KLEINE COURANT
'I Wiiegenif Blaasffe
voor Heider, Taxei, Wieringen en Anna Paulowna
No. 3673.
Woensdag 23 April 1908
36ste Jaargang.
VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG.
Uitgevers: BERKHOUT Co., te HELDER.
Bureaus: Spoorstraat eu Koningstraat.
DU1ZE.1DË
Uit het Buitenland.
Nieuwsberichten.
Naar Huisduinen.
DOROTHEA.
Bureau: Spoorstraat.
Telef. 59.
Bureau: Koningstr. 29.
Intere.-Telef. 50.
Abonnement
Vliegend Blaadje p. 3 m. 50 et., fr. p. post 75 et., Boitenl. f 1.25
elZondagsblad. 37* 45 >0.75
4 Modeblad. 55 80 >0.90
J fMuiik.Bloemlezing» >»60> 85 >0.90
Voor 't Buitenland bg vooruitbetaling.
Aavortentlön
van 1 tot 4 regeLi25 Cent.
Elke regel meer6
Bewga-exemplaar2l/i
Vignetten en groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
Advertentiën moeten uiterlijk des DINSDAGS- en VRIJDAGSMORGENS vóór 10 uur aan de Bureaux. bezorgd zijn.
dames hebben zich reeds geabonneerd op
HET NIEUWE MODEBLAD,
tegen den prps van f 0.55 per drie
maanden (10.80 franco per post.)
Algemeene waardeering ondervindt Het
N tornare Modeblad onder alle standen,
wegens de fraaie, en vooral doelmatige
toiletten, daarin afgebeeld, alsmede om
den rjjkdom van gravures vaD handwerken.
Elk nummer zal bevatten een uitvoerig
kriippatroneublad en een rnbriek >Wetens-
waardigheid", veelal rjjk geillustreerd.
Meerdere malen zal een Modeafbeelding
op de voorpagina artistiek in kleuren zgn
uitgevoerd.
Zg, die een bg uitnemendheid practisch,
teer fraai en uiterst geedkoop Modeblad
wenschen, kunnen zich daarop bg de
Uitgevers van deze conrant abonneer en.
IW i April is het nieuwe kwartaal
ingegaan met No. 13.
aiuuui^ou auu
len een oorlog
id, Engeland,
eden ondertee-
Er sjjn in de afgeloopen week een tweetal
overeenkomsten gesloten die van groote
beteekenis zjjn voor den wereldvrede en
waarvan eene meer bijzonder van belang is
Voor ons land. Wjj bedoelen de Oostsee- en
de Noordzee-overeenkomst. De inhoud der
beide overeenkomsten waarbjj kort geiegd
de mogendheden sioh verbinden in geval van
oorloj de kleine staten om beide zeeën niet
te znllen inpalmen de inhond is een nieuw
bewgs voor het streven der verschillende
mogendheden om den vrede te bewaren
door elke aanleiding tot geschil reeds bg
voorbaat weg te nemen. De Noordzee-
overeenkomst heeft dus ten doel de kleine
staten, voornamelijk Nederland en Denemarken,
het onafhankelijk bestaan en 't behoud van
het territoriale besit te waarborgen zoo
tusschen de groote mogendheden
mocht ontstaan. Duitschland,
Frankrijk, Nederland eo Zweden
kenden haar. Noorwegen deed dit niet omdat
sgn onafhankelijkheid verleden jaar al door
de mogendheden werd gewaarborgd. De
onderteekening der Oostzee-overeenkomBt was
sleobts vertraagd doordat Rusland een en
ander in het midden bracht over de versterking
van een groep eiland an in de Oostsee,
waartegen Zweden opkwam en waarin Rusland
nu een bevredigende verklaring heeft afgelegd.
Er is een tjjd geweest dat tusschen
Engeland en Duitschland eenigen naijver
bestond een zeker wederzjjdsch wantrouwen,
wat altijd een bron was van bezorgdheid voor
wie het wel meent met den Europeescben vrede,
't Schgnt dat de gesloten overeenkomsten nog
meer zal bijdragen tot de hartelgken verstand
houding, die in den laatsten tijd tusschen die
twee mogendheden werd opgemerkt. De
«Daily Grafie" zegt althans:
(De beide overeenkomsten hebben niet alleen
groote waarde voor den Europeeschen vrede,
maar ook als eerste practiBche resultaat voor
de Duitsch-Engelsohe toenadering. Duitschland
en Engeland hebben zich een gebied voor
conservatieve samenwerking geopend in de
Noordzee, die het begin is van een volkomen
overeenstemming. Het is te hopen, dat de
beide mogendheden weldra zoo intiem met
elkaar zullen sgn, als Engeland is met de
mogendheden die het Middellandsche Zee
verdrag sloten.
Nu we toch over toenadering spreken willen
we ook melding maken van een bezoek van
'een groot aantal Fransche studenten aan
Berlijn en de Berlgnsche universiteit. De
rector dezer school hield een welkomstrede
die op hartelijke wjjze beantwoord werd door
den leider der Fransche studenten.
Bg eene tussohentgdsche verkiezing te
Manchester hebben de ministrieelen eene ge
duchte en onverwachte nederlaag geleden de
unonistische candidaat werd met een flinke
meerderheid gekozen. De oorzaak moet ge
zocht worden in de kleurlooze middentop die
□u eens in massa reohts dan weer linksch
stemt.
In Ecgelsch-Atjeh pardon, in Engelzch-
Indië, zijn de Britscbe troepen slaags geweest
met de (opstandelingen». De Britsche troepen
verloren 60 man, terwijl de verliezen van den
vijand niet bekend sgn. De vijand* trachtte
de verbindingalinie te verbreken, waarop ge
neraal Willcoks hem met alle beschikbare
troepen aanviel en terugwierp.
De Belgische kamer verklaarde zich met
70 stemmen tegen 89 en 5 onthoudingen tegen
het in overweging nemen van het voorstel
(der socialisten) tot het houden van een re
ferendum over de overneming vau den Congo.
Mag men de Engelsche bladen gelooven dan
heeft minister Grejj aan de Belgische regee
ring meegedeeld, op welke voorwaarden En
geland de overneming van den Congo-Staat
zal geedkeuren. Onder die voorwaarden be-
hooren: vrije handel en afschaffing van ge
dwongen arbeid. Er is nog geen antwoord
ontvangen.
Uit Roeland komen onrustbarende berich
ten over de overstrooming. De spoorwegver
binding in het gonvemement Kaloego is ge
stremd, de telegraaf is beschadigd en dijken
zijn weggeslagen. De electrische inrichting te
Moskon staat onder water en de stad is coo-
der licht.
De toestanden aan de Peraisch-Russische
grens baren in Petersburg erge ongerustheid.
Talrijke benden Perzische roovers vallen de
grensposten aan en berooven de Russiohe ko
lonies. Wijl de grensposten over het algemeen
onvoldoende bezet sjjn, kunnen zg niet met
kracht tegen de roovende benden optreden,
die daarenboven door de Perzische bevolking
in stilte gesteund worden.
Te Pargs is een telegram van generaal
Vigy ontvangen, mededeelonde, dat hij met
al sjjn troepen is opgerukt naar de streek
len westen van Aïn Sjehr en doorgedrongen
tot dicht bg El Ambaisj. Bij verkennings
tochten in de streek van Aïn Sjehr stieten
de Fransche troepen op vijandelijke afdeelin-
gen, die vuur gaven; zes Berbers werden
gedood.
Moulay Ht.fid rukt op Fes aan maar ver
mijdt zorgvuldig elk samentreffen met de
Fransche troepen.
Uit Washington seint Reuter hot berioht
eener gewapende diplomatieke zending. Dit ia
iets nieuws. Minister Taft zal sioh op last
der Amerikaansohe regeering met een oorlogs
schip en een detachement matrozen naarPa-
a begeven, ter regeling van verschillende
kwesties, aanhangig tnssohen de Vereenigde
Staten en Panama en Columbia I
In den loop der vorige week werd door
het Amerikaansche Huis van Vertegenwoor
digers besloten tot aanbouw van twee slag
schepen, in strgd met het advies, door presi
dent Roosevelt aan het Huis gegeven, om er
vier op stapel te setten. De president schgnt
zich bg dit votum echter niet te willen neder-
leggen, want hg heeft den leiders der poli
tieke partg medegedeeld, dat hg aan het go-
nomen besluit zgn goedkeuring zal onthouden.
Intussohen dringt bg er bg zjjne staatkun
dige vrienden op aan, dat zjj nogmaals in het
Congres de quaestie van den bouw vau vier
linieschepen ter tafel zullen brengen.
Helder, 28 April.
- De heer J. T. Tienstra, onderwijzer
aan het school te Koegras (gem. Helder),
komt voor als No. 2 op het drietal voor
onderwijzer aan school No. 13 te Arnhem.
Nachtvorsten.
De aanhoudende nachtvorsten die aan
alle vroege vruchten aanzienlgke schade
berokkenen, schaden wel het meest de
vroege abrikozen en Engelsche krozen in
de Betuwe: Steen en been wordt door de
boomkweekers geklaagd en men verwacht
dat de oogst dier vruchten bjj na geheel
zal mislukken.
Ook de kerseuboomeu kunnen zich niet
ontwikkelen, hetgeen tot gevolg zal hebben
eene late en alsdan geregeld korte cam
pagne.
Zaterdagmorgen zeven uur was alles op
veld en boom nog met een wit kleed door
de vorst overdekt en daar het Vrgdag in
deze streek regende, vreest men 't ergste.
De vooruitzichten - zgn niet erg roos-
(»Msb.«)
kleurig 1
Het Ijjk van den notaris R. te Am
sterdam, die reeds drie weken vermist
werd, en wiens financiën niet in orde ble
ken te zgn, naar verlui 1 wegens slechte
speculatie in huizen en terreinen is
uit het IJ opgevischt.
Met het jongetje, dat te Arnhem het
slachtoffer werd van een moordaanslag
door zgn vader, gaat het redelgk.
Gebrek aan werk.
Bg het eerste kantongerecht te Rotterdam
komen in den laatsten tgd zóó weinig
verbalen in, dat de strafzittingen voor den
tgd van drie weken wegens gebrek aan
werk opgeschort zgn. Als reden daarvoor
neemt men aan dat door den nieuwen
kantonrechter zeer hooge straffen worden
uitgedeeld, waarop het publiek niet gesteld
ia en alles in het werk stelt om een
bekeuring te voorkomen.
Dat kanton werd vroeger door het
mindere publiek genoemd>de twee
kwartjes-zaak". Wanneer een agent iemand
bekenrde, dan werd hem meermalen toe -
gevoegd>Schrijf me maar op voor twee
kwartjes 1 Wil je ze maar vast meenemen
OfJg kan je half lam schrgven en ik
betaal toch maar twee kwartjes".
Deze toestanden zgn veranderd. Do
politie heeft weinig last meer en wanneer
thuns iemand op een overtreding betrapt
wordt, dan is het dadelgk>Toe agent
laat het er voor dezen keer asjeblieft bjj 1
Ik zal zorgen het niet meer gebeurt".
Dan bljjft het gewoonlgk bg de waa*
schuwing.
De kantonrechter zeide onlangs in de
zitting: ln den korten tgd dat ik hier ben,
ia mg gebleken dat het publiek met de
politie speelt en deze zooveel mogeljjk
minacht en dwarsboomt, maar ik verzeker
dat ik dit wel zal afleeren.
Zoo kan éé:i kantonrechter beter de orde
handhaven dan 1000 poiitie-agenten.
Stuurlieden-examens.
's-Gravenhage, 24 April. Geslaagd
groote stoomvaart, eerste stuurman, J. H.
Harten, B. W. Lodewgks; tweede stuur
man, G. J. Pasteuning, K. Schurink
derde stuurman D. Moorman, P. Vgn.
Door de tram overreden.
Pater Jan Govers van 's Gravenhage,
tjjdeljjk geplaatst aan de St. Josephschool
te Schiedam, was Zaterdagmiddag zoo on
voorzichtig te Rotterdam verkeerd uit een
wagen van ljjn 3 te stappen. Hg viel 'en
geraakte onder den bgwagen. De linkerheup
werd hem ingedrnkt, het linkerbeen ge
broken, terwgl tevens de beenslagader
sprong. De ongelukkige is dienzelf ien avond
in het Ziekenhuis bezweken.
Een vergissing.
Ten kantore van den heer B. Sanders,
firma B. Sanders en Co., een eflecten- on
geldwiaselzaak te 's-Gravenhage, vervoegden
zich twee heeren die Belgisch geld
verlangden voor een Hollandsch bankbiljet
van f100.
Eenigen tgd nadat de wisseling, geschied
was en de heeren het kantoor hadden
verlaten, bemerkte de heer Sanders, dat
de heeren, die hem volkomen onbekend
waren, bg vergissing een bankbiljet van
f 1000 in plaats van een van honderd gulden
hadden achtergelaten. Dadelgk gaf hg
hiervan de politie kenniB, voor het geval
ten politiebnreele navraag werd gedaan.
Eerst verscheidene nren later kwam een
der personen die het geld gewisseld hadden
de andere was reeds naar België ver
trokken ten kantore van den heer
Sanders mededeeling doen van de vergissing.
De heer Sanders, die, zooals gezegd,
geen der beide personen kende en zich niet
precies meer kon herinneren hoe zg er
uitzagen, verklaarde zich bereid de te veel
gegeven f 900 uit te betalen, doch slechts
in tegenwoordigheid van den commissaris
van politie wien hg 's morgens mededeeling
van het geval had gedaan. Hiermede werd
genoegen genomen en eenige oogenblikken
later werd het geld, ten overstaan van den
commissaris en een inspecteur, aan den
bljjkbaar rechthebbende, die te 's-Graven
hage woonachtig bleek, terugbetaald.
Een gevaarlijke inbreker.
Men meldt uit Almelo, d.d. 24 April
In den nacht van 21 op 22 dezer is te
Schnttoerf een poging tot inbraak gepleegd
in de fabriek van den heer Slicker. Daarbij
werden de beide daderB op heeterdaad door
den nachtwacht betrapt, die trachtte hen
te arresteeren. Zjj verzetten zich hevig,
loegen met messen en een bjjl hem
;oodanig, dat hjj als het ware werd
gekorven. De daders namen daarop de
vlucht naar ons land. De nachtwacht
overleed den volgenden dag aan de bekomen
verwondingen. Nog vóór zgn dood kon
hg eenige aanwjjzingen omtrent de daderB
geven. De grootste, W., geboren te Zenderen,
had daags vóór de inbraak, dronken in het
ketelhnis der fabriek gelegen, 's Avonds te
voren liep W. hier in de stad. De poli
tie zag hem wel, maar wist toen nog
niets van het te Schuttoerf afgespeelde
drama. Toen W. met den trein wilde
vertrekken, werd hg door den rijksveld
wachter J. Koekkoek aan het station
gearresteerd. Deze geleidde hem voor den
officier van justitie. Op telegrafische
bericht van dezen ambtenaar arriveerde
daarop 's middags alhier een gendarme
uit S'chuttoerf, die W. beslist herkende
als de persoon, die dronken in het ketelhnis
had gelegen.
W. is daarop in hechtenis gehonden.
Nadat de stukken, op deze zaak betrekking
hebbende, uit Sohnttuerf zgn gearriveerd,
zal beslist worden, of W. hier zal terecht
staan, of zal uitgeleverd worden.
Sedert eenige dagen wordt te Fjjnaart
vermist de veekoopman v. B, die van
verschillende boeren, te Ondenbosch, geld
in bewaring had, tot een gezamenijjk
bedrag van pl. m, f20,000, dat met hem
spoorloos verdwenen is. Men vermoedt dat
hjj de vlucht naar België heeft genomen.
Een scheepsramp.
Portsmouth, 25 April. De kruiser Gla
diator" en de Amerikaansche mailboot
>Saint Paul" (van Sonthampton naar New-
York bestemd) zgn tijdens een sneeuwstorm
ter hoogte van de Needles (eiland Wight)
met etkander in aanvaring gekomen, ten
gevolge waarvan de Gladiator" zoodanig
werd beschadigd, dat zjj nabjj het dorp
Yarmouth op strand moeBt worden gezet,
waar zjj thans plat op zjjde ligt. Men
vreest, dat 20 man zgn omgekomen. De
mailboot bekwam schade aan den boeg.
Er zgn vermoedelgk minstens 35 man
van de Gladiator" verdronken, terwgl
twee officieren vermist worden. De aan
varing had plaats 'tjjdenB een oog verblin
denden sneeuwstorm. Een aantal mannen
wist zich te redden door zich vast te
klampen aan de opgerichte zjjde van het
schip, dat toen aan den grond werd gezet.
Ook werd nog een twintigtal door kust
wachters gered.
Uit Yarmouth (eiland Wight) wordt be
richt, dat de »Gladiator" geheel en al ver
nield is. Een officiëel bericht uit Ports
mouth deelt mede, dat drie man verdron
ken zgn en dat er een luitenant wordt
vermist.
De kruiser Gladiator", dien 't in een
aanvaring met de >Saint Paul" zoo slecht
vergaan is, is een 2e klas kruiser van
5750 ton, in 1896 van stapel geloopen.
Het ia bar weer geweest in het heele
Vereenigde Koninkrjjk de laatste dagen.
Zaterdag sneeuwde het in sommige streken
al drie dagen lang. Het is in Schotland
en in Engeland tot in de Midlanden een
ware sneeuwstorm geweest. In Lammermoor,
in Schotland, heeft de sneeuw bjjna een
meter hoog gelegen, en zuideljjker vele
duimen dik. In Ierland heeft het ook ge
spookt. Tegelgk was 't doordringend kond.
Op onderscheiden plaatsen heeft het ette-
ljjke graden gevroren.
De Noordzee.
Vrjjdag is te Berlijn uit naam van de
Dnitsche, Deensche, Engelsche, Fransche,
Nederlandaohe er Zweedsche regeering een
verklaring met bjjbehoorend memorandum
onderteekend.
De vertaling van de Verklaring luidt
De regeeringen van Dnitsohland, Denemar
ken, Frankrijk, Groot-Britannië, Nederland
en Zweden, bezield met den wensch de ban
den van goede nabnnrsohap en vriendschap,
welke tusschen hunne onderscheiden staten
bestaat-, duurzaam te maken en daardoor
mede te werken tot het bewaren vac den
algemeenen vrede, en erkennende dat hunne
politiek met betrekking tot de kuststreken
der Noordzee de handhaving van den tegen-
woordigen territorialen statos qio ten doel
heeft,
verklaren dat zg vast besloten sgn de sou-
vereine reohten, die hnnne larden thans elk
op zgn gebied in die streken bezitten, onge
schonden te bewaren en over en weer te
eerbiedigen.
Voor het geval dat naar de meening van
eene der bovenaangednide regoeringen de te
genwoordige territoriale status quo in de kust
streken der Noordzee door eenigerlei gebeur
tenissen bedreigd mocht worden, sollen de
mogendheden; die deze Verklaring geteekend
hebben, zioh met elkander in verbinding stellen
om zich bjj wege van eene tnssohen hen te
sluiten overeenkomst te verstaan nopens de
maatregelen, die zjj wenscheljjk mochten
achten te Demen, in het belang der handha
ving van den status quo hunner bezittingen.
Gedaan te Berljjn, den itSsten April 1908.
De vertaling van het Memorandum luidt:
Op het oogenblik van de ODderteekening
der verklaring van heden, meenen de onder-
geteekenden op last hunner onderscheiden
regeeringen nader te moeten doen uitkomen
lo. dat het door gezegde verklaring ge
huldigde beginsel der handhaving van den
status quo slechts de 'erritoriale integriteit
van alle tegenwoordige bezittingen der hooge
verdragsluitende partjjen in de kuststreken
der Noordzee beoogt, en dat d»rhalve de ver
klaring op geenerlei wjjze kan worden inge
roepen wanneer er sprake mocht sjjn van de
vrjje uitoefening van sonvereiniteitsrechten der
hooge verdragsluitende partjjen op hare on-
derscheiden bovenvermelde bezittingen.
2o. dat ten opzichte van deze verklaring
de Noordzee geacht zal worden naar het
oosten zich nit strekken tot hare vereeniging
met de wateren der Oostzee.
Geldzorgen.
Het hotel Bristol te Berljjn, waar, zoo
als men weet, de familie Vanderbilt afge
stegen is, wordt voortdurend bestormd door
alle mogelgke en onmogelgke zakenmen-
schen, die de meest oiteenloopende dingen
j voor den Amerikaanschen CroeBUB in petto
hebben. Handelaars in schilderjjen en an-
tikiteiten auto-agenten, uitvinders van be
stuurbare luchtballons, eigenaars van mjjn-
en spoorwegconcessies in Abessynië en Jo-
hore en talloos vele andere personen komen
hun opwachting maken bjj den deftigen
portier, in de hoop, tot het allerheiligste
der Vanderbilts te kunnen doordringen.
Bergen brieven en telegrammen worden
dageljjks naar de verschillende vertrekken
der Amerikaansche familie getransporteerd.
Verreweg de meeste zgn geadresseerd an
>Hern Mister Vanderbilt, millionnair uit
Amerika". Een gemoedeljjke Sakser vond
he": noodig, te seinen, dat hjj uit pure be
wondering voor den beer Vanderbilt twee
onbekende Rembrandts en een Van Djjk
voor een ongekenden spotprjja aan hem
wilde afstaan.
Jammer maar, dat het geen der vin-
dingrjjke bezoekers tot dusver gelukte, den
dollarkoning van aangezicht tot aangezicht
te aanschouwen, en dat ook alle brieven
etc. ongeopend in de diepste diepten van
de milliardairljjbe prullenmand verdwjjnen.
Wie herinnert zich nog niet den tjjd, toen
Huisduinen, langs den zeekant, sleohts met
moeite waz bereiken, den tjjd toen het
kleine dorp weinig of geen aantrekkingskracht
uitoefende
Langs den zeekant wat het eenige jaren
geleden nog zoo treurig gMteld, dat maar
weinigen den moed hadden om zichzelf een
weg te banen. Zandbergjes en groote scherpe
steenen lagen toen, geljjk voorposten, langs
den weg, als dienden zjj te voorkomen dat
de minste welvaart te Huisduinen werd
toegelaten.
In dien toestand is langzamerhand verbe
tering gekomen, doordat vanwege den Water-
it maatregelen werden genomen om de
vering belangrjjk te verbeteren. Een flinke
verhooging naazt een degeljjke bestraling
kwam tot stand, die ons een mooien wandelweg
langs den zeekant versohafte. Voor de wan
delaars, fietsrjjders, rijtuigen alles wat destjjds
bjj den z.g. Ringmuur moest martelen om
verder te komen, waa het een ware uitkomst.
Waar wjj, Helderschon, toch al zoo karig zjjn
toegedeeld met natuurschoon, met mooie
wandelwegen, daar werd die verbetering op
hoogen prjjs gesteld.
Het verkeer werd nog beter, ja, nam in
het oogloopend toe, toen- op zekeren dag de
tram HelderHuisduinen gereed kwam on
a allen in de gelegenheid stelde in zeer korten
tjjd, zjj hot dan ook wel eoDS wat hortend
en stootend, over den Zeedjjk het strand te
bereiken. Het wat ongetwijfeld iets nieuws,
toen de jjzeren baan gereed was en ons
uitnoodigde haar te' volgenhet was iets
nieuws per tram langs de zeekust een ritje
te kunnen maken, doch het waa ook een
verbetering, een vooruitgang voor Helder on
Huisduinenhet tot stand komen van het
ljjntje bleek een behoefte en gaf gemak,
waarvan dan ook ruimschoots is geprofiteerd.
Is geprofiteerd 1Dat wil zeggen
Ja, het is niet anders. Wanneer geen ver
andering zal komen, dan behoort het bestaan
van de Heldersche stoomtram tot het ver
leden en zullen we het middel moeten missen
dat duitenden menschen naar en van Huis
duinen heeft vervoerd.
De tegenwoordige ondernemers hebben
kennis gegeven van hun genomen besluit eu
wjj durven hierop te antwoorden, dat menig
een deze tjjding als een stap achteruit zal
beschouwen en het staken van den dienst
zeer zal betrenren.
Wanneer de zomer in bet land is, de warme
zon haar brandende stralen naar omlaag sent,
dan is veler gedachte aan het strand en
honderden gaan er heen om te genieten van
de frissche zeelucht, van het koele strand.
Nu het zomerseizoen langzaam, maar zeker
nadert, hopen wjj op een bevredigende op
lossing in onze tramkwestie* en vertrouwen
wjj, dat nog een middel kan worden gevonden
om den dienst voort te zetten.
FEIJILL.BTOIV.
16)
Dorothca wendde huiseljjke bezigheden
voor en verliet het vertrek. De twee heeren
schenen nn ruimer adem te halen.
(Zjj is eene verstandige vrouw", zei de
bankier, bedenkeljjk het hoofd schuddende.
•Pas op Izaëk' dat wjj het niet bjj haar ver
bruien 1"
«Wat hebben wjj met haar te maken Wjj
zullen tegen hem zeggen vogel, eet of sterf 1
En hjj zal aten".
De oude man knikte nadenkend.
«Hjj zal uit onze band eten, zoo tam
sollen wjj hem maken", ging de jonkman
voort tHjj zal ons het huis on de vjjftien
honderd mud tarwe tot onderpand geven'*
■Als hjj die heeft I"
«Ja, als hjj ze heeft. En heeft hjj ze niet,
dan heeft hjj ons belogen en bedrogen,
wjj sullen korte wetten met hem maken"
_Op hetzelfde oogenblik kwam de molenaar
binnen. Hjj wist reeds, wie op hem wachten,
en zjjne houding gaf duideljjk te kennen, dat
bet bezoek hem niet aangenaam was.
■Ik zot magen bjj u gekomen zjjn",
hjj_ op lang niet vriendeljjken toon. «Het
spjjt mjj, dat gjj mjj eergisteren tevergeefs
gewacht hebtmaar de dood mjjner schoon
moeder is, veronderstel ik, eene voldoende
verontschuldiging voor mjjn wegbljjven".
«Is het u onaangenaam, dat wjj gekomen
■jjnl" vroeg de bankier met een wantrouwi-
gen blik naar de deur. «Wjj wisten niet,
waarom wjj n niet bjj ods sagen, en
«En toen vreesdet gjj, dat ik in het ge
heel niet zou komen
De onde heer schndde afkeurend het hoofd.
«Ik heb altjjd gezegd, dat Peter Hagen
een eerljjk man is en dat hjj zjjne schold tot
den laatsten cent toe betalen zal", antwoordde
hg. Dat zal ik bljjven gelooven zóó lang,
tot men mjj bewjjst, dat ik mjj vergist heb,
dat bewjja zal niemand ooit kannen
al"
«Als gjj daarvan overtuigd zjjt, dan ver
wondert het mjj nog te meer, dat gjj hier
gekomen zjjt", zei de molenaar. «Gjj weet,
dat ik de verliezen, welke ik geleden heb,
voor mjjne vronw wilde geheim houden. Niet,
dat ik onder de pantoffel sta of bang ben
voor hare verwjjtingen 1 O neen, ik wilde
haar alleen maar noodeloose zorgen bespareD."
«Noodeloos, noodeloos zei Izaak met
schamperen lach. «Gjj hebt gespeculeerd eu
veel geld verloren wjj hebben wissels op u
in handen, waarvoor wjj voldoende dekking
moeten vragen. Dat snit gjj voor uwe vrouw
toch niet verborgen kunnen houden
«Maar ik wil het!" riep de molenaar op
trotschen toon. «Moet dau het geheele dorp
hooren, dat ik zoo dwaas gehandeld bob?"
Dan soudt gjj uw crediet verliezen," zei de
bankier, die intusschen eene dikke portefeuille
voor den dag had gehaald. «Gjj moet nw
verlies zoo lang mogeljjk geheim houden. Hier
zjjn de wissels, tot een bedrag van vjjftig
duizend gulden. Hoe zult ge ons die betalen
«Mogeljjk wel in contanten," antwoordde
Hagen.
Laat mjj eenige dagen tjjd, op een paar
dagen ul het wel niet aankomen."
«Wjj willen wachten, zoolang gjj maar
verlangt als gjj voldoend onderpand geeft,"
sprak Iza&k. «Zonder onderpand doen wjj
het niet. Het sou een slecht koopman wezen,
die afging op bloote woorden."
«Gjj hebt van ons het geld ontvangen in
goed bankpapier, in goud en zilver en gjj
moet het ons terug betalen, sooals gjj het
ontvangen hebt," voegde de oude heer erbjj
en zjjne stem klonk co scherper. «Hoe wilt
betalen In centanten Goed toon uw
geld en wjj zullen u uwe wiesels en schuld
bekentenissen geven. Maar hebt gjj geen
geld ook goed, dan hebt gjj geldwaarde:
8Ü hebt huis en hof, nieuwe gebouwen en
veel bouwland, gjj hebt vjjftienhvnderd mud
tarwe. Dus kunt gjj, alA'gjj wilt, onderpand
geven".
Onderteeken dat stuk maar even", nam
Izaak weder het woord, terwgl hjj een vel
papier voor den molenaar neerlegde. fHet is
eenvoudig een vorm, een onderpand, dat ons
zekerheid geeft en u niet benadeelt."
Hagen las haastig het stak door. De aderen
op zjjn voorhoofd zwollen op, zjjne lippen
klemden sioh op elkander.
«Huis eu hof moet ik u tot onderpand
geven?" riep hjj toornig. «En dat niet alleen,
maar ook mjjn geheelen voorraad tarwe F"
«Om hem voor uwe rekening te verkoopen,"
antwoordde de bankier bedaard.
«Dit gebeurt niet! Ik wil baas bljjven over
.mjjn eigendom. Als de tarwe verkocht moet
worden, dan kan ik het zelf doen."
De onde heer wisselde een welbeteekeude
blik met sjjn zoon.
,Goed, dan willen wjj ze van u koopen,"
sprak Izaak, «en dat kan dadeljjk geschieden.
Laat ons nw graan zien, en wjj koe pen het
tegen den markprjjs en geven bettöorljjke
provisie en courtage er bjj."
(Ik dank u," zei de molenaar droogjes. «Ik
verkoop het graan niet. D« prjjs moet etjjgsn.
en bovendien wil ik de tarwe malen en het
meel op de markt brengen."
«Dus gjj wilt ons geene zekerheid geven
voor de wissels?" vroeg Izaak scherp.
Houdt gjj mjj voor een sohurk? Ik zat
betalen, zoodra ik kan."
Wanneer zult gjj het kunnen?" vroeg de
bankier, zjjne portefeuille sluitende. »Wjj
willen wachten, als gjj onderpand geeft, en
wjj hebben u een middel aangewezen, om dit
te doenmaar gjj wilt niet".
De molenaar was opgestaan en liep driftig
de kamer op en neer.
,Als ik onder dat stuk mjjn nJkmzet, dan
ben ik een bedelaar", riep hjj toornig,dan
kan ik den Btaf opnemen en met mjjne vrouw
wegtrekken".
«Dat is de bedoeling niet", zei de bankier.
O, ik ken uwe bedoeling wel; dat slak
zon in uwe handen een vurig zwaard wezen,
waarmede gjj mg kondt en zoudt uitdrijven 1
Ik heb gezwegen bjj de woekerwinsten, welke
gjj van mjj geëischt en genomen hebt; ik
heb gezwegen bjj alle oneerljjkheden, waarvan
ik als ik geld moest hebben, het slachtoffer
werd. Wat zou het mjj ook gebaat hebben,
of ik mjj al verzet had. Ik was in uwe macht.
En nu wilt gjj den strik geheel toehalen.
Gjj denkt dat ik te zwak geworden ben om
mg te verweren; maar gjj solt ondervinden
dat Rij u vergist hebt. Ik ben een eerljjk
man en zal u niet bedriegen, maar ik wil
ook niet de bedrogene zjjn, ik wil niet blin
delings in den val loopen, welke gjj voor mjj
Hjj Bloeg bjj de laatste woorden met de
vuist op de tafel, zoodat het document, dat
hjj teekenen moest, in de hoogte vloog, en
wierp den heeren een zoo dreigenden blik
toe, dat zjj verschrikt opsprongen.
«Dat is niet gehandeld, sooals 't behoort",
riep Izaak. «Wjj hebben n het geld geleend
in vertrouwen op uwe eerlijkheidwjj sjjn
gekomen om vriendschappeljjk met u te spre
ken, en wjj hebben n getoond, dat wjj nw
ongeluk niet willen. Nu zullen wjj u aan
klagen en beslag leggen op al wat gjj nog
bezit. Wjj zullen ons zoo goed mogeljjk trach
ten te dekken, zoover de wet het maar toe
laat. Gjj dwingt ons, al het uwe te laten
verkoopen".
De molenaar had het raam geopend en
riep den koetsier toe, dat hjj moest inspan
nen, daar de heeren wilden vertrekken.
«Wjj willen niet in toorn scheiden", «prak
de bankier. «Tot morgenmiddag' geven wjj
u nog tjjd, om u te bedenken. Behoud het
stuk hier of wilt gjj dat niet Goed, dan
nemeD wjj het mede; maar wjj vertrouwen
dat gif het zult komen onderteekenen. Er is
voor n geen gevaar aan verbonden. Wjj sullen
u niet veij&gen. Wjj willen alleen gedekt
zjjn voor het geval, dat gjj weer gingt spe-
culeeren. Gjj zoudt zelfs aan ons een goeden
steun hebben. Liep allee u soms tegen, dan
kon de molen toch niet verkocht worden
wjj zonden dan met de akte optreden en be-
vrjjzen, dat hjj ons eigendom is. Dan ver
huurden wjj hem aan n voor eene vooraf te
bepalen som.
Met spek vangt men muizen" zei Hagsn
schamper. ,Als de muis in de val is, dan
wordt ze doodgeslagen".
«Dus gjj vertronwt ons niet?"
,Neen I"
«Dan kunt gjj ook niet verwachten dat wjj
u vertrouwen zullen", hernam de bankier.
•Gjj zjjt nn opgewonden, Hagen. Denk nog
eens na over de zaak, wellicht snit gjj dan
inzien dat wjj sleohts uw welsjjn op het oog
hebben".
Hjj knikte den moleneer vriendeljjk toe
en volgde zjjn zoon, die de kamer reeds ver
laten had. Weldra rolde het rgtuig weg.
Hagen stond voor het raam en keek het
rgtuig na. Hjj bemerkte niet, dat Dorothea
binnenkwam. Eerst toen zjj op aarselenden
toon vroeg, of zjj het eten sou opdoen, keek
hjj om. Hjj streek met de hand over de oogen
alsof hjj de beelden, die hem angst aanjoegen,
wilde verdrjjven, en schudde het hoofd.
«Ik heb geen honger", zei hjj kortaf, «eet
gjj maar en stoor u niet aan mjj. Wat heb
ben die kerels tegen u gezegd, toen ik niet
thuis was?"
,Zjj hebben Daar alles gevraagdnaar het
bouwland, waarom de molen stilstaat, of er
geen knecht was
«Wat gaat hen mjjn knecht aan?" vloog
Hagen op. «Waarom vroegen zjj naar hem?"
«Zjj vroegen juist niet naar hem", ant
woordde Dorothea, verschrikt door de heftig
heid vau haar man; «het viel hun alleen op,
dat er niet gewerkt werd. Peter, die men
schen hebben niets goeds in den zin, zjj deden,
alsof de molen hun eigendom was".
«Ja, zjj zouden hem gaarne hebben", lach
te de molenaar, maar zijn lach klonk akelig.
Zjj denken, dat ik naar hunne pjjpen moet
dansendoch zoover zgn wjj nog niet. -
Van avond komt Hendrik terng, als hjj ten
minste geen anderen dienst gevonden heeft.
Zeg hem maar, dat bjj zjjn boeltje kan pak
ken, want dat ik hem niet langer hebben
wil".
«Zeg hem dat liever zelf. Peter I"
Zjjt gjj bang voor hem
«Ja ik geloof, dat hjj geen braaf mensch
is".
Weer lachte de molenaar op zjjn scham
pere, boosaardige manier.
(Wordt vervolgd.)
