baar bij firma G< br. van Cloef. te 'b Gra
ven hage aanw. 14 Dec. nam. 1 ure; inl. te
bekomen by den lioofding. Kemper te Haarlem,
bij den ingen. YVytenhorst te Hoorn en by
den opzichter Van der Ley te Enkhuizen.
8 December. P urmerend, 2 ure.
De architect H. P. van den Aardweg, ten
zijnen kantore Het amovcercn van ccn liout-
looda en bet bouwen van een dubbele hout-
loods, lang 30 M., breed gezamenlijk 19 M.,
voor rekening van de firma H. Brantjcs en
Zoon, op eeu terrein by den houtzaagmolen
aldaarbestek en teckcuing zyn bij den archi
tect te verkrygen.
14 December. Haarlem, 11 ure.
Het Ministerie van Waterstaat, H. en N-,
aan het gebouw van het prov. bestuur: hot
leveren on plaatsen van meerpalen langs het
N.-Hollandsch kanaal, bogr. f 3060bestek
No. 188, ter lezing aan genoemd ministerie,
aan de lokalen der prov. best. en is te bek.
by gebrs. Van ClooflT, to 's Gravenhage, aanw.
7 Dec.inl. te bekomen bij den hoofd-ing.
Kempor ald., by don ingen. Galand to Alkm.,
alsmede by den opz. Glausing to Willem-
sluizen.
16 Doe. II a n r 1 o m, 10 ure. De genie,
op het bareel Kinderhuis vost 17hot vor-
breeden en verbeteren vun oen weg over een
gedeelte van «Ion Lagen dyk onder Uitgeest,
begr. f5000, onder liet beheer der genie ald.;
bestekken van af 6 Dec. voorwaardelijk ver
krijgbaar by do genie, en van afdiendagter
lezing op gen. bureelinl. by de geniebil
jetten inz. uiterlijk 15 Dec. vóór 3 u. 's nam.
28 December. Haarlem, 11 ure.
Het Ministerie van Waterstaat enz., aan 't ge
bouw van hel prov. bestuur: het bouwen van
een telegraaf- en telephoonkantoor met boven
woning in den Zaandammerpolder bewesten
de Hembrug, beboorendo tot de werken van
het Noordzcekunaal, bogr. f 12,000 bestek
201 na 14 Dec. ter lezing aan het gebouw
van gen. ministerie, aan de lokalen der prov.
besturen en is togen betaling te bekomen by
de firma Gebr. van CloefT, to 's Gravenhage;
aanw. 21 Dec., 's nam. 12 ure, te beginnen
aan de Hembruginl. by den hoofdingenieur
Kemper to Haarlem, by den ingen. van Oordt
ts Amsterdam en by don opz. Helmers te
Beverwijk.
Marine en Leger.
Met ingang van 6 Dec. overgeplaatst van
H. M. Wachtschip te Hellevoetsluis op de
„Marnix*, de scrg.-stoker D. de Klerk.
Toegekend de kleine gouden medaille voor
36*jarig«m eerlijken en trouwen dienst aan
schipper C. J. F. Denkerdo zilveren me
daille voor 21-jurigen eerlyken en trouwen
dienst aan den Scbry ver-majoor by 't K. Insti
tuut van de Marine T. Bicgel.
Overgeplaatst van de Kweekschool voor
Zeevaart te Leiden op H. M. Wachtschip te
Willemsoord de bootsman v. k. M. J. van
der Welle.
Hr. Ms. pantserdekschip .Friesland* is,
volgens by bet departemeut van Marine inge
komen bericht, aan de Delagoa-baai aange
komen.
Stoomvaartberichten
Het stoomschip .ÓCHgaran'', vertr. 2 Dec.
van Rotterdam naar Java.
Het stoomschip .Tolamon', naar Amstcrd.,
pass. I Dec. Perim.
Het stoomschip „Java*, naar Amsterdam,
vertr. 29 Nor. van Padang.
Het stoomschip .Koningin Wilhelmina*, naar
Amsterdam, arriv. 2 Dec. te Suez.
Het stoomschip .Koning Willem I*, arriv.
2 Dec. van Amsterdam te Batavia.
Het stoomschip .Burgemeester den Tex*,
naar Amsterdam, vertr. 1 Dec. van Padang.
Het stoomschip „Prins Willem III', van
Amsterdam, pass. 2 Dec Dungcness.
Het stoomschip .Prins Hendrik», van Am
sterdam, pass. 2 Dec. Gibraltar.
Het stoomschip .Prins Alexander* arriv.
4 Dec. van Batavia te Amsterdam.
Marktberichten.
Alkmaar, 2 Doe. Aangevoerd 6 paarden
f 50 a 80, 5 koeien en ossen f 120 a 180,
24 nucht. kalv. f 8,— a 16,270 magere
schapen f 10, a 22,56 magere varkens
f 10 a 14,6 bokken en geiten f 3.tt
6.204 biggen f 5,a 7,boter per P.
I 0.50 a 0.60, aangevoord 3994 pond, kipcicren
f 1.25 a 1.50 p. 25, eenden dito f 0.— per 100.
0 lammeren f a 3 kleine bokjes f 1.50
a 2.50.
Visscherijberichten.
Nieuweiliep. 1 Dec. Aangebracht door 145 konlert
10 tot 30 tongen p. 60 a 60 e«nt. 10 tot 00 mal
aria». tongrn p. al. 30 35 cent, 10 tot 80 klein<
tongen p. »t. 12 16 cent, 14 tarbotten p. at. f 0 a
f 8. 2 tot 15 roggen p. at f 1,16 a f 1,25, 2 lot 10
■and kleine achol p. m. f 2,60 f 3.60, 1 tot 4 mand
achar p. m. f 1,60 f 1,76.
9 Dec. 40 kordera met 10 tot 80 tongen p. et. 60
70 cent, 20 tot 60 middelt». tongen p, st. 30 a 40
eent, 10 lot 100 kleina tongen p. at. 12 a 16 cent, 3
tarbotten p. at f 6 f 7. 2 tol 10 roggen p. at. f 1,80
u 1,50, 1 tot 6 mand kleine aebol p. m. f 2,10 a
f 3, enkele manden schar p. m f 1,50, 10 mand grootc
schol p. m. f 10 li f 12
4 Dec. 8 UI haring per Ul t 4 a f 4,50, 80 mand
kleine haring per mand f 2 a f 8.
6 Deo. e.m. 8 uur. NieU binnen.
362,te Staats-Loterij.
Trekking van Muundag 4 December.
No. 2092 f 2000. No. 938 f 1500. No.
6901 on 20461, ieder f 1000. No. 257 en
15865, ieder 1 400. No. 14070 en 14118.
ieder f 200. No. 2216, 5088, 8174, 10597
en 19566, ieder 1 100.
Burgerlijke Stand gem. Helder.
Van 1 tot 4 December.
ONDERTROUWD: H. K. W. Unpchmidt en E. P
NjjUnd. f- O. Mierelra cn H. Sigitf.
BEVALLE.S G. Decker geb. van Oei, <L K Slin
gerland geb. Koger. d. IJ IJoaterhont geb. van der
Aieolcs, i. A G. M Harten .eb. Grcaibugsen, d J
P. de Brein geb. Moelea, d. T. 11. kltia geb. Racn-
dert, d.
OVERLEDEN: J. Ma». 12 j.
Burgerlijke Stand, gemeente Texel.
Van 25 Nov. tot 1 Dec.
ONDERTROU W D Geene.
GETROUWD: Willem Alexander Paul
Frederik Lodowyk Koning (den Burg) cc
Jannetje vun Ht-yningon Klinkcrt (Oudeschild).
GEBOREN: Cornolit d. v. Jacob Eelman
en Cornelia do Ridder (do Westen) Jan z. v.
Pieter Brouwer on Cornelia Catharina Daalder
(Oosterend).
OVERLEDENGeene.
Burgerlijke Stand v-m Wieringen.
Gedurende do maand November 1899.
ONDERTROUWD en GEHUWD: Nan
Koorn en Kryntjo Spaans.
GEBOREN Jacobus, zoon van Simon Mul
der en Maartje Klein. Nan, zoon van Cornelis
Mulder en Grietje Mulder. Geertje Gatharina,
dochter van Jan do Vries en Anlje Bais.
Wilhelmina, dochter van Jun Nttmeijer on
Hendriktje Engel. Simnn, zoon van Dirk Lont
en Maartje de Jongli. Gornelis zoon vun Evert
Bais en Maartje Dtiinkor. Reinonwtje, dochter
van Jacob Lont on Maartje Klein.
OVERLEDEN: Grietje Mulder, 74 jaar,
weduwe vau Albcrt Veerdig. Dirk Smit, 87
jaar, ongehuwd.
AAN TRANSVAAL!
Daar zwelt een volk in trotschen glans
Van stygend overmoed
Daar vlecht een hand de lauwerkrans,
Gedrenkt in heldenbloed
Door vuigen dorst naar goud gekneoht,
Heft zich do dwingelandij,
Vertrapt onschendbaar heilig recht
In schuld'ge hoovaardy.
Transvaal, o naam vol eenvoud,
Vol broedertrouw cn deugd,
Brcedstralcnd in uw mannciunood,
Doorgloeiend reeds uw jeugd,
Als straks een rouzentijger,
Getergd, zich nedcrligt,
Uw leeuw, in bloed gebroken,
In wanhoop nederzwicht,
Wie dan steunt nog uw fierheid,
Terwyl uw gral zich spreidt
Hoog troont uw God, uw Wreker,
In volheid van Zyn kracht,
De Souvereine Heorscher,
Die schikt de wereldmacht.
In schittering van glorie
Stelt Ilij dat klein Transvaal
Tot wcnt'ling der historie
Hem is de zegepraal.
Grave. A. Debeye.
Uit de Kinder - cantate
liet kiint nïicolaasfrest".
(Woorden van Ant. L. dr Rot».)
Er leefde, lang geledcu,
Een bisschop, rein van zeden,
Een hoog eerwaardig man,
Een best en needrig man
Zyn kromstaf was van cederhout,
Zyn myter klinkklaar goud.
Toch was hij niet tevreden,
Die allerbraafste man
Maar, gy raadt vast de reden
Er niet gemakklyk van.
Het was zyn vrome wensch,
Dat nooit een enkel mensch
Ellende had of smarte,
Of kommer droeg in 't harte.
En meer geluk en blyder vreugd
Moest ook het deel zyn van do jeugd.
En waar 't ulevel niet kon zyn,
Gaf hem dat zorg en pyn.
Hij schonk don arme dek en kleed,
Een brood aan elk, die honger leed
Hy hielp, zooveel hy helpen kon,
Waardoor hy aller liefde won,
En meisje en knaap met blyden lach
Hem groetend op plein en straat,
Als zy den grjjsaard naad'rcn zag
In prins'Iyk kerkgewaad.
Zoo bracht hy troost en zegen,
En hulp in veler nood,
Totdat hy, hoog van jaren,
In vrede d'oogen sloot,
Zyn graf' werd door de jeugd met bloemen,
Met witte rozen o verspreid,
En tranon, louter dankbaarheid,
Heeft weeuw en wees om hem goschreid.
Men bleef zijn naam met eerbied noemen,
En d' eed'le bisschop Nicolaas
Ontving de heil'gen titel
Van Sinterklaas.
Een schoenmaker werkte zoo hard
Zoo hard voor zijn brood
Toch zat hy in nood,
En dat deed hom zoo'n smart.
En dat bleef hem zoo hind'reo
Voor vrouwlief en kind'ren.
En hy zuchte zoo menigkccr.
Bij 't kloppen van 't leer .Och, lieer!"
En langs zijn huisje, 's avonds laat,
Daar ging de bisschop over straat
Hy hoorde 't klagen van den man,
En werd er diep getroffen van,
10n, zonder dat het iemand zag.
Kwam dra zyn geldbeurs voor den dag,
En zacht, onhoorbaar, gleed die toen
Door 't open venstertje in een schoen.
De bisschop sloop in 't duister voort,
En do arme man had niets gehoord.
Maar d' anderen morgen, nis hy vroeg
Wefir op het harde leder sloeg,
Wat schrik en vreugde, won hy zag,
Dat in een schoen een goudbeurs lag
Bekend maklng
De aandacht van het publiek wordt
er op gevestigd, dat frankeerzegels,
briefkaarten en briefomslagen van
vroegere uitgiften dan van 1898/99, voor
zoover die niet vroeger zijn ingetrokken,
met ingang van 1 Januari 1900 buiten
gebruik zijn gesteld en dus, na
dien datum waardeloos zijn voor de
franksering van brieven en andere stukken.
brieven en andere stukken, geheel of
gedeeltelijk met die zegels gefrankeerd en
op of na 1 Januari 1900 ter post bezorgd,
worden derhalve als ongefrankeerd
of onvoldoende gefrankeerd be
schouwd en met het verschuldigde port
belast.
De bovenbedoelde frankeerzegels, brief
kaarten en briefomslagen worden na 1
December niet meer uitgegeven en kunnen
na 1 Januari tot I Juli aanstaande tegen
frankeerzegels, respectievelijk briefkaarten
en omslagen van gelijke waarde der uit
giften van 1898 en 1899 worden Inge
ruild
Vervolg der berichten.
Het Eng. stoomschip »Maitland"
heeft causie gesteld en is Zondag van hier
vertrokken.
Hedenmorgen werd aanbesteed, door
den kapitein van Voeding, ten behoeve der
menage van het korps Mariniersdo le
vering vun verscb Vleesch, Worst en Spek.
Ingekomen 9 biljetten, als volgt
Soepvlcrscli, minst* inschrijver W. J. Oo«-
tenbrug 1"0.3-4 runderlappen, dezelfde, f 0.50
gehakt, dezelfde, f 0 45ragout, dezelfde,
f 0.47 rundvet, dezelfde, f 0.44runderkop
pen, dezelfde, f 1.50 en Korvcr en Kussen
f 1.50rollade, dezelfde, f 0.54 en dezelfde
f 0.54gehukt, C. Goes f 0.48, G. do Beurs
f 0.48 cu J. <lc Beurs Pz. f 0.48spek, G.
Rademakor f 0.42, Korver en Kosson f 0.42
en J. do Beurs 1'z f 0.40 en f 0.54 carbo-
nadc, G. Goes f 0.48; saucis, W. J. Oosten-
brug f 0.46; worst, dezelfde f0.46; varkens
koppen. Korver en Kossen f 0.25 per k.g.
reuzel, W. J. Oostenbrug f 0.14.
Alles per K.G.
Tot kerkvoogd der Ned. Herv. Gem.
Huisduinen is herkozen de br. T. Troost
en in plaats van wijlen den hr. J Kwant
is gekozen de br. KI. Hoogschagen.
Tot Notabel is herkozen de br. R. Del ver
en in plaats van den hr. J. de Vries is
gekozen de hr. C. A. Gregoor.
Transvaal-avond Wormser.
Naar wij met ingenomenheid vernemen,
heeft zich alhier eene commissie gevormd,
met het doel hier eeu Transvaal-avond te
organiseeren, waaraan de heer J. A. Worm
ser te Amsterdam, welwillend zijne mede
werking heelt toegezegd. De heer Wormser,
misschien is het velen der lezers niet on
bekend, maakt zich verdienstelijk door in
verschillende steden eene improvisatie te
houden over toestanden in de Boeren-
Republieken, waarop in deze dagen aller
oogen zijn gevestigd Metgeen door hem
gesproken wordt, wordt meer aanschouwelijk
gemaakt door tal van lichtbeelden die hij
achtereenvolgens de revue laat passeeren, en
waardoor men een juist inzicht krjjgt in
het leven en de zeden der Boeren. Dit
heeft daar, waar de heer Wormser optrad
zoo verbazend getrokken, dat hij overal
voor uitverkochte zalen sprak. 0. a. was
dat het geval te Amsterdam, te Alkmaar
en te Goes, waar omtrent wij in de bladen
hetcen en ander vermeld vonden.
Waar op een dergelijk succes valt te
wijzen, mogen wij verwachten dat een der
gelijke Transvaal-avond ook hier wel zal
trekken, temeer daar de opbrengst geheel
ten bate van onze Afrikaansche stamver
wanten komt. Deze Transvaal-avond is
bepaald op Donderdag 14 dezer, in «Tivoli".
In ons volgend nummer zullen wij daarom
trent waarschijnlijk meerdere bizonderheden
kunnen uiededeelen.
De commissie, die dezen avond voorbereid,
is samengesteld uit de heerenC. Adri
aanse, W. S. J. Beek, Jb. Bakker, H. G.
Bischoff, F Boon, J. Dekkers, P. Doore-
waard, C. S. Jaring, G E. Kloosterhuis.
W. H. König, P. Kramer, S. K. Luijtzen,
J. P. Radius, L Rumpff, S. Schellinger.
M J. Schouten, S. Schraa en M. J. Wallast
Bij een familielid alhier, is een
brief ontvangen, afgezonden 18 October
uit Greytowu (Natal) door C. Bommel.
In dezen brief beschrijft hij zijn toestand
Op hartroerende wijze deelt hij mede, dat
hij bij de Engelschen als soldaat zal worden
ingedeeld en tegen land en kerk zal moe
ten strijden, maar nooit wil hy een land
verrader worden Deze brief zal, meent
hij, de laatste zyn en vraagt voor hem te
bidden, want deze oorlog is verschrikke
lijk, geen levens worden gespaard.
Bommel is hier geboren en was vroeger
iu het algemeen Weeshuis alhier. Hjj is
thans eenige jaren in Natal, vóór dien tijd
verbleef hy 8 jaren in Zuid-Amerika.
De Nederlandsche Tooneelvereeniging
van Amsterdam gaf gisterenavond in «Ti-
voli" voor een talrijk publiek een voor
stelling. Opgevoerd werd het uit het Duitsch
vertaalde blijspel »De zonzij van't leven."
Op vroolijke wijze wordt in dit stuk aan
getoond, dat men door het najagen van
allerlei vermaken en genietingen en door
op grooten voet te leven nog geen duurzaan)/
geluk geniet, maar dat dit eerst verkregen
kan worden, als men een werkzaam en
nuttig leven leidt Tal van aardige toonee-
len en verscheidene leuke gezegden komen
in dit stuk voor, die door het uitmuntende
spel der artisten goed tot hun recht kwa
men. Allen, zonder onderscheid, hebben
naar ons oordeel dan ook hunne rollen
goed weergegeven. Dit blijspel werd
voorafgegaan door een Comédie in 1 be
drijf getiteld Kleine geschenken", dat
door den heer A. Faassen Jr. en Mevr.
W. Schwab zeer verdienstelijk werd ge
speeld.
„Koophandel".
REVAL, 28 Nov. Door den westelijken
storm, die alhier woedt, is zooveel zand aan
gespoeld, dat de negentien voet diep lig
gende Nederlandsche bark «Koophandel,
nog slechts negen voet water om zich
heeft. Men vreest dat het schip door den
zwaren zeegang gebroken is. De equipage
bestaat uit kapitein Ekamp en twaalf man.
Wegens de hooge zee kon de reddingboot
het station Brigitten niet verlaten. Kapi
tein Ekamp, die aan land wilde gaan om
het vereischte in zake de berging van het
schip te bewerkstellingen, verliet het schip
daarom in eigen bootdeze werd echter
op strand geworpen.
Twee van de druipnat aangekomen ma
trozen worden te Brigitten verpleegd, ter
wijl de kapitein met den anderen matroos
zich naar de stad begaven naar de Neder
landsche consul, die zich hunner aantrok.
Bij den aanhoudenden westelijken storm
is het schip van landzyde onbereikbaar en
kan ook de zich nog aan boord bevindende
equipage het «chip niet verlaten.
Een hier ontvangen brief meldt echter
dat de geheele equipage gered is.
Tot directeur van het postkantoor
te Behagen is benoemd de heer W. F. L.
Oudenhoven, thans te Heemstede.
Er zullen verschijnen twee Neder
landsche liedereu met klavierbegeleiding,
muziek van den beer S. Vlessing Phz. en
woorden van den heer W. Metz Tz. Deze
uitgave zal geheel ten voordeele zyn der
Boeren van de Z.-Afr. Republieken en als
zoodauig verdient dit plan ongetwijfeld
aller belangstelling. De prijs dezer liederen
zal zijn 35 cent.
Wieringen.
Beroepen als predikant te Oosterland alhier,
den heer M. Jongebreur. cand. t. d. H. Dienst
te Ouderkerk a. d. lJsel.
Te Wieringen tal a. s. Vrijdag in 't
hótel van den heer C. Koorn te Hypolitus-
hoef een vergadering plaats hebben van de
Ned. Visschery-Vereeniging, afd. Wiaterland.
De Nederlandsche Visscherij-Verceniging in
ons land is een hoogst nuttigs instelling. In het
belang van dete groote tak van bedrijf is reeds
veel door haar gedaan. Het is dan ook zeer
aan te bevelen, dat de visschers allen ter ver
gadering komendoor goede bespreking onder
ling is bet daar alleen mogelijk voor taken, die
men verkeerd acht, deze terverbetering voor
to dragen.
Zie de annonce in deze courant.
Vrijdagnacht bemerkte een koffiehuis-
honder, wonende op de Korte Hoogstraat no.
20, te Rotterdam, dat er een erge brandlucht
kwam nit het huis naast het tyne, waarin de
firma A. Goster, handelende in instrumenten
cn verbandmiddelen, is gevestigd. De bewaking
van dat huis is toevertrouwd aan S. Scheller,
in de Mauritsstraat woonachtig. (De beide
firmanten wonen aan den Bergweg.)
Do caféhouder waarschuwde de politic, en
spoedig bevond de brandweer zich voor het
bewuste huis.
Op het herhaald bellen der politie kreeg
inen geen antwoord en daar er een vrij dikke
rook zichtbaar werd, was men reeds voornemens
zich met geweld toegang te versclmlTon, toen
len laatste de deur geopend werd cn de waker
verschoen. Niemand anders was er in huis op
dat oogettblik. Brandweer en politio doorzoch
ten nu liet geheele huis, en zóó kwam men
tot du ontdekking dat in een zijvertrek van
den kelder, waar zakken met hout, stroo cn
papier lagen, brand geweest was. Die brand
was echter ook reeds weder gcbluscht.
üo waker SoJu ffer, die zich zeer geagiteerd
toonde en allerlei onzinnige en verwarde ant
woorden gaf, wilde er maar niet van hooron,
dat er brand geweest moest zyn in huis, niet
tegenstaande do rookwolken nog duidelijk
zichtbaar waren. Zelfs toon do hoofdman de
lieer W. Veder, hem op de gevonden gebrand
hebbende stoffen opmerkzaam maakte, wilde
hy nog aan geen braud gelooven.
Zyno verdachte houding gaf den onder-in
specteur Heuff aanloiding em hom mode te
ueineu naar het politiebureau.in de Pan wen
stee», daarby het huis waar de brand geweest
was, onder politiebewaking latende.
Inmiddels was ook de commissaris van politie
de heer J. Don, met bet voorgevallene in kennis
gesteld cn aan het politiebureau in de Pauwen-
steeg verschenen, waar de onder bewaking
gestelde waker een langdurig verhoor had te
ondergaan. Tenslotte bekende hy den brand
in den kelder gesticht doch later, toen hy on
raad hoorde, en >loor het bellen gewaarschuwd
werd, ook weder met emmers water gebluscht
te hebben. Hij verklaarde voorts tot deze
brandstichting te zijn overgegaan, daartoe aan
gelokt door de belofte van zijn patroons dat
zij hem f100 zouden geven, indien hy den
ganschen boel in den brand stuk. Pertinent
bleef hy volharden bij deze verklaring, hetgeen
ten gevolge had, dat de politie de beide heeren
Goster en den 21-jarigcn zoon van een hunner,
mede in den winkel werkzaam, aan voormeld
politiebureau ontbood, waar allen afzonderlijk
gehouden en verhoord werden. Beslist heetten
zy de zware beschuldiging van den waker
liegen, en by dat verhoor kwam aan hot licht,
dal er tusschen de heeren Costsr en dien
waker, die een familielid van hen is, eene
minder vriendschappelijke verhouding bestond.
Voorts nam de heer Don het geheele personeel
van de firma Goster, waar het op het oogenblik
in verband met de groote verzondingen van
verbandmiddelen voor het Roode Krnis, zeer
druk is, in verhoor, doch allen waren geheel
on kondig van het voorgevalleno.
Daar uit de verhooren, die een groot deel
van den nacht en den voormiddag in beslag
namen, niets ten nadeele van de heeren Costor
bleek, en e i niets aan het licht brachten wat
de beschuldiging door den waker uitgebracht,
kou staven, werden die heeren weder vry ge
laten. De waker, die erkende de brandstichter
te zyn, is in bewaring gehouden.
Do justitie is terstond van het voorgevallene
in kennis gesteld.
Ook de waker van de firma Gebrs. Coster
is weder vrij gelatep. Men meent to moeten
aannemen dat 'smaus geestvermogens gestoord
zyn en hij in eeu vlaag van verstandsver
bijstering den brand gesticht heeft.
De heer J. A. Woruiser geeft in
»Eigen Haard" o. a. nog de volgende bij
zonderheden.
Een paar maanden geleden dacht men
in Europa, dat de Boeren in de laatste
vijftig jaren niet vooruitgegaan waren in de
kunst vau oorlogvoeren. Gelukkig hebben
ook de Engelschen zich dat ingebeeld. En
thanszendt Duitschland zijn officieren
naar Zuid-Afrika, om van generaal Joubert
de kunst te leeren
De Engelschen geven meer kostelyk-
dwaze voorstellen van het leger der Boeren,
heel goed om hun lichtgeloovige landge-
nooten gerust te stellen. Nauwelijks was
de oorlog een paar dagen aan den gang,
of ze wisten te vertellen van «honderden
Boeren, die weer «buistoe* gingenBlijk
baar weten ze niet, of willen ze niet weten,
van het onderscheid, dat er bestaat tus
schen dwang en verplichting. Ze stellen
het voor alsof de Boeren een troep vrij
willigers zyn, en denken, naar 't schijnt,
dat een «vrijwilliger" ook maar komt en
gaat naar zjjn verkiezing. Hun huurlingen
vechten ouder dwang. De Boereu zijn geen
vrijwilligers, maar vormen een volksleger.
De verplichting, die op hen rust, is even
sterk als de dwang die den huurling ver
bindt, maar ze bestaat uit de gewillige
verplichtiug van burgers, die weten waar
voor ze vechten. Huistoe" gaan, zoo maar
op eigen houtje, zou muiterij zyn en
natuurlijk de strengste straf na zich
sleepen.
Ook voor de vrijwilligers. Een particulier
schrijven, door mij ontvangen zegt de
heer Wormser deelt de volgende bij
zonderheden mede, omtrent de «nederlaag",
die de Engelschen bij Glencoe aan het
Hollander corps toebrachten. «6000 Engel
schen stonden tegenover 780 Hollanders
en Duitschers. Toen de overmacht al te
sterk werd en onze troep moeBt retireeren,
hescheu eindelijk eenige Duitschers de witte
vlag. Onmiddellijk werd die door de Hol
landers neergsscheurd. «Liever sterven
riep Coster, en dadelijk daarna viel hy,
doodelijk gewond. Kaakebeeke, die aan
zjjn zijde stond, sleepte hem stervende uit
het vuur weg, X. (de eenige Hollander,
wiens naam ik verzwijg) vluchtte, maar
werd als deserteur gevat en zal gestraft
worden.
We leeren uit dit onopgesmukt verhaal
wat er geloofd kan worden van de Engel-
sche verhalen van Boeren, die huistoe gaan,
of de witte vlag hjjschen, op de ambulance
schieten en dergelijk fraais meer.
Dit een brief van Pretoria, 20
Het is merkwaardig en bswouderings-
waardig zoo kalm, goed georganiseerd alles
in zoo heel korten tijd op touw is gezet.
Natuurlijk, de zaak is al laug voorbereid
en ieder heeft sinds maanden gedacht
«zal er al of niet oorlog komen Het
gouvernement had natuurlijk alle maat
regelen genomen, maar toch om de ge
heele zaak werkeljjk voor oorlog te rege
len, met al de gecombineerde moeiljjkheden,
waarmede dit gouvernement heeft rekening
to houden, nl. oorlogswet af te kondigen,
alle verschillende naties met duizenden en
duizenden kleurlingen er onder, de mynen
met de enorme waarde, met de belangen
vau neutrale naties zoowel als die der vij
andelijke natie, om dat alles in een
paar weken «achter mekaar te krjj" zoo
als men hier zegt, ia feiteljjk reuzenwerk
en alles is bljjkbaar uitstekend geregeld.
Men heeft zich bezorgd gemaakt, dat
't den Boereu in Zuid-Afrika aan patronen
zal kunnen gaan ontbreken. Daarvoor
hoeft geen vrees te bestaan.
Iemand, die dezer dagen uit Pretoria in
Den Haag aankwam, bracht het bericht
mede, dat de Transvaal twee put rooit fu-
brieken heelt, waar dag ett nacht aan 't
vervaardigen vau ammunitie werd gewerkt
Van 't bestaan van die volledig toege
ruste werkplaatsen was vóór den oorlog
niets uitgelekt en daardoor ook aan het
Engelsche bestuur aati den Kaap niets be
kend.
«The Cape Times", het voornaams'e
dagblad der Kaapkolonie, heelt iu zyn
groot gebouw een stoomfluit laten maken,
welke telkeus als er belangrijke telegram
men zijn gekomen, met een doordringend
gefluit daarvan kennis geeft aan Kaapstad's
inwoners, die dan komen toesnellen, om
de bulletins te koopeu.
Het denkbeeld zegt een Duitsch blad
is niet kwaad. Maar men kon het nog
verder uitwerken door in den aard van het
geluid te kennen te geven van welken in
houd het bericht is, en b.v. oorlogsberich
ten door een kanonschot aan te kondigen,
de aankomst van beroemde kunstenaars of
een nieuw seusatiestuk door de «groote
trom" of de bazuin der reclame, enz.
De Hemel zeggen wij beware ons
er voor, dat het hier navolging vindt
Koningin Victoria's chocolaad-ge-
schenk aan de soldaten in Zuid-Afrika
heeft tengevolge, dat er in Engeland nooit
zooveel vraag naar chocolaad is geweest
als nu. Het is alsof de raenschen er nu
eerst de verdiensten vau dat voedingsmid
del recht gaan beseffen.
Te Londen zijn de kleinere leveranciers
uitverkocht en zy kunnen van de groote
fabrikanten vooreerst geen nieuwen voor
raad krijgen.
Ook de chocolaad-autouiaten zijn nooit
te voren zoo bestormd als nu. De fabri
kanten, die de chocolade leveren voor het
Koninklijk geschenk, moeten geen ïeeht-
streeksch voordeel by die leverantie hebben,
maar door de gevolgen daarvan zullen zij
veel geld verdienen vooral wanneer er
gevolg wordt gegeven aan het voorstel
dat ieder Britsch onderdaan op Nieuw
jaarsdag een kop chocolade zal drinken op
het heil van de soldaten, die stryden in
Zuid-Afrika.
Nu, het is tenminste een drank, waar
men zijn verstaud bij houdt, als uien
het Heeft.
De Duitsche Marine-autoriteiten on
derhandelen met Marconi over het voor
zien van alle Duitsche oorlogsschepen met
toestellen voor het telegrapheeren zonder
draad.
De Heer Marconi gelooft de schepeu
in staat te kunnen stellen, nieuws te sei
nen tot op een afstand van 100 kilometer,
zelfs bij nacht of in zwaren mist.
Men is in Duitschlaud doende met nog
een andere nieuwe electrische uitvindiug
ook al uit Italië.
Op uitnoodiging van het bestuur van
den Beierschen Staatsspoorweg is Dr. Mario
Russo di Asar uit Rome naar München
gekomen, om proeven te neihen met zyn
uitvinding voor het telephoneeren in spoor
treinen.
Naar men verzekert, kunnen daardoor
twee spoorwegstations in telephonische ge
meenschap komen met alle tusschen hen
op de lijn loopende treinen.
Een bruiloft in Hannover.
Een ouderwetsche bruiloft, is de vorige
week in een Hannoversch dorp gehouden
waar de dochter van een rijken boer in het
huwelijk trad met den zoon van een dito uit
een naburige plaats. Alle gezinnen uit het
dorp en den omtrek, 350 in getal, waren
genoodigd. Tot hun onthaal werden 3 runde
ren, 8 gemeste varkens en 6 kalveren ge
slacht en bovendien verschenen 100 hazen,
250 kippen en fasanten op tafel. De dorst
werd met 600 flesschen wijn en talrijke
vaten bier gelescht. Voor de koffie werden
twee reusachtige ketels gebruikt. Den eer
sten dag namen 1000 personen aan den
maaltijd deel, den tweeden dag nog 400.
Twee muziekkapellen deden dienst.
08 Oorlog in Zuid-Afrika
LORENQO MARQUEZ, 29 November.
De «Standard and Diggera' News" meldt
dat de Regeering der Z.-A. Republiek het
beheer heeft overgenomen van de Begbie-
gieterij te Johannesburg, waar granaten
en andere projectielen worden vervaardigd.
Draaiende geschutstanden voor het zware
geschut der Boereu zyn Maandag (27 Nov.)
naar het oorlogsterrein gezonden.
De Daily Telegraph" verneemt nit Kaap
stad, dat ongeveer tweeduizend kolonisten
uit de Noordelijke districten zich by de
Boeren hebben aangesloten.
De «Standard" verneemt van zjjne cor
respondent te Durban, dat deze een gesprek
had met Coolce, een vluchteling uit Ven-
terstad, die hem mededeelde dat het geheele
district overliep naar de Boeren. Zy zijn
vol vertrouwen op de overwinningen staan
den kolunisten, die aan Engeland trouw
bleven, toe naar Kaapstad te vertrekken,
met de mededeeling, dat zy zorgen moeten
de koffie voor hen gereed te hebben als
de Boeren er aankomen.
De correspondent van de «Daily Mail"
te Kaapstad bevestigt ook, dat de districten
tusschen Colesberg en Burgersdorp zich bij
de Boeren hebben aangesloten. AJleen uit
Venterstad hebben 20U0 man zich by de
Boeren gevoegd.
Het transportschip «Ismore" is gestrand
op de rotsen in de golf van St. Helena
de bemanning is gered, de paarden en ka
nonnen waarschijnlijk verloren. Twee andere
transportschepen kunnen de haven niet
binnenvallen ten gevolge van storm.
LONDEN, 4 Dec. Officieel. De «Isntore*
is gisteravond in tweeën gebroken. Allen
die aan boord waren, benevens 20 paarden,
zijn gered.
PARIJS, 4 Dec. Uit Londen werd heden-
namiddag aan de «Petit Temps* het vol
gende geseind:
«De «Evening Newsc meldt dat sir
Alfred Milner, de gouverneur der Kaap
kolonie, een proclamatie heeft uitgevaar
digd waarbij alle schietverenigingen in
de kolonie onder de wapens worden ge
roepen en de vrijwilligers worden gemo
biliseerd. Men gelooft niet, dat de eerste
minister Schneiner deze maatregelen heeft
gecontrasigneerd, want tot dusver had hij
geweigerd daartoe over te gaan, wal uaa
de juistheid van dit ernstig bericht doet
twijfelen".
FARMS. I Dec Uit Londen aan de
«Petit Tem pst
De «Saint James' Gazettec meldt dat
lord Methucn de brng over de Modder-
rivier lieeft hersteld en zijn marsch naar
Kiuiberlcy heeft hervat. Meu onderstelt
dat de Boeren zullen trachten de Britsche
colonne bij Spytfontein tegen te houden.
PARIJS, 4 Dec. Van den Londenschen
correspondent van de «Ternpst:
Op de vragen betreffende Ladysmith
antwoordt het departement van oorlog dat
de berichten uit de stad melden dat alles
wel is.
De »We8tm. Gaz.t gelooft dat generaal
Joubert een laatste poging zal beproeven
om de troepenmacht van generaal White
te vernietigen voor de aankomst der co
lonne van generaal Clery.
Volgens den correspondent van de «Stan
dard* te Kaapstad is onbetwistbaar onder
de Kaapsche Boeren in het noorden van
de Kaapkolonie een ernstige opstand uit
gebarsten. Geheel Venterstad heeft zich
aangesloten bij de Vrijstaten. Verscheiden
opstandelingen verscheurden en vertrapten
daar Bulier's proclamatie. Daarentegen
seint de correspondent van de «Daily
Chronicle* dat Sauer er in geslaagd is de
inwoners van Dordrecht tot trouw te be
wegen, door hun voor te praten dat En-
geland's zegepraal in 't eind onvermijde
lijk is.
Aan de Westergrens.
LONDEN, 4 Dec. De «Daily Chro
nicle" heeft een speciale editie uitgegeven,
waarin eeu telegram uit het kamp by Mod-
der-rivier voorkomt van 29 November:
«Het gevecht van gisteren woedde on
geveer veertien uren. De vijand was sterk
verschanst. Zyn front strekte zich over
een afstand van vyf mijlen langs de rivier
uit. Hij was goed voorzien van artillerie
en streed wanhopig.
De Engelsche artillerie opende het ge
vecht bij het aanbreken van den dag, door
het beschieten van 's vijands linkervleugel.
Het geweldige artillerie-duel duurde ver
scheidene urendaarna, toen het vuren
wat bedaarde, trok de infanterie vooruit
in brigades, over een vlakte die niet de
minste dekking aanbood. Zy werden een
voudig weggemaaid door de scherpschut
ters aer Boeren, die op den tegenoverge-
stelden oever waren geateld. Het vuur
der Boeren was vreeseljjk zeker De Hoog
landers poogden herhaaldelijk de rivier over
te steken, doch zij leden vreeselyk door
het enfilevent vuur der Boeren en werden
genoodzaakt terug te trekken.
Eindelijk kwaui een afdeeling der garde
aan de overzijde en hield daar uren lang
stand tegenover een aanmerkelijk grootere
macht.
De opinie van den staf is, dat nooit
zulk een vuur doorstaan werd, blijkens de
auualen van het Engelsche leger. De En
gelschen vielen by dozijnen b'j hun poging
om de brug te bestormen. De Engelsche
artillerie onderhield den geheelen dag een
hevig vuur op de stelling der Boeren.
De Boeren slaagden er in des avonds
terug te trekken met medeneming van
hunne kanonnen. De Engelschen hebben
thans de vroegere stellingen der Boeren
bezet. De verliezen der Boeren moeten
verschrikkelijk zijn.
In Natal.
LONDEN, 4 Dec. De tweede editie
van de «Morning Post" bevat een tele-
uit Ladysmith van 25 Nov. Het bom
bardement der Boeren heeft in de laatste
dagen veel meer schade aangericht in de
stad.
Het Liverpool-regiment en de overblijf
selen van het Gloucester-regiment hadden
gisteren elf dooden en gewonden. Een
aantal burgers en leden van de Natal-
politie werden gedood of gewond. De
sterkte is waarschijnlijk tieuduizend man.
Uit Estcourt wordt van 30 Nov. aan
de «Morning Post" geseind Een vrijge
laten gevangene schat de macht der Boe
ren, die Colenso bezet houdt, op 15,000
man, met vijftien kanonnen in sterke stel
lingen.
Generaal Joubert voert er het bevel.
De Toestand.
De «Telegraaf" brengt nu nadere in
lichtingen over het gevecht by Modder-
rivier, maar ze zijn niet officieel, en dui
delijk zyn ze allerminst. De voornaamste
stelling van de "Boeren schijnt gelegen te
hebben aan de overzijde van de Modder-
rivier en de Rietrivier, dat volgt uit het
verhaal dat de correspondent der «Daily
Chronicle" van den slag geelt, maar hoe
moet men dan het slot van het telegram
opvatten, meldende dat de stelling der
Boeren door de Engelschen bezet is, ter
wijl wy alleen weten dat een kleine af
deeling Engelschen de rivier kou over
steken, en dat de brug nog hersteld wordt
Is de hoofdmacht later toch gevolgd, nadat
de Boeren hun stellingen verlaten hadden,
of hebben zij misschien alleen hun stelling
achter de Rietrivier, bij Zevenf'onteinen
ontruimd? Hoe dat zij, het schjjutzeker
te zyn dat de Boeren nu weer op enkele
kilometers ten noorden van de rivier, bij
Spytfontein een geducht sterke positie
hebben ingenomen, en uit de offiieele Ijjst,
thans door het ministerie van oorlog open
baar gemaakt, blijkt hoe ernstig de ver
liezen der Engelschen by Modder-rivier
zyu geweest (toch schijnt uien zich uit
Methuen's eerste telegram ook in Enge
land die verliezen nog zwaarder voorgesteld
te hebben dan zij zyn). De artillerie ver
loor 3 dooden en 28 gewonden, het batal
jon Hooglanders 18 dooden en 94 gewon
den en 2 vermisten, de garde, (4 bataljons)
30 dooden, 160 gewonden en 5 vermisten.
In het geheel zyn in het vuur geweest 8
bataljons infanterie, 3 batterijen veldartil
lerie, verder vrijwilligers, pontonniers, en,
naar 't schijnt het 9de lansiers, ofschoon
dat niet veel aandeel in de krijgsverrich
tingen gehad kan hebben en slechts een
gewonde kreeg. Het geheele verlies by
Modderrivier blijkt 475 man te zyn ge-
