KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel en WIerIngen-
No. 2682.
Zaterdag 29 October 1898.
26ste Jaargang.
Bureau: Zuidstraat.
Telefoonn". 32.
Bureau: Spoorstraat.
Telefoonn0. 81.
Atooiinomont
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., met Zondagsbl. 80 Ct.
id. franco per post 75 id. fl.121/,.
id. voor het Buitenland f 1.25,id. f2.00.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Spoorstraat en Zuidstraat.
Bureausi
Advertentlèn
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRfJDAftS>1QHGENS
10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
Bij dit Nommer behoort
een BIJVOEGSEL, bevat
tende het verslag der Gemeente'
raadszitting op 25 en 26 Oct.
KALENDER DER WEEK.
OCTOBER, Wijnmaand 31 dagen.
Opkomst der Zon 6 n. 55 m.
Onderg. 4 u. 82 m.
Zondag 30
Maandag 31
NOVEMBER, Slachtmaand, 30 dagen.
Dinsdag 1
Woensdag 2
Donderdag 3
Vqjdag 4
Zaterdag 5 Volle Maan.
Uit het Buitenland.
't Was jl. Dinsdag te Parijs een zeer
moerige dag. Meu had reeds voorzien, dat de
orde op de openbare straat niet dan dooreen
krachtdadig optreden zou kunnen gehandhaafd
worden. Vandaar zeer uitgebreide maatregelen.
Politie en militaire macht traden handelend
op, om het dreigend oproer te bedwingen.
De Kamer van afgevaardigden kwam dien
dag bijeen, en de tegenstanders eener her
ziening in het Dreyfus-proces hadden dagen
te voren het noodige verricht, om eene ge
dochte volksbeweging buiten de vergaderzaal
der Kamer te doen ontstaan. Straten en plei
nen in de nabijheid werden afgezet, en hier
en daar viel een vrjj heftig verzet optemerken.
Aan botsingen tuaschen de opgewonden me
nigte en de ordebewaarders ontbrak het niet.
In de vergaderzaal was het mede verre van
kalm. Er werden niet minder dan 19 inter
pellaties aangekondigd. Daarna beklom de
minister-president, de heer Brisson, het spreek
gestoelte, terwijl van de eene zijde werd ge
roepen: «aftreden!* van den anderen kant:
«neen!» Onder geweldige tooneelen, waarbjj
sommige leden handgemeen raakten, nam de
minister van Oorlog, generaal Chanoine, zijn
ontslag sit het ministerie. De zitting werd
daarop geschorst. Gedurende de schorsing
was het buiten op straat zeer onrustig, en
te midden der tumulten werden onderscheidene
belhamels gearresteerd. De ministers brachten
intus8chen een bezoek bij den lieer Fanre,
president der Republiek. Na het hervatten
der zitting ontbrak het niet aan opgewonden
heid onder de leden der Kamer. Evenwel
werd eene motie tot verdaging der zitting
aangenomen. Doch hel bleek weldra, dat tot
den val van het ministcrie-Brieson onherroe
pelijk was besloten, want met eene meerder
heid van 82 stemmen werd eene motie
vertrouwen in het kabinet uitsprekende
v erworpen. Hierdoor was de val van het
ministerie beslist. Do Kamer ging daarop tot
4 November uiteen.
Wel ligt do Grieksch-Tiirksche oorlog nn
sinds eenigen tjjd achter ons, doch van tjjd
tot tijd richt dc blik zich nogaleens naar 't
zuidoosten van ons werelddeel, ter aandachtige
beschouwing van den toestand der beide Sta
ten, die elka&r beoorloogd hebben. Het over
wonnen Griekonland beijvert zich bljjkbaar,
na het ophouden van den krijg, om in zijn in
wendig bestuur de noodige hervormingen inte-
voeren. De ongelukkig gevoerde oorlog is voor
dit land wellicht oorzaak van vooruitgang en
bloei, en levert zoodoende het overtuigend be-
wjjs, dat het door schade wijs worden niet
slechts voor de menschcn persoonlijk, maar ook
Toor volken en Staten geldt. Het zegevierend
Turkjje is er minder goed aan toe. liet leed
geen scliade, maar mist nu ook de wjjze lessen,
die daarvan het gevolg konden zjjn. Nit den
oorlog is Turkye weór in zjjn gewone werk
loosheid vervallen. Al de wanverhoudingen,
die de mogendheden vroeger aleens aanleiding
gaven, om bjj de Porte krachtig aantedringen
op hervormingen in het binnenlandsch bestuur,
zjjn blijven bestaan, en sedert den gevoerden
oorlog eer toe- dan afgenomen. In het be
staands regeerings-systeem is niet de geringste
verandering gekomen. Mannen van talent en
bekwaamheid worden, haast met opzet, uit de
regeeringa-aangelegenheden geweerd. Alleen
als de nood aan den man is, wordt hun raad
ingewonnen is echter het oogenblikkeljjk ge
vaar voorbij, dan worden ze verdacht gemaakt
en verwjjderd. In hunne plaats treden dan
personen op, die alle begrip van regeerings-
zaken, evenals de noodige vorming en ontwik
keling, te eenenmale missen, ea op den duur
ongeschikt worden bevonden voor de hooge
posten, die zij bekleeden. De staatshuishouding
is dan ook hoe kan het anders hoogst
gebrekkig. Voorstellen tot hervorming, die nog
inkomen, bljjven onafgedaan liggen, of stuiten
af op een onoverkomclijken onwil. Van de
Griekscho oorlogsschatting is voor de volks*
welvaart niets gedaan. En te midden van dit
alles nemen de omkoopbaarheid der ambte
naren en de volksarmocde onrustbarend toe.
De staatskassen zjjn zoo goed als bodemloos,
en de beambten moeten vaak heel lang op de
uitbetaling hunner wedden wachten. En toch
moet ieder, die dit land kent, toestemmen, dat
de natuurlijke rjjkdommen van Turkjje, bjj
goed beheer, ruim voldoende zouden zjjn, om
in alle behoeften te voorzien. Komt er geone
verbetering in den inwendigen toestand, zegt
een berichtgever, dan gaat het land een wis
sen ondergang tegemoet. Hjj meent, dat dit
gevaar niet zoo ver ligt, als velen schijnen
te denken.
Bjj voortduring wordt in de Pers nog altjjd
druk gesproken over het ontwapenings-voor-
stel van den Keizer van Rusland, en er
wordt gezocht naar 'tgeen den Czaar aan
leiding heeft gegeven, om dit hoogst belang
rijk, veelomvattend voorstel te doen. Men
meent zeker tc weten, dat een der Russische
staatslieden door de uitgave van een boek
werk over de ontaarding vau het Russische
volk de man is geweest, die den Keizer tot
het nemen van het bewust gewichtig besluit
heeft gebracht. De bedoelde schrijver had
aan de statistiek de opgaaf ontleend, dat in
de jaren 1890 tot 1896 in Rusland 1.S58.286
recruten voor den krijgsdienst waren opge
roepen, van wie er 524.330 geheel, en 761.762
gedeelteljjk ongeschikt voor het dragen der
wapenen bleken te zijn. Totaal ongeschikten
dus 1.286.092. Jaarlijks neemt dit getal toe,
en de gevolgtrekking ligt dus voor de hand,
dat het volk ontaardt en vervalt, en wel door
de reusachtige krijgstoerustingen, die het
landvolk verarmen en het zijne beste arbei
ders ontnemen. Bedoeld boekwerk maakte
een diepen indruk op den Keizer, die de
cjjfers, daarin opgegeven, aan een nauwkeu
rig onderzoek deed onderwerpen. Toen bleken
zonneklaar de schadelijke gevolgen van 't mili
tairisme en het ontwapening voorstel des
Keizere verscheenWat de legers der
groote mogendheden kosten, kan men opmaken
uit de gepubliceerde opgaven, die ten doel
hebben, eene vergeljjking te maken tusschen
de oorlogs-begrootingen van Duitsehland en
Rusland voor den jare 1899. Duitscbland
zal in dit jaar uitgeren voor zijn leger 850
en voor zijne vloot 400 milliocn. Do mili
taire uitgaven bcloopen alzoo ie zamen 750
millioen, of bijna *fs fan je geheele begroo
ting der Staatsuitgaven. Gclykeljjk verdeeld
over do bevolking, legt de begrooting voor
militaire uitgaven een last van 15 gulden op
iederen Duitscher. Hoewel het Russische
leger ongeveer tweemaal zoo talrijk is als het
Duitaohe (1.200.000 togen 500.000) zullen de
militaire uitgaven van het Czarenrjjk in 1899
niet veel meer dan 815 millioen bedragen,
wat veel minder is dan de helft van het
geheele budget in Rusland, dat 1.800 mil
lioen beloopt. Het leger zal 365 millioeD,
de vloot 450 millioen eischen, wat voor
iedere Rus een last medebrengt van 6.40
gulden per jaar. Met een leger tweemaal
zoo sterk en eene bijna even sterke vloot
betalen do Russen dus de helft minder aan
kosten voor de landsverdeding dan de Duit-
schers.
NIEUWST IJ DINGEN.
HELDER, 28 October 1898.
- Aan de universiteit te Amsterdam
is bevorderd tot dokter in de plant- en
dierkunde, de heer H. C. Redeke, aclsis-
tent van den Rijks-Adviseur in visscherij-
zaken Dr. Hoek alhier.
De afdeeling Helder van den Ned.
R.-K. Volksbond is niet-ontvankelijk ver
klaard iu zijn beroep tegen de beschikking
van den directeur der directe belastingen
enz. te Amsterdam op zijn verzoek om
vrijdom van personeele belasting voor het
vereenigingsgebouw, Molengracht 8, te
Helder.
De Directeur van Scheepsbouw C.
L. Löde en die van de Fabriek-, Scheeps-
en andere Werktuigen te Fijenoord A.
Croll, bezochten gisteren 's Rijkswerf alhier
tot het inspecteeren van de stoorastuur-
inriebting aan boord Hr. Ms. pantser-
schepen >Evertsen" en »Piet Hein".
Sckagen. Zaterdag 29 October wordt
de tramlijn ScbagenWognum officieel
eneenigszins feesteljjk geopendde ministers,
de commissaris der Koningin in ons ge
west en meerdere autoriteiten zijn tot bij
woning ervan uitgenoodigd.
Bij den slager J. Wijnands, te Hnis-
sen, is een vloeistof opgepompt, die veel
overeenkomst heeft met petroleum. Blijkens
de daarmee genomen proeven heeft de
vloeistof een sterk lichtgevend vermogen.
Er zal een nader onderzoek worden inge
steld, of men hier werkelijk met een
petroleum-wel te doen heeft.
Men schrijft
Na de jongste verbetering in de graden
van de machinisten der Kon. Ned. marine
schijnt er verwarring te hebben plaats
gehad o. a. in het toebrengen van het
militair saluutb. v. een marine-man meent,
dat de machinist zijn gelijke in graad is,
terwjjl hij hem feitelijk als meerdere eerst
moet salueeren. Dat vergrijp werd dan ge
schoven op het niet kunnen onderkennen
van den waren graad. De minister heeft
daarom eene commissie benoemd onder
voorzitterschap van den kapitein ter zee
K. J. Bal, met den last een voorstel te
doen omtrent verandering in de distinc
tieven der machinisten.
Bij deze voorstellen worden de volgende
veranderingen in overweging gegeven
de adspirant-machinist zal krijgen eerf
jas en op den kraag distinctieven van goud
in plaats van kemelsgaren
de tweede machinist krijgt aan de lin
ker ondermouw een gouden koordje
de eerste machinist aan heide onder
mouwen een gouden koordje
de hoofdmachinisten tweede en eerste
klasse krijgen aan beide ondermouwen
twee gouden koordjes en een distinctief
aan de pet, zooals dat gedragen wordt
door de adjudanten der mariniers.
Het incident bij het vertrek der Ko
ningin.
De journalist J. C. v. Westerhoven,
verbonden geweest aan »De Echo", die
zich onlangs bij het vertrek der Koning
innen op het perron van het Centraal
station te Amsterdam, zoo zonderling aan
stelde (hij verscheen in fietscostuum, trad
op H. M toe en wilde Haar een arm
aanbieden) is Zondagmorgen naar het
krankzinnigen-gesticht te Medemblik over
gebracht.
Indien we goed zijn ingelicht, hadden
de doctoren Aletrino en Wellenbergh, die
een onderzoek instelden naar zijn geest
vermogens, hem wel krankzinnig verklaard,
maar niet zoozeer dat zij tot overbren
ging naar een gesticht adviseerden.
Uit het feit, dat de ongelukkige toch
is opgezonden, moet dus worden opgemaakt,
dat de justitie zjjn opsluiting in het be
lang der openbare orde of ter voorkoming
van ongelukken noodzakelijk achtte,
Iu dit geval voorziet art. 13 van de
Wet op het Staatstoezicht van krankzin
nigen.
De oorlam
In de rubriekUit de Pers", voor
komende in het Marineblad, lezen
we over het verstrekken van den oor-
1 a m aan boord der Nederlandsche oorlogs
schepen o. a. het volgende>Te dezen
opzichte is de toestand op de schepen
onzer oorlogsmarine belangrijk beter dan
voorheen. Reeds sedert 1870 is de oor
lamverstrekking binnengaats beperkt tot
buitengewone omstandigheden", zoodat
zij thans alleen buitengaats geregeld ge
schiedt, ééns per dag, iu een hoeveelheid
van 0,05 Liter. Aan personen beneden
20 jaren trouwens mag, behalve op ge
neeskundig voorschrift, geen sterke drank
wotden uitgereikt.. Wie zich verbindt
gedurende ten tninste ééne maand geen
gebruik te maken van het jenever-rantsoen,
waarop hij aanspraak lieeft, ontvangt in
plaats daarvan eene geldelijke vergoeding,
berekend tegen 3 cent voor elke verstrek
king wat ongeveer de kostende prijs is.
Sedert 1 Januari 1897 is daarbij gekomen
1. dat eiken nacht iedere wachthebbende
op de eerste en op de hondenwacht kof
fie met suiker en brood krijgten 2. dat
bovendien, wanneer het schip onder stoom
is, gedurende die zelfde wachten een zekere
hoeveelheid spek beschikbaar wordt gesteld
voor h-t personeel, hetwelk dienst doet
in de machinekamer. 't Springt in het
oog, dat hierdoor het jeneververbruik
beperkt is, aangezien juist des nachts, bjj
ongunstige weersgesteldheid, de comman
danten allicht overgingen tot het verstrek
ken van een extra-oorlam aan de man
schappen, die anders te lang zonder eenige
hartsterking hieven. Bjj de behandeling
der Marine-begrooting in de Tweede
Kamer in Mei jl. werd door den Minister
verzekerd, dat er onder de schepelingen
zeer velen zijn, die vau het jenever
rantsoen geen gebruik maken, maar geld
daarvoor in de plaats wenschen te ont
vangen. De Minister zeide bjj die gelegen
heid meer dan hjj wel verantwoorden kan,
want volgens officieële opgaven is op
deze wijze afbetaald: in 1893 f 186.63,
in 1894 f 123.18, in 1895 f 177, in 1896
f 222 en in 1397 f 260.88, of gemiddeld
f 193.77 per jaar, dat is ongeveer 2 per
cent vertegenwoordigend van het totale
verbruik. Tot een veel hooger percentage
is men, in den loop der jaren, in Enge
land gekomen met denzelfden maatregel,
die aldaar reeds van oude dagteokening is.
Vanwege de Admiraliteit wordt medege
deeld, dat, terwijl het in 1874 7 percent
bedroeg, het in 18921893 tot 18 pet.
gestegen was. Doch dit hangt samen met
andere middelen, die in Engeland zjjn
aangewend, om het drankgebruik hjj het
scheepsvolk der Marine tegentegaan.
Vermelding verdient in dit opzicht hetgeen
de Stoomvaartmaatschappij Nederland"
heeft beproefd. Een Stal jaren geleden
gaf haar Directie aan de gezagvoerders
de bevoegdheid: 1. in plaats van extra
oorlammen, warme kotfie of l/t flesch
rooden wjjn te verstrekken, en 2. het
dugelijkscbe jenever-rantsoen voor hen, die
zich hiertoe voor ten minste ééne week
verbinden wilden, door een gelijke hoe
veelheid rooden wjjn te vervangen. Ver
leden jaar is die hoeveelheid, 1 d.L. per
dag, verdubbeld. De voorloopige uitkomst
is, dat bjj de uiten thuisreizen van
vijf elkander opvolgende stoomschepen
het aantal wjjn verbruikers omstreeks 19*/a
percent van het totaal is geweest."
Met betrekking tot de stoomvloten
der wereld, komt Nederland in de 9de
plaats evenals in 1897. Het heeft sedert
verleden jaar zjjn vloot uitgebreid met
10 schepen van 24.000 T. bruto en 17.000
T. netto. Zijn stoomvloot bestaat uit 227
stoomschepen. Netto 250.000 R. T.
Wat zeilschepen betreft, komt ons land
in de 13de plaats met 121.000 T., tegen
128.000 T. in het vorige jaar.
Wat scheepsbouw aaugaat, bekleedt het
de 7de met 20.000 T.
Zjjn vronw vermoord.
Het Hof van Justitie te Paramaribo
heeft den agent van politie J. C. Witten-
berg, beschuldigd zjjn vrouw Johanna
Lebah met voorbedachten rade van het
leven te hebben beroofd, veroordeeld tot
de doodstraf, binnen de stad Paramaribo
uit te voeren.
De benoeming van onze Koningin
door den Keizer van Duitsehland tot com
mandant van een regiment Duitsche hu
zaren, geeft een Duitsch hakvischje vol
gende regelen in de pen
't Aanminnig Hollandsch Koningskind
Een meisje van achttien jaren
Haar schonk de Keizer, als goede vrind,
Een heel regiment huzaren.
En menig meisje verliest allen moed,
Bij het denken aan ruiters en paarden:
Wat is toch al dat mooie goed
Verkeerd verdeeld op aarde
De eene krijgt bjjna 800 stuks
Huzaren het is om te weenen
Op den kleinsten luitenant ben ik tuk
Maar mij geeft de Keizer niet een en
In Nederland wordt veel geklaagd
over de hooge eischen, welke de tegen
woordige dienstmeisjes stellen. Het haalt
echter nog niet bij hetgeen te Keulen ge
schiedt. Daar zjjn 2000 dienstmeisjes die
zich niet anders dan per nur verhuren om
daardoor geen last te hebben van »liet
volkc bij avond en nacht, terwjjl als
regel geldt, dat zij, die zich nog verhuren
op gewone wijze, in het bezit moeten zjjn
van den sleutel der voordeur, om ten allen
tijde te kannen binnenkomen en uitgaan.
Snelle schepen.
Te Pillau (Pruisen,) zjjn dezer dagen
eenige torpedojagers fe water gelaten, die
65 kilom. in 't uur afleggen en dus de
meeste sneltreinen overtreffen. Zjj hebben
machines van 6000 paardenkrachten hij
een waterverplaatsing van 280 tonnen.
Een Japansch vaartuig:.
Te Rotterdam ligt het Japansche stoom
schip »Kamakura Maru" dat den geregelden
maandelijkschen dienst van Rotterdam op
Japan zal inwyden, door de Nippon Yusen
Kaisha ingericht.
Naar de agent der lijn, de heer Ph. v.
Ommeren, aan De »Scheepvaart" mede
deelde, is de hoeveelheid ter verscheping
via Rotterdam aangeboden goederen voor
een eerste maal uiterst bevredigend.
Ook op passagiergebied kon wel iets wor
den verricht, wat niet te verwonderen is,
als men de billjjke prijzen in aanmerking
neemt, die bjj deze lijn worden berekend.
Naar Singapore betaalt men voor de eerste
klasse niet meer dan f 35, voor de tweede
f25 en voor tusschendek f10. Toch is
het comfort zeer goed.
De inrichting van eerste en tweede klas
hutten en salons raag werkelijk gezien
worden en ook heeft de redactie in bo
vengenoemd blad door hen, die er gebruik
van makenden disch zeer hooren roemen.
Het stoomschip dat eerst verleden jaar
gebouwd werd, onderscheidt zich in niets
van andere moderne schepeu. Overal elec-
triache verlichting, overal de nieuwste
toepassingen op het gebied van techniek.
De bemanning bestaat nit Japanners en
Chineezen, alleen de gezagvoerder is een
Engel8cbman.
Ecd Ophanguuchlne.
In Amerika is tegenwoordig een toestel
in gebruik, waardoor misdadigere, die ter
dood veroordeeld zijn, zichzelf kunnen op
hangen. Een vrouwemoordenaar, zekere
Kasper Hartlem, was één der eerste offere
van dit toestel. Het slachtoffer wordt eerst
aan het einde van het koord in de ruimte
geslingerd en vervolgens omlaag, zoodat
er dus twee kansen zjjn, dat de wervel
kolom aan den hals breekt en hij dus
omniddelljjk dood ia. De veroordeelde gaat
op een platvorm staan, dat ongeveer een
duim boven den grond uitsteektonmid
dellijk begint het platvorm te dalen en
zet een hefboom in beweging, die een
klep in den bodem van een cylinder welke
50 pond hagel bevat, opent. Gelijk het
zand in een zandlooper, loopt de hagel
door een opening in den cylinder en zoodra
het einde van den veroordeelde nabjj is,
d.w z. op het oogenblik, dat bjj in de
ruimte geslingerd wordt door een mecha
nische inrichting, wijst een wjjzer, die met
den cylinder in verbinding staat, op een
schaalverdeeling het getal 40 aan.
Een school voor deugnieten.
Opgeschoten jongons, die van het een
of auder vergrijp worden verdacht, worden
te New-York, zoolang zjj in voorarrest
zitten, opgesloten in een afzonderlyke ge
vangenis. Meestal worden zjj, hetzij uit
gebrek aan bewijs, hetzjj met het oog op
hun betrekkeljjk jeugdigen leeftijd, als
ontoerekenbaar, met een berisping van den
rechter weder in vrijheid gesteld, na eenigen
tyd in hechtenis te hebben doorgebracht,
iuaar hoe kort die tyd meestal ook is,
hjj is voldoende, om den nog niet geheel
verdorven knaap, die in de gerangenis
met het uitvaagsel van de New-Yorksche
bevolking in aanraking komt, tot een vol
leerden bandiet te maken. Vele jongens,
wier inborst in den grond niet slecht was,
verliezen daar het weinige schaamtegevoel,
dat zij nog bezitten en worden, eenmaal
in de woelige samenleving der wereldstad
teruggekeerd, de gevaarlykste parasieten
der maatschappjj.
Toe te juichen is dan ook het initiatief,
door een jongen lcernar, David Willard ge
naamd, genomen, om in die gevangenis
een school op te richten, waar de jeugdige
gevangenen, zooveel de korte tjjd het toe
laat, worden ontwikkeld. Willard zelf geeft
daar onderwijs in die vakken, welke hem
aanleiding geven, zjjn leerlingen op de
edele zijde van liet menschzjjn te kunnen
wijzen en hen tot het besef te brengen
van de afschuweljjkheid der toekomst, die
hen, voortgaande op den weg, waarop zij
den eersten stap hebben gezet, eenmaal
zal brengen op het schavot of op de
galeien.
Het werk van Willard is niet dank
baar: vele zjjner lessen en wenken gaan
nutteloos tc loor, doch dc voldoening,
althans eenige menschen van de misdaad
afkeerig te maken, geeft hem den lust,
zjjn schoone taak met bewonderenswaar
dige volharding voort te zetten.
Marine en Leger.
Blykens ontvangen bericht van den directeur
en commandant der marine te Willemsoord,
is de vlet van Hr. Ms. schoener Argus", op
zee verloren geraakt.
Het vinden van dit vaartuig behoeft derhalve
geene aanleiding tot ongerastheid te geven.
(.Su-Ct.")
De luit. t. z. Ie kl. E. de Haan, dienende
als lste-officier aan boord van Hr. Ms. Wacht
schip te Willemsoord, wordt met 1 Nor. op
non-actief gesteld en vervangen door den luit.
t. z. lste kl. H. C. A. Schluter.
Foullloton.
ONDER GEHEIMZINNIGE
BESCHERMING.
Vrjj bewerkt door AMO.
25)
«Toch was ik ernstig van plan, mjjn ge
heim te bewaren en deze plaats te ontvluchten
doch liet lot heeft het anders gewild. In een
oogenblik, dat ik mijzelf geen meester was,
bekende ik mjjn liefde. Op wederliefde hoopto
ik nietik wilde slechts ophelderen, waarom
ik zoo treurig was, en tevens zeggen waarom
ik uwe dochter wilde ontvluchten.
Toen bekende zjj mjj haar woderliefde, en
nn werd liet mjj onmogelijk haar te verlaten.
En nu kunt ge mjj uw huis ontzeg
gen, maar ge hebt geen recht, mjj te berispen.
Ik ben gewoon aan koude, liefdeloozc be
handeling; ik weet reeds lang, dat ik vijan
den heb het zal nu ook niet de eerste
maal niet zjjn, dat ik ljjden moet.*
De markies was door die laatste woorden
zeer getreffen. Er lag iets in de manieren en
in de woorden van onzen held, dat hem ver
baasde. En dan zjjn gelaatHoe spraken die
manneljjke ernst en flinke houding in zjjn
voordeel 1
Een geruime poos dacht de markies na, en
alsaf hjj uit zjjn gepeins ontwaakte, zeide hjj
«Ge zegt, dat ge vjjanden hebt. Staat uw
onverwachte afwezigheid der laatste dagen
misschien hiermede in verband Of weet ge,
wie uwe vijanden zjjn
Eduard aarzelde hierop te antwoordufe Hjj
wist, dot Leoo de Manrés met den markies
bevriend was en misschien naar do hand
zjjner dochter dong. Doch hjj wist ook, dat
de heer de Fiselle een rechtschapen edelman
was, en daarom besloot hjj allcB mede te dee-
len, wat hij wist. Hjj begon met het geheim,
dat zjjn afkomst omhulde, en verhaalde ver
der zjjn ontmoeting met den graaf op den
landweg, zijn aanranding en vervoer naar
de brik, zjjn onverwachte redding door
Henri Gardel en de bekentenis van Binaud.
Hij verzweeg niets, en toen hij geëindigd
had, zat de markies, die intusschen een
stoel had genomen, met ontzetting voor zich
te staren.
«Neem plaats, mjjnheer Dumat,* sprak hjj
eindeljjk. En toen Eduard insgelijks een stoel
genomen had, zeide hjj
Ge hebt gezegd, dat eon vrouw u van
den dood heeft gered, toen de graaf u op den
landweg bedreigde?'
•Ja, mjjnheer.*
«Dat moer dezelfde vrouw geweest zjjn, die
hier op het kasteel naar u kwam vernemen.*
.Zij was dezelfde. Henri Gardel deelde mij
mede, dat zij hem was komen waarschuwen
en hem op het spoor gebracht had.'
,En wie is die vronw?* vroeg do markies
met belangstelling.
Ednard aarzelde tranen welden in zjjn
oogen op, toen hij ontroerd antwoordde «Zjj
is mjjn moeder.'
Wat zegt ge? Uw moeder! Heeft zo dat
zelf gezegd
•Neen, heer markies. Zij wild© mjj niets
openbaren. Maar zij omhelsde en kuste mjj
en drukte mjj aan haar bsret. En Jean Du-
mat betuigde, dat zjj dezelfde vrouw is, die
mij als kind aan hem heeft toevertrouwd.
Maar ik heb nog sterker getuig enis daarvoor
dat is de stem van mjjn hart, en de herinne
ring, die in mjjn ziel voortleeft.»'
.Ja, uw gelaat geljjkt sprekend op het
hare,* verklaarde de markies met warmte.
«Het is zeer goed mogelijk.*
Eduard was zeer verrast door deze woor
den, die blijk gaven, dat de gevoelens van
den markies ten opzichte van hem reeds ge
wijzigd waren. Er volgde een poos van stilte.
De markies scheen geheel in gedachten ver
diept, terwijl onze jonge helu door allerlei
vermoedens werd bestormd.
„Maar wie is Henri Gardel eigenljjk
vroeg de markies eensklaps.
«Ik weet het niet, mijnheer. Ik kan hem
niets ontlokken alleen heeft hjj gezegd, dat
hjj me wellicht later het geheim van zjjn
leven zal medcdeelen. Het is voor mjj een
onoplosbaar raadsel.»
Is hjj van plan tegen den graaf de Mau-
rès handelend op te treden
«Dit schjjnt zjjn voornemen te wezen.'
«Zon hij den graaf aan het gerecht willen
overleveren
«Dat geloof ik niet, heer markies. Te oor-
deelen naar hetgeen hjj in mjjn tegenwoor
digheid spruk, moet hjj over den graaf zekere
macht bezitten een macht waardoor hjj
hem eenmaal kan ontmaskeren. Hjj schijnt
echter nog de eene of andere gebeurtenis te
willen afwachten.*
«Ha, thans wordt me veel duidelijk, dat
me tot dusver duister was,* mompelde de
markies, waarna bjj opstond en zenuwachtig
in de kamer heen en weer liep. Toen hjj
weer ging zitten, zeide hjj«Op mjjn woord,
het is zeer vreemd,* en verviel daarop weder
in zjjn vorig gepeins.
Na een poos gewacht tc hebben, nam Edu
ard nu het woord en zeide:
«Mjjnheer, laat ons terngkeeren tot de
zaak waarom ge mjj verzocht hebt, u hier
heen te volgen.
Ik heb uit uw woorden en gebaren duide
lijk begrepen, wat uw meening ishet is
dus onnoodig, door verdere verklaringen mjj
nog meer 6mart te veroorzakeu. Vergun mij
nog eens te herhalen, dat ik niet opzetteljjk
getracht heb, de liefde van uw dochter te
winnen. Die is bjj ons beiden als vanzelf
ontwaakt. Maar tegen nw wil zal ik mij niet
verzetten en ik wil u niet hinderljjk zijn.
Daarom vaarwel, heer markies, moge God
n
Ho, ho, mijnheer, ik heb u nog niet gezegd,
mjjn huis te verlaten riep de markies.
«Eduard keek verwonderd op en zeide
«In uw eerste woorden lag die bedoeling toch
opgesloten, mjjnheer.'
.Wellicht is dat zoo, maar toen kende ik
u niet, zooals ik u thans ken. Neem weer
plaats, mijnheer Dumatik heb niet bet
minste plan, u mjjn huis te ontzeggen.*
«Het zou misschien toch beter zjjn, dat ik
ging.'
«Waarom
Hoe kunt n mjj zulk een vraag doen
Kan ik in de nabijheid van uw dochter bljj-
ven, zonder mjj diep ongelukkig te gevoe
len
,(k dacht, dat de liefde de menschen ge
lukkig maakte.'
«Mijnheer, ik begrijp u niet. Drijft ge niet
den spot met mjj? Wat bedoelt ge met deze
woorden
«Ik bedoel, dat ge vooreerst hier moet
blijven en dat gc moet beproeven, Marie te
troostenzjj gevoelt zich ook ongelukkig Ik
zag haar weenen en hoorde liaur zuchten,
alsof haar het hart zou breken, toen ik haar
gezegd had, dat zij nooit uw vrouw zou wor
den. Versla mjj echter goed ik zeg nog
niet, dat zjj eens de nwe zal zjjn. Ik ver
bind me door geen enkele beloftemaar ik
zal toch liever mjjn toestemming geven tot
een echtverbintenis van u beiden, dan dat ik
mjjn einig kind ongelukkig wil zien. Spoed
ii thans. Marie weent en jammert, terwjjl
wjj hier zitten praten, misschien is haar smart
nog grooter, dan de uwe was, wat zjj is slechts
een zwak meisje.*
Maar droom ik niet? Ge wilt me
niet
«Neen, ge gaat Marie opzoeken en haar
tranen drogen. Is het nu duidelijk genoeg?*
Toen dc markies dit gezegd had, verliet
bjj haastig de kamer, daar hjj zjjn ontroering
niet wilde laten bljjken.
xvm.
Des morgen van denzelfden dag, waarop
Eduard naar het kasteel. Fiselle terugkeerde,
zat de graaf de Maurcs in zijn kasteel Baux
in de studeerkamer. Dat vertrek was ruim
schoots van boeken voorzienmaar die zagen
er niet nit, of ze den laatsten tijd veel aan
geroerd waren. De graaf zat in een leuning
stoel bjj de tafel, waarop een geopende brief
voor hem lag. Hy had dien den vorigen
avond uit de hoofdstad ontvangen op zjjn
gelaat was te zien dat dc inhoud hem vol
strekt niet beviel. De brief scheen hem wel
niet te verontrusten, maar in gedachten
verzonken balde hjj de vuisten, alsaf liij iemand
dreigde. Er werd aangeklopt cn een bediende
kwam melden, dat er iemand beneden was,
dio hem wenschte te spreken.
«Wie is het?* vroeg do graaf.
•Ik heb hom vroeger nooit gezien, hoer
graaf,* antwoorddo de bediende, «of hel moest
de man zjjn, die omstreeks een week geleden
's avonds laat op het kasteel is geweest.'
Breng hem dadeljjk hier,* beval de graaf.
De bediende ging heen en eenige oogen-
blikken later trad een lange kerel met woest
nitzicht do kamer binnen. Het was de aan
voerder der schurken, die Eduard Dumat
opgelicht en aan do matrozen van do brik
overgeleverd hadden.
Ha, ajjt gij daar, Cliauronl* zei de graaf.
Ik heb reeds op jc gewacht.»
En ik op u, heer graaf,' antwoordde de
ander op een toon, die weinig eerbied uit
drukte. -
Heb je op mjj gewacht, Chanron?' vroeg
de gruaf met geveinsde verwondering.
«Wel zekor! Wjj hadden immers afgespro
ken, dat wij te Saint Malo weer een samen
komst zouden hebben.*
«Heb ik dat gezegd
«Komaan, ge zult het toch niet vergeten
zjjn
«O ja, nu herinner ik mc er iets van.»
«Och, het komt er minder op aan,' zei
Chanron een weinig spottend. «Ge hebt alleen
beloofd, dat ge mij gisterenochtend te tien
uur in de herberg van Louis Trochot zoudt
wachten ik moest zorgen, det ik er precies
ep tjjd was.*
«Werkelijk, Chanron! ik geloof dat je ge-
ljjk heb!'
.Nu, ik was er op tjjd maar ik beb te
vergeefs op u gewacht, heer graaf.*
«Nu ja, door de drukte is me die afspraak
deor hei hoofd gegaan.*
De graaf zei echter een groote onwaarheid.
Hjj had begrepen, dat het uiet raadzaam was,
dat hy zich liet zien in gezelschap met Cbau-
ron. De aanslag kon mislukt en ter keunia
van de overheid gekomen zijn.
(Wordt vervolgd.