KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulownam
Oe sctatti Oer Zuidzee.
FEUILLETON.
No. 3369.
Woensdag 31 Hei 1905.
1
38ste
Bureau: 8pooretraat
Telef. 59.
Bureau: Koniagetr. 29.
Interc.-Telef. 50.
Indische Penkrassen,
AuUurtretht uitdrukkelijk voorbehouden.
107.
Prins Nata di Red ja, het waarnemend hooid
van Pakoe Alatn, seide my onlangs, dat voor
uitstrevende Inlandora het hard te verantwoor
den hadden, dooh op den dunr 'n gladde baan
zouden effenen voor 't dankbare nageslacht.
Dese seer ontwikkelde Prins is de oudere
van Radhen Mas Ario Koesoema
den, tot ontsteltenis van vele conser-
a's, tot adspirantcontrolenr be-
i Javaan.
Een goed ras, die lui van Pakoe Alam 1
We zullen 't later nog wd eens over hen
hebben.
De opmerking van Prins Nata di ltedja
slaat ook op den vooruitstevenden Europeaan,
dié het wagen durft de publieke opinie te
troueeren en tegen den stroom van rassen
vooroordeel en stompe kortsichtigheid op te
roeien.
Uw Penkrasser ondervindt het dageljjks,
die stille vijandschap van 'n groot deel zyncr
landgenooten in Indië. Veel trekt hy er zich
niet van aan, de hartelijke sjmphatie en
vriendschap van zoovele Jong-Indiërs is hem
voldoende, en du wetenschap, dat men in
Holland anders over vele zaken denkt als in
Indië zelf, geeft hem hoop op de toekomst
Want vergeet het niet! We winnen terrein
onder de Europeanen Iedere boot brengt ons
nieuw loven, brengt ons jonge Hollanders
met moderne begrippen, brengt ons mensehen
rasvooroordeel, geestdriftvollen met
nog midden in hun Sturm und Drang -
terwijl elke stoomer ook er gelukkig
wegvoert van die bekrompen oud-gasteD, welko
met haat en nijd in 't hart het langzaam
dooh zeker sien komen
de gevreesde emancipatie der Indiërs
De hormateirculaire brengt ons plotseling
een heel eind verder
We sullen u later wel toonen, waarom 1
Die hormateirculaire wekte verbazing en
visbtAMng bij Vele Europeanen, verlamde
den tegenstand der conservatieve Javanen en
bigSl* de paam van Zijne Kxellentie op de
dankbare lippen van duizenden
Ik kan heel veel voelen voor het droevig
hoofdschudden van den ouden Javaanschen
Prysji, ik begrijp xo° innig de '®B1®
smart van 'n onontwikkelde moeder, die vreest
dat hare kinderen Kafir'a zullen worden, en
tot op «ekere hoogte is zelfs de ijverzucht te
billijken van 'n fanatiek geloovig moslim, die
wars van alle westersohe begrippen, maar
één ideaal heefthet helpen stichten van z'n
groot^slimsch Ryk onder één Beheerscher
Het dompen, het neerdrukken door blanke
Westerlingen, door menschen gekomen uit hot
verlichte Europa, dat versta ik echter niet!
Er sjju vooral in de groote centra Euro-
peauen, die minachtend op de landskinderen
ij neerzion, die 'n vrijmoedig zelfbewust Javaan
'n onbeschoften vlegel noemen, die het niet
dulden, dat Inlanders Hollandsch spreken,
die moord en brand schreeuwen, omdat er
tegenwoordig zooveel «van die smerige Ja-
jvaaoieho kindoren" de Europeesche sohool
p bezoeken, die als idoten te keer gaaD, nu de
Gouverneur-Generaal 'n aanzienlijk Inlander
tot zdspifant controleur heeft benoemd, dooh
die er niets niemendal in zien om deftig ge
tokt, met vrouw en dochters, te gaan fuiven
bg een 'n rjjkgeworden Chinees, om er cham
pagne te drinken en sigaren van 'n kwartje
rooken
Ktfk, dat vind ik nu jnist zoo misselijk
vap die lui en ik ontzeg zulke Europoanen
het recht, om blanda's te boonon, die liever
'n kop thee gebrniken en 'n strootje opsteken
hij 'n kind van het land!
Geldt het superieure van ons ras soms niet
tegenover de millioennairs Zegt 't dan open
lijk, mjjne heeron
De Redacteor van het Indische .Nieuws
van den Dag* wilde het sila en sembah be
houden tien en wel omdat:
lste die nederige Javaansche groet zoo'n
mooi effect maakt
2de hij bang is, dat de kruipende Inlander
anders veranderen aal in een brutalen Am-
sterdamschen straatslijperen
3de hjj den Gonvernenr Generaal het recht
ontzegt, om zoo maar mir nichts dir nicht»,
de eeuwenoude adat op te doeken.
Wat 't eerste dezer .argumenten* aangaat,
zoo raad ik hem in gemoede aan, nit zuivere
artistieke overwegingen, dat stomme in elkaar
krnipen en steeds maar noen-hinggih roepen,
met 't mooie sembah inclnis, dan maar van
den Javaan over te nemen. Niemendal belet
hem toch die lieve bescheiden nederigheid
voortaan van z'n Enropeesch personeel te
eischen Pourvu qn'il s'amuse
Wat het tweede punt betreft, schijnt hy
nooit eens kennis gemaakt te hebben met een
der jongeren onder do Javanen.
Ook zonder dat neerhurken in het stof,
bljjft de Inlander hoffëljjk in den omgang met
landgenoot en vreemdeling.
De vergelijking met zulk een onbeschoft
type als de Amsterdarasche straatljjper, is
gewoonweg belachelijk!
Ten derde noemt hy het adat, wanneer de
gewillige Javaan voor bjjna iedereen, voor
z'n Pryaji's, voor de Europeesche Ambtenaren,
voor ryke Chineezen voor particulieren op
den grond gaat hurken en sembah maakt
Ik zal n bewyzen, dat die Indische redac
teur maar wat neerschrijft, zonder op de
hoogte te wezen, dat hjj de Javaansche adat
niet kent, niet bestudeerd heeft, dal juist de
gewraakte hormat circulaire de Javaan helpen
kan, om hun onde adat ïd eere te herstellen,
te zuiveren van ingeslopen misbruiken.
Er bestaat een Javaansch standaardwerk,
geschreven door Pakoe Boewana IV. Soesoe-
hoenan, van het oude Rjjk van Mataram, een
standaardwerk bjj de Javanen en vooral bij
de aristocraten bekend onder den naam van
Woelang Réh of de Leer van het Goede.
In dat boek nu vinden we o.a. alle wetten
en voorschriften van de Javaansche adat,
zooals tronwons reeds beschreven stonden in
Verschillende oude handschriften der Hindoe'».
En weet ge nu voor wie, volgen» de offi-
cieele Woeloeng Reh, de Javaan moet sembah,
d.w.z. voor wie hjj in nederige sila honding
(met de beenen gekruist onder het lichaam,i
z'n handen tegen elk»r gelegd tot voor het
gelaat moet brengen?
Hjj moet dat doen, uitsluitend en alleen
voor zjjn Vorst, voor de Prinsen van den
bloede, voor zjjn goeroe of leeraar in de zede-
leer en wijsbegeerte, voor zjjn ouders, groot
ouders en overgrootouders, ook van de zjjde
der vrouw en ten slotte nog voor zijn oudsten
broeder.
Waarom bljjven nu de verontwaardigde adat
beschermers, die 't o I zoo heerlyk vinden,
als 'n Inlander hen. uit slimme berekening,
voor het lapje hondt?! Want dat doet hjj,
de gladmnis
Op mjjn kantoor te Bandoeng kwamen wel
eens sollicitanten voor een baantje en natuur
lijk begonnen die lui dan met sila en sembah
en even natuurlijk kregen ze van mjj dan
hun eerste standje over die dwaze vertooning.
Verlegen geworden, omdat ze snapten, dat
ik hun vleierjj doorzag, vroegen ze dan excuus
en zeiden, dat ze hadden gedacht, dat ik, net
als de andere toean's, op die comedie gesteld was.
Heusch, mjjne heeren, die in uw lnien stoel
achterover n verkneutert in het respect, dat
ge den hurkeoden Inlander inboezemt, de
kerel lacht u in stilte uit en straks, onder
zijn vrienden of by 'n vertrouwd Europeaan,
maakt hjj zich wat vrooljjk over nwe domme
aanmatiging.
Ik ken een in Indië geboren controleur, hjj
i* nu met verlof haar Europa, die er zich
heusch bjj do volbloed Hollandsche collega's
op beroemde, dat de Inlanders hem steeds
zoo eerbiedig Goesti noemden. Misschien ba
zuint hjj 't in Nederland ook wel rond en
natuurljjk is hjj, de Inlanderkennereen
overtuigd tegenstander* van de hormateir
culaire
Nu is Goesti, moet ge weten, de titel van
een Pangéran op Solo of Jogja, geboren uit
't wettig hnwelyk van den Vorst met eene
Ra toe.
Onze Ambtenaar, anders lang geen onsym
pathiek man in den omgang en ook iemand,
die wel wat voor de Inlanders voelt maar
ze niet kont, had bevolon om hem, in plaats
van mot het gebruikelijke Toean Controleur,
met het praedicaat Goestie aan te spreken
Zonder blikken of blozen deden ze het, de
magang's, de sohrjjvers, de kleine Prjjaji's
deden ze het met een sembnh, zóó eerbiedig,
alsof het werkeljjk een Prins van den bloede
gold Ze kunnen zoo prachtig comedie spelen,
die rakkers!
Ik ben vanmorgen bjj den Goesti* ge
weest* zeiden ze dan later aan hnn kantja's
(kameraden) en 'n fijn ironisch spotlachje
krulde hnn lippen
Stel u eens voor lezer, een burgemeester
in Holland, die aan de gemeenteboden, veld
wachters of klerken gelastte om hem voor
taan met Hoogheid aan te spreken, 't Is
precies 't zelfde, hoor
Ik hoop, dat bedoelde controleur .met ver
lof' deze PeDkras onder de oogen krygt en
dat hjj er zjjn voordeel mee doen zal.
De Europeesche lucht zal hem trouwens
wel wat opgefrischt hebben, denk ik.
Lt. Clockehkr Broossom b. d.
Jogjakarta.
Uit het Buitenland.
Wjj deelden in een vorig nummer een en
ander mee nit eoo in Rusland verspreide
proclamatie waarin de onontwikkelde bevol
king werd opgezet tegen de hervormingsge-
zinden. De gevolgen door ons voorspeld
bleven niet uit, want eiken dag worden
nieuwe gevallen vermeld van vechterijen,
Jodenvervolgingen en van volksopstoetje». Er
zijn verschillende gegevens die aantoon#»,
dat de ambtenaren en de reactionairen foiteljjk
de aanlegger® van die beweging zjjn, een
beweging, die in Rusland op sommige plaatsen
een toestand schept al» eens in Frankrijk
onder het Schrikbewind bestond. In bet
district Novogorod is nu weer een proclamatie
verspreid die ook wel het hare er toe zal
bijdragen om haat te zaaien tusschen Russen
onderling. In de proclamatie staat .Een
deel der goleerde menschen eischen dat de
czaar zyne macht aan hen zal afslaan. Zulk
een afschaffing van de macht van den czaar
noemt men in het buitenland constitutie. Dan
wordt het land geregeerd door vertegenwoor
digers, die het volk kiezen zal. Gewoonljjk
zjjn deze gekozenen ryke menschen, advocaten
en dergelijke. De heeren, die ons de macht
willen ontrokken, zullen voor het volk wetten j
maken en daarvoor een groot traktement
waarvan zjj zelf bel bedrag kannen j
bepalen. Gy lagere klasse', segt liet parallel, j
.zult er niet op vooruitgaan; do lasten zullen
nog grooter worden, bovendien sullen onder
de gekozenen zjjn vele Joden, Polen, Duit-
schors, Armeniërs, Tartaren, Finnen. Moeten j
die U, het oude volk van Rusland, rogeeren
Op dien toon gaat het manifest nog eenigen
tjjd door en eindigt met de volgende tirade j
Als de heeren voortgaan hnn gemeen, ver
nietigend werk te doen, staat dan op ter
verdediging van den czaar en van nw eigen
belangen, vereenigt U tot groepen en rekont j
af, waar gy kunt met de vjjanden van ons
volk, die hun zakken willen vullen met het
door Uw arbeid zuur verdiende geld. 't Is
dnidelyk dat eene dergelyke proclamatie, in I
zulk een toon geschreven, het onontwikkelde
volk aanblaast tot bloedige wraak op hen,
die het jnist willen opheffen. Kenschetsend
voor den toestand in Rusland is het volgende
In Februari kwamen in verschillende plaatsen
in don Kaukasus wanordelijkheden voor
tusschen stammen van verschillend geloof en
ras. De vechtpartijen duurden ennige dagen,
de straten waren met ljjkon bedektganscbe
gezinnen uitgemoord. Politie noch militairen
deden ook maar iets om de goweldenarjjen
te verhinderen.
De houding van den gouverneur van het
district werd streng gegispt. Enkele dagen
geleden na werd de gouverneur vermoord, j
Algemeen is men van gevoelen, dat de moord
een wraakneming is van een of ander per-
soon, die zyn geheele famiie zag vermoorden
en nu sjjn wraak op den gouvernenr, die hjj
daarvoor verantwoordelijk stelt, heeft gekoeld, j
De ond-bnrgemeoster dor stad Bakoe hooft
thans een brief gepnbliceerd waarin hjj den
gouverneur voor de gepleegde gruwelen aan
sprakelijk stelt. .Niet alleen deedt gy niets.*
schryft hjj, .gjj stiet ook nog de om hulp
smeekenden terug 1* In regeeringskringen il
men zeer verontwaardigd over dit schrjjvcn.
Men stelt do oud-burgemeester zodeljjk ver
antwoordelijk voor den moordaanslag. Hjj is
reeds gevangen genomen on zal wel naar
Siberië worden gezonden.
Tot herstel van de orde en rust in War
schau zjjn daarheen vier rogi menton soldaten
gezonden.
De pers laat zich zeer oagunstig uit over de
politie, die bjj de plundoring van winkels
enkele dagen geledon, ziob van elk optreden
onthield.
In verband met de jongste aanslagen en
het gerucht van een nieuwen beraamden aan
slag op den gouvernenr, is de plechtige gods
dienstoefening ter herdenking van den kronings
dag, niet in de kathedraal gebonden maar in
de keiserljjke kapel.
Uit den Kaukasus komen weer nieuwe be
richten van bloedige gevechten tusschen de
Mohammedanen en do Armeniërs, gepaard
met brandstichting.
Het Praisischo Huis van Afgevaardigden
heeft in derde lezing de mynwet aangenomen.
In een schitterend pleidooi weea de minister
president erop dat het wetsontwerp niets meer
was dan een billyke rechtsvnardighcidbe-
trachting tegenover de mjjn werkers, die in
de stakingsdagen was beloofd. De wet is in
derde lesing nog al verbeterd, doordat bet
artikel tot invoeren van werklieden-comités,
dat in de tweede lezing was geschrapt, en
209 tegen 137 stemmen weer in is opgeno
men. Verbod van stulleering van (niet geheel
volle) wagens ia er ook weer in opgenomen,
Geen enkele der pogingen om te komen
tot oplossing van do Crisis in Hongarye is
gelakt. De oppoaitie dringt sterker dan ooit
op scheiding Tan do tweelingslaat aan. Ook
in Zweden is een ministerieele crisis uitge
broken. Koning Oscar, die weer zelf de
regeering heeft aanvaard, weigerde het be
sluit tot instelling vau afzonderlijke consul-
laten voor Noorwegen te ouderteekenen, waar
op het ministerie zjjn ontslag aanbood.
Tijdstippen van verzending i
Brievenmalen.
Naar Oo*t-Indie.
VnmndinK*-»?.
Ontom i., Ur
•i"*"
p. totpont fin Amiurdames 16 Jsai
p reepost vis Botterdam 9 sa 1.1 j 7
p. Holl. mail Genos 10 Mei 7 's«V.
p HolL mail vis Msmille 6 cd 90 Ja ui SlO'sacm
p Kroniek. msil «is Harwillr V ra ï8 7 -'»•».
p. Uohwhe msil via Nspala*) 6 ca 90 12 - «mor
Allrca ssu Atjsh, Sumslrs'i Oostku«t, Pslcmba&f
Rionw. Haaks, Hilliton cu Z.-W. AH fin Bornto.
Hst overip* gsdrslte fsa Nn4. Oost-luéiè «rordt alleen
op •crlaogsa der abandon via Napals renond
Naar Palttnbang, Jiiouto, BanJca BiUiton
en Z. W. Afd. van Bomeo
p. Kninlirk* msil fis Rrindiail 3 sa 16 Jsai 8.90 'amor-
p. Holl. msil ris Gaans 80 Mei 7.— 'sar.
Naar Atjeh en de OoiÜeust van Sumatra
p. Komische mail ris lirindisil alkan Vrijdag I 9.80 'smor
p. Holl. mail via Genua 80 Mai 7-— 'sav.
Naar Guyana (•Sttrmami)
p les post via AauMrdam i 80 Mei 7.— 's av.
p. msil over Kernland i ra 18 Jani 7.— 'sav.
p. msil via St. N saai re ,j 7 Joai 7.'sar.
Naar Curafao, Bonaire en Aruba
p. lospost via Amsterdam 80 Hei 7.'sav.
p mail via Soathamptoo slkaa Dinsdag ïfl
p msil via Hamborgsa Vnjdig
(alleen op verlangen der 80 Msi 7.'sav.
a taanden).
Naar St. MartinSt. Eui'-atius en Saba
p. tecposl via Amatardam 80 Mei 7.'tav.
p mail over Engeland 6 ao 19 Jani ,7.'sav.
Naar KaaplandNatalOranje-Rivier-
kolonie en Transvaal
olken Vrjjdag, 8.80 'a nam.
Ansezonaen.
Brand te Vriezeveen en drankmisbruik.
Op 16 Mei j.l. verbrande te Vrisseovsca 267 wonin
gen van dt 700. wairundrr het Gemeentehui», Pruto-
stautwhs, R. C. Kerk en paatoria ds schade aordt be
groot op 4 h 5 ton.
De meeste gebouwen en inboedels waren verzekerd,
enkele (met rieten daken) naren nog kort geleden door
brmndwurborg-msataehappijea gerojeerd.
Men ichryft ile oorzaak toe san een timmerman, die
meermalen misbruik maakte van itvrken drank, wanneer
men bedenkt, wat een soo'n tneoech reeds een leed co
nadeel aan hnisgenn of familie berokkend hrel), en ia
een oogenblik asa zooveel anderen veroorzaakt, dan is
bet niet kwaad eens te bedenken, wie zoo iemand, bet
eerste lepeltje alcohol met toiker beeft toegedisod, ea
wie verde;- met hem ces genllig aartje onder een glaasje
hebben doorgebracht, waardoor deze er hoe Lager hoe
meer asn is veralaafd geraakt.
Na moten men over spiritualiën, matipheidagei °ot-
sehsppen of ipheel onthouders denken too maa wd, maar
als men gadeslaat, ds misdaden, Mekten an ellende,
welke door bet misbruik van sterken drank ontstaan, dan
gaat hrt niet aan. daaromtrent onverschillig voort U
leren on op ztlk v ebt rijo vriesden le onthalen, al
Koelen wjj ons rel/ sterk genoeg, om daar geea mis-
ik van te maken, wie verzekert ons. dat onze kinde
ren of vrienden steeds dia iaeerlüks kracht tullen be
zitten en of wjj doo* ban dat zelf toe U dienen, niet
tot hun verderf medewerken
Men moge reggen, .ben ik mjjas broeders hoeder ef
ieder zorge voor zich en God voor ooi ellen, maar voor
brnndutaranlie, gevangenissen, kraakiianigsngtetvcktca,
verarmde femiliss enz. enz most door do vljjtiger sa
spaarzamer vrij «at opgebracht worden ea zoowel reu
iédrr hst zei bctrearea, wanneer zjjn kiadsrsn beitca'a
hui» door naderen tot misbruik vaa itorka drank ver
saderen te eeheakea.
b bat goed. de jeagd ia kale ca'school,
atoeot op oe gevolgen dier oadëegd U wüuo an de
nlle gastvronw vooral bedenke wat zjj doet, Jn>r tot
bet gebruik vsa bet tweede derde glaasje tut te
Doodtreo.
De voorzitter Ttn een geheel onthouders vereeniging
te New-York heeft de nakomeliooekep negegaaa raa
een v.oew die een eleebt leven leidde en dronk, ea ia
18 <7 ia dca oaderdom rsa ii jaar siterf.
Hjj heeft 900 afstammelingen kunnen vinden sa vaa
deze hadden 700 minstens eenmaal gevsagvalMtraf oader*
gaan. Er nare» 878 dronkaarda onder, L7 die tea
onzedelijk leven leidden en >7 moordenaars.
Ds heels familie bad niet minder dan 8 mfflioen
dollere stu dan atoat gekost voor ge.-rebt<kost««. onder
bond ia da gevangenis ea taraehlziUiag.
W{c zal tergen hoeveel ellende, moreele en fioaatierie
erhade, door mik een familie san de meaterkeppjj be
rokkend ie au nog ka.i worden?
R.
Nieuwstijdingen.
HELDER, 30 Mei 1905.
De uitslag der stemming voor een
lid van den gemeenteraad al bier (vacature
Kramer) op Yrjjdst; j.l. is als volgt
Uitgebracht zjjn 7ul stemmen, waarvan
van ouwaaid»-. *|zoo geldig 695 «temmen.
Hiervan bekwam de h»-er Jb. J. V«r-
UiIIe,candidaat der liberale kiesvereeuiging,
450 stemmen, de beer W. D. K. H. Ba*-
naerta, caudidaat der anti-revelutioanaire
kieavereecigingen Nederland en Oranie,
Vaderland en Oranje en van de katholieke
kiesvereeniging Eendracht, 236 stemmen.
Alz'K) gekozen de heer Jb. J. Yerfaille
Oplichting.
Een poos geleden kregen eenige juweliers
en gond- en zilverkashouder#, hier ter stede
woonachtig in Hoofd»teeg, Hoogstraat, Weate
Wagenstraat enz., bezoek van een net gekleed,
welbespraakt persoon, die zich voorstelde als
de Jong uit Amsterdam, en hunne hulp inriep
om een voordeuligcn hoop te sluiten in byoute-
rieën of andero preciosa (soms was het ook
wel een party lederwerk of iets anders). Niet
dat het hem aan geld ontbrak, in geenen
duele, maar geDOcg om dén koop te sluiten
on contant te betalen, bad hU toch niet bjj
zich. Daarom riep hy hnn hulp in. Als borg
zou hy een aantal beleenbriefjes achtergelaten
van panden, waarop, op zyn naam, bodragon
van f G00 tot f 1000, in do Utrechtache
bank van leening, een particnliere instelling,
waren beloend. Do assurantie waarde van dese
beleende panden bestaande in armbanden,
ringen en zoo meer, was mede op de briefjes
vermeld en wezen nog hoogere cijfers aan.
De geloofwaardige wijze, waarop de Jong
zyn zaak voordroeg, en de vertoonde beleen-
briefjea, die men als eigendom mocht beschou
wen, indien hjj binnen acht dagen niet van
zich liot hooren, gaven een vyftal goud- on
zilverkaahouders en juweliers aanleiding hem
het gevraagde geld voor te schietenop doze I
wyzo kroeg hy hier ter stede ongeveer f 8000
los. Toen de Jong na ruim een week niet
terug kwam, gingen sommige dezer geld-
schieters naar Utrecht om het beleende in te j
lossen. Maar wat bleek nu Een juwelier,
die o. m. een beleenbriefje had ontvangen
van een armband, volgens dat briefje beleend
voor f 1200, met een assnranliewaarde van
f 2200, moest om dit voorwerp te lonen
f 1200 plus 16 procent rente over den tjjd
dat het voorwerp beleend was geweest, betalen,
en toen hy don armband ontving, bleek dese
maar een waarde van f 400 te hebben. Hjj I
was dos kw(jt het geld aan de Jong voor
geschoten, plus het op den armband bjj de
lossing to veel betaalde.
Anderen ging het niet beter, on allen
raoeeten zjj natuurlyk ook de winst, die hen
voorgespiegeld waa en dio van f 100 tot f 300
zou beloopon, durven.
Nu ging het naar het politiebureau in d#
Lange Toronstraat om aangifte te doen van
do wyzo waarop men bedrogen was. Proces
verbaal werd opgemaakt en verscbillocde
lieden gehoord, waarvan het gevolg is geweest j
dat De Jong te Arasterdam gearresteerd en
harwaartt gebracht is, waar hQ nu in hot j
huis van bewaring in voorloopige hechtenis
gesteld is.
-- Zaterdagochtend ia te Ramsgale in
Ei'geland een electrische tram, die eeu
stellen hol op uioest, achteruit gegleden en
met groote vaart in een kruidenierswinkel
terechtgekomen. De meeite reizigers spron
gen er uog bgtjjds af, en die er in bleven
kwamen zonder zwaar letsel vrjj. behalve
de conducteur, en in den winkel werd een
meisje levensgevaarlijk gewond.
Een uit Berlgn gekomen kellner
bracht Woensdag te Mfincben in de stede
lijke bank van leening een rok, dien bjj
biykbaar gestolen, maar niet voldoende
doorzocht hadin een der zakken vond
de lommerd beambte een brieventaach met
een aanzienlijk bedrag aan bankpapier. De
beambte waarschuwde de politie, en de
kellner werd in hechtenis genomen. Hjj
is in 't bezit vaa heel wat inbr^keMgereed-
schap gevonden, en men denkt, dat hjj een
beruchte internationale inbreker is.
Barr v, e«n der mooiste 81 Bern hard-
honden, die den laAtsten winter op den
grooten St. Bemhard verscheidene mer-
schenlevens gered heeft, is gestolen. Het
dier is vermoedelijk naar Itali? gebracht.
Men verdenkt van den diefstal esn vroegeren
bediende nit het klooeter, waaraan de hoed
zeer gehecht waa. De monniken gelooren
niet, dat een vreemdelingen den sehraoderen
hond meegelokt zon kunnen hebben.
Verleden jaar i« er nit het klooster op
den Simplon een hond gestolen., waarvar.
ni'-n later alleen gewaar geworden is, dat
hg naar Amerika is gegaan.
In den Amerikaanschen staat Oregou
is een wet uitgevaardigd, volgens welke
een man, die ijja vrouw slaat, tot een straf
aan den ljjve moet worden veroordeeld. De
rimum straf is twintig slagen met esn
riem. De wet is de vorige week voor de
eerste maal to»gepaat. Twee veroordeelden
werden op het binnenplein van de gevan
genis te Portland gebracht, waar da afros
sing ten aan schouwe van eeu klein publiek
plaatst vond. Er werden geen vrouwen bjj
toegelaten. Een pootige gerechUbtdianda
deelde de slagen uil
HERSTELD.
Zjj was roods ljjdeod, weken lang,
En by de felle kon
Bestond er vreos, dat zjj wel nooit
Gohool horstellen sou.
Do borst scheen ernstig aangedaan.
Dit wettigde de vreee.
Zjj dacht: «als 't eerst maar lente wordt.
Misschien dat 'k dan genees.'
Zoodra het weer wat mildor werd.
De koode een weinig week,
Nam se afscheid van haar man en kroost.
En trok naar aachter streek.
Toen kwam de lentezonnegloed
En koesterde haar zacht
't Was of gevoeldo ze eiken dag
Hernieuwde last en kracht.
De blos kwam op de wangen weer;
De glans keerde in haar oog.
Zoodat sjj dra, gohool hersteld,
Weer naar haar liefsten toog.
Men sei>dat deed de lentezon
En 't milde voorjaarsweer"
Maar sjj sprak zacht: «meer dan die twse
Deed onze lieve Heer!»
A. W. RINGKN.
De Oorlog in het Oosten.
St. Putersburg, 27 Mei. (Telsgroaf-
agentschap) Linjewistj meldt den Keizer
dd. 24 dezerEen uit doelen der Kau-
kauinche brigade en Tranabaikaluha kozak
ken-divisie gevormde cavalerie-afdeeling
onder generaal Misjtsjenko naderde den
17den den vjjand in het zuiden en drong
hem terug naar Sin-loen-tsjoean. Den
18den gelukte het de eskadrons van de
voorhoede dezer afdeeling om den straatweg
naar Fakoemen te bereiken, waar sjj een
kamp met voorraad in brand staken en
over eene groote lergte de telegraafljjn
vernielden. Sterke Choenchoezenbenden,
die zich in deze streken ophielden, werden
ten deele neergelegd, ten deele verstrooid.
Den 19den bereikte de cavalerie-afdeeling
den straatweg, die van Fakoemen naar
Sjitoeidzy loopt, waar de Japanner» esn
•tarke, nit linietroepen en garde bestaande
afdeeling met revlrerkanonoen op de
ten zuiden van Fakoemen gelegen hoogten
hadden opgesteld. Ooze afdeeliog vij de
Japanners aan, vernietigde twee compag-
ni*6n en nam een derde gevangen met aÏÏe
officieren. Zjj maakte twee revolverltanoonen
buit. Zjj bereikte daarna den straatweg
op den rechteroever van de Liao-ho, sloeg
bjj Sjiioeidzjj een zeven K.M. lang transport
uit elkaar, maakte thee, conserven en
vruchten buit en vernielde de telegraaf.
Nadat deze af deeling nog eenige gevangenen
an honderd paarden had buitgemaakt, trok
zjj terug, waar bjj zjj onderweg eenige
Choenchoezenbenden uit elkaar joeg. De
Russen maakten 234 gevangenen, waaronder
officieren.
9.)
ilskop
»Wat heb ja me te seegen, eielsk
•nanwds bjj den bediende toe, die hem
medcdeeling had gedaan, welke hjj niet had
verstaan.
•Genadige heer, ik wilde u zeggeD, dat de
advocaat in het witte salon wacht om
.Wel, ds hjj wacht, is het goed! Laat
hem maar wachten,* beet Elverdaal den man toe.
(Hjj wil u den markies Gaston d'Agre
voorstellen, die sedert eenige dagen hier ver-
tosft,4 vervolgde de bediende.
Nauweljjk# had Elverdaal het woord .mar
kies' gehoord, of hjj ging voor den spiegel
staan, schoof zjjn das terecht en streek zjjn
*e#t glad. «Waarom zeg je dat nietdadeljjk,
JzckJe weet, dat ik vele dingen aan het
hoofd heb, en das gemakkeljjk iotz kan ver-
geten.Gamaar vooruit, ik kom oogenblikkeljjk.*
Elverdaal wist reeds, dat markies Gaston
••dert eenige dagen te Londen vertoefde.
Luning had het hem gezegd, en toon onmid-
delljjk last gekregen dien heer op te zoeken
#n hem aan Elverdaal voor te stellen. Hjj
ontving in zjjn hois gaarne menschen met
ten titelhjj deed zjjn uiterste best om voor-
Mae menschen in zjjn omgeving te hebben.
r\™**Dde °°k voornaam to scbjjoen.
begroeting tusschen den jongen,
levenswijzen Parjjzenaar met zjjn volmaakte
beleefdheidsvormen en den gewezen kleer-
wu eerder komiek dan voornaam. Kl-
vttdaal sprak daarbjj Éngelsch en de markies
Fransch sjj verzekerden, dat zjj elkaar goed
begrepen en slechts voor hun gemak elk zich I
in zjjn moedertaal uitdrukte. Inderdaad echter
verstonden zjj alleen, wat Linning als tolk 1
Toor hen vertaalde.
Het verheugt mjj seer u te zien, mjjnheer
de markies.* sprak Elverdaal met rondborstige
hsrteljjkheid. .Ik verzoek o, mjjn huis als
het uwe te beschouwen; ik hoop, dat ge n
hier thuis zult gevoeleu Jack, breng een
fiescb van mjjn portwjjnVan mjjn merk,
hoorDie wjjn moet ge eens proeven, mjjn
heer de markiesoch, kom, zoo'n glaasje wjjn
voor het eten is goed, het verwarmt de maag.
Go bljjft hier toch eten, niet waar? Neen,
mjjnheer de markies, ik nesm geen veront
schuldigingen aan. Laat ons vrooljjk sjjn, zoo
lang de wereld bestaat; wie het langst leeft,
erft toch alles!*
Hjj barstte in luid gelach nit, alsof hjj iets
seer geestigs had gezsgd, en sloeg daarbjj
haid op zjjne knieën. De markies xeide ieL,
doch Elverdaal begreep er geen woord van
om dun schyn te hebben, alsof hjj sjjn gast
verstaan had, antwoordde hjj een paar malen
•Oui, ouil»
Plotseling echter scheen hjj niet alleen zjjn
geheugen, maar ook alle bezinning verloren
Ui hebbenhjj staarde stjjf en strak voor
zich nit, zyn gelaat werd vaal en hjj zat met
open mond. De advocaat Linning moest hem
eerst duchtig op de schouder kloppen en hem
luid locsproken voordat het bewustzjjn terug
keerde.
zult moeten erkennen, dat het voor
mevrouw uw mama zoowel als voor onzon
hooggeaebten hoer Van ElverdaaJ zeer int©-
resaant zal wezen, met elkaar kennis te maken
en over wjjlen den heer Sam Scheppers te
spreken. Inderdaad, zeer interessant, mynbeer
de markies,» zeide Linning.
Hm*, bromde de markies.
«Natnurljjk moet onze hooggeachte vriend
eerst een bezoek brengen aan nw mamawjj
weten hier te Londen wel, hoe het behoort,*
vervolgde de advocaat. .Schikt het n morgen
Mjjnheer Van Elverdaal, ik hoop, dat het n
morgen ook schikt.'
Het schikte morgen voor beide partjjen, en
dit was voor Elverdaal en Linning voldoendo
roden om eens te drinken. Er word geklonken
en een glas geleedigd, en daarna nog eens
verzekerd, dat het morgen bjjzonder schikte.
Linning moest Elverdaal weer eens tot
bezinning brengen door kloppen op den schon-
der, en vroeg toen.Genadigde heer, wilt
gjj mjj vergunnen bjj deze gelegenheid een
kleine aangelegenheid te bespreken Vergqnt
ge mjj
Voor den dag er mee, Linning,* sprak
Elverdaal. .Wat hebt go? Ik hoop, dat onze
vriend, de markies, sioh daarbjj niet al te
zeer zal vervelen.'
«Het is een zaak, waarin u, mjjnheer de
markies, evenveel belang zult stellen als wjj.
Ge kent toch wel den kleinen Tom Groen,
dun kamerdienaar van wjjlen Samuel Schep
pers?*
«Out,* sei do markies, en daar Elverdaal
dit toevallig verstond (het wan trouwens bet
eenige Franscbe woord, dat hjj kende), zeide
hjj ook: «Oai!*
Weina die Tom Green was zoo vriendelijk
een rekening in te dienen voor verleende
diensten en voorschotten, ten behoeve van
mjjn genadigsn beschermer, den heer Van EL
verdaal. Hjj vraagt drie duizend pond sterling
Wat zegt go daarvan, heeren? Drie duizend
pond, dat is vjjf on zeventig frankEen
mooie onkostenrekening, niet waar
«Wat eeu schurk!* riep Eltadaal
Wat een schooier!- zei de markies.
En de drie heeren hadden hut toch alleen
aan de bemoeiingen van dienselfden Tom
Green te danken, dat sjj met elkaar in aan
raking waren gekomen. Ondank is werelds
loon. Linning had sjjn redon om den vroege
ren kamerdienaar af te schndden, de advo
caat achtte hem gevaarljjk voor zjjn eigen
invloed, Elverdaal vond de rekening on
beschaamd, ra dat was sj) inderdaad, en
de markies had nog een seer bjjzondere reden
om Green in de rol van ontevredene et» uit-
geworpene te dringen. Slechts op die manier
sou die man sijn bondgenoot kunnen w®rdm>-
We moesten een qul van dio rekening
afschrappen,* begon Linning weder.
«Schrap er twee, Linning, schrap er twee
riep Elverdaal.
•Schrap er drie,' sei de markies lachend.
«Ik neem het op mjjne verantwoording. Hjj
heeft het aan sjjn vroegeren meester verdiend.
Dien heeft hjj bo*tolen als de raven. Schrap,
gerust alle drie ()e nullen.*
Elverdaal vond dat een prachtig idee, sloeg
met de handen luid klappend op zyn knieën
cn lachte uitbundig. Natuurlijk lachte nu
Linning ook en de markies lachte mee. Allen
maakten zich vrooljjk over dien geesttgeti
inval, die wel verdiende, dat or nog ©cos op
gedronken word.
Onmiddolljjk werd aangekondigd dat de
middagtafel gereed stond. De markies wilde
vertrekken, omdat hjj geen gunstige gedachten
had omtrent het dit eeren b j die kleermakers-
familie. Doch Elverdaal *4® geen hoen
gaan hooren,
«Ge moet met mjjne vrouw en mjjne dochter
kennis maken, mjjnheer de markies.' sprak
bjj met warmte. .Anny spreekt lameljjk goed
Fransch. Zjj heeft een voortrefleljjke leer
meesteres. Juffrouw Badzloy is ueu voorbeeldige
gouvernante. Kom mee, ge moet bepaald eeoa
kennis maken met AnnjDat {al Vaar plej-
zior doen!»
Heb ge ook niet een mos, mjjnheer Van
Elverdaal? Een zoon?* vroeg de markies
tweemaal, vrecarade, dat hjj niet begrepen
werd.
Elverdaal begreep hem toch niet na keek
Linning vragend aan.
Neen, mjjnheer de markies.* antwoorddo
Linning. »mj ijnhcer Vaa Elverdaal kech geen
zoon meer. Vroeger bad hjj aoon maar
hjj wat oen onwaardige, die zjjn familie veel
verdriet aandeed cn ni<
schuldigd was aan den
rang en de waardigheid zjjner onderst
,Bjj elke kuddo ia wel een schurftig schaap*,
merkte Elverdaal op, Vt»a hjj cindeijjk be
greep, waarover gesprok©a werd.
.Maar wjj h®P«D( dat de jonge John van
Elverdaal zich nog zal Gekecrondat hjj zal
leuren inzien, dat een Van Elverdaal geen
fabrieksarbeider mag zjjn. En wanneet
dit zal hebben begrepen, zal
beschermer weder een zoon
Linning zeide dezo laatst
een blik, die dan markiaa te draken gaf. Wat
i< er aan de band mul dien zoon, dict, gera
zoon ia?» dacht bjj bjj zich zelvcn. Verton
de advocaat dit al echts, oj volgde hjj een
lastgeving 2 01 WM heide bet gevgl Umfcr
de tegenwoordig omstandigheden k
j wel mentchen syn, die er belaag by hadden
I de vervreemding tuasoben vader cn aoon tot
eene ondempbare klove te maken.
Doch men ging aan lafeL De markies had
geen tjjd om daar verder over na te denken.
HOOFDSTUK V.
Tusschen Londen en Groen wiek strekt zich
langs de Theems een ry van ffibriekeo, dok
ken en scheepswerven uit, die getuigen van
do ondernemingsgeest en wilskracht van het
Engeleehe volk. Hier bevond sicb ook de
machinefabriek van de Bnrnett Cotnpany, bjj
welke Jonh Elverdaal als voorman in dienst
wn*. De Bnrnett Corapany was nog een jong».
nauwelijks dertig jaar ood. Do
opriobler, Jai
geweesthjj wae nu nog d
drie knechta in een kleine gehuurd*
werkloods aan do Theems vorschaft* zjjn
onderneming thans arbeid en ruim loon aan
bjj Ut duUend arbeider». De kleine werkloods
WSt in den loop des tjjda vervangen door
drie laag uitgebouwde fabrieksgebouwen, een
aantal arbeidswoningen, een directiegebouw,
een eigen spoorweg op het fabrieksterrein, in
vcbinding suano» met den openbaren spoor
weg, en stevipe basalten kaaimuren met
etoomhmneo tot het inladen der voortbrengse
len vaa de fabriek.
dames Burnett wae geaegond met een vrjj
talrjjk kroost 1 hjj bad vyt zooas en twee
dochter», en wee, ondanks zyn set en vytüg
jareu, aog een fiink, werkzaam man. Van
kliae zoons werkten er drie als i
do fabriek en werden op dio maa
hekend met het levoo en denken, zorgen ea
van de werklieden. Dit was de beste
I opvoeding voor zyne zoons, dacht de dit
Twee andere zoons gingen nog ter nebeol.
Zjjn dochters stonden onder leiding vaazyne
vrouw, een eenvoudige huismoeder, die alleeu
trotech v
zy kon 1
tr°UCh bere'de puddingen, welk*
(Wordt vervolgd^