KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, WIeringen en Anna Paulowna
Ho. 3452.
Zaterdag 17 Maart 1906.
84ste Jaargang.
Militie - Lichting 1906.
Nieuwstijdingen
De mooie Molenaarster.
Bureau: Spoorstraat
Teltf. 59.
Brn-eau: Konlngstr. 29.
Intere.-Telef 50.
Uit bet Buitenland.
De vreeaeljjke ramp, die in de mijnen van
Conrrièree aan meer dan 1200 krachtige man
nen het leven koette, vervnlt de heele be
schaafde wereld met medelijden. President
Faillèrea ontving van de meeste staatshoofden
betuigingen van deelnoming in de ramp die
Frankrijk trof. Ook onze regeering bettngde
haar deelneming, de voorzitter der Tweede
Kamer herinnerde bij het begin der zitting
aan het droevige feit en stelde onder in
stemming der vergadering voor bjj do
Fransche regeeiing de gevoelens van mede-
d oog en te doen vertolken.
De Duitsclie keizer deed hetzelfde door
zijn ambassadeur. Naar men mededeelt was
hot ook keizer Wilhelm die don stoot gaf
tot het onmiddellijk uitzenden der West-
phaalache reddingsbrigade, die bij het red
dingswerk of liever bij het ophalen der ver
ongelukten, uitstekende diensten bewees. De
Fransche Kamer voteerde onmiddellijk een
half millioen om in den eersten nood te
voorzien.
Het is Sarrien gelukt zjjn opdracht te vol
brengen. Hij heeft een ministerie samenge
steld dal een afspiegeling is van de zeer
geschakeerde linkerzijde. Reuter deelt mee
dat het nieuwe kabinet het voornemen» zal
te kennen geven de buitenlandsche politiek
van het vorig kabinet te vervolgen, het
Fransch-Russisch verbond te handhaven en
de bestaande vriendschappelijke betrekkingen,
aan welke Frankrijk zulke groote waarde
hecht, aan te houden. Ten opzichte van de
binnenlandsche politiek deelt men mee dat
het ministerie krachtig de hand zal houden
aan de uitvoeringsbesluiten omtrent de schei
ding van Kerk en Staat. Dat de inventari
satie, zoo zjj voortgezet wordt, ernstige
moeielijkheden kan opleveren blijkt uit oen
Reutorbericht uit Sainte-Anne-d'Auray. De
boeren uit den omtrek komen daar van alle
kanten toestroomen. Het aantal personen vóór
en om de kerk wordt op 13.000 geschat. Zij
wachten op de aankomst van den ambtenaar,
die met de inventarisatie belast !b. Troepen
zijn niet aangekomen.
De behandeling van de aanhangige onder
werpen, de bankqueBtie en de politieregeling,
op de conferentie te Algeciras is gestaakt,
wijl de Duitsche gedelegeerde geen instruc
ties had. Het verschil tusschen Duitschland
en Frankrijk is niet zoo groot, doch Duitsoh-
land meent dat hst al genoeg toegegeven
hoeft en dat Frankrijk nu ook eens iets
moet doen. Het nieuwe Fransche ministerie
bevindt zich in een moeilijk parket. Het
vreest do pers en de publieke opinie tegen
zich te zien keeren als zijn eerste regeerings-
daad is een toegeven in een zaak, die Rouvier
steeds heeft geweigerd. Maar de conferentie
op bet oogenblik door al te groote vasthoudend
heid te doen. mislukken son toch ook onver
antwoordelijk s\jn.
Noch in ons land, noch in Zwitserland is
men ingenomen met het plan om een Neder-
landsoh of Zwitsersch officier tot politie-in-
specteur en tot instructeur in Cassablanca
aan te wijzen. Een hoop moeite voor niots,
want noch Nederland noch Zwitserland heeft
belangen te behartigen op Afrika's noordkust.
Het Engelsche Lagerhuis heeft zich Dinsdag
krachtig uitgesproken voor het behoud van
het vrijhandelsstelsel. Na een debat dat twee
dagen duurde, verklaarde het Huis met 474
ri 78 stemmen zich te verzotten tegen
pogingen om een stelsel van bescherming
in het leven te roepen hetzjj door inkomende
rechten op graan, hetzij door het vaststellen
van oen algemeen tarief voor goederen die
uit het buitenland aangevoerd worden. Cham-
berlain en Balfour, die het voorstel krachtig
bestreden, zjjn dus met groote meerderheid
verslagen.
De Belgische Senaat (le kamer) heeft het
geheele wetsontwerp op de militaire- en
havenwerken te Antwerpen aangenomen met
68 tegen 31 stemmen en 11 blanco.
Bij de behandeling van de aanvullings-
begrooting voor de koloniën in den Duitschen
Rijksdag heeft de afgevaardigde Dr. Paasehe,
vice-president van den Rijksdag zijn vroeger
afkeurend oordeel over de Nederlandache
koloniale ambtenaren gehoel en al terugge-
Ingezonden.
Moermalen werd er reeds op gewezen, dat
vele ouders en voogden weinig belangstelling
toonen in het zedelijk en geestelijk welzijn
hunner zonen of pupillen in militairen dienst.
In de meening, dat velen der eersten meer
in dat opzicht zonden doen, wanneer zjj
maar wisten, op welke wjjze dat geschieden
kan, schreef de Nat. Christen-Onderofficieren-
Vereeniging oen .Gids voor Militairen»,
(inlichtingen en wenken, voornamelijk voor
ouders en voogden,) welk boekje bjj P. Mobach
te Breukeion voor den prijs van f 0.10 is
te krijgen.
Wg willen er vooral op wijzen, boe goed,
ja hoe noodzakelijk het is, dat de ouders en
voogden zich in verbinding stellen met de
huisvaders in de Tehuizen voor militairen en
trachten moeten hunne kinderen trouwe be
zoekers te doen worden van die Tehuizen.
Wanneer zjj in de eerste weken hunne brieven
adresseeren aan de Tehuizen, komen de
jongens daar vanzelf en wordt de huisvader
in de gelegenheid gesteld kennis met hen
te maken.
Ook tot onderstaande adressen kan men
zich wenden, om inlichting en medewerking.
Amersfoort. J. Rent, Adjudant o.offi. le
Regiment Veld-art.
Arnhem. J. Beoftink, Driekoningenstraat 5.
Assen. L. Roele, sergeant-majoor, Inf.
Bergen op Zoom. M. C. Vos, Mil. Tehuis.
Breda, H. Best, Wilhelminasingel 62.
j Deventer. G. v. Keule, Wachtm. Huzaren.
Doesburg, H. A. Burgers. Serg.-maj. Inf.
Gorinchem. J. Steehouwer, sergt. Vesting-art.
Gouda. J. Mulder, serg. Inf.
's-Gravenhage. J. E. van Leeuwen, sergeant-
majoor, Jagers.
Helder. C. Kwikkei, serg. Hosp. Cie.
Hoorn. J. Butema, serg.-Inf.
I Haarlem. Wierda, sergt. Inf.
Kampen. S. de Groot, sergt. Inf.
Leiden. H. J. Lamers, sergt. Inf.
Maastricht. J. Djjkstra, Brusselschestraat 27.
Middelburg. M Meeuwse, Adm. Mil. Hosp.
Naarden. KI. Van Veen, Borgt.-majoor Inf.
Utrecht. C. Wattel, sergt. Vesting art.
Venlo. H. Dekker. Roermondstraat 17.
Vlissingcn. Den Otter, Adjudant o.o. Inf.
In de plaatsen met geteekend zjjn Te
huizen voor militairenbovendien in Delft,
Dordrecht, Groningen, 's Hertogonbosch,
Zutfen en Leeuwarden, terwijl in 's Graven-
twee Tehuizen zjjn dén in de Heems-
kerkstraat 42 en ééi (voor mil. van Geref.
huize) in den Practizijnsboek 4.
In vele garnizoenen hopen de afdeolingen
en leden van de N. C. O. O. V. dit jaar
onder de jonge mil. te verspreiden een boekje
•Onze Gids*, dat bedoelt een leidsman te
zjjn voor jonge militairen, maar ook in bree-
der kring meer bekendheid te geven aan de
bepalingen in Chr. geest in het leger en de
zoo hoog noodigo belangstelling van 't Chr.
volksdeel te wokken in 'onze Weermacht,
opdat een dam worde opgeworpen tegen de
verderfelijke theorieën, die bedoelen den Chr.
nationalen geest te vernietigen en het leger
tot bondgenoot te maken van socialisme en
anarchisme.
Deze Gids, die rijk geïllustreerd wordt, en
waarvan de inhoud vele bijdragen bevat, van
mannen van naam, zal tot een beperkt aantal
tegen f 0.25 te verkrjjgen zjjn, terwijl de
prjjs voor Chr. Vereenigingen en corporaties
by bestellingen van minstons 10 exomplaren
op f0.20 is gesteld.
Het Dag. Bestuur der N. C. O. O. V.
G. B. BEEFTINK, Voorzitter.
L. BURGER Jz., Secretaris.
v. d. Boschstraat 10, Utreoht.
Beleefd noodtijen wij tt uit bovenstaand stukje
in uw geëerd blad te willen opnemen.
Het bestuur der Afd. Helder.
J. DE JONG, Wilhelminastr. 29, Voorzitter.
C. KWIKKEL, Secretaris.
P. M. VERBRUGGE, Penningmeester.
HELDER, 1G Maart 1006.
J.l. Woensdagavond had in Casino"
de laatste Volkêbijeenkomat in dit seizoen
plaats. De zaal was als gewoonlijk stampvol.
Een zeer variëerend programma verschafte
den talrijken bezoekers een genotvollen avond
aan muziek, voordrachten, gymnastiek en
tooneelspel kon men zyn hart ophalen.
De heer J. De Jongh van Texel had de
voordrachten op aich genomenhjj hield een
drietal causeriën over .Het spreken", «Het
weer* en .Een zilveren bruiloft». Luim en
ernst wisselden daarin elkander af, hetgeen
door de voortrefielyke wjjxe van voordragen
goed tot zyn recht kwam. Geen wonder, dat
de spreker veel byval oogstte.
Do gymnastiek vereeniging «Oefening kweekt
Kunst» gaf een serie staafoefeningen, werkte
aan de barren en formeerde eonige mooie
groepen, die met belangstelling aanschouwd
werden en wist met een parodie op de vrye
oefeningen nietweinigde lachlust op te wekken.
Door eenige heeren dilettanten werd op
hoogst verdienstelijke wjjze het aardige blij
spel .Een gezellige kamer" opgevoerd en
vorhoogde daarmee de gezelligheid van deze
bijeenkomst.
De kleine kapel van de marine, onder
directie van den heer L. A. Schouten, zorgde
in de pauzen voor goede muziek.
Voor men uiteen ging sprak de Voorzitter
van het Bestuur, de heer Jaring, bij het
waarin hy aüe personen en ver
eenigingen, die hunne medewerking verleend
hadden, hartelyk dank zegde. De muziek
kapel werd door hem lof gebracht voor de
uitstekende muziek en in het bijzonder den
heer Schouten, die wegens het verlaten van
den dienst voor de laatste maal op de Volks-
byeenkomsten had gedirigeerd. Spreker dankte
hem voor de welwillendheid zooveel jaren
betoond, gaf de verzekering, dat men met
leedgevoel van hem afscheid nam en wenschte
hem in zyn verdere leven veel geluk toe.
Deze woorden werden met fanfare's en hoera's
bezegeld.
Bg de Dinsdag alhier plaats gehad
hebbende verkiezing voor 10 leden van
de Kamer van Arbeid voor de Bouwbe
drijven zjjn gekozen tot leden-patroons de
heeren E. J. Rok, A. Krjjnen, C. Blom,
A. van Pelt, (aftr. leden) en C. Th. de
Boer en tot leden-werklieden de heeren
P. Hubbeling en J Boogaard (aftr. leden).
Voor 3 leden-werklieden moet herstemming
plaats hebben.
Het voornemen bestaat om bier in
de maand September a.s. gedurende een
tiental dagen een Nationalen Schietwed
strijd te houden op de banen ten zuiden
van het fort Kijkduin, waaraan door alle
militaire korpsen zal kunnen worden deel
genomen.
Concours „Alcmaria".
Aan de in het lokaal „Oiligentia" te
Alkmaar plaats gehad hebbende loting
voor de deelnemende Vereenigingen, inge
schreven voor het Nationaal Concours voor
Mannen- en Gemengde Koren, te houden
vanwege de Gemengde Koorvereen'ging
\lcmaria" op Pinksteren a.s., zullen deel
nemen iu de derde afdeeling Mannenkoren
Heldere Mannenkoor" en de afdeeling
„Mannenkoor," onderafdeeling van „Ge
mengd Koor".
Spoorwegongeluk te Bergen op Zoom.
De Duitsche mailtrein 81/83 was 0 u
50 min. het station Bergen-op-Zoom voor-
bjjgestoomd en liep toen op een rangee
renden goederentrein nabjj den overweg
bg wachthuis 13. De schok was zoo hevig,
dat de locomotief naar links werd om vei-
geworpen, gevolgd door den tender. Rechts
van den wogj werd de bagagewagen ge
slingerd; het daarop volgend postrjjtuig
werd ingedrukt.
Ernstig gewond, aan hoofd en beenen,
is de hootdconducteur Vos (no. 535), ge
stationeerd te Boxtel. Voorts licht ge
kwetst P. van Geel, machinist, te Boxtel.
Ernstig gewond zjjn de leerling-machinist
van Summeren, eveneens te Boxtel, die
hoofdwouden en aan beide handen kwet
suren bekwamvoorts Schrauwen, con
ducteur der postergen, gestationeerd te
Vlissingen, en Loos, hootdconducteur der
Duitsche postergen, te Oberhausen. De
reizigers bekwamen geen letsel.
De machinisten bleven tot op het laatst
op hun machine, sloten den stoom af en
doofden hunne vuren, en voorkwamen
daardoor erger.
Een Moordaanslag.
Sinds anderhalf jaar was hg uit de ge
vangenis, waar hg wegens poging tot moord
op zjjn vrouw 10 jaren had doorgebracht,
ontslagen. Hg had namelgk nu ongeveer
elf jaar geleden in de Nieuwstraat te
's-Hertogenbo9ch zjjn vrouw van het leven
trachten te berooven, door haar, toen hg
ze daar ter plaatse tegen kwam, mot een
mes eene diepe snede in den hals toe te
brengen. Eenigen tjjd na zjjn ontslag uit
de gevangenis werd hg met open armen
ontvangen en scheen alles uit het voor
gaande leven vergeten. Wat was hiervan
de oorzaak? Manlief had in de gevangenis
een aardig duitje verdiend en dit was de
sluier die al het voorgaande bedekken zou.
Na eenigen tjjd evenwel waren deze spaar
duitjes opgeteerd en men kon man en va
der niet meer Ijjden. Zoo werd hem dan
het leven op allerlei wjjzen zuur gemaakt,
zoodat man en vrouw thans weer van el
kander gescheiden leefden.
Toen B„ bggenaamd »Luie Hein", zjjn
vrouw Maandag in de St. Chrispjjnstraat
te s-Bosch ontmoette, ging hg haar met
een mes te lgf Hevig werd zjj aan hare
armen gewond. Gelukkig kwam spoedig
hulp opdagen, anders ware zjj misschien
vermoord geworden. Nu werd zjj naar het
gasthuis vervoerd om aldaar verbonden te
worden, terwjjl »Hein" naar bet politie
bureau werd gebracht. (>Noordbrab.n)
Da watervloed van Maandag j.l.
Dit alle plaatsen aan de Noord- en
Zuiderzee komen berichten over de schade,
die door het hooge water ontstaan is.
Zeeland schjjnt het meest geleden te hebben.
Ook te Antwerpen moet de schade van
koopmansgoederen en in de kelders der
stad enorm groot zjjn.
Tusschen Rillaad Bath en den spoor-
dam aan de Schelde is de Noorderspoorljjn
geheel weggeslagen. De rails hangen als
slappe koorden neer. Het water heeft den
grond er onder weggeslagen. Uit den En-
gelschen polder, waar 300 menscben wonen,
die allen door de vlucht zjju gered, is
huisraad en boerengerei langs den spoorweg
aangespoeld. Karren, vaten, stoelen, hooi
mijten, winkelopstand liggen aan den voet
van den spoordjjk. In de kruin van een
boom hangt een varken, daar Dinsdag
vastgeklampt en 'e nachts gestorven.
Wachtpost 19 staat tot de ramen onder
water.
400 man hebben gearbeid aan het her
stel van de djjken.
Het telegraaf verkeer was gestremd wegens
weggespoelde palen.
Men ziet uit Rilland vele boerenwagens
komen met verhuisboedelsde menschen
vertrouwen den toestand nog niet.
Dit Vlissiagen meldt men van Dinsdag
Eerst hedenmorgen vroeg was het water
in de stad weggeloopen. Men kon zich
toen eerst duidelgk overtuigen van de
enorme schade, die allerwegen door over
strooming in de stad is aangericht.
Ook in andere deelen der provincie
Zeeland is door den watervloed geducht
geleden vooral onder Rilland is de schade
zeer aanzienlijk. Twee groote polders zjjn
ondergeloopende bewoners moesten op
daken vluchten.
Onder Ierseke is de Olzendepolder onder
geloopen. Op het eiland Tholen is de
Snzannapolder overstroomd. In Oosteljjk
Zeeuwsch Vlaanderen is onder Hoek de
Lovenpolder doorgebroken de Kruispolder
is op twee plaatsen doorgebroken. Om
kort te gaau, de ramp is over geheel
Zeeland zéér groot.
Omtrent den watervloed in Zeeland
meldt het Handelsblad"
De ramp die meest alle deelen van deze
provincie heeft getroffen ia groot. De
schade die veroorzaakt is, kan thans nog
niet onder cjjfers gebracht worden. Te
Vlissingen zjjn verschillende personen,
vooral uit den kleinen middenstand ge
ruïneerd. Er circuleert reeds een ljjst tot
leniging der eeorme schadeer wordt voor
aanzienljjke bedragen geteekend. De ramp
in den Engelschen Polder (Zuid Bevelatid)
is ontzettend. Hij is geheel overstroomd
langs de djjken ligt have en goed der
bewoners. Verschillende huizen zgn inge
stort, schuren zgn uit elkaar geslagen eo
de voorraden vernieldhet vee drijft dood
aan. Welgestelde lieden zgn tot den bedel
staf gebracht. Het gevaar is daar thans
geweken. Te lerseke is de schade eveneens
grootde oesterloodsen stonden tot aan
het dak onder water. Een paar oesterputten
braken door. In Tholen zgn een drietal
polders ingevloeid. Op Schouwen is een
ernstige djjkval bjj Brouwershaven. Uit
Zeenwsch-Vlaanderen zgn de berichten
eveneens treurig. De toestand van den
Koningiu-Emmapolder is zeer torgelj
deze groote polder, betrekkelijk kort ge
leden ingedjjkt, heeft aan zjjn dgken groote
schade. De Wilhelmuspolder onder Honte-
nisse staat blaük. Menschen zgn met have
en goed gevlucht. Het water staat tot bg
het dorp Klooeterzande. Wg bepalen ons
tot de mededeeling van de meest ernstige
gevallen, want nit tal van plaatsen worden
djjkbraken en kleinere schade gemeld.
Stormberiohten komen ook bjj de vleet
van de Duitsche kusten.
De kust en de eilanden van Oost-Fries
land hebben onmeteljjke schade opgeloopen.
De djjken zgn op vele plaatsen gebroken,
het spoorwegverkeer staat gedeeltelijk stil.
De strandmuur van Borkum is over een
lengte van 300 M. weggeslagen.
In Bremerhaven, Geestemunde, Hamburg
en Altona is het water hoog geweest. Er
is vesl vee verdronken en ook daar in de
buurt zgn djjkeu en zomerkaden gebroken
of zwaar gehavend.
De ramp te Courrières.
De Fransche bladen staan vol met ijzing
wekkende verhalen over de hartverachourende
tooneelen, die zich in de omgeving der mjjnen
van Courrières, waar de ontzettende ramp
plaats had, afspeelden. De hoop, dat nog een
aantal personen gered zouden worden, is
vrjjwel vervlogen, men moet zich thans er
toe bepalen de verkoolde en verminkte ljjken
der slachtoffers te bergen en zoo mogelyk te
trachten hun indentiteh vaat te stellen. Er is
slechts weinig verbeeldingskracht nnodig, om
zich voor te stellen, welke hartverscheurende
tooneelen bjj die herkenningen voorvielen,
daar in de zwaarbezochto plaatsen geen enkele
familie is, die niet één of meer dierbaren te
betreuren heeft, die niet een kostwinner of
verzorger heeft verloren, waar geen kinderen
hnnDen vader, wednwen hunnen echtgenoot
moeten bejammeren.
En daar groote rampen gewoonljjk ook
groote heldendaden ten gevolge hebben, zoo
zyn ook hier wedor daden van opoflerenden
mannelyken moed, van heldhaftige doodsver
achting mede te deelen.
Dat de Fransche ingenieurs en mijnwer
kers zich niet onbetuigd hebben gelalen eo
herhaaldolyk hnn leven hebben gewaagd, om
zoo mogelyk dat hunner makkers te redden,
hebben we reeds vermeld, maar ook do Duit
sche», do loden der Westfaalscho reddings
brigade, hebben bewezen, dat echte menschen-
lïefde zich niet gebonden acht aan grenzen
of door nationale najjver of haat.
Te half zes zjjn ze Maandag de mjjn bin
nengegaan. Fransche ingenieurs met eenige
mijnwerkers daalden vooraf neder om, voor
zoover het mogelijk was, den weg tc wjjzen.
De kabel loopt af, doodeljjk zwjjgon heerscht
onder de omstanders, de wakkere mannen
gaan misschien den dood te gemoot. Er
klinkt een schelletje, de kooi is op een diepte
van 340 M. aangekomen.
Opnieuw wordt gescheld, de mannen zjjn
aangekomen; de kooi komt met groote snel
heid weder naar boven. Nu begeeft een deel
der Dnitechen zich ook naar beneden, onder
geleide van de ingenieurs Engel en Meioren
een dokter. Ze dragen gewone mjjnwerkers-
pakken en hebben op den rag en de bont
zakken hangen met gecomprimeerde zuurstof,
voldoende voor een groot aantal nren Ook
hebben ze berries bjj zich voor het vervoer
der ljjken.
De kooi gaat woder naar beneden en als
het klokje heeft aangegeven, dat do redden
bjj de oerst afgedaalden zjjn aangekomen,
komt ze weer naar boven om weer niouwo
mannen mede te nemen. In bewogen stilte
wachten de omstanders het oogenblik af, dat
de uitslag van het heldhaftig pogen bokend
zal zjjn.
En al konden or geene menschenlevens
meer worden gered, de dappere redden be
reikten, wat er nog te bereiken viel. Door
hun cigenaardigo werkwijze en het practi-
sche gereedschap, dat ze mede hadden ge
voerd, mocht bet hun gelukken langs de
loopgangen te komen. Te 11 uur 's avonds
waren zo op een diepte van 800 M. geko
men. De daar gevonden ljjken werden op do
berrie gelegd on naar boven verboerd.
Zwaar vermoeid aanvaardden do wakkere
mannen den terugtocht, terwjjl een ander
achttal reeds gereed stond hunne plaatsen
Het bericht, dat de ljjken waren opgehaald,
verspreidde zie
de dorpen en t
JH vuurtje door
i zjjden kwam de droeve
m te trachten de dier-
le herkennen.
De berichtgever van het Journal meldt dat
de braad in de mjjnen nog voortduurt. De
galerjjen zjjn onbereikbaar, het inwendige ge-
Ijjkt een oven. De ljjken van de ongelukkige
kolendelvers die door do ontploffing godood
zjjn, braden in dat helsche vuur. Aan do
monden van de schachten wjjkt mon vol ont
zetting terug, daar de lucht van brandend
vïeesch er te bespeuren is.
Als hy de tooneelen te Saüaumines besobrjjft
waar de menigte in groepen van twintig by
de ljjken werd toegelaten, zegt decorrespon
dent: Nooit van mjjn leven heb ik iots zoo
schrikkelijks gezien. Ik heb de slaohtoöors van
de ramp met de «Hilda" aangestaard; ik heb
de lyken guzièn van de menschen dio bjj de
aardbeving in Calabrië omgekomen waren, en
hen die hun leven lieten in do woldadighoide-
Ik heb overblijfselen gezien van men-
die verdronken, verbrand, vermoord
maar nooit, nooit heb ik een tafereel
aanschonwd, zoo ovorweldigend afschuwoljjk
als dat wat ik te Sallaumines zag. Deze ljjken
zjjn maar ljjken in naam, hot zjjn eenvoudig
sintels van beenen, armen of hoofden aaoh
die menschen is geweest.
Mannen, vrouwen en kinderen gaan langs
die vreeeeljjke doodkisten. Zjj snikken en hui
gen zich voorover over die verminkte over
blijfselen, zonder een er van te kunnen her
kennen. Soms openbaart een kloino bjjzondor-
heid den naam van den doodo oen horlogo,
een trouwring. Vjjltion ljjken zjjn op deze
wjjzn in den loop van den dag van Dinsdag
herkend, te midden van uitbantingen van
snikken en hartverscheurend leed, waarbjj ik
niet stil durf staan. Ik moest weg van dat
hartbrekend tafareel, van de indrukken, de
geluiden van die vreeseljjke plaats. Mjjne
ovenpannen zenuwen kondon hot i
uithouden bjj zulk een afschuwoljjk i
spel, zoo diep roerend zelfs voor de moest
verharde harten.
Laibaeh, de directeur van het Berljjnsche
observatorium, heeft verklaard dat de ramp
z. i. samenhing met zekere atmosferische om
standigheden die den lOden dezer in Enropa
heer achten. Zjjno waarnemingen brachten hem
tot de overtuiging dat de aardkont in hot
oosteljjk halfrond in een gevaarlijken toestand
verkeert Hjj voorspelt andere rampen.
Nadat de pogingen om de gassen uit de
mjjn te verwjjdcren. mislukt waren, wil men
hot nn op dsse wjjse beproeven. I)e schachten
UI. IV eo XI sullen luchtdicht afgesloten
worden, terwjjl door schacht II met een
sterken ventilator lucht ingeblason wordt die
zich overal zal verdoelen en op den terugweg
door de hevige uitstrooming alle vergiftige
gassen naar de buitenlucht moet meevoeren.
Natunrljjk wordt er zeer druk gespreken
over de vraag of do ramp wwkeljjk te wjjten
is aan zorgeloosheid en verregaande onver
schilligheid van do directie. Iets positiefs ksn
hieromtrent nog oiot meegedeeld worden. Er
worden vele beschuldigingen geuit aan het
adres der directie, die echter ontkent schuldig
te sjjn. Jaarès de«H in de «Hnmanité» mede
dat hjj san de Kamer zal vragen een parle
mentaire commissie te benoemen tot het
instellen van een onderzoek naar ds oorsaken
van de ramp.
Een oude mjjiiwarker heeft het volgends
gesebreven aan den ,Matin" to Parffs:
.De mijnwerken-afgevaardigden zjjn niet
geboord door den prefect, wlen zjj een rapport
zonden. De afgevaardigde van schacht no. 3
heeft heel dikwjjls geklaagd en meer dan een
maand lang verklaard dat do lucht in de mjjn
niet om in te ademen was.
«De ingenieurs hebben den directeur even
eens gevraagd de schacht te sluiten om de
noodige hentellingen te doen. De directeur
antwoordde dat de exploitatie in geon geval
mocht stil staan, daar er groote behoefte was
aan kolen.
.Het scbjjot vrjj zeker dat de ramp to
wjjten is aan den brand in schacht no. 3.
Was het te voorzien dat deze brand zolko
ontzettende gevolgen moest hebben
«Ja, zeggen de mjjnwerkers, die thans nog
in leven zjjn, want wjj roken do .slechte
lucht", en wjj zagen dat de paarden onrustig
werden.
Velen onser daalden Zaterdag niet af,
©en ongeluk voorziende. De werklieden dio
den mnnr moeeten metselen om den brand te
beperken, stemden alleen toe naar beneden
te gaan, na onopbondeljjke aanmoediging en
voortdurende verzekering van de zjjdo dor
ingenieun, dat or geen gevaar hoegonaamd
bestond.»
FEUILLETON.
•Mjjn tante is niet getrouwd,» zeide zjj,
met schitterende oogen naar Ernst opziende
.mjjn moeder zegt, dat zjj nog vrjj is, en
dst het een wonder mag heeten, dat de eige
naar van den Thal-molen noch altjjd niet
.Babbel zulke onzin niet, kleine,* viel
Mahler haar in de rede. «Wil je nog wat
eten
Christa Maria sebudde bet hoofd en trok
meesmuilend de lippen op over die terecht-
«Het is toch zoo; als de eigenaar van den
Thal-molen met mjjn tante trouwt, krjjgt hjj
den Enz-molen er bjj. Moeder, zegt, dat het
zonde sou wezen, van mjjn tante eu van
den molen."
.Je kunt nu wel naar huis gaan, Christa
Maria, maar loop vlug, anders wordt je weer
koud. En zeg aan je moeder, dat zjj je in
kuis moet houden."
Het kind keek hem verschrikt aan.
«Dan hebben wjj geen Kerstboom, als ik
niet meehelp om wat t« verdienen,' zeide
zjj treurig. .Alles vrat ik thuisbreng, is voor
mjj on de broertjes en zusjes.»
Goed, dat zal wel terecht komen. Waar
woon je?«
In den Anger, no. 15. in het achterhuis,
mijnheer.
.En boa hert je?»
.Christa Maria Ruppcrt.»
.Goed».
Ernst sloeg het kind den doek weer om,
wikkelde het geld voor haar in een papier,
gaf haar nog eenige broodjes met vleeech en
braeht haar toen naar buiteo.
Dank u wel mjjnheer 1 God loone u 1»
De jonkman oogde haar na, totdat zjj om
den hoek der straat verdwenen was, en
keerde toen in de gelagkamer terug.
Tegeljjk met hem trad ©en postbod© binnen.
«Is hier mjjnheer Ernst
.Dat bon ik. Wat hebt ge?»
.Een telegram.»
Ernst scheurde het open en lasKantoor
reeds gesloten, morgen vroeg wordt het ge
vraagde posterestante afgezonden.»
Verduiveld, dat is fataal 1' mompelde hjj
ontstemd. .Na moet ik om die prailige
tweeduizend mark morgen weer naar de stad
Kellner, stuur iemand naar .Do Zwaan',
Valentjjn moet dadeljjk inspannen en hier
voorkomen.»
Luid ratelend reed de wagen het erf van
den Enz-molen op. Evenals den vorigen
dag verscheen do molenaarster op don drempel
dor hoi* !enr. In de kamer brandde do lamp,
zoodat haar slanke gestalte duidcljjk tegen
het licht afstak.
Ondanks de strenge konde kwam zjj naar
buiten en streelde de paarden.
■Ge hebt hard gereden, Mahler», zeide zjj,
terwjjl zjj met bewondering zag, hoe beval
lig hjj van den bok sproDg. «De paarden
dampen.'
.Ja, ik wilde gaarno spoedig weer thuis
zjjn, om Maar zullen we niet in buiB
gaan Ge zoudt hier licht een verkond beid
opdoen, juffrouw.»
Hjj giug haar voor tot aan de deur, liet
haar binnentreden en volgde baar. Daari.a
opende hjj de deur van do huiskamer. Toen
zjj daar binnen waren en hjj tegenover haar
stond en in haar oogen de bange vraag las
Wat hebt ge voor mjj kannen doen?"
toen hjj zag, hoe bare lippen zich bewogen
zonder een woord te kunnen uitspreken,
teen had hjj haar gaarne aan zjjn hart ge
drukt en voor immer daar een schuilplaats
\Vaanchjjnljjk las zjj in zjjn oogen, wat
er in hem omging, want blozend wendde zjj
plotseling het gelaat van hem af.
•Ik heb me veroorloofd een lentegroet
mee te brengen. Het is wel wat vroeg, als
het buiten nog vriest, dat het kraakt, niet
waar? Maar zjj geuren zoo heerlijk, dat ik
Als 't u belieft, juffrouw.' Bjj dozo
woorden bracht hjj het mandjo met bloomen,
dat hjj van die kleine Christa Maria had
gekocht, van onder sjjn mantel te voorecbjjn
en reikte het haar toe.
.Wat heerljjke viooltjes! Go verwendt mjj,
MahlerTot nog toe heeft niemand
aan zoo iets gedacht," stamelde zjj met neer
geslagen oogen.
Laat mjj dan do eente zjjn, die
Ernst bleef steken. Mocht hjj haar nu
reeds zoggen, welke gevoelens hem bezielden,
en wat hem hier aan dw plek bo»<l? N«c,
neen, het was nog te vroeg, do vrucht was
nog niet rjjphjj moest zich bedwingen en
sjjne wenschen in sjjn hart besloten houden
tot gelegener tjjd.
Terwjjl Christa Maria haar gloeiend ge
laat in de koele, geurige bloemen bijna ge
heel verborg, verhaalde Ernst, wat do uit
slag van zjjn zending was.
«Geen uiutel, dat bad ik wel gedacht,"
klaagde zjj, .en dus moet de Enz-molen
Spreek niet uit, wat dank zjj uw
huurman Knoop in de stad de masschen
va» de daken elkaar toeroepen,' sprak Ernst
toornig. .Zoo lang ik hier ben en go mjj nw
vertrouwen schenkt, zal dat nooit gebeuren.'
Maar do boete I Hebt ge die dan ver
geten?» klaagde zjj, terwjjl zjj moedoloos op
een stoel giog zitten en den arm onder het
hoofd legde.
«Ik vergeet niots, juffrouw en allerminst
hetgeen men u heeft aangedaan. Knoop, die
schoft, vras bjj Valentjjn in .De Zwaan'.
Die twee brave zielen sullen wel weer mooie
plannen gemaakt hebben. Maar den
van den Thal-molen schuiven wjj om
van don bals; tot den laatst
hjj het geld teragkrjjgen
Ge sjjt niet wel bjj bet hoofd Mahler 1
Waar zou ik het geld vandaan halen
Ernst glimlachte.
Waar vandaan ook een knecht heeft
wel eens goede verbindingen. Morgen kan
ik het geld uit de stad halen en daarmee
Knoop d«-n mond stoppen. Het andere zal
zich wel schikken. Maar kom, ik denk, dat
het nn tjjd is om naar bed te gaan, juffrouw.
Ge hadt niet moe ton wachten op mjjn
terugkomst, voornameljjk, omdat daarvan niets
vooruit was bepaald.'
.Alsof ik dan rust zou gevonden hebben,»
zeide zjj openhartig. «Ge hadt Valentjjn bjj
u, en die haat u, geloof ik.»
.En waart ge daarom bezorgd over mjj?'
Ernst was dichter bjj haar getreden eo
zag haar diep in de oogon, zoodat zjj schuw
ter zjjdo koek. Nog verzette hjj zich tegen
de bekoring, die zjj iu zjjn uabjjhcid ge
voelde zjj ergerde zich over de willoosheid,
die haar overmeesterde, en over het verlangen,
dat haar vervulde om hem onbeperkte macht
te geven over haar zeiven en over alles,
wal zjj bezat.
Om dit alles to verbergen wierp zjj bet
hoofd trotsch in den nek en zei op geveinsd
onverschilligen toon: .De plicht der naasten
liefde, andera niets.. Doch hare blikken
logenstraften hare woorden. Al ompantserde
zy haar hart nog zoo sterk, haar oogen had
I zjj niet meer in haar macht.
.Natnurljjk dacht ik ook aan niets anders",
antwoordde Ernst luchtig. .Goeden nacht
jutfronw, wel te rusten. Slaap gerust, ik
waak. En als God wil, zal het Kerstfeest
eens recht vrooljjk zjjn..
Ernst drukte Christa Maria de hand en
•TL' volgenden dag, een poosje vóór
twaalven, toen Ernst nog niet uit de stad
teruggekeerd was, reed het wagentje van
Knoop het erf van den Enz-molen op.
Christa Maria, die aan haar naaitafeltjo
zat en in gedachten verdiept was, torwjjl
het naaiwerk in haar schoot rustte, zag
Knoop en sprong op.
«Mjjjn God; daar is Knoop en Ernst is
niet hier," zeide zjj ontsteld en vloog naar
den uitersten hoek der kamer, als kon zjj
zich daar verbergen. Maar bjjna onmiddelljjk
daarna dacht zjj: .Ik kan hem toch niet
ontwjjken," en langzaam trad zjj weer naar
voren.
Er werd op de deur geklopt en Knoop
trad binnen.
Toen de jonge molenaanter den man tegen
over zich zag, die haar ondergang zocht,
herkreeg zjj haar kalmte en overleg.
«Goeden morgen, juffrouw," sprak hjj,
haar met sportenden bbk aanziende. .Sedert
wanneer zjjt go bang voor mjj, zoodat ge
u in oon hoek verschuilt?»
.Denkt ge, dat ik bang voor u zou wezen,
omdat ge mjj in de stad aan de bespotting
hebt overgegeven Dat zal juist omgekeerd
het geval sjjn, denk ik. Ge hebt stellig ver
geten, welke straf er is bepaald voor kwaad
willige lasteraars; andera hadt ge u wel
tweemaal bedacht.'
Zjj ging weer op haar gewone plaats
zitten en hervatte haar naaiwerk, zonder
eenige notitie te nemen van den molenaar,
wieas gelaat door woede bjjna onkenbaar was.
Wat is de reden van nw komst?» vroeg
zjj, toen hjj na een lange poos nog maar
Bjj zulk een ontvangst vergeet mm over
zjjn vriendschap to spreken, joffrouw. Sedert
die melkbaard bier in den Enz-molen is,
ljjkt de duivel wel losgebroken.*
Christa Maria glimlachte.
De d ai vol is niet losgebroken, maar er
toesiobt gehouden verraad en ontronw
aan bet licht en worden naar ver-
beloond.
Ge hebt my schandelik misleid en bedrogen.
Ge hebt mjj hrt geld opgedrongen om het
graan te koanoo keepen voor de leverantie,
die ge my ook hebt opgedrongen, en ge
hebt mjj uw hulp toegezegd voor het geval,
dat de lovoringrtenajjn te kort wae. Maar
dat alles deedt ge met de geheime bedoeling,
mjj in hrt nanw te brengen, en den atrop,
die ge mjj om den hals had gedaan, dicht
te trekken wanneer ge daartoe lust hadt.
Ea ten slotte hebt ge in de stad het gerucht
Hvt waa nw bedoeling den molen in uw
bezit te krjjgea en don molenaarster op den
k..p U» Dat ik alles te weten ben gekomen
en dat mjj de oogen geopend zyn, vervult
u met woede. Ik geloof gaarne, dat het niet
aangenaam ia, te zien, dat de vogel u onder
(Wordt vervolgd.)
