KLEINE COURANT
't Vliegend Blaadje
voor Helder, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 3662.
Zaterdag 21 Maart 1908.
36ste Jaargang.
Aan onze Lezeressen.
Nieuwsberichten.
Uit den Omtrek.
Marine en Leger.
Stoomvaartberichten.
Marktberichten.
Bureau: 8poorstraat
Telef. 59.
Bureau: Konlngstr. 29.
Interc.-Telef. 50.
Tweede Blad.
By het intreden van het Toorjaarssaizoen,
vestigen wy de bijzondere aandacht onzer
lezeressen op
M HET NIEUWE MODEBLAP.
2 maal per maand verschijnende in 14 pagina's,
hetwelk by ons is verkrygbtar gesteld tegen
den prys van 55 ots. per 3 maanden (fr. p
p. f 0,80)
Aan wie nog niet mocht hebbon kennis
gemaakt met dit zeer fraai en niterst praktische
MODE-TIJDSCHRIFT, zullen wij gaarne op
aanvrage een fix. gratis en franco ter
kennismaking doenggeworden.
Bij insage tal een ieder moeten erkennen
dat een zoo fraai Modeblad nog nimmer tegen
Mulk een ongekend lagen prijs werd aangeboden.
De talrijke gravures, waarmede de bladzijden
als 't ware zjjn bezaaid, geven uitnemende
modellen voor Dames, zoowel als voor de
meer praktische huisvrouw, die in hot
tijdschrift vinden wat haar op het gebied van
Modes kan interesseeren.
Een schat van wetenswaardigheden en een
keur van toiletten, zoo van eenvoudige als
k stbare, tal van gravures van kinderkleeding,
en een groote verscheidenheid van handwerk.
Meerdere malen zal eene Mode-afbeelding
op de voorpagina, artistiek in kleuren zyn
uitgevoerd.
Aan het blad wordt toegevoegd een groot
pstronenblad, zoodat de lezeres in staat is,
met behulp daarvan, zelfs het model harer
keuze te vervaardigen.
Men verzuime niet het onderstaande
formulier in to vullen en ons ten spoedigste
to. t. Mnfen. DE UITGEVBBS.
Inschrijvingsbiljet.
De ondergeteekende abonneert xiok tot
wederopzegging op
HET NIEUWE MODEBLAD,
tweemaal per maand verschijnendetegen
den prijs van 55 ots. per drie maanden,
(franco p. p. 80 ots.)
WOONPLAATSNAAM:
Met 1 April vangt een nieuw
kwartaal aan.
Mr. M. Büchner.
Op zjjn verzoek is met ingang van
1 Mei eervol ontslag verleend aan mr.
M. Bflchner, nit zgne betrekking van kan
tonrechter te Alkmaar, onder dankbetuiging
voor de in rechterlijke betrekkingen be
wezen diensten.
Mr. Büchner was sedert 1881 kanton
rechter te Alkmaar, te voren in Helder
(1877-1881) en te Edam (1870—1S77)
Van 1878—1880 waB hg schoolopzie' er
in het 7de district van Noord-Holland,
van 1880—1898 idem in het arrondisse
ment Helder. Ook is hg twaalf jaar
lid van de provinciale staten van Noord-
Holland voor het district Helder ge
weest en wel van 1880—1892.
Naar wij vernemen gaat de heer Büch
ner te Utrecht wonen.
Bloedvergiftiging.
In het gesticht Bethel te Delft is de
20jarige student J. A. M. Colder van
Amsterdam overleden tengevolge ven
bloedvergiftiging.
Een klein wondje aan de hand was de
oorzaak dat een ernstige infectie outstond.
Ontvluchting van een rljwleidief.
Reeds berichtten we, dat de bekende ry-
wieldief Van Beek ouder Ede en Veenendaal
(in Gelderland) uit den trein is ontvlucht.
Aangezien Van Beok verdacht werd ook te
Haarlem een serie van wel 6 of 7 rijwiel
diefstallen op z'n geweten te hebben, alsook
den verkoop van wel een 20 gestolen «zwyotjos",
is deze zaak voor Haarlem ook zeker wel van
belang, scbryft het ,H. D".
Van Boek reisde onder goleide van één
rijksveldwachter uit Den Haag het land rond,
om in verschillende plaatsen geconfronteerd
te worden. Zoo reden de bewaker en bewaakte
ook van Ede naar Veenendaal. Van Beok
was zeer gedwee en wekte door die kalme
houding natuurlijk eenigszins het vertrouwen
van den veldwachter helaas te veel I Onder
de reis er werd gereden in een derde-
klasse-wageu, waarin een clocet aanwezig was
gaf Van Beek het verlangen te kennen,
om naar dit closet te gaan. Daarvoor moesten
zyn boeien natuurlijk een oogenblik losgemaakt
worden. Om nog meer verirouwen te wekken,
liet Van Beek zyn pet in de coupé achter,
en ging toen naar het closet, dat van binnen
afgesloten kon wordsn.
Van deze gelegenheid heeft Van Beek ge
bruik gemaakt om te ontvluchten. Hy heeft
het closetraampje opgeschoven, ongetwijfeld
het hoofd eerst naar buiten gewerkt, om
zich met de handen aan de geleidingsbnis der
rem omhoog te werken en zoo op de treeplank
te komen.
Toen is hg van den trein gesprongen.
Wellicht zal menige lezer vragen: «maar
is dit geen hoogst gewaagd stukje geweest
Toch niet; als men het kunstje kent, ie het
heel eenvoudig om er zonder kleerscheuren
af te komen. Onder het «geboefte" bestaat
een speciale methode daarvoor. Men gaat
languit op de treeplank liggen, het hoofd naar
het achterdeel van den trein gewend, en laat
zich dan zoo op «ij glyden. Een glooiende
helling vergemakkelijkt den toer natuurlijk
nog, want dan is do val geheel gebroken.
Deze methode werd indertyd veel toege
past door uitgeweten Duitschers. Deze werden
door de politie tot Amersfoort weggebracht,
daarna konden ze niet meer ontvluchten, want
de trein stopte niet meer. Dat daoht men,
maar door die methode van ontvluchten waren
do uitgewezen Duitschers meeatal nog eerder
in Amsterdam terug, dan de treio iu Duitsch-
land arriveerde.
Kau den veldwachter in dezen geen ver-
wyt treffen Ongetwijfeld, de bewaker had
Van Beek niet alleen naar het closet mogen
laten gaan. Disciplinair zal de veldwachter
dan ook zekor wel gestraft worden.
Van Beek is nog steeds niet gevonden, ook
al wordt in de omstreken Van Gelderland
druk naar hem gezocht. Bovendien wordt in
het Politieblad zyn opsporing gevraagd.
Knoeierijen bij keuring.
De P. G. Crt". heeft een deskundige eens
gevraagd naar de knoeieryen voor de keu
ring van de nationale militie waarover tegen
woordig zooveel geschreven wordt, naar liet
werk der z.g.n. afkeuringsogenten, die steeds
driester optreden, dank zy de domheid der
menschen en de passieve houding der justitie.
Ziehier wat deze deskundige sch-yft:
Sensationeele feiten zullen wy hier niet
publiceeren, het doel is alleen de wyze van
«werken" dezer heoren meer oponbaar te
maken, vele blinden, hopen wy, zullen ziende
worden dan, terwyl het voor de ouders van
lotelingen, on toekomstige lotelingeu een ern
stige waarschuwing moge zyn, om nimmer op
do praktijken der afkouringesgenten in te gaan,
zynde hunne wyze van werken speculatief
of misdadig I
We kunnen de heeren het best verdeden
in 3 catogorieën, on wol1. «de speculatieve",
2. «de gelegenheids",3. «demisdadige"agenten.
«Speculatief werkenheeft steeds do voor
keur, daar dit helaas volgens de wet
Diet strafbaar zal zijn. Do loop van zaken is
als volgt: Verschillende agenten loopen iu
bepaalde wyken rond, en bezoeken hon, van
wien ze weton, dat een zoon in dienst moet,
en die het ook wel kunnen betalen. By voor
keur verschijnen ze iu den middsg, als moeder
alleen thuis is, en komen al dadelijk met hun
voorstel «of de juffrouw haar zoon wil laten
afkeureD, zy zullen er wel voor zorgen". Ik
heb nog kort geleden 4 moeders gesprokeo,
die met zoo'n bezoek waren vereerd, en 't
deed me weldadig aan één moeder te hooren
zeggen«Meneer, ik laat mjjn zoon liever
10 jaar het land dienen, dan op de voor
stellen van die kerels in te gaan". Dat was
een echte moeder, helaas zoo zyn ze niet
allen. By zn'.ke verstandige menschen ver
dwijnen ze dan ook spoedig, hoewel ze in
den regel brutaal zyn en aanhouden. Gaat
men echter op 't voorstel in, dan wordt de
nsam voorlocpig genoteerd, en komen zs in
den regel 's avonds met een «hoofdman" terug
om de zaak verder te bespreken. Do hoofd-
mau van deze agenten alhier krygt voldoende
besoek aan huis, om mettertijd ryk to worden
deze zoekt catuurlyk geen klanten op, ze
komen van self by hem. Het verdere
verloop is te begrypen belangstellend infot-
meeren naar kwalen, eenige raadgevingen en
dan.ja ziet o, zooveel vooruit betalen, by
afkeuring f 100 of soms meer. Wat wordt nn
algemeen gedacht door de onders Dat die
kerels het verder met do doctoren in orde
maken 1 Niets is natuurlijk minder waar,
het is eenvoudig een handige oplichterij.
Wat toch is h et geval De agenten weten
wel, wat door een ieder gemakkelijk is Da
te gaan, dat steeds een betrekkelijk groot
percentage der lotelingen moet worden afge
keurd, omdat i(j ongeschikt voor dón dienst
zyn, en nu is het immers voor h->n eeu
prachtige speculatie, wanneer se, neem aan,
50 lotelingen in den waan kunnen brengen
dat zy die afkeuring bewerken. Worden er
nu 20 van afgekeurd, dan krygen zo dus
daarvan een aardig sommetje, terwyl ze van
de overigen het voornitbetaalde binnen hebben.
Die niet worden afgekeurd zwijgon toch,
omdat ze zich medeplichtig achten, de afgo-
keurden zwygen en betalen, in domme mceniog
waar voor hun geld to hebben gehad. En
toch hadden zy hun beurs gesloten ge
houden, de zoon ware evenzeer afgekeord on.
hun geweten ware gerust geweest. Dat men
toch goed begrype, dat een dokter hierin
niet kan betrokken zyn. Ieder weldenkend
mensch, zal de gedacht» alleen daaraan reeds
verachtelijk en afschnwelyk vinden, onze
doctoren staan daarvoor te hoog. Doch waar
ik vaak overigens ontwikkelde menschen nog
van dien waan heb moeten genezen acht ik
het niet ondienstig hierbij nog even stil te
staan. Neem aan, dat onder hen een enkele
zwakke broeder schuilde, ik vraag u af, zou
deze dan voor een fooi van hoogstens f 50
(want méér zon de agent niet geven van des
bnit) positie en toekomst in de waagschaal
stellen, ja gevaogenisschap tegemoet willen
gaan
Maar het zou bovendien onmogelijk zyn,
daar nooit één dokter den man ongeschikt
verklaart, terwyl er byv. by de zitting voor
den Militieraad en by herkeuring voor Ge
deputeerde Staten eiken dag weer andere
doktoren komen.
Ik wilde hierover vooral nitweidan en
do heeren doktoren zullen ons dat hopen vrjj
□iet ten kwade duiden omdat de agenten
er belang by hebben dat het idee der men
schen is «zy vinden het met de doctoren 1"
Wy hopen dat de «truc" der heeren agen
ten onthouden worde, en verder verteld, dim
alleen kan aan hnn geknoei een einde komen.
De .gelegenheidsagenten" (2) zon ik ook
knnnen noemen de «losloopende", d. w. z. die
zoowat op eigen hontje werken, zoo nn en
dan, om wat te verdieoen. Ze zyn in den
regel niet zoo netjes gekleed, zoeken in 't
wilde naar hnn slachtoffers, of gaan, zooafs
bv. de vorige week in Assen het geval was,
met een flesch met «iets" erin tusschen de
lotelingeD. Wie maar wil jongenséén slok
en je knnt worden afgekeurd, maarf 10
voornit". Nu was dat «iets" in de flesch mis
schien onschuldig('t moet nog worden on
derzocht) mg scheen het op den reuk af
gaande een mengsel van jenever en ter
pentijn te zyn. 't Is te hopen dat dit heer
zyn straf niet zal ontgaan.
De «misdadige" (8) ze zyn er gelukkig
minder dan algemeen gedacht wordt't is te
gevaarlijk voor de heeren.
Maar dat sommigen niet schromen, om met
allerhande middeltjes de lotelingen, die zich
daartoe willen leenen, ongeschikt voor den
dienst te msken, is genoegsaara bekend, m»ar
zeer natuurlijk, niet, of moeilijk to bewijzen,
daar zorgt men wel voor.
We behoeven maar even te denken aan
een geval liet vorige jaar in Drenthe, waar
door het ijverig onderzoek van een militair
dokter eindelijk aan 3 lotelingen do b kentc-
nis werd ontlokt dat... zij varkensurine had
den ingenomen. Dat is een enkel feit, dat esns
aan het licht komt, maar we kunnen daaruit
nagaan, wat voor «raad en hulp" door de
heeren wordt verleend. O iders waakt er voor,
waarschuwt uw zoons ook, dat zy nimmer op
voorstellen dier individuen ingaan. Immers,
ook gij zyt als medeplichtigen, misdadig, méér
nog dan zij 1 Sommige «raad" klinkt zoo on
schuldig flink uitgaan niet slapen veel
drinken, ontzettend rooken enz., maar weet
ge het, onders, of deze middelen niet vaak
erger zyn dau de kwaal
Ik heb eon vrijwilliger gekend, die een
onnoembaar vuil op zyn oogen smeerde, om
fziok" te worden by werd blind. Ik heb
een man van 25 jaar gekend, die hartklop
pingen wilde hebben... nu klopt zyn hartn-eft
meer. Beide gevallen zyn 8 jaar geleden en
't was niet in ons land, maar ik wil n wy-
aen op de gevaren, van bet laten innemon
der zgn. onschuldige drankjes of porders.
Dat myn schryvon vruchten moge dragon,
dat men begrype thans, en vorder vertolle,
dat de zgn afkeuringsagenten niets anders
zyn dan handige oplichters of misdadigers I
Madriieen8Che bedelaars.
Het is mij Dondordag opgevallen dat or
iets vreemds in de stad was. Na een honderd
tal schreden gegaan te zyn, voelde ik dat
vreemde, dat ongewone. Ik miste iets. Ge
woonlijk merk je pas dat je iets verloren
bebt, als je het terug vindt. Zoo ook hier.
My afvragende, wat ik eigenlijk wel miste
in die drukke Calla de Alcalk, wandelde ik
voort. Er was iets vreemds, w&t wist ik niet.
Toen kwam er een jongen, de kleeren aan
flarden, het gezicht vol zweren op my toe.
«Signorito by de Heilige Maagd, geef
mo geld". Ik liep een pasje harder. Hy volgde
Signorito, groote heer graaf, geef me
geld, ik sterf van honger, groote heer markies,
1, by de Hefdc van Christus",
dat ik dadelijk tot hertog ver
heven zou worden, en wendde my nydig af.
geef mo geld,
Ik voelde
Hy volgde, hield me een dagblad voor, en
vroeg tegelijk weer een perrochico", letter
lijk vertaald «klein hondje". Op de 5 on 10
centos-stukken bier staat een leeuwtje afge
beeld. De Spanjaarden kennen maar één middel
om van iergelyke klitten bevrijd te worden,
ze bezweren ze met eigen woorden. Zéé deed
ik ook. «By de liefde van God, val me niet
lastig, ik gééf niet". -
Een uitdrukkisg van haat even over syn
go!a»t, dan hoorde ik hem vloeken. Wat
twee agenten in burgorkleeding hadden hem
vastgegrepen on duwden hem voort in do
richting der Puerte del Sol.
En toen wist ik, wat ik miste. Het was
de gewone zwerm bedelaars, dien den rustigen
wandelaar het leven zuur maken in de Madri-
leenache straten. Hy was een van de eerste
slachtoffers. Ik zag hem wegvoeren tusschen
de mannen, met gil-stem schreeuwende, dat
hy alleen maar een krantje verkoopen wou.
«Een enkel krantje, aan deSign o-
rito... Niet naar het asie 1", klaag
de hy voorttot ik hom in het gewemel
van menschen en rijtuigen verdwijnen sag.
Wel wist ik, dat dn gemeenteraad de vorige
week een bevel had uitgevaardigd, dat allen,
die bedelden, opgepakt zonden worden, maar
WÜ zyn in Spanjedat bevel was vroeger
al zes verschillende malen uitgevaardigd, en
toch waren er nog de bedolaars. Maar nu
schy'nt het ernst goweest te zyn, want er is
oen middel op gevonden. De Graaf de Ar-
centales, een ryk edelman, heeft de gemeente
een zijner dicht by Madrid gelegen landgoe
deren aangeboden, om dit voor bedelaareko
lonie te doen inrichten, er alle qnasi-lamme,
blinde, stomme en doove straatslijpers in onder
dak te brengen, vooral de kleinere zwervers.
Welk een emotio ineens Donderdag 1.1.
onder de hondeiden, die het ambt want
het is een ambt hier, eon lucratief baantje
van «mendigo", 't zy blind, lam of stom,
uitoefenden.
Do blinde, die gewoonlyk op eon hoek der
Calle del Carm6n stond te krassen op een
oude viool, kroeg van den schrik (toen hij
de politie zag komen) ineens zyn gezicht torug
en rende onder den angstkreet «Heilige Mnaed,
is het werkelijk ernst in den gemeenteraad
zoo ving mogelijk een zijstraatje in. Een doovo,
dio hem boorde, vloog hem na, een lamme
rende nog sneller, vergat zyn krukken mee
te nemen, terwijl een stomme tusschen twee
agenten weggevoerd woedend brulde «Revo
lutie, leve de vrjjheid I". De lamme, in een
zijstraat door welwillende burgers opgevungen,
deelde onbotaalbare vuistslagen uit, eu wist
zich weer los te rukken.
's Nachts was er in de kleine zijstraatjes
van M&drid's achterbuurten, waar de bede
laars op de steenen gewoonlijk slapen, krijgs
raad. Zooals altijd zaten ze om de groote
vuren, die hoog opvlamden, zich te warmen.
Maar nu zongen ze niet hnnno weemoedige
zangen, au klapten ze de maat niet met hunne
zwarte handen, nu zaten ze somber in do
vuren te staren, de zwarte gezichten met
woeste haren dicht by elkaar, als eeu troep
negers in een oerwoud. Zo beraadslaagden.
Verbluft vroegen ze zich telkens af hoe
het mogelyk was, dat de gemeente ineens de
genomen besluiten ging uitroeren, se
hadden er al zoovele malon smakelijk om
zitten lachen en nu was hun ryk uit I
Morgen zonden zo elkaar terug vinden in
het asielwerkende Was grooter schande
mogelyk
Donderdag werden er honderd vyflig op-
gopikt, gisteren bijna twee honderd, ea van
daag zyn ze nog druk aau den gang met
deze berging. Iu wagens worden ze naar het
asiel vervoerd, zooals by oas de losloopende
honden zonder penDing. In hun nieuwe «home"
worden ze eerst gebaad en schoon gewas-
schen, voor zoover dit mogelyk is. En toen
groote godenaan het werk gezet. De
grootste schande voor een Spaanschen vage
bond, te moeten werken.
Vaak, als een bedelaar my geld vroeg,
voegde ik hem toe «Ga werken!" Hy zeg
me dan diepbeleedigend aanWerken, Sig
norito, werken Dat ben ik niet gewoon,
zééiets!"
En nn daar dio schande te moeten onder'
gaan,te werken Dan veel liever de ge
vangenis, waar jo don heelen dag op stroo
kan liggen soezen, en je eten je altyd op tyd
gobracht wordt, zonder dat je er moeite voor
behoeft to doen.
Voor Madrid is doze opruiming eon zegon
in do straten, waar je gowend was honderd
maal aangeklampt te worden en drie straten
ver vervolgd mot een vreeselyk gehuil, be
weeg je je nu weer vrjjor. De elegante bresde
hoofdstraten zyn gereinigd.
.Nieuwe Rotterd. Courant".
Texel, 19 Maart.
Reeds met 1 April a. s. zal er dage
lijks i> maal gelegenheid zjja het eiland
te verlaten.
Vooral de vijfde dienst is voor velen
welkom, daar men dan nog te 6 uur n.m,
naar en te half acht van Helder kan
vertrekken.
De bevolking van Texel, die op 1 Jan.
1904 5767 zielen telde, is langzamerhaud
toegenomen en bedroeg op 1 Jan. jl. 6068.
Heeft voor 1909 geene vermindering
plaats, dau zal de Raad dezer Gemeente,
die thans 11 leden telt, met 2 leden ver
meerderd moeten worden.
Ook vroeger bestond de Raad uit 18
leden.
Ook H. M. de Koningin en Z. K- H.
de Prins der Nederlanden hebben ieder
oeoe groote zilveren medaille ter beschik
king gesteld van het Bestuur van de afd.
Texel" der H. Maatsch. van Landbouw
voor de tentoonstelling in September a. s.
te houden.
Reeds eerder werd eeno dergelijke
medaille ontvangen van H. M. de Konin
gin-Moeder,
Texel, 19 Maart.
Door Gebr. Grimgzer, v&n Helder, is
hier sedert korten tgd eene icdnstrieele
onderneming in het leven geroepen, die
bijjkbaar wel zal slagen.
Deze industrie bestaat In het vervaar
digen van cilinders en buizen van beton-
cement, voor regenbakken, reservoirs
afvoerbuizen, enz. Het gefrubriceerde schijnt
wel te voldoen en vindt aanvankelijk
goeden aftrek.
Aangezien de grondstoffen bier met
-{JflZ6lfde_i:ggtftn .gis pp vele plaatsen elders
kunnen worden aangevoerd, "zgn" dé*T5T="
vaardigde voorwerpen nog iets goedkooper
dan bg aanvoer van buiten.
Het ploegen met ossen, hetwelk hier
voor twee jaren voor 't eerst werd uitge
oefend door de Mg. tot heideontginning,
beeft tengevolge gehad, dat van woesten
grond tameljjk vruchtbaar land werd
gemaakt.
Deze uitkomst heeft er toegeleid, dat
wellicht binnenkort op nieuw een stuk
dorre domeingrond op dezelfde wgze in
cultuur zal worden gebracht. Ook door het
bestuur van bet Staatsboscbbeheer wordt
hier veel gedaan op de domeingronden.
Ingezonden,
De opvoering van Candida door de
„Hagetpelers."
Met 'n veertig of hoogstens 50 menschen
zat ik Maandagavond in het Casino. Mijne
stemming was allersaaist. Daar had ik nu
myn heerlijk hoekje thuis prijsgegeven om
in eene ongezellige, leege zaal te zitten te
midden van eenige andere slachtoffers, op
wier gezichten al even groote teleurstelling
stond te lezen. Het was kwart over acht en
kregelig zaten wij met ons vijftigen to kijken
naar het reclamesc1" erm voor ons. Er heerschte
'n oproerige stemming, 'n stemming van grooto
verveling in die koude, ongezellige zaal. Wy
hadden het programma, waarop zoo preten
tieus stond vermeld: «Aanvang Candida
8 u., aanvang Paraselsus 9 u. 55" reeds
ettelyke keeren overgelezen, we hadden de
49 medeslachtoffers 'n paar malen gefixeerd
en de verschillende annonces op het leelijke
scherm grondig bestudeerd: wy konden ver
der niets anders doen dan wachten. Toen
kwam 'n heer ons vertellen, dat de artis
tieke leider, de ziel van de Hagespelers,
door ziekte was verhinderd te komen en zou
worden vervangen door 'nzekeren onbeken
den meneer Verdam en dat in Paraselsus
de rol van den I oofdpersoon door 'n anderen
meneer zou worden gelezonhet scherm
daalde opnieuw. Daar zaten wij weer met
ons vijftigen te wachten, te wachten. Ik
wilde opstaan en naar huis terugkeeren, ik
had niet den moed om nog eens al die 49
gezichten te bekijken; myne belangstelling
in de prestaties van de Hagespelers was
tot nul gereduceerd, toen het doek rees. Dat
was toch iets bizonders, die kamer met dat
roode behang, die boekenkast, die Engelsche
haard, die heusche deur, zoo heel anders,
als w";j dat gewoon waren te zien. Het be
gon mij te interesseeren, ik beBloot te blijven.
In 't begin was alles gewoon, het spel zelfs
vrij mat, alleen het werk boeide dadelijk door
den fijnen geest, de taal. Toch was dit nog
niet meer dan middelmatig, totdat March-
banks binnenkwam, die onbekende meneer,
hoe heette ie ook weer, ah ja, die meneer
Verdam. Maar wat was dat Dat was iets
heel moois, dat staan bij die deur van dien
vreemden jongen met die angstige oogen,
met die zenuwachtige trekken.,., dat was
geen dilettant, geen onbeduidend acteurtje,
dat was 'n artiest.
Het publiek begreep die figuur niet dade-
lyk, men lachte om dien onbeholpen dichter,
om dien schuchteren, excentrieken jongen,
zooals men ook zou gelachen hebben, wan
neer men hem in werkelijkheid voor 'teerst
had ontmoet. De menschen grinnikten om
die onbeholpenheid, om dat nerveuse, drukke
doen, om dat heel vreemde. Publiek dacht
'n blyspelfiguur op het tooneel te zien, 'n
kluchtspelpop, totdat het begon te begrypen,
dat dit toch iets heel anders was, iets heel
bizonders En na enkele oogcnblikken reeds
was er gespannen aandacht voor dien jongen,
vreemden dichter, werd er niet meer gelachen
om de onhandigheid van dien in-tragischen
persoon. Dat was kunst, werkelijke kunst!
Wij hadden geen spijt meer, dat wy geble
ven waren en met groote ontroering hebben
wy het spel gevolgd van dit artistieke troepje,
dat zich zoo geheel gaf voor die byna leege
zaal. Er waren oogenblikken van hoorbare
stilte bij 'tspcl van dienzelfden Marchbanks,
om wien men in 't begin gegiecheld had en
er was bij 'tgebeele publiek 'n zóó groot
enthousiasme bij bet eindo van Candida, als
ik hier nog zelden bywoonde. Met groote
dankbaarheid zullen wy blijven deuken aan
de tooneelen tusschen Candida en March
banks en aan de prachtig geschreven en zoo
uitstekend gespeelde scène tusschen Morell,
zyne vrouw en den jongen, fynvoelenden
dichter aan het einde van het laatste bedryf.
Mej. Belde.- (Candida), do heer R., een ook
als schrijver in de tooneelwereld bekende
persoonlijkheid (Marc' banks) en de heer
Brouwer (Morell) hebben vooral in hot 3de
bedryf subliem werk geleverd. In I en II
deed de heer Brouwer nu en dan vrij mat,
hetgeen vooral uitkwam naast het tempen:-
mentvolle spel van den heer ll.g
Ik weet niet, of het mogelyk is de Hage
spelers hier nogmaals te doen optreden met
ditzelfde werk van Shau. Gisteren ontbrak
bijna geheel Den Helder; misschien, dat by
eene volgende opvoering eene volle zaal dit
prachtig werk van een superieuren geest zou
toejuichen. De opvoering vau Paraselsus 'n
vry onbeteekenend en over 't algemeen zeer
middelmatig gespeeld verzenspel, zou dan
echter gerust achterwege kunnen blijven. Dat
dilettanten-gedoe bedierf een weinig den in
druk, dien het mooie spel in Candida by ons
had achtergelaten.
Helder, 18 Maart 1908.
J. B. SCHUIL.
Na het schrijven van het bovenstaande
vernam ik, dat werkelyk kans bestaat op een
weder-optreden alhier der Hagespelers. Laat
dan niemand verzuimen dit merkwaardig
ensemble te gaan zien.
De gevleugelde bewoners op en
bij het Marsdiep.
IV.
We zullen heden eens zien, welke zee
eenden alzoo in de nabijheid der kusten
voorkomen, 't Zyn alle wintergasten, die in
het voorjaar meer zwemmende en duikende
dan vliegende ^je Noordelijker liggende
■iwêdp Jaütóen trekken. lÜrQSOli *züÜi
ons rondzien spoedig bespeuren dat de Zwarte
Zee-eend (Oidemia nigra) verreweg het sterkst
vertegenwoordigd iB. Prachtig zien de oude
mannetjes er uit met hun glanzend donker
zwart vederpak de wyfjes en de jongen zijn
op de bovendeelen donker-, aan de onderzijde
lichtbruin gekleurd, zoodat ze minder fraai
zyn, dan do mannelijke voorwerpen. De Zwarte
Zee-eend is verder te kennen aan den sna
vel, die zwart is, doch met oranje om de
neusgaten, terwyl zich by den wortel een
knobbel verheft. Enkele malen ziet men op
het Marsdiep on ook aan het strand des zo
mers een voorwerp dezer vogelsoort, doch
het maken van een nest aan onze kus
ten wordt niet gedacht.
Een vogel, die veel gelijkt op genoemde
soort, maar die een weinig grooter is, komt
veel zeldzamer voor. Hy wordt genaamd
Zee-eend (Oidemia fusca) en begeeft
zich even zelden als de zwarte soort op de
binnenwateren. Ontmoet men een Bruine Zee-
I, dan zal men misschien denken dat het
vederkleed lichter gekleurd moet zijn, dan
by nigra. Toch is dit by de mannetjes, die
ook fraai zwart zyn, niet zoo, maar wel zal
men ze dadelyk keonen aan een wit vlekje
onder ieder oog, aan den knobbelloozen sna
vel en aan de kleur van den bek, die zwart
is, doch oranje heeft aan de voorhelft en
aan de zyden. De pooten zijn by de manne
tjes hoogrood, by de wijfjes bruin gekleurd,
doch bij beide zijn de zwemvliezen zwart.
De beide genoemde Zeo-eenden leveren
Toor de jacht niet veel op. Het vleesch is
door den traanachtigen smaak niet gewild,
zoodat de poelier geen geld voor deze een
densoort geeft.
Een allerkeurigste zee-eend is de IJseend
(Harelda hyemalis), die goregeld eiken win
ter langs onze kusten voorkomt, maar niet
steeds iu dezelfde hoeveelheid. In enkelo
winters ontwaart men tal van exemplaren,
in andere jaren weer vertoont zich maar een
enkel voorwerp. Dat ze in dezen winter tal
rijk vertegenwoordigd was, is onlangs geble
ken bij de stranding van .De Turbo", toen
hond.rden exemplaren door de petroleum om
gekomen zijn.
De Ijseend is maar een kleine vogel, doch
de mannetje# toonen lang, daar zij de beide
middelste staartpennen zeer verlengd hebben,
Boms wel tot 3 d.M. De snavel is kort, zwart
gekleurd, doch voorzien van een helderroo-
den band. In het pracbtkleed zyn ook de
schoudervederen sterk verlengddeze zyn wit
evenals de vederen van kop, hals, borst en
buik. Alleen de wangen zijn grysachtig bruin
en hebben naar achteren een vry groote
zwarte vlek, waarop een bruine vlek volgt
zwart vindt men op rug, vleugels en krop.
In het eenvoudig kleed zijn de bovendeelen
bruin, de onderdooien bijna wit, doch op den
krop vindt men afwisselend wit en bruin,
terwijl ook bruine vlekken achter de wan
gen worden gevonden.
Tusschen en op de ijsschollen kan men de
IJseend gewoonlijk waarnemen. Vroeg in het
voorjaar trekt ze weer weg. Op Texel heeft
men evenwel in 1900 op 4 Maart en op 23
April telkens een fraai maunelijk voorwerp
geschoten. Dergelijke late verschijningen
zouden byna doen denken, dat de IJseend
ook bij ons broedvogel zou kunnen zyn. Ze
is dat evenwel in do koude streken van het
Noordelijk halfrond. Bij ons worden wel
voorwerpen geschoten voor verzamelingen,
en levende exemplaren heeft men gaarne in
de dierentuinen, maar voor de comsumptie
zijn ook deze vogels niet gewild.
Meermalen zijn op het Marsdiep gescho
ten voorwerpen van do Eidereend (Somate-
ria mollissima), de grootste van de bij ons
voorkomende eendsoorten, bijn.: 6 d.M. lang.
Twijfelt men ooit aan de identiteit bij deze
soort, dan is dit een onbedriogelijk kenmerk,
dat de vederen aan de zijden van den kop
zich tot aan de neusgaton in een dr'ehoekigc
streep verlengen. In onze wateren komt ge
woonlijk alleen voor het eenvoudige bruine
kleed, dat de maunetjes des winters en do
wijfjes steeds dragen. Het bruiloftskleed van
den mannclyken vogel is hoofdzakelijk wit
met een fraai zeegroen op den nek, rood op
den kop en zwart op voorkop, borst, buik,
staart en achterrug. Bekend is het eiderdons,
dat op de broedplaatsen verzameld wordt.
- Nog enkele duikeenden komen aan onze
kusten voor, doch daarover later.
De kept.-luit. ter fee J. 1. A. C. ridder »»a fUpptrd,
commandant rstx Hr. Ui. «ohooaer «Zeehond," wordt
aet I April M, op non-activiteit geateld.
De laiti. ter der le kl. O. H. vau Pertiju ei
D. Kent, worden met 1 Mei aj. in activiteit gesteld
te Utreebt.
De offieieren-meehinUt der 2e kl. W. K. L. A. van
Bommel en B. Verhey worden met 21 deier gepiaatet
respectievelijk aan boord van Hr. M«. pautterdeksuhip
Friesland" en Hr. Ui.artiilerie-initractiesehip «Bellone".
Den ien April e.i. wordt de lait. ter zee der 2e kl.
L. F. H. Tüekcrmann belast met het bevel over Hr.
Mi. sehoentr «Dolfijn", op welken bodem voorts worden
gepiaatet de lniti. ter zee dtr 2t kl. J. J. M. Buirt,
J. van Hengel en B. Brutel do la Rivière en de ofüoier
van gezondheid der 2e kl. J. W. C. Bovenkerk.
De lait. ter zee der le kl. A. van der Sluit, de luit.
ter zee der 2e kl. F. J Heeris en de officier van ge
zondheid der 2de kl. E. O. P vin Sypveld worden met
voornoemd datum gephatit atn boord van Hr. Mi.
wachtschip te Willemsoord, terwijl de lait ter zee der
2e kl. A. van Hengel, dienende aan boord van Hr. Mi.
schoener «Zeehond", op non-aetiviteit wordt gaiteld.
Do luit. ter zee der le kL A. C. de Jonehtere wordt
met 1 April a.t.. de offieier-michiniit der 2e kl. T. de
Jonge met 11 April a.t. geplaatst in de directie der
marine Willemsoord.
Blykent bij het departement van marine ontvangen
bericht is Hr. Mt. pantserdekschip «Gelderland", onder
bevel van den kapitein ter zee W. D. H. baron van
Atbeok, 15 dezer te New-Orlcaai aangekomen.
Stoomvaart-Maatschappij Nederland.
Oranje, v. Java n. A'dam, verlr. 17 Maart v. Pert-Said.
Cclcbes, v. A'dam n. Java, paaaeerde 17 Maart Gibraltar.
Bembrandt, v. Java n. A'dam, vartr. 17 Maart v. Sabsng.
Kou. Wilhelmina,v. A'dam n. Java, arr. 17 Maart te Gasoe.
Msdnra, v. A'dam n. Java, paas, 16 Maart P. da Galle.
Koninklijke Hollandsohe Uoyi.
Eemland, v. A'dam n. Bnenos-Ayrea, is 16 Maart Fer-
nando Noronha gapasaterd.
RotUrdamsche Llegi.
Kediri, v. Java m. M'dam, vartrok 16 Maart v. Portsa'd.
Salak, v. R'dtm n. Java, is 10 Maart Qneasant gopnis.
Goentoer, v. B'dsm n. Jara, vertrok 18 Maart v, Saez.
Ternate, v R'dam n. Jara, vartr. 18 Maart v. Southampt.
t£)joeja arriveerde 18 Maart van Botterdam te Sabaag.
Kirnnun.
Copptname arriv. 16 Maart van Bclfait te Paramaribo.
Kkedive (thnisreia) arriveerde 16 Masrt te Napels.
Pr. Will. V, v. Param. n. A'dam, arriv 17 Mrt teHkvre.
Purmerend, 24 Maart Aangevoerd 308 run
deren, waaronder 134 vette, 60 a 75 ct. por
kilo, 174 melke- en gelde- f 130 a f 270 beiden
pryah. matig, 4 stieren, 59 vette kalveren 76
a 95 ct. per kilo, handel matig 1163 nuchtere
id. f 8.a f 22.—, handel matig, 1988 schapen,
f 18.a f 27,0.overhouder» f 0.a
0.beiden prysh. matig, 221 vette varkens
46 a 50ct.p.kilo, handel vl.,65 magereidf 11.—
a f 20.stng,J302 biggen f 6.a f 10.stug,
ganzen f 0.a f 0.zwanen f 0.a
0.85 paarden, manden appelen f0.a
f 0.manden peren f 0. a 0.beiden
per mand.
Kaas. Kleine f 30.middelb. f 28.—, aan-
gev. 53 stapels, handel traag, 1402 k.g. boter
f 1.25 a 1.35, per kilo, kipeieren f 3.1.0 a
f 3.60 eendeneieren dito f 3.75 per 100.
Tijdstippen van verzending der
Brievenmalen.
Naar Oost-Indii.
Datum darter
poitbaeorgtng.
a/b Postk.
zeepost vla Ama'.erdaa.
zeepost via Botterdam
Holl. mail via Genna
20 Mrt.
27 Mrt.
81 Mrt.
24 Mrt.
27 Mrt.
24 Mrt.
Sudatijd.
7— sav.
7.S7.
7 'sa/.
3.80 'anara.
Holl. mail via Marseillo
p Franseba mail via Marseille
p. Doiteehe asail via Napels*)24 Mrt. 12 'ej
Alleen naar Atjeh, Somatra's Oostkust, Palcmbaeg,
Riouw, Banka, Billlton en Z.-W. AM. van Borneo.
Het o.erige ged clte van Ned. Ooit-Indiö wordt nlleen
op verlangen der afiendera via Napels verzondeu.
Naar PalembangRiouw, Banka, Billiton en
Z. W. Afd. van Borneo
p.Bngelaehe mail via Brindiai, 2 Apr. I 7.— 'sav,
p. Holl. mail via Geana 81 Mrt. 7.'a av.
Naar Atjeh en de Oostkust van Sumatra
p.Kegalaehemail via Brindiai] eiken Donderd I 7.'e av.
HolL mail via Genaa 31 Mrt. 7.'sav.
Naar Guyana (Suriname)
■epoat via Amsterdam .i
2 Apr. 7.— av.
80 Mrt. 7.'s av.
p. mali over EsgeUad
(alleen op verL der afk.)
p. mail via St. Naaaire. .1 7 Apr. 7.—iv.
Naar CuracaoBonairo en Aruba
p. loopost ria Amsterdam .1 2 Apr. j 7.'sav.
p. mail via Sonthamptoa. elk. Dine. en Vr.l 3.80'snam.
p. mail via Hamburg. 80 Mrt. 7.'isr.
(alleen op verL der tfz.)
Naar Su Martin, St. Kustatius en Saba:
p. seepost v» Amsterdam. .1 2 Apr. I 7.'ssv.
(alleen op verL der als.)
p. mail over Engalaad 30 Mrt. I 7.'s av.
Naar Kaapland, NataL, Oranje- Riv ier-iolon ie
en Transvaal/
elkon Vrjj dag, 3.30, 's namiddags.
Heldersche Hoppen.
an een Vlaamsch oitha
,Jcf Bollcke, verhoort e
zooals .ijn vader.
Slaeht varkens, rookt nespen en houdt
zich bezig met aïe zwijnerijen".
De onderwijze; is heiig den inhond van een versje
duidelijk te me*eu, waarin het woord *gft". Hy zegt
dat het een verkorting ia van gtdo.
De oaderwijzei vrnsgtHeeft iedereen het begrepen t"
Het pientere jowie«Jawel, meneer, mair mig Ut
vragen, of de man, die zun Tronw een pak rammel geeft,
bezig ie met g
