KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulovina,
Waarschuwing
DE ZIGEUNER.
No. 3289.
Woensdag 24 Augustus 1904.
32ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat
Telef. 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc -Telef. 50.
Abonnement
Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ot., fr.p. post 75 ct., Buitenl. f 1.25
b i Zondagsblad 37'45 >0.75
11 Modeblad 55 80 0.90
Mozik. Bloemlezing »>>60>>>»85> 0.90
Voor 't Buitenland bg vooruitbetaling.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BKBKHOUT Go., te Helder.
BaPMD i Spoorstraat.
AavertenUön
van 1 tot 4 regels25 Cent.
Elke regel meer6
4 maal geplaatst, 1 maal gratis. Bcwjjs-exemplaar 21/» Ct.
Vign etten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VKIJDAGSMOKGENS vóór 10 uur nan het Bureau bezorgd zijn.
Projectielen, alsmede be-
standdeelen en stukken
daarvan, afkomstig van de
Sehietoeleningen der Artillerie,
welke gevonden worden op de
Zandplaat Onrust of op de
Texelsclie kust of die uit zee
worden opgevischt.zijn'sKijks
eigendom. Hij die zich deze
voorwerpen toeëigent is der
halve stral baar volgensde wet.
Het oprapen en vervoeren
van geladen, niet gesprongen
projectielen is levensgevaarlijk,
ook voor de omgeving van
hem die zulks verricht.
De Commandeerenile oficier van
het 4e Regiment Vesting-Artillerie
A. W. KATTENBUSCH.
Nieuwstijdingen
HELDER, 23 Augustus 1904.
Voor het eerste gedeelte Notarieel
Staatsexamen is geslaagd de hr. G. Kroeb,
alhier.
De heer F. J. Rgkers, noderwjjzer
alhier, heeft te 's Hagö acte bekomen voor
Fransch (lo.)
Sedert 11 dezer is te Amsterdam
spoorloos verdwenen een lGjarige jongelimr.
die met verlof uit het krankzinnigengesticht
te Medemblik bg zjjne ouders ia de Swammer-
damstraat te Amsterdam vertoefde. Zijn
opsporing wordt verzocht.
Moord te Haarlemmermeer.
De justitie te Haarlem z-t het onder
zoek naar de daders van den moord op
Bosman in de Haarlemmermeer voort. De
aanvankelgk verdachte Blook, zal, naar
men verneemt, met politiespeurders de
boerdergen in de Meer gaan bezoeken
teneinde te pogen de door hem als daders
genoemde personen te herkennen.
Da vergiftigingszaak in de
Haarlemmermeer.
Binnen een niet te langen tijdsverloop
zal voor de arrond.-rechtbank te Haarlem
dienen de zaak tegen vrouw Datema, thans
gedetineerd, beklaagd haar man, café
houder ia de Haarlemmermeer, door middel
van arsenicum om het leven te hebben
gebracht.
De vrouw heeft bekend een medeplichtige
te hebben, een goed vriend, die haar bjj
een en ander de behulpzame hand zou
hebben verleend. Deze vriend bevindt zich
mede in arest, doch ontkent alles.
Een stellig bewijs ontbreekt, en bijgevolg
is de kans tot nu toe zeer groot, dat hg
weer op vrjje voeten zal worden gelaten.
Opmerkeljjk is, volgens de bekentenis
der vrouw, de loop der gebeurtenissen.
Volgens haar zou zjjn afgesproken, dat de
vriend 's nachts aan haar woning zou
komen en de deur ongesloten vinden. Op
een afgesproken plaats was een beker met
een ei gezet en daarin zon hg het arseni
cum doen. De vrouw, wetende dus, dat
de beker vergif bevatte, klutste 'b morgens
het ei, gaf het aan haar man met het ge
volg, dat hg bezweek. De hoeveelheid
arsenicnm moet goed genoeg geweest zjjn
om vier man te vergeven.
liet opmerkelijke van het geval is, dat
niemand d»n medeplichtige bg de woning
heeft gezien, welke po zingen ook zijn aan
gewend om dat te b-wgzen. Een belooning
van f 100, door den offic:er van justitie
ten deze uitgeloofd, bleet zelfs zender
resultaat.
Hoe vreemd het mogs schijnen, de moge
lijkheid bes'aat, dit r iemand den man ge
zien heeft, omdat het feit moet hebben
plaats gehad in den nanacht van Zaterdag
op Zondag, een tjjd dus, dat weinig menschen
op het pad waren Op eiken anderen nacht
zou dat niet het geval geweest zjjn, om
dat dan vele landslieden omstreeks 3 uur
reeds op weg raar hun landarbeid zjjn.
De vrouw zal iutusschen haar gerechte
straf niet ontgaan.
Al ta goedkoop.
Twee jongmaatjes bg een drukkera-firma
te 's-Gravenhage hadden wederrechtelijk
zich in 't bezit gesteld van coupons, die
door een handel? firma worden afgegeven
aan hare clienfèle, die ze later legen bons
kan inruilen voor winkelwaren of' reis
tochtjes. l)e mo'ders der jongens hadden
van die wederrechtelijke toeëigening mis
bruik gemaakt om zich in 't bezit te stellen
der aan de coupons verbonden voordeelen.
De veelvuldige aanbieding wekte argwaan
het bedrog werd ontdokt en d9 zaak is in
handen der justitie.
De lieer J. Rit, deurwaarder te Zalt
Bommel, die voor 14 dagen met het aan
rijden van zjjn motorrijwiel een ernstige
buikwonde kreeg, is aan de gevolgen over
leden.
De knoeierijen in den Soda-handel.
Naar aanleiding van de talrjjke ons mede
gedeelde klachten over do meer ergerlijke
knoeierjjen in den soda-handel, hebben wij
het wen8chelijk geacht een uitgebreide
enquête in te stellen, en achten het in het
publiek belnng dat de uitkomsten der bevin
dingen in ruimen kring bekend worden.
Reeds voor eenige jaren hebben wy her
haaldelijk gewaarschuwd, tegen dergelijk bo-
driegelijko handelingen die dagelijks onder
hot oog van politie cn justitie gepleegd wur
den, en hoewel eenige verbetering na onze
publicatie merkbaar was, schynt ook bij dezo
zaak, als bjj zoovele andere, het f r a p p e z,
frappez tonjours een onmisbaarvcreischto
om misschien tot betere toestanden te geraken.
Het onderzoek strekte zich niet alleon uit
tot een groot aantal monsters in den klein
handel verkocht als ,soda," doch ook tot die
artikelen welke onder de bonaming van „Sodex,"
enz. in den handel gebracht worden en dienen
moeten, om de onvervalschto soda te vervangen.
Wy merken hierby in de eerste plaats op,
dat indien «soda" verlangd wordt, men dan
behoort te ontvangenca. 100 percentige
soda (van de chemische formule Na, C03 -j- 10
aq) waarin slechts sporen van zwavelzure
soda" of keukenzout," als niet te vermjjden
verontreinigingen bjj de fabrikatie, voor mogen
komen. Verder behoort by do beoordeeling in
aanmerking genomen te worden, dat de ge
noemde zwavelzure soda en het keukenzout,
als absoluut zonder nut voor het reinigen
als waardelooze en voor de weefsels eer
schadelijke vervalschingen beschouwd moeten
worden.
Daar de winkeliers in do meeste gevallen
onkundig zjjn van de qua'iteit der door hen
verkochte .Soda," achten wy het niet billjjk
hunne namen nu reeds bjj do navolgende ljjst
te voegen, wy znlleo evenwel zorg dragen,
■lat ieder een ex. van dit Maandblad ontvangt,
en na deze waarschuwing, op willekeurige
tjjden, op nieuw monsters doen koopon.
Van de veertig monsters die wjj onder
zochten bevatten acht in het geheel
geen koolzure soda, en zjjn derhalve
uls nagenoeg waardeloos te beschouwen, ver
der bleken negenen twintig hetzy
sterk vervalscht, hetzy meer dan geoorloofde
hoeveelheden bijmengingen van waardelooze
stoffen te bevatten, en slechts drie aan de
cischen te voldoen.
Wjj gelooven dat deze ly«t niet van nadere
commentaren voorzien behoeft te worden, en
dat daarin meer dun voldoende gronden ge
vonden worden voor een krachtigo ingrijping
van Staatswege, daar door de voornoemde
onderzoekingen overtuigend bewezen wordt,
dat op schromelijke wyze inb-cuk wordt
gemaakt op art. 329 van ons Strafwetboek,
hetwelk gevangenisstraf bedreigt togen don-
gene, die opzettelijk iets anders (minderwaar
digst levert dan het artikel hetwelk verlangd
wordt.
Dr. van Hamel Roos en Harurns.
(Overgenomen uit het Maanblad tegen verval-
hingen.)
Uit het Buitenland.
We willen ditmaal ons .Buitenland» be
ginnen met de vermelding van een tweetal
punten, die onze warme sympathie verdicnon.
De minister van den arbeid in België heeft
na een onderzoek omtrent do bevordering der
visscherij, besloten om de lecrlingprcmies fo
verhoogen en te vermeerderen. Reeds twee
jaar wordt to Oostende aan eiken rcoder van
een visschershoot van meer dan 25 ton, ccne
premie van 75 francs (30 gulden ongeveer)
toegekend voor eiken echeepsjongon van 13
tot 17 jaar, die zich aan boord bevindt.
Daarenboven krijgt do reeder, die twee jaren
de premie ontving en wiens scheepsjongens
voldaan hebben by hot onderzoek naar hunne
bekwaamheden, eono extra premio van 50
franc. De scheepsjongen ontvangt dan een
diploma cn een spaarbankboekje vun 50 francs.
Op de eerstvolgende begroo'ing xal deze post
.vakopleiding voor visschers* tot 10000 francs
worden verhoogd.
Op initiatief van de vereeniging tot be-
schorming van het kiod in het eerste levens
jaar, zal to Brussel een school voor kinder
verpleging worden geopend. Specialiteiten
zullen daar cursussen houden en voordrachten
geven. Na afloop van den cursus zal er ge
legenheid geboden worden examen af te leg
gen ter verkrijging van een diploma. Men
zal trachten 0"k in andere Belgische plaatsen,
waar do kindersterfte groot is, dergelijke
scholen op to richten.
Clémenceau doet in zyn blad de Aurorc'
nadere mededeclingen omtrent dc uitlatingen
van minister Combes, betreffende de houding
der Franscho regeering met betrekking
de kwestie van schei lieg van Kerk en Staat.
Het ligt niet in <lc bedoeling do begrooting
van eeredienst in eens af te schaffen, doch
dezo gclcidelyk te verminderen, elk jaar met
een vjjftiende. Clemenceau vindt dit veel to
langdurig. Nog meent by te weten dat hot
ministerie in dezo kwestie niet eenstemmig
dénkt en dat minstens drie der ministers niet
zullen meegaan met Combes.
Pe staking onder de bakkersgezellen te
Bordeaux duurt nog voort. Vrijdagnacht werd
eene bakkerij in brand gestoken en een tweede
geplunderd. In verband daarmee hadden enkele
arrestaties plaats.
Uit alle hinden haast komen berichten van
groote droogte en van groote br&oden, die
zich uitbreidden, omdat er geen water voor
handen was.
De droogte is ook oorzaak dat de manoeuvres
van het 8o cn 9o legercorps in Frankrijk,
die zouden gehouden worden op het plateau
van Cóte d'or, moeeten worden afgelost.
Tengevolge van oneenigheid tusschcu vor
mers en de Berljjnsche metaalwarenfabrikanten
worden de eersten door do laatsten van den
arbeid uitgesloten. Het antwoord was de al-
gemeene werkstaking voor deze groep, waar
door 1300 menschen het werk neerlegden.
De leiders hopen door dezen maatregel de
patroons tot een spoedig toegeven te dwingen.
De Duitschers hebben wel wat vroeg ge
juicht over de overwinning, die zy verleden
weck op de Herrero's hebben bevochten.
Reeds werd in de bladen strjjd gevoerd over
do vraag .wat zullen wij met de opstande
lingen doen terwyl nu bljjkt dat gouverneur
Lcutwjjn, di<> 't bevel overgaf aan generaal
von Trotha, het nog zoo mis niet had, tt
hjj verzekerde, dat de onderwerping lang zou
duren en vele moeilijkheden zou opleveren
yl "do Herrero's vechten zullen zoolang zy
kruit en lood of blanke wapens hebben.
De jongste berichten van 't oorlogsterrein
luiden nu dat het von Trotha niet gelukt is
ile vyanden te omsingelen. Met het grootste
deel van hnn vee sjjn zo ontkomen en de
vervolging moest opgegeven worden wegens
liet ongunstige terrein, weinig weiden, te
"nig water. Dat men ook in Dni'echland
inziet dat do pacificecring nog al wat duren
kan en dat daarvoor meer krijgsvolk noodig
is, bewys'. het opnieuw zenden van troepen.
In 't laatst der vorige week zyn to Hamburg
825 man troepen met 250 paarden scheep
gegaan met bestemming Daar Zuid-Afrika.
.Och, waren alle meDScben wjjs' zuchtte
Ie dichter, lang geleden en wy zotidon zjjne
woorden willen aanhalen, als wy daar lezen,
dat in het keizer-koninkrjjk Oostenrijk-Hon
garije weer in een drietal plaatsen botsingen
plauts hadden tusschcn Duitschers en niet-
Duitechers. Die eeuwige rassenhaat is voor
Oostenrijk een bron van ellende steeds ge
weest en /.al het misschien lang nog bljjven.
De doopplechtigheid van den jeugdigen
troonopvolger in Ruriand zal zonder de ge
bruikelijke feestelijkheden moeten plua's
li- bben. Aldus heeft de czaar bevolen. Dc
ernstige slagen, die Rusland in het oosten
krijgt en de waarschijnlijke val van 1'ort-
Arlhnr, zyn zeker wel dc oorzaken van dit
bevel. Het lichaam van den Russischen kolossus
trilt onder de vinnige stooten van don te
gering geschatten tegenstander. Rusland roept
thans een deel zjjner reserves op om door
rene geweldige overmacht den vijand te bo-
dwingen. Ot 't gelukken zal? Wy zullen
zien. Do berichten van 't oorlogsveld zijn
talryk.
Het geschil tusschcn den sultan en de
Vcrcenigdo Staten is toch nog niet geheel
geschikt. II-1 eskader bljjft nog voorloopig
te Smyrua. Do Turksche grootvizier heeft by
den sultan zyn ontslag aangevraagd.
De Oorlog in het Oosten.
Het reeds vermelde rapport van schout-bij
nacht Rcitzcnstcin aan don Tsaar, over den
zeeslag van 10 Augustus, dat nu uitvoeriger
bekend gemaakt wordt, bevat in hoofdzaak
.reeds bekende feiten, toch zijn nog een paar
bijzonderheden vermeldenswaard. In de eerste
plaats de opsomming van do schepen waaruil
beide vloten bestonden. Aan den Ru«sischcn
kant worden genoemd de Tsrsarowitsj, Rotwi-
san, Pobjeda, Pereswjet, Sewastopol en
Poltawa, alle slagschopen do Askold, Diana
en Nowik, kruiserstweo kanonneerbooten
en twee torpedoboot-flottieljes. Aan den Japan-
schen kant de Asahi en Mikasa, een schip
van hot Foeji cn een van het Sjikisjima type,
slagschepen, voorts de kruisers Nisjin, Kasoega,
drie kruisers van het type Matsoesjima, een
van het Iwate type, drie van het Takasago
type en 44 torpedoboeten. Uit deze 1 ijst blykt
dat, hoezeer wellicht de Russische schepen
door allerlei omstandigheden in slagvaardig
heid achterstonden bjj hun tegenstanders, het
voordeel van de zwaarbowapeudo groote
schepen geheel aan hun kant was, waar tegen
over de Japanners veel meer kruisers hadden
in elk geval kan men niet spreken van een
bosliste overmacht der Japanschc vloot, en,
tenzjj de Russische schepen zuinig moesten
wezen met hun ammunitie, mag de vraaj_
gesteld worden, waarom zjj niet aanvallend
optraden.
Reitzenstcin meldt nog, dal na het verlaten
van de haven van Port Arthur twee uren
heengingen met het zoeken van ccn veili-
gen weg over de met mynon bezaaide reede.
De schado aan de Askold toegebracht, geeft
bjj als volgt optwee schoorsteenor. vernield
en de drie overige doorboord een ketel be
schadigd, twee spanten gebroken, vier lekken
beneden cn ros boven de waterlyn. Do com
mandant prjjst de houding van de olflcioren
co manschappen hoogeljjk, in 't bijzonder die
van de artsen.
Ook van de zeeslag van 14 dezer, by Tsoo-
pjiraa, is nu een Russisch verslag, na dc tcru|_
konst der kruisers te Wladiwostok door
Alexejef opgemaakt bekend geworden.
Toen do Rjocrik voor goed achterbleef,
hoopte de Russische admiraal dat bjj Kami-
moera met de groote Japanscho kruisers ver
genoeg weg zou kunnen lokken, zoodat de
Rjocrik het wel klaar zou kunnen spelen met
zjjn tweo kleine tegenstanders. Inderdaad
vervolgde Kamlmocra do Gromoboj en do
Rossia, zoodat men ton slotte 30 K.M. van
■Ie Rjocrik verwijderd was, maar oven voor
tienen wendde do Japanschc vlootvoogd plotse
ling den s'even. De Russische kruisers konden
niet naar de Rjocrik terugkoeren omdHt zjj
to zwaar beschadigd waren. Op de Rossia
waren de drie schoorsteenen doorschoten en
de ketels beschadigd. De Ro&ria had elf en
de Gromol>oj zes lekken, op bcido kruisers
was meer dan de helft der officieren cn con
vierdo van de bemanning buiten gevecht ge
stold. Men gebruikte het gunstige weer om
dc lekken te stoppen cn koers te zetten naar
Wladiwostok. Op de Ro»sia waren een kapitein
gesneuveld en zes officieren gewond op do
Grotnowoj vier officieren gesneuveld, een
kapitein zwaar cn drie officieren licht gewond
beide schepen hadden een verlies geledon
van 135 dooden en 307 gewonden.
De voorwaarden, door de Japanners
gesteld bij hnn eisch tot cipitulutio van
Port Arfhur, zjjn aan den eenen kant
oogenecbjjnljjk mooi genoeg, riet garnizoen
zou met krggsnians'er mogen vertrekken
om zich met Koeropatkin's hoofdmacht te
v»reenigen; bovendien zouden veel levens
van riet-weerbaren gespaard worden. De
schepen die de Japanners in handen zouden
vallen vormen echter een zwaar tegenwicht
de Kussen zullen weliswaar niets meer anu
de vloot hebben indien Port Aithnr bin
nenkort valt, maar eg kunnen althans,
door ze te vernielen, beletten dat de Japan
ners er gebrnik van maken, gezwegen nog
van de mogelgkheid dateen nieuwe poging
tot ontsnapping beter slaagt dan de vorige.
Hoe 't zjj, Stoessel heeft het voorstel
smet verontwaardiging verworpen». Is die
verontwaardiging alleen 't gevolg van het
eigenaardige begrip krijgsmanseer, dat
som'gds ernstige schade en verlies laat
verkiezen boven den echgn van te wgken
Of komen er andere overwegingen bg
Stoessel heeft er in meer dan een opz'cht
voordeel van, dat non-combattan'en te Port
*rthur bljjven hoe verschrikkelijk e»
oLbilIjjk dat ook zjj voor deze ongelukki-
gen. Hjj kan die menschen aan 't werk
zetten in de ver»chanMrgen en hen ge
bruiken voor allerlei anderen arbeid, zelfs
voor een deel hen pressen voor den krijgs
dienst. Bovendien kan hg verwachten dat
de Japanners een aant il roidekruisvlaggen
op zekere gebouwen zullen eerbiedigen
(wat bg wegzending der iiiet-weerbaren
slechts voor eukele plaatsen zou gelden)
en wat voor zjjdelingsche voordeelen dit
kan meebrengea voor de belegerden, heeft
Ladysmith bewezen. Er komt nog bij dat
enkele duizenden geheel afgematte en
meerendeels onbruikbare soldaten uit Port
Arthur voor Koeropatkin een twjjfelachtige
aanwinst zouden vormen. N. Rott. Ct.
Hoe ontzettend er gevochten is bjj de
verovering van den Wolfsberg bg Port
Artbnr, bljjkt uit de bijzonderheden die
thans over die gevechten te Tokio bekend
zjjn geworden.
De aanval begon op den 26 an Juli Maar
de Japanners slaagden er niet in, den top
te bereiken van het 300 meter hooge
bergje, en brachten den nacht door op de
helling. Bjj het aanbreken van den volgen
den ochtend beschoot de Japanschc artillerie
dtn top, zg scheen de Russische kanonnpn
tot zwjjgen gebracht te hebben, maar toen
daarna de infanterie opnieuw tot een be
storming overging, werd zjj ontvangen met
een hagelbui van kogels uit de vgandelyke
snelvuurkanonnen, die tot dusver achter
de tolsen verborgen waren gehouden. Toch
vermeesterden de aanvallers de stelling,
maar nog konden zg zich de overwinning
niet toeschreven. Zg wprden weer ver
dreven door de sterke Rn9*i?che re«erv<«-
troepen, die achterbaks waren gehouden.
Gednrende d«n nacht van den 27en
wnrd de Japancche aanvalskolonne aanzien
lijk versterkt, zoodat het mogeljjk was,
de bestorming van drie zjjdeu tegeljjk te
doen plaats hebben. Begunstigd door do
duisternis slopen de Japinners voort tok
op 50 meter van den trp. D^n volgerden
ochtend gelukte het bovendien nan de
artillerie, een bres te schieten in de Rus
sische verschansingen, toen veroverden de
Japanners deze opnieuw, en nuvoorg.ied.
Hun rechtervleugt-1 bereikte den top van
de hoogte het eerstde Russen moesten
oostwaarts terugtrekken, wat de Japanners
de gelegenheid gaf. ook met bun andere
afdeeliogen op te rukken en de overige
stellingen te vermeesteren.
De Russen lieten twee Maxime en een
Nordenfelt in de steek. Dit laatsto kanon
droeg het merk van het tuighuis te Koeroe,
het was bljjkbaar door de Russen genomen
van een der schepen, die de Japanners ter
verstopping van de hnven van Port Arthur
hadden laten zinken.
In den avond van den 30$ten was de
goheele buitenste verdedigingslinie van
Port Arthur in de harden der Japanners,
die daar belegeringsgeschut begonnen op
to stellen.
Petersburg, 19 Ang. Volgens de «Novoya
Vremya" heeft generaal Koeropatkine den
15en Augustus zjjn hoofdkwartier over
gebracht naar Moekden.
(Dit bericht ei«cht echter nog nadere
bevestiging.)
Het Oostzee-eskader.
Petersburg, 19 Augustus. EK schepen
van het Oostzee-eakader zjjn 15 Augustus
uit Libau vertrokken met kolentransport-
schepen en twee drjjvende dokken.
Admiraal Rodjsetvensky zal den 3en
Sept. vertrekken.
Volgens een officieel verslag, te Tokio
bekend gemaakt, zjjn van de Rjoerik gered
10 officieren, onder wio 7 gewonden, een
priester, vier onderofficieren (3 gewond) en
592 minderen (166 gewond).
Tokio, 18 Aug. (Reuter.) Admiraal Togo
meent te weten dat de vjjfde Japarsehe
torpedojager-flottielje den avond tan den
lOen de Russische kruiser >Pallada" in den
grond boorde. De gezagvoerder van de
floltielie m.-ldt dat bjj een kruiser van bet
type van de >Pallada" naderde en op 400
yards afstand een torpedo op haar afschoot,
hjj zag den torpedo treffen en springen.
Tokio, 19 Aug. Een Russische kanon
neerboot van het Otvazh ui-type stiet op
een mjjn en zonk in de nabjjheid van
Leaotisjan, Donderdagavond om acht uur.
Petersburg, 19 Aug. Schout- bij-nacht
Keitzenstein meldt den Keizer uit Sjanghai
bet volgende over het zeegevecht van 10
Augustus, en hetgeen verder voorgevallen
is met de Askold tot de aankomst in de
haven van Sjanghai:
De Askold, gevolgd door de Novik, de
Pallada en de Diana, Blaagde er in den
namiddag van 10 Angustns de linie van
den vjjand, die het Russische eskader poogde
in te sluiten te doorbreken. De Askold be
schadigde de drie Japansche kruisers tweede
klas'e, en veroorzaakte brand op de Asarna.
Door de granuten van de Askold werd een
Japantche torpedoboot in den grond ge
boord. Pe A skald en de Novik, door de
Japanners achtervolgd, verloren in den
nacht de Pallade en do Diana uit het ge
zicht.
De Novik stoomde de Askold voorbjj,
en do commandant van dit laatste schip
beslont, met bet oog op de zware schade
FEUILLETON
18).
Al'.e deuren bleven voortaan onverbiddelijk
gesloten voor mjj, en weinige weken na liet
bewuste voorval moest ik loonden vaarwel
zeggen, wilde ik do onverholen minachting,
die men mjj allerwoge betoonde, ontgaan
•en minachting, die ik, volgens mjjn eigen
gevoelen niet verdiend had, en waartegen
ik toch niet bjj machte was mjj te verdedigen.
.Dit is zonder eenige overdryving de ge
schiedenis mjjner vroegere betrekkingen tot
graaf Racaony. Vier malen heeft hjj op eene
sluwe manier mjjn levensgeluk trachten te
vernietigen, en tot vier muien toe heeft hjj
over mjj getriompheerd, met het lachendstc
gezicht van de wereld, zonder dat ik mjj
eeaig recht ot eenige vergelding kon ïer-
schaflen, ik zal het volstrekt niet ontkennen,
dat ik met smart er naar verlangde, om af
rekening te houden met dien laagbartigen
schurk, want ik haatte hem als mjjn doods
vijand, cn was in geenen deele voornemens
hem ongestraft te laten loopon. Evenwel
ik ging hem niet opzoeken. Kn waarom niet
Omdat ik mjj vast overtuigd hield, dat het
uur der wrake zou aanbreken. Ook toen ik
hem hier geheel onverwacht» ontmoette, met
de gewone spotachtige uitdrukking op zjjn
gelaat, dwong ik mjj met een borenmensche-
ljjko inspanning tot kalmte. Hier toch had ik
immers eiudeljjk gevonden, waarnaar ik, ge
durende mjjn langdurig eu onrustig zwervend
loven, vurig en te vergeefs had gezocht
eono vaste, winstgevende botrekking een
trouwen vriend en de achting mjjner mede
burgers. En dit alles op het spel to zetten,
alleen om mjjn lust tot wraak bot te vieren
zie, dit spoorde mjj aan om mjj zeiven te
bedwingen. En hoewel het mjj veel strjjd
kostte, toch gelukte het mjj.
Daar kwam de soirée van gisteren avond,
toen het toeval mjj voorbjj de kamer voerdo,
waar ik juist graaf Racsony's smaadwoorden
hoorde, betrcllendo mjj en mjjne afkomst. Ik
wil gaarne bekennen, zoor slecht on straf
waardig gehandeld tc hebben, door als gast
in eeno vreemde woning, en nog wel do
woning van mjjn weldoener, zoozeer de heer
schappij over mjj zeiven te verliezenaan
mjjno rechtvaardiging echter heb ik niets
meer toe te voegen. Ik ben op het oogenblik
aan het einde van mjjn verbaal cn wacht
eerbiedig het oordeel van Uwe Hoogheid af.'
Er ontstonden eenige seconden van het
diepste stilzwjjgen op do woorden van Gyula.
Alleen de trouwe Prantlwien de tranen in
de oogen stonden, kon niet nalaten xjjo
vriend de hand tc drukken. Graaf Brüuner
had reeds van te vorcu de papieren inge
zien, die de professor hem overhandigd had,
en fluisterde thans den prirs, op wien aller
blikken gevestigd waren, iets in 't oor.
De doorluchtige heer stond van zjjn stoel
op, cn zjjn gelaat straalde van goedheid en
welwillendheid, toen hjj zich tot Türük
wendde.
Wanneer het u eenige voldoening kan
verschaffen, te meeucn, dat ik nooit opgehouden
heb u als een man van eer te beschouwen,
dan verheug ik mjj u dit in tegenwoordig
heid dezer heeren te kunnen verklaren. Ge
gaat morgen een ernstig oogenblik te gemoet
strjjd gelukkig professor!»
Hjj reikte Gyula de hand, en allen, baron
Von Waltershofen niet uitgesloten, volgden
zjjn voorbeeld. Deze rechtvaardiging was
voor den belasterden kunstenaar zoo schitte
rend mogeljjk.
Juist was prins Raimund van plan eenige
woorden tot afscheid te spreken, toen hem
de kamerdienaar, die stilletjes was binnen
gekomen, een visitekaartje overreikte.
Op het aangezicht van den vorst stond do
hoogste verbazing te lezen.
Graat Gabor ltacsony,» las hjj overluid,
naar den prolcssor geweud, „en daar ouder
met potlood geschreven: «ik verzoek Uwe
Hoogheid onderdanig maar dringend om eeno
audiëntie, zoo 't d"enljjk is, liefst p slaanden
voet.' Wat kan dit bcteekencn?»
Op Gyula'a wangen vertoonde zich een
licht bloye. .Graat Gabor ltacsony is de
vader van mijn tegenstander,' zei hjj.
Ut, nu bcgrjjp ik! Goed, ik zal genoem
den heer ontvangen, ofschoon ik niet weet,
waarmoe ik hem oigenljjk van dienst kan
zjjn. Tot wederziens, mjjno hecrcn 1 Gjj bLjjft
zeker nog wel even, professor!»
TÖrük bleef achter en toen hjj met den
prins alleen was, vroeg deze hem belang
stellend: „Is deze graai Gabor dezelfde, van
wien ge verteld hebt, dat hjj uwe moeder
Ten doode too liet afranselen jawel.
Hoogheid,* vulde Gyula den zin aan. H--t
geschiedde in zjjne tegenwoordigheid, hoewel,
zooals ik geloof, op uitdrukkelijk bevel zyoer
vrouw.»
Welnu, onder zulke omstandigheden hebt
ge, naar mjjne mceoing, het recht om te ver
nemen, wat de graat mjj heeft te verzoeken.
Wees daarom zoo govd, zoo lang in dit ka
binet te vertoeven, tot ik u roepen zal.'
Hjj wees naar eene portióre, die den toe
gang naar een kleine kamer bedekte, en
Gyula voldeed, hoewel mot eenig tegenstrib
belen, aan zjjn verlangen.
Kort danrop trad de oude graaf Racsony
het vertrek van den prins binnen. Hjj scheen
onder zware zorgen gehukt te gaan, cn op
zjjn gelaat stond diepe smart te lezen.
Uwe Hoogheid zal mjj, hoop ik, mijn
vrijpostigheid niet ten kwade duiden»,zei bjj,
vrucbtelooze moeite aanwendende om aan
zjjne bevende stem eenigen klank bjj lo
zetten. 'l Is de angst van con gepijnigd
vaderhart, die mjj tot u voert. 1'as twee uren
geloden ben ik, op uitnoodigiug van mjjn
zoon, om zjjne verloving by' te wonen, uit
Hongarjje hier aangekomen, cn in dit korte
tijdsverloop moest ik zooveel verschrikkelijks
hooren, dit ik de ongelukkigste aller sterve
lingen zou zjjn, indien niet uwe goedheid eu
uw groote invloed tnjjn troost waren.»
Ik geloof de oorzaak uwer bezorgdheid te
kunnen raden, mjjn waarde graaf», ant
woordde do prins, op wien de persoonlijk
heid van Rucsony en diens onmiskenbare
dicpo smart niet zonder uitwerking waren
gebleven, .maar ik vreee niet in staat te
zjjn eenigen invloed uit te oefenen op het
verdere verloop der treurige aangulegeulieid,
waarin uw zoon gewikkeld is.'
De graaf vestigde zjjne blikken strak op
den grond. Hjj beefde over zjjue geheele
lichaam.
Maar dit tweegevecht mag niet plaats
vinden,» zei hjj oogcnschjjoljjk meer tol zich
zeiven dan tot den vorst, .het mag niet
plaats vinden, want deze ongelukkigeu weten
immers niet wat sjj doen. Zy haten elkander
met een doodeljjkcn haat, en dit kan ook wel
niet anders na alles, wat er tol nu toe voor
gevallen is. Mjjn zoon zal als het offer van
dezen haat vallen, want zjjn tegenstander
moet, zoo ik vernomen heb, een pistoolschut-
ter van den eersten rang zjjn, cn ik zou
dan zjjn moordenaar wezen, want ik ik
O, mjjn God, straf mjj niet zoo vreeseljjk
voor datgene, wat ik misdreven heb!»
H.-t gelaat van prins Raimnhd toonde hoe
langer hoe meer bevreemding. In de woorden
van den graaf, ja, in zjjne gansche houding
lag iets, d.«t onwillekeurig een twjjfel deed
opwekken aan den normalen toestand van
diens geestvermogens.
Inderdaad had dan ook het bericht van dc
jongste gebeurtenissen den vader van Bcla in
eene hoogst opgewonden stemming gebracht.
Sedert jaren reeds door gewetenswroegingen
gekweld, verkeerde hij steeds in angst, door
de Voorzienigheid voor zjjno oude schold ge
straft te zullen worden in het liefste wat
hjj op aarde bezat zyn eenigen zoon.
Toen hjj nu hoorde, dat deze zoon met
het pistool in de hand, tegenover den zoon
der weduwo zjjns broeder», tegenover den
zoon van die Zigeunerin zou «taan, welke hjj
eens op zjju slotplein ten doodo toe had laten
afranselen, tegenover den zoon, wiens erfdeel
bjj had gerooid was het $jjn onwrikbaar
besluit geworden, om dit duol met alle moge-
Ijjke macht te verhinderen.
In zjjn geest zag hjj zjjn zoon zeer bloedend
op do plaats des onheils neerliggen en hui
vering en ontzetting bevingen hem zelfs ook
in geval Türük door Bela's hand getroffen
werd, kwam dit bloed op het hoofd van
hem, die eenmaal zulk een zwaar onrecht
had gepleegd aan de arme Julesa en haar
kind.
En Bela? Met een spotachtig lachje
had hjj zyn vader meegedeeld, dat hjj den
,Ziguener» kende als een uitstekend schutter,
maar daar hjj Bela toch het eerste
had, zou hjj wel zorg dragon, dat de gehate
kerel voor alljjd ootchadelyk gemaakt werd.
Zie, ook dit moot voorkomen worden, en
graaf Gabor was dan ook vast besloten het
tweegevecht tol eiken prjjs to verhinderen, al
moest hjj zelfs overgaan tot hot onthullen
van het oude familiegeheim.
„Ik weet niet,» vervolgde tham prins Rai
mund, na eene korte pauze, «of er nog eenige
mogelijkheid bestaat om het duel tusschen
professor Türük eo uw zoon te beletten In
elk geval echter kan ik bjj den tegenwoor-
digen stand der zaken cn ook met hot oog
op het feit, dat uw zoon medelid is van een
vreemd gezantschap, niet in de verste verte
denken aan een tustchcnbcidcn treden mjjner-
sijds. Het verzoek, om de zaak in der minne
bij te leggen wat ik voor mjj persoonljjk
van heeler harte wcnschon zon kan slechts
van graaf Uaceoux zeiven uitgaan, want hjj
is niet alleen de eigenljjke oorzaak van den
strjjd geweest, maar ook de uitdager.»
Wanneer het in mjjne macht stond hom
daartoe tc bewegen, dan zou het al lang
geschied zjjn. Maar al mjjne hartroerende
smeekbeden, ja zelfs het beroep op mjjn va
derlijk gezag niets heeft geholpen. Hot
besluit van mjjn zoon schjjnt onveranderlijk
te zijn bet sljjvo begrip van eer süuit hem
boven alles.-
„En er zullen er velen gevonden worden
welke deze zienawjjte onder de gegeven om
standigheden deelen, ja, deelen moeten.
(Wordt vervolgd.)