KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
De lei m Holy-eiM
voor HelderTexel, WIerIngen en Anne Peulowne
WAARSCHUWING.
Uit het Verslag van den toestand der
gemeente Helder, over het jaar 1901.
No. 3071.
Woensdag 23 Juli 1902.
30ste Jaargang.
BureauSpoorstraat.
Telefoonn0. 59.
BureauSpoorstraat.
Telefoonn0. 59.
Abonnement
p. Smaanden binnen de gemeente 50 Ct., m. Zondagabl. STYaCt»
id. franco per post 75 id. f 1.20.
id. voor het Buitenland fl.25, id. f2.00.
Afzonderlijke nommers 2 Cent.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Bureau i Spoorstraat.
AavertenUön
van 1 tot 5 regels25 Cent.
Elke regel meer5
4 maal geplaatst, 1 maal gratis.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Arivertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan het Bureau bezorg-d zijn.
Projectielen, bestanddee-
len en stukken daarvan,
afkomstig- van de Schietoefe
ning-en der Artillerie, welke
gevonden worden op de Zand
plaat Onrust of op de Texel-
sehe kust of' die uit zee worden
opgevischt, zijn 'sRijks eigen
dom; hij die zich deze voorwer
pen toeëigent is derhalve straf
baar volgens de wet.
Het oprapen eu vervoeren
van geladen, niet gesprongen
projectielen is levensgevaarlijk,
pok voor de omgeving van
hem die zulks verricht.
Dt Commandserpnde officier van
het ié Regiment Vesting-Artillerie.
VJNKHUIZEN.
V.
Winterlandbouwcursus te Koe-
graa. Van de leerlingen dezer inrichting, 12
in getal, woonden 3 te Helder, 8 te Koegraa
en 1 te Callantsoog. Het onderwas omvat:
a. kennis van den grond, b. grondbewerking,
c. grondverbetering, d, bemeatingaleer, e. vee
teelt, f. plantenteelt en g. kennia dor natunr.
De Commiaaie van Toezicht, dia erkent, dat
deze achool allen steun verdient, en den wenacb
uitdrukt, dat de landbouwende bevolking hoe
langer hoe meer het nut van dergeljjk onder
was moge inzien, beveelt het voorzien in
ecnige gebreken aan.
Aan het «Beredeneerd Verslag" van den
toestand van het Lager Onderwjjs ont-
leenen wjj deze bjjzonderheden De bevolking
der scholen van lager onderwjjs in deze ge
meente is in het jaar 1901 gestegen van 3713
tot 3995 kinderen, eone toeneming dus met
282 leerlingen of bjjna 7.6 Deze storko
toeneming is waaracbjjnjjjk, voor een gedeelte
althaos, een der gevolgen van de invoering
van de wet op den leerplicht, 52.6 der
leerlingen waren jongens. De bevolking van
elk der scholen afzonderljjk was als volgt
gemeenteschool no. 1 (in het Koegras) 120
leerlingen, waarvan 33 nit Callantsoog, school
no. 2 f,te Huisduinen) 66, no. 3 (Schoolstraat)
456, no. 4 (ParaUelweg) 538, no. 5 (West
straat) 4S0, no. 6 t Visch markt) 444, no. 7a
(Vlamingstraat) 426, no. 7b. (Oostslootstraat)
428, no. 8 (Djjkweg) 470, R.K. meisjesschool
288, school met den Bjj bel 329. Van de
leerlingen der school voor meer uitgebreid
lager onderwijs (gemeenteschool no. 8) deden
in 't afgoloopen jaar, met toestemming van
het hoofd der school 47 leerlingen examen
tot toelating op eene andere inrichting van
onderwjjs, en wel 41 voor de H. B, S. alhier,
2 voor do H. B. S. te Ngmegen, 1 voor de
H. B. S. te Gravenhage, 1 voor de H. B. S.
te Haarlem, 1 voor hot Gymnasium te Haar
lem eu 1 voor de Electro-Tecbu. School te
Amsterdam. Van deze 47 slaagden er 38,
dus ongeveer 81 en wel 32 voor de H.
B. S. alhier en alle 6 voor inrichtingen van
onderwgs op andere plaatsen. De Commissie
van Toesicht eindigt haar verslag met een
woord van dank voor hetgeen door den Ge
meenteraad in 't jaar 1901 is verricht in 't
belang van 't Lager Onderwgs, en spreekt
haar verwachting uit, dat in 1902 en volgende
jaren op den goeden wog, die tot verbetering
van onderwjjs-toeslauden leidt, nog vele be-
langrjjke stappen zullen worden gezet.
Verslag van do Kamer van Koop
handel en Fabrieken. Van de
werkzaamheden dor Kamer is indertjjd mede-
deelingon gedaan in de gepubliceerde zittings
verslagen. Wjj kunnen dus de desbetreffendo
bijzonderheden hier ter zjjde laten. Omtrent
Visscherjj vermeldt het verslag het
volgendeDe achteruitgang in don handel,
waarvan wg vroeger reeds melding maakten,
is nog niet tot staan gekomon. Wel big ven
onze groothandelaren een belangrijke hoeveel?
heid van hunne waar naar het buitenland
zenden, maar waar het aantal vaartuigen,
dat hunne vangst alhier tor markt brengt,
steeds minder wordt, is het noodwendig go-
volg, dat ook de opbrengst niet zoo groot
meer is, als betrekkelijk kort geleden. De
hoofdoorzaak hiervan moet zoker gezocht
worden in de conourrentie, die den Helder
door IJmuiden is aangedaan. Hiertegen te
strgden gaat eenmaal niet. Waar toch door
het Rijk kapitalen worden besteed, om te
IJmuiden de haven, bijbehoorende werken en
handelsioriohtlngen zoo volmaakt mogelijk te
doen zjjn, daar moet deze gemeente, rekening
hondende met haar financicële draagkracht, zich
met minder goede werken tevreden stellen.
Een noodwendig gevolg biervan is echter,
dat èn groothandelaren èa visschers deze
gemeente verlaten en zich te IJmuiden of in
de omstreken daarvan gaan vestigen. Een
tweede oorzaak is, dat door de stoomvaart en
stoomvisscherjj de visch langzamerhand van
onze kusten verdwijnt. Het aantal vaartuigen,
dat met de gevangen visch alhi«r ter markt
kwam, bedroeg in 1899 12725, in )90Q
10720, en 1901 9500. De zeevisaoherjjvloot
in deze gemeente bestond op 1 Maart 1901
uit38 botters, 18 blazers, 3 kotters, 1$
schuiten en 125 vletten. Aangevoerd en af
geslagen werden alhier: kabeljauw 252, leng
10, en heilbot 21 stuk»vleet 4 hennen
tarbot 558, schelvisch 340, groote tongen
61700, kleine idem 185290, roggen 14580
■tuks; scharren 7481, groote schol 149, kleine
idem 18086 wichtjes; ansjovis8600000 stuks;
geep 820, haring 36925 tallen steur 2, zalm
8, pieterman 127400 en makreel 8300 stuks.
Over de verschillende maanden des jaars
was de opbrengst der alhier aangebrachte en
afgeslagen zeevisch als volgt: Januari f13769,25,
Februari f 9850,55, Maart f 28483,35, Aprjl
f 30564,70, Mei f 100.702,50, juni f28932.05,
Juli f 37.160,70, Augustus t 26748,15, Sep
tember f 25273,45, October f 26294,35, No
vember f 14807,15, Ptgember f 16013,20,
totaal f 358,049,40.
Landbouw en Veeteelt. Hoewel
de vooijaarakoude de ontkieming van bet
zaad tegenhield, en de droogto oorzaak was,
dat niet zooveel hooi werd gewonnen als dit
wel had kunnen zjjn, was over 't algemoen
de toestand van landbouw en veeteelt goed
te noemen. De opgaven omtrent den aan
voer van vee en de besteede prjjzen op de
alhier gehouden veemarkten, behoeven we
hier niet op te nemense zgn indertgd door
ons in de rubriek ,kfieuwstgdingen" in dit
blad medegedeeld, Het gordpej omtrent den
oogst van de verschillende gewassen rogge,
zomergerst, haver, veldboonen, aardappelen,
gras- en hooilanden -?■ luidt bijna eenparig
middelmatig, alleen de opbrengst van de
rogge was v r jj goed.
Opgaaf Hollandsche IJzoron Spoorw. Maat
schappij (Station Helder) over 1J00. Vertrek
Reizigers gewone kaarten binnenl. verkeer
late klasse 2617, 2de klasse 2202, 3de klasse
22645 rechtstreeks verkeer lste klasse 168,
2de klasse 205, 3de klasso 1703retour-
kaarten, binnenlandsch verkeer late klasse 704,
2de klasse 2965, 3de klasse 24522, recht-
streeksch verkeer lste klasse 34, 2de klasse
122, 3de klasso 274- Aankomstgewone
kaarten lste klasse 28)5, 2de klasse 2200,
3de klasse 26535, retourkaarten lste klasse
1248, 2de klasse 5816, 3do klasse 29587.
Totaal der afgegeven kaarten vertrek 58,161,
aankomst 67,701. Paarden en vee, vertrek
961 stuks, aankomst, 899 stuks. Bestel-, IJl
en Vrachtgoed vervoerd, vertrek 6798, aan
komst 12413 tonnen, waarvan reapectiveljjk
20 en 2731 tonnen steenkolen en cokes.
Scheepvaart, Buitenhaven. Binnengekomen
2 zeilschepen en 20 stoombootenuitgevaren
1 zeilschip en 20 stoomhooton. Do Koop-
vaarderssc utsluis gepasseerd van de buiten
haven 430 zeilschepen en 157 stoombooten
r de buitonhaven 468 zeil- en 187 stoom
schepen. Door de kleine schutsluis aan het
Nieuwe Werk werden geschut naar do Buiten
haven 422 on van de Buitenhaven 500 vaar
tuigen. Scheepvaart op het Heldersche
kanaal: van het Noordhollandsch kanaal 816
zeil- en 4 stoomschepen naar dat kanaal
861 zeil- en 4 stoomschepen. (Onder de
opgaven omtrent de Scheepvaart zjjn niet
begrepen de oorlogsvaartuigen en vaartuigen
in gewoon verkser).
(Slot volgt).
Uit het Buitenland.
Te Brussel is in de vorige week een
Internationaal Congres gehouden mot een
doel, dat ongetwijfeld in groote mate sym
pathie vindt bij elkeen, die verdraagzaamheid
en menschenliefde voorstaat en zooveel moge
lijk zoekt te bevorderen. Onderscheidene
natiën o. a. ook Nederland hadden
op dat Congres hunne vertegenwoordigers, die
nit innige belangstelling in de te behandelen
zaak naar de Belgische hoofdstad waren
heengetogen, 't Gold daar de belangen dor
Armeniërs, dat zgn in Aziatisch Turkjje
wonende Christenen, die herhaaldelijk door
de onverdraug/.ame, barbaarsche Turken
worden vervolgd, beroofd en op gruwzame
wgze mishandeld. Ia onderscheidene landen
van Europa zgn in den loop der jaren ern
stige stemmen opgegaan, om te protesteeren
tegen die ontzettende gruwelen, doch gedurig
herhalenzichqog weer die afgrijselijke misdaden.
Het doeljer maqnen, die dezer dagen te Brussel
bijeenkwamen, was, om eendrachtig pogingen
aaDtewendcn, ten einde aan die schandelijke
vervolging der Armeniërs door de barbaarsche
Turken een einde te maken, zulke pogingen
althans voortobereiden en de uitvoering er
van te bevorderen. Door het Congres werd
een voorstel aangenomen, waarin, onder
verzekering, dat men op de rechten van den
Turkschen Sultan geen inbreuk zal trachten
te maken, men zich voorneemt, om op de
dagbladpers, en d°Qr haar gp de openbare
meening, invloed uitteoefenen ten einde op die
wgze te bewerken, dat o >k voor do zoo gruw
zaam behandelde Armenische Christenen vol
ledige burgerlijke t>q godsdienstige vrgbeid
verzekprd voorde, '(/ovens is door de saara-
gekoiqenen bepaald, dat der redactiën van
nieuwsbladen in de rersohillende landen van
ons werelddeel zal worden aanbevolen, om
qan hetgeen in het vervolg in Armenië mocht
voorvallon, voortaan de grootst mogeljjke
openbaarheid te geven. Het volgend jaar zal
het Congres opnieuw in de Belgische hoofd
stad worden gehouden. Teneinde eene wen-
scheljjke eenheid van handolon te bevorderen, is
uit de loden van 't Congres een van Interna
tional Uitvoerend Comité benoemd, waartoe
o. a. nit Nederland de hoeren Schaepman,
de Waal Malefijt en Troelatra bchooren.
Uit onderscheidene streken van Qost-Azië
komen in den laalaten tjjd gedurig ooheil-
spellende berichten omtrent het hecrscheq en
voortwoeden der cholera aldaar. Najat door
onp reeds oen en andor is medegedeold om
trent het groot aantal slachtoffers dier ziekte
in Nederlandsoh Oost-Indië en op de Philip-
pjjnscho eilanden, komt thans weer de onrust-
burende tjjding, dat ook op het vastelaud van
Azië in Mantschoerjje de genoemde
epidemie tal van slachtoflers maakt. In vele
gevaUen wordt van doodoljjken afloop melding
gemaakt. In een deel des lands waren van
643 personen, die werden aangetast, niet
minder dan 477 bezweken. In een ander deel
waren dio getallen 575 en 322. Wel worden
daar de noodige maatregelen genomen, om de
ziekte zooveel mogeljjk in voortgang te stuiten,
o. a. worden de spoortreinen nauwkeurig
geïnspecteerd, en rjjdt er in eiken trein een
geneesheer mee, doch men vreest ernstig voor
nog meerdere uitbreiding.
Indertgd worden gedurende den oorlog tal
van personen uil Zuid-Afrika verwjjderd eu
teruggevoerd naar de landen, waaruit zjj af
komstig waren, 't Waren vooral de ambte
naren van de Noderlandscbe Zuid-Afrikaanache
Spoorweg-Maatschappij. Deze spoorweg werd
toen, naar oorlogsgebruik, door de Eng' Lchen
in beslag genomen, vooral ook omdat de be
heerders daarvan zich hadden schuldig ge
maakt aan declueming aan den strjjd in het
belang der Boeron-Rrpublickon. Thans doet
zich in Engeland do vraag voor, hoe te han
delen tegenover de voprmalige eigenares van
den Spoorweg de Spoorwog-Maatschappg
hoe haar te straffen voor hare oorlogsdadeu
gedurende den strgd. Iu het Engelache Hoo-
gorbuis werd dezer dagen de vraag te berde
gebracht, welke weg de regeeriug in deze
zaak zal inslaan. De regeering antwoordde,
dat tg nog geen definitief besluit heeft ge
nomen, dooh dat zjj overtuigd is, dat er onder
scheid moet worden gemaakt tusschen aan
deelhouders der Maatschappij en obligatie-
houders. Deze laatsten behoeven niet te boeton
voor daden, waarop zg hoegenaamd geen
invloed konden uitoefenen, zooals eerstgc-
noemden. De schade, door den oorlog aan
gericht, zou zeker dit werd aangevoerd
bij de te sluiten overeenkomst niet buiten
rekening worden gelaten.
ftllSUwm MJflMMiiEV
HELDER, 22 Juli 1902.
Bjj het onlangs gehouden examen
voor commies der telegrafie is o.a, geslaagd,
onze vroegere plaatsgenoot, de heer Th.
Duinker, thans surnumerair der Poaterjjen
en Telegrahie te Amsterdam,
Met het oog op de aanstaande thuisreis
van Hr. Ms. pantserschip «Koningin Regen
tes," is de verzending van brieven eu
drukwerken naar de bemanning van dien
bodem te Cura^ao gestaakt
Op de aanbevelingslijst voor de be-
qoetuing van een Secretaris der gemeente
Htad Almelo komt de naam voor van den
heer Q. A. Hajenius, Secretaris te Texel.
De heer P. Peetoom, hoofd der ge
meenteschool te Sint-Maarten, heeft, wegens
gevorderden leeftjjd hg is langer dan een
halve eeuw bjj het onderwgs werkzaam ge
weest ontslag met pensioen aangevraagd.
- In (16-jarigen ouderdom is de vorige
week te Amsterdam overleden de heer
H. Verboon, gepensioneerd officier van
administratie der lste klasse bjj de Marine,
ridder in de orde van den Nederlandschen
Leeuw.
- H. M. de Koningin, vergezeld van
Prins Hendrik, is Zaterdag namiddag weder
op het Loo teruggekeerd.
De reis moet H. M. de Koningin uit
stekend bekomen zjjn en weinig vermoeid
hebben, wat wel vooral hieruit bljjkt, dat
Hare Majesteit met den Prins kort na
Hare aankomst op het Loo, een korte wan
deling maakte door het Koninklgk Park,
waarbg een bezoek werd gebracht aan de
nieuwe boerderjj aldaar.
Woningwet.
De St.-Ct. bevat een Kon. besluit van
2 dezer, waarbg bepaald wordt dat de wo
ningwet 1 Augustus a.s. in werking treedt,
dus te gelgk met de Gezondheidswet.
Woensdagmorgen gebeurde er een
vreeselgk ongeluk in de Zgpe, ten huize
van den landman P. Delver a.h. Duin.
Terwgl het bgua 13-jarige dochtertje de
hooiers uit het land zou roepen, ging zg.
om sioh beter te laten zien, op een oud
vliegwiel vau een dorschmachine staan, dal
tegen den muur stond, met het noodlottig
en vreeselgk gevolg, dat dit is omgevallen
op het hoofd van het meisje, waardoor een
diepe gapende wonde aan den Blaap ontstond.
De dood trad onmiddellgk in.
De toestand der ouders, die hun doch
tertje zoo vonden, laat zich denken.
De familie te Enkhuizen vau den
heer J. Schild te Pretoria ontving dezer
dagen een brief, waarin hg meldde gezond
en heelhuids te Pretoria te zgn terugge
keerd, na gedurende 2 jaar en 17 dagen
op het oorlogspad te zgn geweest.
Maandag 4 Augustus zal voor den
Hoogen Raad behandeld worden het cassa
tieberoep van den evangelist A. Weltevre
den, wiens straf door het Haagsche ge
rechtshof met 1 jaar werd vermeerderd we
gens de bekende brandstichting in het
evangelisatielokaal te Zierikzee.
Dezer dagen heeft zich aan het post
kantoor te Utrecht iemand aangemeld, tot
het in ontvangst nemen van een aauge-
teekenden brief, bevattende f 1900. Later
bleek, dat deze persoon niet de geadres
seerde was, zoodat een valsche hundtee-
kening was geplaatst. De politie, met de
zaak in kennis gesteld doet onderzoek,
tot hedeu vrachteloos.
0e ontvluchte gevangene.
De nit het voormalig bais van bewa
ring aan de Prinsegracht te 's Gravenhage
ontvluchte Jan Coenraad Steiu, de eenige
die tot dusver niet was teruggevonden, is
thans aangehouden in Engeland. Zjjne uit
levering wordt aangevraagd. Hy moet 20
Aug, a.s, voor het Haagsche Gerechtshof
terecht staan wegens diefstal te Vlissin-
n.
Een ernstig ongeluk had Vrijdag
ochtend te Utrecht plaats in eene woning
de Gildstraat, bewoond door P. G. lu
de keuken sprong een brandend petroleum-
toestel uit elkaar eu veroorzaakte een be
gin van brand. Toen dit werd opgemerkt
en de politie de woning binnentrad voud
deze de huisvrouw van G. in bewuste-
loozen toestand op den vloer liggen. Arineu,
handen en aangezicht waren met ernstige
brandwonden overdekt. Daar bo>endien de
kleeren der ongelukkige vrouw nog bran
dende waren haastte men zich h.tar van
deze te ontdoen. Inmiddels was men ook
een begin brand, dat zich reeds ernstig
liet aanzien, meester geworden. Een dokter
was onderwjjl ter plaatse verschenen, op
wiens last de nog altoos bewustelooze
vrouw per braucard naar het Ziekenhuis
werd vervoerd.
Vrijdagochtend had aan den Haar
lemmerhout te Amsterdam een treurig
ongeval plaats. In perceel 76 wilde juf
frouw E. Boerkamp een petroleumkachel
gereed maken en stak de daarin geplaatste
lamp aan. Deze ontvlamde en stak de klee
deren van de vrouw in vlam, zoodat zg
ernstige brandwonden bekwam. Toen door
burgers en eenige voorbijgangers dekleederen
waren gedoofd, bleek het, dat haar toe
stand zeer ernstig was. Door politie agenten
werd zg per rjjtuig naar het Gasthuis
gebracht.
De politie te Zaandam heeft de haod
gelegd op twee Amsterdamsche vrouwen,
die op heeterdaad betrapt werden, ver
schillende goederen te stelen ait een ma
nufacturenwinkel, waar zg bezig waren
inkoopen te doen. Een kussenovertrek met
al die gestolen goederen werd in haar
bezit gevonden. Men hoopt nu de bedrjjf-
sters in handen te hebben van de talrgke
diefstallen van winkelgoederen, waarvan
in de laatste dagen bg de politie aldaar
aangifte werd gedaan.
Ontvoering eener minderjarige.
Maandagmiddag omstreeks halfvjjf liepen
in de Broederstraat te Deventer twee juf
frouwen op en neer, die plotseling, toen de
St. Bernardusschool uitging, een der kinde
ren (een ventje van ongeveer 6 j uren) beet
pakten en er zich jjlings mede naar een in
de Lange Bisschopstraat gereedstaand rjj
tuig begaven en het knaapje er iu duwden,
waarna het rjjtuig snel wegreed.
Een der beide juffrouwen was de moeder
vau het knaapje, die gescheiden leefde van
haar man, zekeren Rsmid van beroep.
Zjj had (naar het »Dev. Dagbl." verneemt)
reeds vroeger pogingen in t werk gesteld
om het kind aan vaders opvoeding te
onttrekken, echter zonder succes. Het kind,
misschien bang voor eeu bestraffing of ten
gevolge vau een waarschuwing van den va
der, huilde hevig en spartelde tegen, zoo
dat het onderweg het hoedje verloor, dai
maar werd achtergelaten. Eenige oogenblik
ken later kwam de vader aangesneld hjj
kon het wegtrekkende rjjtuig niet meer in
halen.
Zeeroof in Indie.
Een geval vau zeeroof, zeldzaam in deze
streken, is ter kennis van het bestuur ge
bracht. Onlangs zoudea vijftien man, ver-
moedel jjk uit bet Taugerangsche afkomstig,
in een prauw op het eiland Onrust geland
zgn, waar zg du drie inlanders, belast met
de bewaking van de tjjdelgke gebouwen
vau het quarantaine-station aangrepen,
vastbonden eu met den dood bedreigden zoo
zjj een poging tot ontsnapping durfden
wagen. Het weinige dat de lieden bezaten
werd nu door de roovers bjj elkander ge
pakt en niet tevreden met den magere
bu;t, zaagden "zy de dakspanten van een
der gebouwen door, laadden de djatiebalken
en planken in de prauw en kozen weder
zee, de bewakers aan hun lot overlatend.
Deze werden den volgenden middag in
deerniswaardigen staat gevonden door het
vaartuig dut hen eens in de week de noo
dige voedingsmiddelen moet brengen en
overgevoerd naar Batavia.
Van de roovers is nog geen spoor gevon
den.
De moord te Haarlem.
Het Handelsblad meldt dat Zondagavond
door de veldwachters Smit en Van Looke-
ren onder Aerdenhont een goede vangst is
gedaan. Door hen werd naineljjk op het
uoor de Justitie verspreid signalement aan
gehouden de beruchte Frans Rosier, bjjge-
uaamd Haarlemsche Frans, verdacht van
den moord op wglen mej. Van Weeiuen-
Douglus aan de Raam vest. De verdachte
gaf aanvankelijk valschen naam op, en
weigerde goedschiks mee te gaan. Per rjj
tuig naar Haarlem gebracht, werd hjj op
het politiebureau aldaar herkend, en werd
hjj in het bezit gevonden van een revol
ver, een dolkmes, een masker en een paar
De instructie in de moordzaak is Zon
dagavond door de Justitie terstond voort
gezet.
Zaterdag reeds was Rosier in den om
trek van de villa's in Aerdenhout gezien.
Uit Zuid-Afrika.
De Boeren-Generaals.
Volgens in Boerenkringeu te 's Graven
hage ontvangen tjjdiug wordt geueraal Lucas
Meger Vrjjdag 25 dezer te riouthampton
verwacht.
Staatssecretaris Reitz komt 3 of 4 Augus
tus in Europa. Het is echter nog onzeker
waar hg aan land zal gaan, te Napels of
in ecu andere havenplaats. Vermoedeljjk
zal het wel Napels zgn.
Louis Bot ha vertrekt definitief 30 Juli
uit Kaapstad.
Omtrent de komst van De Wet was op
dit oogenblik nog niets bekend. Wel weet
men van een voornemen, dat de comman
dant-generaal Botha tegel jjk met De Wet
en generaal De la Rey in elkanders gezel
schap zouden vertrekken. Ol daarin echter
nadere wijziging is gekomen, is niet bekend.
Nopens het tgd-itip van aankomst van al
deze voormannen der Boereu iu Holluud
kon nog niets worden medegedeeld.
FEUILLETON.
door Kapitein Willlam.
17)
Niet lang na sjjn vertrek ontving zjj weder
•en brief van haren man, die haar meldde,
dat hjj het bevel over do bark had aanvaard
en spoedig naar Japan soa uitzeilen.
't Viel haar nu ook op, dat de naam ,van
het «chip verzwegen was, vermoedeljjk wel
met het doel om aan mogeljjke nasporingen
te ontkomen. Ook verzocht Wommols in zjjn
brief vooreerst maar niet aan bet gewone
adrea onder poste restante te scbrjjven, doch
gaf daarentegen in overweging dit wel te doen
aan bet postkantoor dor plaats van bestem
ming in Japan.
Nu tobde Anton's moeder er geducht over
om baren zoon achterna te reizen, dowjjl de
aasporingen voor haren zoon, met het doel
zgn vader te vinden, nn hoogstwaarachjjnljjk
op niets moesten uitloopen.
't Zou voor haar eene onderneming van
gewicht zjjn, en daarbjj diende de vraag wel
te worden overwogen of de Adriana* niet
reeds weer vertrokken sou zjjn, voor zjj er
aankwam.
Nog vele dagen achtereen peinsde zjj over
deze zaak doch kwam niet tot een besluit.
Eindeijjk besloot zjj om den heer Dragland
eens te bezoeken en diens raad te vragen.
Anton's moeder werd met bijzondere harte
heid ontvangen en xooals te verwachten was,
begon mevrouw Dragland al spoedig op hart-
roerenden toon de droevige geschiedenis van
haren Karei aan te roeren.
Ook over het lieve meisje, haar op zoo
jeugdigen leeftjjd reeds ontnomen, werd menige
klacht geuit.
Het slot dor geschiedenis was, dat de heer
Dragland aan juflronw Wommols den raad
gaf, om naar de plaats van bestemming to
vertrekken soodra zjj een briof van haren
man zou ontvangen dat bjj de terugreis had
ondernomen.
Natuurljjk sou haar dan wol in dien brief
gemeld worden, welke plaats dit was.
Voor echter een schrjjvon uit Japan word
ontvangen, kwam er oen brief van Anton,
dio berichtte dat hjj van sjjn vader geen spoor
had kunnen ontdekken.
De naam Wommols was alleen bekend aan
het postkantoor, waar de brieven als posta
restante waren afgehaald go worden, door een
langen heer met grooten grjjsen baard.
Anton begreep er niets van, doch zjjne
moeder des te beter, 't Was haar stanstonds
duidelijk, dat haar man ondor oen andoren
naam moest varen, ten einde zich daardoor
mogeljjke nasporingen, met 't oog op die
jamsrljjke geschiedenis, die nu al zoolang ge
leden was, meer dan tion jaren reeds, te ont
trekken.
Niet lang nadat de brief van Anton in baar
bezit was, werd er eene, met dubbel port be
swaard, door haar ontvangen van haren man.
In dien brief was er een ingesloten voor
den hoer Dragland.
Hotschrjjven van kapitein Wommela, meldde
ditmaal eene bljjde tjjding en ving aldus aan
.Geliefde vrouw T
Heden ben ik zoo gelukkig u een even ver-
bljjdend als groot nienws mede te deelen, dat
stellig onzen ouden bekenden, de heer Drag
land on zjjne vrouw, bjjsooder welgevallig zal
zgn.
Terwjjl wjj ia den Indischeo Archipel
kruisten, doordien oen cycloon die twee et
malen woedde, ons ver uit den koers had ge
dreven, zagen wjj op zekeren morgen eens
klaps oen prauw op do golven dobberen.
Zjj was slechts met één persoon bemand.
Terstond liet ik er naar toe houden, en
bleek het ons dat zjj een blanke zeeman be
vatte, die bjjna van dorst was omgekomen.
Hjj was bovendien zeer vermoeid en door
langdurige ontbering erg vermagerd.
Natuurljjk verzorgde wjj dun jongeling zoo
goed dit slochts in ous vermogen was, eu
slechts weinige dagen waren noodig om hem
weer in goeden staat te brengen.
Deze jonge zeeman had merkwaardige avon
turen beleefd.
Hjj was door den beruebteu zeerover Alfi-
noro gevangen gemaakt, toen de jongeling
poogde eou prauw van den roovar te bemach
tigen.
Aan boord van het rooverachip had de
kaper-kapitein hom met oen dikke dolk ge
dreigd te sullen vermoorden, waarop de jonge
ling de vlucht naar het ruim en vandaar in
de kruitkamer had genomen.
Daar wist bjj een brandende kaars uit een
lantaren te bemachtigen en dreigde het schip
in de lucht te doen vliegen als de zeeschuimer
hem durfdo deren.
Door zooveel moedsbetoon bjj zulk eeu
jongen, blanke ontwapend, belootdo deroover
hot leven van den gevangene to sullen sparen,
mits deze zich verbond om op het kaperschip
in dienst to trodon.
Dowjjl de jongeling maar al te good be
greep dal zjjn eonig behoud er van afhing,
zoo hjj de voorwaarden, die, hem geeteld wer
den, inwilligde nam hjj den voorslag aan.
Nochtans was hjj er op bedacht om bjj de
eerste gelegenheid de beste, die zich voor
deed te ontsnappen.
De brik was, nadat zjj met oen Neder-
laadsche bark in gevocht was geweest, zoo
decrljjk gehavend, dat zjj dringend herstelling
behoefde. Mot dat doel werd bet roofnest op.
gezocht, en aanstonds ving men aan met het
■chip op nieuw te tuigen en flink te kale
fateren.
Karei Dragland, zoo heet de jonge matroos,
over wion ik u schrjjf, is de zoon van onzen
bekenden, de havenmeester Dragland, te
Helmduin
De jongeling gaf zjjn oogen ter dege de
kost en naar zjjne bewering, is het gemakko-
ljjk te begrjjpon, dat niemand nog hst ver-
bijjf der zeeschuimers heelt kunnen ontdekken.
Eerst voer de brik tusschon twee eilandon
door en liep daarna eene kreek binnen, die
al nauwer en nauwer werd, en eindelijk tus
schen een paar eilandjes, wier geboomte over
de kreek boven in elkander loopt doorkronkelde.
Om daar te passeoren, moest het tuig wor
den afgenomen, zoodat alleen de kale masten
bloven staan. Dan eiachte het nog groot be
leid om de brik tusschen de brug vau lerend
groen door te boegseeren.
De tocht onder en tusschen het loover,
duurde bjjna een half uur.
De waterweg werd dan allengs wjjder, en
maakte daar een sterke ombuigiog. Daar waren
flinke palen in den grond bevestigd, bjj wjjis
van duc d'alvoe, om cr het schip terdege aan
vast te kannen moeren.
In een der hoogste boomon was een uitkjjk-
post gevestigd, waar dag on nacht een man
post vatte en over den wjjden (omtrek een
waaAzaam oog hield.
Werd een schip ontdekt, vau hetwelk men
vermoedden kon, dat op de eilandjes een
onderzoek zou worden ingesteld, dan werd in
weinige mioutea zooveel groen uit het woud
gehaald en op eu over het schip gehangen,
dat 't ook een begrooido rots geleek en nie
mand er een vaartuig in zoo herkennen.
De roovers, die ook tal van vrouwen en
kinderen hadden, woondon in bamboezen huizen,
meestal met groote bladeren, eea soort van
atap, ged- kt.
Ouder drie vrouwen zag men meestal Ara
bische, maar ook Afrikasuschc en zelfs eenige
Javoausche on Chineescho.
De Maloische vrouwen vervnlden bjjna uit
sluitend de rol van dienstboden.
Ook zag Karei ondor'hen eeno vrouw, die
vroeger iu Nederland geweest was als baboe,
i een weinig met hem sprak.
Altinoro maakte aan dit onderhoud terstond
een einde. Na dien tjjd zag do jongeling
dezo baboe niet «eer terug.
Nergens zag Karei iets van koopwaren of
weelde artikelen, zoodat hjj vermooddo, dat
deze ergens in een grot of spelonk verborgen
waren.
Een der jongste roovers had hom trouwons
in een vertrouweljjk oogenblik al eens ver
zekerd.laat maar komen wie er wil; nie
mand kaa ons in tjjd van nood vinden. Wjj
leven dan als konjjnen in holen.*
Bljjkbaar was er ia zulk oene verborgen
schuilplaats niet alleen veel ruimte voor
measchen, maar ook voor koopwaren en an
dere sakon.
Het horstellen der schade ging niet soo
spoedig als Alflnoro aanvankelijk gedacht had.
Het werk sou op sjjn allerminst eene maand
duren.
De ruoverkapitein had hot voornemen, om
terstond weer zee to kiezen en op nieuwe
rooftochten uit te gaan, zoodra het schip weer
in den normalen staat sou Uruggebracbtsjjo.
Karei vernam uit een gosprek dat de hoofd
man met sjja oer-ten stuurman had, dat het
voornomen bestond in den eersten tjjd in de
richting van Horneo te werken.
De jonge Hollander zag er verbazend tegen
op, om aan het schandelik bedrjjf der ban
dieten een werkdadig aandoel te moeten no
men.
Dezo gedachte maakte hem neerslachtig en
drukte hem voel moor dan do vroes voor de
gevaren, die mot hel bedrjjf gepaard gaan.
Roods twee weken had hjj in het roofnest
doorgebracht, steeds rervald mot hot denkbeeld
om te vluchten.
De booten on prauwen wordon met zorg
bewaakt, zoodat het onmogeljjk bleek zich van
een dier vaartuigjes moeeier te maken.
Allerlei plannen wvrden door don jongeling
gemaakt, maar het eene scheen hem al even
oaaitvoerbaar als het andere.
üp zjjn beurt moest hjj ook uitkjjk houden
in hot sojgonaaade kraaiennest, dat mot dat
dool in den hoogon boom was aangebracht.
Van dat punt zag hjj vele eilandjns in den
omtrek, alle met dichte struiken en hoog ge
boomte begrooid, doch oogenscbjjnljjk onbe
woond.
Vermoedeljjk behoorde dit geheele groepje
tot het roofnest.
In Oosteljjke richting echter zag hjj nog
veel meer eilanden, van welk het naaste stel
lig een paar kilometers van het roofverbljjf
verwjjderd was.
Daar moesten stellig ook menschen wonon
misschien ook wel zoeroovors.
Karei toch zag eenige malon prauwen langs
de kust voortrooien, vermoodeljjk mot visschers
bemand.
,Als ik nu daar voor middernacht kon
komen* dacht de lichmatroos, .zou ik mjj
daar wellicht van oen prauw meester kunnen
maken en naar open zee trachten te ontkomen.
(Wordt vervolgd.)