Gemeenteraad van Helder.
Zitting van Dinsdag 26 Mei 1903.
Voorzitter de heer Kramer, Wethouder.
Tegenwoordig 15 leden; afwezig de heeren
Over de Linden, Korver, Verfaille, Van Ede
en de Ven 1 vacature.
De Voorzitter opent de vergadering met
de mededeeling, dat de Burgemeester en de
heer Over de Linden verhinderd zyn tegen
woordig te zyn, laatstgenoemde wegens onge
steldheid.
De notulen der vorige zitting worden ge
lezen en onveranderd goedgekeurd.
Alsnu wordt aan de orde gesteld een voor
stel van B. W. om over te gaan tot ver
bouwing en uitbreiding der
Gasfabriek.
De plannen zyn door den directeur ont
worpen. De verbetering der fabriek is
noodzakelijk gebleken, wegens de zeer on
volledige wyze van exploitatie en de groote
moeielykheid om goed gezuiverd gas te leveren.
De gasfabriek is te klein voor de tegenwoordige
behoefte en byna alle toestellen zyn versleten
of onvoldoende. De voorgestelde verbouwing
zal een bedrag eischen van f 232.000.
In verband hiermedu doen B. W. een
tweede voorstel tot het aangaan van een
Geldleening.
Uit deze leening zullen alsdan bestreden
moeten worden de navolgende uitgaven
Verbouwing der gasfabriek 232000
't Maken van stankafsluiters
in het Hcldersche kanaal 1800
Verbouwing school 3 met
meubilair, na aftrek der ryks-
subsidie9300
Verbouwing school 7a en 7b
met meubilair, na aftrek der
rijkssubsidie10565
Uitbreiding van 't buizennet
der waterleiding 5000
Totaal 258665
Daar rog f 12000 van de vorige leening
disponibel is, kan mot een leening van
f250,000 worden volstaan.
De jaarlyksche hiervoor te betalen rente
zal bedragen f 10000 en de aflossing, over
40 jaren verdeeld, f 6250, te zamen f 16250.
Dit bedrag wordt gevonden uit de meerdere
opbrengst der gasfabriek, want van de over
gelegde begrootingen dier inrichting geeft de
eene bij den tegenwoordigen toestand een
winstcyfer van f 21454,10, terwijl de andere
berekend op de exploitatie na de verbouwing,
een winstcijfer aangeeft van f 40113. Het
verschil van het winstcijfer is voldoende tot
dekking van bovengenoemde rente en aflossing.
B. W. stellen daarom voor te besluiten
tot het sluiten van een 4% leening tot een
bedrag van f 250000 en de eerste aflossing
te doen plaats hebben in 1905.
De heer Krijnen drukt er zijn leedwezen
over uit. dat in deze leening de gelden voor
den verbouw of de restauratie van het Zieken-
hnis niet zijn opgenomen. Hij acht het nood
zakelijk, dat (met deze verbetering eenigen
voortgang worde gemaakt. De Voorzitter
zegt, dat oorspronkelijk het plan bestond, de
gelden voor de verbetering der gasfabriek,
voor die der waterleiding en voor den ver
bouw van het ziekenhuis in één leening op
te nemen, doch dat door het voorstel van 7
raadsleden, om door een commissie een nader
onderzoek te doen instellen naar de verbete
ring der waterleiding, dit plan is gewijzigd.
B. W. meenden, wanneer het aan die
commissie mocht gelukken de restauratie van
de waterleiding voor 50 h 60 duizend gulden
te doen geschieden een tweede leening te
sluiten en alsdan de kosten van de verbou
wing van het ziekenhuis tevens op te nemen,
opdat de som groot genoeg was voor een
leening, men was geenszins voornemeus deze
verbouwing uit te stellen. De heer Krynen
dringt er op aan, dat de tijd benut wordt
voor het maken van plannen en de heer
Terra vraagt de bepaalde toezegging, dat
bij de leening voor de waterleiding de gelden
voor verbetering van 't ziekenhuis opgenomen
worden. De Voorzitter geeft de verzeke
ring, dat het geenszins in de bedoeling van
B. W. ligt om de zaak van de baan te
schuiven.
De heer Staalman berekent, dat de gas
fabriek aan overname en verbouwing pl. m.
4 ton kost. Waaneer nu een winst van
f 40000 gemaakt wordt, zal dit na aftrek
van rente en aflossing over het geheel f2000
bedragen, daarbij zyn de gasprijzen dan ge
rekend tegen den thans geldenden prijs.
Worden deze verlaagd dan zal de winst nihil
zyn. Hy teekent verder protest aan tegen de
behandeling van deze zaak, omdat zij geheel
met gesloten deuren is geschied en de burgerij
recht heeft op een publieke behandeling. Hy
maakt daarvan het Dagelijksch Bestuur en
inzonderheid den Voorzitter, die in dat col
lege domineert, een verwijt en protesteert
over de afwezigheid van den Burgemeester
en een der Wethouders op dezen avond nu
wik een belangrijke zaak aan de ordo is.
Daarna wordt overgegaan tot stemming.
De twee voorstellen, verbetering der gas
fabriek en het sluiten der leening worden
achtereenvolgens beide met op één ,na alge-
meene stemmen aangenomen. Deheer Staalman
stemde tegen.
Daarna doet de Voorzitter mededeeling van
de navolgende
Ingekomen stukken
1. Kennisgevingen van de dames
M. Held en A. H. C. de Wit, dat zy
hare benoemingen als onderwijzeres aan
de scholen 3 en 6 aannemen.
2. Missive's vauGed. Staten, waar
in gemeld wordt
a. goedkeuring van de vastgestelde kohieren
van schoolgeld, hondenbelasting en hoof
dei. omslag
b. idem van het raadsbesluit tot verkoop
van grond aan den heer C. B. Schul-
mayer
c. idem van het besluit, waarbij de jaar
wedde van den directeur der burger
avondschool verhoogd wordt.
3. Een dankbetuiging van den heer
J. Kruijs Voorberge voor de toegekende
salarisverhooging.
4. Een mededeeling, dat door B.
W. de heer T. F. Bonk tijdelijk is aan
gesteld tor vervanging van den heer S.
Visser, directeur der Zeevaartschool.
Al deze stukken worden voor kennis
geving aangenomen.
5. Aanvrage om ontslag van den
heer H. Herman als lid der commissie
van toezicht op 't middelb, onderwijs.
6. Idem van den heer Dr. A. Kijlstra,
als leeraar aan de burgeravondschool,
wegens aanstaand vertrek uit de gemeente.
Aan beiden wordt met ingang van
1 Juni a.s eervol ontslag verleend.
Kohier schoolgeld.
Met algemeene stemmen wordt een door
B. W. opgemaakt suppletoir kohier van
schoolgeld voor de scholen 1 7b tot een
bedrag van f 542,95* vastgesteld.
Pensioen.
Naar aanleiding van een ingekomen adres
van dc wed. J. B. Berkeljon Gutter doen
B. W. het voorstel aan adressante een
pensioen te verleenen van f 375.'s jaars,
waarop zij krachtens de verordening aanspraak
heeft. Met eenparige stemmen wordt aldus
besloten.
Stembureaux.
Ter tafel komt een voorstel van B. W.
tot samenstelling der verschillende stembu
reaux voor de in dit jaar eventueel plaats
hebbende verkiezingen voor leden van de
Tweede Kamer, Provinciale Staten en Ge
meenteraad. Zonder bespreking wordt met
algemeene stemmen het voorgestelde aange
nomen.
Waterleiding.
Medegedeeld wordt, dat van de raadsleden,
de heeren Krijnen, Staalman, Van Wingerden,
Van Breda, Jaring, Terra en de Ven, die
van oordeel zyn, dat het noodzakelijk is, zoo
spoedig mogelijk verbeteringen aan te bren
gen in den toestand van gemeen te-waterlei-
ding, het volgende voorstel is ingekomen
De llaad benoeme een commissie van 7
raadsleden, ten einde een deskundig onder
zoek in te stellen naar de minst kostbare
wijze, waarop de noodzakelijkste verbeteringen
aan en eventueele uitbreiding van de water
leiding kunnen worden aangebracht en die
commissie daarvoor een crediet te vorleenen
van f 500.
Na eenige discussie, waarby de heer Van
Neck eenige bedenkingen oppert en het ge-
wenscht acht, dat de Raad meer zeggingskracht
kreeg bij het benoemen van een deskundige
en hy door de heeren Krijnen en Staalman
daarop geantwoord is, wordt het voorstel
met 13 stemmen aangenomen. De heer
Van Neck stemde tegen en de heer Kramer
onthield zich van stemming.
Tarief waterleiding.
Naar aanleiding van een vroeger ingediend
adres van waterverbruikers omtrent wyziging
der tarieven der waterleiding en het toen be
paalde om na verloop van een jaar te over
wegen of wyziging wenschelijk zou zyn, stellen
B. W. thans voor geen verandering in do
tarieven te brengen. Zij gronden hun advies
hierop, dat slechts een klein deel der water
verbruikers in minder gunstige omstandig
heden verkeert, want uit de overgelegde
staten bljjkt o. a., dat van de 58 verbruikers,
die water voor hun bedrjjf nobdig hebben,
44 minder en 14 meer betalen door de be
palingen van het nieuwe tarief.
De heer Jaring merkt op, dat de stukken
op deze zaak betrekking hebbende slechts 3
dagen ter inzage hebben gelegen en men
zich niet genoeg op de hoogte heeft kunnen
stellen, waarom hy voorstelt deze aangelegen
heid tot een volgende vergadering uit te
stellen. Aldus wordt besloten.
Paardenmarkt.
Ingekomen is een adres van de afdeeling
Helder der Holl. Mjj. van Landbouw ver
zoekende de paardenmarkt voortaan te houden
in 1903 den 18 Nov. en vervolgens op den
voorlaataten Woensdag der maand Nov., daar
zy thans nagenoeg geljjktydig wordt gehouden
met de Schagerraarkt, hetgeen een nadeeligen
invloed heeft op de Heldersche markt. Met
eenparige stemmen wordt het verzoek inge
willigd.
Veldstraat.
Ter tafel komt een adres van den heer J.
Spruit, verzoekende in overweging te nemen
het perceel Kerkgracht 31 op den hoek der
Veldstraat ten algemeenen nutte te ont
eigenen, aangezien de toegang der Veldstraat
vanaf de Kerkgracht slechts een breedte heeft
van 3.44 M en de straat op een breedte van 10
M is aangelegd. De heer Van Wingerden en
de Voorzitter zien de [noodzakelijkheid van de
onteigening niet in en uit niets is hun gebleken,
dat het hier een algemeen belang betreft.
Met eenparige stemmen wordt daarop het
adres veor kennisgeving aangenomen.
Leveringen en aanbestedingen.
Ter tafel komt een praeadvies van B.
W., omtrent het adres van den heer J.
Spruit, waarin geklaagd wordt, dat de lovering
van straatklinkers aan de firma H. Wolff Co.,
te Amsterdam is opgedragen, niettegenstaande
adressant de laagste inschryver en ook de
goedkoopste aanbieder per Ms was. B. W.
stellen voor het adres voor kennisgeving aan
te nemen, daar aan het monster van Wolff
Co., niet om de grootere afmeting, maar
wegens de betere kwaliteit de voorkeur is
gegeven. Uit de levering der le party, eteenen
blykt, dat B. W. goed gezien hebben,
waDt de klinkers zijn van goede hoedanigheid,
zoodat de belangen der gemeente geheel zyn
behartigd. Nadat de Voorzitter op een vraag
van den heer Krijnen nog een toelichting
heeft gegeven, wordt het adres voor kennis
geving aangenomen.
Nog wordt ter tafel gebracht een praead
vies van B. W. op het adres van do ver-
eeniging •Concurrentie" van timmerbazen en
aannemers, waarin verzocht werd by voor
komende uit te voeren werken en leveringen
zooalsvan gas- en waterzinkers, buizen,
fittings, lantaarns, enz. den ingezetenen dezer
gemeente de gelegenheid te geven naar de
uitvoering en levering te kunncu mededingen.
B. W. merken op, dat door hen steeds
getracht wordt de belangen der ingezetenen
voor te staan, doch de inlichtingen verkregen
van de directeuren der gasfabriek en waterlei
ding (bij het advies overgelegd) toonen duidelijk
aan, dat men sommige speciale werken, zooals
het leggen van zinkers, niet kan opdragen aan
firma's, welke nog nimmer iets dergelyks
hebben uitgevoerd. Zoover bet met het bclung
der gemeente overeen te brengen is, willen
B W. voortgaan bij bouwwerken, by onder
houd, enz. de ingezetenen van de gemeente voor
te laten gaan bij inschrijvers an buiten. Zy stel
len daarom voor in dien geest adressanten te
berichten. De heer Staalman spreekt zyn
bewondering uit over de activiteit van den
directeur der gasfabriek doordat hy by zijn
rapport de ingewonnen inlichtingen van alle
gasdirecteuren hier ter lande heeft overgelegd,
door wie zinkers kunnen worden gelegd. Op
merkelijk vindt hy het evenwel, datzooee.i-
stemmig de firma Wilson genoemd wordt.
Die eenstemmigheid acht hy niet gewenscht.
Volgens zijne inlichtingen kunnen ook andere
personen, die in 't bezit der werktuigen zyn
wel de werken uitvoeren.
Hij meent dat by B. W. een neiging
bestaat dergelijke werken by voorkeur door
vreemden te laten doen en hii wyst op het
werk aan den watertoren, dat toch ook door een
plaatsgenoot is uitgevoerd. De heer Kramer
wijst er op, dat het leggen van zinkers geen
dageljjksch werk is en dus uit den aard der
zaak weinigen daarvoor de werktuigen en
de geschiktheid bezitten. Volgens deskundigen
kan dan ook zoodanig werk alleen door
eenige firma's gedaan worden. Hij verzekert
evenwel, zoo dit eenigszins mogelyk is, dat
ingezetenen bevoordeeld zullen worden. De
heer Van Wingerden merkt ook op, dat er
weinigen zijn, die blijken hebben gegeven in
staat te zijn speciale werken te kunnen uit
voeren. De heer Krijnen is het volkomen
met het Dag. Bestuur eens, wat betreft h?t
leggen van zinkers, maar gelooft, dat het
leveren van lantaarns, watermeters, buizen,
enz. evengoed kan geschieden door plaats -
genooten, die dun als tusscbcnhandelaars op
treden. De heer Kramer betwist dit laat
ste hij weet zulks uit een persoonlyk onder
zoek. Na nog eenige bespreking wordt
met algemeene stemmen overeenkomstig het
praeadvies besloten.
Verkoon gemeentegrond.
Mededeeling geschiedt van een ingekomen
adres van den heer P. de Beurs. Adressant
verzoekt aan hem tegen billijken prjjs af te
staau een perceel gemeentegrond, gelegen
achter de Kerkgracht, om daarop een hoen
derfokkerij met woonhuis te plaatsen. B.
W. adviseeren om hierop afwijzend te
beschikkeu, omdat in bedoeld terrein de hoofd-
riolcn gelegen zijn voor de loozing van het
water uit het westelijk deel der gemeente.
Zonder discussie wordt unaniem aldus
besloten.
Ziokenhuls.
Naar aanleiding van een ingekomen schrjj-
ven van de Commissie van het Ziekenhuis
doen B. W. een voorstel, om het getal
leerling-verpleegsters te doen vervallen en het
aantal ongcdiplomeerdcn te brengen van 2 op
8. Het bedrag der salarissen wordt daardoor
f 175.*8 jaars hooger.
Op een vraag van den heer Van Wingerden
of de leerling-verpleegsters niet voldoen, ant
woordt de heer Krynen, dat by het vorige
voorstel de bedoeling niet juist is weergegeven
en op een vraag van den heer Staalman of
voor de verpleging thans meer betaald wordt
dan vroeger, zegt de heer Van Neck dat nu
enkelen f 1.of f 0.60 per dag verplegings-
kosten betalen. Hierna wordt het voorstel
met algemeene stemmen aangenomen.
Adres Smit.
De Voorzitter brengt in behandeling bet
praeadvies van B W. op het adres van
den heer C. Smit, onderwyzer aan school 8,
waarin gewezen wordt op de min gunstige
wijze, waarop zijn jaarwedde volgens de
nieuwe verordening geregeld is. B. W.
erkennen de billijkheid der klacht en stellen
daarom voor art. 7 der verordening zoodanig
te wyzigen, dat ook aan hem f 50 per jaar
als plaatstvervangend hoofd wordt toegokend,
zoodat zyn maximum jaarwedde wordt ge
bracht op f 1250.Op voorstel van den
heer Staalman wordt besloten de behandeling
van het verzoek te verdagen, opdat de leden
zich een gevestigd oordeel kunnen vormen.
Benoemingen.
Tot onderwijzer aan school 1 (Koegras)
wordt met 14 stemmen benoemd de heer M.
Bouma te Groningen. Met den benoemde
stonden op de voordracht J. D. Van Aken te
Rhenen en J. Anema te Vianen.
Tot leden van de commissie, die een onder
zoek zal instellen hoe men tot verbetering der
waterleiding kan komen, worden gekozen de
heeren Krijnen, Staalman, Van Wingerden,
Jaring, de Ven, Van Breda en Terra.
Vischafslag-gebouvv.
De Voorzitter deelt mede, dat heden is
ingekomen het rapport van de commissie, die
belast is met een onderzoek omtrent de
wenacheljjkheid en mogelijkheid der verbete
ring van het gebouw voor den vischafslag.
Oindat de leden hiervan nog geen kennis
hebben kunnen nemen, stelt hy voor de be
handeling van dit rapport tot een volgende
vergadering uit te stellen. Dit wordt goed
gevonden.
Rondvraag.
De heer Breet vraagt of dc weduwe van
het onlangs overleden hoofd van de school
met den bybel ook aanspraak heeft op pensioen,
waarop hy van den Voorzitter een ontken
nend antwoord ontvangt met de opmerking,
dat zelfs weduwen van openbare onderwijzers
geen pensioen ontvangen.
De heer Staalman betoogt de wenschelyk-
heid, om, wanneer er plannen |voor do restau
ratie van 't ziekenhuis worden ontworpen
ook een commissie uit den Raad wordt be
noemd om te adviseeren, waardoor voorkomen
wordt, dat niet alle patiënten kosteloos of
tegen geringen prijs verpleegd worden De
heer Krijnen zegt, dat door de commissie
reeds overwogen wordt andere voorwaarden
tot toelating vast te stellen. Hy heett even
wel geen bezwaar tegen een raadscommissie.
De heer Staalman brengt verder in het
midden dat dezer dagen de biljetten voor het
schoolgeld uitgereikt zijn geworden, waarop
vermeld staat, dat de twee eerste termijnen
binnen 14 dagen voldaan moeten worden. Hy
hoopt, Hat hierbij de noodige faciliteiten in
acht zullen genomeu worden. Do beide Wet
houders verzekeren dat er in |'t vervolg maat
regelen zullen genomen worden om de biljetten
tijdiger uit te reiken en dat de vervolgingen
niet in al hun gestrengheid toegepast zullen
worden.
Nog vestigt de heer Staalman de aandacht
op de zoogenaamde boomenbeschermers aan
de Hoofdgracht, die zeer ondoelmatig zyn en
meermalen de kleedcren der voorbijgangers
vernielenverder keurt hij nog af de abnor
male wyze, waarop hier boomen geplant
worden. De Voorzitter antwoordt hierop,
dat de boomenbeschermers door de straat
jeugd vernield worden wat het planten der
boomen betreft dit geschiedt door een des
kundige van de Heidemaatschappij.
Hierna niemand meer het woord verlan
gende, wordt de openbare vergadering gesloten
heeft nog een geheime zitting plaats tot
onderzoek van eenige reclames omtrent
schoolgeld.