KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
le wow Tan fa Spion
voor Helder, Texel, WIerIngen en Anne Paulowna
No. 3226.
Zaterdag 16 Januari 1904.
32ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat
Telefoonn0. 59.
Bureau: Spoorstraat
Telefoonn0. 59.
s
icn langs
rt, terwijl
verschil-
Indische Penkrassen.
Auteursrecht uitdrukkelijk voorbehouden.
44.
We hadden 't verleden dan over de Passer
by het station, welnu bedoelde marktgelegen-
heid grenst ook aan de vrooljjke Chineesche
Kamp, hier nu eens niet onfrisch riekende,
dank zij vooral het lekkere bergwindje. Be
doelde Chineesche Kamp verbindt de laan
langs het station met de veel hooger gelegen
Grooten Postweg Batavia—Banjoewangi,
waarover wjj het reeds vroeger op onzen
rytoer door Insulinde's hoofdplaats gehad
hebben. De Chineesche Kamp zet zich langs
dien weg in Oostelyke richting voort,
wy links afslaan en al wandelende ve
lende min of meer belangrijke gebouwen
passeeren.
Eerst zien we rechts een klein laag houten
huisje, de z. g. sociëteit* der Inlandsche
Ambtenaren, waar helaasnog al veel tyd
verknoeid wordt met kaarten.
De heeren spelen meestal hazard en 't
gaat daarby om vry hooge inzetten. Soms tot
laat in den nacht zitten ze hier bjj elkaar,
de lagere ambtenaren.
Men vertelde my, dat bjjna overal de Soen-
daneesche aristocraten aan het spel verslaafd
zyn en 't ware te wenschen, dat strenge
verbodsbepalingen werden uitgevaardigd en
gehandhaafd.
't Gaat niet aan, dat menschcn met 25
gulden 's maands inkomen, zitten te kaarten
met stapeltjes groot en klein zilvergeld naast
zich. Waar de politie terecht zoo streng op
het dobbelen der lagere volksklasse toeziet,
daar mag ook het hazardspel bij den aanzien
leken niet worden geduld, 't Is in hun eigen
belang.
Vlak
naast de «soos' zien we het huis
van de Patih van Soekaboemi, Raden Soeria
Nata Legawa, een hoogst ontwikkeld cdel-
denkend man, met wien we in 1896 reeds
zeer aangenaam kennis maakten en dien we
ook nu weer eens zullen bezoeken.
Verder wandelende, komen we langs 't
onaanzienlijk (Assistent Residentiebureau op
de z. g. Aloen Aloen, hier Oranjeplein ge
noemd. Aan de zuidzyde van dit plein, (een
kleine vierkante grasvlakte; ligt het huis van
't Hoofd van Plaatselyk Bestuur, den Assis
tent-Resident, terwyl we aan de westzyde,
vlak by elkaar, eene Roomsch-Katholieke
Kerk en een Mohammedaansche Missigit
(Moskée) opmerken, 't Is Vrijdag, dus de dag
dat de geloovige Moslims tempelw&arts gaan
en de Hollandsche driekleur wappert daarom
vroolyk van den gevel. Dit even aan het
adres van hen, die in een vroom Mohamme
daan eeuwig en altijd een vyand van Harer
Majesteits Opperbestuur willen zien. Ik kan
hun op myn eerewoord verzekeren, dat zy
schromelyk dwalen, dat ik vele goed Moslims
ken, die oprechte trouwe onderdanen van
onze geliefde Vorstin mogen genoemd worden
en die dan ook in hun huis Harer Majesteits
portret een eereplaats gaven tusschen de
afbeeldingen van de voor hen heiligo steden
Mekka en Medina.
Vele Europeanen hier in Indië zien in een
wit gekleeden hadji (iemand die ter bede
vaart geweest is) altyd zoo iets van een soort
voorvechter in den ,heiligen stryd*. Wan
neer zullen do menschen toch eens wyzer
worden Misschien wel nooit.
Aan de Oostzyde heeft men vlak naast
het AssiBtent-Kesidentiekantoor eerst de In
landsche en dan de Europeosche school, ter
wyl vóór ons, aan de westerzyde van het
Oraryeplein, het zeer uitgebreide buitenge
woon fraaie établissement van het Victoria-
hotel zichtbaar wordt
We logeeren hier reeds in 1896 en namen
ook thans weer onzen intrek in deze door
geheel Indië zoo gunstig bekende inrichting.
Eigenaar is een Duitscher, A. A. E.
Lenné, oud-hofmeester, van de beide Gouver
neur- Genezaals O. van Rees en C. Pjjnacker
Hordyk. Deze ondernemende man nam in
1891 het toenmaligen Hotel Ort over, een
logement dat niet veel te beteekenen had en
o. a. slechts een maximum van twaalf logé's
kon herbergen. Hy pakte de zaak dadelyk
ferxn aan, sloot b. v. een contract met de Kon.
Paketvaartinaatschappy voor de verpleging
van het zieke personeel, richtte daarvoor een
speciaal gebouw in, kocht terrein aan voor
den aanleg van een park groot 50000 vier
kante Meter, kortom deed alles om het nieuwe
Victoriahótel aan zijn doel, do genezing van
zieken, te doen beantwoorden.
Aangezien steeds meer en meer patienteu
kwamen aankloppen en vooral ook officieren
en ambtenaren naar Sookaboemie kwamen om
er de verloren gezondheid te herwinnen,
moest do hoer Lenné voortdurend op uit
breiding bedacht zyn en zoo verreten o. a.
in het genoemde Park zestien mooie villa's,
die bijna steeds waren bezet. Ook de tafel
was beroemd en dat niettegenstaande de
hotelpryzen slechts 90 tot 150 gulden 's
maands bedroegen (met inbegrip van licht,
bediening enz.)
Op 't oogenblik zit de eigenaar echter in
zak en asch, ziet hy met angst het moment
naderen, dat hy failliet zal moeten gaan,
verloopt zyn prachtige zaak en dat alles door
een Rcgeeringsbcsluit van 19 Meij.1.
We weten allen, dat 'ter tegenwoordig
met de Indische Schatkist slecht uitziet, we
weten dat Zyne Excellentie onze Gouverneur-
Generaal terecht een beroep heeft gedaan op
Nederland, dat zoovele tientallen van j.™.
van de Koloniën heeft geprofiteerd, we weten
dat ons Kamerlid van Kol zelfs het meer
dan radicale voorstel waagde, om een groot
deel der Buitenbezittingen te verkoopen ten
bate van het verarmde Java, welnu is't dan
niet bedroevend, dat ik U, trots dit alles, een
staaltje moet mededeelen van weinig finan-
ciëel beleid, waarop ik ook hierin 'tpubliek
de aandacht heb gevestigd.
Nu voor ongeveer twintig jaar geleden
werd door een zekeren Dr. van Tyn alhier
een z.g. Gezondheids établissement „Sclabatoe"
opgericht en wel met een subsidie van het
gouvernement grootzeshonderd gulden'smaands.
De staat bedong daar by het recht, om vyf
van zyn ambtenaren of officieren, tegen ver
minderden prys (f 1.50 of f2,50 per dag, naar
gelang van het traktement) te mogen doen
opnemen, terwyl verder voor 400 mindere
militairen en lagere civiele beambten logies
moest worden ingeruimd tegen eene betaling
vanschrik niet lezer! van
f 2.50 per man en per etmaal I Voor huis
vesting in gewone chambrée's en kazernevoc-
ding wel wat hoog berekend, zou ik zoo zeggen
Enfin dat was nog in dien goeden ouden
tyd, toen Java ryk was en een ieder van de
Schatkist trachtte te halen, wat er van te
halen viel. Gelukkig heeft 'l Gouvernement
later ingezien, dat het veel goedkooper zyn
zieken zelf kon verplegen en gaan de pati
ënten beneden den rang van officier, naar
het Militaire Hospitaal te Tjimahi. Die
nieuwe regeling trad nu ongeveer drie jaar
geleden in werking.
Intusschen bleef de subsidie groot zes hon
derd gulden van kracht, en konden dus vyf
landsdienaren tegen verminderde pryzen een
plaatsje krygen.
Nu verscheen er daar plotseling, 19 Mei
j.L een Regeeringsbesluit van den volgenden
inhoud
/(Landsdienaren, die gedurende een hun
wegens ziekte verleend binnonlandsch verlof,
aanspraak hebben om als Gouvernemcntsly-
ders der eerste afdceling in de van gouver-
nementswege gesubsidieerde gezondheidséta
blissementen te worden opgenomen, doch
wegens plaatsgebrek niet of niet dadelyk
gebruik kunnen maken van een der plaatsen,
waarover het Gouvernement by die établis
sementen te beschikken heeft, ontvangen over
dien tyd, waarin zy als particulierlyder in
die établissementen op plaats moeten wach
ten, een tegemoetkoming in de kosten van
hun verpleging ten bedrage van het verschil
tusschen hetgeen zy daarvoor werkelyk heb
ben moeten voldoen en wat zy als gouver-
nementslijders verschuldigd zouden zyn, met
dien verstande, dat deze tegemoetkoming niet
hooger zal zyn dan voor landsdienaren, ge
nietende een traktement
van f 500 tot en met f 999 's maands
f3.— per dag
van f 300 tot en met f 499 's maands
f 4.per dag
van f 299 of minder 's maands f 4.50 per dag.
Misschien begrypen sommige lezers dit
lange relaas niet zoo dadelyk. Gouvernements-
styl is altyd iet of wat duister, doch ik zal
trachten U een en ander duidelijk te maken.
Ik moet hier al dadelyk opmerken, dat het
beginsel zeer juist en humaan is, alhoewel
personen van f500 tot en met 1 999 's maands
het best zonder die extra-toelage zouden kun
nen stellen.
Doch dat nog daargelaten, uit het boven
staande volgt, dat de Regeoring de Directies
der gezondheids-établissementen een soort
van monopolie heeft geschonken, zeer ten
nadeele van de hotelhouders in de koele
bergstrekan, dat die Directies nu geen con
currentie meer hebben te vreezen en het hun
gouvernementspatiënten even goed of even
slecht kunnen geven, als zy dat zelf maar
verkiezen, terwyl tot overmaat van ramp de
tarieven door de Regeering veel te ruim zyn
berekend.
Zoo is de pensionprijs in hot uitstekende
Victoriahotel b. v. slechts negentig gulden.
Het Gouvernement, zou door geen monopolie
te gunnen, voor een luitenant met vyf en
veertig gulden 's maands toelage kunnen vol
staan. Selabatoe rekent echter f 180 en dit
komt de schatkist dus op f 135 tegemoet
koming, met andere woorden, men geoft dus
den Luitenant in het etablissement f 4.50
daags toelage, terwyl die officier maar f 1.50
in het Hotel als toelage noodig zou
ÊK.
Veel wil ik er verder niet over zeggen,
't Is zeker een fout in de redactie, doch een
fout, die op den duur zeer veel geld zal
kosten.
Er zyn vier van die gezondheidsétablisse
menten nJ. op Sindanglaya, Tosari, Wonosari
en hier ter stede.
Lt. Clockekeb Brousson b. d.
Soekaboemi.
N.B. Bovenstaand artikel was reeds ge
schreven en tot verzending gereed, toen we
tot onze groote vreugde vernamen, dat de
Indische Rekenkamer zich met de
zaak bemoeit. C. B.
Nieuwstijdingen,
HELDER, 15 Januari 1004.
VERGADERING
van den Raad der Gemeente Helder,
op Dinsdag, den 19 Januari 1904, des avonds
ten 7Vi uur.
Onderwerpen ter behandeling
1. Mededeelingen en ingekomen stukkeu.
2. Kottieren schoolgeld.
3. Kohier hondenbelasting.
4. Instructiën gemeente bouwmeester en
5. Benoemingen. [opzichter.
6. Reclames.
Een rumoerige vergadering.
Door de anti revolutionaire kiesvereeniging
Vaderland en Oranje* alhier werd j.1. Dins
dagavond een openbare vergadering gehouden,
waar de heer Jac. Van Oversteeg van Amster
dam als spreker optrad met het onderwerp
Vier bezwaren tegen het ministerie.*
De ruime zaal van .Casino* was geheel
gevuld, hetwelk vooreen deel ook toegeschreven
moet worden uit de bekendheid, dat de heer
A. P. Staalman zou komen debatteeren.
De indruk, die deze vergadering op ons ge
maakt heeft, is verre van gunstig.
Reeds van den beginne af heerschte er een
rumoerige, opgewonden stemming, die gedu
rende den ganschen avond bleef heerschcn en
op het laatst zeer onordelyk was. Zelden of
nooit hebben wy hier een durgelyke wanorde-
lyko vergadering bygewoonc.
Des avonds 8 uur opende do heorC. Adriaanse
de bijeenkomst met gebed en daarna kreeg
de heer Van Oversteeg het woord. Spreker
begon met er op te wyzen, dat hy eerst ge
aarzeld had hier op te treden, omdat een
avond als deze meestal niet aan het doel be
antwoordt, veelal een kibbelparty wordt en
men de beginselen der party niet altyd kalm
beoordeelt. En dit laatste is in een district
als het onze hoog noodig. De afgevaardigde
van den Helder noemt zich aangesloten by
de georganiseerde anti-rev. party. Een deel
der party komt daartegen op en erkent hom
als zoodanig niet, want door het dusgenaamde
lid der a. r. party wordt tegen het ministerie
tal van bezwaren ingebracht. Hel eerste be
zwaar is, dat het ministerie niet beantwoordt
aan het programma hetwelk by de stembus
werd ontwikkeld. Spreker zegt, dat do anti
revolutionairen by de stembus gestreefd heb
ben het land te brengen ouder de christelijke
beginselen en zich verzetten tegen de party,
die God in 't Staatsrecht niet erkennen. De
meerderheid werd verkregen door de gezame-
Ijjko christelijke partyen en toen aan eeu der
mannen, aan dr. Kuiper, de samenstelling van
een kabinet opgedragen, die natuurlyk met
de meerderheid rekening moest houden en
niets anders dan een coalitiekabinet kon samen
stellen.
Do heer Staalman weet niet of er en welke
onderhandelingen er geploegd zyn by het
samenstellen van hut huidige ministerie, want
hy is niet aangesloten bij de a. r. kamerclub,
hetwelk een groote fout van hem is. Spr.
vraagt, wat er van een organisatie terecht
komt, als ieder op zich zelf blyft slaan. Één
lingen kunnen niet anders dan bezwaren heb
ben, want van onderling overleg is geen
sprake. Daarom heeft de heer Staalman zich
aan nalatigheid schuldig gemaakt. Spr. be
hoort tot het kleine volk, maar stelt het volste
vertrouwen in minister Kuypor en do leiders
zyner party en zelden heeft hy een opmer
king van den heer Staalman kunnen waar
deuren. Ja, byna alle partygenooten bedroe
ven zich over de oppervlakkigheid van den
Hvldcrsche afgevaardigde. Ilad de heer Staal
man zijn bezwaren in de party zelve gebracht
en men had hom dan laten staan en zich
daarop teruggetrokken, men zon respect voor
zyn moed moeten hebben. Doch dit heeft hy
nagelaten en niets gedaan dan het vuile lin
nen buiten gewasschcn. Daardoor beging hy
een groote fout. Door op zulk een wyze te
ageeren, heeft hy de correctio der party tegen
gewerkt, Zyn gezegde als de Christen minis
ter wordt en op het zyden kussen komt, glydt
de Christen er af en blyft de minister zitten,
zie, daarvoor heeft hij niet het recht, om zoo
iets tegen een wys man te zeggen. In 1901
by do behandeling der le troonrede van dit
ministerie deed de heer Staalman zich kunnen
als een twyfelaar in de goede bedoelingen
van dr. Kuyperin 1902 was het niet beter,
toen maakte hy bezwaar, omdat de geestulyko
belangen niet op den voorgrond waren gezet.
Hy vergat dus, dat het ministerie niet ge
heel democratisch kon zynhij had
niet het recht te beweren, hetgeen hij deed
en vergat het vele goede dat reeds bewerkt
was en nog aan de orde gesteld wordt. Zyn
beweren was onwaardig, dat do Christen af
gegleden was. In 't 3o jaar beweerde de af
gevaardigde van Helder, dat do minister nog
niets geloerd had, welnu, dat is op den be
schuldiger van toepassing, want de actie van
de heeren De Vries en Staalman is van zeer
weinig beteekenis. Alleen te Zeist is een Chr.
democratische kiesvereeniging opgericht. En
de heer Staalman blijft zich noemen lid van
de georganiseerde kiesvereeniging. Dit wordt
in het geheele land, ja zelfs in dit district
afgekeurd, ^rumoer)
De heer Staalman beschuldigde den minister
van halfheid, nalatigheid en roekeloosheid.
Die halfheid bleek uit de indiening van de
loterywct, vaccinowet en de pensioenwet voor
onderwyzers. Spreker zegt, dat de min. reke
ning moest houden met de omstandigheden.
Alles kan niet in eens. Ook mag men de vry-
heid van den een niet binden om die aan een
ander te geven. Det de minister by de pen
sioenwetten niet flink in de zak tastte, zooals
Staalman wilde, was om geen onrechtvaardi
ge of onchristelijke daad to verrichten. De
2e beschuldiging van nalatigheid moest, vol
gens de beer Staalman, blyken uit de niet-
indieniug van onderwijswetten en een wet op
de ouderdomsverzekering. Hy vergeet hierby,
dat men le hard van stal kan loopen en het
beter is 3 jaar te wachten dan een halfjaar
verkeerd te loopen.
De beschuldiging van roekeloosheid brengt
spr. op den beschuldiger terug en verwyt
hem de govolgen van zyn actio niet overzien
te hebben. Na een kort resumé gegeven
te hebben, eindigt spr. zyn lezing, die matig
geapplaudiseerd wordt.
Aisnu wordt 15 minuten pauze gehouden,
waarna gelegenheid is tot debat. Hiervoor
hebben zich aangegeven de heeren A. P.
Staalman en D. Meyer, dio ieder een half
uur wordt toegestaan. Under gejuich en hoera
geroep verschijnt de heer Staalman op het
tooneel. Na een inleiding over het al of
niet wenschelyke om in debat te treden, gaat
by de rede van den spreker na, weerlegt do
verschillende punten eu maakt de opmerking,
dat de inleider niet, zooals aangekondigd
was, t bezwaren tegen het ministerie, maar
wel 30 h 40 bezwaren tegen Staalman heeft
behandeld. Hy beweert verder, dat hy wel
degelyk aangesloten is by de a. r. party
nimmer is een bosluit genomen, dat hy er
niet toebehoorthy begrjjpt niet den brutulcn
moed om hem geen echte anti-rev. te noemen,
men is toch by de gratie van den heer Van
Oversteeg geen anti-rev.maar wel by zyn
belydenis. Zoolang spr. niet buiten het pro
gramma gaat, heeft niemand het recht hem
geen ant. rev. te noemen. Dat hy lid moet
zyn van de kamerclub staat nergens geschre
ven en zoolang do organisatie zulks niet
voorschryft 8a*1 het den hr. Van Oversteeg
zulks niet aan. Dat de a. r. party zich bedroeft
over het optreden van deu heer Do Vries
en hem, {9 niet geheel waar, want het blad
door hon uitgegeven telt niet minder dan
4000 abonnés, terwyl spr. uit het zuiden
des lands tal van aanzoeken krjjgt om daar
te komen spreken. Het is evenwel niet zyn
doel scheuring in de party to maken. Heeft
hy by de regeering fouten aangewezeu, dan
betreffen die niet de party. Na nog cenigv
bedenkingen weerlegd te hebben, zegt de
Voorzitter, dat het half uur verstreken is en
hy hem het woord niet langer mag toestaan.
Onder protest ziet alsnu de heer Staalman
van het woord af, terwyl in do zaal een
hevig tumult ontstaat. Gejuich en protesten
worden gohoord en het duurt eenigen tyd,
eer de tweede debater, de heer D. Meyer,
aan het woord kan komen. Deze zegt, dat
het een schandaal is, dat iemand op 20 h 30
manieren zonder één gezond argument beklad
wordt, zonder zich te mogen verdedigen,
waarom hy ook van het woord afziet.
Het rumoer en lawaai, dat nu ontstaat, is
niet te beschrijven. Velen staan van hun
zitplaatsen op, enkelen, waaronder do heer
Staalman, verlaten de zoal en de gangpaden
worden geheel gevuld.
Na eenig geklop met den hamer van den
Voorzitter wordt bet iets stiller, zoodat de
heer Van Oversteeg tracht te replieeeren.
Hy neemt het woord, maar wordt voort
durend in de rede gevallen en geïnterrum
peerd. Hy begint te verzoeken de gangpaden
te ontruimen, maar aan het verzoek wordt
niet voldaan. Nog maakt hy de opmerking,
dat hy uit de begroeting, die den heer Staal
man ten deel viel, opmaakt dat hier warme
Staalmannianen zyn, die zieh evenwel als
slecht georganiseerden hebben geopenbaard.
Daarna /et hy in den breede nog eens het
gesprokene uiteen, weerlegt de uitlatingen
van den heer Staalman en beweert nogmaals,
dat S. niet behoort dat de georganiseerde
a. r. partij, maar is waarschynlyk een vrjje
ant. rov. Ook het prov. comité is dio meening
toegedaan, want het nam ten opzichte van
de actie van den heer Staalman een motie
van afkeuring aan. Ook werd door 9 anti-
rev. kieaverecnigingen te Amsterdam do
volgende motie aangenomen
Gehoord dc inleiding en de daarop go
volgde debatten, veroordeelt de agigatie
door de h. h. Staalman en De Vries op touw
gezet, die ten aanschouwe van den tegen
stander verraad plegen aan eigen party door
het zaaien van wantrouwen onder de broede
ren, inzonderheid door het ondermjjnen van
de trouw en het vertrouwen tegenover den
man, ons van God gegeven, die meer dan
30 jaren lang de a. r. party met onkreukbare
beginselvaste broedertrouw geleid heeft.*
(Applaus en gejouw).
De Voorzitter sluit daarop deze rumoerige
vergadering daarby in zyn slotwoord er op
wyzende, dat do heer Staalman, omdat hom
een half uur voor debat word gegeven, vol
strekt geen reden tot klagen had. Hy zelf
stond gewoonlijk slechts 10 minuten voor
debatvocring toe o. a. twee jaar geleden te
Cocksdorp.
Hierop ging de menigte met veel lawaai
uiteen.
Door de adelborsten van 't Konink
lijk Instituut voor de Marine alhier zal
den 20en Februari te Nieuwediep een feest
gegeven worden, waarvan de opbrengsten
een bjjdrage zullen vormen voor het Natio
naal Huldebljjk aan H. M. de Koningin-
Moeder.
Den Oever op Wielingen. Op initia
tief van schipper C. Verfaille werd Zater
dagavond alhier een vry goed bezochte
vergadering in 't lokaal van M. Tyaen belegd,
waarin door hem en door den hr. L. Spaander,
voor de aanwezigen het nut betoogd werd
om zich aan te sluiten by den bond van
staatspenaionneering. Het gevolg waa, dat
er een voorloopige afdeeling van genoem
den bond gesticht werd, waartoe thans 86
personen zyn toegetreden. Dit ia de tweede
voorloopige afdeeling op het eiland, want
ook de eerstopgerichte te Hippolytushoef
moet nog evenals de afdeeling Den Oever
door het hoofdbestuur aangenomen worden.
Op de manitée musicale dramatique
van 4 Februari, waarop aan H. M. de
Koningin-Moeder te Amsterdam hnlde zal
worden gebracht in het Paleis voor Volks-
vljjt, zal uitgevoerd worden een cantate
van Mengelberg, woorden van Mr. Van
Loghem, door den eerste getoondicht by
gelegenheid van het huwelyk van der
Koningin. Eenige honderden zangers zullen
Hare Majesteit by het binnenkomen een
paar coupletten van het Wilhelmus toe
zingen.
Voorts
'oorta zal in de feeetweek in het Paleis
voor Volksvlyt een grootache fancy-fair
worden g^houdeo, waarvoor een dames-comi
té is gevormd met mevrouw Vening Mei-
nesz Den Tex als voorzitster.
Na kennisneming van het haar aange
boden programma der aanstaande hulde
feesten te 's-Gravenhage, heeft de Konin
gin-Moeder Zich bereid vprklaard by te
wonen de feestvoorstellingen op 22 en 23
Jan. in den schouwburg; de middagvoor
stelling in het Paleis op den Kneuterdijk
te geven op gemelde dagen en op Maan
dag 25 dezer het caroussel in de cavala-
rie-kazerne, terwyl H. M ook het voor
nemen heeft tegenwoordig te zyn by de
godsdienstoefening op Zondag 24 Januari
in de groote Kerk.
Verwacht wordt dat ook de Koningin en
de Prins by al deze feesten en samenkom
sten tegenwoordig zullen zyn.
Uit het Buitenland.
Prins Louis Napoleon, generaal in Ruaai-
scheu dienst, kwam Maandagmiddag te Parys
om tegenwoordig te zyn by de begrafenis
plechtigheden van prinses Mathildo. In 't repu-
blikeintchu Frankryk zyn nog steeds velen, dio
met spjjt terugdenken aan de glorioryke dagen
onder zyn koningen en keizers. Een bezoek
als dit is dus wol in staat om het licht ont
vlambare gemoed der Franschen tc doen ont
branden en kan tot betoogingen aanleiding
geven. De politie bad uitgebreide voorzorgs
maatregelen genomen, doch slechts hier en
daar boorde men den kreet (Leve prins
Louis*' of «Leve generaal Bonaparte.* De
regeering zal den prins wel nauwkeurig na
gaan en, mocht het tot betoogingen komen,
wel afdoendo maatregelen nemen.
Minister Combes is op een banket aan hot
redevoeren geweest. De oppositie moest het
ontgeld n. De grootste vyand van Frankrjjk
achtte hy de clericalen, veel gevaarlyker dan
de nationalisten en de monarchisten. Hy
deelde mee, dat de strijd tegen hen zou wor
den voortgezet. In de volgende zitting der
kamer zal voorgesteld worden der congregaties
het recht tot het geven van ondorwys te
ontnemen en zal eene nadere regeling van
de betrekkingen tusschen Kerk en Staat
worden voorgesteld. Hjj rekent daarby op
den krachtigen steun der verbonden groepen
der linkerzijde.
By dc verkiezing van een kamervoorzitter
heeft de verbonden linkerzij haren candidaat
zien zegevieren. Brisson is met 257 stemmen
tot president gekozen. Hot succos is niet
schitterend want. daar van de 536 stemmen
nog 18 blanco waren, had hjj dus maar even
de meerderheid.
De verkiezing voor het bureau der kamer
zal der regeeriug niet meegevallen zyn, daar
als vice-presidenten werden gekozen drie
gematigden van het »bloc« en één oppoeitie-
Gd. Jaurés, socialist, werd niet herkozen cu
ook de radicaal socialisten hebben er geen
vertegenwoordiger in.
De >Daily Mail* deelt moe, dat koning
Eduard van Engeland in April opnieuw een
bezoek zal breugen aan Ierland. Het schjjnt
den koning daar den vorigen keer dus wel
bevallen te zyn.
Een ander Engelsch blad deelt mee, dat
in de eerstvolgende zitting van liet Parlement,
door lord Bel karen een voorstel zal ingediend
worden tot invoering van het decimale stelsel
van maten en gewichten in Groot Brittanje.
Binnen twee jaar zou dan hot uitsluitend
gebruik van dit stelsel verplicht worden ge
steld. De lord meent dat de meerderheid
der Parlementsleden gunstig voor deze her
vorming gestemd is.
Het door de regeering, beter gezegd door
Chambcrlain, voorgestelde stelsel van prefe
rent! ëule 1 echten, zal tot eene scheuring in
de Unionistische party aanleiding geven, dat
wordt mot den dag duidelyker.
In Somaliland hubboa «1e Engelsohe troepen
een nieuwe overwinning bevochten op do troe
pen van den Mullah.
De verliezen van den vyand worden geschat
op 1000 man, terwyl 400 geweren werden
buit gemaakt. De Eogelschen verloren 3 offi
cieren en 40 soldaten. Negen officieren worden
gewond.
By de behandeling der Oostenrykscho bo-
grooting voor buitemandsche zaken keurden
alle sprekers het samengaan met Rusland in
de Balkankwestie goed. Uit modedeeling<
aan de delegaties bleek verder, dat tot koning
mgen
Peter van Servië een vertoog was gericht^
omtrent het aan sjjn bof en in zyn omgeving
houden van personen, die mede deden aan
den koningsmoord. De vreemde mogendheden
zullen zich niet by koning Peter kunnen laten
vertegenwoordigen en zoo zal men het zien
gebeuren, dat geen der gezanten zich by do
nieuwjaarsreceptie ton Hove (14 Januari van
FEUILLETON.
29.)
Ik kan me zoo voorstellen, dat Jinka niet
na kon laten om u van haren protégé te
spreken. Nu ty kan trotsch op hem wezen,
tot op dit oogenblik heeft hy zich uitstekend
gedragen. Ik geloof werkelyk, dat by voor
my door het vuur zou loopen.*
Het was taraelyk laat geworden. Felicia,
die zich vermoeid gevoelde, was de eerste,
die aanstalten maakte, otn heen te gaan. Meer
dan zy het voor zich zolve bekennen wilde,
maakte ty er zich bezorgd over, of de ont
moeting tusschen haren man en Ad al bert ten
slotte toch niet tot een noodlottig einde zoude
voeren, vandaar, dat zy deze zooveel mogelyk
trachtte te bekorten.
Vergeet vooral uw diner van Donderdag
niet,* scherpte gravin Florentine Kulgatechew
by bet afscheid nog in. >Ik reken er op, dat
Vre ons goed amuseeren zullen. Natuurlijk
breng ik Adalbert mede.'
Ietwat bedremmeld zocht deze naar uit
vluchten en verontschuldigingen, Felicia, koud
en koel, zeide hem geen woord om hem tot
komen aan te moedigen, Kulgatechew aarzelde.
Ik begryp je werkelyk niet, Adalbert,'
hield de gravin aan. >1161 spreekt toch van
zelf, dat je naar je nicht gaat. Niet waar
Wladimir*, wendde zy zich tot dezen, .hier
gelden geene verontschuldigingen.*
iO zeker niet,' antwoordde deze. ,Wie
mjjne geëerde tante medebrengt, is altijd hoogst
wolkom, vooral als het een bloedverwant van
myn *rouw is. Wy rekenon alzoo op u,
Adalbert.*
Met deze woorden verwyderde hy zioh met
Felicia.
Gravin Florentine had de aangename eigen
schap dat zy haren gasten gaarne epigram
men nazond, zoover als hare zwakke krachten
haar zulks veroorloofden.
Wat was Felicia vandaag weer stil,'
merkte zy op. Kulgatschew moet zich toch
wel versehrikkeljjk by haar vervelen.*
Goddank dat er nog vrouwen zyn, die
zwygcn kunnen,- antwoordde graaf Szymonski
met eene, aan duidelijkheid niets te wenschen
overlatende ironie.
De gravin liet zich ditmaal niet uit het
veld slaan. «Zjj steekt zeer ongunstig af by
haren man,* ging zy dapper voort.
Als hadde zy de grootste kottery gespro
ken, staarde Adalbert haar met een open mond
aan, hy kon geene woordeu vinden voor zyne
verontwaardiging.
In elk geval is zy een wonderschoone
vrouw,* merkte een der aanwezigen op.
Ook daarin staat zy bö hem ten achter,*
bleef de gravin beweren. «Zy is kond en
lovenloos, hij daarentegen vol uitdrukking en
en vuur, eeu zeldzaam schoone man.*
Wellicht,* gaf Adalbert aarzelend toe,
maar toch geen gezicht, dat my vertrouwen
zou kunneu inboezemen. Aan wie herinnert
hy my toch Ik weet waarlyk niet, waar ik
dat gezicht thans thuis zal brengen en toch
heb ik den indruk, alsof ik het al eens elders
ontmoet heb.*
In eeu circus misschien,' lachte graaf
Maklowski, die het maar niet verkroppen
kon, dat gravin Florentine aan den ander
boven hom de voorkeur had gegeven en ver
overde met deze bemerking terstond Adalbcrt's
hart. «Daar treft mea gewoonlyk zulk een
slag menschen aan, groot, schoon, breedge
schouderd, adelaarsneuzen cn een weinig
boozen blik.*
Zoo zal het wel geweest sjjo,* beaamde
Adalbert.
HOOFDSTUK XVL
Op den terugweg was Kulgatschew in het
oogloopend stil. Somber voor zichuitkykende
zat hy daar achterovergeleund in het rijtuig.
Felicia keek hem nu en dan van terzyde
aan, zonder ht-t echter te wagen, een woord
tot hem te richten, zoozeer vreesde zjj, zich
een uitbarsting van zyn toorn op den bals
te halen.
Eindolyk, toen de villa reeds byna bereikt
was, richtte hy zich op, schudde zich als
iemand, die uit den alaap ontwaakt, en richtte
het woord tot haar.
Zorgt gy voor een diner op Donderdag,*
zeide hy tot baar. iHet moet exquis z(jD.*
.Onlangs scherptet je mo nog spaarzaam
heid in,* bemerkte zij, ,en wij hebben onbe
taalde rekeningen bjj de vloei."
En nu wenach ik een goed diner en kan
ik je de verzekering geven, dat de rekenin
gen binnen kort worden betaald.'
«Goed. Hoeveel personen wil je invi-
teeren
•Twaalf.' En hy telde de namen op.
Adalbert's naam werd het laatst genoemd.
•Jy bent het zolf geweest, die hem hebt
uitgeuoodigd,* zeide zy op een verwyt, dat
zy in zjjoe oogon meende te lezen.
,Ik weet dat wel,* antwoordde hij. »Het
doet er ook uicls toe of hy komt, het heeft
zoo moeten wezen.*
Verwonderd zag zy hem aan, wat kon by
daarmede bedoelen?
Ik zeg maar net als de Tnrken wat ge
beuren moet, dat gebeurt ook,* ging hy
voort.
Wat God wil,* verbeterde zij halfluid,
doch wat wil je daarmede eigenlyk zeggen
In de eerste plaats, dat je my met je kin
derachtige theologie met rust moet laten,*
stoof hy toornig op. .Wanneer je datgeen,
wat ik gezegd heb, niet begrijpt, dan doet er
dat niemendal toe, doch bespaar je oude-
wyvenpraatjes over God en goddelyke be
schikkingen.
Een nieuwe steek, die haar door het hart
ging. Zy had reeds herhaaldelijk bemerkt,
en inct steeds toenemende bexorgdheid, hoe
geheel anders hy was, ook in datgeen, wut
godsdienst betrof, dan hij voor haar huwelyk
zich getoond had zoo onverbloemd als
thans had hy echter nog nooit zijne onver
schilligheid voor God en goddelyke zaken
uitgesproken. Zy zag hem smartelijk aan cn
hy beantwoordde dien blik schouderophalend
met een vergoelijkenden glimlach. Wellicht
was dat slechte woord hem in eene oogen-
blikkelyke opgewondenheid onUuupt, en was
het niet zoo ernstig gemeend, aldus trachtte
zij zich zeiven te troosten.
Het diner had plaatsen hot was het best
geslaagde, dat nog ooit by Kulgatschew had
plaats gevonden.
Hy bezat echter ook hot talent, om alleen
zulke menschen te vragen, die werkelyk o~>k
by elkander pasten, cn ook ditmaal legde hy
die gave aan den dag. Wjjn en spijzen waren
voortreffelijk, en de bloemen, die de tafel
sierden, waren zoo schoen gearrangeerd, als
men dit maar zelden in Kr. zag, de toiletten
der darues overstraalden de pracht der bloe
men, de goede luim der gasten, werd door
de beminnelijkheid van den ga
bouquel
Üf zy
slechts verhoogd. Ofschoon steeds een onder
houdend, veelzydig man, overtrof hy dien
avond zich zeiven nog, zyn vrooljjkheid waa
.nstckelyk, op het juiste oogenblik wist bjj
ook het juiste onderwerp op het tapijt te
uil ieder van zyn gasten datgeen
lokken, wat er aan discours in hen zat.
Maar ook Felicia nam op hare gewone,
kalme w[jze toch aanvallig de honneurs waar
en gaf zich alle mogelyke moeite om by tc
dragen tol het welslagen van het feest.
Adalbert zat natuurlyk niet naast haar,
doch van zyne plaats af, door geen
merende vaas, geen reuiachtigen
verhinderd, kon hy haar gadeslaat
wel gelukkig is, vroeg hy zich zelve af en
hy wist niet, of hy voor zich die vraag on
voorwaardelijk beamen mocht. Hy zag hoe
bare blikken nu en dan die vau haren man
ontmoetten en hoe oene vriendelijke uitdruk
king dan beider gelaat verhelderde, hy zag
echter ook een kleinen rimpel van zorg, die
zich op dat heldere voorhoofd had ingegra
ven en meende een trek van weemoed op dat
schoone gelaat te ontdekken. En wanneer
by dan den blik wendde naar Knlgatsxhew,
dan kwam het hem voor alsof er woestheid
uitschitterde van onder die aan «len dag ge
legde beminnelijkheid ruwheid onder het
mom van rykdom 111111 phrasen. Grattes U
Russs et voue trouverex le barbaredit woord
viel hem weder in en hy vroeg zich zelvcn
onophoudelijk afwaar mag ik dezen man
toch al meer ontmoet hebben.
Het diner was afgeloopen, de gasten, die
men nitgenoodigd had, om verder den avond
te komen passeeren een Engelsch gebruik,
1 dat Kulgatschew by zich had ingevoerd,
1 waren aangekomen, het was daardoor buiten-
I gewoon levendig geworden in de beperkte
gastheer nogruimte. Het ongunstige weder veroorloofd»
niet om by avondlichten en bonte lampions
zich buiten op te houden, gelijk aanvankelijk
Hoogst
iet allsrli
het plan wzs geweest, men was nu verplicht,
om zich in de verschillende kamers te ver-
elegant ingericht, dat wil zeggen
lerlei huisraad tot overladens toe ge
vulde vertrekken, daarby wat proporties
betreft, geheel en al beantwoordende aan den
modernen villastijl, klein nn onaanzienlijk,
was het wel moeilyk gevallen om zich daarin
bewegen. Vooral de bedienden, die met
presenteerbladen heen en weer liepen, onder
vonden dit ongerief ten zeerste, de vrooiyk-
heid der gasten werd er, zooals licht te
begrijpen valt, in het minst niet door gestoord.
De heer en de vrouw dce huizes deden wat
in zulk oen geval het beste is, zy lieten ccn
ieder sa facoo* zich amuseeren. Terwyl
enkelen praatten, zaten anderen by de piano
of zongen, sich er weinig om
bekreunende, dat hunne mueikale producten
iu plaats van de aandacht te verwekken, de
algemeene spraakzaamheid nog slechts aan
wakkerden, weder anderen hadden aan de
gereedstaande speeltafeltjes plaats genomen,
kortom, overal heerschte eene ongedwongen
vrooljjkheid.
In Fclicia's schrjjf kabinet haddon de spelers
zich teruggetrokkon.
(Wordt vervolgd.)