KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
De bloem Tan Holj-eM
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna.
No. 3083
Woensdag 3 September 1902.
30ste Jaargang.
BureauSpoorstraat.
Telefoonn0. 59.
BureauSpoorstraat.
Telefoonn0. 59.
Abonnement
p. 3 maanden binnen de gemeente 50 Ct., m. Zondagsbl. 871/, Ot-
id. franco per post 75 id. f 1.20.
id. buitenland bjj vooruitbetaling f 1.25, id. f2.00.
Afzonderlijke nommers 2 Cent.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder.
Bupmui Spoorstraat.
Aavertentl&n
van 1 tot 5 regela25 Cent
Elke regel meer5»
4 maal geplaatst, 1 maal gratis.
Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJ DAGSMORGENS vóór 10 uur aan het Bureou bezorgd zijn.
Vit het Buitenland.
Wordt er in Ncdriland veel gedaan in 't
belang der hulpbehoevenden door den Zuid-
AfrikaariBchon oorlog in Duitacbland blijft
men daarin mode niet achter. Hot Boeren-
comité te Berlijn is voornemens, bjj gelegen
heid van de komst der Boeren-generaals
aldaar te hunner eer een feestmaaltijd aante-
richten, en hun ter hand te stellen het nog
overgebleven bedrag van de in Duitschland
voor de vrouwen en kindereu in de concen
tratie-kampen samengebrachte gelden, welke
ongeveer 125.000 M. beloopen.
In de vorige week is in Daitschlund*s
hoofdstad een bijeenkomst gehouden van
voormalige Boeren-stryders, met het doel,
een vereeniging optorichtcn, die den naam
zal dragen «Internationale Vereeniging van
voormalige Boeren-stryders en Boeren-vricn-
den". In den loop der vergadering doelde
een der aanwezigen, iemand, die jarenlang
in Transvaal heeft gewoond, en beweert, in
betrekking te staan tot de voornaamste
Boeren-kringen, mede, dat het voornaamste
doel van do reis der Bóeren-generaals naar
Europa niet is hot bijeenbrengen van gelden
ten behoeve dor nooddrufligcn in Zuid-
Airika. Hoofdzakelijk zou volgens die
mededeeÜDg hun bedoeling zjjo, de En-
gelsche regeering te bewegen tot erkonning
vao mondelinge beloften, die Lord Kitchener
tijdens de vredes-onderhandelingen gegeven
beeft. Volgens verzekering van den spreker,
waren de voorwaarden van den vrede onjuist
of onvolledig door de Enropeeache dagblad
pers gepubliceerd. Lord Kitchener zou na
drukkelijk verzekerd hebben, dat geen eed
van trouw zou wordon geëischt, en dat het
iederen Boeren-stryder, ook van vreemde
nationaliteit, zou vrijstaan, ongehinderd naar
Zuid-Afrika terug te keeren. In deze ver
gadering werd o. a. medegedeeld, dat de
eigenaar van een voornaam hótel te Berlyn
en een bótelhouder te Leipzig (Saksen) be
richt hadden gezonden, bereid te zjjn niet
alleen de Boeren-generaals, maar ook allen
leden van ban gevolg, tijdens den duur van
hun verblyf in de genoemde steden gratis
onderkomen en verzorging te verschaffen. De
verzekering werd echter gegeven, dat do juiste
datum van de komst der goneraals alsnog
niet is vastgesteld.
Onmiddellijk in de nabijheid gelegen van
het Nederland toebehoord eiland Curai;ao,
ligt het voor de hand, dat Venezuela's toestand
door ons met meer belangstelling wordt na
gegaan dan dit anders het geval zou zyn.
Gunstige tydingen werden gedurende de laatst-
verloopen dagen vandaar niet vernomen. De
revolutionaire beweging neemt er steeds groo-
tere afmetingen aaD. Do President der Repu
bliek schynt wol plannen te ontwerpen, om
aan den opstand paal en perk te stellen, doch
in zyne pogingen daartoe slaagt hjj niet. Een
opmarsch der opstandelingen te beletten, lag
wel iu zyn plan, doch de uitvoering faalde.
Men meent, dat het hem aan moed en ook
aan de Doodige middelen ontbreekt, om den
tegenstand krachtig aantegrypen en te breken.
Ook de opstandelingen waren in do jongste
dagen niet voorspoedig bjj hunne krijgsver
richtingen, en bovendien werd de voortgang
der oorlogsbedrijven in erge mate belommerd
door zware regens, die het terrein deden
overstroomen. Gelegenheid tot vechten was
er op die wjjzo niet. Het einde van den
binnenlandschen oorlog is zoodoende nog in 't
geheel niet te voorzien, en men vreest, dat er
nog wel maanden znllen moeten voorbijgaan,
eer rost en orde in het land zullen zyn terug
gekeerd. Intnsscben staan de zaken van handel
en bedrijf Bt''> en men maHkt zich ernstig be
zorgd, dat vele en daaronder groote handels
huizen in de hoofdstad des laDds Caracas
genoodzaakt zullen worden, om hunne be
talingen te staken. Voor de naastbij gelegen
landen en eilanden inzonderheid van het
eiland Coragao en voor do buitenlanders,
die op de kusten van Venezuela een nieton-
belangrykcn bandel dryven, is de bestaande
toestand hoogst nadeelig. Men vleit zich daar
om met het uitzicht dat de regeering der
Vereenigde Staten van Noord-Amcrika, ge
trouw aan haar stelsel, dat politieke quaettiën,
in Amerika ontstaande, zouder de hulp van
Europeesche mogendheden moeten behandeld
wordon, dezo netelige zaak, ook in 't belang
van talryke uitlandors, spoedig tot eoo bo-
vredigend einde zal brengen.
AlfüJWNriJlHlUKl.
HELDER, 2 September 1902.
Ridderorden,
öjj gelegenheid van den verjaardag van
H. M. de Koningin zyn o.a. de volgende
ridderorden toegekend.
Tot ridder in de orde van den Ned.
Leeuw de kolonel commandant van het
4e reg. vest.-artillerie alhier, G. J. v.
Vinkhuizen, tot idemde kapiteins ter
zee J. Wentholt, J. G. Snethlage, J.
Cardinaal en de kapitein ter zee titulair
C. J. de Jong Pzn.
is bevorderd tot officier in de orde van
Oranje-Nassau de gepensionneerde griffier
bij de directie der marine te Amsterdam
J. van de Ven
zyn benoemd tot officier in de orde van
Oranje-Nassaude kapitein ter zee W.
M. J. Visserde kapitein-luitenants ter
zee O. H. Kuyck en P. S. R. Wolterbeek
en de inspecteur van admiuistratie S. J.
A. Deyll
tot ridder in de orde van Oranje-Nassau
de luitenants-ter-zee der 1ste klasse E. E.
Dullemond en G. R van Nauta Lemke
de kapitein der mariniers G. A. Linckers
de officier van gezondheid der lste klasse
J. F. Brustde officier van administratie
der lste klasse C. J. Blokde officier-
machiuist der 2de klasse M. Zwartde
inspecteur van financiën bjj het loodswezen
A. J. Kooperde commissaris der loodsen
te Terschelling J. D. Gerritse
tot officier in de orde van Oranje-Nassau
de heer S. Keijser Pz secr.-penningmeester
van den polder Waal en Burg en secretaris
der 30 gemeensch. polders op Texel
is de eere-medaille in zilver toegekend
aan B. H. Themmen, brigadier der ryks-
veldwacht alhier
in goud aanden opperstuurman M.
Baptist
in zilverden opperschipper G. J. van
de Pollden timmerman-majoor H. Lub
den sergeant-provoost J. E. Feybelden
sergeant-majoor der mariniers H. Noordhoff
den hoofdmachinist der lste klasse A. F.
G. Croeseden gepensionneerden opper
schipper LI. J. Jerphanionden meester
knecht bjj 's Ryks werf te Amsterdam H.
Aris den commandeur der scheepsbeschie-
ters by 's Rijks werf te Hellevoetsluis D.
van der Dolden binnenloods in het 3de
district J. Dry ver;
in brons aan den kwartiermeester P.
H. Boshaijerden korporaal-schoenmaker
H. Bal; den korporaal stoker J. L. Wak-
keeden korporaal-stoker voor den binnen
landschen dieust J. P. van Eysden den
matroos der lste klasse J. de Beer den
gepensionueerden marinier der lste klasse
N. Melchertden zeilmaker by 's Ryks
werf te Willemsoord N. A. Kriesden
scheepsbesckieter by 's Ryks werf te Am
sterdam G. A. H. Janssen den takelaar
by '8 Ryks werf te Amsterdam J. ten Das
in zilver aanH. C. Kruse, adj. onder
officier by het le reg. infanterie alhier.
Men meldt nit Amsterdam
In het specialiteiten-theater Flora, Am-
stelstraat, bestaande uit drie groote per-
ceelen, 24, 26 en 28, ter gezawenlyke
lengte van ongeveer 40 h 45 meter, ont
stond Vrijdagnamiddag omstieeks 2 u. 15
brand, die zich in zeer korten tyd over
de geheele lengte van het gebouw uit
strekte, en een dikke rookwolk over het
midden der stad verspreidde.
Uit de hevigheid, waarmede de vlammen
uit ramen en ver boven het gebouw uit
braken, bleek alras dat daarin veel licht
brandbare stof aanwezig was. Het dak en
de zolders stonden in lichte laaie, zoodat
de brandweer, die spoedig met veel blusch-
iniddelen aanrukte, weliswaar deu brand
spoedig in bedwang had, doch niet veel
anders dan de steenen romp zal kunnen
behouden.
Aangaande de oorzaak van den brand
werd verluid, dat die gelegen zou zyn in
het omvallen van een pot kokend vet op
de bovenverdieping van perceel 28, waarin
beneden een café is, doch dat overigens
evenals het bovengedeelte van het theater,
door artisten bewoond werd. Velen dezer
waren in hunne kamers, zoodat het paniek
bjj het uitbreken van den brand niet ge
ring was. Eén werd zoo hevig door schrik
bevangen, dut zjj door een politieagent
met een lid der Vereeniging van hulp bij
ongelukken moest worden weggedragen
terwijl een ander lichte brandwonden in
het aangezicht bekwam.
Van de requisieten werd een gering
deel door spoedig opgedaagde hulp vanuit
perceel 28 gered. Alles is door verzekering
gedekt.
Te ongeveer drie uur, terwjjl brand
weerlieden tot blussching in het gebouw
aanwezig waren, viel met een ontzettend
geraas de galerij van het theater naar
beneden. De schrik, die toen allen om
het hart sloeg, uitte zich in een vreeselyk
angstgegil maar gelukkig hadden zjj,
die in het gebouw waren, bijtijds gewaar
schuwd door het gekraak, een heeukoiuen
weten te zoeken, zoodat niemand letsel
kreeg.
Het specialiteiten-theater Flora be
lendend het kantoor der firma Wertheim
en Gompertz, was van klein begonnen en
allengs tot den tegeuwoordigen omvang
gegroeid, wat de zeer gebrekkige inrichting
verklaart. Genomen in zyn karakter als
gebouw voor publieke vermakeljjkheid,
lydt Amsterdam met de verdwyuing van
dit theater dus geen verlies.
Ged. Staten van Noord-Holland heb
ben deu gemeenteraad van Urk verzocht
op zyn besluit, dat de benoemde onder
wijzeres verplicht ontslag te nemen bjj het
aangaan van een hnweljjk, terug te komen.
De raad besloot echter dit verzoek niet
in te willigen.
Het hospitaal-kerkschip »De Hoop"
kwam Donderdag te Leith binnenalles
wel aan boord. De geneesheer, dr. Thyssen,
behandelde 22 gevallen. Drie werden op
genomen. De predikant, de heer J. Bar
bas, bezocht 28 schepen in volle zee. De
Hoop" was 17 dagen op zee eu trof mooi
weder. De haringvloot is zeer verspreid.
Maandag kiest De Hoop" weder zee, om
15 September iu IJmuideu binnen te vallen.
Werkstakingen!
Op de te Zwolle gehouden 22ste alge»
meene vergadering van het Nederl. Werk
lieden-Verbond Patrimonium" werden een
drietal voorstellen gezamenljjk behandeld,
rakende de werkstakingen
De afdeeliug Rotterdam vroeg
Is het niet wenscheljjk, dat zoo vaak,
't zjj in ons orgaan, 't zjj in 't corres
pondentieblad melding wordt gemaakt van
een uitgebroken werkstaking, en tevens
bjj worde medegedeeld of er naar de wet
tigheid dezer staking, volgens de opvat
ting van Patrimonium, een onderzoek is
ingesteld geworden en 7.00 ja, welk het
resultaat van dit onderzoek is?
Werkstaking is het middel in de aller
laatste plaats, zegt de afdeeling. Bjj recht
matigheid van de eischen der stakers
moet ook bljjken, dat alle andere mid
delen, om tot een schikking te komen,
zjjn aangeweud gewordeu zouder resultaat.
Het in onzen tyd veelvuldig voorkomen
van werkstaking en het voortdurend lezen
hiervan zonder moer dost ons met de
zaak zoo vertrouwd raken, dat men het
als »heol gewoon" in plaats van als uit
zondering gaat beschouwen.
Vlaardingen vraagt
Wat er door het particulier initiatief
en door de Regeering gedaan kan worden,
om met het oog op de zedeljjk een finan
cieel© schade, die, ook de naar het bjjna
algemeen oordeel gewettigde werkstakingen,
ten gevolge hebben, deze te voorkomen, of
zoo ze uitbreken, zoo spoedig mogelyk tot
wettige oplossing tu brengen.
Zjj meent, dat langzamerhand het werk-
staken door onze Nederlandsche arbeiders
te veel wordt toegepast en het hoog
noodig is door ons een andere weg worde
ingeslagen.
Zjj meent dat in het Verbond door het
particulier initiatief en door de Regeering
ernstig dient gestreefd tot oplossing van
den strijd zooals die nu wordt gevoerd
tusschen arbeid en kapitaal.
Kan die oplossing door werkstakingen
alleen worden verkregen V
Ten slotte vroeg Ridderkerk nog hoe
wjj van een Christelyk standpunt die
werkstaking hebben te beschouwen Of
men ze met Gods Woord kan verdedigen
en of zo de gewenschte vruchten afwerpt
voor den werkman
De qnacstie bleek nogal samengesteld.
Uitvoerig werd er gediscussieerd. Eveu-
wel met geen positief resultaat.
Do vergadering vereenigde zich met het
voorstel van ds. Tal ma om dit jaar een
brochure hit te geven, waarin de middelen,
die tot voorkoming van werkstaking leiden
kunnen, zuilen worden aangegeven. Later
zal de quaestie dan aan een meer nauw
gezette en oordeelkundige beschouwing
onderworpen kunnen worden.
Treurig.
In den loop der maand Augustus hebben
zich te 's-Hertogenbosch niet minder dan
88 personen aangemeld, die wensclien te
worden opgenomen in eeue Rijkswerkinrich
ting In het jaar 1901 werden 678 tót
die categorie behoorende door de Bossche
rechtbank naar Veenbuizen opgezonden.
Haven te Scheveningen.
Vrjjdag verscheen, begeleid door twee
sleepbooten, uit Hoek van Holland komende,
de eerste caisson, bestemd voor bet Noor
derhavenhoofd.
Voor zoover men dit kon waarnemen,
geschiedde de aansluiting aan dit zeewerk
met gunstig gevolg. Woensdagmorgen te
5 uur was men reeds met dit gevaarte
uit IJmuideu voor Scheveningeu geweest,
doch door het plotseling dreigend aanzien
van het weer, genoodzaakt de caissons
aan Hoek van Holland in veiligheid te
brengen.
Twee meisjes verbrand.
Omtrent een brand te Huihuizen bjj
Pannerden, waar bjj twee meisjes in de
vlammen omkwamen, vernemen wjj het
volgende
Vrjjdagnacht omstreeks 10 uur werden
vlammen ontdekt, uitslaande uit het perceel
waarin woonde de smid Koks. Deze vloog
in nachtgewaad het huis uit er. riep den
buren toe, dat zjjn vrouw eu vier kinderen
zich nog in huis bevonden. Door het
moedig optreden van een buurman werden
de vrouw eu jongste kind door het venster
naar buiten gebracht, terwjjl de knechten
een twaalfjarige zoontje zich door een
sprong uit de tweede verdieping redden,
's Middags te twee uur werden de verkoolde
lijken van de beide achtergebleven dochter
tjes, kinderen vau 13 en 91/a jaar, gevonden,
het eone in het ledikantje, het andere in
een hoek der kamer.
De heele inboedel met de levende have
ging in de vlammen op. Alles was ver
zekerd. Door het niet spoedig genoeg ter
plaatse zjjn van de brandweer gingen
eenige aangrenzende huizen mede verloren.
Oude munten
Bjj 't afbreken van een zeer oude woning
in 't Frieschc dorp Oudwoude is door den
timmerman onder een bedstede in den grond
gevonden een grof, bruin Bteenen potje, 2
decimeter hoog en ruim 1 decimeter wjjd.
Gele streepjes met ribbetjes, iu den vorm
van bladen, zjjn er op geteekend, 't is van
een oor voorzien en een plat steentje lag
er als deksel op. 't Bevatte 32 zilveren
geldstukken uit de 17e eeuw, twee gouden
hemdsknoopen, gewikkeld in e«n fluweelen
lapje en twee groote zilveren schoengespen.
Deze geldstukken en voorwerpeu hebben de
timmerman, zyn knecht en de vrouw aan
wie het afgebroken huis toebehoorde, onder
elkander verdeeld.
Te Veenendaali8 Vrjjdagochtend brand
ontstaan in de boerenwoning van Harse
laar, aan 't Benedeneind, waarheen slechts
een z. g. bruggetjesweg leidt, zoodat de
brandspuit per vaartuig er heen gevoerd
moest worden, wat nogal vertraging gaf.
De brand was aangestoken. De schuldige,
die waarschjjnlyk mede verbrand is, was.
de huiskat, die vuur uit het fornuis op 't
lijf kreeg, en daarna in haar angst in het
boven geborgen hooi vloog. De brandspuit
heeft de naaststaande woonhuizen, schuur
tje en hooiberg kunnen behouden. Het vee
is gered. De schade vau verbrand huis en
inboedel wordt gedekt door verzekering.
Men schrjjft uit Haarlem
De 16-jarige D., die Vrjjdag door de
politie werd aangehouden, omdat hg eene
complete electrische installatie had ont
vreemd, is een ware deuguiet. Leeg staande
huizen beroofde bjj van de electriscne hellen
enz., en zelfs ging bjj bjj verschillende
personen rond om te vragen zulke bellen
in hun huis te mogen aanbrengen, wat
gelukte ook.
Dit trok de aandacht der politie, van
daar dat twee rechercheurs naar zyn woning
gingen en hem vroegen of hjj geen elec
trische bellen te koop had. Hg zei die
niet te kunnen missen, doch wel een
twintigtal elementen die hjj liet zien.
Zoo liep hjj in den val. D. is uit een
huishouding waarvan slechts eeu der meisjes
wil oppassen.
Uit Zuid-Afrika.
In het Handelsblad staat een eerste artikel
van N. I'outsma onder het opschrift eenige
Engclsche gruwelen, waarvan wjj helgrootste
gedeelte hieronder laten volgen.
Luitenant Scott, dienende in het A. <fc
Septisch Horso regiment, vertelde mjj aan
boor van do Carisbrook-Castlc hot volgende:
•O,' zegt hjj, .dat branden en vernielen
dor farms en huisraad is somtjjds hartver
scheurend geweest. Meen niet, dat wjj heter
mede eens waren, maar wat konden wjj doen,
orders moeten worden opgevolgd.
Ken* was ik met gonoraal Cunningham in
't veld en swiorvon wo rond nabji Rustenburg.
Do natuur is prachtig daar, alles stood in
bloei on het geheele landschap lachte ons toe.
Een onzer soldaten word door oen Boer, die
in do koppen zich schuil hield, geschoten en
kreeg daardoor oen onbobuidonde arm wond.
Nabij de plek waar dit gobourde, stond do
vriendeljjke on prachtige woning van do fa
milie Du Plosais. Mjjn generaal, .ho is a
damnedfool', gaf mij order mot 100 man naar
genoemde plaats to gaan om, al* straf voor
dat snipen, 't huis te verbranden. Ik ging, ik
moest. Daar gekomen, 't was nog vroeg in
den morgen, liet ik mjjne manschappen op
ccnigen afstand halt honden en ging zelf eerst
binnen. Vriendeljjk word ik begroet. Ik ge
voelde behoefte mjjne verontschuldigingen to
makon, zoido dat ik ellendig slocht nieuws
liuu moest brengen, inaar dat zo toch alsje
blieft niol moesten denken, dat het een per
soon) jjko daad van mjj was. Nog voor ik mjjo
orders had medegedeeld, zeidon de moedor
en dochters: .Nu ja, zegt dat nieuws straks
maar, doch zit eerst neer en ontbjjt met ons.*
Ik kreeg een gevoel over my, dat niet te
boschrjjven is, ik wilde mjjtelvcn hot liefst
een kogel door don kop jagen. Mee aan te
zitten moest ik natuurljjk weigeren. Ik zeide
nu dat ik orders had om hot huis to verbran
den. Merkwaardig kalm namen deze vrouwen
het op, vroegen alleen waarom 'i Ik gaf na
do reden, on toen vertelden zjj mjj, dat zjj
mot dat scbioton niets te doen hadden. Vader
of broers hadden zo niet op commando, die
waren drie in getal al doodgeschoten. Ze
wisten heel goed welke Boer in de koppen
geweest was, maar die woonde circa 20 mjjlen
verder en zjj konden als vrouwen daar toch
niets aan doen. Ik gevoelde diep hot onrecht
vaardige dor order en besloot na, bewogen
als ik werd, ook met hel oog op hot mooie
huis, dat splendidly gemeubeld was, eerst
naar mjjn generaal terug to keeren on nadore
instructies le ontvangen. Ik explicoorde mjjn
bevelvoerder zoo goed inogoljjk do quaestie,
maar deze duivel wns onvermurwbaar. Hjj
dreigde mjj met onmiddellijke degradatie en
zond mjj weer weg mot manschappen en.
oetiige uren later was hot hais der weduwe
in vlammen opgegaan, en zat de familie in
den rvgentyd onder den blooten hemol I
Kolonel Campbell, acting general, kwam
met zjjn manschappen in don Vrjjslaat op een
plaats ocner weduwe, wier man kort geleden
gesneuveld was. Hot groote huis was reeds
lang een aschhoop, de vrouw woonde met
centgo kinderen in oen klein oud stalletje, nu
tot woning ingericht. Drie dagen geledon was
ze bevallen van twee baby's cn lag nu hulp
behoevend te bed. Campbell, oen der ellendigste
monsters, komt 't stalletje zelf binnen en zegt
.Sta op, ik wil ie huis verbranden.' De vrouw
antwoordt«Mjjn huis is al verbrand on ik kan
nu niet opstaan, mjjn baby's zjjn pas drie
dagen oud.* Hjj gelooft 't niet; zjj toont hem
de kindertjes en in haar angst ook in haar
kleoding do duideljjko sporen eener receafe
bevalling. Maar er is geen genade. Met een
.1 know that game*, roept hjj een liental
Tom mica, die dc vrouw op haar bed en met
de kleintjes, onder het gehuil der andere kin
deren naar bniten in de blakende zon, bjj een
kraalmuur neerleggen ....en 't .pantokje' werd
mei dynamiet opgeblazen. Den volgenden dag
vonden voorbijkomende commandoburgers dn
kleintjes dood en de vrouw in zulk een toe
stand, dat zo twee dagen later stierf
Omtrent dit geval is een beëodigdo verkla
ring afgenomen die binnenkort wel publiek
zal wordon.
In den aanvang van November 1900 vond
een treffen plaats nabjj Fredcrikstad in de
Transvaal, waarbjj onze landgenoot, de brave
dappere Scbilham o.a. ook het leven verloor.
De boeren hadden goede posities, waaruit de
vjjand hen niet kon verdrijven. Het gevecht
wus absoluut f a i r p I a y
Do paarden der Boeren waren plm. 10
minuten gaans van de bedoelde positie ver-
wjjierd en toen de ammunitie dor Boeren op
raakte en het beslist onmogelijk was bjj hen
te komen om hen met nieuwen voorraad te
suppleeren, trachten de Boeren do wjjk te
nemen en bjj hunne paarden te komen. Hier
voor moesten ze over een kale vlakte loopen
en toen ze dit beproefden werden ze bestormd
door Engelscho cavalerie. Als honden werden
zo hier doodgeschoten, het wegwerpen der
WMpons on het smockond opsteken der handen
baatte niets, op latle wijze werden de moesten
met eonigo kogels doorboord of mot den sabel
eenvoudig afgemaakt.
Het was het Vrjjstaatscho commando van
het district Vrede, onder generaal Fronemao,
bet welk deze gruweljjko slachting onderging.
Schryver deze was ooggetuige.
In het laatst van j.l. Maart werd in den
Oranje-Vrjjstaat, in het district Heilbron go-
vangen genomen een jonge Boer, 19 jaren
oud, zoon van Danie Stoyn, tydelyk landdrost
in do jurisdictie van Frankfort. I)ozo jonge
man was in khakio gekleed on alleen om
feuilleton.
door Kapitxin William.
29)
De kloekste schepelingen volgden den
bootsman, toen hy weer met zyne bijlen aan
dek kwam. De hoofdtouwen on pardoens
werden doorgekapt; con luid gekraak deed
zich hooren en met een goweldigo smak
stortten bramsteng en bovenbramsteng, met ra's
en tuig buiten boord.
De mast. die van ijzer was vervaardigd,
bleef onwrikbaar staan, maar het schip rees
niet uit den schuinen stand waarin de wind
hoos het gebracht had.
Onverminderd bleef de stormwind voort
woeden en bergen waters, met hoog opdwar-
lend schuim op de kruinen, braken op en
over het ontredderd schip.
Wjj moesten nu ook maar eons beproeven
den fokkenmast met het vaartuig over boord
te kappen,0 riep de kapitein met al de kracht
zjjner longen den stuurman toe.
Weer bracht deze den last aan de beman
ning over.
De uitvoering van hot bevel eischto even
veel moed als beleid, omdat onophoudelijk
de stortzeeën het schip overstelpten en do
manschap groot gevaar liep om moogosleurd
te worden.
Inmiddels hing or nog veel rondhout buiten
boord te slingeren en te stooten, omdat het
touwwerk, waarmede 't aan schip en verdere
tuigage zat verbonden, mocieljjk verbroken
feao worden.
Door dit alles werd het gevaar nog zeer
verergord, en had het vaartuig ontzetteud
veel to verduren.
Daar kliefden de bjjlen de hoofdtouwen en
steunpunten van den fokkemaal en ook hier
werd niets anders bereikt, dan dat het boven
tuig over boord werd geworpen.
Een hevig gvkraak volgde on ook do
kluiverboom word meegesleurd.
Toen moest in tg worden gewerkt, om alles
wat buiten boord hing to bonnen en stooten
en wrjjvon, los te kappen en te snyden, op
dat het schip daardoor niet verder geteisterd
zou worden.
Hot noodweer bleef met dezelfd) ontstui-
migheid woeden en voerde nog maar altoos
het hulpeloos vaatuig als een speelbal naar
lagerwal.
't Liep tegen don avond en nog altjjd
stormde bet onverminderd voort.
Stortzee op s'ortzoo brak ovor het schip, dat
nu wel niet meer op zjjde word gedrukt,
doch evenmin wilde rjjzen.
Als 't nu maar langzamerhand bedaarde,"
aldus liet de stuurman zich tot don gezag
voerder hooren zouden wjj 't volk omlaag
sturen cn met schoppen den ballast wat over
doen schieten.'
Zooals 't nu is, kunnen wjj er niet aan
denken dit te beproeven,' was het antwoord.
Eensklaps kwam een vervaarlijke stortzee
aanrollen, trof het schip in de midscheeps on
bedolf schier het geheele vaartuig onder 't
vlokkig schuim.
De manschap, die daar nu bjjna geen steun
punt meer vond, klampte zich aan den nagel
bank en spande do uiterste kracht iD om
staande te bljjven.
Toen de zee was afgcloopen, zag men vol
ontzetting hoe twee der schepelingen waren
meegesleurd in 't groote zeemansgraf, terwjjl
bovendien een stuk van de verschansing wits
weggeslagen, con boot verloren gegaan on
de andere boot deerljjk gehavend was ge
worpen.
Zonderling genoeg voor don zomortjjd,
bleef de storm voortwoeden.
Do nacht bracht ook al geen beterschap,
maar verergerde nog do ellende.
Tegen het krieken van don dag, werd men
in ljj het licht van een vuurtoren gewaar.
Al het volk was op do campagne bijeen
geroepen en bracht daar onder hopen on
vree zen don nacht op het achterschip door.
Kapitein Wommels, die in zjjno lange loop
baan zoo menigen storm had getrotseerd en
sinds zjjn zwerven in den vreemde meermalen
verlangd had, dat het noodweer hem maar
't leven mocht benemen, bad nu om zjjn
behoud. Nu hjj zooeven zulk eene belangrijke
ontdekking had gedaan, nu or kans bestond
om zjjn misstap weer te vergoeden en raon-
action gelukkig te maken, die door zjjn toe
doen zoo vrecseljjk haddon geleden, nu mis-
schion to moeten sterven, o, dat zou verschrik
kelijk zjjn.
Ware 't nu nog alleen om zjjn leven te
doen, dan zou toch niet allo# verloren zjjn,
doch zoo het schip moest vergaan, ging ook
wellicht het kostbaar geheim te gronde, dat
hjj pas den vorigen dag had ontdekt cn te
boek gesteld.
O, do gedachte alleen om de mogeljjkhoid
van zoo iets, vervulde zjjn gemoed met een
pijnlijk en droefgeestig gevoel.
Hjj werd uit zjjno overpeinzing gewekt
door den stuurmao, die hem toevoegde:
Kapitein, zie daar eens in ljj, in de richting
van den vuurtoren 't is daar allea breking on
branding. Als 't weer niet hooi spoedig be
daart, duurt het geen kwartier meer of wjj
sillen aan den grond 1'
- Koudon wjj 't anker maar van den
boog krjjgen, sprak de kapilien, op min of
moer somberen loon.
Eeco stranding stond onder deze omstan-
heden mjj wel geljjk mot den totalen onder
gang van schip cn bemanning.
Ja, 't voorgevoel dat do gezagvoerder had
gehad bjj zjjn vertrek uit Hamburg bleek
toch niet ongegrond te zjjn geweest.
Ik zie er geen kans toe, kapitein, om 't
anker to speenteron,* hernam weer do eerste
stuurman on 't is niet verantwoord om dit
aan hel volk te kommandoercu.
Hut schip is voor aan een blinde klip go-
ljjk wie 't waagt er been te gaan is voor
du haaien.'
Als een blaas werd do •Washington* door
storm en golfslag voortgejaagd cn dreef hul
peloos naar het pnnt waar de branding 't
wildst raasde en op overweldigden toon,
haar ontzettend liod van dood en verderf
deed hooren.
Tom Depwood, du lichtwachter van Holy-
ciland, had reeds bjj 't aanbreken van den
dageraad in de verte het ontredderde schip
gezien. Aanstonds had hjj zjjne bevinding
aan eenige kustbewoners doen wotcn en hen
in overweging gegeven, om do reddingsboot
in gereedheid te brengen.
Inmiddels was het schip gestrand en zat
op oen bank vast, ver van de kust van 't
eiland.
De kustbewoners stonden nabjj den toren
het schouwspel aan le zien.
Mannen,' sprak Tom, tot do oilanders,
die met hem menig stout waagstuk hadden
ondernomen wanneer bot do redding van
menichenlevens betrof, *als wjj niet spoedig
gaan, dan zullen wjj te ladt komen vrees
ik.'
'I Is al te boos, Tom, hernam Jim
Boundy
Mooi ziet het er niet uit, dat moet ik
eerljjk bekennenmaar als wjj langer
wachten, zyn do armo kerels gekist en bo-
graven.'
't Zou oen en al to dol stuk zjjo, om
or «oo op af te gaan, merkte een der oudste
rooiers op, wjj krjjgen stellig oen uitschot van
den wind en dan wordt 't or voor do schepe
lingen beter op, als de kast 't tenminste zoo
lang houdt.
Dat uitschieten van don wind kan nog
wol wat duren mannen,' hernam Tom weer
•ik bljjf er dus bjj als wjj die armo men-
schen te hulp willen komen, moeten wjj niet
langer talmen maar zoo haastig mogelijk
heenroeien.*
De branding is al te wild Tom*, merkte
Jim Boundy weer aan.
De ergste branding staat buiten het schip
mannen, en daar hebbon wjj niet noodig.
Buitendien is het niet do eerste maal dat
wjj in de branding komen wjj zjjn toch ook
geen kinderen on er dient oen beetje go-
waagd to worden."
Wie 't wagen wil mag het voor mjjn
part doen, sprak weer de oudsto der
eilandersmaar ik ga zoo niet mee.
•Je wordt t« ond, man, voor 'l werk,'
hernam Tom «enigszins spjjtig.
Nog werd zoo «enigen tijd geredeneerd onder
de manschap der reddingboot, zonder dat men
veel vorderde.
Kindeljjk sprak de lichtwachter: .Mannen,
als go niet moo gaat, zal ik mjjne dochter
roepen en haar vragen of zjj 't waagt met
mjj uit te gaan om te trachten die ongeluk
kige zeelieden to redden.'
Dat zon sonde en schande zjjn, om er
de bloem van lloly-eiland aan te wagen,
zei Yackson, de jongste der bootslieden, die
eerst korton tjjd tot de bemanning behoorde.
•Laat nw dochter met rast, Tom,' liet hjj
er op volgen ik ga met je mee en als do
andoren nu nog een beetje gevoel voor on
gelukkige zeelui hebben, moeten zjj niet
langer zeuren, dunkt mjj.'
Tegen de rodeneering van dien jongeling
durfden de oudo zeerotten zich niet openljjk
verzetten, of-choon zjj beseften, dat hjj oens-
deels zoo sprak om bjj Tom, wiens schoono
dochter hjj tot gekwordens beminde, in oen
goed blaadje te geraken eu mderdoels uit
gebrek aan ervaring.
Zonder verdere aarzeling stapten de tien
redders in dc boot en aanstonds ving de
kamp met de onstuimige branding aan.
Kalm als altjjd stond Tom aan het roer,
de oogcu aanhoudend op de aanrollende
zeeën gericht.
Nu eens gebood hjj wat harder, dan weer
wat zachter te rooien en soms ook om de
boot iets achteruit le laten deinzen.
Onheilspellend stond de lucht en dood nog
weinig goods verwachten.
't Was aan de kost nu laag water en
s'raks zou de vloed opkomen.
Dan ook sou wel de wind uitschieten,
meerden de redders, vertrouwd en bekend
als zjj waren met de wind en luchtgesteld
heid.
Meer en meer naderde de boot het ont
redderde schip, dat alleen nog maar de kale
bezaansmast had ovorgehouden, en midden in
de branding zat, in dezelfdo schnino richting
als het met den storm was voortgezweept.
Met onuitsprekeljjk verlangen zag de bo-
manning van de .Washington* het kloeke
tiental naderen, wat hen redding uit doods
gevaar beloofde.
(Wordt vervolgd.)
