KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel, Wieringen en Anna Paulowna.
Waarschuwing
DE ZIGEUNER.
No. 3283.
Woensdag 3 Augustus 1904.
32ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat
Telef. 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc.-Telef. 50.
Abonnement
Vliegend Blaadje p. S m. 50 et., fr.p. post 75 ct., Buiten), f 1.25
i 1 Zondagsblad 37'45 >0.75
I Modeblad 55 80 0.90
3 Mozik. Bloemlezing >»»60> >85» 0.90
Voor 't Buitenland bjj vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BKRKH0UT Co., te Helder.
Bumui Spoorstraat.
Aavertontlön
van 1 tot 4 regels25 Cent.
Slke regel meer6»
4 naai geplaatst, 1 maal gratis. Bevqjs-exemplaar 2Yi Ct.
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan het Bureau bezorgd zjjn.
Projectielen, alsmede be-
standdeelen en stukken
daarvan, afkomstig van de
Schietoefeningen der Artillerie,
welke gevonden worden op de
Zandplaat Onrust of op de
Texelsche kust of die uit zee
worden opgevischt,zijn'a Rijks
eigendom. Hij die zich deze
voorwerpen toeëigent is der
halve straf baar volgens.de wet.
Het oprapen en vervoeren
van geladen, niet gesprongen
projectielen is levensgevaarlijk,
ook voor de omgeving van
hem die zulks verricht.
De Commandeerende ojjicier van
het 4e Regiment Vesting-Artillerie,
A. W. KATTENBUSCH.
Nieuwstijdingen
HELDER, 2 Augustus 1904.
Mejuffrouw J. Sonuenberg, geboren
alhier, heeft te Zwolle met gunstig ge
volg examen afgelegd voor apothekers
bediende.
De jongelingen C. de Groot en K.
Bolk, geslaagd voor het examen voor
adspirant-machinist bg de Marine, waren
leerlingen van den examenenrsus aan school
8 alhier. De eerste verkreeg No. 1 de
tweede No. 8 van de rauglyst.
Nachtarbeid der Bakkers.
Door da Bakkengezcllen-vereenïgiog .Lood naar W er
ken1', sfd. Beider van den Ncd Bakkerigezellenboud,
wsrd Woauadagmvond 11. in „Coeinu* een openbare
vergadering gebonden, waar door de beeren F. Mol vau
'e Gravenhage en A. P. Staalman en Da. J. Kenleu van
kier, het onderwerp werd bebkndeld .De arbeidswet in
verband met dc afschaffing van den nachtarbeid.'
Da vergadering was slecht bezocht, hetgeen zeker aan
den tyd van het jaar en aan het onderwerp moet toe-
Ïitchreven worden, want hier ter plaatse is de nnehtarbcid
er bakkers meermalen besproken.
Nadat de Voorzitter, de heer E. ldsenga, de vergade
ring met een toespraak had geopend, verkreeg de heer
Mol het woord. Jirze besprak den strijd der bakkers
gezellen ter verkrijging vin betere levensvoorwaarden,
de oprichting van verschillende bakkenvereeeigiogen,
in 't bijzonder die van den bond en hoe door het
werken van de vereenigingen mecrmalcu slachtoffers
vielen, waaronder spreker zelf geteld moet worden.
Daarna behandelde hij de pogingen door de plaatselijke
zoo als te Helder ea Graveohage aangewend om
builei
•n de
den nachtarbeid afgeschaft te krijgen cn herinncrJe aan
't geval in den Haag in 1897 teen de directenr Enten
zijn fabriek stop zette en plotseling 70
broodeloos maakte, omdat kij de vakver
kop wilde indrukken. En hier werden de
wel gesteund door een vrouwoncomitd,
een 12-tal dames nit de hoogite kringea. Daarna
achetate spreker op gevoelvolle wijze het lot van den
bakkertgezeL toonde door voorheelden duidelijk aan hoe
door den tégennatnnrlijkcn nachtarbeid vele gezellen
gtdemoraliictrd worden Zij worden door dien arbeid
dn maaUch.'ijpij geplaatst, kannen op hou gezin
opvoeding hnnner kinderen genn invloed n t-
oeienen en verkccren daardoor in omstandigheden waar
voor een christelijke maatschappij zich moest schamen
door dien nachtarbeid worden allerlei slechte, onzedelijke
tccitanden in de hand gewerkt, liet kostknechtatclsel,
dat door het ingediende arbeidscontract gesanctioneerd
wordt, schept ook middenccuwsche toestanden, de knecht
wtrdt hierdoor niet alleen lichamelijk. iua>r ook geeste
lijk benadeeld en geheel overgeleverd aan het patronaat
In 't algemeen verkeert de bakkersgezel in zeer on
gunstige conditie; bij langen nrbeidsdnur heeft bij een
laag loss en door dit alles verzwakt voor den lijd zijn
lichaam, neemt zijn verstand af. Men juichte dan o k
toen het kamerlid Pyttersen cn later minister Lely
wetsontwerpen indienden, waarbij den nachtarbeid ver
boden werd. Deze werden evenwel geen wetten, want
voor dc behandeling trok de tegenwoordige regeenng
ie in, zoodat ons land nog altijd bij verschillende landen
achterstaat, ja zelfs bij Rusland. Dr. Knyper heeft op
tljn beurt ook een arbeidswet ingediend, wuarbij do
nachtarbeid der bakkers is verbodeu. Doch deze bepaling
geldt niet voor den bakker.-L.ia* en zijn e>htgeu<ote,
zij mogen des nachts werken, hetgeen natuurlijk uan-
leiding geeft tul allerlei ontduikingen en overtredingen.
Spreker verwacht van het ingediende ontwerp, sl.it
bovendien door een warnet van Kou besluiten gcrcgtl l
moet wi rden, weinig heil Wordt het niet gewijzigd
dan ziet hij het liever verworpen dan aangenomen Hij
vreest wanneer het ontwerp wet wordt, er wederom
wrok en wrevel zal ontstaan, evenals door dc aan
neming der dwangwettcn, dat het volk verbitterd en
-nrrctivmoedc zich ral voegen bij de toenemende anar
chistische beweging. Eindelijk wyvt Spr. nog op
den Helder, waar nu 10 jaar geleden, de bakkersge
zellen een nrbeidsdnur vrorgen van 12 nnr dil'gs cn
Zaterdags 18 uur en thans bedraagt het nog bij ver
schillend» bakkers van 9t tot 103 nnr per week. De
lieer Mol heeft 80 jaar geijverd voor Virbeterdc toe
standen in het bakkersbedrijf en ateeds verwacht met
de pslroons te kunnen samenwerken, maar dit geloof
is hem geheel ontnomen. Ook betreurt hij het, dat dc
gezellen dcor politiek en godsdicust innerlijk verdrcld
ziju, want daaruit slaan de patroons munt. Ilij eindigt
met een uansporiog eensgezind te tiju eu den ateun to
verzoeken van het broodetend publiek.
De tweede spreker, de heer A P. Staalman, bcscho :wt
de ingediende arbeidswet uit een politiek oogpont eu
meent, dit dc heer Mol zich te sterk uitgedrukt heeft
waar bij het wetsontwerp geheel afkeurde, hij z<ui
mcciicn, dat men hij aannemiug daarvan een schrede
verd.r zou zijn gekomen en uien hij de samenstelling
der Tweede Kamer, met haar conservatieve meerderheid
niet meer kau verwachtcu, omdat zij weinig ge
voelt voor nrhuidcrs&angclegciihcdeu. Spr. noemt h:t
recda een belangryke ooceossie, wanneer zoo als voor
gesteld wordt, aangenomen werd een wekclijksclie mnxi-
werktijd van 06 nnr. Maar dan moet ook heftig
den art 206, waarbij aan den patroon
cn zijn vrouw nachtarbeid wordt vergund. Verder meent
hij, dal de bakkers de beweging door ben op touw
gezet ernstig moeten leiden, nii-t moeten overdrijven
en er de politiek buiten moeten laten.
spreker, dc heer Ds Keulen, beschouwt de
i een zedelijke en moree'e zijde. Hij verge
lijkt rte beweging der bakkers bij het intrappen vaneen
open deur leder moest overtuigd zijn van hun geed
recht. Het moest niet meer voorkomen, dat arbeiders
uitgemergeld werden cn op 40 u 50 jaar nfgelcegd
waren. Het broodetend publiek moest bedenken, dat het
menschenlevcii, menschenkracht, mensehcnbloed eet.
Daarom moet van de beweging kracht uitgaan tegen de
menachontcerrnde teeslandnu in het godsdienstig belang
van ons volk. Men kan dc oplossing der kwestie
n>et overlaten aan particulier initiatief, bctgcen te Uelder
iu den Hsujr en te Leeuwarden duidelijk is gebleken,
daarom moet de sterke arm vnn den wetgever ingeroepen
worden. Met kracht moet geijverd worden tegen de tot
atandkoming van het artikel, waarbij de patroon en zijn
vrouw nachtarbeid mogeu verrichten, vooral iu het
belang van ben zeiven.
Tenslotte «poort hij aan tot een krachtige agitatie tot
afschaffing van nachtarbeid in het belang van 't zede
lijk-, geestelijk- cn godsdienstig leven der bakkers.
Hierna verkreeg de heer Mol nogmaals het woord
tot verduidelijking van enkele gedeelten zijner rede.
die iu strijd icluiicn met lietgn n de Jie< r Staalman had
gezegd.
Vervolgens nam de Voorzitter het woord dankte de
drie «prekers, g.if dc verzekering, dat dc afder'.ing op
hetzelfde aanbeeld zou blijven slaan, het Hclileriche
publiek binuenkort met toestanden der bakkerij be
tredende alhier in kennis zou stellen eu sloot du ver-
De d
Twee branden op één dag.
In vergelijking met andere plaatsen kan
Helder er zich op beroemen, dat het weinig
schade door brand ondervindt, daarom be
hoort het gelukkig tot do zeldzaamheden, dat
wjj twee branden op edn dag moeten ver-
meidon. Deze hadden n.1. Zaterdag 1.1. alhier
plaats. De eerste brak uit in den vroegen
morgen omstreeks 3 uur aan de A'chterbin-
nenhuven in den Btal van den heer Jb. Gou-
wenberg, waar op den zohler rnim dertig
wagens hooi geborgen waren. Door broeiing
raakte dit hooi in brand en sloeg de vlam
weldra het dak nit. Men vreesde het ergste
voor de omliggende woningen, doch door liet
spoedig aanrukken der spuiten van het Anker
park en van het Wachtschip wist mon den
brand alleen tot de stalling te beperken en
de belendende gebouwen, ja zelfs liet woon-
hu'8 van den beer Gou wen berg, to behouden.
Het nog voortdurend smoulendo hooi werd
in den loop van den dag van het perceel
verwijderd. De aangebrachte schade wordt
door assurantie gedekt.
Do tweede brand had plaats des morgens
halt twaalf aan de Hoofdgracht iu hot onlangs
nieuw gebouwd heerenhuis van den heer N.
J. J. Van Kijn van Alkemade, bewoond door
den kapt. luit. ter zee F. Finke. Deze brand
schijnt ontstaan te zjjn door bet onvoorzichtig
omgaan van de kinderen met een gaskomfoor,
waardoor de gordjjnen op een der bovenka
mers vlam vatten cn dadelyk de zoldering en
de ramen aangetast werden. In een omme
zien stond daarop hot gehcclo huis in lichte
laaie. De bewoners en cenige logees, die
beneden waren, bemerkten niets van het
onheil, voordul ilo hoeren Van der Sterr,
Yau Breda en Van Tellingen binnenstormden,
om hen te waarschuwen en do kindereu te
redden. Zóó snel en hevig grepen de vlam
men om zich heen, dat men zich haasten
moest het gebouw te verlaten, en l innen een
kwartier tjjds viel bet dak met donderend
geraas in. Onderscheidene spuiten, zoowel
van de gemeente als van de marine, waar
onder de stoomspuit van 's Rijks worl, doden
alles om don brand to stuiten, niet minder
dan 11 stralen wierpon water in hot vuur
of besproeiden de naastliggende woningen.
"Op deze wijze was men in een uur tyds
den brand ineestor. Met uitzondering van de
kenken is het geheele huis, henovens de in
boedel een prooi der vlammen geworden. Kr is
niets gered.
De aangrenzende huizen, bewoond door den
hr. S. Krijnen en door tncj. R. J. v. Amerongen,
beliepen veel waterschade.
Nuar men ons mededeelt was al het ver
brande verzekerd.
Het Staatsblad no. 140 bevat de
wet van den lldeu Juli 1904, tot in be
heer en onderhond nemen van een ge
deelte boord mot jaagpad van het Groot
Noordhollandsche Kanaal bij het rjjk.
Het Staatsblad no. 145 bevat de wet
van den 14jn Juli 1904, tot regeling aan
gaande den voor peusioen geldigen dienst
tijd van personeel der zeemacht, bela3t
met de bewaking van gebouwen van het
Nederlandsche gezantschap en Nederland-
sche consulaten in China.
De »Magdeb. Ztg» verneemt uit
Amsterdam, dat op het in 1 Auguslos
daar te houden internationaal sccialiaten-
congres voor de eerste maal Russische en
Japausche socialisten zullen verschijnen cn
heel broederljjk samen een motie tegen
den oorlog zullen voorstellen.
Een gezin, bestaunde uit een weduwe
eu twee volwassen dochter», wonende iu de
Leeuwenhoekstruat te A msterdam is ernstig
ougesteld geworden na het eten van gar
nalen, die aan een kar van een straatventer
waren gekocht. Men deelt mede, dat de
moeder iu zorgwekkeuden toestand verkeert.
Uit Zuid-Afrika.
Nabij Pretoria is een hoogoven opge
richt. Er zijn daar rijke jjzer-ertsen ge
vonden en in de nabjjheid ook steenkolen.
De oven zal een capaciteit hebben van
500 ton ruw ijzer Per week te leveren.
Machinerie voor de vervaardiging van staal
zal worden ingevoerd. De vooruitzichten
schijnen zeer gunstig zoo melden de
Rand-bladen want buiten ijzererts en
kolen is er ook overvloed van kalk. Het
erts is bematite en magnetite en bevat van
58 tot 02 percent ijzer. Men heeft be
rekend, dat er omtrent 60 millioen ton
erts aanwezig is men heeft ook magne
siumerts gevonden. In Johanaesburg ver
wacht men van de jjzer-induatrie ontzettend
veel in de naaste toekomst. (Z. A. Post.)
Betreffende de reeds vermelde ontdek
king van tinmyuen nabjj Pretoria, blokt
thans, dat d ze gelegen zyn op de plaatsen
Enkeldoorn, Zusterhoek, Klipspruit, Riet
fontein en een gedeelte van Hartebeest-
fontein, te zamen groot 19,500 morgen,
alle gi-legen in het üoschveld, op omtrent
20 rajjl afstanda van de Premier-diamant
mijnen. De tin-aders zyn over een zeer
groote uilgestrektheid getraceerd g< worden
en er schynt weinig of geen reden om te
twijfelen dat men hier met een zeer be
langrijke ontdekking te doen heeft. De
Star voorspelt aan de nieuwe industrie een
toekomst en snelle ontwikkeling als die
van de Premier-diamantinjjnen.
De heereu Wilson eu Bruyshaw hebben
de gronden, waarop de tinmgnen gelegen
zyn, in eigendom, of recht van koop er
voor verkregen. (Z. A. Post.),
Omtrent den moord iu Haarlemmer
meer meldt de O. H. Ct.
Vrijdagmorgen wprdeu de door den veld
wachter in beslag genomen kleedingstuk-
ken van den vermoorde in het paleis van
justitie uitgepakt en aan een voorloopig
onderzoek onderworpen. Aan den toestand
waarin zich vooral vest en onderkleeding
bevond, was duidelijk te zien van welken
hevigen en plotselingen aard de verwondin
gen zyn geweest. Sommige stukken waren
gedrenkt met bloed. Aan een der binnen
zakken, waarin de vermoorde gewoonlijk
zijn zakboekje droeg, waren duidelijke spo
ren te zien van een met bebloede vingers
in der haast ingesteld onderzoek.
Wjj hebben heden inlichtingen inge
wonnen omtrent den verdachte. Het is
ons gebleken, dat hg heet Nicolaas Blonk,
dat hg 21 jaar oud i» en inwoont hg zjjne
ouders, die een water- en vuurnering
dry ven in de Coleusostrimt. II jj stond bij
d<- politie tot nog toe niet ongunstig be
kend en leek een vry bedaarde jongen.
De verslageno stond bekend als oen
lastige baa», die met vele mensehen ruzie
had. Hjj had vele vyanden, ook in de
Haarlemmermeer. Sinds twee dagen slechte
maaide hjj 's morgens met zjjn knecht zelf
de klaver af.
Vóór dien tjjd deden, zooals de kost-
juffrouw van Bosman ons vertelde, twee
maaiers het voor hem, met wie bij ver-
achil heeft gtkregen over het loon en wien
dientengevolge werd gezegd dat hanue
diensten niet meer noodig waren.
Verder kannen wjj uiededeelen dat
Bosman alles wat hjj in een week outving,
dat gewoonlijk f 70 beliep, bjj zich droeg
Toen hjj vermoord werd had hjj in zjjn
vestzak o.a. ook een Haarlemsch paarden-
lootje, een twintigje in de Staatsloterij en
een ander lot.
Uet praatje dat op zjjn lot in du Haar-
lemsche paarde» lo ter jj de hoofdprijs ge
vallen zou zjjn is niet waar.
Een der correspondenten van genoemd
blad iu de Haarlemmermeer meldt nog
Hoofddorp verkeert onder den indruk
van het bloedig drama, dat in den omtrek
is afgespeeld. De verslagene P. B »3man,
heeft ongeveer 40 jaar te Hoofddorp
(Haarlemmermeer) gewoond en oefende hut
beroep van klaverrjjder uit, verleden jaar
had hg zich te Schoten en later te Haar
lem gevestigd.
Hg was een buitengewoon ijverig man,
doch was niet bemind, daar hjj zeer on
verschillig en lastig voor zgn volk was,
dat hjj in dienst had.
Uit den Haag meldt men
Een schrjjver aan het departement van
koloniën is door de politie alhier ter be
schikking van de justitie gesteld, als ver
dacht van het opmaken van valsche reken-
plichtige stukken. Hg zou pensioenstukken
hebban gemaakt en toen op die stukken
geld guleend hebben.
Donderdag werd er gedurende en na
de paardenmarkt te Voorschoten nog al
vrjjwat om geld gespeeld, waartoe allerlui
hazardspelen meer of minder bedekt de
gelegenheid gave». Daarvan was het gevolg
twist tusschen de bewoners van woonwa
gens ta voornamelijk Leidschenlammers,
die er ook wel durven wezen, 't Werd
eindeljjk een formeel gevecht tusschen de
boeren en de kermisreizigers. Twee rjjks-
en twee gemeenteveldwachters deden hun
best, de vechtende te scheiden, wat niet
gemakkelijk ging. Een der rijksveld
wachters loste toen een schot in de lucht,
doch de kermisreizigers beweerden, dat
een hunner, die bljjkbaar van schrik van
zgn wagen viel, en daardoor een wonde
opliep, was getroffen, en dreigden wraak
te nemen, gewapeud met knuppels, mesBeu
en boksjjzers. De burgemeester achtte het
raadzaam, een twintigtal huzaren uil
Leiden te requireereu, die er gelukkig de
vrees in konden houden, zoodat ernstiger
dingen uitbleven.
Een oplichter.
Men meldt uit Rotterdam
Een kantoorbediende, zekere VV. wonende
te Kralingen, heeft ten name van oen
firma, gevestigd aan de Boompje», opge
licht voor f3000 de Internationale Mos-
kauer Handelsbank san de Hoogstraat. Het
bedrog werd spoedig ontdekt. Do firma
uit de Boompjes seinde naar haar filiaal
te Antwerpen, alwaar de voortvluchtige
op het station bjj aankomst reeds werd
gearresteerd.
Uit het Buitenland.
In ons vorig nummer hebben wij reeds
melding gemaakt vun den moord op den
Uussischen minister Von Plehwe.
De grondslag van dc oordeelvellingen in
du buitcnlandsche pers, is algumeeri dat deze
het slachtoffer is geworden van een stelsel,
dat hjj tot het zjjne had gemaakt. Hjj was
do mun van een bestuur met de kruchiig»
desnoods geweldige hand. Daarotn zag wjjlcn
keizer Alcxandcr III in liem den aangewezen
persoon voor liet leiderschap van do geheime
politie toen hjj tot don troon geroepen werd
door den moord van zjjn vader, daarom werd
hjj toegevoegd aan seneraal Bobrikof als
staatssecretaris van Finland, toen dat land
van zjjn rechten werd beroofd, daarom ook
riep keizer Nicolaas hem naar Petersburg om
de erfenis van don vermoorden minister
•■""pjagin te aanvaarden. Kn zoo vast|geloofde
Von l'lehwe ondanks do lessen der ervaring in
het onfeilbare van zjjn stelsel, dat hjj kort
na de aanvaarding van zjjn ambt tot den
correspondent van do ,Matin« zeide.We
zullen misschien nog twee muatidcn laug van
aanslagen hoorun, daarna zullen ze wol zeld
zaam worden*. Hjj lichtte deze profetie toe
met do opmerking dat do republikcinsche
partjj slechts sterk was door de zwakheid
der politie en deze zou binnen twee maan
den sterk zjjn gemaakt. Wjj zullen ernstig
aan het werk gaan, cn dat werk zal zeker
vrucht dragen».
Von 1'lehwo's werk heeft vruchten ge
dragen Na dcR aanslag op minister Sipja-
gin nog twee aanslagen in hetzelfde jaar,
het volgend jaar wederom twee, dit jaar werd
Bobrikof vermoord cn ten slotte is Von Plowho
zolf gevallen.
Hij wist trouwens dat hjj gevaar liep. Hjj
reed nooit uit zonder een sterk geleide po
litie to paard ging vooruit cn volgde zjjn
rjjtuig, aan weerszijden werd hjj boschortnd
door agenten op rijwielen. Zijn coupd was
een kleine vesting. Hjj was rondom bekleed,
zoodat hjj ondoordringbaar was voor kogels
en zoo diep dat men door het portierraam
den minister niet kon zien. Slechts een bom
kon den minister gevnarljjk worden en door
een bom is hjj dan ook omgekomen.
De moord op minister Von Plehwe, zegt
de .Times*, hoezeer ook to botrenren en te
veroordeelen, kan goen groote verrassing ge
weest zjjn voor hen dio goed op de hoogte
zjjn van do tegenwoordige binncnlandscho
toestanden in Rusland, omdat do minister
beschouwd werd als do belichaming van do
ultra-autocratische beginselen, die over het
I alge meen bjj do ontwikkelde kringen niet
I populair zjjn, en hjj had zichzelf vooral gc-
haat gemaakt bij dat betrekkelijk kleine deel
van de ontwikkelde kringen, dal moorden als
1 gerechtvaardige wapens in don strjjd tegen
do uutocratie beschouwt.
Generaal Bobrikof maakte zich in Fin
land, prins Galitzin in den Katikasus gehaat
do haat tegen minister Von Plehwe was al
gemeen. Evenals bjj de beide cerstgenocm-
den was zjjn politiek het uitroeien van do
j provinciale voorrechten der ingeljjfdc landen,
tcrwjjl hjj tevens het anarchisme en zelfs elke
gematigde politieke uiting in het gansche
i rijk wilde tegengaan. Aan deze politiek dankt
hjj zjjn groote en algemcene gehaatheid, te
moer daar hjj ronduit voor al zjjn denkbeeldun
uitkwam.
Up do vele vragen, die men tot den dudor,
die Porosncf schjjnt to heeten, en uit Zuid-
Rusland afkomstig is,heull gericht, antwoord
de hij: .Ik zal niets zeggen, ik vraug n dat
u mij laat sterven. Gjj zult niet weten, wie
ik hen.»
Maar gjj hebt oen moord bogaan zegt
do keizerljjke procureur.
«Geenszins I ik heb een «laad van gerech
tigheid volvoerd waarvan mjj de roem ral
toekomen. Ik hel» geen medeplichtigen. Gjj
kunt zookan, maar gjj zult er geen vindon.
Ik bon besloten, om niets to zeggen. Als de
Rursiscko regeering volhardt iu haar politiek,
zal do opvolger van Plehwe hetzelfde lot
ondergaan.*
To Petersburg liecrscht uit don aard der
znak, groote onrust. Ook do kwade tjjdingon
omtrent den oorlog doen hieraan geen goed.
Du Russen mogen al eens een klein succes
bohaleD, 't eind is toch telkens ontruimen en
terugtrekken. Om Port Arthur schijnt hot
thans te spannen, blijkens cou «bericht uit
i'okio, en zal duur dc beslissing uu spoedig
moeien volgen. Men zie over dit onderwerp
verder de rubriek oorlogsnieuws.
Ken militair deskundige bespreekt in du
Kólnische Zeilung do vraag, waarom de
Japanners, nu zjj toch do voornaamste pussen
ten zuidoosten van Moekdon bezet houden,
Kocropalkino niet in den rug aanvallen, om
hem, terwijl de ztiideljjko Jupansche leger
corpsen de Russische hoofdmacht noordwaarts
opdringen, tusschen twee vuren to brengen
Het antwoord is naar zjjne meening, in 't
kort, eenvoudig ditde japanners hebben
naar het noorden slechts betrekkcljjk weinig
tulrijke ufdeelingen kunnen vooruitschuiven,
zoodat zjj bjj een beweging in Koeropafkine's
rug zeil zouden geraken tusschen den linker
vleugel van de Rnssische hoofdmacht en aan-
vullingMrocpen die spoedig met don spoorweg
uil Charbin ter plaatso zouden zjjnzulk een
tactiek schjjnt dus voor dc Japanners go-
aarljjkor dun voor do Russen.
Iu tusschen berekent hjj dat do Japanners,
alles to zaam genomen, thans op hetoorlogs-
terroin tusschen Moekden eu Kai-tsjou sterker
zijn dan do Russen. In 'l goheol zouden thans
in een kring van 40 K.M. om Liao-jong heen
bijna alle troepen van bot Muntsjoerscfio
leger «aangetrokken zjjnin 't geheel 5
vrijwilligers-, 3 Siberische- en 4 Kuropeescho
liuio divisies, totaal omstreeks 140.000 man
infanterie. Daar tegenover staan 9 of 10
Japansche divisies,die ract dc reserve-brigaden
ongeveer 100.000 man tellen, muur over oen
aanzienlijke overmacht aan artillerie beschik
ken Onder deze omstanighoden acht deze
deskundige het aanneineljjk, dat generaal
Koeropatkine ook Liao-jang zal ontruimon om
op Moekden terug te trekken.
De verhouding tusschen de II. Stoel en
Frankrijk wordt steeds meer gespunnen en
er is alle kans, dat het tot een formoele breuk
zal komende hoop op een vredelievende
oplossing wordt althans door de meeste bladen
opgegeven. Du Ma tin" weet te vertellen dat
het antwoord van het Vaticaan op dè jongste
Franscho nota niet voldoet aan don daarin
uitgesproken wensch van dc Fransche Regee
ring, maar slechts behelst een nadere uiteen
zetting en verdediging van do houding van
den Heiligen Stoel. Bovendien wordt nit het
feil dat de bisschop vnn Djjon, mr. Ko Nordcz,
toch naar Rome vertrokken is nu een hoogst
dringenden oproep, afgeleid dat hot Vaticaan
op Krankrjjk's protest op dc voorhand heeft
willen antwoorden met een daad, Ijjnreclit
in strjjil met hot verlangen van do Fransche
regooring.
Do Frunschc ministerraad was Zaterdag van
twee tot vijf uur geheel gcwjjd aan het onder
zoek van den staat van zaken, ontstaan door
het antwoord, dat het Vaticaan heelt gege
ven op de laatste nota der Franscho rcgcering.
De ministerraad heeft beslist haar besluit
geheim to houden. Desundcrvraagd heelt
minister Combes na afloop der vergadering
verklaard, dat de diplomatieke wolvoegeljjk-
beid hem verbood te spreken. Dit antwoord
wordt uitgelegd als con hecnwjjzen naar een
volslagen afbreken der diplomatieke betrek
kingen tusschen Frankrijk en den Heiligen
Stoel. De nota der Fransche re^ccring zou
Zaterdags vond aan Do Courccl geseind worden,
die er kennis van zal hebben te geven aan
het Vaticaan.
FEIIILLKTOS.
12.)
Ik fladderde om delieftallige schoone heen,
als een mug om de vlam der kaars, of
om een juister beeld te kiezen als een
meikever om con nachtlichtje en tot mijn
inoig genoegen mocht ik spoedig tot de ont
dekking komen, dat zjj mjjno pogingen om
•en ongostoord vcrtrouweljjk onderhoud uit
to lokken, meer dan halverwege te gomoet
kwam. Daarbjj werd ze onmiskenbaar geleid
door de bedoeling mjj nit te vorschen over
jou persoon en je betrekking tot de schoone
Beatrico en we amuseerden ons toen met
een klein diplomatisch schaakspel, waarbij
Frenle Von Porst zonder twjjfel, gelooft mij.
mat te hebben gezet. Maar ik mug mjj ook
met eenig recht beroemen van mjjne bocrsche
voorouders nog een beetje geslepen hoid geërfd
te hebben en terwjjl ik baar mot het eerlijkste
gezicht van do wereld op de allerzotsto din
gen onthaalde, wist ik langzaam aan en zonder
dat re er zelve iets van merkte, van haar to
weten to komen, welke do plannen waren
der prinses, tot wier handlangster zjj uitver
koren werd. Vandaar, mjjn beste, dat ik van
alles zoo verrassend goed op de hoogte ben.'
Törok drukte den wakkeren vriend met
warmte de hand. «En verder?' drong hjj
aan. .Je hebt me nog niet alles gezegd. Ik
voel het, dat je nog iets gewichtigs op je
hart hebtja, ik zie bet aan je, 't ergste
moet je me nog vertellen.'
.Nu dan moet het er maar uit 1 Nummer
drie dus: de aanstaande echtgenoot is reeds
gevonden oen schitterende vrjjcr eeno
briljante partij. De prinses zal met haar
gunscbe autoriteit voor hem in de bres springen
en wanneer jy je liefje voor ju behouden wilt,
dan zul jc bewjjzen dienen te govcn, dat je
een man uit éón stuk beut.«
,Zijn naam?' klonk het gejuagd over Gyula's
lippen. #!k bezweer je, Franz zyn naam
.Graaf Bela Racsony 1
De schilder was op ccno hartstochtelijke
uitbarsting voorbereid geweest, naar de uit
werking, die het noemen van dezen naam op
den musicus maakte, deed hem buitengewoon
hevig ontstellen. Do professor slaakte een
wocaten kreet; zijne schoone gelaatstrekken
namen eene uitdrukking aan van oen wilde,
ontembaro haat on zjjn gelieclc lichaam trilde
onder het geweld vau den vrceseljjken storm,
die er in zijn binnenste woedde. Seconden
achtereen was hjj buiten staat een woord
voort te brengen en toen hjj eindeljjk weer
den mond opende, om wat te zeggen, klonk
het op doffeD, bjjna onverstaanbaren toon
Iljj hij alweer hjj I Bjj den hemel
nu is het ook genoeg
Prantl begreep to recht, dat hjj het ver
standigste handelde door op deze hartstoch
telijke ontboezeming het stilzwijgen to bewa
ren eeno poging om dun zwaarbeproefden
man, voor wien deze tijding verpletterend
was, troost en moed in to spreken, zou op
dit oogenblik toch niets gebaat hebben. Ook
kende hjj zjjn vriend te goed, om te weten,
dat hjj daardoor diens opgewondenheid nog
verergeren zou. Hjj wachtte dan ook geduldig
totdat deze eene vraag tot hem zou richten.
Gyula was een paar malen in hevige ge
moedsbeweging het salon hoen en weer ge-
loopen daarna bleef hij met over elkander
geslagen armen voor den verbluften schilder
staan. Aan de zenuwachtige trekkingen zijner
gezichtsspieren was hot duideljjk te zien, dat
hot hem eene vreeseljjke inspanning kostte
zich te beheerschen.
.Zeg mij alles, Franzsmeekte hjj. .Je behoeft
mo niets te verbergen, niets En jc ziet immers
wel, dut ik heel kalm en bedaard naar je luister.
.In hoofdzaak heb je alles vernomen. Reeds
op dien avond bjj Tomaso, toen we daar
Racsony ontmoetten, had ik eenig kwaad
vermoeden want twee dagen te voren, op
het theeavondje bjj den prins, was het mjj
niet ontgaan, hoeveel moeite de Hongaarsche
edelman aanwendde, o:n zich in de oogen
van trcule Beatrice beminnelijk to maken.
Dat hjj nu juist met zeveninjjls laarzen op
zjjn doel zou losioopcn. kon ik wezenlijk niet
in do versto verte donken. Kerst gisteren
ontving ik daarvoor zoowel uit zjjn eigen
in 't oogvallend gedrag, als uit de mede-
deelingen van baronesse von Forst stellige
bewjjzen. Hjj is een dageljjksche gast in 't
paleis van prins Kaimund cn de prinses be
handelt hem met heel veel onderscheiding.
En zelf wjj kt hjj haast niet van do zjjde van
je Beatrice en werd hjj ook meer dan eens
tegen zjjn wil beleefdheidshalve genoodzaakt
met anderen zich te onderhouden 't bleef
voor mjj niet verborgen, dut hjj de schoone
jonkvrouw bjj voortduring met zjjno gloeiende
blikken vervolgde. Het kan derhalve niet
uitbljjven, dat buiden spoedig het onderwerp
zullen worden van dc allernieuwste stichte
lijke kletspraatjes cn wanneer dit gebeurt,
kuu jo cr verzekerd van zjjn, dat er, bjj de
strenge levensopvatting der prinses, maar
ócn stap noodig is, om do verloving publiek
to maken.»
De professor keek strak voor zich neer.
«Deze verloving zal nooit plaats vinder,» zei
hjj, .daarop geef ik jo mjjn woord, Franz!»
.Dat is ook mjjn wensch. Maar hoo wil
je hul aanloggen, om ze to verhinderen?»
.Ik zal hem dooden!'
.Dat zou iu elk geval het zekerste middel
zjjn kort on bondig maar, naar 't mjj
voorkomt, niet liet meest practischeof
je haat tegen den graaf moest grooter wezen
dan jo liefde voor Beatrice. Evenwel in dit
geval, mjjn waarde, zou ik jo ernstig moeten
verzoeken, mjj niet langer tot je vertrouwde
to maken in deze gewichtige zaak.»
Deze woorden, met nadruk gesproken, lieten
geen twjjfel over aan Frantl's oprechtheid,
en op Gyula bleven zo dan ook niet zonder
uitwerking.
Zeg mjj dan, in vredos naam, wat ik doen moot,
zoo jo een andoren weg kont om mij to helpen.
«Wat ik jo roods eenmaal geraden heb:
Jc moet je meisje trachten te schaken, zonder
je iots tc storen, aan Hunne prinseljjke
Hoogheden en het gebabbel dor wereld.»
Tiirök schudde afwerend met het hoofd.
Nooit zou Beatrice tot zulk een stap
kunnen besluiten. Je weet, dat zc mo haast
met ontzet:ing afwees, toen ik haar, op je
raad, eens duur vau waagde te spreken.»
.Goed 1 Dat was toen ook zeer begrjjpeljjk,
maar sedert zjjn de omstandigheden vry wat
veranderd. Wanneer ze maar eerst den ge-
heelcn omvang van het gevaar, dat men thans
voor haar behendig verbergt, heeft ingezien,
dan zal zjj ook wel tot andere inzichten
komen. En zou dit, alles goed beschouwd, nu
zoo'n onbehoorlijke daad zijn? Zal dj vrouw
niet vader en moedor verlaten, om den man
te volgen, dien ze bemint Bljjf me toch met
jo zonderlinge wereldbeschouwingen van hot
lijf. 't Is waar, jc zondt met die brutaliteit
ju betrekking verliezen. Maar heb je mjj niet
honderden malen gezegd, dat jjj je cigenljjk
niet eens best koudt schikken in dit dwang
juk, en openen zich niet overal in du ganschu
wereld wageuwjjd allo poorten voor een kun
stenaar met zooveel talenten cn begaafd
heden Geloof me, do eerste, die je ver
giffenis schonken on jo van harte geluk
wenschon zou, kon niemand anders zijn als
prins Kaimund. Het is hem duidelijk en klaar
op zjjn gezicht te lezen, met welk een tegen
zin hjj zich thans onderwerpt aan den ster
keren wil van zijne gestrenge gade.
Frantl's overredingskracht miste ook thans
weder hare uitwerking niet op den profeasor.
Mot oen forschcn ruk wierp hjj het hoofd in
den nek cn zei: .Je hubt gelijk, Franz 1 Ik
zal haar dit alles schriftelijk mededeeion, on
wanneer zo werkeljjk van me houdt, zul on
moet zo me, met de moeste bereidwilligheid,
dit ofler kunnen brongen.
Bravo' bravo I Zoo mag ik het hooron I
Is jo brief klaar, dan geef jo hem mjj maar.
Ik zul wol zorgen haar dien ongemerkt in do
handen te spelen. Het treft in zooverre al
weer goed, dat de prins mjj tegen morgen
namid lag bjj zich ontboden heeft, om met
Zjjno Hoogheid over eenigo aangelegenheden,
de kunst betreffende, een onderhoud te hebben.
Dus maar vlug aan den nrbeid Je zult je
kostelijk wreken op dal Hongaarsche graafje
al loopt hot dan daarbjj ook zonder bloed
vergieten af!'
Gyula's brief aan Beatrico was door don trou-
won helper zonder eenigc moeilijkheid aan zjjn
adres bezorgd geworden en denzelfden avond
nog vond 't jonge mcisjo gelegenheid den schil
der hcimeljjk haar antwoord ter hand to stellen.
Tórok las hot bjj het licht der straat
lantaarn, onder welke hjj uren lang met
koortsachtige ongeduld gewacht had op Frantl's
terugkeer uit het paleis des prinsen. Hel was
ccn kort en haastig ter neer geschreven be
richt wat zich zeer goed liet verklaren
uit den angst der schrjjfster om overrompeld
te worden. Bjj het lezen der eerste regels
klaarde hot gezicht van den musicus ten
ecneninalo opde vortrouwoijjko toon, die er
in weerklonk, dood hem goud. Hot schrjjvou
luidde in zijn geheel
JSeJte, lint Vriend!
Ilot valt niet tc ontkennen, dat onze liefde
met eene zware beproeving bcdroigd wordt;
tocli houd ik jo bezorgdheid nog voor onge
grond. Wel heeft de prinses eeno enkele
maal c no hedokte toespeling gemaakt met
betrekking tot graaf Racsony, maar ik heb
haar mjjn afkeer voor dien man dadcljjk zoo
ondubbelzinnig doon bljjken, dut /.o hem n et
gomukkeljjk weer kiezen zal tot oen onder
werp onzer gesprekken. Hiermee moeten we
ons voorloopig tevreden stellen daarom sul
jc het ook begrjjpeljjk vinden, wanneer ik
jo van ganscher liarto on b j je groote liefde
voor mjj welke ujjj zoo onuitsprekeljjk
gelukkig maakt bezweer, om je gedachten
aan de ontvluchting, dio je mjj kenbaar maakt,
voor goed te laten varen. Niet alleen mjjn
oprechte dankbaarheid jegens den prins en
zjjno gemalin welke luatslv bij al hare
zunderlinghcdon toch zulke edele eigen
schapen bezit maar ook mjjne geheele
ziel rn de diepe eerbied, die mjjn vrome,
onvergetelijke moeder mjj hoeft ingeprent,
zullen mjj nooit of nimmer kunnen bewegen
tot het doen van ojn dusdanigen buitenge
wonen slap. Wees nu niet boos op me, vriend
Ik ben cr stellig van overtuigd, dat jo mjj
'cr wille van deze weigering niet minder zult
liefhebben dan te vorenon wanneer wo
elkaar voor eeuwig mogen toobehoorfn,
zonder dat ik deswege de oogen voor ieder
rechtschapen menach behoeft neer te «laan, zul
je mjj zeker daarvoor nog zeer erkenteljjk zijn,
Jo getrouwe
BEATRICE.
(Wordt vervolgd.)
