KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor Heldor, Texel, Wieringen en Anna Paulowna No. 3124 Zaterdag 24 Januari 1903 3!ste Jaargang BureauSpooritraat. Telefoonr,». 59 BureauSpoorstraat. Telefoonn". 59. Atoonnement 'fc Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. poat 75 ct., Buitenl. i 1.25 g j Zondagsblad 37' 45 0.75 80 0 90 85 0.90 vooruitbetaling. idagablai c Modeblad 55 i, 'Muzik. Bloemlezing» 60 Voor 't Buitenland VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG. Uitgevers: BERKHOUT Co., te Helder. Spoorstraat. Bureaui AdL vertontlön van 1 tot 5 regels25 Cent. Elke regel meer 5» 4 maal geplaatst, 1 maal gratis. Be wijs-exemplaar 2Ct. Groote letters en Vignetten worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan het Bureau bezorgt) zijn. XIEllWNTIJIIllUE.V HELDER, 23 Januari 1903. Socialistische levensbeschouwing. Dinsdagavond 1.1. h*d in .Casino* alhier oen oponbare vergadering plaats, waar de vroegere predikant, do hoer A. de Koe, sprak over het bovenstaande onderworp. De opkomst van belangstellenden was zeer groot, de zaal flink bezet. Nadat Ds. Keuion de vergadering had geopend, verkreeg do spreker hot woord, die aanving met oen herinnering aan zijne vestiging te Blaricum en later te Walden en aan zjjno vroegere werkzaamheid hier tor plaa'so, waardoor verschillende be trekkingen onts'aan waren. Ter wille dezer betrekkingen was het, dat by nu alhier op trad en een uiteenzetting gaf van zyne denk- beelden. Na zjjn vertrek van hier had hjj zich aan de product e, aan den handenarbeid, gewyd en er waren tyden gowoest, dat hy gezwoegd had en zich gedrukt gevoelde ouder den spierarbeid. Dezen winter heeft hij de indrukken daarby opgedaan, verworkt en zich rekenschap gegeven van do ervaringen, daarby verkregen. Daardoor zjjo zyne inzichten ge- wjjzigd en zijae denkbeelden van vroeger niet moer die van thans. Wol is by dezelfde persoon en heeft hij hetzelfdo streven en dool, maar is genoodzaakt een andere taal te spreken. Na deze inleiding ging sproker over tot zyn eigonlyk onderwerp en begon alsru met de opmerking, dat er oen socialistische woten- schap is en de feiten aanwezig zyn tot op- bouwing eener nieuwere lovonsboschouwiDg. De groote natuuronderzoeker Darwin, die in 't begin dor vorige eeuw leefde, gaf een inzicht in de samenhang van alle leven, hoe het een zich nit het andore ontwikkelde, hoe na de afkoeling der Aarde uit hot ééncellig leven dour de energio, die hot in zich be vatte, allo lichamen en organen er uit voort kwamen en hoe door don stryd om het be staan en de natuurlyko telkens nieuwe variatiön en nieuwo soorten ontstonden. Die ontwikkeling heeft niet alleen botrekking op de lichameljjkc-, maar ook op de geestolyko eigenschappen, die zoowel in plant en dier als mensch voorkomenalloon bestaat or ver schil van graad. Goljjktjjdig met Darwin werkte eon geniaal denker, Karl Marx, vol gens een zelfde methode vnn onderzoek, maar „.begon daar, waar do coreto eindigde, gaf eon verklaring van de wetten der beschaving en toonde aan, dat ook hier ontwikkeling plaat» had od dat het oene groeide uit hot andere. Men onderscheidt 3 tijdperken. Het eerste is dat dor uatuurmonschon, toen or niets ge produceerd word en men zich toeöigondo, wat men voor het leven noodig hadhet tweede is dat der barbaarschheid, waarin mon in rondzwervonde stammen leefde en zich toe- logde op de veeteeltdo derde is do periode van de beschavingsmenschheid, waar de techniek van don arbeid begint, men zich toelegt op den landbouw en waar naast den landbouw do Dyverheid ontstaat. Elk van die tydperken bad zyn oigenaardig karakter. Het loven werd daardoor s'eeda ingewikkelder, men kreeg verdeeling van arbnd, vorbetering van werktuigen, waardo >r klassen Ontstonden en mon behoefte govooldo aan be stuurders en aan hen, die hot recht formuleer den en het recht handhaafden. Daartoe le giDg een verstoring van het evenwicht ge paard en de bevoorrechting van don een boven don ander. Het privaat eigendom kwam tot stand, dat den grondslag vormt van den tegen- woordigon samenleving. Hiorbjj kan men weder drie trappen opmerkendo antieke beschaving, waar door de slaven geproduceerd wordt, het tydperk der middeleeuwen, waar de Keizer aan hot hoofd staal en aan de vazallen stukken grond afstaat en de productie is in handen der gildoDen eindelyk het derde stadium, waar geproduceerd wordt voor de wereldmarkt; de concurrentie ontstsat en de trjjheid van het individu in eere is. Dit tydperk had zyn opkomst in do 16e eeuw, zyn bloei na de Franeche rovolutie, toen was hot productievermogen kolossaal, maar thans, dank zy die ontwikkeling, is hot naderend einde van 't kapitalisme te zien en een socialistische cultuur in 't verschiet. Ieder dezer trappen hoeft weier een eigon karakter en kunst, godsdienst, maatschappelijke en politieke instellingen komen daarmede overeen. Door verschillondo voorbeelden nit de Bijholsche en Algemeen e geschiedenis toonde sproker dit aan en kwam daarna terug op den tegon- woordigen tyd, na er nienwo bnschouwingon over 't wereldverband baan breken. Do oude instellingen worden ondermjjrd, een nieuw bewustzijn is wassende, de kerken waggelen, er is ren gevoel van onrnst, van onvoldaanheid in alle lagen dor m»at«chappy en M irx hoeft een blik geworpen op de samenleving, die komen zal. Dat nieuwe ideaal zal verwezen lijkt worden, wanneer de onderdrukte klasso zich organiseert en den s'rijd tegen hot kapi talisme aanbindt, dat zijn reden van bestaan gehad hoeft. De o 'erwinning is zeker en or zal een maatschappij ontstaan met betere ver houdingen. Do beginselen voor een nieuwe levens- boiciouwing hebben ook invloed op hot geeste- laven, do oude beschouwing, als zou dit zyn eigen gebied hebb'n, vervalt daardoor. Geest en stof zijn onafscheid dijk verbonden en het bewnstzyn van den mensch wordt bepaald door do maatschappelijke verhoudingen Een ideaal streven naar het reine, ware en schoone is nauw verbonden met de stoflelyko werke- heid. Dit doet ons den mensch in verhouding tot zijn medeschepselen geheel anders beschouwen als vroeger. Met eerbied worden wy vervuld voor het majestueuscbe leven, dat alles voort brengt en ons de overtuiging schenkt, dal allo schepselen van ééne bloede zyn. Doze beschouwing is voor de verdrukte arbeiders klasse een troost, want het betere moet vol gens do ljjn der ontwikkeling uit het kwade voortkomen. Er zal evenwel stryd moeten gevoerd worden, want reeds nu telt dezo leor haro martelaren. Stryd vraagt spreker. Is do 1 i e fd e dan niet do hoogste wet? En zyn antwoord luidtJa, maar hoe komen wij daartoo De tegenwoordige maatschappij, ge baseerd op privaat eigendom, roept noodzake lijk in hot leven 2 klassen van menschon met tegenovergestelde belangen. Do klassctegon- stollingon kunnen alleen opgeheven wordon door stryd. Daarom is de stryd noodig op den wrg tot do liefde. Daarby zal do solida riteit zich ontwikkelen, zoo groot als nog nimmer heeft plaats gehad. Met de overwin ning dor arbeiders op het kapitalisme zal do liefde klateren als eou beek. Daarom nu nog stryd, omdat hy gevoerd wordt in naam der menschheid. God is liefde, maar zoolang er nog gestreden moot worden is God eon God van stryd. (Applaus.) Na het eindigen dezer rede was er gele- gedhoid tot hot stollen van vragen of tot hot maken van opmerkingen. Daar niemand iets in het midden hsd te brengen, sloot de heer Keulen op de gebruikelijke wjjzi de vorgadoring. Matrozenbond De Algemeene Bond van Ned. Marine matrozen hield 1.1. Zondag in 't café Central" alhier zijn zesde algemeene ver gadering, die bezocht was door 19 afge vaardigden van Amsterdam, Hellevoetsluis en Helder, benevens een groot aantal leden. Bij de opening wees de Voorzitter De Ruijter op den goeden geest, die er onder de vergaderden heerscht, vooral nu de Bond van hoogerhand zooveel tegenwerking on dervindt en sprak de beste wenschen uit voor het welslagen der vergadering. Nadat door den Secretaris en den Pen ningmeester de verslagen waren voorgelezen en goedgekeurd, ging men over tot behan deling der voorstellen. Na eenige discussie werd bepaald a. dat in >Het Anker" dezelfde taktiek zal worden gevolgd als tot dusverre, dat Verstegen als redacteur zal optreden en Stgnman als administrateur tegen een weekgeld van f 12 en dat het blad wekelijks des Vrijdags in vergroot formaat zal verschjjuen. b Aan het Hoofdbestuur wordt opge dragen te ageeren tegen de werving van jongens van 131/, tot 16 jaar voor de Kweekschool voor de Zeevaart te Leiden en het in dienst toelaten van joDgens voor het 18e levensjaar. c. De weerstandskas wordt opgeheven, maar het Hoofdbestuur kan by voor komende gevallen hen steunen, die als slachtoffers vallen in dienst der organisatie. d. Men zal jjveren voor: het verkrijgen van vergoeding voor de in en door den dienst bedorven kleedingstukken voor verbetering van de trakte menten en vooreen betere regeling der brievenbezorging. e. Pogingen zullen aangewend worden tot oprichting van een vrijwillig zie ken- en ondersteuningsfonds. f. Voor deo bouw van een naar de eischen des tjjds ingericht bondsgebouw Zal men een leeniug vau f 30.000 uit schrijven. g. Ten opzichte v.in het aanstellen van mindere militairen als hulpen bjj de post wordt de volgende motie aange nomen »De vergadering, »gehoord hebbende op welke wjjze en waarom het hoofd der posterjjen een tydelyk personeel tracht te vormen uit de militairen «overwegende dat de strijd d>r ar beiders ook de onze is >is overtuigd, dat het niet vervullen van werkzaamheden aan de posterijen door militairen, den arbeiders ten goede moet komen besluit alle militairen van de on waardigheid van zulken arbeid te overtuigen en gaat over tot de orde van den dag." h. Een voorstel om den Bond op den 1-Meidag door middel van het vaan del te doen vertegenwoordigen wordt verwo-pen, maar aan de afd. Amster dam vrijheid veileeud als afdeeling mede te manifesteeren. Nadat nog besloten is de door gevan genis gestraften vrijstelling van con tributie te verleenen en nog eenige huishoudelijke zaken waren behandeld, werd de vergadering gesloten. Door den kapitein, eerstaauwezeud ingenieur d. Genie alhier, zul Donderdug 12 Febr, *8. v.m. 9.30 (Gr.,) in de Sociëteit Eensgezindheid'' worden aanbesteed 1. Het aanbrengen van verbeteringen van ondergeschikt belang in batterij No. 3 in de Gemeenschapslinie der stelling Hel der. (Raming f1180.) 2. (op tarief) Het wijzigen van het voorterrein van het fort Kijkduin, als ver betering van ondergeschikt belang in de stelling Helder. (Ramiug f5500 3. Het leveren van materieel der Genie voor het in staat van verdediging brengen van het fort Kykduin (perc. 1.) Ramiug f639.50). 4. Het leveren, enz. als boven (pereel 2). (Raming f3928.15.) Bestekken, enz. zjjn van af 3 Febr. verkrijgbaar bij den opzichter vau fortiB- catiën E. H. Óudt. Texel, 22 Jan. Tot onderwijzer te Sloten is benoemd de heer A. Lap, oud-leerliog der bijzondere Normaalschool. De heer B. Itainan, onderwijzer aan de school met den bijbel, alhier, is beuoemd als zoodanig te Nieuwendijk. De Ada van Holland" volbracht Dins dag één en Woensdag twee reizen naar en van den Helder. Er is evenwel nog veel ijs. Door den minister van oorlog is be paald, dat, wauneer uithoofde vau de weer gesteldheid of om audere redenen geen ge legenheid kan worden gegeven tot het baden in open badplaatseu, ook gedurende de maanden Mei tot en met September, in de reinigingslokalen in de kazernes, warm water kan worden verstrekt tot het reinigen van de onderste ledematen der onderofficieren en mindere militairen. Tot nu toe werd voor dat doel het water alleen gedurende de maanden Octo- ber tot en met April verwarmd. Het stoomschip »Salak", 19 Jan. van Port-Saïd vertrokken, ib daar met brand in een der ruimen teruggekeerd. Met het inpompen vau water tracht men den brand te blusschen. Verdronken. Zondag zyn tusschen Delfzyl en Appinge- dam de 18-jtrige dochter van het echtpaar Iddekiuge wonende aan het Schildmeer, haar beminde, zekere Perdok, en haar broeder, op het Damsterdtep op schaatsen zijnde, door het jjs gezakt, met bet droevig gevolg dat de beide eerstgenoeinden ver dronken. Twee Haarlemsche knapen, zoontjes van 8 en II jaar, van De Boer uit de Zuid polderstraat aldaar, zyn Dinsdag, schaat senrijdend op de Mooie Nel bjj de Leede door het broze ys gezakt en beiden ver dronken. In de buurtschap Dieze, nabij Zwolle, zyu heden twee zoons van den landbou wer v. d. B., resp. van 16 en 18 jaar, door het ys in een kolk gezakt en ver dronken. Op de rivier de Aa, by Nieuwer- schans, zjjn heden drie personen in een wak gereden. Twee werden met groote moeite gered, de 16-jarige Geert dwarts is verdronken. Lastige toestand. In 't begin der vorige week is bjj Schok- laud door den sterken oostenwind aan den grond gekomen hut jjzeren tjalkschip, ge naamd Nieuwe Zorg", vau schipper G. Otter, geladen met turf voor Zaandam. Door de aanhoudende vorst is dit schip rondom in het ys geraakt, zoodit er uu geen inogelykhetd bestaat hut uit dezen toestand te redden. Mun kan deuken, dat de omstandigheden, wauriu zich gedurende een week de op varende bevinden, niet erg benijdenswaardig zijn. Zondag hebben enkele burgers en schip pers vau Kampen zich met het motorschip Eendrachtvau den heer G. J. de Jong naar het eind van het Ganzeudiep begeven, uu van daar per schaats naar het schip, om te vernemen den toestand vau bevol king en vaartuig. Het bleek dat er aan niets gebrek was, ook uiet aan consumptie. Deze week hoopt men pogingen te doen om het vaartuig uit het jjs te4krijgen. Zoo dit vruchteloos mocht zyn, wat wel haast zeker is, zullen de opvarenden het verlaten. Schip en lading zjjn niet verzekerd. Een veelbelovend hardryder De 15-jarige Gerrit J. Adeiaa te Oudega. (Friesland) belooft een hardryder te zullen worden. Op 13 jarigen leeftjjd won hy op 14 Januari 1901 te Iuisum het gouden horloge, 16 Januari 1901 te Sneek den prijs van f 10 7 Februari daaraanvolgende te Roordahuizum den prjjs van f 10. In 1902 won hy te Ueerenveen de premie een zilveren hologe. Te Hardegarjjp den prijs, een zilveren horloge met goud ge monteerd. Te Poppingavier 9 Dec. 1902 den prjjs van f 15 12 Dec. daaraanvolgeude te Sloten den prjjs, een gouden horloge en gisteren te Ueerenveen weer den prys, ook een gouden horloge. Op 15-jarigen leeftyd reeds zooveel te hebben gewonnen, dat belooft iets voor de toekomst Uit Harlingen van 19 dezer Wegens het vele jjs in de Zuiderzee kwam de sleepboot Voorwaarts" bier heden van Nieuwediep aan, via de Noord zee. Gisteren had de Voorwaarts" tever geefs getracht de Jreis naar hier te doen over de Zuiderzee, doch moest naar Nieu wediep terugkeeren. De stoombooten der Holland-Friesland-Ijjn die tydeljjk weer hier binnen kwamen, hebben voorloopig den dienst moeten staken, tluir de >Bols- ward," gisteren van Nieuwediep naar hier vertrokken, derwaarts is teruggekeerd. De postboot Terschelling vaart thans weer op 't getij. Gemeenteraad van Texel, gehouden op Woensdag, 21 Jan. Voorzitter den heer H. W. dn Jonchoere, Burgemeester. Tegenwoordig 8 ledenafwezig mot ken nisgeving de hperen F. Koyser (Wethouder) en W. Bakker Kz. Eén vacature. De Voorzitter opent de vergadering root zjine bosto wenschen voor het jaa- 1903, wjjst op het gelukkig verloop d<*r ziekte van H. M. de Koningin, op hot heongaan van den heer A. Dros; op den gnnsligen toestand van landbouw on veeteelt in 1902, spreekt zyne beste wenschen uit voor doze (bronnon van inkomsten en ook voor de vis?ch«TjJ, die thans niet rooskleurig mag heeten jherinnort aan do belangryke besluiten, genomen in het afgeloopen jaar en doof ren beroep op de verdere hulp en m-dowerking vhd Secretaris, Ambtenaren en verder personeel. Hierna worden dc notulen gelezen en goed gekeurd. I. Mededcelingen. Ingckomon stukken. Do Voorzitter deelt mode, dat voor do riolcering Burgwal allo buizen ingelegd zjjn, doch dat nog enkele putjes moeten gemankt worden. Tot ophcftlog der school tc Oost zal weldra eon voorstel worden ingediund. Als ingckomon stukkon worden voorgolezen a. Schryvcn vnn m j. A. Visser-Bruin, waarin zij haro benoemingen tot regenten van het Weeshuis on van het Alg. Armbe stuur aanneemt. b. Idem van den heer A. C. Kvjjior, wwarin hy aunnoemt z'y'no benoeming tot regent voor het Weeshuis en bedankt voor die als regent van het Alg. Armbestuur. c. Idem van den heer C. van Heerwuardcn, waarin hy bericht zyne bonoeming tot regent van het Weeshuis aan te nomen. Een en ander wordt voor konnisgoving aangononien. II. Benooming lid Algrm. Armbestuur. Doze benoeming wus noodig door hot bc- brnken van don heer A. C. Kejjser. Op de voordracht stonden do hoeren D. Bakker Pz. en J. Eolinan Az. Eerstgenoemde wordt mot dgemeeno stemmen benoemd. III Vaststelling gewijzigde begrooting v. h. algemeen armbestuur Ged. Staten hadden liet goedgekeurd hot verkoopon van eenige effecten, waardoor eei.e verhoogde gemeente- aubsidio noodig wus geworden. Do guwjjxigde hegrooting wordt nu vastgesteld met een eind cijfer van f 3675, waarbij de snbs die van do Gemeente wordt gebracht op f 3175. IV. Wyziging gemeente-bogrooting voor 1903. In verband mot het voorgaande besluit wordt do f 500 meerdere subsidie gevonden op de pos'en voor straton en pleinen f350 en op die voor wegen en voe'paden f 150. V. Vaststelling schoolgeld kohier le kwar taal 1903. Wordt vastgesteld tot een bodrag van f 651. VI. Adres van den heer D. de Leeuw, inzake aanvraag coupure omringdyk a. d. haven Oudcscbild, tenbehoove v. d. tram en het leggen van rails o. h. haventerrein. Dit punt tal behandeld worden, nadat met den hoer D. do Leeuw, die inlichtingen zal verstrekken, cal gesproken zyn. Op voorstel van den Voorzitter wordt evenwel hot adres in handen gesteld van B. «fc W., om met do daarby betrokken lichamen te corrcspondocren. VII. Ontslagaanvraag van den heer G. KI&- zinga, als onderwyzer a. d. O. L. School 'e den Burg. Dit ontslag wordt tegen 1 April a.s. eervol verleend ondor dankbetuiging voor de goede diensten aan du Gemeente bowozon. VIII. Alsvoron van den heer A. Kuipers, als onderwyzer aan de school m. u. 1 o. te den Burg- Wordt ovonoens eervol verleend tegen 1 April a. s. IX. Alsvoron van mcj. Z. Kloek, als vroed vrouw to Oudoschild. Wordt eervol verleend tegen 8 Febr. a. 8. Hierna vraagt do hoor Dikkers, of mot het oog op do pers, niet eerst nog ovcntueolo zaken kunnen worden afgedaan, voordat het onderhoud mot den heer do Leeuw plaats herft* De Voorzitter zegt, dat hjj by hot uitschrij ven dt-r raadsvergaderingen mocielillt rekening kan honden met do pers; in de eerste plaats doet by zulks in het bolaug van do Raadsleden. Hierna volgde rondvraag. I)e hoer Muls vraagt inlichtingen omtrent het bestaande govaar van doorbraak by de Cocksdorp, tengevolge het sterke afnemen dec duinen. Do Voorzittor deelt mede, dat do aorg hier voor eigonlyk ligt op den weg van het Polderbestuur. Toch is eon onderzoek ingesteld door B. 4c W. on heeft men den commissaris der Koningin op hot ernstige van den toestand gewezen. De hoor Dikkora vraagt, of er, nu oene oproeping zal moeten komon voor 2 ondor- wjjzers, niet g«-wczcn kan woorden op de acte voor tookenen en of het salaris voor een ondorwyz»r voor de school m.u.1. niet to laag Do Voorzitter zegt, dat hy nmlront eono acte voor teekenen niet kan antwoorden, dat het salaris van f 600 roods f 50 boven hot minimum is, zoodat mon kan trachten daar voor oen onderwyzer te krjjgen. Gelakt dit niet, dan kan men togon hooger salaris op roepen. Hierna was ni« ts meer to verhandelen, waarom de vergadering gesloten word. Uit li l ttiiiteiiiuml. In den DiiitHchon Rijks 1 ig hoeft Dinsdag «•en belangrjjlc debat plaats gehad tusschen don socialistisehen afgevaardigde Von Vollmar, on don rjjkekansolier. Von Vollmar hooft liet beleid van da Diiilscho Regoering aan eon heftige zoor ernstige kritiek onderworpon. Door hot ontbreken van oen vusto leiding geraakt men telkens in uiunwo verwikkelin gen, on door hot zooken naar de vriendschap van andere mogendheden word wantronwon gewokt in het buitenland. Vau don volks wil wordt niet ho'. minste noiitio genomen, 'tgoon duidelyk gobloken is tyduns den Boeren oorlog. Vnn Vollmar wilde vooral doen uit- komon dut Duitschland dat reusachtige leger oen sterke vloot wel kon missen. Donntzoltendo nitgavon, die daaraan worden boste od, zyn, zoo zeide bii. dc oorzaak gewor den van den zeersleohten flnantioelen toestand. En hjj beeft daarin golyk. Do Rijkskanselier, graaf Von Biilow, ach- to liet zijn plicht krachtig op lokomen togen de meening, dat do Koizor en de Monarchie anti-sociaal on tot hot absolutisme geneigd •ijn. De kanselier rnenxlo do Duitache arbeiders wetgeving alt oen der beste van Europa, die zelfs door Millorand, don Franschon oud- minister, werd benyd. «Do Keizer', zeide Von Biilow, *is ervan doordrongen, dat in de monarshie do work- mnn dezelfde rechten hebben moet als de an dere standen, en dat de erkenning dier rech ten nit de wetgeving moet blyken*. Do correspondenten van dagbladenen nieuws- bureaux in Marokko kunnen zich nog niet tevreden stellen mot hot seinen van onware on overdreven berichten. Ontegenzeggelijk wordt or in het land van den Sultan een drama afgespeeld, doch de draad en het ver loop zjjn zoo duister, dat van het «pakkend* slot nog niets gezegd kan worden. President Gastro heeft deo hoer Bowon ge machtigd der roogendhodon als waarborg voor hunne gcldelyke eischen aan to bieden de op brengst der Venozolaansche douane-rechten. Door dit aanbod kunnen de bedoelde mogend heden or misschien Jtoo gebracht worden de blokkade op to bi tien, doch eenige zekerheid bestaat hieromtrent niot. IFIE UILLBTOH". HET KIND VAN DEN VAGEBOND. Mercedes, wier man inmiddels in den oor log gevallen was, en die als weduwe nog bcrekender dan vroeger geworden was, liet zich wysolyk tot schadeloosstelling voor den last, om Kicorda tot huisgenoote te hebben, een niet geringe som vooruitbetalen. Nadat zy doze ontvangen had beloofde zy voor moeder on kind al het mogel'ike te sullen doen, 't geen daarin bestond, dat zy al teer spoedig de lydunde aan haar lot over liet en al haar zorg tot het allernoodzake lijkste bepaalde. Ricorda was zoor ziekeljjk, toen haar man haar verliet en hare zwakte nam van dag tot dag toe. Zy was zwaarmoedig en droefgeestig geworden en kwyndo scbielyk weg. Onverwacht verscheen omstreeks dezen tyd Genaro. Mercedes' hall broeder wist niets van Ricorda's huwelijk en nu bjj do ontrouwe als vrouw van een vreemdo vond, maakte zich eene dolle woede van hom meester Een geluk voor dozen, dat bjj zich buiten 't be reik van den bitter teleurgestelde bevond. Zonderliogerwyze stortte zjjn toorn zich niet uit over do schuldigo Ricorda. Mogcljjk, dat hjj in de eerste hartstochtelijk woesto op winding haar en zich z« lvcn gedood zou hebben, indien hij haar in hare bloeiende schoonheid, stralend van geluk, had weder- gevonden. Haar verdwenen geluk, haar ellen dig uitcrljjk oa do zwaarmoedige blik van hare diepe eenmaal zóó schitterende oogen, brachten echter zyn kokend bloed tot bedaren. Hjj zag, dat hij gewroken wa?. Wellicht be sefte by ook duidelyk zyn eigen schuld want in die jarec, waarin hij de wereld doorkruist had, had zyn lichtzinnigheid hem tot oen rechte galgenbrok gemaakt. Deugden bezat hy maar weinige, slechts een zekere van zyn Eogolschen vader overgeërfde goedhartige weekheid temperde het vurige, snol aan het gisten gerakende Spaansche bloed in zyne aderen. Hy bezocht haar maar zeldeD. Heden was hy gekomen, alleen gedreven door den wensch, om iets van Ricorda te hooreo. Hy had haar erger gevonden, dan hy wel gedacht had. Hy zag op haar gelaat den stempel van den ua- derenden dood gedrukt. Haar brekende blik vervolgdo hem, dreef hem naar buiten in do duisternis. Waar wilde hy heen Aan de kloosterpoort pator Bonuveniura (o roepen Hy bleef staan en bedacht zich. Neen, daar giug hy niet heen hy wilde jmet don monnik niets to doen hebben. Vrome gewoonten uil de jeugd had hy al lang aan don kapstok gehangen. Neen, hy deugde er niet voor om aan «lo kloosterpoort te kloppen. Hy wendde zich om en keerde naar de woning van zyn zuster terug. Hy vond laatstgenoemde in het voorste vertrek naast het aangestoken haard vuur zitten, met den blik op de vlammen ge richt. Stil was bet in bet spaarzaam verlichte vertrek, De kinderun sliepen vost. Loop jy "oni even aan hot klooster aan, Mercedes 1" zeide Genaro, terwyl hy du kamer inkeek. «Dan zal ik hier zoolang op hut huis passen. Mercedes antwoordde niet. «Hoor je bet, Mercedes?* herhaalde hy, de kamer binnentredende en naar haar toe gaande. «Ja, ik hoor en zie, dat je een lafbek bent,* antwoorddo Mercedes verachtelijk. Homel, wat zie jo er uitKom, ga even zitten. Ik zal je een versterkenden dronk geven en wil dan eens met je praten. Den pater te roepon, dit heeft best don tyd tot morgeo. Ricorda sterft zoo spoedig nog niet en slaapt nu. De aanval heeft haar uitgeput. Ik heb heel wat last met haar on zou er slechts door betaald zyn, wanneer haar man niet spoedig terugkeert of gold overstuurt. Hy laat Ricorda maar aan haar lot over. Wie weet, of hot huwelijk in zyn land wel eens erkend wordt. Daar drinkt dit.* Onder het sproken had zy hom wyn inge schonken en reikte nu haar broeder den beker. Zoodra zy er zich zelve ook een had inge schonken, ging zy dicht naast hem zitten en begon nu met toornig fonkelende blikk«'n tot hom te Bpreken. Van tjjd to'. tyd knikte Genaro, doch spreken deed hy byn» niot. Nadut hot gefluister een geruimen poos had geduurd, zweeg ook Mercedes. Vermoedelijk was zy vermoeid en werkte de drank slaap wekkend op haar, tjj viel tenminste in slaap. Genaro bleef wakker cn staarde doelloos voor zich uit. Do kinderen op het armzalige leger sliepenmon kon hunne gezonde ademhalingen booren, zulk een diepe stilto heorschto er in het vertrek. Eindelyk sloop Gvnaro naar de dour van bet aangrenzende vertrok. Deze stond slechts aan cn hy had gemeend don zachteu loon van Ricorda's stem te vernemen. Hy bad zich niet vergist. De melodieuze stem, diu hem voorheen als do heldere klank onur klok was toegeschenen, drong werkelyk tot zyu eor door, doch zy had de vroegere wel willendheid vorloren, ja, zy klonk zelfs zwak en gebroken een toon van smart lag erin, die dun lichtzinnige» jongen man aangreep. Hy luisterde met adeaüooeo spanningRicorda bad, Het oude Spaansche gebed van hare lippen to booren maakte een diepen indrnk op Ge naro. Hy dacht aan zyn kindsheid. Daar binnen verloor zich de biddende van smart doortrildo stem van Ricorda in gebroken lonen. Zich niet langer bedenkende, raapte hy zyn muts op, stiet do sluimerende Mvrcc<les aan en fluisterde haar haastig toe: >Ik zal nu toch maar don priester gaan halen.- Hy had de quinta verlaten, eer zijn zuster geheel tot zich zeiven kwam. Voortgedreven door Ricorda's brekenden blik,snelde hjj door de duisternis voort. Zonder veel moeite vond hjj pater Bona- vontura, die hem bereidwillig volgde. Het late nur was voor den ouien man geen ver hindering. |Toen zij de hut bereikten, rat Mercedes Log slapend voor het uitgedoofde haardvuur. Bjj Jict binnentreden der mannen hief zij het hoofd op met een somberen blik keek zy eerst haar broeder aan, half schuw, half verlegon ging zy den pater tegemoet |en zjj trad mot hem in do ziekenkamer. Ricorda verroerde zich niet, zjj lag daar onbeweeg- lük. De priester boog zich over haar heen. Mjjno dochter,* hief hy zacht aan. «Zy slaapt,' mompelde Morcede*. Ja, zjj sliep ook, dien slaap, waaruit op aarde geen ontwakeu meer is, Ricorda was niot m«-cr 1'ator Bonaventuro rag hot. Te laat hud men bom geroepin. Hjj knielde naast de ont zielde neer en zond eon innig gebed om barmhartigheid ten hernol op voor do arme vrouw, die door anderen uit nalatigheid of wellicht nog erger de laatste trooatelingca had moeten derven. Mercedes zelf koek nu toch wel eenigstins bedremmeldzoodra echter do pater bepr-efdo, om een ernstig woord mot haar te spréken, weigerde zjj iedere inlichting. Genaro vluchtte uit de sterfkamer. Eerst toon de pater en Mercedes deze verlaten hadden, keerde bjj op zjjn tcencn daarin terug. Hjj knielde naast het ljjk neer en staarde in hel schoone blecke gelaat, waarop thans do majestueuze kalmte des doods lag. «Arme, schoone Ricorda,* fluisterde hjj met aandoening. .Zóó vroeg moest jo sterven, cn toch had ik je zoo gaarne gelukkig gemaakt. Ach,* ging hjj steunend voo t, «vergeef mjj! Thans ging ik te laut je laatste wil vervul len, Doch ik zal doen, wat ik heb beloofd. Ik wil je kleino beschermen, ofschoon zjj het kind van dien gehaten ra«n is. Om uwentwil wit ik van baar houdnn.* HOOFDSTUK IX. Genaro hi-Id zjjn voornrmen voor onver- wrikbaar on hjj begon terstond na Ricorda's eenvoudige begrafenis een groote voorliefde voor haar verweesd kind aan den dag te leggen. De aanvreljjks driejarige kleino kon echter niet lang zyn aandacht boeienboven dien schoen zy ook in 't geheel geen bescher mer noodig te hebben, want tot zya uilersto verbazing zag hg hel kind door Morcedra met joon zorg verpleegd, zooals hjj van deze niet verwacht had. 'Vellicht werd zjjn rustor door gowrotenswroeging gedreven, om jegens du kluine Ricorda goed te mak« n, wat zjj door nalatigheid aan de arme moeder ge zondigd ,hadtenminste zjj behandelde do kleino nooit op de onvriendelijke harde wjjze, waarop zjj hot de ljjdende had gedaan. Zjj klaagde ook nooit over d-n last, om twoe kinderen te moeten grootbrengen, zjj spotte eerder mot Genaro's goede voornemens en lachte om zyne, nu cn dan te kennen ge geven bezorgdheid, door hem zyn wankel moedigheid voor te honden. .Ga jjj maar gerust je eigen weg,* placht zjj spottend te zeggen. «Je houdt dat toch niet vol en ik voor rajj, ik heb je gelukkig niot noodig. En inderdaad helde Genaro dan ook moor tot de laatste meening over. Mercedes' ruwe, spottende wjjze van doen begon bcm tegen do borst te sluiten bovendien vcrlangdo zjjn ongestadige geest naar afwisseling. Hot op- windendo krygsgowoei lokte hem opnieuw. Toen daarom in 1811 do generaals Prim cn Diego Leon door militaire opstanden den val trachtten te bewerken van den inmiddels gfhaat geworden Espartcro, haastte lijj zich bij do Spaansche troepen dienst te nemen. Hjj zag daarin do mogelijkheid om voordeeloa voor zichzelren te plukken, en zyne goede, op zand gebouwde voornemens vervlogen als kaf in den wind. Hjj nam daarom ook maar een zeer kort afscheid van Mercedes. In waarheid was Gunaro al zeer weinig aan zjjo halve zuster gelegen, diu harerzjjds hsm zonder ceni*» spijt gaan lief. Nauweljjks echter had hij haar verlaten, of óók zjj brak op, verkocht voor wrinig geld haar vervallen eigendom en verdween nit de «reek. Niemand betreurde daar haar vertrek. Mercedes van naturo norscb, kort aangebonden, had weinig omgang gohouden en zich al van den be- zinno of ntrgens sjrmpathie onder do lande lijke bevolking verworven, toon haar man dien zjj geheel en al onder do pantoffel had, haar uit Bsrculo-a als hais-'rouw op zjjn kleino hofstede had gebracht. (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1903 | | pagina 1