IlllJ
KLEINE COURANT
a
FARINOVA
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel,
en Anna Pauiowna
SINGER-
NAAIMACHINE
f 32 50
Zaterdag 4 Januari 1908.
36ste Jaargang.
Nieuwsberichten.
De echte
wordt U geheel
compleet ge
leverd voor
Kanaalweg 101
AMERICAN MEAL CY.
DE AEICULAAP,
No. 3640.
Bureau: Spoorstraat
Telef. 59.
Bureau: Konlngstr. 29.
Interc.-Telef. 50.
Tweede Blad.
Door 't «Leger des Heils"„ wordt ii
deze winterdagen ia vele anno geiinnen veel
gedaan tot leniging der ellende.
Ook hier ter plaatse heeft 't //Leger" met
de beide kersdagen zich niet onbetuigd gelaten.
Op don len kerstdag werd|des|morgens om
6^uur begonnen met een aamenkomst in hun
gebouw rondom den verlichten kerstboom.
Om 8 uur ging de zangbrigado er op uit om
kerstliederen te zingen voor de oudemannen-
en vrouwenhuizen en voor het gemeente
ziekenhuis, terwyi verder den geheolen dag
samenkomsten werden gehouden. De 2en
kerstdag was bestemd om aan 65 behoeftigen
een feestje te bereiden. Het was een heerlijk
gezicht te xieD, hoe zy zich verlustigden in
al het goede wat zy te genieten kregeD,
zoowel voor hoofd en hart, als voor het
lichaam. En toen zy huiswaarts keerden,
ontving ieder nog een pak, bestaande in
boonen, erwten, ryst, koffie, thee, spek enz.,
ter waarde van f 1.25. Ook waren de heil
soldaten in staat aan verscheidenen een warm
kleedingstuk te verschaffen, izooals mantels,
mutsen, dassen, petten, een stuk onderklooding
enz., tot een gezamenlijke waarde van f 150.
Aan 170 kinderen werd ook een gezellig
feest bereid. Door de heilsoldaten was cr
bard gewerkt, om dit te kunnen doen; zy
moesten kleedinfetukken maken, huisbezoeken
afleggen, collrcteerèn, maar «yn dubbel en
dwars tevreden,dit te kunnen^bnjto mogen
duen. Zij betuigen dan ook aan allen hun
dank voor de^giften hun'•jgeschonken/in het
byzonderaanjd-n winkelier, die hen een mud
grauwe erwten deed toekomen. Maar al zyn
de heilsoldaten dankbaar voor de hulp, voldaan
z\jn zij niet. Op hun huisbezoek zagen xjj
zooveel armoede en rooveel ellende, dat zy
gaarne meer wilden doen, doch hun kas is
ledig; zy hebben geen geld meer en daarom
brengen wy hun vraag over: «Wieholpt ons?"
Texel, 1 Januari.
Werd er in den laatsten tgd nog al
eens over geklaagd dat do verpachte
oesterbedden nabg de Oostkust door vreemde
kapers werden bezocht, voorheen ontving
't eiland op verschillende punten meermalen
naohtelgke bezoeken, met een niet betere
bedoeling. Dan toch ontzagen de kaper*
zich niet met vaartuigjes op afgelegen
punten te landen en zich van een of meer
aan den djjk grazende vette schapen iheester
te maken. -Meermalen j verdwenen er zoo
spoorloos van de beste dieren. Gelukkig
verneemt men in de laatste jaren niet
meer van zulke brutale rooverp.
Tot op den oudejaarsavond hebben^de
stoombooten het geklaard om door het ijs
heen te komen en de haven te bereiken.
Op den nieuwjaarsmorgen zat de psstrook
echter zoo vast, dat alle pogingen om er
door te stoomen^faalden. Toen moestede
jjsvlet in dienst worden gesteld.
Voor ons eiland iB 't te hopen, niet
het minst voor di vis chers, dat de winter
maar spoedig afscheid neemt.
DE WATERLEIDING.
Onze lezers zullen zich nog wel herinne
ren, dat wij in het no. van 26 Oct. j.1. do
aandacht hebben gevestigd op den bouw van
den nieuwen watertoren. Wij hebben aan
het slot van dat artikel beloofd, nog eens
een -praatje" te zullen geven over de bij-
b e hao orende werken te Huisdui
nen. Nu die voltooid en reeds iu gebruik
zijn, verzoeken wg tkaus de aandacht voor
het volgende
Waar vandaan en hoe krljgsn wij
het water, dat ons aan den water
toren doet denken?
Om deze samengestelde en vragende vol
zin zoo goed mogeljjk te beantwoorden, noo-
digen wg u uit, waarde lezers, ons voor
eenige uren te vergezellen op den tocht
naar Huisduinen. Daar de anders onmisbare
tram in een warmer stal natuurlijk zon
der hooi den winterslaap heeft onderno
men en dus voor ons niet te .spreken" is,
zoo zullen we te voet daarheen gaan,' liefst
.binnendoor", wantin dezen tjjd van hot jaar
is de zeekant minder geschikt om heel ge
moedelijk een dergelijke wandeling te onder
nemen.
Wij gaan, eenigszins beschut tegen den
guren wind, over den Huisduinerweg en
komen weldra op de plaats waar wg moeten
zgu, n.1. het terrein waar de waterleiding
als een machtige vorstin zetelt, tot welzijn
van duizenden bewoners dezer gemeente.
Nu wy, op weg naar de nieuwe werken,
den ouden watertoren met onverschillige
blikken "passeeren, is het ons, alsof den
hoogen hoed, dien hij nog trotsch draagt,
naar beneden dreigt te storten, ten einde
het moderne wezen verpletterend te straffen
voor zooveel hervormingen, die in zyn om
geving zyn doorgedrongen en waardoor by
zelf .zijn" rechten zal moeten prijsgeven,
hervormingen, die wij thans in oogenschonw
zullen nemen.
Ons eerste bezoek geldt het pompstation,
een flink en net afgewerkt gebouw, dat aan
den zeekant door een bomvrije muur wordt
gedekt; deze muur beschermt het pompsta
tion niet alleen, doch maakt het tevens on
zichtbaar voor eventuëele ongenoode gasten.
Nadat wg de deur hebben geopend en zgn
binnengetreden, komen wij in een klein werk
plaatsje, waar een aantal gereedschappen u
als vraagteekens aanstaren. Door een tweede
denr vergeet niet uw voeten te reinigen
betreden wij een ruim vertrek, de ma
chinezaal, waar twee groote motoren, elk
van 25 P. K. zgn opgesteld, en in een om
geving die werkelijk te roemen is door keu
rige afwerking. Let op de groote modern
afgewerkte ramen, waardoor ruimsohoots het
daglicht binnendringt, bekyk eens de vele
sierlijke tegels, die de benedenmuren een
rijk aanzien geverienj merkt gezwel hoe
uw stem als een echo^weergalmt door de
ruimte van het vertrek J
U dacht hier een overweldigend lawaaifte
hooren, veroorzaakt door sneldraaiende werk
tuigen P Ge vergist u. Bijna zonder het te
hooren, aanschouwt ge het werken dezer
machines. Het zijn prachtige motoren, die,
heden door gas gedreven, in omstandigheden,
zooals gebrek aan gas of in tijd van mobi
lisatie, door spiritus kunnen worden gevoed.
Hun gang is zoo regelmatig, zoo onberispe
lijk, dat men haast twgfelt aan de kracht
die zij kunnen ontwikkelen. Gêdruischloos
gaan de broede riemen over het hooge wiel
en komen in verbinding met andere onder
deden. Door de werking dezer gasmotoren
wordt het water aan de duinen onttrokken
niet minder dan 100 M8 per uur weten zij
uit het terrein voort te brengen, een duin-
oppervlakte, die behoorlijk gekaveld en van
een groot aantal putjes is voorzien.
Waar al dat onttrokken water nu terecht
komt? Om dit te begrijpen verlaten w\j het
pompstation, loopen eenige passen en komen
wederom in een ander gebouw, kleiner in
omvang, doch hooger dan het pompstation
de zoogenaamde ontijzerings-inrichting. Door
de deur zien wy onmiddellijk een yzer
trapje, dat naar een verdieping leidt; wy
betreden het met zekere angst, want daar
boven wacht ons bepaald iets vreemds, dat
ons zal doen huiveren. Wij zeggen niet te
veelOp den rand van een grooten ver
gaarbak staande, ontdekken we boveD ons
hoofd een lange rnime goot, waarin golven
van water te voorschijn komen, voortgestuwd
door de werking der motoren van uit het pomp
station. Dat golvende water perst zich in ontel
bare stralen door den bodem van de goot naar
beneden en komt terecht in den vergaarbak,
waar het bijna onopgemerkt verdwynt. Het
water dat men hier in ware golven ziet te voor-
schyn komen, komt eerst in de ontyzering,
een vernuftig gedachte uitvinding, waarna
door byzondere toestellen het nederdalen ge
schiedt; door deze werking wordt het nog
niet bruikbare water door lucht van ijzer
gezuiverd, een bereiding waardoor een min
der aangename atmosfeer de ruimte vult.
Maar ondanks die onzuivere lucht, welke
aan een welput doet denken, staren wij aan
dachtig naar de krachtige stralen die ach
tereenvolgens naar beneden komen en die
het lawaai van een stortregen alle eer
aandoen.
Op deze plaats zou het welbekende woord
„watergebrek" een onbegrijpelijke klank
worden op deze plaats zou een zuinige
huismoeder uitroepen: «Wat een water, wat
een waterEn het houdt niet op
Na het verlaten van dit gebouw komen
wy weer buiten en ontdekken in de onmid
dellijke omgeving ontzaglijke bassins. Hierin
komt het water door buizen van uit de ont-
ijzering; deze bezinkings-bassins staan weder
door verschillende buizen in verbinding met
de eigenlijke filters, waarin het water door
verschillend materiaal, als duinzand, rivier
zand, fijne en grove grint wordt gefilterd en
eindelijk door draineerleidingen wordt ver
zameld in de reinwaterkelders. In deze kel
ders zyn ruimten van 35 M. lang, Geheel
donker on koel, moet hy, die voor 't eerst
dit wonder aanschouwt, zich voorbereiden,
om niet door eeu gevoel van angst te wor
den overvallen. Een helder brandende lamp
doet fantastisch de ruimten aan ons voor.
Van uit de reinwaterkelders wordt het
water, dat daarin voor het gebruik gereed
is gekomen, door de werking der gemelde
motoren naar den nieuwen toren geperst en
vandaar vindt het zyn weg naar do stad.
Een verhoogde druk van gemiddeld 35 M.
vroeger slechts 20 M.) stuwt het water door
do talryke buizen, om ten slotte onder hot
bereik van de watergebruikers te komen.
Een prachtig complex van betonwerken,
gewapend met duizenden staven ijzer, vcr-
eenigt in zich de geheele filter! nrichling.
Van de reinwaterkelders is niet3 te zien.
En wat toch grootsch ze kunnen maar even
tjes 1000 M3 water bevatten
Zooals de filter-inrichting hier is gemaakt,
is het de eerste in haar soort en een kunst
werk dat ongetwijfeld navolging zal vinden.
Wanneer wij bij- deze bassins nederzien op
de betrekkelijk dunne wanden, dan zouden
wij, leeken, met wantrouwen de deugdelyk-
heid er van aanvaarden. En toch, wat een
verbazende sterkte vertegenwoordigen zy
Het is een meesterlijk en brutaal stuk werk,
dat door de best geslaagde beproeving met
de hoogste resultaten bekroond werd.
En nu, geduldige lezers, nog één blik in
het pompstation.
De motor, die zooeven in regelmatig tempo
in beweging was, is tot rust gebracht Op
onze vraag, of hier door werktuigen gerust
mocht worden, vernamen wij, dat het reser
voir van den toren en de reinwaterkelders
gevuld waren.
.Dat //beetje" water wordt vandaag niet
opgeslorpt", zeide ons de man, die bezig was
een der motoren door poetsen te onderhou-
len.
Op de vraag of des nachts ook nog werd
gedraaid", kregen wy ten antwoord, dat
zulks niet meer noodig was, nu de inrich
tingen der waterleiding hervormd waren.
Ten slotte onze indruk. Wij kregen heel
wat te zien, dat ongetwijfeld voor eenieder
interessant moet zijnde belangrijke wer
ken in gebruik der gemeente-waterleiding,
zijn in één woord prachtig, en wij aar
zelen dan ook niet om den ontwerper, den
ingenieur Schotel, en den aannemer, den heer
Spruit, cr op te wyzen, dat zij met de grootste
voldoening kunnen terugzien op hetgeen door
hen geleverd werdeen model inrichting,
die een schoone toekomst tegemoet gaan en
voor onze gemeente van groot voordeel zal
zyn.
V. R.
De reis van de torpedobooten „Draaf",
„Krokodil" en „Zeeslang" naar 0-lndië.
Over de reis van Singapore naar Batavia
schryft"ïïe correspondent van de .Telegraaf"
(aan boord van de «Draak"> onder meer het
volgende:
18 Nov. Ook Singapore hebben we weder
genoten en aanstonds zullen we het anker
lichten en koers zetten naar Batavia, naar
Java, nu voor goed, nu geen zijsprongen
meer. We hebben in Singapore .gonoten"
en met genoegen denk ik terug aan de dagen
welke we daar doorbracliton en welke kleine
spanne tijds ons toch in de gelegenheid stelde
Singapore te doen kennen als een, niet alleen
enorme haven met wereldwerken, als eene
uitmuntend ingerichte kolonicstad, doch tevens
als eene ruime smaakvol gebouwde plaats,
met prachtig onderhouden wegen, waar schat
ten geld aan worden teu koste gelegdmet
eene omgeving om van te watertanden.
De benedenstad, direct aan zee, met mag
nifieke entrée 'bij de landingsplaats, mooie
gebouwende postoffice, de bank, de Engel-
sche club enz. In dit"* deel ook de groote
kantoren der groote stoomvaart-maatschap
pijen. In de onmiddellijke nabijheid de Espla
nade, een uitgestrekt speelveld voor tennis,
cricket, rugby en dergeljjken. Aan het begin
van de Esplanade bet prachtig ingerichte
Hotel de 1'Europe, thans geheel gerestaureerd,
want een jaar of tien geleden herinnerde ik
me hier een kleine, houten warande, waar
men gevaar liep door den vloer te zakken
nu evenwel een fraaie, lange voorgalerij met
uitmuntend zitje, waar druk gebruik van
wordt gemaakt. De slechte eigenschap, die
de hotels hier gemeen hebben, is dat ze ver
bazend duur zyn, trouwens het geheele Sin-
gapore-leven is duur. Aangezien .1'Europe"
dicht bij onze ligplaats is, hebben we daar
maar intrek genomen. In de kamers, in de
zalen, in de galerij, overal bevinden zich
electrische waaiers, die heerlybe afkoeling
geven en heel wat gezelliger doen dan die
zoogenaamde .poenka's", welke men nog
veel in ons Indië aantreft, en' machinaal be-
wogea worden door eon stoïcijnschen Javaan,
die half slapende, half wakende, dit verve
lende werk verricht. Vooral in de eetzaal,
rijk electrisch verlicht, onderhouden deze
fans" een aangename temperatuur. Leuk-
typisch is ook die stoet bediende, gestaarte
zonen van het Hemolscho ryk, in helder-witte
,kjes.
Gaande langs de Esplanade, komen we
aan het fraaie Raffles-hotel, allerliefst gele-
gen. We maken hier natuurlijk druk gebruik
van de .rickhaw's". 't Wemelt bier van die
karretjes; roep er een, tien vliegen er op
u af.
Zorg er tevens voor, dat ge een tolk hebt,
in den vorm van een politieagent, om hem
wijs te maken waar ge heen wilt, want hun
eenige taalkennis is Chincesch, en als ge
instapt, zonder iets te zeggen, dus om eens
rond te toeren, brengen ze u onverbiddelijk
naar de „Malaystreet", oen beruchte buurt,
waar de Japansche «Venus" hare tenten
heeft opgeslagen, 's Morgens, 's middags,
's avonds, op welk uur van den dag dan ook,
ze brengen u er heen. Mopper, scheld op
hen, never mind! de man zet rustig zijn kar
retje neer, droogt zyn bezweet aangezicht,
houdt zijn twee handen om, teneinde zyn
loon, een heel dollardubbeltje, pl. m. 15 cent,
ontvangen. Een eigenaardige karaktertrek
van deze vrienden is ook, dat, wanneer ge
ze te uveel" betaalt, zij mopperen dat het te
.weinig" is. Typisch om te zien, hoe de een
tevreden is met 10 cent, het tarief per rit,
terwijl dc andere moppert omdat hij slechts
20 cent krijgt.
In de beuedenstad bevinden zich ook dc
drukke winkelstraten, zooals Higb-strect,
North- en South-bridge-road, enz., waar tal
van Chinecsche en Bombay-toko's elkander
in bonte verscheidenheid afwissolcn. De
Bombay-toko's voornauiclyk met JapanschC
rariteiten, zijde, lakwerk, de Chineesche in
wat u maar bedenken wilt. We nemen n -
tuurlijk eens een kijkje bij dc Japanschc
zijde, porselein, want in Singapore kun je
dat zoo goedkoop krijgen, zegt ,men en
men" weet er o, zooveel van.
Nu, voel gordkoopcr is het niet, en die
lui overvragen zoo schandelijk veel, dat men
honsch niet weet, wat de eigonlyke waarde
js. Enfin, we blijven natuurlijk aan een prul-
lingetje hangen en zij of hij, die 't cadeau
krygt, is er overgelukkig mee, want het koint
zoo direct uit Japan, .made iu Germany"!
Veel amusementen zijn hier niet, een enkele
mucis-hall van minder goeden naam, doch
anders niets. Men vermaakt zich hier in do
clubs, van welke er vele zijn. O.a. ook een
Hollandsche, want Singapore telt onder hare
inwoners een honderdvijftigtal Nederlanders.
Ook hier zyn, evenals in elke Engelscbe
plaats, vele kerken, en er wordt druk gebruik
van gemaakt.
Nu nog even een kijkje in de bovenstad
deze is magnifiek. Prachtige lanen met rijk-
gebouwde huizen van de boogere ambtenaren,
rijke Arabieren en Chineczen; een vergelij
king, in gedachten, met Batavia, deed me
vóór Singapore stemmen, 's Zondagsmorgens
liet ik me langs prachtige wegen naar de
Botanical-gardens rijden. O! wat heb ik daar
genoten; heerlijk aangelegde tuinen, eene
groote verscheidenheid van planten en bloe-
1, in de meren de Victoria-Regia in hare
majestueuze schoonheid. Met het grootste
genoegen zou ik uren kunnen dwalen te mid
den dezer planten en bloemenweelde. Maai
de tijd is kort, er is zooveel en 't uur van
vertrek nadert, we zullen dus maar weer
afscheid nemen. Vermoedelijk komen we er
deze drie jaar nog wel eens dokken, want
Indië is geen dok ryk, waar onze kruisers
en pantserschepen in kunnen. Kassian!
Een aangename herinnering nemen we nog
mee van Singapore, die ik, als behoorende
tot onze wederwaardigheden, niet mag. ver
zwijgen. We ontmoetten hier n.1. een oud
collega, die ons zeer hartelijk ontving en ons
uitnoodigde by hem te komen //rijsttafelen".
Nu zijn we dol op rysttafel, mijn collega's
en ik, en dat we dus die vriendelijke uit-
noodiging aannamen, behoeft zeker niet te
worden gezegd en we hebben genoten, niet
alleen van de exquise, Indische »tiffla", maar
vooral van het gezellig «weer eens thuis te
zijn". Onze gastheer was vroeger zelf met
een torpedoboot naar Indië gegaan en hy
wist dus by ondervinding hoeveel ontbeerd
wordt. Onze lieve gastvrouw en gastheer
hebben ons dan ook een recht genoeglijken
dag bereid. Dat er nog lang werd nagebab-
beid, over onze studiejaren, aangename her
inneringen werden teruggeroepen uit onzen
vroegeren diensttijd, behoeft geen betoog.
'tWas reeds laat, toen we afscheid namen.
8 u. 30. De machines zyn beproefd, de
ankers zijn gelicht, er is beweging gekomen
in de kleine scheepjes; de rook, aanvanke
lijk lui opkronkelend, wordt sneller wegge
voerd, we zyn weer onder stoom. Dicht varen
we langs den ter reede liggenden Engelschen
kruiser /Kent"., en maken front naar den
grooten baas, dan zijn we er voorbij, en
stoomende met 11 mijls vaart, is Singapore's
reede spoedig achter ons en naderen we
eigen grondgebied.
Aanvankelijk dreigde het weer een beetje
en krijgen we ook wat regen, doch dat is
gauw afgeloopen en varen we heerlijk in
.Straat Riouw tusschen de eilanden Batam er
Wintang. We liggen rustig, do bootjes wer
ken bijna'niet, oen keurig zeetje, een lekkere
bries, dwars over de boot en dan te midden
dier grootere en kleinere eilanden van den
Riouw-archipel, 't is warempel gezellig. Soms
lijkt het, of we geheel omgeven zijn door
eilanden en zien dan noch de plaats, waar
we tusschen door kwamen, nóch den uitgang.
Te 2 uur 15 ongeveer zijn we de straat
en houden de Lingga-groepen aan stuurboord.
Te 8 uur krijgen we het laatste licht van
Lingga in 't zicht, n.L den vuurtoren van
Djarig. De aanvankelyk Z. O. koers wordt
nu znid, recht op straat Bangka aan. Tc 9
uur passeeren we de „linie". Nu, veel byzon-
ders zag ik er ditmaal niet aan. Nog die
zelfde, oude linie, van eenige jaren geleden.
Gedurende den nacht prachtig zicht. Wel
is de lucht bewolkt, maar 't is «volle maan",
dus zoo nu en dan is het geheele watervlak
hel verlicht. Dat is prettig varen zoo en och!
we beschouwen het nu al niet meer zoo erg,
morgen te Batavia. Soms vraag ik me af
ben ik nu al bijna drie maanden op reis met
die dingen? 'tls onbegrijpelijk, maar ja, als
men dan eens even de verschillende weder-
aardigheden de revue laat passeeren, nu,
dan komt men er wel, maar als het zoo rus
tig gaat, krijgt men zelf een gevoel van rust
en is 't ons, of de eigenlijke reis al achter
den rug iB. Nu, het duurt dan ook niet lang
meer
19 Nov. Om een uur of 6 's morgens heb
ben we den vuurtoren van Oelar op Bangka
te pakkenvan do Sumatra-kust, laag als zo
is, zien we niet veel, doch als we te 8 uur
het licht van Kalean voorbij zijn cn onzen
koers van zuid op oost brengen, zien wij
ook den Sumatra-wal en kunnen er soms
onder door kijken, een verschynsel, dat bij
helder weer, ook bij ons meermalen is waar
tc nemen ter reede van Texel. Wel eigen
aardig die bosschages aan de kim, zwevende
in de lucht.
Er heerscht vandaag eon eigenaardige
drukte aan boord, nog iets anders, dan wan
neer we iu do vorige havens aankwamen.
Onze hofmeester is bijvoorbeeld druk in de
weer om te trachten weer een beetje glans
krijgen op de roestige sabels, de man
haalt er een warmen rug op, want het koper
werk van de scheede is vreeselijk aangesla
gen, dus poetsen van heb ik jou daar! Ver
schillende equipementstukken worden voor
den dag gebaald, want te Batavia komt
natuurlijk de vice-admiraal inspectie houden
over de bemanning en de boosjes cn dan
moeten we er zoo netjes mogelijk uitzien.
Vandaar al die bedrijvigheid.
Te 12 uur ronden we het «derde punt" van
Bumatra en varen dicht langs het eilandje
Nanka. Iiier wordt de koers een weinig ver
anderd. Kalmpjes varen we door de straat,
steeds aau weerskanten veruudering van
tooneel, laagland, hoogland, eilanden, hier
daar boscliages. Het «tweede punt",
.valsche eerste punt" en «eerste punt", van
Sumalra, we wijzen het elkaar, we duiden
het aan op de kaart, iedereen interesseert
zich er nu nog meer voor dan anders. Te
6 uur 's middags verliezen we den Sumatra-
wal uit het oog, de laatste gasboei bij Laboe
op Banka zijn we voorbij, en als we te 7
uur Dapoer, liet laatste licht van Banka
achter ons hebben, ziju we de stx-aat uit,
zeggen het rijke tiuciland vaarwel koersen
zuid, vermeerderen vaart tot 13 mijl en voort
;aat het, de Java zee over naar Batavia.
De maan staat weer in volle glorie aan
't firnament en verlicht met hare mysterieuse
stralen de 3 scheepjes, die daar rustig voort
glijden. Lang zou die rust niet meer dareii.
Nóg is de zee kalm, maar toch, er dreigt
iets; te 11 uur een regenbuitje en als de
nieuwe dag is aangebroken nog vrij goed
oer, maar dan
20 Nov. Al onrustiger wordt de zee, al
heviger de wind, de bootjes hakken op de
zee in, stampen, dat het een aard heeft,
maken, als 't ware, galoppeerende bewegingen
op de wilde deining. We kunnen de 13-mijls
vaart niet behouden en verminderen te half
twee tot 11. Weemoedig ziet de maas, ver
scholen achter wolken, dit Bpcl van de zee
aan. Een slapeloos nachtje voor de meesl
Te 6 uur wordt de «Noordwachter" ge
peild, te 8 uur stoomen we er voorby en ni
doemen langzamerhand de Duizend eilanden'
voor ons opeerst een paar, dan drie, vier,
hoe verder we komen, telkens zien we er
meer uit zee verryzeuoen takje, een struik,
een boschje, het eilandEindelijk een lange
reekB. Java's vulkanenry wordt ook reeds
meer en meer zichtbaar, nu wo te 9 uur de
«Zuidwachter" voorby zyn en koers houden
op «Edam", d.w.z. Edam in de Java zeo.
Dit eilandje met hoogen vuurtoren ontleent
zijn naam niet direct aan het Noord-Holland-
sche stadje tengevolge der «Edammertjes",
maar onze voorouders hadden vermoedelijk
een groote voorliefde voor deze Hollandsche
plaatsnamen, want we hebben hier een heele
reeks van die stedekens, als Hoorn, Enk
huizen, Amsterdam niet te vergeten, doch
zonder Frits van Haarlem, Middelburg, enz.
Te kwart over tien hebben we Edam dwars
en volgen spoedig do andere genoemde eiland
jes. De oude Gedeh wenkt ons reeds, Priok
ligt vóór ons. Met kykers trachten we te
onderzoekon, of er ook oorlogsschepen liggen.
By het naderen komt een byzonder gevoel
in ons op, niet te omschrijven iets gejaagds,
een lichte vreugdetrilling, eene mengeling
van emoties. Kykdaar ligt de «Zeeland
gereed om thuis te varen, wachtende op zijn
aflosser, en ginds, tegen de kade, dat is
warempel de Djocja", onze convoyer.
Even buiten de haven komt een stoom
bootje ons tegemoet met een hartelijk wui
vende famijio aan boord, familie van den
commandant van Hr. Ms. «Zeeslang". Heer-
lyk weerzien
Nu stoomen we de haven binnen. Op de
Zeeland" alle hens aan dek, wy front naar
onzen kruiser. Een driewerf hoezeeweer
klinkt, en het doet ons goed, het hart klopt
sneller.
Te 11 uur liggen we naast elkaar gemeerd
op een boei en zullen hier vertoeven tot
25 November. Dan gaan we naar Soerabaia
cn zullen de meesten onzer, die 3 maanden
lang lief en leed met elkander deelden, uit
elkander spatten, overgeplaatst worden naar
de groote oorlogsbodems. Reeds zyn van het
departement de brieven aan boord gekomen
met de nieuwe plaatsingen der commandanten
en ondergeschikte'officieren en ook wij zullen,
na overgave der booten vermoedelyk wel
spoedig verdwynen.
21 Nov. Hoe gaarne ondergeteokende dezen
brief ook verzouden had met de «Rembrandt",
welke heden vertrok, helaasde brief was
nog niet gereed, maar mogen gaat de Duitsche
mail, dus veel is er niet verloren.
Hedenmorgen kwam Zijne Excellentie de
vice-admiraal met zyn adjudant aan boord,
ten einde ons te verwelkomen. Na de be
manning geïnspecteerd te hebben, hield Zijne
Excellentie een toespraak, waarin hij ons
gelukwenschte met de behouden aankomst,
zijne tevredenheid betuigde over den goeden
geest aan boord, nogmaals het moettevolle
on onaangename releveerde van de lange
reis op deze bootjes en iedereen een aange
naam verblijf toewenschte in de tropen.
Als Zijne Excellentie van boord ls, maken
ook wij "spoedig aanstalten om ons valies to
pakken en te zorgen, dat we vóór de rijst
tafel in ons hotel zyn„ M3.
Tijdstippen van verzending der
Brievenmalen.
Naar Oos t-Indii.
Datum darter
lastat. buil
yo.lbeiorging. .ft p.ltk
p. leepoit vla
p inopoit vla Roti
p. Holl ma:l via I
p. Poll. mail via
p FrausebemaflviaMi
p Dnitache mail via
10 Jan
3 ea 17 Jan.
7 en 21 Jan.
.4 ea 28 Jaa.
3 en 17 Jan.
14 en 28 Jan
Stadatijd.
7.av.
7'a av
7.- '.ar.
S.80'taam.
7.— 'eav.
11 'amiM
Alleen near Atjeh, Snmetra'e Ooatkait, Peleabeng,
Bionw, Banka, IJilliton en Z.-W. Afi. >*a Boraee.
Het overige gedeelte «en Ned. Oott-Iadië wordt alleen
op erlangen der efaendert via Napel» veraoadea.
Naar PaltmbangRiouw, Banka, Biüiton en
ZW. Afd. oan Bomeo
p. Engelache mail via Brindia-'i 9 en 28 Jan I 7.'e av
Holl. mail via Genna 7 en 21 Jan. 7.av
Naar Atjeh en de Oostkust van Sumatra
p.Eogelichomail via Brindiail eiken Donderd I 7.'e av.
p. Holl. mail via_ Genna 7 en 81 Jan 7.av.
Naar Guyava (Suriname)
aeepoat via Amaterdam .1 9 en 28 Jan. i 7.— 'aav.
mail over Engeland .18 en 27 Jan. 7.'aav.
(alleen op verl. iler efi.)
p. me:l via 8t. Naiaire.1 7 Jan. 7.'a iv.
Naar Curacao, Bonairo en Aruba
p. aeepoat via Amaterdam 9 en 28 Jan. i 7.'eav.
p mail via Soatbaunpton elk. Din». en Vr 8.80'anam.
raail vie Hamburg. .14 en 80 Jan. 7.'e ev.
(alleen op verl. der afa.j I
Naar St. Martin, St. F.ustatius en Saba
p. aeepoat via Amaterdam. .1 S en 23 Jan. I 7.'e av.
(alleen op verl. der n(a
p. mail over Engeland .|I8 en 27 Jan. 7.'eav.
Naar Kaapland, Natal, Oranje- Rivier-kolonie
en Transvaal:
«dken Vrgd»e,3.30, 'e namiddags
Advertentiën.
p. f
p. f.
W. J. M. CORPORAAL
en Echtgenoote.
H. J SEEB0L0T, Tailleur
A J SEER01DT - LAMMERS.
Voel Heil en Zegen toegewensebt aan oozc
begunstigers, famüio en vrienden, zoowel bui
ten nis binnen dezo gemeente.
Tn. M1NNEBOO,
Echtgenoot* en kinderen.
Koi ingsplein 118. Café «Willem Barknds"'.
L RUMPFF.
E. RUMPFF-OLDENBURG.
p. f. 1 Januari 1908.
By den aanvang van het Nieuwjaar wordt
alle Heil toogewenscht aau begunstigers, fa
milie en vrienden, door
Chr. J. E. OOSTENBRUG
en Echtgenoote.
Vleeschbouwer en Spekslager,
Schagenstraat 32.
Omen wclgemeenden Nieuwjaarsgroet aan
familie, vrienden en begunstigers, zoowel bin-
utn als buiten deze gemeente.
A. TABELING
Vischstraat 85. en Echtgenoote.
Mot dank voor het Oude, roep ik by de
intrede van een nieuwen jaarkring myric ge
achte begunstigers, familie, vrienden en be
kenden een gelukkig en gezegend Nieuwjaar
toe.
WED. J. AOEMA en kinderen.
Vlamingstraat No. 11.
Handel in kruidenierswaren.
Wed. J. P. RADIUS en familie.
Rembrandtstraat 17. Rotterdam.
N. V. Bouwstoffen,
v.h. P. MESSELAAR, Alkmaar.
Filiaal Helder.
p. f.
C. F. W. WERNECKE
en familie.
R. DE BOER,
Mr Schoen- en Laarzenmaker,
wenscht zyne geachte begunstigers, vrienden
eu bekenden een gelukkig Nieuwjaar.
Aan familie, vrienden en begunstigers zy
een gelukkig eu voorspoedig jaar toegewenBcht
door A. C. v. DIJK
Hoogstraat 25. en Echtgenoote.
p. f
Familie W. H. BURGERS.
Aan familie, vrienden en bekenden een
gelukkig Nieuwjaar toegewensebt.
A. OLIEV IER,
stoker lste klasse a. b. Hr. Ms. »Qeldorland«.
Curacao, West-Indië.
Hcilgroet aan onze vrienden en begunstigers.
Dank voor het Onde en aanbevolen voor hot
Nieuwe jaar.
JOH. SCHENKELS—Donker.
Tabak- en Sigarenmagazijn Molengracht 35.
p.f. Handel in Koffie, Thee, Suiker enz.
Heil en Zegen toogewenscht aan familie,
vrienden en bekenden by de intrede van 1908.
Paterson, 1 Jan. 1908. SIES LAK.
Madison ave 1116, Noord-Amorika.
Heilgroet aan onze begunstigers. Dank voor
het Oude en aanbevoleD voor het Nieuwe Jaar.
P. VAN DER HOEVEN en Echtgenoote,
Kanaal weg 61.
ADRES
cT^sv-"
ANKER-\
«f PAIN EXPELLER
TEGEN RHEUMATIEK
EN VERKOUDHEDEN f
Ruim 35 jaar door millioenen
jicht-en rheumatieklijders
met succes gebruikt -----
Verkrijgbaar in flesschen VAN50cts,75cls
en 1,25 bu HU. Apothekers en Drogisten
F.Ad.RICHTCR&C-. Rotterdam.
Te Helder verkrijgbaar bijDE BIE
BIERSTEKER, Kelieritraat 93; L. ZIJM,
Spoorstraat 89C. WE8TERBAAN, Sluis
dijkstraat 41.
„zelfrijzend
Eïerbakmeel".
ÏSaakt baalUt «iiran
•n gist ovsrbodig.
Verkrijgbaar bij H.H. Krui
deniers sn Comestiblshande-
larsn in pakkan van aan Eng.
pond.
Beïmportserd door de
147. ELAN AA.L WBO 147.
tegenover de Moaterdbrug.
Hebtgii BLOEDARMOEDE 7 gebruikt dan HAEMATOQEEN, af0.90per fi.
HAEMATOGEÈN versterkt het geheele zenuwgestel. HAEMATOGEEN geeft
spoedig vermeerdering van eetlust Zjjt gg *wak gebruikt dan de Vtrtterkende
KINADRUPPELS van Dr. DE VRIJ, ia vierkante doozen met flac. a 76 ct
Ons EIWITSTAAL ia zeer geroemd en kost per liter f120. Aanbeveling
dLne voor hoe.'t en verkoudheid onze SALMIAK-PASTILLES, per fl. 20 ct.
- SALMI AK-HONIGPASTILLES per doos 10 ct - TEERCAPSULES
60 ct per 100 stuks BORSTSIROOP per flacon 80 ct.
DE AESCULAAP, Kanaalweg 147.