KLEINE COURANT
f -
't Vliegend Blaadje
voor HelderTexel, Wieringen en Anna Paulowna.
MO. 3418.
Zaterdag 18 November 1906.
38ste Jaargang
Bureau: Spoorstraat
Telef 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Interc -Telef. 50.
TWEEDE BLAD
AfdeeliDgsverslag Marine.
Verschillende leden hadden met bevreem
ding de optreding van dezen Minister gezien,
omdat meri bezwaarlijk kon aannemen, dat hij
tich tot laak had gesteld vermindering van
de militaire uitgaven, die als verkiezingsleus
dienst deed. Immers, hel is nog niet zoo heel
lang geleden, dat de thans opgetreden bewind:
man voor de kustverdediging van het Rijk i
Europa, onder meer, schepen van 5f't 0 ton
noodig achtte en voor Indiö don aanbouw be
pleitte zoowel van een groote torpedovloot met
al wat daarbij behoort, zooals depotschepen,
dokken enz., als van schepen van 7ü00 ton,
ten behoeve, waarvan de toegangen tot de
reede van Soerabaja verdiept zouden moeten
worden.
Is de Minister van dat denkbeeld terug
gekomen
Omtrent zijne denkbeelden verkeert men tot
dusver geheel in het duister. I)e Minister had
althans in groole trekken zyn stelsel moeten
mededeelen. Men hoopte alsnog te vernemen
dal de Minister een vasten koers heeft, het-
tot dusver blijkens de Memorie van Toe-
I lichting twijfelachtig is.
r Verscheidene leden betreurden bet ernstig,
j dat nog steeds over den aard en den omvang
Ml van de verdedigingsmiddelen te water en aan
de zeezijde tusschen de hoofden der beide
militaire departementen geen overeen9tem-
m ming is verkregen. Er behoort thans een
plan te worden vastgesteld, waarnaar onaf
hankelijk van de wisselende inzichten van
J opeenvolgende Ministers, zal worden voort-
gearbeid. Met name wenschte men te weten,
jofde Minister de overtuiging van den heer
JEllis deelt, dat voor de verdediging van het
Ijjlyk in Europa een zestal pantserschepen
noodig is en welk het «ander" materieel is,
Q dat de Minister zoo gaarne zou willen bou
wen. Op grond van de opgedane ervaring
meenden eenige leden, dut de zoo noodige
(eenheid cn continuïteit alleen zal kunnen
worden verkregen, indien de Departementen
van Oorlog en Marine onder den hoofd
werden gebracht, terwjjl dan de militaire
[Ministers, los van den algemcenen politieken
ns strijd, de deskundige chefs der beide onder-
deelcn zouden blijven,
In elk geval was het gebiedend noodig, dat
I de samenwerking verkregen moet worden tus
schen land- en zeemacht by de verdediging
van het Ryk in Europa.
Mocht de opvatting juist zjjn, die men van
fde desbetreffende zinsnede in de Memorie van
D||; Toelichting had verkregen, dut de Minister
Mijden aanbouw van door hem noodig geoor-
Unjdceld nieuw materieel afhankelyk maakt van
W(.|den tinancieelen toestand des lands, dan
f zouden verscheidene leden zich genoodzaakt
Izien den Minister hun steun te onthouden.
[Voor de handhaving van onze onafhanke-
moeten andere overwogingen wyken.
Daarentegen waren verscheidene andere
SIleden diep teleurgesteld dat niet alleen de
b\j de verkiezingen gedane belofte omtrent
[vermindering van de uitgaven voor Oorlog
[en Marine niet is ingelost, maar zelfs het
Üleindcyfer van dit hoofdstuk der Staalsbe-
grooting nog ruim een half millioen gulden
hooger is dan ten vorigen jare. Sommige
ei leden zouden het bovendien onverantwoor
delijk achten, by den tegenwoordigen stand
v-ii 's lands geldmiddelen, nu bovendien de
toestand in Europa voor Nederland geen
oorlog doet vreezen, geld uit te geven voor
den aanbouw van schepen, die zich toch
onmogelyk met de vloten der groote mogend-
RJ heden zouden kunnen meten. Desgevraagd
werd door bedoelde leden erkend, dat teweer-
Blelling tegen een buitonlandschen vijand
teer zeker plicht zou zijn. Van verschillende
lijden werd naar aanleiding van dit ant
woord opgemerkt, dat men een zware ver
antwoordelijkheid op zich neemt, door wel
te verlangen dat de natie zich verdedige,
muur niet de gelden te willen toestaan, welke
nnodig zijn om zich voor die verdediging
belioorlyk te wapenen.
Vele leden verklaarden dan ook, zich met
een dergelijk standpunt niet te kunnen vor-
eenigen.
Men rerlaugde inlichting omtrent hetgeen
Frankrijk en Duitschland in de laatste jaren
voer hun Marine hebben gedaan en op grond
daarvan een plan van a:.n'iouw vastgesteld te
zien, dat binnen den kortst mogclijkcn tjjd,des
noods met behulp van een lccning, zou moeten
afgewerkt worden: maar andere leden meen
den, dat men dergelijke inlichtingen ook
behoorde te vragen met betrekking tot kleine
Staten, als Zweden, Denemarken, Noorwegen
m Portugal, ten einde vergelijking mogelijk
te maken, meer bijzond( r wat de knstdefensie
betreft, en enkelen gaven in overweging zich
«iet die landen te verstaan, ten einde voor
'zamenlijke rekening en voor gemeenschap-
dijk gebruik een vloot te bouwen. Enkele
den vroegen tevens of niet, evenals by
andere mogendheden geschiedt, het effectief
van onze vloot zon kunnen worden ver
sterkt door handelsstoommers voor oorlogs
diensten in te richten.
Vele leden verklaarden, dat hnn steun
wr T*n den Minister grootendeels samenhangt
31| a»ot diens houding ten aanzien van liet
vraagstuk betreffende bet personeel. Onder-
I schrijft de Min., vroeg men, wat bij het
1 Adres van Antwoord door den min.-president
-| werd gezegd met betrekking tot bet karakter
ftIvan den Algemcenen Bond van Nedcrland-
»clie .Marinematrozen als vakorganisatie
Mocht het ver rouwen beschaamd worden,
Idat de Min. in dezen lynrecht tegenover
zijn ambtgenoot slaat, en dit onomwonden
**l willen verklaren, zal dan de Min. de
J consequenties van die nieuwe opvattingen
aandurven Dan wilde men gevraagd heb
ben: hoe denkt de Min. over het verplichte
lidmaatschap Zal een scheidsgerecht wor
den ingesteld, waaraan alle qnaesties omtrent
loon, bevordering, ontslag en dergelijke
moeten worden onderworpen? Zal het Vide
Hoofdstuk der Staatsbegrooting voortaan in
overleg met den Matrozenbond worden opge
maakt? Zal de bezoldiging worden vastge-
i Held b overleg met den Bond Zoo ja,
*»1 dan in geval van oorlog do Bond voor
bet buitengewone risico hooger loon knnnen
bedingen
i Verscheidene leden, die gaarne allo uit-
|w garen voor 's lands verdediging willen toe
staan, zouden dit niet verder kunnen doen,
indien leger en vloot ophielden te zijn de
hiërarchische lichamen, welke den Grond
wetgever voor oogen stonden. Het begrip
van vakorganisatie in de militaire wereld
over te brengen, zou gelykstaan met afschaffing
van de tucht en met verplaatsing van de
macht van boven naar beneden, terwijl
bovendien de solidariteit van het geheele
personeel als zoodanig in ouderling verband
noodwendig schade zou moeten lijden van
het optreden van een vakvcreeniging, waar
van niet allen deel uitmaakten.
Deze opvatting werd door verscheidene
andere leden krachtig bestreden. Zij .leden
uitkomen, dat de hierbedoclde vak vcreeniging
lang gevraagde verbetering van toestanden
wensclit. maar verder niet anti-militair is,
integendeel van vaderlandsliefde blaakt. Een
der leden meende, dal de verhouding tusschen
den Min. van marine en den Matrozenbond
dezelfde kan zijn als die tusschen den min.
van binnenl. zaken en de onderwijzcreorga-
nisatiën.
In verband met deze beschouwingen werd
van gedachten gewisseld over het door den
vorigen Min. tot bestrijding van het anti-
militairisme op de vloot gevolgde stelsel,
hetwelk vele leden principieel verkeerd
achtten en dat trouwens geheel ondoeltreffend
is gebleken. Vele andere leden meenden
echter, dat de geest onder het personeel
dikwyls overdreven ongunstig wordt voorge
steld en men moest toegeven, dat het stelsel
van strenge tucht, gepaard met krachtige
bevordering van de gcestelyke en stoffelijke
behingen der schepelingen het juiste was.
Deze leden ineenden dan ook, dat, wanneer
de tegenwoordige Min. niet nagenoeg dezelfde
gedragslijn mocht volgen, het te vreezen
staat, dat de gebcele Marine zon worden
gedesorganiseerd.
Vele leden juichten bet toe, dat de Min.
den koers van zijn voorganger voor de be
hartiging van de gcestelyke en godsdienstige
belangen blykbaar wil volgen, maar verschei-
leden zonden het verkioslijker achten,
wanneer de Reg. zich niet rechtstreeks met
de godsdienstige belangen der schepelingen
bezig hield, maar zich bepalen zou tot liet
subeidieeren van bijzondere vereenigingen,
die deze zaak zich ter harte nemen.
Verbetering van de vooruitzichten kan
vooral strekken tot bet verkrijgen van een
deugdelyk personeel en van verschillende
zijden werd dan ook met ingenomenheid ge
sproken over een der laatste maatregelen
van den vorigen Min., regelende den over
gang van personeel der zeemacht in burger
betrekkingen, een maatregel echter, waarmede
niet alle leden instemden.
Over de wenschelyklteid om met deu bouw
van het nieuwe pantserschip voort te gaan,
heerschte verschil van ineening. Onder de
leden der linkerzijde, die verleden jaar tegen
dat nieuwe schip hadden gestemd, en
wie enkele leden vcrwytend deden opmerken,
dat zjj thans niet aandrongen op het terug
nemen van den betrekkclyken post waren
er, die meenden, dut nu eenmaal aan het
nieuwe schip zooveel reeds is ten koste gelegd,
de bouw moeilijk kan worden gestaakt.
Anderzijds werd, gelet vooral op de Brilsche
vloot, gevraagd wat tegenover dergelijke
tegenstanders door schepen van het thans
in aanbouw zijnde type zou kunnen uitge
richt worden. Mocht tot den afbouw van
het pantserschip worden besloten, dan zou
gaarne vernemen, of het niet mogelijk
zou zijn in het oorspronkelijk bouwplan nog
wyziging te brengen.
Ook omtrent de voorgenomen geleidelijke
opruiming van het veroaderde defensie-ma
terieel, ofschoon dit in beginsel werd toege
juicht, openbaarde zich verschil van gevoelen.
Algemeen gaf men uiting aan een gevoel
van ontstemming over het ongeval, dat, hij
gelegenheid van het bezoek der Engelsche
vloot in Aug. 1.1op onze kust aan Hr.
Ms. pantserschip .Evertsen" overkwam. Men
erlangde in bijzonderheden uangaande de
oorzaken van dit ongeval te worden inge
licht en drong cr op uan, dat het rapport
van de te dezer zake ingestelde commissie
worde gepubliceerd of althans aan de Kamer
worde overgelegd.
Verscheidene leden gaven te kennen, dat
het gebeurde hun vertrouwen op de zeeman
schap van onze marine niet onaangetast had
gelaten.
Te dezer zake werd o.a. gevraagd, of de
door de Evertsen" beloopen schade omstreeks
een kwart millioen gulden bedt^agt.
Op verschillende punten worden inlichtin
gen gevraagd van andoren aard, zoo wat
betreft den duur van de terugreis van een
>-kader uit Indië, het ongeval met de
.Friesland", den proeftocht met de pantser-
ichepen .Koningin Wilhelmina" en .Fries
land", de te Vlissingen in aanbouw zijnde
onderzeesche torpedoboot enz.
Vele leden meenden dat op de Rykswer-
n kan worden bezuinigd. Voorts oordeelde
men, dat de inrichting van de werf te Hel-
levoetsluis hetzij opgeheven, hetzij op be
scheiden voet ingericht kan worden. Naar
veler oordeel is de tijd aangebroken om ook
ten aanzien van 's Ryks werf van aanbouw
to Amsterdam eene beslissing (e nemen.
Over de verschillende denkbeelden, hierbjj
ontwikkeld, werd de ineening van den Mi
nister govraagd. Sommigen meenden dut het
uitvoeren van herstellingen aan schepen zeer
wel ook aan de bjjzondcre njjverheid kan
worden toevertrouwd by openbare aan
besteding.
Door een aantal leden wen! ter sprake
gebracht de bekende circulaire aan de hoofden
van scholen met betrekking tot dienstneming
bij de marine. Velen meenden, dat men de
strekking dezer circulaire zeer had overdre
ven. Van werven is geen sprake. Alleen
werd de aandacht gevestigd op den zeedienst
als geschikt voor jongens, die een bestem
ming zoeken, en dit verdiende geen afkeuring.
Sommigen spraken in afkeurenden zin over
de h. i. ergerlijke straffen van 2 jaren en meer,
opgelegd aan schepelingen van 16 jaar voor
somtyds lichte vergrijpen.
Men vroeg o.a naar de werking van de
verleden jaar aangekondigde ruime bepaling
betreffende de verstrekking van jenever aan
boord-
Teleurgesteld waren verscheidene leden
er over, dat voor kazomeering aan den wal
de plannen nog niet worden uitgewerkt, maar
verscheidene andere leden meenden, dat de
zaak niet zóó urgent is om daarvoor zoo
groote kosten to maken als daarmede ver
bonden zijn.
Men woeg o. a., of de scheepstoko'» atvi
vankelijk hebben voldaan. Door eenige leden
werd geklaagd over de hoogst gebrekkige
wij/e, waarop leerlingen by 's Rijks werven
worden opgeleid. Men wenschte tc weten,
alvorens de betreffende aanvraag toe u*
staan, of de draadlooze telegruphie in oor
logstijd zooveel waarde heeft, d de uitgave
daarvoor gerechtvaardigd is.
De aanvraag van f '.000 tol aanmaak
van een drijvend droogdokje voor torpedo-
booten ontmoette bij verscheidene leden
ernstig bezwaar.
De op 1 Jan. j.1. in werking getreden
regeling van de mindere geëmployeerden en
werklieden, waarbjj ook do loonen van het
personeel aan 's Rijks werven zijn vastge
steld, geeft volgcn6 sommige leden reden tol
tevredenheid. Zoo noodig, vroeg mon een
ruimere en mildere toepassing.
Vele leden waren teleurgesteld, dat de
Reg. de beslissing over de vroegere aan
hangig gemaakte reorganisatie van het korps
mariniers mede heeft verschoven en hoopten,
dat de Minister zjjn plannen te dezer zake
zou mededeelen
Ten opzichte van het loodswezen werd
door verscheidene leden de aandacht geves
tigd op de van weinig bcdachtzuamhcid
getuigende wyzo, waarop onlangs Oen nieuw
roercommando is ingevoerd, en werd betreurd,
dat belanghebbenden daaromtrent niet zyn
geraadpleegd. Te Rotterdam deed zich het
geval voor, dat, terwjjl de Rijksloodseu het
nieuwe rocrcommundo volgden, de haven
loodsen in dienst der gemeente naar het oude
commando bleven werken. Ook meenden
sommige leden te weten, dat op Hritsclie
schepen het nieuwe roercominaudo niet wordt
toegelaten men vroeg hoe in dat geval do
order van den Minister wordt uitgevoerd.
Bestaat er geen aanleiding om op den geno
men maatregel terug te komen en te dezen
de vrije keuze to laten In elk geval hoopte
men, dat voortaan in soortgelijke gevallen
niet meer zal worden ingegrepen zonder
voorafgaand overleg met belanghebbenden.
Verscheidene leden waren van oordeel,
dat voortdurende stoomloodsdienst bij IJmui-
den noodig is en dat derhalve nog oen be
drag voor het stoomloodsvaurtuig behoort
te worden uitgetrokken.
Den Minister werd verzocht ten behoeve
van de schippery nog meer te doen voorde
verlichting van onderscheidene binnenlandsche
vaarwaters.
Verscheidene leden verklaarden met groote
ingenomenheid dc verhooging van den post
voor subsidiën aan militaire tehuizen te hebben
gezien. Sommigen vroegen, of uit die ver
hoogingen mag worden afgeleid, dut ook de
Minister, bij het streven naar verbetering
van den geest onder het personeel, in du
militaire tchnizen een krachtiger steun meent
te vinden dun in vereenigingen uls don
Matrozenbond.
(Overgen. uit het „Handelsblad").
Ingezonden
Pensloenbaweglng
Oud en arm! treuriger
toestand is niet denkbaar!
Aan de mannen en vrouwen van ;V «der land!
De verkiezingsdagen, waarin over zooveel,
ook over ouderdomspensioen werd gesproken,
zyn gelnkkig voorbij, cn nu heeft de .Bond
voor StaaUpensionnoering" een ernstig woord
aan U allen te zeggen 1
Die Bond heeft ten doelvoor alle Neder
landers ouderdomeeüende teeg te nemen door
een wet in hot leven te roepen, waarbij recht
op ouderdomspensioen wordt verkokerd, zon
der premiebetaling, de kosten te vinden nit de
bestaande of nog t« heffen belastingen, maar
zóó, dat ieder Nederlander naar draagkracht
zal hebben te betalen.
Jzoo: Wie veel heeft, betaio veel, wie
nig heeft, weinig, en wie niets heeft, week
in week uit te kort komt, betale ook niets,
maar allen op nader vast te stellen loeftyd
Staatspensioen,
Ziedaar wat don Bond wil
En nn erkennen wjj dankbaar de ervaring
in ons vjjf|arig bestaan, dat ieder weldenkend
Nederlander 't een tchromelijk onrecht noemt,
dat er oude mensohen zyn, die:
gebrek moeten lijden, of de eenmaal krachti
ge arm moeten uitstrekken om een aalmoe» to
ontvangen;
iceggettopt worden in gestichten, waar 't
meestal wel niet aan liofdevollo behandeling
ontbreekt, maar dat toch een verbanning ia
uit de maatschappij, die nog alleen rekening
houdt voor wat zjj koeten aan liefdadigheid
een lait zyn geworden voor Tolwassen kin
deren, die bun kinderplicht met liefde, maar
meestal met te groote geldelyke opoffering
vervullen, omdat ze hnn inkomen zoo hard
noodig hebben voor eigen gezin;
tot op zeer hoogen letJtijd dikwyls nog moe
ten sloven en ploeteren, omdat de gestichten
geen echtparen opnemen, dan op voorwaarde
van een vrecselyke scheiding;
in stille armoede, honger lijden, omdat eer
gevoel hen belet to bedelen, of zich moeten
aaomelden voor bedeeling by Kerkelyk of
Bnrgelyk Armbestuur.
En wjj bedoelen niet allóón of in 't bijzon
der de oudo armen uit den werkmansstand,
doch de arme ouden uit alle rangen en standen
(Ur maat* \anpij.
Opdat niemand vergeten worde en opdat
geen onderzoek naar meerdere of mindere
armoede zal bohooron te worden ingosteld,
daarom Staatspensioen voor iedereen.
Waarlijk, wiens hart nog maar eenig me
delijden kent, zal instemmen met onzen eisch:
weg met de ouderdomsellende, die voorkomt uit
gebrek aan geld!
En nn wordt het doel van don Bond ook
allerwege toegejuicht, maar de vele mtUi-
oenen, die een zeer matig pensioen voor alle
oudjes zon kosten, schrikt velen ai, om als
openlijke medestanders op te treden.
Wy willen daarom trachten die millioen en
vreevoor U weg te nemen, en U daarna
vragen óók lid van onzen Bond te worden,
mèt ons te stryden tegen de allervreeseljjkate
kwaal: ouderdomsellende.
Ja, wy erkennen, een pensioen, waarvan
niemand zal buitengesloten zjjn, kost vele milli-
oenenals ws aannemen, dat ieder mensch van
65 jaar en onder zon ontvangen f 3.— per
week, werd 't een totaal bedrag van 48 mil
lioen gulden per jaar.
Maar dio 48 millioen gulden jagen óns geen
vreea aan, en dat niet, omdat wy dat bedrag
niot groot, kolossaal groot vinden, maar een
voudig omdat dat bedrag voor bel grootste
gedeelte aanwezig is.
Want wij redeneeren z>-Al do onde men-
sobon van 65 jaren en daarboven, die niet
moer in hunne eerste levensbehoeften kannen
voorzien, leven na toch ook.
Al die onde mcnschcn leven nu ook, en
dat leven, een aaneenschakeling van verdriet
en bedelarij, kort immers ook niet te bereke
nen millioenen
liet geval is oiot zóó: Daar zjjn zóóveel
daizenden ouden van dagen, die geen geld
moer kannen verdienen, daardoor niet moer
knnnen leven cn voor wie dus, als hun recht
op het leven, geld bijeengebracht mout worden.
Maar het geval is zóóDaar zyn zóóveel
duizenden ouden van dagen, wier kommervol
bestaan aan de liefdadigheid vele millioenen
guldens per jaar kost; immers, in allerlei
vorm wordt Voor oudei dom*verzorging een
belasting geheven men denke maar aan wat
vercischt wordt voor de burgerlijke en kerke
lijke Armbesturen, gestichten voor oude lieden,
aan wat in alle stilte wordt gedaan, en vooral
aan de zware offers, door kinderen gebracht,
om in het onderhoud van een vader of moeder,
soms van beiden to voorzien. Bovendien lelie
mon daarby het bodrug, dat jaarlijks noodig
is voor arme ouden, dio (hans in bedelaars
koloniën onderhouden worden, of wel in do
gevangenis op algetneeno kosten loven.
En nu willen wy, dat de Rcgocring, in
doze regelend ingrypt, niet langer die be
lasting voor het levensonderhoud der ouden
van dagen sy 't dan ook een vrijwillige
belasting doet drukken op óón gedeelte
van hot Noderlandache volk, maar hieraan
laat betalen allo Nederlanders naar vermogen,
naar draagkracht, zooals dat geschiedt voor
alles wat door den Staat wordt in 't levon
geroepen of in stand gehouden.
De Regeering seheppe dus slechts orde
waar wanorde heerscht
En dat zal niet zooveel méér millioenen
kosten dan de gebrekkige en vernederende
ouderdomsverzorging van nu I
Alleen zóóveel meer als noodig is om do
meergegoedon eveneens te verzekeren, wat
geen bezwaar is, omdat ijj zelf dit pensioen
betalen.
Men zegge niet, dat dit onnoodig is, want
juist doordat iedcreon verzekerd wordt tegen
broodsgebrek, wordt tot een recht wat anders
hut karakter van bedeeling zou hebben, en
worden tevens du kosten van ondersoek en
van administratie vermeden, waarmede mil
lioenen gemoeid synhet vele geld, dat
by de Ongevallenwet voor hot oigenlyko doel
verloren gaat. is hiervoor wol 't beste bewys.
Op grond nu daarvan achten wjj de vreet
voor de millioen-n een ongegronde vrees en mag
niemand, wiens rechtsgevoel zdgt, dat die
ouderdomsellcndo een lireede schaduw werpt
op het ryke Nederland, er door wourhouden
worden, om met ons, in onzen Bond, te stry
den voor de arme ouden!
Ken ernstig woord aan U voor dis ou Is
tobber»!
't Zyn onze vaders en moeders, die in ver
twijfeling rondloopuD, vaak smachtend naar
het oogonblik, dal de dood hun redding zal
brengen, en dat dikwyls, omdat zy zich
voor ons, himno kind oren, hebben opgeofferd.
In zoo menig gezin ton welvaart hocrschen,
ware 't niet, dat een oude vader of moeder
verzorgd moet wordenEn wy pryzen die
kinderliefde hoog, maar spreek geen kwaad
van hen, dio hun ouders naar hit Gesticht
lieten gaan, want Ge weet niet lioo hard zij
't hnnne noodig hebben, om op hunne b> urt
ook voor hunne kinderen to zorgon.
Tienduizenden oude vadert en moeilers lyden
gebrek en leven van bedoeling.
Tienduizenden Nederlanders, in de laatste
periode van hnn levon. zien met angst en
vree ze het oogenblik naderen, waarop het
gereedschap hunne handen zal ontvallen en
dat ook zy moeten aankloppen aan der lief-
dadigheidsdeur
Tienduizenden arme oude tobber»!
Zeg, mannen en Trouwen, meent Ge ook
niet, dat dio menachen recht hebben op een
bohoorljjk leven?
Meent Ge ook niet, dat de Gemeenschap
(dat sjjt Gjj en wy, wy alleen te samen) hier
moot doen, wat de kinderen van die ouden
alleen niet kannen doen?
Meent ge ook niet, dat 't ons licht zal
vallen, om ieder naar vermogen, naar draag
kracht by te dragen, om in onderdomsellende
to voorzien
Meent Ge ook niet, dat het een verade
ming, een verlichting an ons ganscbe volk
zal zyn, als we wefn, dat ieder mensch ge
vrijwaard is tegen broodsgebrek op den ouden
dag en dit brood niet zal worden gegeven
als bedeeling, maar als een recht.
Gjj zegt ja! want zóó is niet óón mensch,
of hy voelt deernis met het lot der arme
ouden.
En daarom roepen wy U op, mannen en
vrouwen van Nederland, om voor dat recht
op ouderdomspensioen voor allen, voor mannen
ea vrouwen mede te strijden.
Ge kant dal, door lid te worden van onzen
Bond.
De Bond Toor Staatspeasionneering telt
198 afdalingen met meer dan 16000 (zestien
dnizend) leden, terwjjl een 40-tal bot den en
vereenigingen met pl. ra. 15000 lvdcn als
donateurs of donatrices zyn aangesloten. Mcn
schcn van alle geloofs- cn politieke richtingen
syn het, vcreenigd door deze óóoe leuze:
Recht op Staat tpensioen voor allen, geel ragen
naar draagkracht door allen!
Door middel van onzen Bond moet die
lenze klinken door boel Nederland.
O'.se Kegeeringtmannen moeten door de
■tem van hot gchrele volk gedrongen worden
om genoegdoeni- g te geven asn ons gevoel
voor diit recht!
Uw lidmaatschap wordt ingewacht by onze
afdeelings-Besturen of by den Algemcuncn-
Secretaris, den hoor A. VOORBROOD, t«
Arnhem.
Algemeenc loden betalen minstens 50 cents
contributie, waarvoor het maandblad «De
Nedorlandsehe Pensioen party" wordt toege
zonden. Op plaatsen, waar aideelingen zyn
gurestigd, betaalt men do daar geldende con
tributie, terw(jl een hooger bedrag voor pro
paganda, waarvoor veel noodig is, gaarne
wordt ingewacht.
Namens bet Hoofdbestuur,
G. WIERINGA, Voorzitter.
A VOORKROOD, Secretaris.
Arnhem, Hovonierztr. 37.
Nieuwsberichten.
TEXEL, 1G November.
J.1. Maandag werd in hotel «Texel' een
rcciteerwedstryd gehouden ton voordeel» van
•Tcxol'z Belung'. De opkomst van belang
stellenden was groot. Voor ernst en luim
werden iodcr 5 voordrachten gehouden. Voor
iedere rubriek werden 3 medailles uitgeloofd
(een verguld zilveren, een zilveren en een
bronzen medaille.)
Voor ernst werden de pryzen behaald door
den heer J. de Jongh van Tex-l met tHet
Jurkje*, van Wcrtheim, door mej. Smit
Fermer uit Haarlem met «Een fragment uit
Multatnli's Vorstenschool' en door den beer
Van der Lee van den Heidei met #By 't
Kerkportaal van Van Beers.
Voor Inim werden de medailles toegekend
aan mej. Smit Fermer vuor «Tante Waar
schuwt*, van Hollrop, aan den heer va" der
Lee voor *Een huiselyk toon ooitje», van
Laurillard en aan den heer J. de Jongh
voor «*t Is erg met de meiden», van Lauril
lard.
De pryzen werden met een toepasselijk
woord uitgereikt door den E. A. heer Bur
gemeester van Texel.
De vergadering word geleid door den heer
J. Daalder Dz„ Secretaris van Texel's Belang.
Tot Hoofd-Ingcland voor het Waterschap
der 30 gemeenschappelijke polders is her
kozen de heer H. J. Keyser. Verder moet
herstemming plaats hebben tus«chen de heeren
P. J. Witte en J. A. Eelraan (aftr.j en voor
de tusschentydsche verkiesing tusschen C. C.
Backer en D. J. Bruin.
Tegen de Echo en de Courant is
een aanklacht wegens valsche voorspiege
lingen ingediend, omdit zjj weigerden aan
de weduwe van hun geabonneerde F. te
Arnhem, die onlangs door den Tal van
een tiap stierf, de sommen van resp.
f G00 eu f 400 nit te keeren, waarvoor
hun geabonneerden verzekerd ryu by een
ongeval, dit den dood tengevolge heeft.
Ue ultkeering werd geweigerd, omdat F.
lydende was aan een ziekte.
De Hembrug.
Naar men mededeelt, bykt de schade
aan het vaste gedeelte van de brug ern
stiger te zyn dan men aanvankelijk dacht
zooidat de reparatie een geruimen tyd in
beslag zal nemen. Alzoo zal de tegen
woordige toestand, waarbij de treire.t van
Zaandam, voor en over de brug moeten
wisselen van spoor (met bebulp van ex
pres aangebrachte wissels) en over ver
keerd spoor loopen, nog geruimen tyd
duren- (Tel
Het miehandelde kind
Mej. Fenema zoo wordt nit Deventer
geschreven staat by do Bathmensche be
woners niet, sooals men allicht zon denken,
in oen kwaden renk. Weliswaar werden vele
harer handelingen vreemd gevonden, doch
daartegenover stond, dat zy ook haar goede
eigenschappen bezat, tengevolge waarvan «ij
bjj velen z.g. voor een goed mensch doorging.
Achteraf nu hlykt. dat dit slechts zeer opper
vlakkig was. Zy dwong haar omgeving,
waarop zy door haar bezittingen en lioar
geld veel invloed uitoefende, naar haar pijpon
te dansen.
Zoo was dit ook het geval met dcdochler
van V'. Deze V. woont niot, zooals beweert
werd, op een plaatsje van mej. F., en was
haar dan ook veen geld schuldig. V. woont
op een plaatsje van zekeren N.. die aan mej.
F. een som geld schuldig is. Mej F. dwong
nu N. om V. to dreigen van zyn plaatsje to
zullen worden gezet, indien niet de dochter
van V. bjj haar kon blijven. Hierop hadden
de ouders van het meisje dan ook niets tegen.
Wel bevreemde het hun, dat zy haar nooit
zagen, doch mej. F. bewee de aUyd, dat hel
kind hel zoo gi»ed by haar bad. Toch deed
ds moeder herh «aldeljjk pogingen om haar
te zien, wat echter door allerlei praatjes door
mej. F. werd verhinderd. Ook de vader deed
zulks en met beter resultaat. Hjj mocht het
kind, in het midden van dit jaar zien; twee
dagen achter elkaar heeft hy sjja dochter
gezien.... doch niet gesproken, behalve een
gewonen groet. Mej. F. zorgde bjj deze ont
moeting tegenwoordig te zjjn. Zjj wist vooraf
van deze ontmoeting en zorg 'e daarom, dal
het vertrek tenminste zindelijk was en het
kind te bed lag. Hoe het kind er nit zag,
kon do vader niet zien daar het geheel onder
de dekens lag bjj dc ontmoeting Ook was
bet vertrek uiterst donker. Toch was de
vader na deze ontmoeting niet ongernat en
van gedachte, dat het kind het wel maakte.
Hoe goed echter het meisje 't gehad heeft,
moge blyken a'.a wy mededeelen, dat het bjj
haar ontsnapping op har.den en voeten nit
haar hok is geslopen en zoo, kruipende lang*
den weg, naar haar ouders vluchtte, die op
pl.m. 8' Ml M. van de .Mcnop" wonen.
Daar aangekomen at ze gulzig een groote
hoeveelheid voedsel, zeer ten nadeel» van
haar gezondheid. Die gnlsigheid ia te Ter-
klaren nit het feit, dat he» meisje niet anders
te gebruiken kreeg de laatste zee maanden
dan thee, waler met s g. knuppelkoekden
eersten tyd kreeg zij nog driemaal daags oen
kop melk cr bjj. Herhaaldelijk vroeg zjj juf
frouw F. om ander eten, doch zulks werd
geweigerd, omdat dat niet goed voor haar
maag waa, zei mej. F.
Het hok, waar sy in huisde, was in óón
woord erger dan een beestenstal. Het ver
trek heett óón raam, dat zorgvuldig was
dichtg- spjjkerd cn waarvoor een zeer vervuild
gordijn hing In het vertrek zjjn :w<>j deuren,
waarvan de een leidde naar een onder hel
vertrek zjjnden kelder. Deze kelder
blank van het water, iz zeer vuil en ver
spreidt een ondraaglyken stank, die door de
denrreten binnen het vertrek drong. Boven
dien werd dit bol nooit gereinigd, faecalióo
werden niet weggehaald, onde lappen en
voile vodden bleven er liggen. En tot over
maat van vervuiling huisden in dit hol nog
twee geiten, die 's morgens door mej. F.
werden weggehaald, om cr 'e avonds weer
ingebracht te worden.
In dit hul nu heeft het kind al den tyd
doorgebracht; zjj werd met Argus-o<>g«n be
waakt. Leitrrljjk heeft mej. F., als zjj er eens
uit moeet, deze deuren dubbel ge«loten, nog
van zegels voorzien, om te we'cn of er ook
aan g. raakt Hoe ook het meizie klaagde,
zjj werd gevangen gehouden en zelfs geslagen
on geschopt, waarvan het lichaam nog do
teek enen draagt.
Nog op het oogenblik is het kind zóó zwak,
dat zjj het bed moet houden. Du dokter ech
ter geeft alle hoop op volledig herstel. Handen
en heenen zwollen erg op, toen het meisje
weer pas thnis waa, doch zulks komt, naar
dokters mecning, van het ongewone voedsel
voor het verzwakte lichaampje. Om de twee
uur gebruikt het nn wat licht verteerbaar
voedsel.
Te Roz-ndaal heeft bjj dun land
bouwer P. L. op Huladunk uen poging
tot moord plaatn g*h d op de by hem
inwonende w»d. D. Met uen scherp voor
werp, veimosdelyk een hakmes, werd de
vrouw du achterschedel gespleten.
"Ilings ontboden gene*skundigu hulp
achttu baar toestand levui'guvaarljjk pu
deed haar direct naar h-t ziekenhuis orer-
brerg»n. Woensdag arriveerde h-t gerecht
uit Breda. De knecht van den landbouwer
is geboeid naar de marechaussee-kazerne
gebracht en in verhoor genomen.
De politie te Vxel heeft een valsch
wouden tientje in beslag genomen, dat aan
dun rijksontvanger ter betaling wan aan-
geb deu
Men meldt nit Brielle:
Den. heer J. Schippers, klerk ten kan
tore van den burgeiueest-r, alhier, over
kwam deern middag op de volgende wjjze
een ongelukt-jj het opentrekken toch van
van een flusch inkt, brui-tc deze vloeistof
met zulk een heftigheid uit de flusch, dat
de geheele inhoud in zyn gelaat kwam, en
hjj er verblind door w->rd Geneeskundige
hulp werd dadeljjk verleend, maar de me-
d cus oordeelde het noodig, dat de patiënt
zoo sp odig mogelyk naar e-n ooglyders-
ges'icht in Rotterdam werd vervoerd.
- In Duitschland en vooral in Rerlyn
hoeft men niet alleen gebrek aan vleeicb,
maar ook aan melk. melkprijzen wordon
reeds sindi lang doir oen consortium van
agrariërs kunstmatig hoog gehouden, zoodat
men er eind-dyk toe overging melk uit
Denemarken to laten komen in daarvoor
sp ciaal ingerichte tankwagens. Twe«
maanden lang ging dit goed, maar de
agrariërs zaten niet stil en wisten eindelijk
hy het Pru sivche ministerie van spoorwegen
te bewe-ken, dat het vervoer van Deensche
melk verboden werd. Deze maatregel
wekt groote verbittering, want door het
groot gebrek «aan ve*« in ook de melk zeer
•chaarsch en kan, zelfs met de aanroeren
u't Denemarken, niet in d- beh-iefta worden
voorzien De agrar ë-z h-tbbon nu weder
hun zin, maar het belang van het gros
der buvolk'ng, vooral van de onbemiddelde
en kinderrjjku families is, zooals in den
laatsten tyd zoo vaak voorkwam, am het
hunne opgeofferd.
- Er zyn nog altyd menachen, die, zoo-
als het spreekwoord zegt. in een gangetje
wonen en geen kranten lezen. Een schoen
maker en e-m barbier te Hannover hebben
zich weer eens laten oplichten door de
beruchte Spaan*che schatgravers. De
schoonmaker had begin October een brief
gekregen niet de b-kund» voorspiegeling.
Hy moest 6000 rok. zelf naar Madrid
b en gen, opdat de g-gyzelde bankroetier
tegen betaling van de gerechtskosten in
het bezit van zyn bagage en van zyn
daarin opgeborgen vermogen kon komen.
De redder zou e*n half millioen peseta's
krpgen. Het schoenmakertje overlegde de
zazk met een vriend van hem, e*>n bar
bier. en beiden vertrokken naar M idrid
in d» dwaze hoop met een slag rjjkaards
te zull-u worden. Zooals hun beloofd was,
wachtte een bediende hen op een bepaald
uur voor de deur van h-t »*p'nhuis' op,
nam de GOOO rak. in ontvangst en kwam
m t een cheque voor 40.000 mk. terug;
de overig* 460.000 fre. ronden hun zoo
spoed g mog-lyk nagezonden worden. Aan
een B-rljjnsche sbank" op welke de wis
sel getrokken wa*, werd in h«t byzqn
van den bsdi-nde geseind, en rjj zocd het
antWMird; zCh-que g <ed, alles in orde."
Die >bink" »»- natnnrlgk in het com
plot, want toen du Hannov-racen, na acht
da<-n lang te Madrid pret gemaakt te
Hebben, naar hun va l**rlsnd terugkeerden
en bet g-11 wi'deu innen, bleek de wis-
s I een waardeloos vod. R- halve de 6000
mk.. waren de sullen 1000 mk. aan reis-
en verblyfkoite i kwyt.
- D« at tig'n g der be. olking van Parjja
met 340 000 in de Iw'i'e elf jaren
en de vermeerdering van het aantal stra
ten maken een uitbreid-.ng van d* politie
noodig. lleen voor het toezicht op do
voertuigen zyn 1000 «genten aang«wer-n
van het g-h-ele aantal, dat thans 6000
b-draagt. M-n b»r««k-nt dat in d* hoofd
stad ongev er 25.000 misdadigers van be
roep (reeid vilten) z ch bevinden, die
uiteraard Bt'erg toezicht «ischen. Met 1
December tallen nog 320 agent-n in
dienst worden gesteld en wel by de brigade
va t wi -Iryders, die nu al 3f U man sterk
is. Over dag zullen zy op de drukste
uren tot versterking der posten di-n«t
doen en daarna van 9 uur a ronds rot
5 uur in den ochtend op hun rywielm
met het toezicht belast syn.