KLEINE COURANT
!i
'4 Vliegend Blaadje
Het kwade geweten.
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 3306.
Zaterdag 22 October 1904.
92ste Jaargang.
Bureau: Spoorstraat.
Telef. 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc.-Telef. 50.
EERSTE BLAD.
bevat het öeilluatreerd Zondagsblad dat
Zaterdag e k. verschijnt. Zeer actueele
foto's van het Oorlogsterrein, van Staats
president SteIJn, van de feestviering »Lei-
den'8 Ontzet." Voorts tal. van interessante
Kiekjes, Portretten, Necrologie en Humor,
Met teekene in op het Geillustreerd
Zondagsblad, tegen den zeer geriügen prjjs
▼an f 0.87' en franco per post f 0.45
de Uitgevers van deze Courant.
Nieuwstijdingen.
HELDER, 21 October 1904.
VERGADERING
van den Raad der Gemeente Helder,
op Dinsdag den 25 October 1904, des
avonds ten 7uur.
Onderwerpen ter behandeling:
1. Ingekomen stukken en mcdedeelingen.
2. Wjjtiging Verordening Schoolgeld Zee
vaartschool.
(Herstemming art. q0 Gem. Wet.)
3. Voorstel onbewoonbaarverklaring perceel
Koegras 42.
4. Verordening verlof onderwijzers bjj ziekte.
5. Gemeente-bcgrooting 1905.
6. Benoeming onderwjjzer.
7. Reclames.
Naar wjj vernemen, heeft H. M. de
Koningin ten behoeve van de visscbersge-
zinnen, die bunnen kostwinner bg den
jongsten storm hebben verloren, een gift
geschonkenvoor die te Urk f 500te
Enkhuizen f 200; te Nieuwediep f 100 en
te IJmuiden f 50.
Bevorderd tot klerk der postergen en
telegraphie van de le kl. de id. 2e kl.
J. H. Schol alhier.
De heer H. Boerdgk alhier, heett te
Haarlem acte bekomen voor vrge- en
ordeoefeningen.
Dinsdagavond werd in Casino" de
eerste Volksbgeenkomst in dit seizoen ge
houden. De zaal was wederom geheel gevuld
De Voorzitter van het Bestuur, de heer
C. S. Jaring, hield volgens gewoonte tot
opening een toespraak, waarin hg met
waardeering wees op de bgzondere belang
stelling, die de Volksbgeenkomsten onder
vinden en op den krachtigen steun, di -n
andere vereenigingen steeds verleenen.
Verder bracht hg hulde aan den afgetreden
Voorzitter, den heer H. Roukens, voor al
hetgeen hg in 't belang der Volksbgeen
komsten had gedaan en bood hem namens
het Bestuur het eerelidmaa schap aan. De
vergadering toonde door applaus daarmede
hare instemming.
De heer Roukens dankte voor de waar
deering, herinnerde aan eenige voorvallen
gedurende zgn 28-jarig bestuurslidmaat
schappen uitte de beste wenschen voor
den. bloei van Volksbgeenkomsten.
Vervolgens werd een zeer varieerend
programma uitgevoerd. De kleine kapel
van het muziekk. der Marine gaf onder lei
ding van den hr. K. M. Muller eenige fraaie
concertnummers, en het overige deel van
den avond vulde de onderofficiers rereeniging
>0. V." Eenige voordrachten, meest van
luimigen aard, werden door haar ten beste
gegeven, een fraai samengestelde »Carré
geweer" uitgevoerd en tot slot het aardige
blgBpel »De Luitenant en zgn Oppasser"
op verdienstelijke wgze ten tooneele ge
bracht. Alle werkzaamheden vielen
buitengewoon in den smaak, zoodat het
aan toejuichingen niet ontbrak.
Woensdagavond had in Casino" het
aangekondigde Opera-Concert plaats. Tot
onze verwondering was de opkomst van
het puliek uiterst gering. We hadden ge
dacht, dat veel meer muziekliefhebbers vaD
de aangeboden gelegenheid zouden gepro-
fiiteerd hebben. Zg, die er geweest zjjD,
hebben evenwel volop genoten van den
heerlijken en schoonen zang der dames
Fransman en Lescaljet en der beenn
Philippeau en Eggers. De stukken, die zg
voordroegen, waren gekozen uit opera's,
zooals: Paljas, Fr*ischutz, Mignon, Faust,
Carmen, enz. Zoowel de solo's, al9 het
duo, trio en kwartet werden prachtig ge
zongen, zooals van kunstenaars met een
een schuone stem begaafd, was te ver
wachten. De accompagcateur, de heer van
da Rovaart, toonde een uitnemend p'aui-t
te zgn en kweet zich flink van zgn taak.
Het programma van liet Concert van .Helder*
Mannenkoor' (zie annonce in dit blad) luidt al* v«]gt:
.Goeden Nicht", door II. M.. gezongen *tn 't graf van
zjjn ond-roorzittcr. 1. a. .Abendlied," Knhlan. b. .Die
Ehre Gotte* ans der Natar*, Beethoven, voor Koor a
capelln. 2. n. .Ballade'' uit het zangipel .Yolaiide",
Km Wambach. b. .Een vrouwken gewuid te ipionen
zat.' O. Antheunia. c. ,Egoï«ma*", Herm Venvtrloo.
Liederen voor Tenor, door den heer Venverloo.
.Avondbede", C Kreulzer, Toor kwartet. 4 .Sonate"
in G-mol. G. F. Handel, voor 2 violen en Piano, door
de h h. GroeD, Hop eo Leewen*. 5 .Vijf oud-holland-
•ohe Liederen", Ricb. Ilol, voor »o'o, koor en piano.
6. „Osmhd", J. Beichuilt, voor koor a rnpellu. 7. n.
.Adeluïde", Beethoven b. .faro mio ben", T. Giordaui,
voor topman, violoncel en piauo, door mej. Ruijgh
Kren». mej Vo* en den heer Weroer. S. a .Berceoie"
de Jocelyn, Godsrd, Tiool-iolo, door den heer Gr.en.
b .Drei Runische I.ieder". Glinka, voor viool, alt eo
piano, door de bh. Groen. Hopen Leewen» 9. .Haniken
Ier", W. F. G. Nicolaï, voor tenor-, bariton-,
koor en piano.
Men meldt uit IJmuiden
De ljjken van den schipper en de knecht
van den verongelukten botter EH 12 zgn
hier Aangespoeld eu worden naar Eukhuizen
vervoerd.
Men meldt uit Zaandam
Aangaande de onlaDgs ontdekte dief
stallen, hoofdzakelijk van goederen die
alhier per spoor werden aangevoerd, kan
nader worden bericht, dat van de drie
daarvan verdachte personen (geëmployeerde
der H. IJ. S. Mer reeds twee hebben
bekend.
Twee van de verdachten wonen te Am
sterdam, de aodere in deze gemeente.
Een persoon in het kanton Oo^-
burg had de verregaande laagheid om,
terwjjl zijn broeder, met wien bij in onmin
leefde, met den dood lag te worstelen,
in een herberg de aanwezigen, uit booe-
atudige vreugde daarover, te trakteeren
Zg, die zich dat lieten welgevallen, stonden
zeker zedelgk niet minder laag dan die
valsche broeder
Men .meldt uit Den Haag
De keuze van bet terrein voor de op
richting van het Vredespaleis is thans bg
bet bestuur der Carnegie-sticbtirg gevallen
op de gronden van gravin van Bylandt
aan den Renoordenhoutschenweg ten oosten
van de Jan van Nassaustraat. De eigenares
heeft zich bereid verklaard een deel daar
van voor dit doel verkrijgbaar te stellen.
De rpgeering heeft besloten de goed
keuring der Staten-Generaal te vragen om
van Staatswege bet terrein aan te kooper,
t-n einde het te schenken aan de stichting,
die door de milde gift van den heer Car-
negie is in het leven geroepeD.
Men meldt uit Elslo, d.d. 18 dezer
aan de L»euw. Ct.
Begunstigd door mooi najaarsweer bad
bier heden de gewone janrljjksche herfst-
markt plaats, opgeluisterd door een hard
draverij. Hierbjj bad echter een vreeselyk
ongeluk plaats, dat de vreugde geheel
verstoorde. Het paard, bereden door een
pikeur, den beer Vallenga, vloog n.1. in
woeste vaart tpgen een boom. De berjjder
stortte achterover op den grond en was
onmiddellijk een lgk.
De redacteur van Het Anker schrgft
aan Het Volk
Naar men mg uit Oost-Irdië mededeelt,
heeft de commandant van de scheepsmacht
aldaar, admiraal Tadema, aan de comman
danten der verschillende bodems last gege
ven, om alle brieven aan scbppelingen
gericht ongeopend aan deze te overhandigen
Naar aanleiding van het openen van
brieven aan boord van de Assahau, schrgft
Het Anker thans, dat ook aan boord van
de Nia« en de Gelderland de commandanten
ilden dat aan matrozen gerichte brieven
in hun bgzjjn geopend zouden worden.
Beiden matrozen weigerden. De eerste krerg
daarop zijn brief nietvan den tweede
vernam de redactie niet hoe het geval
bfliep.
Afjeh.
De correspondent van de N.R.Ct. ie
Batavia seint
Een troep, die tot dekking van de weg
werkers aan den Gajoe-weg. werd op zijn
terugtocht naar het bivak te Teupin Blang
Manè door een bende van ruim 50 man
met deu klew.mg aangevallen.
De luitenant Sch uer, de fuselier Storm
en een inlandsch fuselier sneuvelden. Twee
geweren en een karabjjn worden vermist
Dr verliezen van den vjjand zgn onbekend.
Er wordt van het Boven-Samalanganscbe
uit e<n groote weg aangelegd naar de
Gujoelar.den, die Peusuugan van Noord naer
Zuid doorsnijdt. Aan dit werk zgn geregeld
een 1000-t«l Atjehers bezig. Die arbeiders
mo ten beschermd worden, te meer, duar
de bevolking niet erg met bet aanleggen
van den weg is ingenomen, misschien wel
voornamelijk omdat de mannen gedwongen
worden aan dien arbeid deel te nemen.
Zeker is het, dat na den aanvang van dit
werk de vijandelijke actie ernstig is toege-
tomen.
Moord.
Eeu vree-eljjke moord is Maandagmorgen
ontdekt in de Rue de 1' Eclipse t* Bru-sel.
Een vrouw is in haar kamer gevonden,
met afgesneden hals. Tegen acht uur zagen
de buren iemand die kamer in allerjjl
verlaten men poogde hem te achterbalen
doch te vergeefs. Het was een goedgekleede
jonge man, van ongeveer 25 jaren. Zgn
signalement is bekend gemaakt.
Ontdekt.
De echtelieden Klein, uit Weenen, die
den rentenier Sikora hebben vermoord, en
zgn woning hebben leeggeplunderd, zgn
Maandag te Parjji ontdekt en door den
commissaris van politie Hamard gearresteerd
Zjj hadden een kamer gebuurd in de Rue
St. Denis, op de zesde verdieping.
Oplichting.
Uit Milaan verneemt het reeds genoemde
blad dat Rusland voor een aanzienlijk be
drag is opgelicht, door een firma aldaar aan
welke de levering van 100,000 kogelveilige
borstplaten was opgedragen waarvan de
troepen in Azië zouden worden voorzien.
De directeur der firma heeft zich voor
het aanschaffen van materialen grooto be
dragen doen ter hand stellen, en is nu met
de noorderzon vertrokken. Zgn handlanger
is gearresteerd.
Ook Zwitserland en Frankrijk moeten
slachtoffers van de oplicbteisfirma zgn
g*wee*t.
Ingozondon
Vereeniging Helderschs Wijkverpleging".
Overzicht van de bezoeken afgelegd door
wijkverpleegster van 1 April tot 1 Oer. 1904:
Afgelegd* bezoeken.
Maand
April
Mei
Juni
Juli
Aug.
Sopt.
164
198
248
266
179
97
Per becork
61
108
107
137
93
95
I Aprilt 3.85 f 0.055
Mei f 15.75 (0.145
Juni f 9.75 f 0.091
Juli f 12.82 f0.094
Aug. f13.10 f 0.14
Sept. f 6.50 f 0.068
Uittreksel uit de Statuteo.
Het doel der Vereeniging •Heldcrsche
W'Ükverpleging', gevestigd te Helder, is het
verleenen van deskundige hulp in huisgezinuen
binnen do gemeente Helder, in geval van
ziekte, en het dientengevolge verspreiden van
hygiënische begrippen.
De te verleenen deskundige hulp zal bestaan
in het verrichten van bezigheden, betrekking
hebbende op do verpleging van zieken in
eigen woning en ten behoeve van hot gezin,
wuar ziekte heerseht, in dc gevallen, waariu
zulks door den behandelenden geneesheer
noodzakelijk wordt geacht en uitsluitend op
aanwyzing van dien geneesheer.
Do Vereeniging eerbiedigt volkomen ieders
godsdienstige gevoelens en verleent bare hulp
aan allo klassen der maatschappij, zonder
eeuig onderscheid van gezindte.
Zjj bejjvert zich geestelijken bjjsUnd in te
roepen, overal waar deze noodig of gewensclit
bljjkt te zjjn.
De Vereeniging bestaat uit: n. donateurs
of donatricesb. gewone ledenc. loden
begunstigers.
Donateurs en donatrices zjjn zy, die ten
minste f 5.'s jaars storten ten bate der
Vereeniging.
Gewone leden zijn zjj, die minstens f 2
per jaar bydragen.
Leden-begunstigers zyn zjj, dio jaarlijks
f 1.bydragen.
De hulp der verpleegster(s) wordt ver
leend aun
1. Onvermogenden kosteloos, op vertoon van
bewjjs van onvermogen of verklaring van
den behandelenden geneesheer
2. donateurs en leden der Vereeniging tegen
betaling, naar eigen rangschikking in een
der klassen van het tarief, onder dien
verstando. dat de uanspraak op hulp
voor beide categoriën gelijk is en de
voorrang slechts bepaald wordt door do
behoefte aan hulp, op aanwijzing van de
geneesheuren
8. andere dan onder 1 en 2 genoemde per
sonen, tegen betaling volgens een speciaal
door het bestuur vast te stellen tarief en
alleen voor zoover het belang der ver-
pluging van de sub 1 en 2 genoemde
categoriën niet worden geschaad.
Do leden van het bestuur, wier namen on
adressen hier volgen, zyn gaarne bereid tot
het geven van inlichtingenopgaven van
li Iraaatschap kunnen bij hen worden ingezonden.
Dr. W. P. JORISSEN, Voorzitter,
waarn. Secretaris, Dykstraat 10.
A. W. DRIJVER, arts,
Vice-Voorzitter, Kanaulweg 76/77.
I). II. GRUNWALD, Kanaal weg 62.
A. M. METZKLAARDESKF.R Hunkman,
Middenstraat 34.
G. J. A. VAN AALST—KOOIMAN,
Penningmeesteres, Kanaalweg 167.
Tijdstippen van verzending i
Brievenmalen.
Naar Ooet-IndiS
Veneodingiwcg.
Datum der ter T'jd,t dcr
i/aium oer wr |u>t
po.t-be.org. >;h p##u
p. zetpoet via Amiterdun
p. zeepuit vi* Rotterdam
p. Holl. mail via Geuua
p Huil. muil via Maneille
p Kraoiche mail via Marteille
Naar Palrmbang, Riouw,
Raaks Billiton e» Z. W.L
Afd van Boraeo,
p Eu ge l»ch* mail vi* Brinditi
p. Holl. mail via Geuua
Na« Atjeh.ud. Ooitkuat
7—
7.'*av.
8.80'ioam
7.— -.av.
mail vi* tiriodiii eiken Vrijdag S 80'imor
p. Holl. mail via Geuua 1 eo 15 No*. 7
p DoiUclie mail via Napels*) 25 Oct ll.80'*moi
Alleen ntar Atjeh, Somatra'i Ooitkuit, Palembang'
Riouw, iianka, Killitou cu Z.-W. Afd vau Romeo.
Het overiga gedeelte van Ned. Ooit-Indi* wordt alleen
op verlangen der afzender» via Napel* verzonden.
Naar Guyana Suriname
P zee po» t vi» Amiterdam 1 en 15 Nov 7.'**v.
24 Oet. 7.-
7.—
8.30 ui
7 Nov.
Naar CurafaoBonaire en Aruba
p. zeepoet tï* Amiterdam .11 en 15 No» l 7.—
p. mail via Southampton j el*"
p. mail via Hamburg 26 en 30 Oet. I 7.ar.
(alleen op verlangen der
auender*).
Naar St. Martin, St. Euttatiue en Saba
p. iet-poet via AmiUrdam I 1 en 15 Nor. i 7.'»«v.
p mail over Engeland I 24 Oet- 7.av
Naar Kaapland, Nat&l, Oranje-
Rivierkolonie en Transvaal:
eiken Vrjjdag, 3.80 's nam.
Uit het Buitenland.
Do Franscho Kamer is weer byccn. Met
meer dan gewone belangstelling wordt ditmaal
op liarc vergaderingen acht gegeven omdat
de voor Frankrjjk gewichtige kwestie over
de al- of niet scheiding van Kork en Staat
zul worden beslist. Kan do regeering rekenen
op de eenheid van het «bloc, do verbondene
partyen, dio een regccringsmeorderheid waar
borgen Ziedaar een tweede belangrijk punt.
Want hiervan hangt het af, of het ministerie
Combcs aanblijlt cn of de politiek van dit
ministerie ook verder zal gevolgd worden.
Voor de eenheid van 't bloc is' t noodig dat
do socialisten eensgezind blyven meewerken.
En na het besluit op hut socialisten-congres
te Amsterdam is het zeer wel mogelyk dat
een gedeelte dier partij zich zal afscheiden
geen deel wil hebben in een .bourgcois-
ministcrie*. Jaurós, dio zich te Amsterdam
sterk tegen het besluit verzette, hoopt dat
het blijvend gedeelte groot genoeg zal zjjn
om met de rest der ministriëelo party oen
meerderheid te vortnon. Het sociaal-democra-
tioh landscomitó beeft Jaurès en zijn partjj-
genooton opunlyk den eisch gesteld uit hot
«bloc* te treden. Jaurë9 heeft nog niet ge
antwoord zyn antwoord zal natuurljjk oone
weigering zjjn. Met een uittreden uit hot
bloc door een deel der socialisten is echter
nog niet gezegd, dut zjj daarmee direct bet
ministerie doen vallon. Zij zullen bij stemmin
gen wel in geljjken geest als de bljjvenden
stemmen. Dc regeering wil echt r liefst zoo
spoedig mogelyk weten of hare kerkelyke
politiek naar den geest dor meerderheid is.
Zij wil de interpellatie hierover hot eerst aan
do orde stellen. Na een vrjj heftig debat
kreeg zjj hierin haar zin. Do Vrjjdag is af
gewezen als de dag voor het behandelen der
interpellatiesde overige dagen wordt do
agenda afgehandeld. Namens het bloc zal
voorgesteld worden do voorstellen tot scheiding
Van Kerk en Staat eerst na het Kurstrecès
te behandelen.
De Italiaansche Kamer is ontbondende
nieuwe verkiezingen zullpn 6 November plaats
hebben. Het koninklijk besluit waarbij dit
wordt bepaald zegt, dat de werkstakingen on
de onordeljjkheden, dio zonder oorzaak liet
land in beroering brachten, het noodzakcljjk
maken dat een beroep gedaan wordt op het
volk. De regecring wil weten of zjj de meer
derheid van het volk achter zich hui-it bij
haar optreden. Zij wil voorts de vrjjhcid van
ieder binnen de perkon der wet handhaven
tegenover een kleine minderheid, wier op
treden door geheel het land is «fgokcurd.
Hiertoe is uitbreiding noodig van bet aantal
manschappen dat voor de openbare veiligheid
heeft te" zorgen. Om de begrooting sluitend
te maken zonder nieuwe leening is belasting
hervorming noodig. Over deze punten zullen
de kiezers dus beslissen.
Dat in het socialistische kump in Italië on-
ecnigheid is ontstaan zal zeker in hot voordcel
der regecring zjjn. Door het oproepen der
lichtingen heeft de regeering gezorgd bjj de
verkiezingen in staat te zjjn overal de orde
tr bewaren zoo die mocht bedreigd worden.
De tarieven-oorlog tusschcn de Transatlan
tische stoombootlijncn, die het mogelyk maakte
voor een koopje naar Amerika te verhuizen,
schjjnt weldra geëindigd te zullen ziju. De
Hamburg-Amerika ljjn beeft den overtocht-
prjjs weer op -12 gulden en 45 gld. gebracht.
De Chinecsche Ambun bljjkhaar handelende
volgens order uit Poking, weigort voor China
het Thibetverdrag met Engeland te teekenon.
Het verdrag schendt do suserelniteit van
China over Thibet, beweert bjj. De Thiraes-
correspondent meldt in verband hiermede dat
andere groote mogendheden invloed op do
Cl'ineeecbe regeering hebben uitgeoefend ton
nadcele van Engeland. De Duilscho, Franscho
cn Russische gezant hebben tegen het tractuat
geprotesteerd bjj China en Duitschland heeft
ook de Araerikaunsche en de Italiaansche
gezaut overgehaald dit te doen, zegt do Times.
Van dc zjjdo van Thibet wordt nu ook
beweerd dat de bedongen schadevergoeding
van 600 duizend pond niet in drie jaar kan
worden afbetaald. Daartoe zal het 75 jaar
noodig hebben waaruit dan nntuurl|jlc
ook voorvloeit dat do Chumbi-vallei 75 jaar
door Engeland zal bezet blyven. Misschien
wil John Buil hierop wel ingaan
Uit Somaliland nu eens een goed bericht
voor do Engelschcn. Volgens berichten uil
Italiaanse!) Somaliland heelt de Mulah afge
zanten gezonden om over een overeenkomst
met Groot-j)rittaniü te onderhandelen.
Het bericht van den opstand in Duitsch-
Zuid west-Afrika schjjnt ook tot andere Duitscho
kolonies te zjjn doorgedrongen.
In Kameroen beginnen dc inboorlingen ook
al onrustig te worden. Het kleino aantal
Duilschers zou niet in staat zjjn daar een alge-
mceno opstand te onderdrukken, zoodat wol
dra ook daar meerdere troepen zullen moeten
worden hoengesondon.
Do algemeene toestand in Macedonië toont
nog niet veel verbetering. Herhaaldelijk lezen
wo van gevechten tusschcn Bulgaren, Serviërs
en Grieken. Koning Peter van Servië zal dan
ook zeer wuarschjjnlyk zjjn voorgenomen reis
naar Bulgarije nog wel eenigen tijd moeten
uitstellen.
Do Chinee-'clie autoriteiten hebben zich
bereid verklaard tot het geven van genoeg
doening voor den moord op Belgische zende
lingen gepleegd. De schuldigen zullen worden
gestraft en do Belgische missie zal ccno scha
deloosstelling ontvangen, 't Is althans beloofd.
De Oorlog in het Oosten.
De berichtgever van het Pargsche
Journal meldt uitMoekdeu van den 18den;
De Russen winnen terrein. Zg geven de
hoop op vergelding niet op. Het slagveld
«trekt zich 100 K.M. ver uit. Alle dorpea
ten Z van Moekden liygen in puin. Meer
dan 1000 boeren hibben, eenigen tgd ge
leden, te Moekden een wgkplaats gezocht.
Zg die hadden durven blgven, zijn in
ontzetting voor de granaten van de Japan
ners gevlucht, en ook voor de Russische
soldaten die in iedereen een spion zien.
De Japansche staf berekent dat de
Russen slaags zjjn ter sterkte van 700.000
man infanterie, 26 000 kozakken en 9o0
kanonneD.
De Roes verneemt uit Moekden dat duar
in de afgeloopen week ten minste 23 000
gewonden zgn aangekomen. Dit iB geens
zins het geheele aantal, dur nog een
andere weg wordt gebruikt die rechtstreeks
naar Tiëling leidt.
Volgens den correspondent van de E'-ho
de Paris, hibben de Russen alleen 4000
man verloten bg de verovering van de
Japamche kanonnen.
De militaire deskundige van de Times
zegt aan het slot van een militaire be
schouwing >A1 is er reeds veel (door de
Japanners) gedaan, er bljjft nog veel te
doen over, en het feit dat thans zware
treinen van meer dan 60 rijtuigen over
den Transsiberischan spoor loopen, kau
misschien strekken als een nieuwe herinne
ring aan het feit dat prins Chilkof (de
minister van spoorwegen) een gevaarlijker
vyand is dan Koeropatkin.*
Te Petersburg is men nu al vjjt dagen
zonder tjjding van Port Arthur. De laatste
berichten waren dat de aanvallen aldoor
heviger werden
I)e Londensche bladen ontvangen een
telegram uit Tokio, volgens hetwelk »het
lot van Port Arthur beslist zal zgn binnen
veertien dagen.
Uit gezaghebbende bron is te Tokio
bericht ontvangen dat de Russische vloot
in de haven van Port Arthur bet hard te
verduren heeit ouder het vuur van de
Japinsche landbatterjjen.
Tokio. 18 Oct. Vannacht hebben de
Russen een verwoeden stormloop op de
stellingen van Oko?) gedaan en ook Nodzoe
en Kosroki aangevallen, maar oreral wer
den zg met groote verliezen teruggeslagen.
Petersburg, 18 Oct. De Birsjewja Wjedo-
mo-vti verneemt uit Charbin, dd. heden
In den nacht van den 16en op den 17en
rukten do Russen op en wierpen de Jspin-
ners uit zus ttellingeu, waar bjj zg acht
kanonnen buitmaakten. De Japanners zetten
zich vervolgens op een sterke bergachtige
stelling vast, maar de Russen bestormden
di j tegen 2 uur 's middags en veroverdm
weer 16 kanonnen en (waarbij 8 snel
vuurkanonnen. Het gevecht duurt voort.
Uit Kiel meldt men van den 18den.
De Rusdsche Oostzeevloot heeft het
w- steljjk gedeelte der Oostzee bereikt. Van
een seinpost Marienleucbte aan de noord
oostkust van Febmarn zag men de indruk
wekkende rg oorlogschepen, kruisers,
torpedobooten en tramportschepen in
noordwestelgke richting sloomen naar de
Langdandbelt; de groote slagschepen
achteraan. Bjj Gulstav, aan de zuidpunt
van Langelat.d, lag een kleine vloot van
kolenschepen voor anker, die de buukers
van het eskader moet aanvullen of de
vloot een eind vergezellen. De Deensche
loodsen aan boord van de Russische oor
logsschepen worden eerst na het p3sseeren
van do noordpunt van Jutland teruggezon
den.
FEU1LLETOI.
18.)
Von Knee, die zyn gebeele voorhoofd tot
over de wenkbrauwen met don zwart zjjdon
doek moest bedekt houden, droeg het grjjze
hoofd eenigszins achterover, in het onbewuste
streven om de belemmering van het gezichts
veld zjjnor oogon onschadelijk te maken.
Wanneer hjj naar voorwerpen in zyn nabjj-
heid keek, zag hij er nit als iemand, die
moeite doet om in de verte iets te herkennen,
dat aan den horizon te zoeken is. Hjj was
in donkere kleedjj, bljjkbaar niet naar do
laatste mode. Zjjn gelaat was bleek van
ontroeringzjjn mond trok als van een kind,
dat tracht zjjn tranen te bedwingen.
Zjj gingen stil on langzaam voort in de
prachtige Laan, in de richting naar de marsch.
Weldra verhief zich voor hen een hooge,
grijze muur, die dwars over den weg liep.
Eenmaal had hier een hooge Romeinsche
poort den ingang gevormdmen zag den
vorm er van nog in het gesteentelater,
waarschjjnlyk eerst in deze eeuw, waren
de zware eikenhoutun deuren vermolmd af
gebrokkeld. No werd de fraaie boog opge
vuld met elleudig muurwerk, waarbjj muu
leem had gebruikt in plaats van metselkalk.
Links van de groote poort was een smal
poortje, byna geheel verscholen achter do
takken van een hoogen denneboom.
Y'oss haalde een zwaren, rocstigen sleutel
uit zjjn zak, opende de half verrotte eiken
houten deur en verdween in het duister.
Ik ben bang*, verklaarde Frauke en trok
de schouders op.
Gertrude volgde den ouden bediende.
Weder knarste yzer tegen jjzer in den lagen
gewolfdcn gang, er ging een deur open en
de heldere, warme zomerlucht stroomde hen
tegen. Gertrude stond op de plaats waar haar
voorvaderen langer dan vier eeuwen gezeteld
hadden.
Een treurig >ach!' ontsnapte baarlippen.
Diep getroffen door den indruk van het ont
zettend verval, aangedaan door het besef, dat
zjj op den bodem stond van baar oud geslacht,
tileei zjj als aan den grond genageld staan.
Haar blikken dwaalden over de open ruimte
voor haar.
Behoort deze bouwval werkeljjk mij toe,
i vroeg ze eindcljjk met een zucht.
Ja, kind', antwoordde Von Knee. .Dit
stuk duingrond met de/:en bouwval is het
eenige, wat je grootvader voor zich eu zjjno
nakomelingen heeft gered. God weet, het ia
weinig genoeg.*
Hetgeen het kleine gezelschap voor zich
zag, was in den waren zin des woords een
bouwval. Daken, muren, gemetselde bogen,
eikenhout en jjzcrcn krammen, dat alles lag
op on door elkaar, zooals Let was neergestort.
Van boven al' was de instorting beg.nncnen
zoo allengs was hot vernielingswerk naar
omlaag voortgegaan. Hot hoogste stuk muur,
dat nog was blyven slaan, reikte niet verder
dan een manshoogte. De buitenmuur, van
byna 2 meter dikte, die eenmaal do aanvallen
der «jjanden lia-l weerstaan, was nu beroofd
van zjjn bo-enlijst; aan den voet daarvan
lag een met onkruid begroeide walaan
den buitenkant lag stellig ook zulk een wal,
als bewjjs waar de afgebrokkelde ateeneu
gebleven waren, voor zoover ze niet in dun
afgrond in het Witte Knee neergestort waren.
Nu bouwden de barrevoets loopende jongens
van Wcstdorf hnnne konijnenhokjus van de
steunen, die een machtig adcljjk geslacht had
opgestapold to midden van een rijk volk, om
recht of onrecht te kunnen doen naar eigen
welgevallen.
Van daarbuiten, van de duinhelling zagen
de kruinen der oude dennen neder op de
bonte wilderniszjj wenkten den wilden sor-
beboom toe, die in een scheur van den muur
wortelde en den breedgetakten vlierboom, die
niet wist, dat hjj wortel schoot op de ptok,
waar eeuwen geleden de ruw getimmerde
slaapstede had gestaan van den strengen graal.
Kon gansche schaar zwaluwen, die tegen
de helling van liet Witte Knee nestelden, zat
op eenc ry boven op den muur cn wat verder
zat een zilverwitte meeuw. Voor die dieren
deed de muur dienst als rustplaats voor het
uitvliegende broed en het was een aange
name zitplaats voor de ouden, waar zjj van
den heerlijken zonnescliyn konden genieten.
Tusschen het weelderige onkruid en de
neergestorte steenen voerde een oneffen pad
door do wildernis. Hot gezelschap maakte
zich gereed dien weg te volgen.
.Oom,' vroeg Gertrude met beklemd hart
en tranen in de oogen, .hoe heeit grootvader
hier kunnen wonen?*
Von Knee wees met z|jn stok naar den
toren en antwoordde: Reeds je overgroot
vader woonde niet meer hier, maar daar
buneden in de marsch, in be: gebouw, dat
nu door Thorbeeken wordt bewoond cn hem
toebehoort. Tocntcrtjjd behoorde het met allo
marschgronden aan ju lamilie. Je grootvader
heelt het aan zjjn opzichter, den ouden Thor-
bceken, moeten verknopen, toen hjj in den
vreemde ging. Graat Hans heeft zich nog
weken lang in den toren schuilgehouden vóór
hij dc Elbe overstak. Sedert dat oogenblik
heeft niemand van je familie deze plek bo-
treden.*
0En hou lang is dat geleden, oom?*
#Dat was in 1813, in een Maartnacht*.
.Ging hü toen naar de Pruisen
Do invalide koikte .Ten strjjde voor
dc vryheid!*
Zjj stonden nu voor don toren. Voss hauldu
weer zijn sleutels te voorschijn en stootte
een lage cikenh >uton deur open. Zij kwamen
nu in eeu gewelfde ruimte, waarin van (er
zjjdo door een onregelmatige opening genoeg
licht binnunstroomdo om den vorm dier kamer
to kunnen onderscheiden. Hut waren donkere
muren, waar de kalk afbrokkeldede lucht
was duf cn vochtig; aan het gewelf hingen
kristalheldere waterdroppels. Steeds droppe
lend en langs do muren affoopend, had het
water jaren en nog eens jaren do kalk der
muren opgelost en kristallen doen ontstaan,
die de wanden met een donzig, glinsterend
kleed bedekten.
fllu!« zei Frauke on zo nam haar japon
saman.
Vosa stapte dwars door het vertrok en hief
de hand op om cono duur open to stooten,
dio verder voerde. Franke greep zijn arm
vast. hield vervolgen» met een vriendelijk
woord haar banden voor de oogen van haar
nicht en toen de deur open was, voerde zjj
Gertrudu over den drempel en deed nog eenige
schreden met haar.
.Doe ju oogen «naar open, zandgravin
Gertrude stond midden in een ruime zaal
met gewelfde zoldering.
Door een hoog Romeinsch boogvenster, dat
byna even boog en breed was als do zaal,
stroomde het heldere, warme zonlicht naar
binnen cn verlichtte den schoon bewerkten
steunen vloer, de ondc wapenschilden, die in
dc zjjmuren uitgehouwen waren, op do leu
ningen aan beide zjjdcn der steenuil banken.
Bevende van blyde ontroering, stond Gertrude
daar en keek met schitterende oogon naar
het f aaie uitzicht, omljjst door den steenen
boog, welke het omsloot als eene hoogst smaak
volle lijst.
Boven op het duin, wel honderd vjjftig
voet Imven de zee, had het machtige geslacht, 1
dat eenmaal hier huisde, zich eene woning
gebouwd.
En do naam Die was ook spoedig gevon
den. Zjj noemden zich graven Von Knee
wan', in den omtrek heette liet groote duin
toen reeds, gcljjk nog heden ten dage„het
Witte Knee*. Waarom? Wel, de dui-
nery, door dc zee in vroegere tjjdcn langs
de kust opgeworpen, vormde bjj den duintop,
waar do burcht op stoud, een stompen hooz,
dio in vorm overeenkwam met de gebogen
knie van oen meqsch. Wegens de witte pluk
ken, door de zee in de bovenste
gelagen, werd die plek Witte Knee' genoemd.
En dit bijgevoegde woord .witte* kreeg
in den loop der tjjdcn gedurig meer reden
van bestaan.
Toen nameljjk de menachen begonnen de
vochtige kleigronden der marsch door lange
dyken tegen de zee te beschermen, slooten,
groeven, wegen aanlegden en de tarwekorrels
aan den grond toevertrouwden toen waren
du wegen weldra zoo slicht, dat de liecren
Von Knee twee sterke paarden voor den
wagon moesten spannen, wanneer zjj in een
lnim de arbeiders op den akker in dc
bier gingen brengen op hcelv zomer
dagen. Om hierin verbetering te brengen, had
men rondgezien naar een materiaal, waarmee
mon den weg in goeden staal zou kunnen
brengen en men was begonnen aan den
voet der duinen zand le graven. Kn sedert
dien tijd, verzekerde dc oude bevolking der
landstreek, was het voortdurond achteruitge
gaan met het oude machtige geslacht.
De eene wagen was na den anderen aan
het dnin gekomen en met za->d beladen de
marsch ingereden cn zoo had men de wegen
geschikt gemaakt, om te berjjdcn en te bo-
loopen. Overal in do marsch bestonden do
wegen, voeten diep den grond in, uit zand,
cn elk kind dier streek, dat barrevoets er
door waadde, wist te vertellen
,Dit is zand van het Witte Knee!* De
Loeren Von Knee waren echter in hun schik
mot elke lading zand, die ze zagen wegvoeren j
want geen lading mocht uit de zandgroeve
vertrekken, voordat de voerman op het slot
was gekomen eu op do tafel van den slotheer
zjjn penningen betaald had vier schellingen
voor een wagen met &5n paard bespannen,
zes schellingen als hot voertuig met twee
paarden bespannen was.
Het gravengeslacht had mociljjko tjjdon te
doorleven. Naast het oude geslacht was c
zijlinie ontstaande tegenwoordige
Von Knee. Dio zjjlinio had het beste deel
dcr geestgronden g' kregen cn den kostcljjken
Westdorler kleipolder, daar do stichter dezer
linie (een jongere zoon) du lieveling van zjjn
vader was geweest. Er viel dus niets buit te
maken, ook geen vel postje met weinig arbeid
en groote inkomsten en daarom had do vader
zjjn goéderen verdeeld, al deed hjj dat dan
ook met een bezwaard hart. Dit gobeurdo
omstreeks bet jaar 1670.
(Wordt vervolgd.)
