KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulovina, Waarschuwing DE ZIGEUNER. No. 3289. Woensdag 24 Augustus 1904. 32ste Jaargang. Bureau: Spoorstraat Telef. 59. Bureau: Koningstr. 29. Interc -Telef. 50. Abonnement Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ot., fr.p. post 75 ct., Buitenl. f 1.25 b i Zondagsblad 37'45 >0.75 11 Modeblad 55 80 0.90 Mozik. Bloemlezing »>>60>>>»85> 0.90 Voor 't Buitenland bg vooruitbetaling. VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG. Uitgevers: BKBKHOUT Go., te Helder. BaPMD i Spoorstraat. AavertenUön van 1 tot 4 regels25 Cent. Elke regel meer6 4 maal geplaatst, 1 maal gratis. Bcwjjs-exemplaar 21/» Ct. Vign etten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VKIJDAGSMOKGENS vóór 10 uur nan het Bureau bezorgd zijn. Projectielen, alsmede be- standdeelen en stukken daarvan, afkomstig van de Sehietoeleningen der Artillerie, welke gevonden worden op de Zandplaat Onrust of op de Texelsclie kust of die uit zee worden opgevischt.zijn'sKijks eigendom. Hij die zich deze voorwerpen toeëigent is der halve stral baar volgensde wet. Het oprapen en vervoeren van geladen, niet gesprongen projectielen is levensgevaarlijk, ook voor de omgeving van hem die zulks verricht. De Commandeerenile oficier van het 4e Regiment Vesting-Artillerie A. W. KATTENBUSCH. Nieuwstijdingen HELDER, 23 Augustus 1904. Voor het eerste gedeelte Notarieel Staatsexamen is geslaagd de hr. G. Kroeb, alhier. De heer F. J. Rgkers, noderwjjzer alhier, heeft te 's Hagö acte bekomen voor Fransch (lo.) Sedert 11 dezer is te Amsterdam spoorloos verdwenen een lGjarige jongelimr. die met verlof uit het krankzinnigengesticht te Medemblik bg zjjne ouders ia de Swammer- damstraat te Amsterdam vertoefde. Zijn opsporing wordt verzocht. Moord te Haarlemmermeer. De justitie te Haarlem z-t het onder zoek naar de daders van den moord op Bosman in de Haarlemmermeer voort. De aanvankelgk verdachte Blook, zal, naar men verneemt, met politiespeurders de boerdergen in de Meer gaan bezoeken teneinde te pogen de door hem als daders genoemde personen te herkennen. Da vergiftigingszaak in de Haarlemmermeer. Binnen een niet te langen tijdsverloop zal voor de arrond.-rechtbank te Haarlem dienen de zaak tegen vrouw Datema, thans gedetineerd, beklaagd haar man, café houder ia de Haarlemmermeer, door middel van arsenicum om het leven te hebben gebracht. De vrouw heeft bekend een medeplichtige te hebben, een goed vriend, die haar bjj een en ander de behulpzame hand zou hebben verleend. Deze vriend bevindt zich mede in arest, doch ontkent alles. Een stellig bewijs ontbreekt, en bijgevolg is de kans tot nu toe zeer groot, dat hg weer op vrjje voeten zal worden gelaten. Opmerkeljjk is, volgens de bekentenis der vrouw, de loop der gebeurtenissen. Volgens haar zou zjjn afgesproken, dat de vriend 's nachts aan haar woning zou komen en de deur ongesloten vinden. Op een afgesproken plaats was een beker met een ei gezet en daarin zon hg het arseni cum doen. De vrouw, wetende dus, dat de beker vergif bevatte, klutste 'b morgens het ei, gaf het aan haar man met het ge volg, dat hg bezweek. De hoeveelheid arsenicnm moet goed genoeg geweest zjjn om vier man te vergeven. liet opmerkelijke van het geval is, dat niemand d»n medeplichtige bg de woning heeft gezien, welke po zingen ook zijn aan gewend om dat te b-wgzen. Een belooning van f 100, door den offic:er van justitie ten deze uitgeloofd, bleet zelfs zender resultaat. Hoe vreemd het mogs schijnen, de moge lijkheid bes'aat, dit r iemand den man ge zien heeft, omdat het feit moet hebben plaats gehad in den nanacht van Zaterdag op Zondag, een tjjd dus, dat weinig menschen op het pad waren Op eiken anderen nacht zou dat niet het geval geweest zjjn, om dat dan vele landslieden omstreeks 3 uur reeds op weg raar hun landarbeid zjjn. De vrouw zal iutusschen haar gerechte straf niet ontgaan. Al ta goedkoop. Twee jongmaatjes bg een drukkera-firma te 's-Gravenhage hadden wederrechtelijk zich in 't bezit gesteld van coupons, die door een handel? firma worden afgegeven aan hare clienfèle, die ze later legen bons kan inruilen voor winkelwaren of' reis tochtjes. l)e mo'ders der jongens hadden van die wederrechtelijke toeëigening mis bruik gemaakt om zich in 't bezit te stellen der aan de coupons verbonden voordeelen. De veelvuldige aanbieding wekte argwaan het bedrog werd ontdokt en d9 zaak is in handen der justitie. De lieer J. Rit, deurwaarder te Zalt Bommel, die voor 14 dagen met het aan rijden van zjjn motorrijwiel een ernstige buikwonde kreeg, is aan de gevolgen over leden. De knoeierijen in den Soda-handel. Naar aanleiding van de talrjjke ons mede gedeelde klachten over do meer ergerlijke knoeierjjen in den soda-handel, hebben wij het wen8chelijk geacht een uitgebreide enquête in te stellen, en achten het in het publiek belnng dat de uitkomsten der bevin dingen in ruimen kring bekend worden. Reeds voor eenige jaren hebben wy her haaldelijk gewaarschuwd, tegen dergelijk bo- driegelijko handelingen die dagelijks onder hot oog van politie cn justitie gepleegd wur den, en hoewel eenige verbetering na onze publicatie merkbaar was, schynt ook bij dezo zaak, als bjj zoovele andere, het f r a p p e z, frappez tonjours een onmisbaarvcreischto om misschien tot betere toestanden te geraken. Het onderzoek strekte zich niet alleon uit tot een groot aantal monsters in den klein handel verkocht als ,soda," doch ook tot die artikelen welke onder de bonaming van „Sodex," enz. in den handel gebracht worden en dienen moeten, om de onvervalschto soda te vervangen. Wy merken hierby in de eerste plaats op, dat indien «soda" verlangd wordt, men dan behoort te ontvangenca. 100 percentige soda (van de chemische formule Na, C03 -j- 10 aq) waarin slechts sporen van zwavelzure soda" of keukenzout," als niet te vermjjden verontreinigingen bjj de fabrikatie, voor mogen komen. Verder behoort by do beoordeeling in aanmerking genomen te worden, dat de ge noemde zwavelzure soda en het keukenzout, als absoluut zonder nut voor het reinigen als waardelooze en voor de weefsels eer schadelijke vervalschingen beschouwd moeten worden. Daar de winkeliers in do meeste gevallen onkundig zjjn van de qua'iteit der door hen verkochte .Soda," achten wy het niet billjjk hunne namen nu reeds bjj do navolgende ljjst te voegen, wy znlleo evenwel zorg dragen, ■lat ieder een ex. van dit Maandblad ontvangt, en na deze waarschuwing, op willekeurige tjjden, op nieuw monsters doen koopon. Van de veertig monsters die wjj onder zochten bevatten acht in het geheel geen koolzure soda, en zjjn derhalve uls nagenoeg waardeloos te beschouwen, ver der bleken negenen twintig hetzy sterk vervalscht, hetzy meer dan geoorloofde hoeveelheden bijmengingen van waardelooze stoffen te bevatten, en slechts drie aan de cischen te voldoen. Wjj gelooven dat deze ly«t niet van nadere commentaren voorzien behoeft te worden, en dat daarin meer dun voldoende gronden ge vonden worden voor een krachtigo ingrijping van Staatswege, daar door de voornoemde onderzoekingen overtuigend bewezen wordt, dat op schromelijke wyze inb-cuk wordt gemaakt op art. 329 van ons Strafwetboek, hetwelk gevangenisstraf bedreigt togen don- gene, die opzettelijk iets anders (minderwaar digst levert dan het artikel hetwelk verlangd wordt. Dr. van Hamel Roos en Harurns. (Overgenomen uit het Maanblad tegen verval- hingen.) Uit het Buitenland. We willen ditmaal ons .Buitenland» be ginnen met de vermelding van een tweetal punten, die onze warme sympathie verdicnon. De minister van den arbeid in België heeft na een onderzoek omtrent do bevordering der visscherij, besloten om de lecrlingprcmies fo verhoogen en te vermeerderen. Reeds twee jaar wordt to Oostende aan eiken rcoder van een visschershoot van meer dan 25 ton, ccne premie van 75 francs (30 gulden ongeveer) toegekend voor eiken echeepsjongon van 13 tot 17 jaar, die zich aan boord bevindt. Daarenboven krijgt do reeder, die twee jaren de premie ontving en wiens scheepsjongens voldaan hebben by hot onderzoek naar hunne bekwaamheden, eono extra premio van 50 franc. De scheepsjongen ontvangt dan een diploma cn een spaarbankboekje vun 50 francs. Op de eerstvolgende begroo'ing xal deze post .vakopleiding voor visschers* tot 10000 francs worden verhoogd. Op initiatief van de vereeniging tot be- schorming van het kiod in het eerste levens jaar, zal to Brussel een school voor kinder verpleging worden geopend. Specialiteiten zullen daar cursussen houden en voordrachten geven. Na afloop van den cursus zal er ge legenheid geboden worden examen af te leg gen ter verkrijging van een diploma. Men zal trachten 0"k in andere Belgische plaatsen, waar do kindersterfte groot is, dergelijke scholen op to richten. Clémenceau doet in zyn blad de Aurorc' nadere mededeclingen omtrent dc uitlatingen van minister Combes, betreffende de houding der Franscho regeering met betrekking de kwestie van schei lieg van Kerk en Staat. Het ligt niet in <lc bedoeling do begrooting van eeredienst in eens af te schaffen, doch dezo gclcidelyk te verminderen, elk jaar met een vjjftiende. Clemenceau vindt dit veel to langdurig. Nog meent by te weten dat hot ministerie in dezo kwestie niet eenstemmig dénkt en dat minstens drie der ministers niet zullen meegaan met Combes. Pe staking onder de bakkersgezellen te Bordeaux duurt nog voort. Vrijdagnacht werd eene bakkerij in brand gestoken en een tweede geplunderd. In verband daarmee hadden enkele arrestaties plaats. Uit alle hinden haast komen berichten van groote droogte en van groote br&oden, die zich uitbreidden, omdat er geen water voor handen was. De droogte is ook oorzaak dat de manoeuvres van het 8o cn 9o legercorps in Frankrijk, die zouden gehouden worden op het plateau van Cóte d'or, moeeten worden afgelost. Tengevolge van oneenigheid tusschcu vor mers en de Berljjnsche metaalwarenfabrikanten worden de eersten door do laatsten van den arbeid uitgesloten. Het antwoord was de al- gemeene werkstaking voor deze groep, waar door 1300 menschen het werk neerlegden. De leiders hopen door dezen maatregel de patroons tot een spoedig toegeven te dwingen. De Duitschers hebben wel wat vroeg ge juicht over de overwinning, die zy verleden weck op de Herrero's hebben bevochten. Reeds werd in de bladen strjjd gevoerd over do vraag .wat zullen wij met de opstande lingen doen terwyl nu bljjkt dat gouverneur Lcutwjjn, di<> 't bevel overgaf aan generaal von Trotha, het nog zoo mis niet had, tt hjj verzekerde, dat de onderwerping lang zou duren en vele moeilijkheden zou opleveren yl "do Herrero's vechten zullen zoolang zy kruit en lood of blanke wapens hebben. De jongste berichten van 't oorlogsterrein luiden nu dat het von Trotha niet gelukt is ile vyanden te omsingelen. Met het grootste deel van hnn vee sjjn zo ontkomen en de vervolging moest opgegeven worden wegens liet ongunstige terrein, weinig weiden, te "nig water. Dat men ook in Dni'echland inziet dat do pacificecring nog al wat duren kan en dat daarvoor meer krijgsvolk noodig is, bewys'. het opnieuw zenden van troepen. In 't laatst der vorige week zyn to Hamburg 825 man troepen met 250 paarden scheep gegaan met bestemming Daar Zuid-Afrika. .Och, waren alle meDScben wjjs' zuchtte Ie dichter, lang geleden en wy zotidon zjjne woorden willen aanhalen, als wy daar lezen, dat in het keizer-koninkrjjk Oostenrijk-Hon garije weer in een drietal plaatsen botsingen plauts hadden tusschcn Duitschers en niet- Duitechers. Die eeuwige rassenhaat is voor Oostenrijk een bron van ellende steeds ge weest en /.al het misschien lang nog bljjven. De doopplechtigheid van den jeugdigen troonopvolger in Ruriand zal zonder de ge bruikelijke feestelijkheden moeten plua's li- bben. Aldus heeft de czaar bevolen. Dc ernstige slagen, die Rusland in het oosten krijgt en de waarschijnlijke val van 1'ort- Arlhnr, zyn zeker wel dc oorzaken van dit bevel. Het lichaam van den Russischen kolossus trilt onder de vinnige stooten van don te gering geschatten tegenstander. Rusland roept thans een deel zjjner reserves op om door rene geweldige overmacht den vijand te bo- dwingen. Ot 't gelukken zal? Wy zullen zien. Do berichten van 't oorlogsveld zijn talryk. Het geschil tusschcn den sultan en de Vcrcenigdo Staten is toch nog niet geheel geschikt. II-1 eskader bljjft nog voorloopig te Smyrua. Do Turksche grootvizier heeft by den sultan zyn ontslag aangevraagd. De Oorlog in het Oosten. Het reeds vermelde rapport van schout-bij nacht Rcitzcnstcin aan don Tsaar, over den zeeslag van 10 Augustus, dat nu uitvoeriger bekend gemaakt wordt, bevat in hoofdzaak .reeds bekende feiten, toch zijn nog een paar bijzonderheden vermeldenswaard. In de eerste plaats de opsomming van do schepen waaruil beide vloten bestonden. Aan den Ru«sischcn kant worden genoemd de Tsrsarowitsj, Rotwi- san, Pobjeda, Pereswjet, Sewastopol en Poltawa, alle slagschopen do Askold, Diana en Nowik, kruiserstweo kanonneerbooten en twee torpedoboot-flottieljes. Aan den Japan- schen kant de Asahi en Mikasa, een schip van hot Foeji cn een van het Sjikisjima type, slagschepen, voorts de kruisers Nisjin, Kasoega, drie kruisers van het type Matsoesjima, een van het Iwate type, drie van het Takasago type en 44 torpedoboeten. Uit deze 1 ijst blykt dat, hoezeer wellicht de Russische schepen door allerlei omstandigheden in slagvaardig heid achterstonden bjj hun tegenstanders, het voordeel van de zwaarbowapeudo groote schepen geheel aan hun kant was, waar tegen over de Japanners veel meer kruisers hadden in elk geval kan men niet spreken van een bosliste overmacht der Japanschc vloot, en, tenzjj de Russische schepen zuinig moesten wezen met hun ammunitie, mag de vraaj_ gesteld worden, waarom zjj niet aanvallend optraden. Reitzenstcin meldt nog, dal na het verlaten van de haven van Port Arthur twee uren heengingen met het zoeken van ccn veili- gen weg over de met mynon bezaaide reede. De schado aan de Askold toegebracht, geeft bjj als volgt optwee schoorsteenor. vernield en de drie overige doorboord een ketel be schadigd, twee spanten gebroken, vier lekken beneden cn ros boven de waterlyn. Do com mandant prjjst de houding van de olflcioren co manschappen hoogeljjk, in 't bijzonder die van de artsen. Ook van de zeeslag van 14 dezer, by Tsoo- pjiraa, is nu een Russisch verslag, na dc tcru|_ konst der kruisers te Wladiwostok door Alexejef opgemaakt bekend geworden. Toen do Rjocrik voor goed achterbleef, hoopte de Russische admiraal dat bjj Kami- moera met de groote Japanscho kruisers ver genoeg weg zou kunnen lokken, zoodat de Rjocrik het wel klaar zou kunnen spelen met zjjn tweo kleine tegenstanders. Inderdaad vervolgde Kamlmocra do Gromoboj en do Rossia, zoodat men ton slotte 30 K.M. van ■Ie Rjocrik verwijderd was, maar oven voor tienen wendde do Japanschc vlootvoogd plotse ling den s'even. De Russische kruisers konden niet naar de Rjocrik terugkoeren omdHt zjj to zwaar beschadigd waren. Op de Rossia waren de drie schoorsteenen doorschoten en de ketels beschadigd. De Ro&ria had elf en de Gromol>oj zes lekken, op bcido kruisers was meer dan de helft der officieren cn con vierdo van de bemanning buiten gevecht ge stold. Men gebruikte het gunstige weer om dc lekken te stoppen cn koers te zetten naar Wladiwostok. Op de Ro»sia waren een kapitein gesneuveld en zes officieren gewond op do Grotnowoj vier officieren gesneuveld, een kapitein zwaar cn drie officieren licht gewond beide schepen hadden een verlies geledon van 135 dooden en 307 gewonden. De voorwaarden, door de Japanners gesteld bij hnn eisch tot cipitulutio van Port Arfhur, zjjn aan den eenen kant oogenecbjjnljjk mooi genoeg, riet garnizoen zou met krggsnians'er mogen vertrekken om zich met Koeropatkin's hoofdmacht te v»reenigen; bovendien zouden veel levens van riet-weerbaren gespaard worden. De schepen die de Japanners in handen zouden vallen vormen echter een zwaar tegenwicht de Kussen zullen weliswaar niets meer anu de vloot hebben indien Port Aithnr bin nenkort valt, maar eg kunnen althans, door ze te vernielen, beletten dat de Japan ners er gebrnik van maken, gezwegen nog van de mogelgkheid dateen nieuwe poging tot ontsnapping beter slaagt dan de vorige. Hoe 't zjj, Stoessel heeft het voorstel smet verontwaardiging verworpen». Is die verontwaardiging alleen 't gevolg van het eigenaardige begrip krijgsmanseer, dat som'gds ernstige schade en verlies laat verkiezen boven den echgn van te wgken Of komen er andere overwegingen bg Stoessel heeft er in meer dan een opz'cht voordeel van, dat non-combattan'en te Port *rthur bljjven hoe verschrikkelijk e» oLbilIjjk dat ook zjj voor deze ongelukki- gen. Hjj kan die menschen aan 't werk zetten in de ver»chanMrgen en hen ge bruiken voor allerlei anderen arbeid, zelfs voor een deel hen pressen voor den krijgs dienst. Bovendien kan hg verwachten dat de Japanners een aant il roidekruisvlaggen op zekere gebouwen zullen eerbiedigen (wat bg wegzending der iiiet-weerbaren slechts voor eukele plaatsen zou gelden) en wat voor zjjdelingsche voordeelen dit kan meebrengea voor de belegerden, heeft Ladysmith bewezen. Er komt nog bij dat enkele duizenden geheel afgematte en meerendeels onbruikbare soldaten uit Port Arthur voor Koeropatkin een twjjfelachtige aanwinst zouden vormen. N. Rott. Ct. Hoe ontzettend er gevochten is bjj de verovering van den Wolfsberg bg Port Artbnr, bljjkt uit de bijzonderheden die thans over die gevechten te Tokio bekend zjjn geworden. De aanval begon op den 26 an Juli Maar de Japanners slaagden er niet in, den top te bereiken van het 300 meter hooge bergje, en brachten den nacht door op de helling. Bjj het aanbreken van den volgen den ochtend beschoot de Japanschc artillerie dtn top, zg scheen de Russische kanonnpn tot zwjjgen gebracht te hebben, maar toen daarna de infanterie opnieuw tot een be storming overging, werd zjj ontvangen met een hagelbui van kogels uit de vgandelyke snelvuurkanonnen, die tot dusver achter de tolsen verborgen waren gehouden. Toch vermeesterden de aanvallers de stelling, maar nog konden zg zich de overwinning niet toeschreven. Zg wprden weer ver dreven door de sterke Rn9*i?che re«erv<«- troepen, die achterbaks waren gehouden. Gednrende d«n nacht van den 27en wnrd de Japancche aanvalskolonne aanzien lijk versterkt, zoodat het mogeljjk was, de bestorming van drie zjjdeu tegeljjk te doen plaats hebben. Begunstigd door do duisternis slopen de Japinners voort tok op 50 meter van den trp. D^n volgerden ochtend gelukte het bovendien nan de artillerie, een bres te schieten in de Rus sische verschansingen, toen veroverden de Japanners deze opnieuw, en nuvoorg.ied. Hun rechtervleugt-1 bereikte den top van de hoogte het eerstde Russen moesten oostwaarts terugtrekken, wat de Japanners de gelegenheid gaf. ook met bun andere afdeeliogen op te rukken en de overige stellingen te vermeesteren. De Russen lieten twee Maxime en een Nordenfelt in de steek. Dit laatsto kanon droeg het merk van het tuighuis te Koeroe, het was bljjkbaar door de Russen genomen van een der schepen, die de Japanners ter verstopping van de hnven van Port Arthur hadden laten zinken. In den avond van den 30$ten was de goheele buitenste verdedigingslinie van Port Arthur in de harden der Japanners, die daar belegeringsgeschut begonnen op to stellen. Petersburg, 19 Ang. Volgens de «Novoya Vremya" heeft generaal Koeropatkine den 15en Augustus zjjn hoofdkwartier over gebracht naar Moekden. (Dit bericht ei«cht echter nog nadere bevestiging.) Het Oostzee-eskader. Petersburg, 19 Augustus. EK schepen van het Oostzee-eakader zjjn 15 Augustus uit Libau vertrokken met kolentransport- schepen en twee drjjvende dokken. Admiraal Rodjsetvensky zal den 3en Sept. vertrekken. Volgens een officieel verslag, te Tokio bekend gemaakt, zjjn van de Rjoerik gered 10 officieren, onder wio 7 gewonden, een priester, vier onderofficieren (3 gewond) en 592 minderen (166 gewond). Tokio, 18 Aug. (Reuter.) Admiraal Togo meent te weten dat de vjjfde Japarsehe torpedojager-flottielje den avond tan den lOen de Russische kruiser >Pallada" in den grond boorde. De gezagvoerder van de floltielie m.-ldt dat bjj een kruiser van bet type van de >Pallada" naderde en op 400 yards afstand een torpedo op haar afschoot, hjj zag den torpedo treffen en springen. Tokio, 19 Aug. Een Russische kanon neerboot van het Otvazh ui-type stiet op een mjjn en zonk in de nabjjheid van Leaotisjan, Donderdagavond om acht uur. Petersburg, 19 Aug. Schout- bij-nacht Keitzenstein meldt den Keizer uit Sjanghai bet volgende over het zeegevecht van 10 Augustus, en hetgeen verder voorgevallen is met de Askold tot de aankomst in de haven van Sjanghai: De Askold, gevolgd door de Novik, de Pallada en de Diana, Blaagde er in den namiddag van 10 Angustns de linie van den vjjand, die het Russische eskader poogde in te sluiten te doorbreken. De Askold be schadigde de drie Japansche kruisers tweede klas'e, en veroorzaakte brand op de Asarna. Door de granuten van de Askold werd een Japantche torpedoboot in den grond ge boord. Pe A skald en de Novik, door de Japanners achtervolgd, verloren in den nacht de Pallade en do Diana uit het ge zicht. De Novik stoomde de Askold voorbjj, en do commandant van dit laatste schip beslont, met bet oog op de zware schade FEUILLETON 18). Al'.e deuren bleven voortaan onverbiddelijk gesloten voor mjj, en weinige weken na liet bewuste voorval moest ik loonden vaarwel zeggen, wilde ik do onverholen minachting, die men mjj allerwoge betoonde, ontgaan •en minachting, die ik, volgens mjjn eigen gevoelen niet verdiend had, en waartegen ik toch niet bjj machte was mjj te verdedigen. .Dit is zonder eenige overdryving de ge schiedenis mjjner vroegere betrekkingen tot graaf Racaony. Vier malen heeft hjj op eene sluwe manier mjjn levensgeluk trachten te vernietigen, en tot vier muien toe heeft hjj over mjj getriompheerd, met het lachendstc gezicht van de wereld, zonder dat ik mjj eeaig recht ot eenige vergelding kon ïer- schaflen, ik zal het volstrekt niet ontkennen, dat ik met smart er naar verlangde, om af rekening te houden met dien laagbartigen schurk, want ik haatte hem als mjjn doods vijand, cn was in geenen deele voornemens hem ongestraft te laten loopon. Evenwel ik ging hem niet opzoeken. Kn waarom niet Omdat ik mjj vast overtuigd hield, dat het uur der wrake zou aanbreken. Ook toen ik hem hier geheel onverwacht» ontmoette, met de gewone spotachtige uitdrukking op zjjn gelaat, dwong ik mjj met een borenmensche- ljjko inspanning tot kalmte. Hier toch had ik immers eiudeljjk gevonden, waarnaar ik, ge durende mjjn langdurig eu onrustig zwervend loven, vurig en te vergeefs had gezocht eono vaste, winstgevende botrekking een trouwen vriend en de achting mjjner mede burgers. En dit alles op het spel to zetten, alleen om mjjn lust tot wraak bot te vieren zie, dit spoorde mjj aan om mjj zeiven te bedwingen. En hoewel het mjj veel strjjd kostte, toch gelukte het mjj. Daar kwam de soirée van gisteren avond, toen het toeval mjj voorbjj de kamer voerdo, waar ik juist graaf Racsony's smaadwoorden hoorde, betrcllendo mjj en mjjne afkomst. Ik wil gaarne bekennen, zoor slecht on straf waardig gehandeld tc hebben, door als gast in eeno vreemde woning, en nog wel do woning van mjjn weldoener, zoozeer de heer schappij over mjj zeiven te verliezenaan mjjno rechtvaardiging echter heb ik niets meer toe te voegen. Ik ben op het oogenblik aan het einde van mjjn verbaal cn wacht eerbiedig het oordeel van Uwe Hoogheid af.' Er ontstonden eenige seconden van het diepste stilzwjjgen op do woorden van Gyula. Alleen de trouwe Prantlwien de tranen in de oogen stonden, kon niet nalaten xjjo vriend de hand tc drukken. Graaf Brüuner had reeds van te vorcu de papieren inge zien, die de professor hem overhandigd had, en fluisterde thans den prirs, op wien aller blikken gevestigd waren, iets in 't oor. De doorluchtige heer stond van zjjn stoel op, cn zjjn gelaat straalde van goedheid en welwillendheid, toen hjj zich tot Türük wendde. Wanneer het u eenige voldoening kan verschaffen, te meeucn, dat ik nooit opgehouden heb u als een man van eer te beschouwen, dan verheug ik mjj u dit in tegenwoordig heid dezer heeren te kunnen verklaren. Ge gaat morgen een ernstig oogenblik te gemoet strjjd gelukkig professor!» Hjj reikte Gyula de hand, en allen, baron Von Waltershofen niet uitgesloten, volgden zjjn voorbeeld. Deze rechtvaardiging was voor den belasterden kunstenaar zoo schitte rend mogeljjk. Juist was prins Raimund van plan eenige woorden tot afscheid te spreken, toen hem de kamerdienaar, die stilletjes was binnen gekomen, een visitekaartje overreikte. Op het aangezicht van den vorst stond do hoogste verbazing te lezen. Graat Gabor ltacsony,» las hjj overluid, naar den prolcssor geweud, „en daar ouder met potlood geschreven: «ik verzoek Uwe Hoogheid onderdanig maar dringend om eeno audiëntie, zoo 't d"enljjk is, liefst p slaanden voet.' Wat kan dit bcteekencn?» Op Gyula'a wangen vertoonde zich een licht bloye. .Graat Gabor ltacsony is de vader van mijn tegenstander,' zei hjj. Ut, nu bcgrjjp ik! Goed, ik zal genoem den heer ontvangen, ofschoon ik niet weet, waarmoe ik hem oigenljjk van dienst kan zjjn. Tot wederziens, mjjno hecrcn 1 Gjj bLjjft zeker nog wel even, professor!» TÖrük bleef achter en toen hjj met den prins alleen was, vroeg deze hem belang stellend: „Is deze graai Gabor dezelfde, van wien ge verteld hebt, dat hjj uwe moeder Ten doode too liet afranselen jawel. Hoogheid,* vulde Gyula den zin aan. H--t geschiedde in zjjne tegenwoordigheid, hoewel, zooals ik geloof, op uitdrukkelijk bevel zyoer vrouw.» Welnu, onder zulke omstandigheden hebt ge, naar mjjne mceoing, het recht om te ver nemen, wat de graat mjj heeft te verzoeken. Wees daarom zoo govd, zoo lang in dit ka binet te vertoeven, tot ik u roepen zal.' Hjj wees naar eene portióre, die den toe gang naar een kleine kamer bedekte, en Gyula voldeed, hoewel mot eenig tegenstrib belen, aan zjjn verlangen. Kort danrop trad de oude graaf Racsony het vertrek van den prins binnen. Hjj scheen onder zware zorgen gehukt te gaan, cn op zjjn gelaat stond diepe smart te lezen. Uwe Hoogheid zal mjj, hoop ik, mijn vrijpostigheid niet ten kwade duiden»,zei bjj, vrucbtelooze moeite aanwendende om aan zjjne bevende stem eenigen klank bjj lo zetten. 'l Is de angst van con gepijnigd vaderhart, die mjj tot u voert. 1'as twee uren geloden ben ik, op uitnoodigiug van mjjn zoon, om zjjne verloving by' te wonen, uit Hongarjje hier aangekomen, cn in dit korte tijdsverloop moest ik zooveel verschrikkelijks hooren, dit ik de ongelukkigste aller sterve lingen zou zjjn, indien niet uwe goedheid eu uw groote invloed tnjjn troost waren.» Ik geloof de oorzaak uwer bezorgdheid te kunnen raden, mjjn waarde graaf», ant woordde do prins, op wien de persoonlijk heid van Rucsony en diens onmiskenbare dicpo smart niet zonder uitwerking waren gebleven, .maar ik vreee niet in staat te zjjn eenigen invloed uit te oefenen op het verdere verloop der treurige aangulegeulieid, waarin uw zoon gewikkeld is.' De graaf vestigde zjjne blikken strak op den grond. Hjj beefde over zjjue geheele lichaam. Maar dit tweegevecht mag niet plaats vinden,» zei hjj oogcnschjjoljjk meer tol zich zeiven dan tot den vorst, .het mag niet plaats vinden, want deze ongelukkigeu weten immers niet wat sjj doen. Zy haten elkander met een doodeljjkcn haat, en dit kan ook wel niet anders na alles, wat er tol nu toe voor gevallen is. Mjjn zoon zal als het offer van dezen haat vallen, want zjjn tegenstander moet, zoo ik vernomen heb, een pistoolschut- ter van den eersten rang zjjn, cn ik zou dan zjjn moordenaar wezen, want ik ik O, mjjn God, straf mjj niet zoo vreeseljjk voor datgene, wat ik misdreven heb!» H.-t gelaat van prins Raimnhd toonde hoe langer hoe meer bevreemding. In de woorden van den graaf, ja, in zjjne gansche houding lag iets, d.«t onwillekeurig een twjjfel deed opwekken aan den normalen toestand van diens geestvermogens. Inderdaad had dan ook het bericht van dc jongste gebeurtenissen den vader van Bcla in eene hoogst opgewonden stemming gebracht. Sedert jaren reeds door gewetenswroegingen gekweld, verkeerde hij steeds in angst, door de Voorzienigheid voor zjjno oude schold ge straft te zullen worden in het liefste wat hjj op aarde bezat zyn eenigen zoon. Toen hjj nu hoorde, dat deze zoon met het pistool in de hand, tegenover den zoon der weduwo zjjns broeder», tegenover den zoon van die Zigeunerin zou «taan, welke hjj eens op zjju slotplein ten doodo toe had laten afranselen, tegenover den zoon, wiens erfdeel bjj had gerooid was het $jjn onwrikbaar besluit geworden, om dit duol met alle moge- Ijjke macht te verhinderen. In zjjn geest zag hjj zjjn zoon zeer bloedend op do plaats des onheils neerliggen en hui vering en ontzetting bevingen hem zelfs ook in geval Türük door Bela's hand getroffen werd, kwam dit bloed op het hoofd van hem, die eenmaal zulk een zwaar onrecht had gepleegd aan de arme Julesa en haar kind. En Bela? Met een spotachtig lachje had hjj zyn vader meegedeeld, dat hjj den ,Ziguener» kende als een uitstekend schutter, maar daar hjj Bela toch het eerste had, zou hjj wel zorg dragon, dat de gehate kerel voor alljjd ootchadelyk gemaakt werd. Zie, ook dit moot voorkomen worden, en graaf Gabor was dan ook vast besloten het tweegevecht tol eiken prjjs to verhinderen, al moest hjj zelfs overgaan tot hot onthullen van het oude familiegeheim. „Ik weet niet,» vervolgde tham prins Rai mund, na eene korte pauze, «of er nog eenige mogelijkheid bestaat om het duel tusschen professor Türük eo uw zoon te beletten In elk geval echter kan ik bjj den tegenwoor- digen stand der zaken cn ook met hot oog op het feit, dat uw zoon medelid is van een vreemd gezantschap, niet in de verste verte denken aan een tustchcnbcidcn treden mjjner- sijds. Het verzoek, om de zaak in der minne bij te leggen wat ik voor mjj persoonljjk van heeler harte wcnschon zon kan slechts van graaf Uaceoux zeiven uitgaan, want hjj is niet alleen de eigenljjke oorzaak van den strjjd geweest, maar ook de uitdager.» Wanneer het in mjjne macht stond hom daartoe tc bewegen, dan zou het al lang geschied zjjn. Maar al mjjne hartroerende smeekbeden, ja zelfs het beroep op mjjn va derlijk gezag niets heeft geholpen. Hot besluit van mjjn zoon schjjnt onveranderlijk te zijn bet sljjvo begrip van eer süuit hem boven alles.- „En er zullen er velen gevonden worden welke deze zienawjjte onder de gegeven om standigheden deelen, ja, deelen moeten. (Wordt vervolgd.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1904 | | pagina 1