KLEINE COURANT 't Vliegend Blaadje voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna. Geld of Liefde. No. 3614. Zaterdag 5 October 1907. 35ste Jaargang. VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG. Uitgevers: BERKHOUT Co., te HELDER. Bureaux: Spoorstraat en Koningstraat. Eerste Blad. Uit het Buitenland. Nieuwsberichten. Dit de Rotterdamsche haten. Bureau: Spoorstraat. Telof. 59. Buroau: Konlngstr. 29. Interc.-Telef. 50. Abonnement Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 ct., fr. p. post 75 cfc., Baitenl. f 1.25 o Zondagsblad37'45 >0.75 11 Modeblad 55 80 0.90 f Muj.ik,Bloemlezing> >>60>>>>85> >0.90 Voor 't Buitenland bjj vooruitbetaling. Advertontlön van 1 tot 4 regels25 Ce Elke regel meer6 i Bewgs-exemplaar2 Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend. Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux bezorgd zijn. tlHÊÊÊ?*' ^an 0ll/e ^bonné'a buiten de gemeente wordt beleefd verzocht verschuldigde abonnementsgeld Vliegend Blaadje en Zondagsblad 3e kwartaal 1907 te willen ovenraken per postwissel of in -istzegels vóór 5 October, zullende au Iers daa over met 5 cents verhooging per post worden beschikt. Postwissels voor dat doel behoe ven slechls met een zegel van 2-1/, cent b plakt te worden. Uit Sebaatopol wordt bericht van geheimzinnig geval, voorgekomen in de kazerne van het Brestsohe regiment, een voorval zooals dat haast alleen in Rusland kan plaats hebben. Drie mannen in officiersuniform kwamen de kazerne binnen en riepen de dienstdoende compagnie toe, dat hun com mandant gedood on de officieren gevangen genomen waren. Zy verzochten de wacht de ontwapende officieren te helpen bevrijden. Een toegeschoten officier bekeek de mannen wat nauwkeuriger en zeide toon.Gelooft hen niet, dat syn geen officieren maar b d negers". De geheimzinnige vreemdelingen gavi daarop vuur en wondden den commandant der compagnie en een kapitein. Het gelukte de drie gewaande officieren te ontsnappen. Maandag werden in verband met het gebourde negen personen in hechtenis ge nomen, onder wie een vroeger officier der vesting artillerie. In verband met het gebeurde liepen er weer geruchten over mniterjj die uitgebroken zonden syn op schepen der Zwarte Zee vloot. Deze geruchten syn niet bevestigd. Dat ze in 't eerst geloofd syn is eigenlyk de schold van de geheimzinnigheid waarmee al dergelyke gebeurtenissen in Rusland dadelyk officieel omhuld worden. De censnnr liet geen enkel bericht dooren omdat vroeger al eenB mnitery was voorgekomen werd het gerucht daarom aanvankélyk geloofd. Bfj het zoeken naar de daders van het bovenvermelde, heeft de politie in veraehiUende kelderwoningen een aantal moordtuigen gevonden. In eene woning vond zy een waar arsenaal, waar zelfs maxim-kanonnen en rookloos kruit aanwezig was. Dat alles wyst op eene revolutionnaire samenzwering van eenigen omvang. Hoewel nog niets stelligs kan gezegd worden over den nitslag der voorverkiezingen voor de Doema, n.1. hot kiezen der kiesmannen die de leden der Doema znllon aaawyzen, bljjkt toch reeds nit de bekend geworden cyfers dat de (gematigden" tot hiertoe de meerderheid hebben De gematigden" waren ook by de vorige verkiezing leden der oppositieparty. De groot grondbezitters moeten hunne kiesmannen nog aanwyzen. Zy hebben by het huidige kies stelsel het overwicht in de provinciale kies colleges en zijn gewoon reactionnairen te kiezen. Onder de werklieden en de kleine grond bezitters is geen belangstelling voor de ver kiezing. Wy schreven dat reeds en ook de reden daarvan. De kadetten zyn vol goeden moed over den uitslag. Dat de regeering hunne kiesvergaderingen heelt verboden strekt hen tot winst, verklaren «ij. Na den terugkeer van den Czaar op Peter hof zal het programma voor de nienwe Doema worden vastgesteld. Op dat programma zul len, zoo meldt men voorkomen: hervorming van de rechterlijke macht ten platten lande, erkenning der persoonlijke vrijheid en-her vorming der plaatselijke besturen. Dut alles in Rossischen zin opgevat natuurlijk. Van regeling der Jodenkwestie wil de regeering niets weten. De Bond van Echt Rnssisohe Mannen zou den 't nog beter weten te doen. Zy vroegen aan don Czaar reeds opheffing <ler grondwet. Zij denken zeker: dan heb je met al die drnkto van hervorming hier niets to maken. i vryheid dAAr, De tocht van Snltan Abd-el-Asis (no. 1) naar Rabat en zjjne aankomst aldaar heeft tot gevolg gehad dat oen deel der troepen van Moulay Hafid (sultan no. 2) zyn gedo serteerd naar den eereten sultan. Men schat hun aantal op een 600 man. 't Zyn 7 gen« raals met hunne troepen. De priester-hoofd man der Sahara verzocht Moulay Hafid den heiligen oorlog tegen de (./Kristenen en Joden te boginnen. Monlay Hafid wil eerst af wachten wat zyne gezantschappen te Parys en te Berljjn zullen uitwerken. De Fransche gezant trok naar Rabat om met den Snltan te onderhandelen over de politie-regeling naar de bepalingen van do a'. te \an Algeciras. Generaal Drude's troe pen bljjven te Casablanca tot de rost in de provincie geheel hersteld is. Het Fransche eskader zal de kust blyven bewaken om hot binnensmokkelen van wapens te beletten. De Sultan heeft een zjjner bevelhebbers opgedragen met eene krijgsmacht naar het Zuiden op te rukken en met de hoofden der oproerige stammen onderhandelingen aan te knoopen die een herstel van rust en orde tengevolge moeten hebben. Rusland en Oostenrijk zyn tot overeen stemming gekomen omtrent hunne gemeen schappelijke houding op het Balkan—Schier eiland. Zy hebben de bepalingen daarvan aan hnnne gezanten en diplomatieke agenten in den Balkan gezonden met last daaraan zooveel mogeljjk openbaarheid te geven. Keizer Wilhelm zal den 7den October te Karlsrühe de begrafenis van zyn oom den groothertog van Baden komen bijwonen. Mede zullen aanwezig zyn de koning van Wurtemberg en Rijkskanselier Van Bülow. Helder, 4 October 1907. Op den 2den October werd alhier openbaar aanbesteed, door den kolonel- commandant van het 4e reg. vesting-ar tillerie, de levering van 1500 H.L. aard appelen. Ingekomen 9 biljetten van de heeren: M. Blom f 3.00; B. J. Boelsnms f 2.80C. van Os f 2.40, A. J. de Bnnje f 2.50S. Gjjsberts f 2.60J. Luidinga f 2.40; S. van Amesfoort f 2.37; B. A. Swaters f 2.35F. Th. de Haas f 2.10 per H. L Onder nadere goedkeuring van den minister van oorlog gegnnd aan den minsten inschrjjver. Wy woonden Woensdagavond de Bios- cope-voorstelling by in de zaal van het Leger des Heils aan de Spoorgracht. 'e Middags was al een kindervoorstelling gegeven, waarby 't erg druk liep. Nu, voor kinderen zyn dergelyke voorstellingen altijd uiterst belang wekkend wat zij zien leeft, en leven wekt belaDgsteUiDg ook by volwassenen. Do zaal was 's avonds heel aardig bezet. Men begon met een godsdienstig lied, waarna kykjes gegeven worden in Palestina en Jeru zalem en in de groote ijzergieterij van Creusot. Waren de verklaringen by deze beide wat breedvoeriger geweest, dan zou 't Dog leer rijker geweest zyn. Daar waren ook vermakelijke dingen, als »De verloren banknoten", ,De Rjjwieldief, enz. Tusschon de grootere nummers werden stille beelden" gegeven, geschiedenissen, uiterst leerrijk en voor ieder te hooren. By »De Kerstnachtdroom» zong een der vrouwelijke officieren een aardig lied. Zaterdag worden de vosratellingen her haald. Zy zullen wel volk trekken. Een luchtballon. Aangaande den op Texel neergedaal- den luchtballon meldt men aan »Het N. v. d. D." nog de volgende bijzonderheden. De ballon >Augusta" is afkomstig uit Berlijn. De vier Duit^cbe heeren waren kapitein Von Kragb, ingenieur Kief er en de helpers Keidel en Troxkwitz. De bal- Ion was den vorigen middag om 3 nnr te Berlijn opgestegen en heeft over Over- ijsel en de Zuiderzee het eiland bereikt, waar hij des morgens ongeveer half vijf nederdaalde. Door den zwaren mist kon slechts een paar honderd meter ver worden gezien, zoodat de reizigers een oogenblik in ge vaar hebben verkeerd om in zee terecht te komen. Met hartelgken dank voor de vriende lijke ontvangst in het gastvrjje Holland aldus staat geschreven op eene door een van hen aan den rijksveldwachter K, gerichte prentbriefkaart zyn de heeren naar Amsterdam vertrokken. Hoog bezoek. Naar wordt medegedeeld zyn de Duitsche Keizer en de Keizerin voornemens onze Koningin in de tweede helft van November hier te lande te bezoeken. De raarine-begrootlng. De «N. R. Ct." wydt oen uitvoerig artikel aan de begrooting van Marine voor 1908. Wy zyn zegt het blad in de laat ste jaren zóó gewoon om, wanneer oen nieuwe bewindsman optreedt als hoofd van het depar- ment van marine, het aantal beschouwingen over wat voor de verdediging van het vader- la d en de koloniën noodig is met één te zien vermeerderen, dat als vanzelf by het opslaan van deze begrooting de vraag reesWat zal ons nu gegeven worden Na aandachtige lezing van dat staatBstnk kan het antwoord kortweg luidenniets. Voor do volksvertegenwoordiging, die te beoordeelen heeft wat de Minister in het be lang der verdediging ter zee van het vader land noodig acht, wordt het daardoor zeker lastig nit te maken in hoeverre zy den nieuwen titnlaris haar vertronwen kan schenken. Te verwonderen is het niet, dat de Minis ter, zóó onverwachts geroepen om het beheer van het departement op zich te nemen, niet aanstonds met uitgewerkte plannen gereed ismaar een zoo geheel gemis van ook maar do vaagste aanduiding omtrent de wyze, waar op de vloot op sterkte zal moeten worden gehouden, moet toch wel verwondering baren. Die verwondering wordt er niet minder op, als we opmerken, dat ook voor het volgende jaar geen plannen voor aanbouw te wachten zijn. Het oenige toch, wat omtrent de toe komst verluidt, betreft voorstellen, die de T woede Kamer zoodra mogelyk zullen be reiken, aangaande de kustverdediging, waar- vun de herziening en aanvulling dringend noodzakelyk wordt. Zon de onderstelling te gewaagd zyn, dat het chronische tokort aan personeel oorzaak is, dat nieuwe aanbouw niet wensohelyk wordt geacht? Dit zou ons niet verbazen, waar de tegenwoordige Minister zeker het best kan beoordeelen hoe vele moeilijkheden het in heeft om de vloot behoorlijk van personeel te voorzien. Mocht onze veronderstelling juist zyn, dan zouden wy 's Ministers standpunt toejnicheD, maar liever hadden wy dan de onomwonden verklaring vornomen, dat geen der voorstellen voor nieuwen aanbouw verwacht konden orden voordat een redelijke zekerheid ver kregen is, dat de vloot kan worden bemand. Zogt nu deze begrooting niets omtrent het- n de Minister wel noodig acht, duidelijker spreekt er uit, dat wat op het programma stond, 'b Ministers onverdeelde instemming niet kan wegdragen. Kamerverkiezing Franeker. By de Woensdag gehouden verkiezing voor een lid der Tweede Kamer in het kiesdistrict Franeker werden uitgebracht 6268 geldige stemmen. De heer Helsdingen (».-d.) verkreeg 2289, de heer v. d. Molen (a -r.) 2535 de heer dr. v. Raalte (v.-d.) 1444 stemmen. Herstemming moet dns plaats hebben tusscben de heeren v. d. Molen en Helsdingen. Ze waren 12 jaar getrouwd en konden het toen niet langer meer met elkaar vinden. Wie gelijk en wie ongelyk bad, valt aan ons niet te beoordeelen. By de rechtbank werd een proces tot echt scheiding aanbangig gemaakt, Intusschen naderde de dag, dat ze 121/, jaar getrouwd waren, en zoo een heuglykheid kan niet onopgemerkt voorbijgaan. Familie en vrien den werden gevraagd, er werd drnk gefeest of er geen vuiltje aan de lucht was. Na afloop van dat feest ging ieder weder zyn eigen weg, en een paar dagen later werd door de rechtbank de echtscheiding uitgesproken. (Rott.N.Bl.) Posttarief Buitenland. Met 1 Oct. is in werking getreden het besluit van het laatst gehouden algemeen postcongres, hetwelk bepaalde, dat het ge wicht der brieven voor enkelvoudig port voortaan tot 20 gram mag opgevoerd worden in plaats van als vroeger 15 gram. Het port van Nederland naar alle landen, ook naar onze koloniën, die tot de postnnie zyn toegetreden, is dns nn voor een maximum van 20 gram 12% ct. Brieven voor Oost- en West-In die mogen dus ook voortaan 20 gram wegen in plaats van 15 gram, zooals vroeger. Wy wyzen belanghebbenden voor zoover noodig nog op het voordeel van do verzending per zoogen. zeepost, in welk geval die brieven ook 20 gram mogen wegen en slechts met 5 cent behoeven te worden gefrankeerd. Nu ook de internationale postconpons ten postkantore algemeen verkrijgbaar is gesteld, zal het gebruik van dat zegel den handel en particulier zeer ten goede komen. Door dergelijk zegel in enveloppe naar bet buitenland te zenden, kan men thaDS van daar kleine bedragen of zaken van a contant op gemakkelijke wyze overmaken of laten aankomen. De prys van die post-coupons in ons land is 14 cent. Jacht op een dief. In Nederland, wie weet hoe dicht by, vertoeft op het oogenblik zekere Hernal- steen, die de >Caisse Générale de Eeports et Dépots" te Brussel voor 75,000 francs beeft opgelicht. De dief doorreist op zyn vlucht het ge heele land per motorfiets en stuurt uit alle plaatsen prentbriefkaarten aan zyn vrouw. De politie maakt jacht op hein, doch heeft hem nog niet kunnen snapper'. Zondagavond is op het postkantoor ie Tervneren een brief onderschept, door Hcr- nalsteen aan zyn vrouw gericht. De envelop droeg den naam van de firma W. S. Del- boy, Paslage 22, Den Haag. De brief b - vatte slechts eenige pbotographiscbe op namen, door den dief-motorrijder op zïjo tochtje door ons land gemaakt Djambi. Blykens een uit NederJandsch-Indië ontvangen telegram zyn de Djambische bendehoofden Raden Mat Tahir en zyn broeder Raden Achmad gesneuveld. Carbol zuivert de wond uitmuntend, maar... carbol doet nog wat anders ook Carbol doodt en vernietigt wel alle dier lijke en plantaardige kiemen, die maar in de nabijheid komeo, maar... vernietigt ook onze eigen weefsels l Carbol, te langdurig aangewend, veroorzaakt >koud vnur" en wanneer het op te groot oppervlak op de huid wordt aangebracht, kan het zelfs in wendige vergiftiging veroorzaken. Merkwaardig geval van auto-suggestie. De juffrouw, die zich verbeelde, dat ze in haar inwendig ik een hagedis herberg de, en niet van dien waan genas, alvorens de dokters haar een zoodanig kruipdier toonden, en hiervan beweerden, dat ze 't uit haar ingewanden hadden opgediept, beeft school gemaakt. In het Rothscbild-ziekenhuis te Parys bad een jonge vrouw het aanschijn ge schonken aan een prachtig kereltje en de gezondheidstoestand voor het jonge moe dertje was nitnemend. Twee dagen geleden echter klaagde zij over zware pijnen en smeekte den artsen, haar het onderlijf te openen, omdat, zeide zy, >Ik een muis voel rondloopend". De dokters antwoordden, dat zy haar zouden opereeren en brachten haar onder narcose. Eenige oogenblikken later deden zy haar weer ontwaken en toonden haar een klein, wit muisje, dat zy, uit baar onderlyf hadden verwijderd. En de jeugdige mama verklaarke vol vreugde, dat ze nu absoluut geen pyn meer gevoelde. Het is intusschen een ge luk te noemen, dat de bewuste dame in het onzekere verkeerde omtrent de kleur van het lastige knaagdier in haar binnen ste. Zeppelin'! luchtschip. Uit Friedrichshafen word gemeld dat graaf Zoppolin's tocht op Maandag, waarbij hy ruim acht nnr met syn luchtschip in de lucht bleef en alle vjjf oeverstaten langs het meer van Konstans bezocht, wat den duur betreft, alles in de schaduw stelt wat totnogtoe met be stuurbare luchtschepen verricht is. De algemeene indruk zegt do corres pondent van de Komische Zig. dien de aanwesige, tot oordeelen bevoegde personen ontvingen, was die van een definitieve zege praal. Ook de stnaricrichting voor de opwaart- sche beweging heeft soo voortreffelijk gewerkt dat het ballonschip zonder ballast of gas te looien, ten allen tjjde den afstand van do aarde met 300 M. kon veranderen. De tochten worden nu eenige weken ge staakt. Een telegram van Wolff doet nog de vol gende mededeelingen, uit gezaghebbende bron, over da vyf opstygiDgen in de afgeloopen woek De opgedane ervaringon zullen onverwijld gebruikt worden, om eenige verbeteringen aan het stuurmechamek aan te brengen. De vyf tochten hebben in hoofdzaak het volgende geleerd Door de bjjna waterpas gerichte siaartvinnen heeft het luchtschip een voor treffelijke stabiliteit. De zijsturen waren vol doende, om het luchtschip in eiken koers te krjjgen. Zy werden ook met goeden uitslag by buiige winden gebruikt; om zo sneUer werkzaam te maken, zal het gewenscht zyn, zo iets te vergrooten. Van zeer bijzondere waarde waren de sturen voor de opwaartsche beweging. Met behulp daarvan kan men, zonder gas te laten ontsnappen, het lucht schip op elke gewenschte hoogte breDgen zoo werd het vaartuig b.v. bjj den vyfden tocht gedwongen, van een punt 30 M. boven den grond rnim 300 M. te stijgen, daarna werd het op dezelfde wyze dynamisch weer op 50 M. hoogte gebracht. De heele manoeu vre was in twintig minuten afgeloopen. De langste tyd dat het lnchtschip by deze zjjfde opstijging achtereen in de lacht was, bedroeg acht en een half uur, maar naar het oordeel van alle deskundigen zou het lnchtschip met don aanwezigen benzine- en ballastvoorraad in staat geweest zyn, nog den dubbelen tyd in do lucht te blyven. Het op en neergaan van het luchtschip geschiedde op de eenvou digste manier; zonder eenigen ballast uit te werpen, steeg het met behulp van zyne op waartsche stuurinrichting omhoog en voer op dezelfde wyze naar beneden. De proefnemingen van Zeppelin hebben met zekerheid bewezen dat er nn werkalyk een lnchtschip is, dat de atmosfeer baheerscht. Hebben uit den aard der zaak in den omtrek der Maashaven in de laatste dagen wel eens eenige opstootjes plaats gehad, natuurljjk veroorzaakt door pogingen van stakers om te beletten dat anderen, die met do geboden voorwaarden wel genoegen namen aan het werk gingen. DinBdag in den namiddag is het voor het eerst tot een treffen gekomen van eenige meerdere beteekenis, zonder dat er evenwel ook nog van ernstige gevolgen kan worden gesproken. Wel liepen velen een duw en een stomp, een klap met een sabel of met de rijzweep op, waarby het zelfs nog de vraag is of die lichamelijke kastijding wel in hoofdzaak werd toegepast op degenen, die de aanleiding tot het opstootje gaven, doch van belangrijke kwetsuren is niet vernomen. Oorzaak van het optreden der gewapende macht was het samenscholen van de vaste ploegen der firma Swarttrouw voor het pakhuis dier firma aan de Sleep- helliugstraat op het Noordereiland, waar gelegenheid werd geboden om in plaats van die ontslagen ploegen dienst te nemen. De 600 ontslagenen rotten er samen, nog vermeerderd met andere stakers, met het doel om door dit krachtsvertoon aanmeldingen te beletten. Dit doel is natuurlijk bereikt. Huzaren en polilie waren op alles verdacht en gedurig bezig de steeds wassende menigte te verspreiden over het eiland, waar het gemeenlyk toch al drnk is en veel oponthoud door die samenscholingen ontstond. De huzaren stonden onder bevel van den luitenant jhr. De Jonge van Ellemeet en zy werden ondersteund door bereden politie. Tot zelfs over de Maasbrug werd gechargeerd. Woensdagnacht byna half twee kwam aan het Maasstation te Rotterdam uit Emmerik aan een extratrein, medebrengende ongeveer 300 Dnitschers, komende nit de omgeving van Essen. Deze Duitschers zyn bestemd om te werken voor de leden van de nieuw opgerichte Scheepvaart vereeniging van car gadoors en reeders. Aan het station waren uitgebreide maatre gelen genomen om deze lieden in ontvangst te nemen en te beschermen tegen eventueele feitelijkheden van de zyde der stakers. Buiten het hek van het station stonden groepen stakers die allen reeds kennis ge kregen schenen te hebben van de komst dor vreemdelingen. En terwyl men daar stond in afwachtingen van den trein, kwamen dringende telegrammen in, berichtende dat de verwachte Duitschers op den weg herwaarts in den trein en daar buiten op de perrons waar zy stil hielden, aUerlei baldadigheden pleegden. Latere tele grammen melden, dat zy zich te Zevenaar en te Arnhem aan diefstallen op het perron schuldig maakten en met vunrwapens dreigden en schoten. Toen de trein het station te Rotterdam binnenstoomde, bewaakten de te paard gestegen huzaren en de gewapende mariniers allo toegangen tot het station. In ry en gelid werden met bekwamen spoed de 459 vreemdelingen op het perron opgesteld en stond de politie tot hunne ontvangstname gereed. Het laatste berioht nit Gonda luidde De reizigers zyn zeer baldadig. Hier aan het station ging het heel kalm toe. Onder de vreemdelingen is van allerlei slag. Heel jonge mannen en ook forsche kerels van middelbaren leeftyd zyn eronder. Sommige dragen boordjes, anderen hebben nauwelijks kleeding, eenigen waren blootshoofd. Sommigen hadden pakkage by zich. In den stryd onderweg hebben zy hun hoofddeksels verloren. Weer anderen waren sterk onder den invloed van eterken drank. Een conducteur die de reis medemaakte, deelde mede dat zy te Arnhem gruwelijk hebben huisgehouden. Op het perron braken zy bestelgoederen open en stalen worst en toen er politie kwam en er een paar wilde arresteeren was het ineens een gehuil van belang van heel de bende. Van eenige arrestatie kwam niet. Uit den trein gooiden zy met flesschen en toen de trein zich in beweging stelde ging het pang, pang, van de revolverschoten, die zy maar in het wilde losten. Te Zevenaar hebben zy eveneens huis gehouden en een klok is uit een van do wachtkamers gestolen. Te Utrecht waar men gewaarschuwd was, stond een sterke politiemacht op het station, die met geweld belette dat de Duitschers den trein verlieten. Heel de reis over is het een spektakel van belang geweest, volgens dezen beambte. PBUILLBTOÏÏ". i) HOOFDSTUK I. «Ge zult het nog tot uwe eigene schade ondervinden, mjjn jongen, dat men hier te lando niet met het hoofd door den muur rent." ■Ik ben niet zoo naïef, waarde buuiman, dat ik met myne drie en dertig jaren; deze ondervinding ook niet reeds elders zou hebben opgedaan. Maar ik heb daarbij ook nog dit geleerd: een man in mijne positie is redde loos verloren, zoodra hij toont, niet te weten, wat hy' wil. Ik ben ernstig met mjj zelf te rade gegaan, en myn antwoord kan niet meer twijfelachtig zyn, als het tot een beslissing komt." fZ-er goed! Heel aardig gezegd I Wanneer echter de gevolgen weer op uw hoofd neer komen, wil dan zoo goed zyn ut' dat men u gewaarschuwd heeft.' herinneren, (Ge kunt daaromtrent gerust zynik weet zeer goed, dat ik alleen voor mijne hande lingen heb in te staan." ,Dat klinkt weer heel fraai, doch is niet geheel^ juist. Wfl allen hebben onder uwe eigenzinnigheid te lyden. De geheele buurt loopt gevaar, als het tot een uiterste komt. Gesteld eens, dat de kerels u uit een hinder laag een kogel door uw weerspannig hoofd schieten wat dan?" «Dan treft m# een paar jaren later het lot, dat mU reeds bjj KoniggrAtx of Gravelotte had kunnen treffen. Voor een Pruisisch soldaat is een kogel geene onbekende verschrikking meer." ■En ge wilt het er werkelijk op laten aan komen, ook wanneer ge door een weinig toe- gevendhoid alles in het rtchte spoor knnt brengen." «Dat is het immers juist. Ik ben er niet van overtuigd, dat myne toegevendheid dit ten gevolge zal hebben. Integendeel: zy zou de crisis alleen verschuiven, niet doen ver dwijnen." ■Van twee kwadon kiest een verstandig man de beste. Bedwing uwe trotsche stijf hoofdigheid, drjjf door uwe hardnekkigheid de zaak niet tot het uiterste wees een goede jongen 1 Eene kleine toelage laat zich ook nog wol geven kom da'ontevredenen door zoo'n aanbod een weinigje tegemoet. Ge zult zien, hoe kalmeerend dit op hem werkt." ■Het zou zwakheid zyn, te willen rkal- meeren", waar men moet .doorpakken." Ik heb u reeds gezegd, mjjnheer Kaiser, dat ik over myne positie goed heb nagedacht. Ik betaal zulke hooge loonen als een fabrikant in dezen ongunstigen tyd, en by den alge- tneenen achteruitgang der zaken, Blechts geven kan. Geen weldenkend mensch zal meer van my verlangen. Werk ik niet zelf hard, en wat heb ik daarvoor? Ik verzeker u, dat er onder al mjjn9 arbeiders niet een is, die zoo veel zorgen in het hoofd heeft als ik. Zie rond in mijn huis I Overal zal u de eraztige, nuchtere aan arbeid en zelfbeperking gewone geest van myn vaderland tegemoet treden. Veroorloven wy myne zuster en ik ons eenige weelde Slechts door strenge beperking van onze eigene behoeften ben ik in staat mijne verplichtingen tegenover anderen ook tegenover n buurman na te komen. Maar ik weet niet alleen wat ik anderen, ik weet ook wat ik mjj-zelf schuldig ben En ik ver zeker n, dat ik niet van plan ben om ook maar een kwartier van den arbeidstijd te laten vallen, of het loon een cent te verlioogen." •Gy behoeft my niet meer te verteller), dat ge weet, wat ge u-zelf schuldig zyt. Uw ge voel van eigenwaarde staat n op uw eigen zinnig, ijzeren, Pruisisch voorhoofd geschreven. Gij lijdt niet aan te weinig zelfvertrouwen." ('t Is geen echte man, die niet weet wat hy waard is." «Oho, waarde vriend, daarin kan mon zich ook vergissen. Doch, ik ben niet gekomen om u nederigheid te prediken het zou trouwens ook boter aan de galg zyn. Ik ben gekomen om u een voorstel te doen, dat gij moet aannemen als gij werkelyk de verstan dige man zyt, waarvoor ik n fot dusverre heb gehouden. Ziet ge jonge vriend, het bestaan eu de bloei der fabriek interesseert ous even zeer, van my steekt er evenveel geld in als van u en nwe zuster. Het ligt voor de hand dat wy alle drie winnen, wanneer de arbeid rustig en onafgebroken voortgaat, wathoo.;st waarschijnlijk niet zal geschieden, als gy on verbiddelijk uw ijzeren hoofd volgt. Nu wil ik van den anderen kant ook niet ontkennen, dat ge gelyk, volkomen geljjk hebt wat be treft uwe eigene verhouding en bemoeiingen. Ik weet uwe energie en uwen lust in den arbeid wel te waardeeren. Ik erken, dat ik myn eigendom aau geen flinker man had kunnen verkoopen, en omdat ik dit weet spijt het my dnbbel, dat de ongunstige tijdsom standigheden u moeilijkheden in den weg leggen, die goen van ons beiden by het sluiten van den koop heeft kannen voorzien. Laat mfl snel ter zake komenEn omdat ik man van zaken, én ook omdat ik nw vriend ben, uw oprechte vriend, wil ik gedurende de ee volgende jaren, totdat ge uwe lakens beter zult kunnen afzetten, met minder rente to vreden zyn. Ik stel daarby alleen de voor waarde, dat ge een conflict met uwe arbeiders zult vermijden door eene kleine loonsver- hooging toe to staan. Antwoord my thans niet, jonge vriend I Overweeg eerst myne woorden we willen met een paar dagen een besluit nemen." »Ge zyt wel goed, mynheer Kaizer 1 Geloof my, het doet myne dankbaarheid togen n geen afbreuk, dat ik zoowel den bedenktyk als uw welwillend aanbod moet afwijzen." t Wys niet af, myn jongen I Hond toch rekening met de hier heerschende omstandig heden en met de stemming der werklieden I" Het is togen myn beginsel aan een on- billyken eisch toe te geven, nit lafhartige vrees voor de mogelijke gevolgen. Gy weet het even goed als ik, dat ik eene eenigszins belangrijke verhooging niet toestaan kan, zelfs wanneer ik wilde. Met eene kleinigheid zyn do lui echter niet geholpen laat het daar om blijven zooals het ia I" «Ge wordt bovendien reeds als indringer beschouwd. Men ziet in n meer den Pruisischen veroveraar, dan den rnstigen ny veren burger. Houd dan toch rekening met de omstandig heden en g«.f oen weinig toe. Gy toont daar door uw goeden wil." Dat zou in dit geval heetonuw zwak heid Wie zou daarby winnen? Myn toe geven zou de lui aanmoedigen tot het stellen van nieuwe eiechen, en terecht. Van een man, die eenmaal zwak en lafhartig is geweest, kan men het ook voor den tweeden keer ver wachten. Ziet ge niet in dat dit den oorlog verschniveu, niet uitvechten is?" Gy wilt dus niet?" Ik kan en ik wil niet." Goed, draag dan de gevolgen, gy- gfl-gy Pruisische styfkop 1" ,Het is niet de eerste keer dat ik van u moot hooren, welke gunstige meening gy van my hebt." De man, die de laatste woorden met een byna onmerkbaar laohje op zyn ernstig, manne lijk gelaat had gesproken, ging opstaan van de sofa, waarop by naast zyn gast had ge zeten, en begon de kamer op en neer te wan delen. De ander bleef zitten, leunde met zyne blanke, aristooratische handen op den gouden knop van zyn rotting, en keek hem grimmig na. Tusscben beide mannen bestond eene hartelyke vriendschap en toch scheiddon zy byna nooit, zonder vooraf een hevigen woorden strijd te hebben uitgevochten. De oudste, de voormalige fabrikant Kaiser, was een welge dane, deftiger vyftiger. Zyne heldere, gryze oogen zagen scherp en verstandig onder een paar borstelige wenkbrauwen uit, en nu hy ze op zyn jongeren vriend liet ruston, ver dween nit zyne trekken langzamerhand de uitdrukking van ergenis, om plaats to maken voor die van een grimmig welgevallen. In het nitorlyk van Max Reinhard lag voel, dat mynheer Kaiser gewoon was Pruisische hoogmoed en Pruisische verwaandheid to noemen, en wat hem meer afstiet dan aantrok. Maar de geheele verschijning van den jongen mao, zyne hooge, krachtige gestalte, zyne militaire houding on de ernstige gebiedende blik van zyn oog getuigde van kracht, moed en energie eigenschappen, die manheer Kaiser altyd tot bewondering hadden gedrongen Ook den jongen Pruis moest hy in dit op zicht recht laten wedervaren, zelfs wanneer doze, zooals op dit oogenblik, zich met al die bewonderenswaardige energie togen zjjn wil verzette. Na Reiahard's laatste woorden was een oogenblik van stilte gevolgd, gedurende welke de gast zyne oogen over de hem omringende voorwerpen liet gaan. Het vertrek was hoog, helder en vriendelijk maar alles daarin toonde de grootste eenvoudigheid. De jonge man had blijkbaar gelyk, toen hfl beweerde, dat men zich in zyn huis iedere weelde ontzei. Toch maakte de kamer, in weerwil van deze een voudigheid, een behagelyken indruk, een ge volg van den goeden smaak en den orde- lieveoden geest, die uit ieder voorwerp spraken. Mynheer Kaiser werd in zijne beschouwingen ion der deur. Een net gestoord door het open» dienstmeisje kwam de de thee gereed stond. berichten, dat ■Ik was eigenlyk niet van plan, soo lang te blyven," zei Kaiser, terwyl hy langzaam zyne plaats op de .sofa verbet en besluiteloos •taan bleef. «Ge snit toch dadelyk n buurman. Wat zou myne s denken, als ik zonder n 1 «Waarschijnlijk de wai elkaar hebben gebroken." Ik beweer, dat dit juist niet de waarheid zou zyn. Twee mensehen kannen zeer goed dezelfde zaak verschillend denken. Wan neer zy echter beide billyk en verstandig zyn, dan kan die verschillende beschouwing tot geene ernstige tweespalt aanleiding geven. Marie zou zich onnoodig ongerust maken, wanneer gy niet meekwaamt. Hy had intusschen de vleugeldeur geopend, die in de aangrenzende kamer voerde. (Die zou zich ook ongerust maken 1" mom pelde KaiBer tusschen de vastgeslotone tanden terwyl hj} over den drempel ging, ,ik zou wel eens mogen weten, of zelfs de duivel in staat is, haar ongerust to maken." Deze ontboezeming was blijkbaar niet be stemd voor bet oor van den heer des huizes, die dan ook niets daarop antwoordde, doch glimlaohend zyn gast volgde. (Wordt vervolgd).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Vliegend blaadje : nieuws- en advertentiebode voor Den Helder | 1907 | | pagina 1