstraat en het maken van een nood-
uitlaat van de Keizerstraat door de Mar
celisstraat naar het kanaal, en 2o. Het
rioleeren van het Westeljjk en het Noor-
deljjk gedeelte van de Riviervischmarkt,
Kerkplein en van een gedeelte van den
Noordwal.
Niemand had voor deze werken inge-
wat te wjjten is aan eene be
weging, door ongeveer I
Den Haag
Men meldt uit Oud-Bejjerland
Een ongehuwde, alleenwonende 40jarige
vrouw heeft den afgeloopen nacht hare
woning alhier verlaten, om elders een on
derkomen te vinden. Zjj heeft haar huisje
in een toestand achtergelaten, die alle be-
schrgving te boven gaat.
De meubelen lagen gedeelteljjk aan stuk
ken en brokken over den vloer, overdekt
met vuil en modder; zelfs onder de bed
stede lag het vuil eenige centimeters hoog.
Een hond die van straat in huis was
geloopen, haalde onder het vuil nog een
levende rat te voorschjjn.
Het vuil werd met schoppen uit 'thuis
geschept en bleek, toen het op een hoop
lag, nog een tameljjke mestvaalt te zgn,
die door de gemeentereiniging met paard
en wagen weggehaald moest worden.
schreven,
aannemers, uit
en verder uit geheel Nederland,
op touw gezet.
De heeren G. Key en C. J. C. Hoogen-
djjk resp. voorzitters der afdeelingen Rot
terdam en Gouda van den Nederl. Aan-
nemersbond, namen het initiatief daartoe.
Hun doel is om den duur van het on
derhoud der Haagsche gemeentewerken,
die nu op één en twéé jaar bepaald is,
terug te brengen op den termjjn van voor
jaar, welke over 3 of 6 maanden liep.
Men vond in de bussen alleen een ge-
geld 8chrjjven van bovengenoemde heeren
voorzitters, waarin de grieven van de aan
nemers in het kort waren uiteengezet.
Het gerechteljjk onderzoek naar de
oorzaken van en de verantwoordeljjkheid
voor den verschrikkeljjken brand in den
Bazar de la charité" te Parjjs is begonnen.
Terecht staan baron De Mackau, de heeren
Bailac en Bagractoff, beambten van de
cinematograaf en de beer Normanden als
civiel-rechterljjk verantwoordeljjk persoon.
De feiten worden ter tereebtszitting als
volgt beschreven. Het was tien minuten
over vier in den namiddag van 4 Mei, dat
brand uitbrak in de cinematograafkamer
van den bazaar. De lamp, die het licht
voor de toestellen leverde, was uitgegaan,
en de heer Bailac had haar weder met
aether willen vullen, doch kon wegens de
duisternis niets zien. Hjj vroeg zgn helper
Bagractoff om licht. Deze streek een lucifer
aan, met het gevolg dat de aether ont
vlamde en in een oogenblik de geheele
kamer in lichtelaaie stond.
Baron De Mackau wordt beschuldigd van
niet de voorzorgsmaatregelen genomen te
hebben, die waren noodig geoordeeld. Hg
verzuimde onontvlambaar materiaal te ge
bruiken voor de decoratie van den bazaar;
hg had de nooddeuren, die toegang gaven
tot een open terrein naast het gebouw, ge
sloten gelatenbjj had toegelaten dat een
oven en de cinematograaf in het geboaw
werden gebruikt.
Als getuige werd geboord de behanger
Jallot, die verklaarde, dat de deuren slechts
naar binnen opengingen, en dat op sommige
plaatsen op de muren van het gebouw
quasie deuren waren geschilderd, die de
vluchtelingen kuunen misleid hebben.
Een deskundige toonde met proeven aan,
dat de lamp met had kunnen ontploffen
indien niet een lucifer was aangestoken. De
beer Bagractoff bljjft beweren, dat hjj dit
niet heeft gedaan, trots de getuigenis van
den heer Marty, lid van het weldadig
heidscomité, die duideljjk bet aanstrjjken
van een lucifer heeft gehoord, nadat de
lamp uitgegaan was.
Het ongeluk met de >Brnix".
Er heerscht in Frankrjjk groote veront
waardiging over het ongeluk dat den kruiser
Bruix", die tot het geleide van president
Faure behoorde, overkomen is. Het stelt
de marine van het machtige Frankrjjk in
de oogen van de massa in een bespottelgk
daglicht, dat bjj mooi zomerweer een groote
kruiser geen pleizierreisje naar Petersburg
zou kunnen maken.
Het ongeluk wordt aan het verzamelen
van water in een der cilinders toegeschre
ven. De cilinder is daardoor gebarsten en
de zuigerstang gebroken. De »Pothuau" en
de >Surcouf" hebben alleen de reis voort
gezet.
Gemeenteraad van Wieringen.
Vergadering van 19 Augustus 1897.
Voorzitter de Burgemeester.
Afwezig met kennisgeving de heer J. Tijsen.
De Voorzitter opeut de vergadering, de no
tulen worden na voorlezing vastgesteld.
De Voorzitter deelt mede dat de pnt in de
Leg gereed is on de benoemde vroedvrouw
hare benoeming niet heeft aangenomen.
Dientengevolge benoemt de Raad thans met
algemeene stemmen tot vroedvrouw der Ge
meente Mejoffrouw A. Zwiep, te Bovenkars-
pel.
Naar aanleiding van de nienwe wet op de
geldmiddelen der gemeenten, besluit de p~j
mot algemeene stemmen om de 25 opo
op de personeele belasting ook in het vervolg
te heffen.
Daarna wordt overgegaan tot het onderzoek
der geloofsbrieven van de verkozen Leden en
tot toelating besloten.
De Voorzitter maakt van deze gelegenheid
gebruik om don Heer P. Koorn met zjjoe her
kiezing gelnk te wenscben.
Daarna deelt de Voorzitter mede dat
schip grind zal worden aanbesteed voor
weg naar Westerland, terwjjl na eenige
«prsking wordt besloten om het onderhond
van den weg naar den Oover in drie perceelen
aan te besteden.
Na de gewone rondvraag neemt de Voor
zitter sfsoheid van den Wethouder J. Mostert,
die als Raadslid aftreedt en voor de woordon
des Voorzitters zjjn dank betuigt, waarna do
Vergadering door den Voorzitter wordt ge
sloten.
Uit het Verslag van den toestand der ge
meente Helder, over het jaar 1896.
V
Bewaarscholen. Er bestaan in deze
gomeente 7 bewaarscholen, alsin de Mid-
t enstraat, in do Hoogstraat, in de Palmstraat,
op de Vischmarkt, in de Vijzelstraat, in de
Jonkerstraat en in de Wilhelminastraat. Te
zamen tellen zjj 7 onderwijzeressen, 24 help
sters, 989 leerlingen beneden 6 jaar en 806
leerlingen van 6 jaar en onder.
Verslag Schoolcommissie. Het
jaarverslag der Plaatseljjko Commissie van
Toezicht op het Lager Onderwjjs is in zjjn
geheel in 't Gemeente-Verslag opgenomen. We
ontleenen daaraan de opgave, dat het aantal
leerlingen op de openbare lagere scholen 2767
bedraagt, waarvan 1311 kosteloos onder
wjjs genieten. Op de 4 bjjzondere scholen in
deze gemeente wordt aan 706 kinderen onder
wjjs gegeven. Over de schoollokalen wordt in
het verslag o. a. het volgende gezegd «Scholen
en 4 hebben nog altjjd te worstelen met de
mindere geschiktheid der lokaliteit. Eenige
lokalen van school No. 3 geljjkon meer op
kicderpakhuizen dan op schoolvertrekken on-
mogeljjk dat het work der klasse-onderwjjzers,
hoe goed overigens ook, daar tot zjjn
komt. School no. 4 maakt, wat het gt
betreft, een hoogst trenrigen indruk,
heele rjj lokalen achter elkander, zonder dat
er een behoorljjke gang langs loopt, zoodat
men altjjd door het eene lokaal heen moet,
wil men in het andere komenvóór aan de
straat een lokaal voor twee klassen, waarvan
do eene den heelen dag in halfdonker de
oogen zit te bederven. Ziedaar toestanden, die
zeker niet bevorderlijk zjjn aan goed, vrucht
dragend onderwjjs. School no. 7 telt een
abnormaal aantal leerlingen. Dj oorzaak daar
van moet gezocht worden in de omstandig
heid, dat de hnlpschool in do Bonwzaal ook
bjj die School behoort. Gelukkig zal de ope
ning der nienwe School (aan den Parallelweg)
dien toestand doen ophouden; want niet alleen
dat het aantal kinderen in School 7a aan de
Oostslootstraat (Vlamingstraat! ruimschoots
genoeg ia voor goede leiding en bshoorljjk
toozicht, maar ook zon de BjuwzhhI in zeer
vele opziohten knnnen dienen als model, boe
een Bchoolvertrek niet behoort tj zjjn inge
richt. In weerwil van die mindere geschikt
heid echter, bljjft de Commissie het appreci
ëren, dat door die tjjdeljjke inrichting der
B juwzaal voorloopig althans is tegemoet ge
komen aan het gebrek aan plaatsruimte".
De Commissie van Toezicht drnkt in haar
jaarrapport den wonsch uit, »dat, binnen een
niet al te lang tjjdsverloop, de omstandighe
den znllen veroorloven, met betrekking tot den
toestand van Bchoolgebonwen en moubolen en
't belang van de maatschappelijke positie
en de vooruitzichten van het onderwijzend
personeel, afdoende maatregelen te nomen".
De Rjjks-Niirmaalschool telt 50 leerlingen.
De door de gemeente geBubsidië wde Industrie
school tolde op 't eiode des jaars 82 leerlingen,
waarvan 18 gratis onderwjjs genoten.
De Plaatselijke Teekenschool werd bezocht
door 25 jongens en 7 meisjes. Van de jongens
ontvingen 6 gratis onderwjjs.
De Stunrlieden-afdeeling der Zoovaartkun-
digo school werd in den loop des jaars door
25 verschillende leerlingen bezocht. Door 5
leerlingen werd met gunstig govolg exsmon
afgelegd. Van do gelegenheid, dut ook miliciens
tot de avondlessen kondon worden toegelaten
tegen f 2.schoolgeld per maand, werd door
15 zeemiliciens en door 1 milicien der land
macht gjbrnik gemaakt. Aan één leerling werd
vrijstelling van betaling verleond. Door eenige
jongelieden, werkzaam in de stoomwerkplaats
van 's Rjjks werf, werd verzocht evenzoo, togen
betaling van f 2,schoolgeld per maand, van
de avondlessen gebruik te mogen maken. Aan
zien dit in strjjd is mot het reglement, kon
it verzoek niet worden ingewilligd.
In het verslag van de Industrieschool wordt
ook gewag gemaakt van de nienwe Tee
kenschool op bet Molenplein, die ook
voor het Teekenonderwjjs aan de leorlingen
der Industrieschool wordt gebezigd. We lezea
daar: «Het lokaal voldoet in alle opzichten
en is een werkeljjko verbetering voor het on
derwjjs in dat vak. Jammer echtor dat d®
verlichting niet mot Aner's gasgloeilicht plaats
heeft".
Onderwjjs. Er zjjn hier 4 bjj zonder®
en 8 openbare lagere scholen. De bjjzondere
scholen te zamen hebben 10 onderwjjzers en
evenzooveel onderwjjzeresson, do openbar®
45 onderwjjzers en 21 onderwjjzeressen.
Het aantal schoolgaande kinderen in de ge-
to bedraagt 1482 jongens en 1497 muisjes,
het aantal kinderen in andere gemoonton,
die builen hnnne woonplaats de school be
zoeken 1 jongen en 2 meisjes, en het aantal
kinderen uit andere gemeenten, schoolgaande
deze gemeente, 10 jongens en 14 meisjes.
Aan de horhaliDgschool onder directie van
den beer Kloosterhuis werd onderwjjB gegeven
aan 44 jongens en 70 meisjes on aan dio
onder directie van den heer Sant aan 11
jongens en 11 meisjes.
Zondagscholen. De Zondagschool der
Ned. Hervormde gemeente alhier telt 24 on
derwjjzers on onderwjjzeressen en ongeveer
1000 leerlingendie van de Zondagechool-
vereeniging in do Palmstraat 32 ondorwjjzors,
onderwjjzeressen en helpsters on 500 leerlin-
on die van de Horst. Evang. Luther-
i gemeente 2 onderwjjzeresson on 80 leer
lingen.
Marine en Leger.
Met 21 September a.s. wordt
lo. de lnitenant-kolonel bjj hot korps mari
niers J. B. Verhey, eervol ontheven van het
bevel ovor de 8de afdeeling van het korps en
op non-activiteit gesteld;
2s. de luitenant-kolonel J. R. J. P. Cambier,
eervol ontheven van hot bevel over de 2de
afdeeling en belast met bovel over de 8de af-
dooling van genoemd korps;
3a. het bevol over de 2do afdeeling opge
dragen aan den benoemdon lnitenant-kolonel
A. P. Timmer». (»St.-Ct."^
