KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel en WIeringen
Ho. 2738.
Zaterdag 4 November 1899,
z7«te Jaargang.
Bureau: Zuidstraat.
Telefoonn". 32.
BureauSpoorstraat.
Telefoonn0. 59.
Abonnement
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., met Zondagsbl. 80 Ct.
id. franco per post 75 id. fl.121/,.
id. voor het Buitenland f 1.25, id. f2.00.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BEEKHOUT Co., te Helder.
Buneauxi Spoorstraat en Zuidatraat.
Advertentlön
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
Groote lettere worden naar plaalamimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMOKGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn.
KALENDER DER WEEK.
NOVEMBER, Slachtmaand, 30 dagen.
Opkomst der Zon 6 u. 05 m.
Onderg. r 4 u. 21 m.
Zondag 5
Maandag 6
Dinsdag 7
Woensdag 8
Donderdag 9
Vrydag 10 Eerste Kwartier.
Zaterdag 11
Uil liet Huiteiiland.
De oorlog in Znid-Afrika is tegenwoordig
het hoofd-onderwerp, zoowel in particuliere
gesprekken, als in de mededeelingen der dag
bladen van elke klenr of richting. Volkomen
eenstemmig is men in belangstelling jegens
de Boeren uit Transvaal en Vrijstaat, die met
moed, en, blijkens de oorlogsberichten, ook
met veel beleid, te werk gaan, om voor het
behoud van hunne vrijheid en onafhankelijk
heid tegen de Engclschen te vechten. Met
groote ingenomenheid werd dezer dagen door
het pnbliek kennis genomen van de tijdingen,
die den voorspoed van de wapenen der Boe
ren vormeldden. Niet slechts in Nederland,
waar de bewoners zich door taal en afkomst
één gevoelen met de strijdende Afrikaners,
maar allerwegen, in Amerika zoowel als in
Enropa, sympathiseert men met do vrijheid
lievende Boeren, die zich door hun fiere,
flinke en nobele houding ieders bijval ver
werven. Zoo is vóór eenige dagen de alge-
meene aandacht geves'igd geweest op het
telegram, dat door don Transvaalschen gene
raal Joubert aan zjjn Engelschen collega werd
gericht, naar aanleiding van don dood van
generaal Symone, mede van het Engelsche
leger: .Ik vertrouw, dat de goede God spoe
dig een einde zal maken aan den ongelnkbi-
gen toestand, welke in het leven is geroepen
door hardvochtige speculanten en kapitalisten,
die naar de Zuid-Afrikaansclie Republiek zijn
gegaan, om ryk te worden, en hun eigen
belang te bevorderen. Zij zjjn het, die de
anderen hebben misleid, en den schandelijken
oorlog over Zuid-Afrika hebben gebracht.»
Dit is mannentaal, die glashelder doet uitko
men, dat de beido Republieken den oorlog
n i o t hebben gezocht, maar uit zucht tot
zelfbehoud de wapens voeren, ten einde zich
tegen de vreemde indringers en hun sluwe
beschermers waaronder Rhodes en Cham-
berlain in de eerste plaats te verdedigen.
- Men verzekert, dat de Engelsche minister
van koloniën, op eene tot hem desbetreffende
gerichte vraag geantwoord heeft, dat een
aanbod tot bemiddeling, eventueel door de
regeering der Vereen. Staten van N.-Amerika
gedaan, om den oorlog met Transvaal te
beëindigen, door de Engelsche regeering zou
worden beschouwd, zoo niet als een o n-
vriendschappelijke, maar in ieder
geval als een nuttelooze daad. Terwijl
wjj voor de kennismaking met de eigenlijke
oorlogsberichten moeten verwijzen naar eene
andere rubriek dezer courant, kunnen we
ons hier toch niet onthouden van liet mede-
deelen van het volgendebericbt, 't welk schit
terend doet uitkomen, met hoeveel menschelijk-
heid de Boeren in dezen oorlog te werk gaan.
De Transvalers vonden in het in haast door
de Engelschen verlaten kamp te Glencoe eene
groote hoeveelheid dum-dnmkogels. (Men weet,
dat de Engelschen officieel hebben verklaard,
deze afschuwelijke projectielen in Zuid-Afrika
niet te zullen gebruikea.) Zij vroegen Presi
dent Krtiger verlof, deze kogels togen de Engel
schen aan te wenden, maar Oom Paul wei
gerde dit beslist. Aan de vermelding van dit
bericht behoeft geen woord te worden toege
voegd, om de humaniteit van de Boeren te doen
nitkomen. Zjj vechten waarlijk niet om te
vechten.
De Engelsche opperbevelhebber generaal
Buller is in 't begin dezer week in de
Kaapkolonie aangekomen, en staat nu voor
de taak, die zeker zeer lastig is, dat hy de
erfenis, natelaten door de hoofdofficieren, die
totnogtoe den veldtocht leidden, moet aan
vaarden, om er voor het vervolg zoo goed
mogelijk meê omtespringen. Op zijn veld
tochtplan zal stellig grooten invloed hebben,
hetgeen er in de jongste dagen op het oor-
logstooneel plaats gevonden, en weinig be
moedigends voor de Engelschen meegebracht
heeft, 't Verlaten van de thans door de En
gelsche troepen ingenomen stellingen, van
bevriende zjjde aanbevolen, schijnt voor den
bevelhebber minder raadzaam te zjjn, omdat
zulks zou worden aangemerkt als een vlucht
voor de zegepralende Boeren. Of generaal
Boller 'tzal durven wagen zich met zyn ver
sterkingen naar Natal te begeven, wordt door
den berichtgever zeer betwijfeld een einde-
looze strijd zon hem daar wachten, en het
oorlogsterrein een bergachtig landschap
zou het slagen zjjncr onderneming zeker in
groote mate in den weg slaan. Men meent,
dat de bevelhebber daarom zijne expeditie
naar Bloemfontein zal richten dit zou den
Boeren aanleiding geven, om hunne troepen
te >erdeelen, teneinde don Oranje-Vrijstaat
tegen de Engelschen te verdedigen.
NIEUWST IJ DINGEN.
HELDER, 3 Nov. 1899.
Op 's Rijkswerf te Willemsoord wer
den aan onderstaande personen de achter
bunne namen gestelde medailles uitgereikt
voor 86, 24 en I2jarige trouwe en ijverige
dienstvervulling en wel aau den scheepa-
beschieter J. Zon de gouden medaille
teekenaar 2e kl. J. C. de Kok, conser-
veerder H. Lippe, schilder J. Zoetelief,
vuurwerker H. Buddingh, werktuigmaker
J. B. Zits en de commandeur der takelaars
P. A. v. Wijckbuise Nortier aan allen de
zilveren medaillescheepsbescliieter A.
Tielrooij, scheepsbescliieter J. Driessen,
ernstvniirwerker ff. A. Stelleman, raatroos
werkvaartuig P. Kaan, ernstvuurwerker J
Gonies en takelaar S. Peterse aan allen
de bronzen Jbedaille.
De Fröbel-inrichting.
Sedert geruimen tjjd werd in 't Westelyk
deel onzer gemeente behoefte gevoeld aan een
bewaarschool, die aan de eischen des tjjds
beantwoordt. Er vormde zich daarom een
commissie, die plannen beraamde zoodanige
inrichting tot stand to brengen. Maar vele
mneielijkheden moesten echter overwonnen
worden cor men tot de stichting kon overgaan.
Toen men evenwel door de schenking van
een milde gift door den bekenden filantroop,
den heer P. W. Janssen van Amsterdam, do
bezwaren van flnancicëlen aard te boven was,
kon men met den bouw een aanvang maken
en thans is het gebouw voltooid. Aan do Laan,
op een terrein achter de Westerkerk, dat door
den Raad welwillend voor dit doel is afgestaan,
is een Fröbel-inrichting verrezen, waar jeug
dige kinderen voorbereidend onder wjjs kunnen
ontvangen. Onzo gemeente is dos een nattige
instelling ryker geworden. Woensdagmid
dag werd deze inrichting op plechtige wjjze
;eopend. Tal van genoodigden waren tegen-
voordig, zooals het college van Burgemeester
in Wethouders, eenige raadsleden, do heer
n mevrouw Van den Honert uit Amsterdam,
het bestuur en de directrice der alhier be
staande vereeniging tot stichting en instand
houding van bewaarscholen en verschillende
andorc belangstellenden.
Door den Voorzitter van het Bestuur, de
heer C. J. J. H. van Kempen, werd hot eerst
het woord gevoerd, die aan do hand van
Mevr. Elise van Calcar het nut van het
Fröbelonderwijs schotste en op de alhier be
staande behoefde van zoodanig onderwys
wees, waarin door do schenking van den heer
P. W. Janssen nu was voorzien. Hy wjjddc
een hartelijk woord van dank aan hem, die
zyn vermogen aanwendde voor het algemeen
belang, hetwelk zooveel schooner uitkomt, nu
op 't oogenblik de Engelschen, gedreven door
geldzucht en gouddorst, twee staten willen
overmeesteren. Aan den heer Van den Honert
en zjjno echtgenoote Terzocht hij dan ook dien
dank over te brengen en te willen mededeelen,
dat van zijn gave een goed gebrnik was ge
maakt. Ook tot het gemeentebestuur van
Helder sprak hy eenige woorden van dank
voor het afstaan van den grond. Daarna bracht
hy hulde aan den architect, den heer S.
Krynen voor het ontwerp van het gebouw,
aan den aannemer, den heer A. Nobbes, voor
de solide en degelykc afwerking, aan de leden
van Fröbel voor hun steun, en aan de dames
regentessen, die zoo welwillend de taak op
zich namen. Vervolgens wenschte hij de di
rectrice, mej. J. G. M. Van Assen, veel succés
met hare schoone werkkring en eindigde met
den wensch, dat de inrichting een sieraad
moge zyn voor deze gemeente, waarmede de
inrichting voor geopend werd verklaard.
Nadat namens het bestuur door eenigo kin
deren aan mevr. Van der Honert een bou-
quet was aangeboden, verkreeg de Wethouder,
de heer W. J. van Neck, het woord. Deze
sprak namens het gemeentebestuur eenige woor
den van waardeering voor het streven der
commissie, om kinderen een goede opvoeding
te geven en hoopte, dat de stichting voor
velen een zegen moge zijn. Vervolgens
bracht de heer D. J. v. d. Honert, namens den
heer Janssen, die verhinderd was heden tegen
woordig te zyn, dank voor de waardeerende
woorden, sprak zyn tevredenheid nit over het
gestichte gebouw, roemde den jjver van den
hoer Van Kempen in deze zaak en uitte de
beste wenschen voor den bloei der School.
Hiermede was de plechtigheid geëindigd
en ging men het gebouw in oogenschouw
nemen. Wy kunnen niet anders zeggen, dan
dat de school doelmatig is ingericht, netjes
er uitziet en den ontwerper, den heer S.
Krynen, en den aannemer, den heer A. Nob
bes, tot eere verstrekt. Een flinke entree
geeft toegang tot een ruime vestibule, waar
men aan de linkerzyde een speellokaal vindt,
aan do rechtcrzyde een bestuurskamer en een
trap, die naar boven leidt. Aan het einde der
vestibule gaat een gaug, die attn elke zy-
de toegang geeft naar 2 schoollokalen.
Deze zijn netjes ingericht voorzon van doel
matige banken, terwyl de wanden met fraaie
platen zyn versierd.
Op zjjde van de lokalen zijn de privaten,
en bovendien vindt men er een uitstekende
gelegenheid om de kinderen, zoo dit noodig
is, te wasschen. Een overdekte speelplaats en
een ruim terrein, dat door den tyd een aar-
digo tuin kan worden, wordt achter bet ge
bouw gevonden. De trap leidt naar de ver
dieping, waar de woning is van de directrice
on keurig netjes is er uit ziet.
By het einde van dit verslag moeten wy
vorklaren, dat de Commissie van Beheer eer
van haar werk heeft. Deze bestaat uit de
heeren C. J. J. H. van Kempen, Voorz.,
A. W. Drijver, Vice-Voorz.. W. Westendorp,
Secret-, N. A. C. Hinlopen, Pcnningm., W.
S. J. Beek, B. F. Verfaille en C. Spigt.
Het college van regentessen bestaat uit de
dames Van KempenTen Klooster, Westen
dorpHibma, Buijs BallotBloemen, De
BrujjnBach en De VenBoon.
Lijst van onbekende Brieven.
Postkantoor Helder. 2e helft October.
Mej. P. Hesselveld, Amsterdam. Mej. B.
Jansen, Arnhem. Spiritusfabriek, Barneveld.
Mej. J. v. Os—v. d. Meelen. 's Haso. H.
Boon, 's Hage. J. v. Djjk, Heldor. Tiddens,
Rotterdam. J. G. Schumaker, Rotterdam.
Briefkaarten.
N. Dienaar, Amsterdam. A. J. Witsenburg,
Amsterdam. Juffr. Jongens, Amsterdam. A.
v. d. Hoek, 's Hage. Ch. WeyinarSchultz,
Roermond. J. H. v. Dorsten, Zeeland.
Uit het Buitenland terug ontvangen.
J. P. M. Stevens, Carai;ao. Mej. Sophie
Olsen, Copenhagen.
Geweigerde.
J. Niesten, Amsterdam. L. v. d. Ploeg,
Helder. F. Carat, Helder. J. G. v. Ferwén
Zn., Utrecht.
Men schrijft ons van IJmuiden
Op Donderdag 2 November had er te
's-Gravenhage eene vergadering plaats, in
het gebouw »de Vereeniging", alwaar het
ontstaan en het beloop der Umuider Viach-
afslag-kwestie uiteen gezet werd deor den
heer Mr. Z. van den Bergh. Eenige be
langhebbenden van IJmniden gaven de
gewenschte inlichtingen. De leden der
Eerste en Tweede Kamer, als ook de ver
schillende Ministers waren hierbij uitge-
noodigd.
De geest van werkstaking dringt overal
door, doch een eigenaardige werkstaking
hebben wij hier. De vischlossers der
stoomtrawlers worden belemmerd in het
lossen door eenige lieden, die het nooffjg
achten dat zij hooger loon erlaogen. Hoe
wel de vaste bootlossers met de onde con
ditiën genoegen nemen, trachten die enkele
lieden het werken te belemmeren. Een sterke
Rijks politiemacht was Woensdag aanwezig.
Van een Scheveningsche haringbom
is bij het binnenkomen in den Waterweg
een 14-jarige jongen overboord gevallen
en jammerlijk vordronken onder de oogen
van de bemanning, onder welke ook de
vader van den jongen was.
Te Barsingerhorn (N.-IIis op plech
tige wijze ter narde besteld het stoffelijk
overschot van wijlen den tachtigjarigeu
Ds. J. H. Hobus, emeritus-predikant aldaar.
Na 42 jaar de gemeente Barsingerhorn
gediend te hebben, was hij sedert 1 Oc
tober 1897 emeritus. Voordien was hij
gedurende 8 jaar predikant te Callantsoóg.
Naar wij vernemen is het verzoek om
gratie der officieren J. en B en van den
ingenieur K., in zake het voorgevallene te
Beek (waar ze zich tegen de politie hebben
verzet) door de Koningin van de hand ge
wezen, zoodat de officieren 8 en de inge
nieur 14 dagen gevangenisstraf zullen moe
ten ondergaan (U. D.)
Uit Amsterdam meldt men
De student B., die op het Rembrandt-
plein in een tumult, ontstaan door het
gooien met biervaatjes, een politie-agent
mishandelde, werd heden door de rechtbank
veroordeeld tot eene geldboete van f250,
subs. 50 dagen hechtenis.
Het stoomschip »Belgica«, met de
terugkeerende Zuidpool-expeditie van De
Gerlache, is te Boulogne-sur-Mer aangeko
men. Het zal nu weldra te Antwerpen zyn.
De Oorlog in Zuid-Afrika
In het grootste deel van ons vorig num
mer konden wy reeds het belangrijke be
richt opnemen, dat de Transvaalsche troe
pen onder generaal Joubert twee Engelsche
bataljons met een bergbatterij hadden gevan
gen genomen. Volledigheidshalve vermelden
wij hieronder het door generaal White
gezonden telegram nog eens, aangevuld
met de sedert dien tijd ingekomen berich
ten omtrent dit gevecht.
Generaal White meldt uit Ladysmith
aan het Ministerie van OorlogAan een
onzer kolonnes i9 een ramp overkomen.
Zjj was afgezonden om eene stelling in te
nemen op een heuvel, teneinde onzen lin
kervleugel te beschermen.
Na groote verliezen heeft zjj zich moe
ten overgeven. De kolonne bestond uit
een bataljon Iersche fuseliers en een batal
jon van het Gloucestersbire regiment met
eene bergbatterij.
De kolonne bestond nit 42 officieren en
ongeveer 2000 man.
Generaal White voegde aan zyn tele
gram toe »ik ben alleen verantwoordelijk.
De stelling was onhoudbaar",
Vervolg van het telegram van Gen. White.
LONDEN. 1 November. Een telegram,
gisteravond door White uit Ladysmith
verzonden, bevat het verbaal van het ge
vecht dat Maandag geleverd werd. White
meldt, dat hy een verkenning deed, met
een groote macht, die in front door hem
zelf werd geleid en goed slaagde. Doch
de positie, waartegen de verkenning ge
richt was, werd door de Boeren verlaten
gevonden
Een artillerie-gevecht, dat er op volgde,
veroorzaakte den Boeren groote verliezen,
zoodat zij genoodzaakt waren hunne op
stelling te verlaten. De Boeren deden
toen een hevigen tegenaanval op den rech
tervleugel der Engelschen die teruggedreven
werden. Langzaam trokken de Engelsche
troepen naar hun kamp terug; slechts hier
en daar werden piketten achtergelaten om
den vijand waar te nemen. Het Engel
sche marine-detachement nam tegen het
einde van de botsing aan het gevecht deel.
De kanonnen der marine-troepen brachten
het vijandelijk geschut tot zwygen.
Een colonne, onder bevel van kolonel
Carleton. en bestaande uit de Gloucester
en de Iersche fuseliers werd Zondagnacht
uitgezonden om stelling te nemen, teneinde
den linkervleugel te beschermen; deze co
lonne werd niet door den vijand veront
rust tot aan haar aankomst te Nicholsons-
Neck. Toen kwamen twee groote rots
blokken van een heuvel rollen, waardoor
de muilezels, voor de munitiewagens ge
spannen, verschrikten; de paniek breidde
zich uit tot de muilezels van de kanonnen
der bergbatterij.
De infanterie plaatste echter de bajonet
op hét geweer, en maakte zich meester
van den heuvel, op twee mijlen afstand
gelegen, zonder groote tegenstand bij den
vijand te ontmoeten. Zij bleef daar tot
den morgen van 30 October, en besteedde
dien tyd aan het opwerken van vluchtige
versterkingen.
De vyand, die in dien tyd belangrijke
versterkingen ontvangen had, begon een
krachtigeu aanval. De Gloucestera leden
groote verliezen en ontvingen bevel terug
te trekken.
Te drie uur in den namiddag was de
ammunitie der troepen op, en werd hun
stelling door den vyand genomen. Alle
overlevenden werden gevangen genomen.
De Engelsche troepenmacht, die hierbij
betrokken was, bestond uit tien en een
halve compagnie infanterie en een berg
batterij.
Het doel van de uitzending was dat zij
zich meester zouden maken van Nicholas
Neck, ten einde daardoor de rechterflank
van den vyand om te trekken.
Het mislukken hiervan is te wijten aan
paniek onder de muilezels, en het ver
lies der kanonnen die daarvan het gevolg
was. De veiligheid van Ladysmith is er
in het minst niet door verminderd.
Wie begeerig de Britsche ochtendbladen
van Woensdag heeft opengeslagen om bij
zonderheden te lezen van de ramp, die
het Britsche leger te Ladysmith heeft ge
troffen, is teleurgesteld. Zij bevatten slechts
het offieieele telegram van generaal White
en een tweede dépêche van den aanvoer
der vermeldende de namen der gevangen
genomen officieren, waarvan vier zijn ge
wond Overigens niet de geringste bijzon
derheid* van de gebeurtenis die na de op
gesmukte verhalen van oorlogscorrespon
denten en offieieele personen dubbel diep
moest treffen.
Inderdaad laat zich de indruk door het
bericht van de ramp te Londen gemaakt,
beter gevoelen dan beschryven.
Men kan zeggen dat de indruk verplet
terend was, maar dit krasse woord is nog
te zwak. Men scheurde elkander de bulle
tins der bladen uit de handen, men das
eerst, gretig en dan langzamer, elk woord
spellend, de jobstijding over, om ten slotte
het blad met een krachtigen vloek ineen
te frommelen. Op de straten vormden zich
groepjes, die met toornige stem het be
richt bespraken. Enkelen schimpten op de
Regeering die zoo lang draalde met het
zenden van troepen.
Het bericht dat generaal Buller ver
sterkingen zijn toegezegd, vermocht de
stemming niet te verbetereneen orkaan
had den mist van leugen en bluffery weg
gevaagd, men zag den waren toestand in.
En zoo ingrijpend was de tegenstelling
tusscben de >overwinning" van gisteren
en de ramp van heden, dat het bericht
dat de Boeren duizend man hadden ver
loren botweg voor ODzin werd verklaard.
Dag voor dag zullen nu het verdwaasde
deel van het Britsche volk, dat den oor
log toejuichte zonder te weten wat het
deed, de oogen opengaan. Zeer terecht
zegt de »Vos8, Ztg."
»Generaal White met zyn troep solde
niers stoot het hoofd tegen de liefde der
Boeren voor de vrijheid en hun land. De
Boeren vechten met den moed der twij
feling, zij weten dat aan hun lot nauw
verbonden is het lot van geheel Zuid-
Afrika. Hat is woarlyk groot zulk een
vast vertrouwen te hebben als de Boeren
en het lied »Een vaste burcht is onze
God" heeft sedert den hervormiugsoorlog
een beteekenis gekregen die niet onder
schat mag worden. Het oude lied zal
nu menigeen, die wellicht in het geloof
was verslapt een steun en een troost in
het leven worden.
»Het is waar, dat voor Ladysmith het
laatste werk nog niet gedaan is. Nog zjjn
moeilijke dagen te wachten, maar het zal
den Éngelschen nooit gelukken de Boeren
te onderdrukken en Chamberlain en Rhodes
die het meest vredelievende volk der aarde
tot den oorlog hebben opgehitst, zullen
zich voor het Britsche volk te verantwoor
den hebben."
De tijd zal voorzeker eenmaal komen
dat heel het Britsche volk zal weten welk
een vloek Chamberlain en Rhodes hebben
gebracht over den Britschen naam en over
de Britsche machtde tyd zal komen dat
geen Britsche vlag meer zal wapperen
boven Zuid-Afrikaauschen grond, gelijk de
Union Jack ook is verdwenen van Ameri-
kaanschen bodem. En dat zal het werk
zyn van Chamberlain en zyn kliek.
heeft verklaard »Geen militair zou eenige
verontschuldiging in kunnen brengen, als
hij zijn troepen zoo ver vooruit zond, dat
zij vau de hoofdmacht zouden kunnen wor
den afgesneden."
Een Engel8ch militair oordeel.
De »Westminster Gazette" trekt in een
hoofdartikel, gelyk onze lezers weten, te
velde tegen de menschen die zouden wil
len, dat generaal Buller nu met zjjn leger
naar Natal zou gaan om generaal White
bij te staan. De redactie meent, dat de
Engelsche troepen in Natal zoo goed mo
gelijk zich verdedigen moeten en dat zjj
vanzelf geholpen zullen worden, als gene
raal Boller den hoofdaanval door het zui
den van den Oranje-Vrijstaat heen leidt
De Boeren zullen dan een groot gedeelte
van hun troepen aan Natal moeten ont
trekken.
De militaire medewerker van het blad
wjjdt aan de gevolgen van de overwinning
der Boeren een beschouwing. Hjj is van
oordeel, dat generaal White Ladysmith
niet dadelijk ontruimen zal, en wel om de
■olgende redenen
Sir George White heeft, schrjjft hy,
nog negen of tien bataljons infanterie, zes
dertig kanonnen misschien negen
stukken meer, daar wij gehoord hebben
dat onlangs anderhalve batterij te Durban
aan wal is gezet en drie regimenten
en twee eskadrons cavalerie tot zjjn be
schikking; daarom houden wy het ervoor
dat hij, zoolang hjj zorg draagt, geen on-
noodige gevaren te loopen, en strikt ver
dedigend te werk gaat, zijn positie zal
kunnen handhaven gedurende de drie we
ken of zoo die moeten voorbijgaan, vóór
hij versterkirg kan ontvangen, of vóór
men de op hein geoefende pressie kan
verrichten, door de Boeren ergens andera
aan te vallen Men kan elk oogenblik het
bericht verwachten dat de telegraafdraden
zjjn doorgesneden, en dat Ladysmith geïso
leerd is, maar zoolang gevaarlijke avon
turen, als aanleiding- hebben gegeven tot
de laatste ramp, vermeden worden, zullen
de Eug. troepen het wel uit kunnen houden.
Mocht besloten worden tot een aftocht,
dan begrijpt de medewerker van de >West-
minster Gazette" niet, hoe men de groote
militaire voorraden te Ladysmith mee zal
kuDnen nemen. Het zal onmogelijk zijn
om ze de twee mjjlen ver te brengen, die
het spoorwegstation vandaar ligt, daar
men zich daarbjj zou bloot stellen aan het
ver dragende geschut van de Boeren, ter
wyl de vernieling of het in den steek laten
van die voorraden de operaties van de En
gelschen ernstig zou bemoeilijken als de
versterkingen aankomen of de opmarsch
weer begint. Bovendien, zou het onmoge
lijk blijken het marinegeschut weg te krij
gen, dat te Ladysmith gebruikt wordt.
Ofschoon bet belachelijk is om aan tene-
i, zooals in sommige kringen gedaan
wordt, dat deze stukken zesduims snel
vuurkanonnen zouden zyn van een van de
nieuwe kruisers, daar geen schip met deze
kanonnen de plaat te Durban zou kun
nen oversteken, en het wegajorren en mon-
teeren van deze stukken te Ladysmith
weken zou duren, en men daarvoor te
weinig hulpmiddelen in de kolonie heelt,
is het toch zeker dat men twaalfpon
ders van de marine zou moeten achterla
ten bij een aftocht waarbjj men tegenover
een veel talryker vyand zon staan.
De terugtocht zelf zou een tameljjk ge
waagde operatie zjjn. Sir George White
kan er bezwaarlijk op rekenen evenzeer te
zullen boffen als generaal Yule, en de
Boeren zouden zeker de Engelschen in
hun flanü vallen en hen met de volhar
ding van bullebjjters aanvliegen langs den
geheelen, twintig mijlen langen weg tus-
schen Ladysmith en Colenso. Behalve de
spoorweg die deze plaatsen verbindt, zijn
er twee wegen. De oude weg, die een
wijdere kromming maakt naar het westen
van den spoorweg, loopt door een nauwen
en met hoornen begroeiden pas, zeer ge
schikt voor de taktiek van de Boeren.
De andere weg loopt ten oosten van den
spoor, dien hjj te Nelthorpe snjjdt; hjj
loopt door het opon veld, waar de Engel
sche cavalerie de handen vrjj zou hebben.
De Toegela kan men op vele plaatsen door
waden. Er is geen goed verdedigbare stel
ling aan haren zuidelijken oever. Zoo is
de tegenwoordige toestand.
De Engelschen verbazen zich er over,
hoe het mogelijk is, dat twee bataljons
door de Boeren konden worden gevangen
genomen.
»Ik vrees, dat er ergens een ernstige
blunder heeft plaats gehad," zegt een voor
naam Engelech officier. >Het schijnt on
verantwoordelijk, dat de twee regimenten,
welke door de Boeren gevangen zijn ge
nomen, afgescheideu konden raken van de
hoofdmacht, voornamelijk als er een aan
zienlijk leger tegenover hen stond."
Luitenant-generaal Chamier, wiens zoon
commandant is der artillerie te Kitnberley,
Wij ontvingen gisteren de post uit Trans
vaal. Deze berichten loopen tot den 9en
October, dus twee dagen vóór de verzending
van het ultimatum.
Aan de Transvaalsche >Volksstem" en
de »Randpoat" ontleenen wjj de volgende
berichten.
Verecheideno Regeerings- en Z.A S.M.
ambtenaren, die geen verlof konden krij
gen om naar de grenzen te trekken, heb
ben dit toch gedaan en aldus hunne
posities in de waagschaal gesteld.
Dinsdag 3 Oct. vertrok weer een
buitengewoon groot getal personen met
den Kaapschen trein. De menschen klom
men op de dekkleeden der goederenwagens,
waaronder andere passagiers reeds hadden
plaats genomen. In sommige open goede
renwagens bevonden zich over de honden!
menschen die te dicht op elkander gepakt
waren om zicli te kunnen bewegen. Eenige
ruwe individuen veroorzaakten wat wan
orde. De trein moest zonder de bagage
wagens gaan, zoo lang was hij. In het
geheel vertrokken ongeveer 2000 passa
giers. Ongeveer 100 moesten achterbljjven.
Men vocht om een plaatsje.
In het geheel vertrokken Dinsdag van
Johannesburg naar het buitonland 3700
personen.
De Spoorweg-Maatschappij is deze week
begonnen met het laten loopen van vier
tremen per dag uit Johannesburg naar
Kaapstad.
De 8luiting8rede van president Krijger.
In de laatste zitting van do beide Volks
raden op 2 October gehouden, waren slechts
14 leden aanwezig. Dc overigen waren reeds
naar het oorlogsveld vertrokken.
De voorzitter wees er op, dat de zitting
der Volksraden ditmaal om zeer buitengewone
reden geschorst wordt, zooals in 1890 ge
schiedde.
De staatspresident Kruger noemt daarna
hot woord. Alle aanwezigen staan op. Het
is doodstil in dc zaal als de president mot
bewogen stem, doch met diepe overtuiging
zegt:
Zooals reeds gezegd is, zjjn de beido Volks
raden nooit onder zulke buitengewone om
standigheden verdaagd. Alles dreigt nu op
oorlog cn waarom Omdat de leugengeest de
overhand genomen heeft tot in verschillende
landen. Omdat dit volk
geen eigen regeering mag hebben.
Ik moet het dankbaar uitspreken en ieder
zal hot moeton erkennen, hoe de Heer het
volk in dit land geplant on tot hiertoe ge
leid heeft. En al komen ook duizenden op
ons af, zoneter Zijn wil zullen wjj niets be
hoeven af te geven, van wat de Heer ons
heeft geschonken en wat wjj alleen aan Hem
donken. Laten wjj dan onzo gebeden tot Hom
opheffen cn tot Hem bidden. Hij zal de Be
slisser zjjn en zjjn beslissing zal nooit op leu
gen zjjn gegrond, doch op recht en waarheid.
Spreker wjjst er dan nogmaals op hoe de
Transvaal na de retrocessie de vreemdelingen
gelijk wilde stellen met de Rnrgers van het
land, niettegenstaande de conventie hun geen
politieke, doch slechts handelsrechten ver
zekerde.
De Britten lieten zich echter bjj don Brit-
sohen Agent rogistreeren cn later, toen zjj
werden opgecommandeerd, weigerden zjj mede
te gaan en wilden dus geen lief en leed met
de Burgers doelen. Wjj hebben hen toen
vrij laten bljjven.
Wjj weten voor God, dat wjj alles gedaan
hebben om hun het stemrecht te geven en
daarom steunen wjj vrjjmoedig op onzen Heer.
Hjj zal de beslisser wezen. Laten wjj bidden
en bljjven bidden, dat hjj ons bestuurt en al
komen dan duizenden, dan zal Hjj voor recht
cn gerechtigheid optreden, totdat wjj gehool
cn al ontslagen zjjn van Engeland.
Spreker raadt de leden aan Ps. 118 7
to lezen.
De Heer zal met ons strjjdcn en als Hjj
inet ons is, wie zal dan tegen ons zjjn
Wjj moeten strjjdend steeds onzo gebeden
tot hem opzenden.
Ik wil niet van den
Vrijheidsoorlog
spreken, doch zie bjj den Jamcson-intocht.
Duizenden kogels en bommen hebben zjj op
onze macht afgezonden en slechis drie van
onzo mannen zjjn gevallen en over de hon
derd van den anderen kant. Dit is een be-
wjjs, dat God alleen de kogels bestuurt. Toen
ook heeft Hjj ons gespaard om te toonen, dat
Hjj dc Bestuurder is van de wereld en nie
mand anders.
Geen applaus of geroep onderbrak deze
rede, waarin de machtige overtuiging sprak
van den President. De leden luisterden ern
stig toe in het volle besef van de waarheid
dezor woorden.
Uit een part. brief van eeu dame
aan familie in Holland
Pretoria, 1 October.
Gisteravond was het, zooals trouwens den
geheelen dag een verbazende drukte aan 't
station, waar zoowat iedereen te vinden ia
natuurlijk. Het laatste gedeelte veldtelegra-
pbie en een groot aantal Belgen.
's Middags was ik nog in een Belgischen
winkel geweest om een pakje voor H. en
werd ik nog dood bedaard geholpen en 'savonds
zie ik den patroon cn 't heele personeel ge
wapend en geheel uitgerust klaar staan aan
't station om te vertrekken. Do aanzegging
gaat ook vrjj wonderljjk. Op straat wordt
iemand even door een veldkornet gezegd, dat
bjj over 2 uur te zorgen heeft dat hjj klaar
staat I Tegen morgenavond zie ik er een
beetje tegen op om naar den trein te gaan,
daar er dan zooveel kennissen vertrekken.
Vanavond komt K. die onlangs geruimen tjjd
bjj ons gelogeerd heeft soupeeren, misschien
wol voor 't laatst, dat vind ik een akelig
idee 1 Vaudaag hoor ik natuurljjk maar weinig,
alleen dat do civiele hoven al gesloten zjjn;
waarschijnlijk gaan de wrinkels ook, daar de
bedienden opgecommandeerd worden of als 't
Engelschen zjjn, cr nog gauw van door gaan.
De slager laat kalm maar niet meer hooren
ou ik stuur de meid maar om vleesch van
morgen kwam zjj daar en de heele winkel
waa leeg, want de Boeren hudden alles mee
genomen. 't Is hier nu echt een verwardo
boel tegenwoordig.
Het Gouvernoment hoeft beslag op de
Z.A.S.M. gelegd, zoodat alle treinen voor het
vervoer van de troepen gebruik worden. Af
en toe gaat er eens een personentrein naar
do Kaap, waarvan de beestenwagens vol zit
ten mot lstc klussu passagiers. De meeste
monschon zie je dan ook 3 u 4 uur wachten,
voor zo weg kunnen.
Maak u over ons vooral niet ongeruBt
voorloopig en n weet de reden, als u do
eerste mails geen brieven krjjgt.